Ang Kanlurang Kabisayaan

6 NA LALAWIGAN:

Aklan,Antique, Capiz, Iloilo,Guimaras atNegros Occidental

AKLAN

• Altavas• Balete• Banga• Batan• Buruanga• Ibajay• Kalibo• Lezo• Libacao

• Madalag• Makato• Malay• Malinao• Nabas• New Washington• Numancia• Tangalan

Nahahati ang Aklan sa 17 bayan:

• Philippine Spotted Deer (Cervus alfredi)• Visayan warty pig (Sus

cebifrons)• Tarictic Hornbill (Penelopides

panini)

Philippine Spotted Deer

Visayan Warty Pig

Tarictic Hornbill

• Kilala ang lalawigan sa taunang Ati-Atihan Festival sa Kalibo, na kadalasang ginaganap tuwing ikatlong linggo ng Enero.

• Romano Katoliko• pagdiriwang tulad ng

Pasko at Kuwaresma

Panitikan• Melchor F. Cichon ay isang

makatang Aklanon na tubong Lezo, Aklan. Kilala siya hindi lamang sa kanyang husay bilang makata kundi maging sa kanyang pagpupunyaging itaguyod ang panulaang Aklanon.

• Noong 1995 ay tinanggap ni Cichon ang isang writing grant para sa larangan ng panulaang Aklanon mula sa Sentrong Pangkultura ng Pilipinas. Noong 2001 naman ay tinanggap niya ang Gawad Balagtas mula sa Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas.

• Ham-at Madueom Ro Gabii? at Haiku, Luwa and Other Poems by Aklanons.

• Owa't Kamatayon nga Binaeaybay sa Inakeanon na naglalaman ng kanyang salin sa Aklanon ng mga tulang orihinal.

AWITING-BAYAN

Mamugon

Mamugon ako, mamugonSa tawo nga manggaranon;Alas dos ako pakan-on, ay, ay,Orasyon ako paulion.Pag-abot ko man sa baeay,Mangayo ako it humay;Tinuro ako ni Tatay, ay, ay,Una sa eusong ro paeay.Alinon ko man ro paeay,Eawas ko karon ginabudlay;Kon buhi kunta si Nanay, ay,.ay,Makaon ako, mapahuway.

Magtatrabaho Magtratrabaho ako, magtratrabahoSa bahay ng mayaman;Alas dos ako pakainin, ay, ay,Orasyon ako pauwiin.Pagdating ko sa bahay,Hihingi ako ng kanin,Tinuro ako ni Tatay, ay,ay,Nariyan sa lusong ang palay.Aanhin ko ang palay,Katawan ko’y mahina na.Kung sana narito si Nanay, ay, ay.Kakain ako’t magpahinga.

ANTIQUE

• Anini-y• Barbaza• Belison• Bugasong• Caluya• Culasi• Hamtic

• Laua-an• Libertad• Pandan• Patnongon• San Jose

de Buenavista• San

Remigio• Sebaste• Sibalom• Tibiao• Tobias

Fornier (Dao)• Valderrama

Nahahati sa 18 bayan:

Shell hunting

snorkeling

White Water Kayaking

St. Augustine Academy

African Tulip Tree (Spathodea campanulata) in municipal plaza, Tibiao, Antique Province,

Bugang River, Pandan Antique

Igpasungaw Falls

Biniyaran Festival

• Karay-a ang tawag sa mga katutubo (tomanduk) ng Antique.• Ang salitang Kinaray-a ay hango sa

salitang katutubong raya o iraya na ang ibig sabihin ay bundok. • Kinaray-a ay tumutukoy sa paraan ng

pagsasalita o wika ng mga naninirahan sa bulubunduking bahagi ng lalawigan.

Ilang halimbawa ng wikang kinary-a:

• Kumusta ang pakiramdam mo? - Ano run pamatyag mo?• Aalis na ako. - Mapanaw run ko.• Namimiss ko na sya. - Nahidlaw ako kana.• Miss na kita. - Nahidlaw run ako kanimo.• Namiss kita ng husto. - Nahidlaw gid ako kanimo.• Dito ka na matulog. - Idya kaw nalang turog. / Rugya run

lang ikaw turog.• Umuulan pa rin nang malakas. - Baskug man dyapon

uran. / Baskug man gihapon/angud ang uran.• Maayos pa rin pangangatawan mo. - Mayad man

gihapon ang imong lawas.

• Medyo tumaba ka. - Nagturutambuk kaw gawa.

• Bakit? - Manhaw? / Andut haw?• Mag-almusal na tayo. - Mamahaw run ta.• Mananghalian na tayo. - Maigma run ta.• Maghapunan na tayo. - Manyapun run

ta.• Dahan-dahan, baka ka madulas. - Hinay

lang, basi makadalin-as/makadanlug ikaw.

Negros Occidental (Kanlurang Negros)

Nahahati sa 13 lungsod: Lungsod ng Bacolod• Lungsod ng Bago• Lungsod ng Cadiz• Lungsod ng Escalante• Lungsod ng

Himamaylan• Lungsod ng

Kabankalan• Lungsod ng La Carlota

• Lungsod ng Sagay• Lungsod ng San Carlos• Lungsod ng Silay• Lungsod ng Sipalay• Lungsod ng Talisay• Lungsod ng Victorias• Toboso• Valladolid

•wikang Hiligaynon ngunit Cebuano naman ang wika sa silangang bahagi nito.

• 2, 435 metro ang taas• tatlumpung (30) kilometro.• dalawang bukana ng bundok na bumubuo sa

dalawang lawa nito sa tuktok• tatlong mga bukal na Bucalan, Bungol at

Mambucal sa Bundok Kanlaon na naglalabas ng mainit na tubig mula sa ilalim.

• Bundok Silay at Bundok Mandalagan sa may hilagang bahagi nito. Ito rin ang pinakamataas na bundok sa Visayas.

Mambucal Hot Spring

Lakawon Island

Bacolod City

Mascara Festival

PANA-AD SA NEGRO

S

Capiz

Lungsod ng Roxas

Mga Bayan• Cuartero• Dao• Dumalag• Dumarao• Ivisan• Jamindan

• Ma-ayon• Mambusao• Panay• Panitan• Pilar• Pontevedra• President

Roxas• Sapi-an o

Sapian• Sigma• Tapaz

Talahong Festival

ILOILO

2 LUNGSOD: LUNGSOD NG PASSI AT LUNGSOD NG ILOILO AT 42 MUNISIPALIDAD

AjuyAlimodianAnilaoBadianganBalasanBanateBarotac NuevoBarotac ViejoBatadBingawanCabatuanCalinog

CarlesConcepcionDingleDueñasDumangasEstanciaGuimbalIgbarasJaniuayLambunaoLeganesLemery

LeonMaasinMiagaoMinaNew LucenaOtonPaviaPototanSan DionisioSan EnriqueSan JoaquinSan Miguel

San RafaelSanta BarbaraSaraTigbauanTubunganZarraga

• sentrong panrehiyon at pangunahing sentrong pang-ekonomiya ng Western Visayas Region. Ito ang ikasiyam na pinakamataong lungsod sa Pilipinas; may populasyon ito ng 365,820 ayon sa sensus ng 2000.

• nagtataglay rin ang lungsod ng Iloilo ng isang maliit na populasyon ng mga dayuhan mula sa Alemanya, Australia, Hapon, Timog Korea, Tsina at Hong Kong, United Kingdom, at Estados Unidos.

• Ilonggo o Hiligaynon•Kinaray-a• Ingles - wika sa edukasyon

• Si Graciano López Jaena - Dakilang Mananalumpati, Prince of Filipino Orators at nagtatag ng La Solidaridad.

• Noong 1874, nang 18 taon gulang lamang, nakainitan na siya ng mga frayle dahil sa sinulat niyang “Fray Botod,” prayleng bundat na matakaw at mahilig sa babae. Sabi niya na "Lagi nang banggit ang Dios at Mahal na Birhen samantalang panay ang daya at pagsamantala sa mga tao.”

Conrado Saquian Norada• May 19, 1921 in Iloilo City• an intelligence officer of the sixth military

district during WWII and became governor of Iloilo from 1969 to 1986.

• national president of the Sumakwelan Ilongo organization

• In 1990, the UMPIL awarded him the Pambansang Alagad ni Balagtas for Ilongo fiction.

• "Ang Likum ni Diana" (Diana’s Secret)• Bulak nga Ilahas (Wild Flower)• Balay sa Pangpa

ng sang Suba (House by the River Bank)

• Sekretarya (Secretary)• Dalugdog sa Dughan (Dalugdog at the Breast)

• Ang Gugma Bulag (Love Is Blind)

DINAGYANG FESTIVAL

Plaza Libertad

Isla

de Gigantes

Golf course

GUIMARAS

Mga Bayan•Buenavista•Jordan•Nueva Valencia•San Lorenzo•Sibunag

Kasaysayan• Pinakamatandang bayan ng Guimaras ang

bayan ng Buenavista. Naitatag ito noong 1775, noong panahon ng mga Kastila. Sinasabi ng mga dalubhasa sa kasaysayan na isang kastilang gubernador heneral ang namangha as tanawin ng bayan, at tinawag ang pook ng lumang bayan na ito bilang "Buenavista" o "Magandang Tanawin" pag-sinalin.

ANG MANGGA

NG GUIMARAS

Alubihod Island

Tatlong Pulo

Balaan Bukid Shrine

Ang Pagtaltal sa Guimaras ay isang katolikong pagdiriwang na ipinagbubunyi taun-taon sa probinsya ng Guimaras sa araw ng Biyernes Santo.