2. Projekt Lenda : Gjeografi Tema: Ruajtja e trashigemise
kulturore
3. Objektivat: 1.Ndarja e punes ne grupe. (Organizimi)
2.Promovimi i vlerave kulturore. 3.Sensibilizimi publik.
4.Realizimi i nje reportazhi ne te cilin do te paraqitet
problematika e mos mirmbajtjes se ketyre monumenteve me vlera
kulturore e historike. 5.Intervista ( qytetarve ose familiareve)
6.Realizimi i nje sondazhi (ne nje komunitet te caktuar) 7.Vizita
ne monumentet kulturore. ( Foto ,video) .Nxjerrja e konkluzioneve
dhe ideve inovatore per permirsimin e situates.
4. Anteret e grupit : TeaSulo Romina Dedej Xhesjan Shahu Selda
Lika Rei Shuteriqi Kristo Naso Mikele Sali Stelina Dervishi
Realizimi i nje posteri . Informaciane, foto dhe kuriozitete. Selda
Xhesian Realizimi i nje vidioje per per rendesine e ruajtjes se
monumenteve kulturore. Rei Kristo Promovimi i vlerave kulturore .
Ndertimi i fletpalosjeve. Stelina Mikele Realizimi I projektit dhe
reportazhit. Tea Romina Vizita ne monumentet kulturore. Pjesmarres:
Te gjithe antaret. Realizimi I intervistave Pjesmarres : Te gjithte
antaret.
5. Ndertimi I Fletpalosjeve Mikeli &Stela
6. Ndertimi I posterit
7. Shperndarja e Fletpalosjeve
8. Intervistat Intervista me nje student Sa te informuar jane
studentet e Durresit mbi trashegimine kulturore te qytetit tone? E
them me bindjen me te plote se pjesa me e madhe e studenteve nuk
jane aspak te informuar mbi trashegimine kulturore te qytetit tone
dhe kjo eshte per tu ardhur keq dhe me keqardhjen me te madhe me
duhet te pranoj se objektet kulturore dhe historike ne qytetin tone
jane lene nen pluhurin e harreses me se shumti nga te rinjte. Cmund
te themi mbi mbrojtjen e trashegimise kulturore ne Durres?
Trashegimia kulturore eshte ajo qe ruan identiten dhe deshmon per
historine e lashte te qytetit tone , por nuk po I kushtohet aspak
rendesi.Sot po shkaterrohen me qindra ndertesa ,ndersa mbi
ndertesen e vjeter e cila ndodhet ne qender te amfiteatrit nujk
eshte vene dore nga asnje autoritet gje qe I jep nje pamje te
shemtuar atij objekti teper te vecante.Dime qe Durresi eshte
permbytur disa here dhe si pasoje sa me shume gerrmime te behen aq
me shume objekte antike dhe mozaike te ndryshem dalin ne pah, por
per to nuk flet askush sepse ato betonizohen menjehere per tu bere
qielgervishtese. Por cmund te behet per mbrojtjen e ketyre
objekteve ?Si mund te sensibilizohen qytetaret dhe autoritet qe
jane ne mbrojtje te tyre? Kjo qe po beni ju eshte nje menyre
sensibilizimi , por eshte shume pak per nje qytet te madh si ky I
yni.Qyteti yne ka shume intelektuale dhe te moshuar te cilet jane
te interesuar per mbrojtjen e trashegimise kulturore dhe kane
kontribouar per mbrojtjen e tyre, sebashku me to ndoshta mund te
behemi te gjithe bashke per nje fushate sensibilizuese te
mirefillte per mbrojtjen e trashegimive kulturore.Keshtu njerezit
mund te sensibilizohen sado pak,te pakten per mbajtjen paster te
ketyre objekteve dhe te kujdesen per to duke iu kushtuar sa me
shume vemendje sepse fundja fundit ato jane historia jone , mbi te
gjitha duke pate sensibilizimin e qytetareve dhe autoritetet mund
te sensibilizohen . Stelina Dervishi
9. Intervista o Interviste me nje qytetar intelektual Durrsak.
-Pershendetje ! Do tju marr pak kohe nga koha jua per te ditur me
shume rreth trashgimise kulturore te qyteti tone,Durresit. Duke
qene se ju jeni vendas prej 8-shekujsh durresak keni me shume per
tna thene. o -Jeni e mirkpritur ! Do tju them gjithcka qe ju doni
te dini. o -Athere, pyetja ime e pare per ju eshte : A eshte e
njejt informimi mbi trashgimin kluturore te qutetit te Durresit nga
brezi juaj ne brezin e sotem ? o -Nje pyetje me vend . Di te them
se brezi yne eshte me shume I informuar se sa brezi I ri per sa I
perket kesaj ceshjte .Ne kohen tone keto vende kishin nje rendesi
te madhe ndersa tani trashgimia kulturore eshte krejt e paperfillur
nga te rinjte . Ndoshat keto jane zevendesuar nga tenkologjia ,e
keshtu keto vende me vlera jane lene ne harrese . o -Po persa I
perket mirembajtjes cmund te na thuash ? o -Ne qofte se keto vende
nuk mirembahen ato do te vazhdojne te treten dale-ngadal ashtu sic
sapo kane nisur sepse jane lene ne meshir te fatit . Harresa I ka
lene ato ne hije dhe autoritete lokale nuk kane marre masa
mbrojtese. o -Si mendoni ju se cmasa mund te marrim ne per te
ngritur lart figuren e trashgimise kulturore ? o Me vjen mire qe ka
akoma nga ato individ qe mendoje per kulturen e historin e qytetit
te tyre . Bashkimi I ketyre individeve mund te bej fuqin e te
permbyse harresen e ketyre kulteve mjaft te rendesishme . Duke
filluar nga fletepalosjet,pankartat, sensibilizimi publik,promovimi
I vlerave kulturore mund te arrijme ne nje rezultat te kenaqshem .
o -Ketu I vjen fundi intervistes sime ,ju falenderoj pa mase e ju
jam mirenjohese per gjithcka qe na treguat. o -Asgje ,kenaqesia
ishte e imja. Romina Dedej
10. Vizita neper monumentet kulturore.. Foto & video
11. Sondazh (Sa informuar jeni ju per vendodhjen e monumenteve
me kulturore? ) Numri I personave te pyetur: Pergjigjiet: PO Jo
Jane pyetur rretho 100 qytetare te rastesishem fhe pergjigjiet e
tyre jane keto: 41 (pra, 40%) 59 (pra, 59%) Ky rezultart negastiv I
sondazhit vjene si pasoje e : 1.Mos informimit mbi pasurine
kulturore si nje vlere kombetare e hisrtorike. 2. Mos reklamimit te
tyre (qofte edhe me ane te fletpalosjeve.)
12. Reportazh: Trashegimia kulturore e qytetit tim
Durresi,qyteti I vjeter bregdetar qe shtrihet kah brigjeve te
Adriatikut,kryelarte,kah qiellit mrkullisht te kalter qe pershkohet
nga vija e holle e horizontit.Gjithandej sheh gjurme te lena nga
historia, te zbuluara e te pazbuluara, qe mbajne emrin e nje
kulture te lashte iliro- shqipetare. Aty nen rrenojat e qytetit te
vjeter antic, ose sic u pelqen ta quajne banoret Durrsit te
vjeter,Dyrrahut dikur te lulezuar , te mahnitshem e te vlersuar ne
menyre te vecante edhe nga pushtuesi lakmitar. Po te hysh ne zemer
te qytetit, amfitatri I vjeter e hijerende shpaloset si nje relike
e pathyeshme e kohes qe daton qysh para eres sone.Fatekeqsisht jo
lehtesisht I dallueshem, I mbetur aty duke mbajtur ne kurriz
Durresin e ri te pushtuar nga ndertime epanumerta qe dukt sukur nuk
kane aspak respect per me te vjeterit . Por edhe me keq te vjen kur
pyet banoret per trashgimin, kulturen dhe historine e ketij qyteti
, ku te pakte jane ata qe din te tjapin nje pergjigjeje apo te te
thon dicka mvi vendodhjen e ktyre monumenteve qe deshmojne
historine , nderkoh qe durrsaket e vjeter I ruajne me fanatizem
keto kujtime qe kan mbetur te tilla sepse sipas tyre e tashmja nuk
premton shume
13. Keto monumente te kahershme vazhdojne te jene aty si nje
deshmi per boten e pa infektuar nga teknologjia,si deshmi e
qyteterimit antic qe here- here kerkon te flase e here-here nuk
mundet te ngrej zerin , I mbytur mes ndertesave dhe harreses Duket
sikur keto monumente vemendhen me te madhe e marrin prej te huajve
te cilet krahas kushteve te ofruara vijne te nxitur nga kureshtja
qe nga ana tjeter e botes. Mjafton kaq per te kuptuar se njerzit
ketu ,me perjashtim te vendasve te vjeter, kane harruar ti
kushtojne vemendje tradites, origjines ,histories dhe kultures qe
na lidh me te shkuaren e legjendat per Dyrrahun e vjeter qe sot po
perfshihet gjithashtu ne vorbullen virtuale te teknologjise qe
dita-dites po shtohet edhe me shume e po manipulon ne menyre t e
pavetedijeshme edhe Shqiperine tone dikur autarkike. Eshte e
vertete qe duam ti hapemi botes perms teknologjive te reja ,por nuk
eshte kjo menyra e duhur. Te mos harrojme se jane keto trashegimi
kulturore qe mbajne ne kembe indentitetin kombetar per ruajtjen e
tecili punuan sa e sa rilindes.Nfonese ka edhe nga ata qe ja dine
vlerat ketij qyteti, qe te motivojne te shkruash e qe nxisin tek ti
deshiren per mbrojten e ksaj pasurie jo vetem kulturore por edhe
kombetare dhe qe te bejne te krenohesh me te , te krenohesh me
origjine tende , per Shqiperine Sot ne mund te bejme dicka per te
kthyer vemendjen serisht nga keto relike te cmuara historike , per
ti terguar botes se nga vime dhe se ende ruajme origjinen tone
Sepse ne gjenerata qe po rritet jemi rruga drejt te ardhmes nje e
ardhme qe mund te jete me e mire Punoi : TEA SULO
14. Programi i trashgimis kulturore 2013- 2017 Informacionet
nga sistemi dhe raportimet n media nga ky sektor flasin jo aq pr nj
sistem krejt t gabuar sesa pr nj abuzim t frikshm t sistemit, pr nj
neglizhenc dhe zvarritje t menaxhimit n t gjitha instancat,
devijime dhe shkelje t ligjit nga njerz brenda sistemit, q e kan
keqprdorur me dashje ose prej paaftsis. Pikrisht pr kto arsye,
trashgimia kulturore ka nevoj pr nj vizion afatgjat zhvillimi n
prputhje me detyrat dhe pr korrektim n prputhje me vizionin e ri.
Pr kt duhet kryer menjher diagnostikimi i detajuar dhe fizik i
gjendjes s trashgimis kulturore n t gjith territorin. Vetm pas nj
analize t thelluar faktike, institucionale dhe ligjore mund t
vazhdohet me plane zhvillimi afatgjata. Ky vizion do t shprehet n:
1) prgatitjen e nj strategjie kombtare, duke prfshir t gjith aktort
e fushs; 2) ristrukturimin e burimeve njerzore sipas kompetencave t
tyre konkurrenciale; 3) riorganizimin e zyrave rajonale dhe t
rrjetit kombtar t muzeve; 4) prditsimin e rregullt dhe rigoroz t
lists, si dhe verifikimin e statusit t monumenteve t shpallura dhe
atyre t propozuara pr heqje nga lista; 5) prpilimin e nj harte
risku pr t gjitha monumentet e veanta, por edhe pr qendrat
historike dhe parqet arkeologjike; 6) prkufizimin m t sakt t
kompetencave dhe t funksioneve t institucioneve t rrjetit; 7)
rishikimin e hierarkis s institucioneve qendrore dhe kshillave
kombtare q ekzistojn brenda sistemit t trashgimis kulturore dhe
riorganizimin e t gjitha procedurave t vendimmarrjes s tyre; 8)
rishikimin n nj drit m t qart ligjore t kushteve n t cilat jan dhn
n prdorim objektet e trashgimis kulturore;
15. 9) ngritjen e nj grupi t posam pune pr shqyrtimin e t
gjitha rekomandimeve t Komitetit t Trashgimis Botrore dhe
prgatitjen e nj plani veprimi energjik, n prputhje me skadencat e
dhna nga UNESCO, e cila e ka futur Shqiprin n nj periudh dyvjeare
prove pr ruajtjen e statusit t mbrojtur nga UNESCO 10) ndrtimin e
nj strategjie t re koordinimi dhe monitorimi t projekteve me
donatort n parqet arkeologjike dhe qendrat historike; n bashkpunim
me ta do t zhvillohen partneritetet PP pr rijetsimin kulturor e
social t tyre, duke garantuar transparenc, monitorim dhe mbrojtje e
restaurim t qendrave t trashgimis kulturore; 11) prmirsimin e
kuadrit ligjor pr trashgimin kulturore; 12) verifikimin e
denoncimeve t bra n media lidhur me dmtimet e trashgimis kulturore,
n bashkpunim me policin e shtetit, si dhe ndjekjen me rreptsi t t
gjitha ngjarjeve; hartimin e nj marrveshjeje pr t specifikuar
mekanizmat e represionit kundr krimit mbi trashgimin kulturore, pr
t trajnuar njsi speciale t policis n mbrojtje t trashgimis
kulturore; 13) organizimin e fushatave sensibilizuese, n bashkpunim
me shoqrin civile dhe median, pr mbrojtjen e monumenteve t kulturs
nprmjet denoncimeve me telefon dhe me foto n linj e n media; 14)
frymn e trsishme t MK, si n qendrat arkeologjike edhe n rrjetin e
muzeve, ku modeli i par do t filloj me Muzeun Historik Kombtar, i
cili do t kthehet n nj qendr t gjall aktivitetesh pr nxnsit dhe t
rinjt duke forcuar rolin e vet edukativ me vlerat kombtare, me
njohjen e historis, me shijet estetike dhe me qndrimet qytetare;
15) rivlersimin e trashgimis kulturore jomateriale, e harruar deri
sot, q do t shrbej jo vetm si nj rigjallrim i jets kulturore dhe
sociale n t gjith territorin, por edhe si nj baz e bashkpunimit
kulturor ndrkufitar dhe ndrajonal, i cili do t jet prioritar pr MK;
16) ndrtimin e nj plani pr restaurimin dhe rijetsimin e disa
monumenteve t rndsishme t trashgimis s vont historike, si piramida,
Teatri i Kukullave dhe Teatri Kombtar.
16. Konkluzione Gjate zhvillimit te ketij projekti ne arritem
ne perfundimin qe : 1. Te organizosh nje ndryshim ne nje shoqeri te
gjere eshte e veshtire. 2.Gjithsecili prej nesh mund te bej nje
perpjekje per permirsimin e situates. 3.Konkretisht: te rinjte
duhet te jene nxites te rritjes se kesaj veprimtarie. 4. Qyteti
jone ka vlera te medha qe presin per tu zbuluar. 5.Ti vizitosh kto
monumente do te thot te njihesh nga afer me historine dhe faktet.
6. Vlerat e qytetit kane nevoj te reklamohen. 7. Ne propozojem se
duhet te miratohet ne fond me I gjere dhe efektiv per mbrojtjen e
promivimin e ketye monumenteve. 8. Duhet te hartohet nje skice me e
qarete e vendodhjes se tyre dhe duhet te vazhdonje kerkimet
arkeologjike . 9. Gjithashtu mund te hapet nje donacion per te
gjith ata qytetare qe kane deshire dhe mundesi ti birsojne keto
monumente.