YÜKSEK İRTİFA ve GÖZ

Dr. Sarper KaraküçükErciyes Üniversitesi

Dr. Bozkurt Ergör 1927-2009

Dr. Ergör

Yüksek irtifanın insan vücudunda pek çok sistem üzerindeki etkileri çok uzun zamandan beri bilinmektedir.

Göz içi lensleri- Harold Ridley 1945

• Akut dağ hastalığı, 3000 m (2400) üzerinde tırmanış yapan tüm dağcılar için ciddi bir sorundur.

• Bulantı, kusma, iştahsızlık, uykusuzluk, zonklayıcı başağrısı, yorgunluk, baş dönmesi öncü bulgulardır

• Şiddetli formlar, ataksi, hafıza kaybı, pulmoner ödem, felç, oligüri, koma ve ölüm

• AMS Skoru

Neden olarak akut hipobarik-hipoksi , PO2< 60mmHg

Papaz Jose de Acosta (1590) And dağları-Pariacaca

geçidinde, hissettiği semptomları bildirmiştir

• 19. yy Profesör Jensen Chamonix bölgesinde araştırmalar yapan öncü bilim adamlarındadır.

• Zirvede 5 gün geçirmiş ve gözlemler yapmıştır.

Thomas Ravenhill

• And dağlarında 4600 m yükseklikte bir madende çalışan doktor. 1913

• Akut dağ hastalığı ile ilgi semptomların detaylı tanımı-ilk yayın

http://www.ismmed.org/

Sonnflick, 3106m, Avusturya

İsviçre, Jungfraujoch, 3400m

Yüksek irtifanın Oftalmolojik Etkileri

• Ön segment:• Konjonktiva• Kornea ve refraktif

cerrahi• Akomodasyon• Kontakt lensler

• Lens ve katarakt• Göz içi basıncı

• Arka segment• Retina

• Vitreoretinal cerrahi• Uvea ve immünoloji

• Doğu Karadeniz Bölgesi Kaçkar Dağları (3932m)

• Ağustos 1988• 20 dağcı (8 erkek, 12 bayan)• Yaş ortalaması: 29.35 yıl (16-48)

• Aklimatizasyon: İlk gece Ayder yaylası (1165m)

2. Gün Mezovit Yaylasına yürüyerek ulaşıldı

3. Gün: aklimatizasyon amaçlı çevre yürüyüşleri yapıldı

Mezovit yaylasında ilk göz muayeneleri yapıldı.

4. Gün: 6 saat süren orta tempolu tırmanıştan sonra

zirveye ulaşıldı.

10 dakikalık dinlenme periyodundan sonra zirvede

ikinci ölçümler yapıldı

6.5 saatte inilerek kamp yerine ulaşıldı

Sonuçlar:

• GİB : Zirvede (3932m) Mezovit yaylasına göre (2755m) IOP artışı (p>0.05)

• 3500 m de bir dağcıda şiddetli bulantı ve kusma. Ağrılı göz hareketleri. Retinal damarlarda kıvrım artışı ve dilatasyon. Hemoraji görülmedi. Semptomlar, dağcı ana kamp seviyesine indirildikten sonra kayboldu.

Önlem-Tedavi

• Kondisyon egzersizleri >35 yaş üzeri

• 2 gün aklimatizasyon

• 3000m üzerine yavaş tırmanış

• Hiperbarik çadır-Gamow torbası, 7000ft (2100m)

• 2lb/sq inch

• Toplam ağırlık

6kg civarında

3000 m ye akut çıkışlarda FM-100 Hue testinde mavi-sarı spektrumda hata skorlarında anlamlı artış

RENK GÖRME

OKSİDATİF STRES

• Oksidan-antioksidan sistem arasında dengesizlik

• Oksidatif hasar söz konusu

• Serbest radikal hasarı : - lipidler - proteinler - DNA - karbohidratlar

Amaç:• Yüksek irtifada insan gözünün oksidatif

strese akut yanıtını incelemek

Yöntem

• 23-25 Eylül 2009

Göz Kliniği: : 1080m

Erciyes Dağı: 2800m • 40 gönüllü• Ortalama yaş 26,3 +

10,2 yıl

• İlk ölçümler, göz kliniğinde yapıldı (1080m) (1. gün)

• Ertesi gün katılımcılar, Erciyes Kayak merkezine araçlarla taşındı (2250m)

2250m den 2800m ye orta tempoyla tırmanıldı

enlem=38.534133, boylam=35.473571

2800 m istasyonu

Her iki irtifada(1080-2800m)

• Refraksiyon (Welch Allyn suresight)

• Ön segment muayenesi

• Göz arkası muayenesi (Heine beta 200-Direct oftalmoskop)

Kornea kalınlığı (accutome-occupach5)

iop (tonopen-XL)

CCT

• Kan basıncı, nabız, vücut ısısı,

• PO2 (pulse oksimetre)

Venöz kan (1080/2800m)

• TOS

• TAS• AOPP• XO• thiol

• ADA

Sonuçlar1080m 2800m p

TOS 3.32µmol H2O2 equiv/L (0.92-18.41)

7.02µmol H2O2 equiv/L, (0.49-22.07)

0.04*

TAS 2.13µmol H2O2 equiv/L (1.65-2.90)

2.22µmol H2O2 equiv/L (1.72-2.77)

0.30

AOPP 195.58µmol/L,(84.77-663.16)

220.74µmol/L,(103.81-667.35)

0.03*

IOP , CCT

1080 m 2800m p

IOP-R 13.22±2.74 mm Hg 14.45±3.54mmHg =0.05*________IOP-L (p>0.05)

CCT-R 549±31,9μm 555±31μm <0.05*

CCT-L 550±32,4μm 554±30μm <0.05*

SaO2, BP, PULSE, TEMP

1080m. 1080m. mean+ sdmean+ sd (n=40) (n=40)

2800m.2800m. mean mean + +

sdsd (n=40)(n=40)

pp

SaO2 (%)SaO2 (%) 9696 92↓92↓ <0.001*<0.001*

BP-S (mmHg)BP-S (mmHg) 105105 114↑114↑ <0.001*<0.001*

BP-D (mmHg)BP-D (mmHg) 6363 73↑73↑ <0.001*<0.001*

Pulse rate Pulse rate (n/dk )(n/dk ) 8383 96↑96↑ <0.001*<0.001*

TEMP TEMP (ºC)(ºC) 35,935,9 35,7↓35,7↓ 0,05*0,05*

http://www.intechopen.com/books/howtoreference/glaucoma-basic-and-clinical-concepts/effects-of-high-altitude-related-oxidative-stress-on-intraocular-pressure-and-

central-corneal-thickn