System konstytucyjny Japonii

Zachariasz Popiołek

WSPÓŁCZESNY SYSTEM KONSTYTUCYJNY JAPONII

• Ukształtowany w procesie pokojowym po zakończeniu II WŚ

• Ustawa zasadnicza narzucona przez amerykanów• Konstytucja uchwalona w procesie legislacyjnym,

zatwierdzona przez cesarza• Weszła w życie 3.05.1947• Dzień Konstytucji ( 憲法記念日 )

KONSTYTUCJA JAPONII 日本国憲法Preambuła1. Cesarz2. Wyrzeczenie się wojny3. Prawa i obowiązki obywatelskie4. Parlament5. Rząd6. Sądownictwo7. Finanse8. Samorząd lokalny9. Zmiany10. Ustawa najwyższa11. Postanowienia dodatkowe

ZASADY KONSTYTUCYJNE

Pacyfistyczny charakterPreambuła

My naród japoński pragniemy pokoju po wszystkie czasy, jesteśmy głęboko świadomiszczytnych ideałów rządzących stosunkami między ludźmi, jesteśmy zdecydowanizabezpieczyć nasze bezpieczeństwo i nasze istnienie, ufając w sprawiedliwość i dobrą wiarę pokój miłujących narodów świata.

Art. 9.1. Naród japoński, dążąc szczerze do międzynarodowego pokoju opartego nasprawiedliwości i porządku, wyrzeka się na zawsze wojny jako suwerennego prawanarodu, jak również użycia lub groźby użycia siły jako środka rozwiązywania sporówmiędzynarodowych.2. Dla osiągnięcia celu określonego w poprzednim ustępie nie będą nigdy

utrzymywane siłyzbrojne lądowe, morskie i powietrzne ani inne środki mogące służyć wojnie. Nie

uznajesię prawa państwa do prowadzenia wojny.

Cesarz 天皇• Symbol jedności narodu• Działalność cesarska w sprawach państwowych wymaga rady i

aprobaty Rządu, Rząd ponosi za nią odpowiedzialność

Cesarz 天皇 - kompetencje• Mianowanie premiera powołanego przez Parlament• Mianowanie Prezesa Sądu Najwyższego Mianowanego przez Rząd

Cesarz 天皇 - kompetencje1) Promulguje poprawki do Konstytucji, ustawy, rozporządzenia Rządu i traktaty.2) Zwołuje Parlament3) Rozwiązuje Izbę Reprezentantów.4) Zarządza powszechne wybory do Parlamentu.5) Podpisuje dokumenty powołujące i odwołujące Ministrów Stanu i innych Urzędników, oraz zatwierdza dokumenty nadające pełnomocnictwo ambasadorom i ministrom6) Podpisuje ogólne i specjalne amnestie, akty złagodzenia kary, darowania wykonania kary oraz rehabilitacje.7) Przyznaje odznaczenia.8) Podpisuje dokumenty ratyfikacyjne i inne dokumenty dyplomatyczne w zakresie przewidzianym ustawą.9) Przyjmuje obcych ambasadorów i ministrów pełnomocnych.10) Wykonuje funkcje protokolarne

Cesarz 天皇 - kompetencje

Prawa i wolności obywatelskie

• Szerokie prawa i wolności obywatelskie• Art. 11 prawa wieczne i nienaruszalne• Art. 14 wszyscy obywatele są równi wobec prawa• Art 15,16,17 prawa polityczne• Art. 20 wolność wyznania • Prawa indywidualne, ekonomiczne, socjalne,

kulturalne, kolektywne (I, II, III generacji)

Zgromadzenie Narodowe 国会• Dwuizbowy Parlament

• Funkcja legislacyjna• Funkcja kreatywna• Funkcja kontrolna

Izba Reprezentantów 衆議院• 480 reprezentantów • Możliwość przegłosowania decyzji izby wyższej

większością 2/3 głosów• 4 –letnia kadencja

Izba Reprezentantów 衆議院

Izba Radców 参議院 • 242 deputowanych• 6-cio letnia kadencja, co 3 lata wybory

połowy członków• Nie może być rozwiązana przez Premiera

Izba Radców 参議院

Zasady głosowania

1. Ustne2. Poprzez powstanie z

miejsc3. Imienne pisemne

Ścieżka legislacyjnai partyjna

•Rada Badań Politycznych, podzielona

na sekcje odpowiadające

ministerstwom

• Rola Klanów Parlamentarzystów w

Radzie Badań Politycznych

• Rada Generalna zatwierdza każdą

decyzję

• Komisja Strategii Parlamentarnej –

forum negocjacji z opozycją

Gabinet 内閣

• Utrzymywanie stosunków międzynarodowych

• Zawieranie porozumień (za zgodą Zgromadzenia Narodowego)

• Kontrola nad służbami publicznymi• Ustalanie budżetu (wraz ze Zgromadzeniem

Narodowym)• Nominacje sędziów do Sądu Najwyższego• Przyjmowanie uchwał rządowych• Podpisywanie ustaw • Ogłaszanie amnestii

Sądownictwo

• Art. 76 „cała władza sądownicza należy do Sądu Najwyższego ( 最高裁判所 ) i do tych sądów niższego stopnia, które ustanowi ustawa”

• Sądy Wyższe • Sądy Okręgowe • Sądy Rodzinne• Sądy ds. Mniejszej Wagi

Zmiana Konstytucji

• 2/3 głosów obu izb• Zatwierdzone w referendum

PODSUMOWANIE

• Demokracja skonsolidowana• Monarchia parlamentarna • Parlamentarno – gabinetowy system rządów• System wielopartyjny• Ordynacja mieszana• Państwo unitarne