17
Tấm Cám Tấm Cám Tiết 22,23 Truyện cổ tích

Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

Citation preview

Page 1: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

Tấm CámTấm Cám

Tiết 22,23

Truyện cổ tích

Page 2: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

I. I. Tiểu dẫnTiểu dẫn1. Truyện cổ tích1. Truyện cổ tích

Cổ tích về loài vật

Cổ tích thần kì

Cổ tích sinh hoạt

2. Truyện cổ tích thần kì2. Truyện cổ tích thần kì

- Đặc trưng: Có sự tham gia của các yếu tố thần kì.

- Nội dung: - Nội dung: + Phản ánh ước mơ của người lao động về + Phản ánh ước mơ của người lao động về hạnh phúc gia đình, về công bằng xã hội; phẩm chất và hạnh phúc gia đình, về công bằng xã hội; phẩm chất và năng lực của con người.năng lực của con người.

TẤM CÁMTẤM CÁM

+ Khẳng định chiến thắng tất yếu của cái đẹp, cái thiện trước cái ác, cái xấu.

Ôn thi đại học, luyện thi đại học online

Page 3: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

TẤM CÁMTẤM CÁM

II. Đoc - hiểu văn bản1. Đọc – Tóm tắt cốt truyện

Page 4: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10
Page 5: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

2. Bố cục2. Bố cục::

* Thân phận bất hạnh của Tấm và con đường * Thân phận bất hạnh của Tấm và con đường dẫn đến hạnh phúc của Cô.dẫn đến hạnh phúc của Cô.

* Cuộc đấu tranh gian nan, quyết liệt để giành * Cuộc đấu tranh gian nan, quyết liệt để giành và bảo vệ hạnh phúc.và bảo vệ hạnh phúc.

2 phần:2 phần:

TẤM CÁMTẤM CÁM

Ôn thi đại học, luyện thi đại học online

Page 6: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

3.Tìm hiểu văn bản3.1. mâu thuẫn , xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám

a. Chặng 1: Khi Tấm còn ở nhà

- Ăn trắng mặc trơn

- Mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở với dì ghẻ.

- Làm lụng vất vả

- Bắt được giỏ tép đầy

- Nuôi cá bống

- Muốn đi xem hội

-Thử giày

- Được làm hoàng hậu

- Dì ghẻ cay nghiệt, Cám được mẹ nuông chiều

- Lừa trút giỏ tép, giành yếm đỏ

- Lừa bắt cá bống

- Bắt ngồi nhặt thóc

- Khinh miệt

- Ngạc nhiên, hằn học

TẤM MẸ CON CÁM

TẤM CÁM

Page 7: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

TấmTấm MMẹẹ concon CámCámTẤM CÁMTẤM CÁM

Page 8: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

=> Nhận xét:

- cô Tấm mồ côi, hiền lành, xinh đẹp >< mẹ con Cám độc ác, tàn nhẫn.

- xung đột trong gia đình -> tranh giành về quyền lợi vật chất và tinh thần.

- Mẹ con Cám tìm mọi cách để ngược đãi, hành hạ Tấm chứ chưa có hành động tiêu diệt.

Page 9: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

* * Cách giải quyết mâu thuẫn: YếuCách giải quyết mâu thuẫn: Yếu tố thần kỳ tố thần kỳ

- - Bụt xuất hiện, Bụt xuất hiện, ggiúp đỡ:iúp đỡ:Mỗi khi Tấm buồn, tủi thân, đau khổ và khóc.Mỗi khi Tấm buồn, tủi thân, đau khổ và khóc.

TẤM CÁMTẤM CÁM

- Con - Con đường dẫn đến hạnh phúc:đường dẫn đến hạnh phúc:

Cô gái mồ côi, nghèo hèn -> Hoàng hậuCô gái mồ côi, nghèo hèn -> Hoàng hậu

=> Tri=> Triết lí “Ở hiền gặp lành”“Ở hiền gặp lành”

Page 10: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

Tấm Mẹ con Cám

TẤM CÁM

b. Chặng 2: Khi Tấm đã vào cung

Mâu thuẫn xã hội:Thiện - Ác, chính nghĩa - phi nghĩa trơ nên một mất một con

- Trèo cau

- Hoá thành chim vàng anh

-Thành cây xoan đào

-Thành khung cửi

- Thành cây thị - quả thị

- Trở lại làm người, sống hạnh phúc

- Chặt cây giết Tấm

- Giết vàng anh

- Chặt xoan đào

- Đốt khung cửi

- Bị trừng trị đích đáng

Page 11: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

- Giải quyết mâu thuẫn: Tấm đấu tranh không khoan nhượng

Thụ động yếu ớt (khóc)

Phản ứng ngày càng mạnh mẽ (răn đe)

Hành động quyết liệt (trả thù)

Bài học về tinh thần kiên quyết đấu tranh để giành lại sự sống, bảo vệ hạnh phúc.

TẤM CÁM

Ôn thi đại học, luyện thi đại học online

Page 12: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

TấmTấm Ở hiền gặp lànhỞ hiền gặp lành

Kết cục cay đắng: Kết cục cay đắng: chết thê thảmchết thê thảm

Thiện thắng ÁcThiện thắng Ác

=> Bị quả báo: Trời phạt=> Bị quả báo: Trời phạt

Sống hạnh phúc Sống hạnh phúc

=> Muốn mọi người => Muốn mọi người hướng tới cái Thiện.hướng tới cái Thiện.

=> Niềm tin, lạc quan => Niềm tin, lạc quan cho người lao động.cho người lao động.

Ác giả, ác báoÁc giả, ác báo

=> Bài học nhân sinh sâu sắc=> Bài học nhân sinh sâu sắc

MMẹ conẹ con CámCámTẤM CÁM

Page 13: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

3.2 3.2 Những hình thức biến hóa của Tấm và ý nghĩa

của quá trình biến hóa đó.

a) Ý nghĩa những lần biến hóa của Tấma) Ý nghĩa những lần biến hóa của Tấm

- - Thể hiện sức sống mãnh liệt của Tấm.Thể hiện sức sống mãnh liệt của Tấm. - - Thể hiện ước mơ về chiến thắng của chính nghĩa.

TẤM CÁM

Page 14: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

b) Ý nghĩa việc trả thù của Tấm:b) Ý nghĩa việc trả thù của Tấm: - Hành động trả thù của Tấm là hành động của - Hành động trả thù của Tấm là hành động của

cái thiện trừng trị cái ác.cái thiện trừng trị cái ác.

- Phù hợp với quan niệm của nhân dân: “ở hiền - Phù hợp với quan niệm của nhân dân: “ở hiền gặp lành”, “ác giả ác báo”.gặp lành”, “ác giả ác báo”.

TẤM CÁM

Page 15: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

c) Ý nghĩa của những vật hóa thân và hình ảnh c) Ý nghĩa của những vật hóa thân và hình ảnh “miếng trầu cánh phượng”:“miếng trầu cánh phượng”:

- Những vật hóa thân như: chim vàng anh, cây xoan - Những vật hóa thân như: chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi…rất gần gũi, quen thuộc với đời sống đào, khung cửi…rất gần gũi, quen thuộc với đời sống của người dân; lcủa người dân; là nơi Tấm gửi linh hồn để trở về đấu à nơi Tấm gửi linh hồn để trở về đấu tranh quyết liệt với cái ác để giành lại hạnh phúc.tranh quyết liệt với cái ác để giành lại hạnh phúc. ..

- “Miếng trầu cánh phượng”: V- “Miếng trầu cánh phượng”: Vật nối duyên,ật nối duyên, mang mang đậm đà bản sắc dân tộc.đậm đà bản sắc dân tộc.

Page 16: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

III. III. TTổng kếtổng kết* Nội dung:* Nội dung:

Cảm thông trước số phận của người dân lao Cảm thông trước số phận của người dân lao động.động.

Sức sống và sự trỗi dậy mãnh liệt của con Sức sống và sự trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập, tấn công của cái Ácngười trước sự vùi dập, tấn công của cái Ác ..

Ước mơ đổi đời -> niềm lạc quan trong cuộc Ước mơ đổi đời -> niềm lạc quan trong cuộc sốngsống

=> Tinh thần nhân đạo=> Tinh thần nhân đạo

TẤM CÁM

- Bản chất của các mâu thuẫn và xung đột => Giá trị hiện thực

Ôn thi đại học, luyện thi đại học online

Page 17: Tấm Cám - tuyện cổ tích - ngữ văn lớp 10

* Nghệ thuật:* Nghệ thuật:

- Cốt truyện ly kì hấp dẫn, khắc hoạ tính cách nhân vật.- Yếu tố kì ảo: tạo sức hấp dẫn và kết thúc có hậu. - Các câu văn vần: giàu chất thơ, khắc sâu cốt truyện

TẤM CÁM