Zakończenie II wojny światowej – konferencje Wielkiej Trójki

•Konferencja teherańska 28 listopada 1943 - 1 grudnia 1943 roku •Konferencja jałtańska 4 - 11 lutego 1945 roku•Konferencja poczdamska 17 lipca 1945 – 2 sierpnia 1945

W dziejach II Wojny światowej miały miejsce trzy konferencje, które odbyły się w Teheranie, Jałcie i Poczdamie. Udział w niej

brała tzw. Wielka Trójka, a więc przedstawiciele Stanów Zjednoczonych, Anglii i Związku Radzieckiego.

F D. Roosevelt – Stany Zjednoczone

W. Churchill - Anglia J. Stalin – Związek Radziecki

C .Attlee - Anglia H. Truman – Stany Zjednoczone

Konferencja w Teheranie W okresie od 28 listopada do 1 grudnia

1943r. odbyła się konferencja w Teheranie z udziałem F.D. Roosevelta (USA), W.

Churchilla (Anglia) oraz J. Stalina (ZSRR).

Na konferencji w Teheranie zawarto 5 tajnych porozumień:

Uzgodniono pomoc partyzantce w Jugosławii. Uznano potrzebę przystąpienia Turcji do wojny po stronie

aliantów. Przyjęto gotowość ZSRR do natychmiastowego

wypowiedzenia wojny Bułgarii. Przyjęto nawiązanie ścisłej współpracy z dowództwem

radzieckim . ZSRR po zwycięstwie nad Niemcami przystąpi do wojny z

Japonią

Podczas konferencji w Teheranie dyskutowaną nad przebiegiem granic państwa polskiego :

• Granica zachodnia : Wysunięto koncepcje przesiedlenia Niemców za linię Odra –Nysa.

• Z terenów należących do Niemiec w granicach Polski miały się znaleźć: Prusy Wschodnie, ziemie na wschód od Odry, lewobrzeżna część Opolszczyzny i obszar Wolnego Miasta Gdańska.

• Wschodnia granica Polski i ZSRR miała znajdować się na linii Curzona.

Stalin stwierdził, że granice Polski muszą być przesunięte ze wschodu na zachód.

Stwierdził także , że jest zainteresowany Polską i wzmocnieniem państwa polskiego. Należy jednak wiedzieć, że Stalin chciał tak naprawdę rozprzestrzenić swoje wpływy na Polskę.

Warianty linii Curzona – konferencja w Teheranie

Konferencja w Jałcie 4 - 11 lutego 1945 roku, zwana także krymską – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej :- przywódca ZSRR – Józef Stalin- premier Wielkiej Brytanii W. Churchill- prezydent USA F. D. Roosevelt

Odbyła się w pałacu Potockich w Liwadii leżącej pod Jałtą na Krymie. Miała decydujące znaczenie dla

powojennego kształtu Europy.

Ustalenia konferencji w Jałcie:

•Obciążono Niemcy reperacjami wojennymi•Utworzenie Sojuszniczej Rady Kontroli•Koncepcja powstania ONZ

- Ukaranie zbrodniarzy wojennych- Likwidacja partii hitlerowskiej- Przystąpienie ZSRR do wojny na Dalekim Wschodzie

Ustalenia dla sprawy Polski:•Ustalenie wschodniej granicy Polski biegnącej wzdłuż linii Curzona z odchyleniem od 5 do 8 km na korzyść Polski.•Polska powinna uzyskać znaczy przyrost terytorialny na północy i zachodzie.

- Utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.- W wolnych wyborach określony zostanie ustrój odrodzonego państwa polskiego.

Ustalenia dotyczące sprawy Polski wyszły z inicjatywy Stalina. Stalin dążył do umocnienia swoich wpływów w Polsce, chciał ingerować w sprawy polskie. Reprezentanci USA i Wielkiej Brytanii, zgadzali się na wszelkie prośby Stalina.

Konferencja w Poczdamie 17 lipca 1945 – 2 sierpnia 1945

W spotkaniu wzięli udział :

przywódca Związku

Radzieckiego, Józef Stalin

prezydent USA Harry Truman,

który zastąpił zmarłego w

kwietniu F. D. Roosevelta

premier Wielkiej Brytanii, który

zastąpił W. Churchilla od 28

lipca nowy premier tego

państwa, C. Attlee.

Celem konferencji było ustalenie: trybu likwidacji skutków II wojny światowej, losów Niemiec, opracowanie traktatów pokojowych i zasad organizacji powojennego świata.

Była to ostatnia z trzech konferencji Wielkiej Trójki.

Główne postanowienia : Odpowiedzialnością za II wojnę światową obarczone zostały Niemcy hitlerowskie.

Demilitaryzacja, denazyfikacja, demokratyzacja Niemiec.

Odszkodowania dla państw poszkodowanych, wypłacane przez Niemcy.

ukaranie zbrodniarzy hitlerowskich (tzw. proces norymberski).

Na samej konferencji poczdamskiej, stronę Polską reprezentowali:

Bolesław Bierut,

Edward Osóbka-Morawski,

Stanisław Grabski,

Stanisław Mikołajczyk,

Wincenty Rzymowski oraz Michał Rola-Żymierski.

Sprawa polska na konferencji poczdamskiej :

• Ostateczna granica zachodnia i północna Polski:•Granica północna : linia morza Bałtyckiego, poprzez Świnoujście, wyspę Wolin, do Bałtyku na północ od Braniewa linią równoległą na wschód powyżej miasta Mauda•Granica zachodnia : od morza Bałtyckiego, miasto Świnoujście, na południe wzdłuż rzeki Odry, rzeki Nysy Łużyckiej , aż do granicy z Czechosłowacją.•Przesiedlenie Niemców z terytorium państwa polskiego•Trzy mocarstwa wyraziły przeświadczenie, że politycy na zachodzie wrócą do kraju.

Podsumowanie:http://nakrecenieksperci.pl/video/play,5321886486815312825,Ustalenia-Wielkiej-Trojki-w-Teheranie-Jalcie-i-Poczdamie.html –

Powyżej hiperłącze - informacje na temat konferencji Wielkiej Trójki.

•Decyzje w sprawie Polski zapadły bez jakiegokolwiek upoważnienia polskiego rządu i bez jego wiedzy.•Konferencje miały wpływ na zmianę ustroju państwa polskiego•Zmniejszenie terytorium państwa polskiego•Umowa Poczdamska wraz z postanowieniami w Jałcie stworzyła w Europie tzw. Ład jałtańsko – poczdamski , który przetrwał do 1989 r., czyli do jesieni ludów w Europie i upadku muru berlińskiego .

Autor:

Malina Sawicka

Bibliografia:

S. Nicieja „Jałta z perspektywy półwiecza”, Opole 1995.

F. Jonathan „ Alianci. Stalin, Roosevelt, Churchill – prywatna historia II wojny światowej”, Kraków 2006.