70
ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE WYDZIAŁ EKONOMICZNY Joanna Dąbrowska Nr albumu 26960 Kierunek Turystyka i Rekreacja Rola animatora czasu wolnego oraz jego wpływ na atrakcyjność ośrodka na przykładzie ORW „Floryn” w Mielnie Praca licencjacka napisana w Zakładzie Polityki Gospodarczej i Turystyki pod kierownictwem dr hab. Bogusława Stankiewicza prof. ZUT Szczecin 2015

J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE

WYDZIAŁ EKONOMICZNY

Joanna Dąbrowska

Nr albumu 26960

Kierunek Turystyka i Rekreacja

Rola animatora czasu wolnego oraz jego wpływ na

atrakcyjność ośrodka na przykładzie ORW „Floryn”

w Mielnie

Praca licencjacka

napisana w Zakładzie Polityki Gospodarczej

i Turystyki

pod kierownictwem

dr hab. Bogusława Stankiewicza prof. ZUT

Szczecin 2015

Page 2: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

2

Oświadczenie

o samodzielnym napisaniu pracy dyplomowej

Oświadczam, że pracę niniejszą przygotowałam samodzielnie. Wszystkie dane, istotne

myśli i sformułowania pochodzące z literatury (przytoczone dosłownie lub niedosłownie) są

opatrzone odpowiednimi odsyłaczami. Praca ta nie była w całości ani w części, która

zawierałaby znaczne fragmenty przedstawione w pracy jako oryginalne (wyniki badań

empirycznych, obliczenia, spostrzeżenia, oceny, wnioski, propozycje itp.), przez nikogo

przedłożona do żadnej oceny i nie była publikowana.

Oświadczam, że tekst pracy dyplomowej na nośniku elektronicznym jest identyczny z

tekstem wydrukowanym i nie zawiera znaków niewidocznych na wydruku.

Szczecin, dnia 15.06.2015 .................................................

(miejscowośd) (podpis)

Oświadczenie

o udostępnianiu pracy dyplomowej

Wyrażam zgodę / nie wyrażam zgody* na udostępnienie osobom zainteresowanym mojej

pracy dyplomowej. Zgoda na udostępnienie pracy dyplomowej nie oznacza wyrażenia zgody

na kopiowanie pracy dyplomowej w całości lub w części.

Brak zgody nie wyklucza kontroli tekstu pracy dyplomowej w systemie antyplagiatowym,

wyklucza natomiast dopisanie tekstu do bazy tego systemu.

* niepotrzebne skreślić

Szczecin, dnia 15.06.2015 .................................................

(miejscowość) (podpis)

Page 3: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

3

WSTĘP .................................................................................................................................. 5

ROZDZIAŁ I ......................................................................................................................... 7

ANIMACJA CZASU WOLNEGO W POLSCE I NA ŚWIECIE ............................................ 7

1.1 Podstawowe pojęcia związane z animacją czasu wolnego ............................................. 7

1.2. Rozwój animacji czasu wolnego w Polsce i na Świecie .............................................. 11

1.3. Rodzaje i cechy animacji czasu wolnego .................................................................... 13

1.4.Cechy i rola animatora czasu wolnego......................................................................... 20

ROZDZIAŁ II ...................................................................................................................... 24

KLASYFIKACJA OBIEKTÓW BAZY NOCLEGOWEJ .................................................... 24

2.1. Podział obiektów bazy noclegowej według UN WTO ................................................ 24

2.2. Charakterystyka i klasyfikacja obiektów bazy noclegowej w Polsce wg Ustawy

o usługach turystycznych. ................................................................................................. 29

2.3. Zaplecze animacyjne w obiektach noclegowych. ........................................................ 31

ROZDZIAŁ III ..................................................................................................................... 34

OŚRODEK REHABILITACYJNO WYPOCZYNKOWY FLORYN W MIELNIE

UNIEŚCIU ........................................................................................................................... 34

3.1. Charakterystyka ośrodka Floryn. ................................................................................ 34

3.2. Historia animacji czasu wolnego w ORW Floryn. ...................................................... 36

3.3.Zaplecze animacyjne we Florynie. .............................................................................. 37

3.4.Rola animatora czasu wolnego oraz rodzaje animacji w ośrodku. ................................ 40

ROZDZIAŁ IV .................................................................................................................... 44

ANALIZA WPŁYWU ANIMACJI CZASU WOLNEGO NA ATRAKCYJNOŚĆ ORW

FLORYN NA PODSTAWIE PRZEPROWADZONYCH BADAŃ WŁASNYCH. .............. 44

4.1. Charakterystyka metod badawczych. .......................................................................... 44

4.2. Opis metody użytej w badaniu oraz cel badania.......................................................... 46

4.3. Przedstawienie wyników badania. .............................................................................. 47

4.4. Wnioski wynikające z przeprowadzonych badań. ....................................................... 58

ZAKOŃCZENIE.................................................................................................................. 59

LITERATURA..................................................................................................................... 61

AKTY PRAWNE ................................................................................................................. 63

ŹRÓDŁA INTNERNETOWE .............................................................................................. 63

SPIS TABEL ........................................................................................................................ 63

SPIS RYSUNKÓW .............................................................................................................. 64

SPIS ZDJĘĆ ........................................................................................................................ 64

Page 4: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

4

SPIS WYKRESÓW ............................................................................................................. 64

ZAŁĄCZNIK ....................................................................................................................... 64

Page 5: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

5

WSTĘP

Animacja czasu wolnego jest coraz częściej postrzegana jako nowy trend w turystyce.

Coraz więcej firm turystycznych dostrzega korzyści wynikające z posiadania animatora,

a goście hotelowi chętniej uczestniczą w zorganizowanych zajęciach. Samo pojęcie animacji

czasu wolnego jest znacznie szersze i nie ogranicza się wyłącznie do ośrodków bazy

noclegowej. Animacja to pojęcie, które ewoluowało na przestrzeni lat oraz zmieniał się jego

charakter. Zmieniło się także spojrzenie społeczeństwa na animację czasu wolnego oraz rolę

animatora. Dlatego celem pracy jest zebranie i analiza informacji na temat animacji czasu

wolnego oraz odpowiedź na pytania. Czym jest animacja czasu wolnego i jakie spełnia

funkcje w turystyce? Jak wygląda rozwój animacji czasu wolnego w Polsce i na świecie?

Tekst ukazuje również wzajemną relację między animacją czasu wolnego a atrakcyjnością

ośrodka. W pracy posłużono się przykładem ośrodka posiadającego program animacyjny, na

podstawie, którego przeprowadzono badania.

W rozdziale I przedstawiono przegląd literatury dotyczącej pojęć pokrewnych i ściśle

związanych z animacją czasu wolnego takich jak czas wolny, animacja czasu wolnego,

animator. Zawarto w nim również definicje podstawowych pojęć, takich jak turystyka czy

rekreacja. Uwzględniono spojrzenia z literatury różnych autorów. Wykorzystano spojrzenie

na temat zarówno polskich jak i zagranicznych autorów. Animacja czasu wolnego to nie tylko

zajęcia w hotelach, co również zostało pokazane w pracy, dokonano bowiem podziału

animacji oraz ukazano różne rodzaje i formy tej usługi.

Rozdział II związany jest z klasyfikacją obiektów bazy noclegowej. Uwzględnione

zostały różne kryteria podziału, a także różne zalecenia organizacji dokonujących podziału.

W rozdziale tym skupiono się nie tylko na klasyfikacji ośrodków ale na ukazaniu w których

z tych ośrodków istnieje funkcja animatora. W rozdziale tym skupiono się również na

infrastrukturze ułatwiającej prowadzenie animacji w ośrodkach oraz ukazano zaplecze

animacyjne, jakie występuje i powinno występować w obiektach oferujących program

animacyjny.

Rozdział III w całości został poświęcony opisowi ośrodka „Floryn” w Mielnie. Ze

względu na zmiany w formie prowadzonej działalności opisana została krótka historia

obiektu. Opis obejmuje zarówno formę prawną ośrodka, jego położenie jak i opis

wyposażenia oraz otoczenie ośrodka. W opisie wyszczególniono zaplecze animacyjne jakim

dysponuje ten obiekt. Zawarto również historię animacji oraz formy, które wykorzystywane

są przez animatora. Rozdział ten opisuje także rolę i zadania animatora czasu wolnego.

Page 6: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

6

Praca ma charakter analityczno badawczy a metodą badawczą wykorzystaną w pracy

jest ankieta, natomiast narzędziem jest kwestionariusz ankiety. Badania zostały

przeprowadzone na grupie respondentów liczącej 100 osób. Respondentami byli

pensjonariusze spędzający urlop w ośrodku „Floryn”. Część pierwsza kwestionariusza były to

pytania ogólne, których rolą było ustalenie m.in. struktury wiekowej czy struktury płci

respondentów. W drugiej części kwestionariusza pytania były ściśle powiązane z rolą

animatora czasu wolnego. Celem badania była odpowiedź na pytania. Czy fakt posiadania

przez ośrodek wczasowy animatora czasu wolnego wpływa na jego atrakcyjność? Jakie

rodzaje animacji są najbardziej popularne? Jakie cechy powinien posiadać dobry animator?

Page 7: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

7

ROZDZIAŁ I

ANIMACJA CZASU WOLNEGO W POLSCE I NA ŚWIECIE

1.1 Podstawowe pojęcia związane z animacją czasu wolnego

Pojęcia turystyki, rekreacji i czasu wolnego są ze sobą mocno powiązane ze względu

na fakt, iż turystyka jest jedną z form spędzania czasu wolnego przez ludzi. Rekreacja jest

formą aktywności fizycznej, którą ludzie uprawiają w swoim czasie wolnym. Natomiast

często rekreacja łączona jest z turystyką. Okazuje się, że najwęższym z tych pojęć jest

turystyka, która jest częścią rekreacji i jednocześnie czasu wolnego. Czas wolny okazuje się

najszerszym pojęciem, które zawiera w sobie zarówno turystykę jak i rekreację, oraz inne

pojęcia. Jednak pomimo silnego związku tych pojęć nie są one dla siebie wzajemnie

synonimami. Ze wszystkimi trzema terminami łączy się animacja czasu wolnego Związek

tych trzech elementów został przedstawiony na rysunku nr 1.

Rys. 1. Związek pomiędzy pojęciami czas wolny, rekreacja, turystyka.

źródło: opracowanie własne.

Ze względu na zainteresowanie turystyką specjalistów z różnych dziedzin w literaturze

można spotkać wiele definicji turystyki. Inne aspekty będą ważne dla socjologów, inne dla

ekonomistów a jeszcze inne dla badaczy z dziedziny kultury fizycznej czy też dla

Page 8: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

8

kulturoznawców.1 Jednak najbardziej powszechna jest definicja stworzona przez Światową

Organizację Turystyki (WTO) w celach statystycznych. Mówi ona, że „Turystyka obejmuje

ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych

lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem.”2 Pomimo

różnych definicji turystyki można wyróżnić wspólne elementy dla wszystkich. Przede

wszystkim, każda z nich wskazuje na fakt, że turystyka wypełnia znaczną część czasu

wolnego człowieka i jest wykonywana dobrowolnie. Zatem do turystyki zaliczane są wyjazdy

urlopowe, wizyty u rodziny, wyjazdy na tle religijnym (pielgrzymki), wyjazdy zdrowotne

oraz wyjazdy służbowe. Poprzez fakt, iż różne są cele wyjazdów turystycznych zostały

wprowadzone różne rodzaje i formy turystyki. Najczęściej spotykany jest podział turystyki ze

względu na cel wyjazdu. Turystyka dzieli się na:

wypoczynkową i rekreacyjną, gdy celem podróży człowieka jest odpoczynek

i regeneracja sił. W tej formie wykorzystywane są urlopy czyli dni wolne od pracy, które

są przydzielane przez pracodawcę.

odwiedziny u krewnych i znajomych, kiedy to ludzie uczestniczą w ważnych rodzinnych

uroczystościach czy wypoczywają wśród najbliższych.

Sprawy zawodowe, interesy, są to wyjazdy biznesowe, spotkania z kontrahentami,

uczestnictwo w targach, konferencjach, kongresach itp. Ten rodzaj turystyki może się

łączyć z turystyką wypoczynkową, gdy zakończone zostaną spotkania biznesowe, turysta

biznesowy może wykorzystać swój czas wolny na wypoczynek, rekreację i relaks.

Cele zdrowotne, rodzaj turystyki w której udział biorą uczestnicy turnusów

rehabilitacyjnych, kuracjusze czy też osoby chore leczące się poza miejscem swojego

stałego zamieszkania.

Cele religijne to głównie pielgrzymki oraz odwiedziny miejsc świętych, np. Fatima

odwiedzana przez chrześcijan.

Inne cele, są to podróże załóg statków i samolotów pasażerskich a także tranzyt.3

W literaturze można znaleźć także podział na formy turystyczne, który zależny jest od

kryteriów podziału. Wyróżniamy najczęściej występujące kryteria:

Liczba uczestników (formy: turystyka indywidualna lub grupowa),

Wiek uczestników (formy: młodzieżowa, seniorów),

1 Bieńczyk G., Łobożewicz T., Podstawy Turystyki, WSE, Warszawa 2001, s.10-12 2 Terminologia turystyczna. Zalecenia WTO, ONZ-WTO, UKFiT, Warszawa 1995, s.5 3 Gaworecki W., Turystyka, PWE, Warszawa 2010, s.16-17

Page 9: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

9

Czas pobytu (formy: krótkoterminowa lub długoterminowa),

Pora roku(formy: letnia, zimowa, sezonowa, pozasezonowa),

Rodzaj zakwaterowania (formy: hotelowa lub parahotelowa),

Środek transportu (formy: kolejowa, autokarowa, samolotowa, rejsy wodne),

Pochodzenie turysty (formy: krajowa, przyjazdowa, wyjazdowa)4.

Formy turystki mogą się ze sobą łączyć w dowolnych konfiguracjach oraz zdarza się,

że podczas jednego wyjazdu turyści korzystają z różnych form turystyki, np. turysta może

korzystać z różnych środków transportu w ramach jednej wycieczki. Niewątpliwie turysta

podczas swojej podróży oraz pobytu turystycznego wypełnia swój czas wolny, który

definiowany jest jako „przedział czasu, który dana osoba może wykorzystywać do regeneracji

sił psychologicznych i fizycznych, zaspokajania własnych zainteresowań zawodowych

i pozazawodowych, samokształcenia, wypoczynku i rozrywki po wykonaniu zadań

wynikających z różnorakich obowiązków.”5 Zatem można stwierdzić iż wszystkie czynności,

które wykonujemy dobrowolnie i dla własnej satysfakcji poza pracą są wykonywane

w ramach naszego czasu wolnego.

W literaturze można spotkać wiele definicji tego pojęcia, jednakże każda z nich

wskazuje na dobrowolność wykonywanych czynności oraz na fakt, że jest to czas poza

ludzkimi obowiązkami. Najprostszą definicją wydaje się definicja potoczna, która mówi, że

„Czas wolny to czas bez obowiązków, przeznaczony na zajęcia dowolne.”6 W związku z tym,

że są to zajęcia dobrowolne, formy spędzania wolnego czasu zależą od indywidualnych

preferencji ludzi. Można spędzać go aktywnie, co wiąże się z ruchem i rekreacją bądź też

pasywnie czyli odpoczywając w domu np. podczas czytania książek. Coraz częstszą formą

spędzania wolnego czasu jest surfowanie w Internecie lub oglądanie telewizji. Swój czas

wolny można spędzać w okolicy miejsca swojego zamieszkania lub można go spędzić na

wyjeździe turystycznym.

Ludzie spędzający swoje wakacje czy urlopy poza miejscem swojego zamieszkania,

w hotelach czy też ośrodkach turystycznych coraz częściej czują potrzebę integracji z grupą

oraz wypoczywania w sposób aktywny. Z powodu pojawienia się takich potrzeb w wielu

ośrodkach i miejscach przebywania turystów powstała funkcja animatora czasu wolnego.

Animacja czasu wolnego to „dział współczesnej turystyki i hotelarstwa, który zajmuje

się organizacją czasu wolnego turystów, przebywających w ośrodkach noclegowych czy

4 Tamże, s.20-21 5 Kupisiewicz C., Kupisiewicz M., Słownik Pedagogiczny, PWN, Warszawa 2009, s.13 6 Pięta J., Pedagogika Czasu Wolnego: Wydanie III zaktualizowane, wyd. Frel, Warszawa 2014, s.11

Page 10: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

10

wypoczynkowych”.7 Samo stwierdzenie animacja pochodzi od słowa anime, czyli ożywienie.

Zatem animacja czasu wolnego może być rozumiana jako wszelkie formy ożywienia ludzi,

czyli wszelkie próby zachęcenia ludzi do aktywności fizycznej. W tej prostej definicji widać

doskonale powiązanie turystyki, czasu wolnego i rekreacji. Animatorem jest każda osoba,

która organizuje zajęcia w czasie wolnym oraz aktywizuje turystów poprzez wszelkiego

rodzaju gry i zabawy integrujące oraz rozluźniające.

Animacja spełnia wiele funkcji spośród których warto wyróżnić: funkcję relaksacyjną

mającą na celu poprawę ludzkiego samopoczucia i odreagowanie stresów związanych z pracą

i innymi obowiązkami. Kolejna równie ważna jest funkcja integracyjna, której celem jest

zintegrowanie grupy poprzez wspólne zajęcia i lepsze wzajemne poznanie się. Do

najważniejszych zaliczyć można z pewnością funkcję motywacyjną, która mobilizuje do

działania i aktywnego spędzania czasu podczas urlopu. Ostatnią wymienianą w literaturze

funkcją jest funkcja progresywna polegająca na prowadzeniu do samorozwoju jednostki

i lepszego poznania samego siebie.8 Analizując pojęcie animacji czasu wolnego należy

uwzględnić również rozważania nad rekreacją, która jest jej nieodłącznym elementem.

Jak już wcześniej było wspomniane animacja to ożywianie, aktywizowanie ludzi,

zatem jest to zachęcanie do wspólnego uprawiania rekreacji. Słowo rekreacja wywodzi się od

łacińskiego czasownika recreo oznaczającego czynność odtwarzania lub przywracania

czegoś, co istniało wcześniej.9 Podobnie jak w przypadku przedstawionych wcześniej pojęć,

również i rekreacja nie jest zdefiniowana jednoznacznie. Jednym z bardziej powszechnych

określeń tego słowa jest to sformułowane przez Winiarskiego. Opisuje on rekreację jako

„zespół zachowań, które realizuje człowiek w swoim czasie wolnym”.10

Podobnie jak czas

wolny, rekreacja charakteryzuje się dobrowolnością. Dodatkowo jest ona związana

z bezinteresownością, aktywnością zarówno fizyczną jak i psychiczną oraz jedną z funkcji

jest sprawianie przyjemności i zadowolenia. Potocznie określając rekreację mówi się, że są to

wszelkie dobrowolnie wybrane przez człowieka formy aktywności fizycznej i psychicznej

mające na celu poprawę, a więc odbudowę samopoczucia i zdrowia. Przez niektórych

naukowców rekreacja nazywana jest dziedziną, co sprawia, że prowadzone jest wiele badań

związanych z rekreacją, dzięki czemu można wyróżnić wiele form rekreacji. Niewątpliwie

jedną z bardziej znanych form jest rekreacja ruchowa, która odnosi się do zespołu czynności

7 Bączek J., Animacja w pigułce, STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2011, s.3 8 Bączek J., Animacja czasu wolnego. Praktyczny poradnik dla Animatorów, STAGEMAN POLSKA,

Warszawa 2013, s. 72 9 Toczek – Werner S. (red), Podstawy rekreacji i turystyki, Wyd. AWF, Wrocław 2005 , s.9 10 Winiarski R.W., Wstęp do teorii rekreacji (ze szczególnym uwzględnieniem rekreacji fizycznej), AWF,

Kraków 1989, s.5

Page 11: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

11

związanych z ruchem i wysiłkiem fizycznym. Coraz popularniejszy staje się sport

rekreacyjny, który jest środkiem przyjemnego spędzania czasu wolnego indywidualnie lub

zespołowo. Jest wiele kryteriów podziału rekreacji, co za tym idzie w literaturze można

spotkać bardzo dużą liczbę jej form. Przykładowym podziałem może być podział ze względu

na intensywność wysiłku, wyróżniamy rekreację relaksacyjną, średnio intensywną

i intensywną. Opisując rekreację nie można pominąć środków, które umożliwiają nam jej

uprawianie. Środki rekreacji są to wszelkie działania, przedmioty i urządzenia pośredniczące

w osiąganiu celu związanego z rekreacją. Przykładami mogą być wszelkiego rodzaju

ćwiczenia fizyczne czy też sprzęt typu rowery, kajaki.11

1.2. Rozwój animacji czasu wolnego w Polsce i na Świecie

W literaturze nie znajdzie się jednoznacznie określonego rozwoju animacji. Potrzeba

rozrywki i integracji z grupą zauważana jest u ludzi od początków istnienia ludzkości.

Analizując historię turystyki można spotkać opracowania dotyczące igrzysk olimpijskich

w starożytnej Grecji. Ludzie przybywający na te wydarzenie kierowali się często chęcią

wypoczynku i zrelaksowania się. Co oznacza, że ich celem była dobra zabawa w gronie

innych, nowo poznanych ludzi. Poza wydarzeniami sportowymi, które były głównym celem

igrzysk ważną rolę odgrywały także wszelkie wydarzenia związane z kultem religijnym

a także spotkania towarzyskie, wspólne świętowanie na cześć zwycięzców.12

. Można

stwierdzić, że właśnie podczas tych igrzysk organizatorzy pełnili funkcję animatorów, którzy

zachęcali ludzi do wspólnej zabawy. Prowadzone były zabawy taneczne dla uczestników

podczas których pojawiały się osoby prowadzące. Właśnie wtedy można doszukiwać się

początków animacji czasu wolnego. Natomiast w starożytnym Rzymie ludzie uciekając od

panujących w miastach upałów spędzali swój czas wolny w kurortach, dzięki czemu

rozwijały się ośrodki, takie jak: Baiae, Neapol, Capri, Puteolo oraz Cumae.13

Pojawienie się

pierwszych domów dla wczasowiczów wymusiło na właścicielach zadbanie również o ich

czas wolny oraz zapewnienie rozrywki swoim gościom. Podobnie jak w starożytnej Grecji

odpowiedzialne za to były osoby, które można nazwać animatorami.

Jednakże prawdziwy jej rozwój nastąpił w XVII i XVIII wieku gdy zaczęły się

podróże zbliżone do współczesnej turystki. Zaczęły wtedy rozwijać się ośrodki kulturowe,

które w swojej ofercie miały liczne wydarzenia kulturowe typu koncerty, spektakle, różnego

11

Bogucki J. (red.), Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju turystycznych form rekreacji, AWF, Warszawa 1984,

s.34 12 Łanowski J., Święte Igrzyska Olimpijskie, wyd. Poznańskie, Poznań 2000, s. 8 13 Kurek W. (red.), Turystyka, wyd. PWN, Warszawa 2007, s. 51

Page 12: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

12

rodzaju parki rozrywki czy też kasyna.14

Jeśli animacja jest rodzajem aktywizacji to właśnie

w czasie powstania pierwszych kasyn, ośrodków kulturowych i pojawienia się pierwszych

wydarzeń kulturowych organizowanych dla przyjezdnych można doszukiwać się początków

animacji czasu wolnego. Pod koniec XX w i na początku XXI w. nastąpił prawdziwy

przełom w rozwoju animacji. Zaczęły pojawiać się opracowania na ten temat, coraz więcej

osób pracujących w branży turystycznej zaczęła postrzegać animację jako gałąź turystyki.

Podobnie jak definicja animacji czasu wolnego ewoluowało również pojęcie

animatora. W czasach PRL w Polsce popularna była funkcja kaowca, czyli instruktora

Kulturalno – Oświatowego, który miał dbać o odpowiedni poziom rozrywki podczas różnych

wydarzeń kulturalnych, np. bale. Następnie turystyka zaczęła rozwijać się coraz bardziej,

a dawny kaowiec został zastąpiony przez animatora kultury, a obecnie animatora czasu

wolnego. Jednak osoby pracujące jako animatorzy czasu wolnego zauważają znaczącą różnicę

pomiędzy instruktorem KO a dzisiejszym animatorem czasu wolnego. Przede wszystkim

wskazuje się na fakt, że obecnie animacja związana jest silnie z psychologią oraz

pedagogiką.15

Ewolucję pojęcia animator czasu wolnego przedstawia rysunek nr 2.

Rys.2. Ewolucja pojęcia animatora czasu wolnego.

Źródło: opracowanie własne.

Wraz z zainteresowaniem animacją zaczęły pojawiać się szkolenia na animatorów

czasu wolnego, podręczniki przygotowawcze oraz zbiory gier i zabaw animacyjnych. W tym

czasie rozwinęła się również branża eventowa a podmioty z tej branży zaczęły promować

imprezy turystyczne oraz wydarzenia kulturowe.

14 Marak J., Wyrzykowski J. (red.), Turystyka w ujęciu interdyscyplinarnym, Wyższa Szkoła Handlowa,

Wrocław 2010, s. 33 15 Leszczyńska J., Jak kaowiec został animatorem, Dziennik Łódzki, 2012,

http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/622199,jak-kaowiec-zostal-animatorem,1,id,t,sa.html (data dostępu

28.01.2015)

Page 13: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

13

Na świcie wielu właścicieli hoteli zauważyło, że właśnie wprowadzenie animacji

czasu wolnego w ich ośrodku może poprawić konkurencyjność na rynku oraz przyciągnąć

większą liczbę turystów. Na świecie animacja czasu wolnego w hotelach jest ujęta

w podstawowej ofercie większych hoteli cztero i pięciogwiazdkowych. Natomiast w Polsce

animacja czasu wolnego jest znacznie mniej popularna niż w innych państwach, ale przez

cały czas się rozwija.

Podobnie jak na świecie powstają specjalne szkolenia przygotowujące ludzi do pracy

w zawodzie animatora. Największym na rynku polskim przedsiębiorstwem zatrudniającym

animatorów i pomagającym im znaleźć pracę jednocześnie organizującym szkolenia z zakresu

animacji czasu wolnego jest Stageman, którego założycielem jest Jakub B. Bączek.

Stosunkowo mała popularność animacji czasu wolnego w Polsce powoduje, że bardzo często

młodzi animatorzy wyjeżdżają do pracy do regionów turystycznych, w których animacja

czasu wolnego jest jednym z głównych elementów wypoczynku w hotelach. Takimi

regionami często są te, które znajdują się u wybrzeży ciepłych mórz oraz w Stefie klimatów

ciepłych – głównie południowa Europa (np. Hiszpania, Portugalia, Grecja) oraz północna

Afryka (Egipt, Tunezja, Maroko), a także liczne wyspy. 16

1.3. Rodzaje i cechy animacji czasu wolnego

Coraz liczniejsze wyjazdy turystyczne, rozwój ośrodków wczasowych oraz ciągła

potrzeba umiejętnego zagospodarowania czasu wolnego prowadzą do powstawania nowych

form oraz rodzajów animacji czasu wolego.

Jedną z podstawowych form animacji jest animacja kultury, której pojęcie pojawiło się

w XX w. we Francji ale do dziś jest ona mało znana. Podstawowym zadaniem animatora

kultury jest upowszechnianie kultury. Zdaniem Małgorzaty Komorowskiej i Lidii Rybotyckiej

animator kultury powinien łączyć w sobie cechy pedagoga, psychologa i artysty17

. W dobie

powszechnego Internetu oraz innych mediów animator kultury staje przed ciężkim

wyzwaniem. Ludzie coraz rzadziej uczestniczą w imprezach kulturalnych, chodzą do teatrów

i muzeów. Jednakże dobrze przygotowany animator kultury powinien umiejętnie zachęcić do

uczestnictwa w zajęciach oraz tak je poprowadzić aby przez zabawę zaszczepić

w uczestnikach zamiłowanie do kultury i chęć obcowania z nią na co dzień. Coraz częściej

spotkać można różnego rodzaju kursy i szkolenia dla osób, które chcą zostać animatorami

kultury. Wiele szkół i placówek oświatowych udostępnia sale po godzinach lekcyjnych

16 Kołodziej E., http://gazeta-sedno.pl/6080/moja-praca-moja-pasja/, (data dostępu 23.01.2015) 17 Tyszkowa M., Sztuka i dorastanie dziecka, wyd. PWN, Warszawa – Poznań 1981, s.81

Page 14: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

14

w celu prowadzenia zajęć w kółkach zainteresowań. Powinny to być zajęcia przybliżające do

kultury, często jednak przez brak odpowiednich kompetencji nauczyciele prowadzący dane

zajęcia zniechęcają dzieci do uczestnictwa w nich. Wg Janusza Byszewskiego animator nie

powinien uczyć niczego swoich podopiecznych. Słowo nauka kojarzone jest bowiem

z tradycyjnym systemem edukacyjnym, a animacja ma prowadzić do poznawania świata

poprzez doświadczenia oraz współpracę z innymi. Animator kultury powinien zatem łamać

schematy i zbliżać się do swoich podopiecznych oraz nawiązywać z nimi współpracę na

jednym poziomie.18

Kolejnym powszechnie znanym rodzajem animacji jest animacja sportowa, wiążąca

się z rozwojem i aktywnością fizyczną. Jest ona bardziej rozpowszechniona niż wyżej

opisywana animacja kultury. W ostatnich latach zauważono wzrost zainteresowania ludzi

własnym zdrowiem i własną kondycją fizyczną. Ludzie zaczęli dostrzegać fakt, iż uprawianie

sportu poprawia nie tylko ich kondycję ale także samopoczucie i zdrowie. Dlatego coraz

częściej zauważyć można ludzi uprawiających sport rekreacyjny zwany również masowym,

który jest formą czynnego wypoczynku19

. Z badań przeprowadzonych w 2013 roku przez

CBOS wynika, że aż 66% Polaków deklaruje uprawianie sportu. Do najczęściej podawanych

motywów uprawiania sportu należą: poprawa zdrowia (70% ankietowanych), sprawienie

sobie przyjemności (61%), poprawienie samopoczucia i odreagowanie stresu (47%).20

Uzyskane wyniki wskazują na dużą popularność sportu, co za tym idzie coraz więcej osób

szuka grup z którymi wspólnie mogliby ćwiczyć. Powstaje coraz więcej eventów sportowych

oraz klubów amatorskich. Doskonałym przykładem eventu sportowego jest Przedszkoliada

Tour, która jest imprezą sportowo-rozrywkową dla najmłodszych i miała już trzy edycje

w ramach których organizowanych jest kilkanaście imprez w różnych miastach Polski.

Program ten polega na aktywizacji i wspólnej zabawie najmłodszych dzieci. W każdym

mieście imprezę prowadzi zespół animatorów sportowych, którzy poprzez zabawę

popularyzują aktywność fizyczną, zdrowy styl życia i zaszczepiają w dzieciach zamiłowanie

do sportu. Animatorów sportowych wspierają sportowcy z klubów z danego miasta oraz

polskie gwiazdy sportu.21

Jest to jeden z wielu przykładów imprez sportowych prowadzonych

18Rogodzińska A. (red.), Edukacja + animacja, wyd. NCK, Warszawa 2011, s.8-12 19 Encyklopedia Popularna PWN. Wydanie dwudzieste drugie zmienione i uzupełnione, PWN, Warszawa 1992,

s.801 20 Omyła-Rudzka M., Aktywność fizyczna Polaków, Centrum Badania Opinii Społecznej,

http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_129_13.PDF, (data dostępu 23.02.2015) 21

http://www.junior.sport.pl/junior/1,143110,17381236,Przedszkoliada_Tour_2015___najwiekszy_cykl_imprez.ht

ml (data dostępu 9.02.2015)

Page 15: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

15

przez animatorów sportowych, które mają ogromny wpływ na popularyzację sportu

amatorskiego.

Zdjęcie 1. Impreza animacyjna z cyklu Przedszkoliada Tour w Piasecznie.

źródło:https://www.facebook.com/przedszkoliada/photos/pb.107668782634854.-

2207520000.1432722531./823485777719814/?type=3&theater

Podobnie jak i animacja kultury również animacja sportowa staje przed trudnym zadaniem

jakim jest walka z rosnącą popularnością mediów oraz wszelkich nowości technologicznych.

Właśnie rozwój technologii prowadzi do wypierania aktywności fizycznej z życia człowieka

i zastępowania jej wirtualnym światem. Coraz więcej czasu ludzie spędzają w sieci,

a oglądanie telewizji czy korzystanie z innych mediów odbywa się w sposób

niekontrolowany.22

Właśnie dlatego pojawiło się tak silne zapotrzebowanie na imprezy

sportowe dla amatorów prowadzone przez specjalistów – animatorów. Wiedza animatora

sportu i rekreacji nie może ograniczać się tylko do tego, jaki rodzaj sportu uprawiać i jak

zachęcić do tego innych. Człowiek wykonujący ten zawód powinien również posiadać wiedzę

z zakresu anatomii człowieka oraz psychologii.

Ostatnią formą animacji czasu wolnego, która jednak jest najsilniej związana

z turystyką jest animacja hotelowa, która jest zagospodarowywaniem czasu wolnego gości

hotelowych w hotelach 4- i 5-gwiazdokowych lub w dużych kompleksach. Właściciele hoteli

zauważyli, że coraz częściej turyści przy wyborze hotelu kierują się nie tylko jego położeniem

22 Maj B., Społeczne uwarunkowania rekreacji ruchowej i turystyki młodzieży wielkomiejskiej, Impuls, Kraków

2007, s. 17-18

Page 16: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

16

i infrastrukturą ale zwracają uwagę również na ludzi tworzących zespół w danym obiekcie.

W zespole tym również powinna pojawić się grupa animatorów, która będzie zachęcała do

wspólnych zabaw oraz będzie potrafiła sprostać oczekiwaniom klientów.23

Zatem animacja

hotelowa to wg ekspertów ważny element w hotelach mających dużą renomę. Jest ona

bardziej powszechna w obiektach o wysokim standardzie również ze względu na ich

infrastrukturę, która umożliwia przeprowadzanie różnorodnych i ciekawych zajęć. Ten rodzaj

animacji posiada swoje odrębne formy, które zależne są od zaplecza danego obiektu oraz od

możliwości zatrudnienia animatorów przez dany ośrodek.

Zatem wyróżnić można cztery podstawowe formy występujące w dużych kumpelkach

hotelowych. Pierwsza z nich to animacja dziecięca (ang. Kids Entertainers), której głównym

zadaniem jak sama nazwa wskazuje jest zagospodarowanie wolnego czasu najmłodszych

gości hotelu. Jest ona jedną z najważniejszych gałęzi animacji i powinna stanowić podstawę

dla każdego animatora, nawet jeśli nie zajmuje się on akurat tą gałęzią. Osoba prowadząca

zajęcia z dziećmi powinna przede wszystkim znać chociażby podstawy psychologii dziecka

oraz znać gry i zabawy dziecięce. Rodziny, które wypoczywają wspólnie w czasie wakacji

cenią sobie dobrego animatora dziecięcego, gdyż w tym czasie kiedy on zajmuje się dziećmi

rodzice mogą odpocząć w ciszy i spokoju. W wielu hotelach powstały klubiki dziecięce, które

oferują zabawy na świeżym powietrzu lub w specjalnie do tego dostosowanych salach zabaw.

Ponieważ są to zajęcia dla najmłodszych podstawą takich klubów powinna być przyjazna

atmosfera oraz bezpieczeństwo. Każdy, kto prowadzi klubiki dziecięce powinien być

wyposażony w apteczkę. Animację dziecięcą cechuje duża odpowiedzialność za

podopiecznych. Animator prowadzący takie zajęcia powinien być przygotowany również na

to, że w swojej grupie może mieć stosunkowo duże zróżnicowanie wiekowe, więc powinien

dostosować zabawy do wieku uczestników. Dobrze poprowadzona animacja dziecięca

przekłada się na zadowolenie nie tylko najmłodszych ale również ich rodziców.24

23 Podwysocka J., Animator czasu wolnego, Dobry eBook, Kraków 2012, s.6-9 24 Bączek J., Animacja Czasu Wolnego. Praktyczny podręcznik dla animatorów., STAGEMAN POLSKA,

Warszawa 2013, s. 12-13

Page 17: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

17

Zdjęcie 2. Animacja dziecięca w hotelu.

Źródło: http://www.sunfun.pl/images/layout/animacje_8.png

Trochę starsze dzieci, które często wolą przebywać wśród młodzieży również mają

swojego animatora (ang. Young and Sports Entertainers). Ze względu na to, że młodzież lubi

ze sobą rywalizować zajęcia powinny mieć charakter rozgrywek sportowych. Wiele z zajęć

animacyjnych dla młodzieży może być wykorzystana podczas animacji dla dorosłych i na

odwrót. Ten rodzaj animacji jest nastawiony na aktywny wypoczynek . Podobnie jak

w poprzednim przypadku zakres rozgrywek sportowych zależy od zaplecza i położenia hotelu

oraz sprzętu. Jeśli animator ma do dyspozycji baseny to jednym z ulubionych sportów

turystów staje się waterpolo lub aquaaerobik. Bliskość plaż pozwala na przeprowadzanie

turniejów piłki nożnej plażowej czy siatkówki plażowej.25

Po całodniowych zajęciach dla dzieci, młodzieży i dorosłych animatorzy

przygotowują wieczorne przedstawienia i programy sceniczne (ang. Show Entertainers), które

są przeznaczone dla dorosłych. Mogą to być przedstawienia, w których animatorzy wcielają

się w aktorów lub mogą to być zabawy sceniczne do których zapraszani są goście. Nie jest to

łatwe zadanie dla animatora ponieważ często goście są skrępowani i nie chcą występować

przed obcymi ludźmi. Zdarzają się jednak goście, którzy są już pod wpływem dużej ilości

alkoholu i ciężko się z nimi współpracuje. Animatorzy prowadzący show wieczorne muszą

25 Tamże, s. 40-41, 46

Page 18: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

18

być dobrze do niego przygotowani i zakończyć je przed ciszą nocną obowiązującą w danym

obiekcie. Przygotowanie do takiej animacji to nie tylko ułożenie programu ale również

przygotowanie sceny, widowni, mikrofonu, muzyki oraz niezbędnych atrybutów do zabaw

animacyjnych.

Zdjęcie 3. Wieczorne show prowadzone przez zespół animatorów.

Źródło: http://media.holidaycheck.com/data/urlaubsbilder/images/6/1156644279.jpg

Dzień pracy animatora kończy właśnie animacja wieczorna, po której zespół zaprasza

na kolejny dzień przedstawiając propozycje jakie zostały przygotowane. Po zakończeniu,

kiedy goście rozchodzą się do swoich pokoi animatorzy sprzątają po swoich zajęciach

i ewentualnie przygotowują sprzęt i miejsce do kolejnego dnia.26

Wszystkie wyżej wymienione rodzaje animacji spina w całość animacja All-round. Ta

forma animacji spotykana jest częściej w hotelach niższej rangi, a osoby w nich pracujące nie

specjalizują się w jednym rodzaju animacji a mają przydzielone różne role w różnych dniach.

Taka forma animacji ma zarówno swoje wady i zalety. Niewątpliwie za zaletę można uznać

to, że taki animator zdobywa różne doświadczenia oraz ma kontakt z gośćmi w różnym

wieku. Animacja ta jednak wymaga od prowadzącego wszechstronnego przygotowania oraz

niekiedy wykonywania zadań, które nie należą do jego mocnych stron. Animacja All-round

26 Tamże, s. 67-69

Page 19: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

19

stosowana jest poza granicami Polski w hotelach niższej rangi, tj. dwu- i trzygwiazdkowych.

Związane jest to oczywiście z mniejszymi możliwościami finansowymi danego obiektu, co

przekłada się na ilość zatrudnionych animatorów.27

W Polsce niewiele jest ośrodków, które

w swojej stałej ofercie posiadają animację czasu wolnego, a te ośrodki wypoczynkowe

i hotele, które oferują program animacyjny zazwyczaj zatrudniają animatorów All-round.

Jednak zaczyna pojawiać się coraz więcej biur podróży, które sprzedając ofertę wycieczek

zagranicznych dbają również o to, aby w hotelach pracowali animatorzy pochodzący z Polski.

Biura te organizują castingi, w których wybierają najlepszych animatorów zapewniając im

pracę nie tylko w sezonie letnim ale często również i poza sezonem.

Bardzo dużą popularnością cieszy się animacja na dużych statkach wycieczkowych.

Im statek jest większy tym większą widownie mają animatorzy, co za tym idzie wyższy jest

poziom ich występów. Niektóre z tych statków posiadają ogromne sale widowiskowe,

w których mogą być prowadzone animacje dzienne a także występy wieczorne kończące się

często wieczornymi dancingami. Animacja na statkach podnosi standard usług oraz dochody

z rejsu.28

Wiadomym jest, że jak każda praca również i animacja na statkach ma swoje plusy

i minusy. Na pewno pozytywne jest to, że stała jest wysokość wynagrodzenia dla animatora

oraz ma on zapewnione atrakcyjne warunki świadczeń socjalnych. Niewątpliwą zaletą jest

również możliwość szybkiego awansu oraz zwiedzenia wielu krajów. Jedną z wad jest

konieczność pracy przez określony czas bez możliwości wcześniejszego zerwania kontraktu.

Praca na statku wiąże się również z brakiem urlopu w trakcie sezonu oraz pracą przez siedem

dni w tygodniu.

Kolejnym rodzajem animacji jest animacja podczas wielkich imprez masowych. Gdy

w danym mieście odbywają się rozgrywki sportowe lub też różnego rodzaju festiwale, dla

najmłodszych przygotowane są specjalne atrakcje. Każdy turniej rangi mistrzowskiej posiada

swoje maskotki, których zadaniem jest umilanie czasu najmłodszym kibicom. Tworzone są

specjalne strefy gdzie przygotowane są dla uczestników atrakcje, konkursy oraz zabawy. Jest

to element, który urozmaica wydarzenia. Podczas ceremonii otwarcia imprez masowych

można również spotkać się z animatorami. Animatorzy często w ten sposób próbują pokazać

kulturę kraju bądź regionu będącego organizatorem. Podział animacji czasu wolnego na różne

rodzaje został przedstawiony na rysunku nr 3.

27 Tamże, s. 8-9 28 Litwicka P., Metodyka i technika pracy animatora czasu wolnego, wyd. Proksenia, Kraków 2014, s. 11

Page 20: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

20

Rysunek 3. Podział animacji czasu wolnego.

Źródło: opracowanie własne

1.4.Cechy i rola animatora czasu wolnego

Ze względu na specyfikę wykonywanych obowiązków osoby pracujące na stanowisku

animatora czasu wolnego powinny być odpowiednio do tej pracy przygotowane oraz powinny

wykazywać się odpowiednimi cechami charakteru. Najistotniejszą cechą w tym zawodzie jest

otwartość i przebojowość. Dobry animator powinien potrafić zachęcić ludzi do wspólnej

zabawy i nie może bać się kontaktów z obcymi ludźmi, ponieważ właśnie one są podstawą tej

pracy. Jest to praca dobra dla showman’ów, którzy będą swoją charyzmą i otwartością

pociągać za sobą ludzi do wspólnej zabawy.29

Równie istotne są duża wyobraźnia i kreatywność, które ułatwiają wymyślanie

nowych zabaw.30

Dobra animacja ma sprawić, że ludzie będą ją dobrze wspominali oraz

chętnie będą powracali do danego ośrodka. Co oznacza, że nie turyście nie mogą się nudzić,

jeśli każdego dnia program będzie się powtarzał wypoczywający w hotelu goście pójdą na

zajęcia raz, dwa razy. Jeśli jednak animator będzie potrafił wymyślić nowe zajęcia lub też

przekształcać dotychczasowe zabawy tak, aby nabrały nowych form to turyści będą chętnie

w nich uczestniczyli.

Praca animatora to nie tylko kontakt z gośćmi hotelu ale również z pozostałymi

pracownikami, co oznacza, że animator powinien potrafić pracować w zespole. O ile podczas

29 Podwysocka J., Animator czasu wolnego, Dobry eBook, Kraków 2012, s. 9-10 30 Tamże, s.10

Page 21: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

21

animacji wciela się w rolę przywódcy i to on przejmuje inicjatywę o tyle w kontaktach

z innymi pracownikami powinien potrafić współpracować i kooperować z nimi. Ważne jest

aby obsługa hotelu lubiła animatora i animator lubił obsługę hotelu, ponieważ często w jego

pracy pojawiają się sytuacje kiedy musi prosić o pomoc.31

Oczywistym jest, iż wczasowicze podczas swoich wakacji i urlopów chcą odpocząć od

problemów, więc od animatora oczekują optymizmu i uśmiechu. Osoba pracująca na tym

stanowisku powinna zarażać gości optymizmem i szczerze uśmiechać się do nich, co

poprawia nastrój gości. Nawet gdy animator czuje zmęczenie czy ma własne kłopoty, nie

powinien tego okazywać swoim gościom. Często jest to trudna sztuka i wymaga od niego gry

aktorskiej.32

Jakub Bączek przygotował w formie haseł 10 zasad animatora zawodowca, które

powinny być przestrzegane przez osoby pracujące w tym zawodzie.

Pierwsze hasło to uśmiech – powinien pojawiać się na ustach animatora przez cały

dzień, niezależnie od jego nastroju i poziomu zmęczenia. Goście hotelowi chętniej będą

uczestniczyli w zajęciach widząc uśmiechniętych animatorów, którym zabawa z nimi sprawia

przyjemność i dużo radości.

Kolejna zasada to optymizm, o którym była wcześniej mowa. Trzecie hasło brzmi

sprawiedliwość i nawiązuje do równego traktowania swoich podopiecznych, co jest dosyć

trudnym zadaniem.

Człowiek jest istotą kierującą się subiektywnymi ocenami, jednak w pracy animatora

ważne jest aby traktować wszystkich gości tak samo nie kierując się własnymi sympatiami

i antypatiami.

Sprawiedliwość powinna również pojawiać się w momencie kontaktu animatora

z gośćmi hotelowymi. Gdy animator postanawia rozmawiać z podopiecznymi i towarzyszyć

im poza zajęciami powinien pamiętać aby poświęcać każdej grupie możliwie tyle samo czasu.

Czwartą równie ważną zasadą jest energia, którą animator powinien zarażać innych.

Od osób pracujących na tym stanowisku wymaga się dyspozycyjności i energii.

Goście hotelowi chętniej bawią się z osobami, od których można czerpać siłę i pozytywne

podejście oraz które nie używają zwrotów „nie mam siły”, „nie chcę”, „nie mam ochoty”.

31 Bączek J., Animacja Czasu Wolnego. Praktyczny podręcznik dla animatorów., STAGEMAN POLSKA,

Warszawa 2013, s.71 32 Bączek J., Przygotowanie do pracy w animacji, STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2011, s. 13

Page 22: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

22

Entuzjazm to kolejne hasło na liście, które poprawia wizerunek animatora. Objawia

się on nie tylko podczas zajęć animacyjnych ale również w kontaktach z obsługą hotelową,

o których była wcześniej mowa.

Siódmym wymogiem jaki pojawia się na liście jest zaangażowanie powiązane

z punktualnością. Goście hotelowi są osobami z różnych środowisk i wielu kultur. Niektóre

z nich nie tolerują spóźnień, więc bardzo istotnym jest rozpoczynanie zajęć punktualnie

o godzinie, która była wcześniej ogłoszona.

Przy gościach równie ważne jest taktowne zachowywanie się, aby nie obrazić żadnego

z podopiecznych.

Dobrze przygotowany animator powinien pamiętać o wysokiej kulturze osobistej. To

właśnie on powinien witać się pierwszy z gośćmi, co jest przed ostatnią zasadą.

Ostatnia, ale równie ważna jak poprzednie jest zasada mówiąca o uczciwości, zarówno

w stosunku do podopiecznych jak i w stosunku do pracodawcy. Pamiętać należy, żeby dbać

nie tylko o swój wizerunek ale godnie reprezentować pracodawcę i dbać o to, aby i on miał

pozytywny odbiór wśród wczasowiczów.33

Każda forma animacji czasu wolnego cechuje się innymi priorytetami i wymaga

innych umiejętności od animatorów, jednakże wszystkie łączą w sobie wyżej opisane cechy.

Ponadto dobry animator powinien kierować się zasadą 3 x 20. Psychologowie wskazują, że

pierwsze wrażenie na temat animatora budowane jest w ciągu:

Pierwszych 20 sekund pojawienia się przed odbiorami,

Pierwszych 20 gestów jakie wykonamy,

Pierwszych 20 słów, które wypowiemy.34

Zasada pierwszych dwudziestu sekund jest silnie związana z wyglądem człowieka

i stawia na pierwsze wrażenie jakie animator robi na gościach hotelowych. Dlatego tak ważne

jest, aby był schludnie ubrany, dobrze uczesany oraz nie odpychał swoim wyglądem.

Psychologowie podkreślają również, że atrakcyjność fizyczna danej osoby zwiększa jej

popularność oraz często takim ludziom przypisywane są pozytywne cechy, co nazywane jest

efektem aureoli. 35

Ważne są również gesty, które animator wykona przy powitaniu gości będące

częścią komunikacji pozawerbalnej. Ludzie porozumiewają się nie tylko komunikatami

głosowymi ale równie istotne są mimika twarzy, gesty, ubiór, ton głosu oraz postawa podczas

33 Tamże, s. 12-16 34 Bączek J. , Psychologia eventów, STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2011, s. 82 35 Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi, GWP, Gdańsk 2000, s. 159

Page 23: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

23

rozmowy.36

Stąd też dobry animator musi pamiętać o postawie otwartej, zachęcającej

i przyciągającej do jego osoby oraz o uśmiechu.37

W końcu ostatnia zasada czyli 20 słów, które w pierwszej kolejności wypowiada

animator. Ważne jest aby pamiętać, że mają to być słowa zachęcające. Animator powinien

pamiętać, że jego klienci powinni czuć się traktowani po partnersku, jednocześnie powinien

zachować szacunek do grupy. Dobór jego słownictwa w dużej mierze zależy od specyfiki

grupy z jaką współpracuje.38

W pracy animatora ważne są nie tylko kontakty międzyludzkie

oraz sposób prowadzenia zajęć.

Równie istotną rolę odgrywa umiejętność promowania animacji. Do zadań osoby

pracującej na tym stanowisku należy również promocja zajęć animacyjnych poprzez

rozwieszanie plakatów, rozdawanie ulotek, ogłaszanie przez nagłośnienie. Najlepszym

sposobem na zachęcenie do udziału w zajęciach jest przyjazne nastawienie do gości oraz

okazanie im zainteresowania.

Animator pracuje nie tylko w czasie zajęć ale również pomiędzy nimi, powinien

wykazywać otwartość względem wczasowiczów, witać się z każdą osobą i obdarowywać

wszystkich swoim uśmiechem. Ludzie lubią być zauważani i lubią rozmawiać, opowiadać

o sobie. Podobnie jak w sposobie prowadzenia zajęć również i w zachęcaniu do nich zależne

to jest od grupy docelowej.39

Animator zabaw dziecięcych powinien przekonać do siebie nie tylko dzieci ale

również ich opiekunów. Dzieci chętnie będą bawiły się z osobami przebranymi za śmieszne

postaci i robiącymi wokół siebie wiele hałasu.

Dorośli natomiast chętnie wezmą udział w grach i zabawach, które poprowadzi

osoba, która będzie otwarta. Praca animatora może kojarzyć się z zabawą, ale dla osoby

pracującej na tym stanowisku jest to także duży wysiłek fizyczny oraz wyzwanie

psychologiczne.

Jak już wcześniej było mówione praca ta wiąże się z wiedzą psychologiczną,

znajomością różnych kultur, sprawnością fizyczną oraz niekiedy z grą aktorską. Animatorzy

pracują z różnymi ludźmi oraz mają różny zakres obowiązków. Animator sportowy będzie

posiadał dobrą kondycję fizyczną, natomiast animator kultury powinien wykazać się

znajomością różnych kultur oraz sztuki.

36 Borg J., Język ciała. Siedem lekcji komunikacji niewerbalnej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa

2011, s. 188 37 Bączek J., Psychologia…, poz. cyt. s. 83-84 38 Tamże, s. 84-85 39 Bączek J., Animacja…, poz. cyt., s. 11

Page 24: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

24

ROZDZIAŁ II

KLASYFIKACJA OBIEKTÓW BAZY NOCLEGOWEJ

2.1. Podział obiektów bazy noclegowej według UN WTO

Rozważając czym jest animacja czasu wolnego, a w szczególności animacja hotelowa

warto zastanowić się nad typami obiektów noclegowych w których ona występuje oraz

rozważyć sens jej istnienia w poszczególnych ośrodkach. Jak sama nazwa wskazuje jest ona

najczęściej wykorzystywana w hotelach lub tzw. wioskach turystycznych.

WTO czyli Światowa Organizacja Turystyki wprowadziła podział bazy noclegowej na

dwie główne grupy zawierające w sobie mniejsze podzespoły.

Pierwszą grupą są turystyczne zakłady zakwaterowania zbiorowego, które WTO

określa jako „obiekty noclegowe, które oferują podróżnemu nocleg w pokoju lub innym

pomieszczeniu, przy czym liczba oferowanych miejsc musi być większa niż pewne określone

minimum, a ponadto nie chodzi o zakwaterowanie jednej rodziny…”.40

Oznacza to, że

turystyczne zakłady zakwaterowania zbiorowego oferują noclegi dla turystów

i podróżujących nie będących rodziną ani znajomymi właścicieli, a forma działalności wiąże

się z dochodami dla właścicieli. Dzielą się one na:

1. Hotele i inne obiekty hotelarskie – ośrodki, które w swojej ofercie posiadają usługi

noclegowe oraz gastronomiczne, skierowane do ogółu turystów i podróżujących.

Hotele – świadczą głównie usługi noclegowe oraz gastronomiczne. Jednak swoją ofertę

poszerzają o dodatkowe usługi typu: SPA, siłownia, basen, infrastruktura sportowa. To

właśnie w hotelach rację bytu ma animacja. Goście hotelowi, szczególnie w regionach

turystycznych, spędzają w obiekcie więcej niż jedną czy dwie noce. Często są to turnusy

tygodniowe. Jeśli jest to hotel o wysokim standardzie usług, posiada w swojej ofercie

również program animacyjny. Animacja w hotelach na całym świecie pojawia się raczej

w obiektach, które oferują swoim klientom All inclusive, gdzie obok noclegów

i wyżywienia jest jednym z trzech segmentów usług turystycznych.41

Często obiekty tego

typu są dobre przystosowane do animacji, posiadają dobrze wyposażone zaplecze

animacyjne.

40

Kruczek Z. (red.), Obsługa Ruchu Turystycznego, wyd. Proksenia, Kraków 2006, s. 34 41 Sondel K., Materiały szkoleniowe dla nauczycieli turystyki. Prawno-ekonomiczne problemy turystyki w

zakresie dostosowania prawa polskiego do obowiązującego w Unii Europejskiej w obszarze turystki, wyd. AWF,

Kraków 2000, s. 126

Page 25: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

25

Zdjęcie 4. Hotel czterogwiazdkowy Chrispy World na Krecie.

Źródło: http://data2.merlinx.pl/ISLA/ISLA-900-3.jpg

Motele, które poza bazą noclegową i gastronomiczną posiadają dostęp do parkingu oraz

często dodatkowo świadczone są usługi serwisowania pojazdów. Często usytuowane są

na obrzeżach miast lub wzdłuż tras, którymi podróżują nie tylko turyści ale również

kierowcy zawodowi, np. kierowcy ciężarówek. W przeciwieństwie do hoteli, goście

motelowi zatrzymują się w nich z reguły na jedną noc, a z rana ruszają w dalszą podróż.

Dlatego też animacja czasu wolnego nie pojawia się w motelach.

Pensjonaty, są to obiekty noclegowe świadczące usługę noclegową oraz całodzienne

wyżywienie. Z reguły są one mniejsze od hoteli.42

Pensjonaty są znanymi obiektami

noclegowymi w miejscowościach turystycznych. Podobnie jak w przypadku hoteli,

goście zatrzymują się na dłużej niż jeden nocleg oraz chętnie korzystają z dodatkowych

usług. Wśród pensjonatów można spotkać obiekty o niższym oraz o wyższym standardzie

usług. W tych, w których standard jest podwyższony może pojawić się wśród usług

również animacja czasu wolnego. Obiekty te dysponują często specjalnymi miejscami do

wspólnego grillowania lub spędzania wieczorów przy ogniskach, co sprzyja animacjom

wieczornym. Jednak nie w każdym pensjonacie animacja ma rację bytu. Im ośrodek jest

mniejszy tym mniejsze znaczenie i mniejszą szansę powodzenia ma wprowadzenie w nim

animatora.

42 Gołembiewski G. (red.), Kompendium wiedzy o turystyce, PWN, Warszawa – Poznań 2002, s. 265

Page 26: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

26

2. Obiekty specjalistyczne – ośrodki, które swoją ofertę kierują do konkretnej grupy

odbiorców lub ich wyposażenie jest przygotowane również do świadczenia usług para

turystycznych.

Schroniska – obiekty zlokalizowane często na trasach górskich wędrówek. Liczba

odbiorców jest znacznie ograniczona, a ich pobyt zazwyczaj jest związany z jedną nocą

i śniadaniem. Panuje tu często przyjazna atmosfera a liczba gości jest tak mała, że

obiekty te są bardzo ciche i kameralne. Podobnie jak w przypadku moteli animacja czasu

wolnego nie ma tutaj racji bytu.

Ośrodki szkoleniowo – wypoczynkowe – swoim klientom oferują nie tylko nocleg

i wyżywienie ale posiadają również liczne sale konferencyjne. Sale te przystosowane są

do organizacji szkoleń oraz konferencji, posiadają na wyposażeniu sprzęt audiowizualny.

Coraz częściej sale takie pojawiają się również w hotelach, jednak zazwyczaj jest ich

mniejsza ilość niż w tego typu ośrodkach. Ośrodki szkoleniowo – wypoczynkowe

w dużej mierze swoją ofertę kierują do organizatorów konferencji i szkoleń, jest to ich

główna działalność. Natomiast hotele organizację tego typu imprez traktują jako

dodatkową usługę, a podstawą ich działalności są usługi noclegowe. W ośrodkach takich

animacja może być przydatna podczas wieczornych bankietów. Jednak często zdarza się,

iż animator jest „z zewnątrz” czyli zatrudniany jest przez organizatorów danego szkolenia

czy konferencji.

3. Inne obiekty zakwaterowania zbiorowego, do których należą:

Domy wycieczkowe, obiekty dostosowane do samoobsługi klientów i świadczące

minimalny zakres usług. Klienci domów wycieczkowych wiedzą o minimalnym zakresie

usług więc nie oczekują dodatkowych atrakcji.

Schroniska młodzieżowe, podobnie jak w domach wycieczkowych zakres usług

świadczonych w tych obiektach jest minimalny dodatkowo oferta schronisk skierowana

jest głównie do ludzi młodych.

Ośrodki wczasowe, jest to zespół obiektów usytuowanych w miejscowości turystycznej

przeznaczonych do świadczenia usług turystycznych. Duże ośrodki wczasowe na pewno

mogą zastosować animację czasu wolnego jako jedną z usług świadczonych na terenie

ośrodka. Duża liczba gości oraz dobre zaplecze animacyjne są atutem takich ośrodków.

Ośrodki kolonijne, są to obiekty przystosowane do użytkowania przez dzieci i młodzież

podczas kolonii i obozów. W obiektach takich jednocześnie mogą przebywać różne

grupy kolonijne. W ośrodkach kolonijnych funkcję animatorów pełnią wychowawcy

poszczególnych kolonii oraz oni odpowiadają za ułożenie zajęć dla swoich

Page 27: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

27

podopiecznych. Jednakże bardzo istotną rolę odgrywa tutaj zaplecze animacyjne, które

może być wykorzystywane przez różne grupy, powinno ono być duże oraz odpowiadać

liczbie potencjalnych grup z niego korzystających.

Domy pracy twórczej, są to obiekty, które przystosowane są do wypoczynku dla

twórców, artystów i ich rodzin. Ośrodki takie charakteryzują się również ciszą, która

pozwala twórcom na spokojną pracę twórczą.

Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych, w których skład wchodzą domki

turystyczne, czyli budynki nie podpiwniczone z maksymalnie czterema pokojami,

przystosowane do świadczenia usług noclegowych..

Kempingi, tereny posiadające stałą obsługę recepcyjną, na których można rozbijać

namioty bądź też nocować w mieszkalnych przyczepach samochodowych. Na terenie

Kempingu znajdują się także miejsca gdzie możliwe jest parkowanie samochodu.

Kempingi posiadają również urządzenia (sanitarne, gastronomiczne, rekreacyjne)

umożliwiające turystom spędzenie wczasów właśnie na tym terenie. W Polsce pola

kempingowe często wchodzą w skład innych ośrodków wczasowych. Na świecie spotyka

się bardziej rozbudowane kempingi, które posiadają dobrze rozwiniętą bazę nie tylko

noclegową ale również rekreacyjną, dzięki czemu pojawia się tam także możliwość

prowadzenia animacji czasu wolnego.

Pola biwakowe, są to tereny zadrzewione umożliwiające turystom nocleg w namiotach.

Często są one niestrzeżone, ogrodzone tylko prowizorycznie, ale posiadają dostęp do

wody pitnej oraz podstawowe urządzenia sanitarne.

Zdjęcie 5. Pole biwakowe na mazurach.

Źródło: http://zopla.s3.amazonaws.com/x10406127133638120.jpg

Page 28: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

28

Obiekty noclegowe w ośrodku wyłącznie do wypoczynku sobotnio – niedzielnego

Inne obiekty wykorzystywane do turystyki4344

Drugą grupą obiektów noclegowych są turystyczne kwatery prywatne, które „oferują

oferują ograniczoną liczbę miejsc do wynajęcia odpłatnie lub nieodpłatnie”45

Kwatery

prywatne może udostępniać do wynajęcia właściciel domu lub mieszkania w miejscowości

turystycznej. Jest to popularna nad polskim morzem forma dodatkowego zarobku. Często też

turyści korzystają z uprzejmości rodziny lub znajomych i to u nich nocują podczas swoich

wczasów. Oczywistym jest, że w prywatnych kwaterach turystycznych ciężko jest mówić

o animacji czasu wolnego, gdyż zazwyczaj z takich usług w danym obiekcie korzysta bardzo

mała liczba osób. W schemacie 2 przedstawiono podział bazy noclegowej. Kolistymi

ramkami zostały oznaczone obiekty, w których wśród świadczonych usług można znaleźć

również animację czasu wolnego.

Schemat 2. Podział bazy noclegowej wg UN WTO

Baza noclegowa

Opracowanie własne (źródło: Terminologia turystyczna. Zalecenia WTO, ONZ-WTO, UKFiT,

Warszawa 1995)

43 Kruczek Z. (red.), Obsługa Ruchu…, poz. cyt., s.35

44

Główny Urząd Statystyczny, Turystyka – objaśnienia podstawowych pojęć,

http://krakow.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/krak/ASSETS_2006_turystyka_objasnienia_podstawowych_pojec_pl.pdf,

(data dostępu 29.03.2015) 45 Kruczek Z. (red.), Obsługa Ruchu…, poz. cyt., s.34

Turystyczne zakłady

zakwaterowania zbiorowego

Turystyczne kwatery prywatne

Hotele i inne obiekty

hotelarskie Obiekty

specjalistyczne

Inne obiekty zakwaterowania

zbiorowego

hotel

Motel

e

pensjonat

Ośrodek

szkoleniowo -

wypoczynkowy schronisko

Dom

wycieczkowy

Schronisko

młodzieżowe Ośrodek

kolonijny

Ośrodek

wczasowy

Dom pracy

twórczej

Kemping

Pole

biwakowe

inne

Page 29: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

29

2.2. Charakterystyka i klasyfikacja obiektów bazy noclegowej w Polsce wg Ustawy

o usługach turystycznych.

Nieco inny podział obiektów został wprowadzony w Polsce i jest on zapisany

w Ustawie o Usługach Turystycznych z 29 sierpnia 1997 roku. W ustawie poza podziałem

obiektów oraz ich opisem uwzględniono dodatkowo kategoryzację ośrodków oraz

uregulowano prawnie, kto się powinien nią zajmować.

Kategoryzacji prowadzonej przez marszałka województwa podlegają hotele, motele,

pensjonaty, schroniska i schroniska młodzieżowe znajdujące się w danym województwie.

Natomiast wójt gminy (burmistrz, prezydent miasta) sprawuje pieczę nad kategoryzacją pól

biwakowych, oraz domów wycieczkowych.46

Kategoryzacja jest pewnym określeniem standardu usług danego obiektu ale nie jest

obowiązkowa i w zależności od rodzaju obiektu, różni się ilość stopni kategoryzacji. Hotele,

motele i pensjonaty mają 5 kategorii oznaczanych gwiazdkami, gdzie jedna * oznacza

najniższy poziom natomiast ***** świadczy o najwyższym standardzie usług. Jednak

kategoryzacja hoteli jest różna dla każdego z krajów i nie zawsze hotel posiadający ***

w Polsce będzie miał podobny lub taki sam standard usług jak hotel *** w innym państwie,

np. w Tunezji.

Dla kempingów ustala się również kategorie gwiazdkowe jednak są to cztery a nie

pięć gwiazdek maksymalnie. Najmniej kategorii, bo tylko trzy oznaczane cyframi rzymskimi

I, II i III posiadają domy wycieczkowe i schroniska młodzieżowe. Podział obiektów bazy

noclegowej w wyżej wymienionej ustawie różni się od podziału WTO przede wszystkim

innymi kryteriami podziału. I tak obiekty, które wg WTO nie klasyfikowały się do obiektów

hotelarskich w polskiej ustawie występują właśnie w tej grupie. Ustawa mówi, że do

obiektów hotelarskich zalicza się:

Hotele, czyli obiekty posiadające minimum 10 pokoi, z czego większość z nich jest

jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem turysty.

Wiadomym jest, że im lepszy standard, czyli im więcej gwiazdek ma hotel tym więcej

usług oferuje oraz jego usługi są lepszej jakości. W krajach turystycznych takich jak

Egipt, Turcja, Tunezja, Maroko, Hiszpania, Włochy, Grecja, Wyspy Kanaryjskie itp.,

hotele mające od trzech do pięciu gwiazdek są miejscami gdzie turysta może spodziewać

się zespołu animacyjnego. Często są one przystosowane do prowadzenia animacji,

posiadają nie tylko baseny, ale również infrastrukturę rekreacyjną, np. korty tenisowe,

boiska do gry w piłkę siatkową, sale, w których mogą być przeprowadzane animacje 46 Tamże, s. 37

Page 30: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

30

w razie niepogody lub animacje wieczorne. Jakie zalety dla animatora ma praca

w hotelu? Z pewnością jest to możliwość nauki języków obcych poprzez pracę

w międzynarodowym środowisku. Jeśli animator sprawdzi się w swojej pracy ma szansę

na rozwój kariery zawodowej oraz zatrudnienie w kolejnych hotelach danej sieci.

Animacja jest autorskim programem konkretnej osoby, co za tym idzie animator może

wykazać się kreatywnością i pokazać swoje pomysły. Jednak praca na stanowisku

animatora w hotelu ma też swoje wady, m.in. praca do późnych godzin wieczornych.

Często zarobki animatora w hotelu wiążą się również z obłożeniem hotelu. Podczas

pobytu w zagranicznym hotelu animator musi nastawić się również na mieszkanie

w pokoju z obcymi, na początku, ludźmi.47

Motele, czyli hotele położone przy drogach, dysponujące parkingiem i umożliwiające

korzystanie z usług motoryzacyjnych.

Pensjonaty – mniejsze od hoteli, obiekty posiadające minimum 7 pokoi, świadczące dla

klientów wyżywienie całodzienne. Praca animatora w pensjonatach jest bardzo podobna

do tej w hotelu. Jednak należy uwzględnić też fakt, że dochody pensjonatów często są

niższe niż dochody hoteli, stąd też zarobki animatora mogą być niższe aniżeli w hotelu.

Dodatkową wadą pracy w tego typu obiektach może być fakt, że zdarzają się sytuacje,

gdy pensjonat nie posiada pełnej kadry i animator pełni również inne dodatkowe funkcje,

np. kelner, pokojówka.

Kempingi – obiekty strzeżone, posiadające miejsca parkingowe, oferujące turystom

nocleg w namiotach, przyczepach kempingowych, domkach turystycznych oraz

przyrządzanie posiłków. Kempingi posiadają także dostęp do wody pitnej oraz

wyposażenie sanitarne. Coraz częściej na świecie pojawiają się Kempingi, które swoim

standardem oraz rodzajem świadczonych usług nieznacznie odbiegają od hoteli. Przede

wszystkim pojawiają się kempingi na których są baseny czy też infrastruktura

rekreacyjna. W Polsce od prawie 50 lat działa firma organizująca wypoczynek właśnie na

kempingach w wielu państwach europejskich. Vacansoleil w swojej ofercie ma około 450

kempingów zarówno w okolicach mórz i jezior jak i w górach. Firma ta zatrudnia swoich

animatorów co świadczy o tym, że kempingi przez nich oferowane posiadają dogodne

zaplecze dla animacji. Pracując na kempingu jednak trzeba liczyć się z podobnymi

utrudnieniami jak w przypadku pracy w pensjonatach. Jednak praca na kempingu to nie

tylko wady, zaletą niewątpliwie jest samodzielność w pracy, nic nie jest narzucane

47 Kincbok K., Animacja czasu wolnego – darmowe wakacje?, Dziennik Turystyczny, 2011,

http://dziennikturystyczny.pl/2011/06/animacja-czasu-wolnego-darmowe-wakacje/ (17.06.2011)

Page 31: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

31

z góry. Dodatkowo pracując na kempingu można mieć pewność ubezpieczenia

zdrowotnego, czego nie gwarantują niektóre hotele.48

Domy wycieczkowe – powinny posiadać minimum 30 miejsc noclegowych i być

przystosowane do samoobsługi oraz do świadczenia minimalnych usług związanych

z pobytem turystów.

Schroniska młodzieżowe, czyli obiekty przeznaczone zarówno do indywidualnej jak

i zbiorowej turystyki młodzieżowej. Podobnie jak domy wycieczkowe powinny być

przystosowane do samoobsługi turystów.

Schroniska, które zlokalizowane są poza obszarami zabudowanymi, tuż przy szlakach

turystycznych, świadczące minimalny zakres usług.

Pola biwakowe – obiekty niestrzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.49

W opisie poszczególnych obiektów w ustawie często pojawia się stwierdzenie

„minimalny zakres usług związanych z pobytem turystów”. Oznacza to, że każdy z tych

ośrodków powinien zapewnić: miejsce noclegowe, dostęp do węzła sanitarnego z zimną

i ciepłą wodą, dostęp do kuchni lub punkt gastronomiczny, dostęp do wody pitnej,

ogrzewanie (w sezonie jesienno- zimowym) oraz prąd. Jak widać animacja jest dobrem

wyższego rzędu i dopiero po zaspokojeniu podstawowych potrzeb człowiek zaczyna myśleć o

potrzebach wyższego rzędu.

2.3. Zaplecze animacyjne w obiektach noclegowych.

Czymże byłaby animacja bez odpowiedniego sprzętu? Aby dobrze poprowadzić

zajęcia animacyjne nie wystarczy tylko głowa pełna pomysłów, zapał i pozytywne

nastawienie do ludzi. Równie ważny jest sprzęt oraz miejsce w którym zorganizowane

zostaną zajęcia. Wiadomym jest, że dużo łatwiej jest prowadzić zajęcia animacyjne

w miejscach gdzie mamy do tego odpowiednią przestrzeń oraz sprzęt.

Większość hoteli trzy-, cztero- i pięciogwiazdkowych mieszczących się

w miejscowościach turystycznych (szczególnie w krajach popularnych wśród turystów)

posiada własne baseny co może okazać się przydatne w pracy animatora.

48 Kincbok K., Animacja czasu wolnego…, poz. cyt., s. 68 49 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o Usługach Turystycznych (Dz. U. z 1997 r. nr 133 poz. 884), art. 36

Page 32: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

32

Coraz większą popularnością cieszy się Aqua aerobik czy też gra w waterpolo.

Turyści mogą odpoczywać aktywnie, chłodząc się jednocześnie w upalne dni. Jednak basen to

miejsce w którym można zorganizować wiele innych zabaw. Jeżeli ośrodek posiada więcej

niż jeden basen, dobrze jest wybrać tylko jeden do przeprowadzania animacji. Pozwoli to

gościom na przyzwyczajenie się do niego oraz ułatwi wybór miejsca do wypoczynku.

Zdjęcie 6. Zajęcia animacyjne w basenie hotelowym.

Źródło: http://st-lento.pl/adpics/original/11_2012/02/5093bd070a7101e10702ba83a.jpg

Jeśli dodatkowo hotel ma własne boiska lub dostęp do plaży to jest to idealne miejsce

do rozwoju animacji sportowej. Gry w siatkówkę plażową czy poranna joga na plaży na

pewno przyciągnie dużą liczbę turystów. Dlatego hotele chętnie zatrudniają animatorów

sportowych. Do organizacji rozgrywek sportowych na terenie hotelu jest potrzebne nie tylko

miejsce ale również sprzęt.50

Ciężko jest rozegrać mecz siatkówki nie mając piłki. Dlatego

animatorzy powinni wiedzieć jakim sprzętem dysponuje ich pracodawca. Jeśli jest to możliwe

warto poprosić o dokupienie sprzętu. Większe ośrodki wypoczynkowe w krajach zachodnich

zazwyczaj są dobrze przygotowane do tego typu animacji i są dobrze wyposażone w sprzęt

sportowy. Nieco inne wymagania odnośnie zaplecza ma animacja dziecięca.

50 Bączek J., Animacja czasu wolnego…, poz. cyt., s. 40-41

Page 33: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

33

Jeśli w danym hotelu funkcjonują mini kluby do których zapraszane są dzieci powinny

one być usytuowane w bezpiecznym miejscu, tak aby rodzice zostawiając swoją pociechę

wiedzieli, że nie stanie się jej nic złego. W takich miejscach powinny pojawić się różne

zabawki, stoliki z akcesoriami do zajęć plastycznych. Dzieci mają tendencję do szybkiego

znudzenia, dlatego miejsca w których się bawią powinny być bogato wyposażone, a animator

zabaw dziecięcych powinien posiadać umiejętność zainteresowania dzieci różnymi zabawami.

Dobrze, gdy animator przygotuje zajęcia tematyczne na dany dzień i przystroi odpowiednio

do nich salę. Dziecko wchodząc do takiego pomieszczenia powinno poczuć magię i klimat

miejsca.51

W okolicy hoteli pojawiają się także place zabaw, w których dzieci mogą

bezpiecznie spędzić czas. Niekiedy jednak ośrodek jest słabo wyposażony i wtedy animator

stoi przed ciężkim zadaniem, jakim jest zrobienie „czegoś z niczego”.

Kiedy hotel nastawia się na organizację wieczornych show czy też mini disco dla

dzieci powinien posiadać w swoim zapleczu sprzęt nagłaśniający. Hotele wyższej klasy

posiadają również scenę, na której w ciągu dnia mogą być prowadzone zajęcia taneczne,

fitness czy też mini disco dla dzieci a wieczorem przeznaczona jest ona właśnie do

wieczornych występów.

Animator chcąc mieć dużą grupę odbiorów powinien mieć do dyspozycji również

mikrofon, tak aby mógł spokojnie mówić do swoich odbiorów nie nadwyrężając głosu.

Hotele w południowej części Europy czy też w północnej Afryce są bardzo dobrze

wyposażone i posiadają bardzo dobrze rozwinięte zaplecze animacyjne. W Polsce animacja

często prowadzona jest w salach które pełnią niekiedy wiele funkcji, np. sali animacyjnej,

stołówki i sali konferencyjnej. Związane jest to z niższą popularnością animacji oraz dosyć

krótką sezonowością.52

Nie mniej jednak animacja jest rozwijającą się gałęzią turystyki

i z czasem wielu właścicieli hoteli i ośrodków wypoczynkowych również w Polsce zacznie

dostrzegać zalety posiadania animatora lub grupy animacyjnej w swoim obiekcie.53

51 Piłat K., Elementy programowania sportu dzieci i młodzieży, Polska Korporacja menadżerów sportu,

Warszawa 2004, s.36 52 Bączek J., Animacja czasu wolnego w hotelu – Co to takiego?, Dziennik Turystyczny 2009,

http://dziennikturystyczny.pl/2009/08/animacja-czasu-wolnego-w-hotelu-–-co-to-takiego/ (24.08.2009) 53 Litwicka P. , Metodyka i technika…, poz. cyt., s. 11

Page 34: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

34

ROZDZIAŁ III

OŚRODEK REHABILITACYJNO WYPOCZYNKOWY FLORYN

W MIELNIE UNIEŚCIU

3.1. Charakterystyka ośrodka Floryn.

Ośrodek rehabilitacyjno wypoczynkowy Floryn jest jednym z trzech obiektów

należących do przedsiębiorstwa turystycznego Floryn Tour mającego swoją siedzibę

w Szczecinie, ul. Joachima Lelewela 8a. Przedsiębiorstwo to figuruje w rejestrze

przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy, a jego numer to 0000212578.

Floryn Tour jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, które reprezentowane jest przez

zarząd, którego prezesem jest Wioletta Gołąb. Wspólnikiem oraz posiadaczem całości

udziałów jest Joanna Julia Sienkiewicz. Przedsiębiorstwo dysponuje kapitałem zakładowym

w wysokości 220 000 zł. Floryn Tour zajmuje się świadczeniem usług turystycznych, czyli

organizacją wycieczek krajoznawczych, wypoczynkowych oraz wypoczynkowo –

krajoznawczych. W ofercie znajdują się również turnusy rehabilitacyjne oraz wczasy

pobytowe połączone z odnową biologiczną. Oferty kierowane są zarówno do grup

zorganizowanych jak i do klientów indywidualnych. Dzięki własnym ośrodkom biuro może

organizować również imprezy okolicznościowe a także przygotować indywidualną ofertę dla

klientów. Poza ośrodkiem rehabilitacyjno wypoczynkowym w Unieściu, Floryn Tour

dysponuje także Restauracją i Pokojami Gościnnymi w Mielnie, Ośrodkiem

Wypoczynkowym w Piwnicznej Zdroju oraz ściśle współpracuje z hotelem Salines

w chorwackiej miejscowości Podogora.

Ośrodek w Unieściu do roku 2004 był ośrodkiem kolonijno – wczasowym

i organizowane w nim były zielone szkoły, kolonie, obozy, biwaki. Od 2004 roku jest

ośrodkiem rehabilitacyjno – wypoczynkowym oraz posiada odpowiednie uprawnienia do

prowadzenia turnusów rehabilitacyjnych. Jednym z takich uprawnień jest wpis do rejestru

Ośrodków, w których mogą odbywać się turnusy rehabilitacyjne i uprawnione są do

przyjmowania zorganizowanych grup turnusowych osób niepełnosprawnych. Kolejny

certyfikat to wpis do rejestru organizatorów turnusów rehabilitacyjnych: usprawniająco –

rekreacyjnych dla grup osób niepełnosprawnych.

Obiekt położony jest w spokojnej części nadmorskiej miejscowości Unieście,

otoczony lasem sosnowym. Odległość od morskiej plaży wynosi zaledwie 20 metrów co

podnosi atrakcyjność obiektu. Dodatkowym atutem może być również bliskość jeziora

Page 35: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

35

Jamno. Sam obiekt znajduje się na ogrodzonym terenie o łącznej powierzchni 3 ha oraz

w 2010 roku przeszedł remont. Ośrodek dysponuje 120 miejscami noclegowymi w pokojach

1-, 2-, 3osobowych z łazienkami oraz 8 pokojach rodzinnych typu studio na które składają

się: dwa pokoje, przedpokój oraz węzeł sanitarny. Pokoje przedstawione są na zdjęciu nr 7.

Każdy pokój na swoim wyposażeniu posiada sprzęt plażowy (parawan i leżak), telewizor,

czajnik, ręczniki, talerzyki i szklanki.

Zdjęcie 7. Pokoje i zaplecze sanitarne w ORW Floryn.

Źródło: http://www.floryn.pl/index.php/osrodek.html

Dodatkowo w ośrodku jest stołówka serwująca śniadania, obiady i kolacje. Ze

względu na specyfikę swojej działalności ośrodek posiada infrastrukturę rehabilitacyjną na

którą składają się: gabinet lekarski, gabinet masażu klasycznego, gabinet masażu wodno –

perełkowego, gabinet światłoterapii, inhalatorium oraz pomieszczenie w którym znajduje się

urządzenie do krioterapii. Część sal pokazana jest na zdjęciu nr 8.

Zdjęcie 8. Część zaplecza rehabilitacyjnego w ORW Floryn.

Źródło: opracowanie własne

Page 36: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

36

W budynku znajduje się również recepcja, sala gimnastyczna, sala mini fitness

(w której znajdują się rowery stacjonarne, stepery oraz masażer), sala kominkowa, kącik

komputerowy, stół tenisowy. Teren wokół ośrodka dzięki swojej dużej powierzchni mógł

zostać zagospodarowany w plac zabaw dla dzieci, boiska do koszykówki, kometki i piłki

nożnej oraz plac rekreacyjno – ogniskowy wraz z zadaszoną wiatą. Dzięki infrastrukturze

oraz położeniu ośrodek ten jest dobrym miejscem dla rodzin wypoczywających z dziećmi

oraz sprzyja rehabilitacji.

3.2. Historia animacji czasu wolnego w ORW Floryn.

Od 2001r. Do 2004 r. Ośrodek był w nazwie Ośrodkiem Kolonijno-Wczasowym, z tego

okresu można wyodrębnić formy działalności: zielone szkoły, biwaki, kolonie dla dzieci

i obozy dla ochotniczych drużyn strażackich OSP. W związku ze specyfiką przyjmowanych

grup oraz prowadzonej działalności animacja w owym czasie prowadzona była dwutorowo.

Program realizowany był oddzielnie w poszczególnych grupach-środowiskach przez

wychowawców i kierowników kolonii. Ośrodek zatrudniał sezonowo Kaowca czyli

Instruktora K.O. (instruktor kulturalno – oświatowy). Pojęcie instruktora K.O. sięga czasów

PRL, kiedy to tzw. Kaowcy mieli za zadanie dbać o odpowiedni poziom rozrywki w czasie

różnego rodzaju imprez (np. bale, wieczorki taneczne, wycieczki).54

Zadaniem instruktora

kulturalno – oświatowego w OKW Floryn była organizacja imprez o charakterze ogólnym.

Mogli w nich uczestniczyć obozowicze i koloniści z różnych kolonii. Podczas takich zajęć

dzieci integrowały się ze sobą oraz nawiązywały nowe znajomości. Program przewidywał

organizację dyskotek, występy artystyczne, ogniska, olimpiady sportowe, festiwale piosenki

kolonijnej, konkursy plażowe, plastyczne, artystyczne i rozgrywki sportowe w piłce nożnej

i siatkowej. Zapewniano nagrody i upominki wraz z dyplomami dla uczestników.

Organizowano wspólne apele, obchodzono uroczyście święta historyczne i rocznice. Ośrodek

prowadził naukę jazdy konnej oraz przejażdżki. Ośrodek posiadał również Mini-ZOO

i domowe przedszkole. Instruktor K.O. dysponował odpowiednim sprzętem sportowym, który

mógł udostępniać dla grup na ich wewnętrzne zajęcia grupowe. Do dyspozycji były

pracownie plastyczne, sale dydaktyczne z odpowiednim wyposażeniem i materiałami. Sale

były dobrze przystosowane do zajęć artystycznych oraz zabaw ruchowych. Liczne były też

54 Dubisz S. Sobol E. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, wyd. naukowe PWN, Warszawa 2003, s.

296

Page 37: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

37

place zabaw. W okresie letnim ośrodek zapewniał również kadrę medyczną i ratowników,

udostępniał ich grupom podczas kąpieli.

Wiosną roku 2004, dokładnie na przełomie marca i kwietnia odbył się pierwszy turnus

rehabilitacyjny dla seniorów. Ośrodek zaczął przekształcać się z kolonijno – wczasowego

w rehabilitacyjno – wczasowy. Animacja w tym czasie była szczątkowa. Instruktor K.O.

zaczął wprowadzać pierwsze formy zajęć animacyjnych, a były nimi: wieczorki taneczne,

ognisko, jazda konna, wycieczka piesza czy też poezja. Stopniowo obiekt poszerzał swoją

ofertę, a animacja szła w kierunku obecnego kształtu. Nowatorskim pomysłem w owym

czasie 2004 r było wprowadzenie Nordic Wallking, czyli marszu ze specjalnymi kijkami. Jest

to forma rekreacji która pojawiła się w latach 20. XX wieku i wywodzi się z Finlandii. Jednak

oficjalnie został on rozpowszechniony, nazwany i opisany w roku 1997. Zaletą tego sportu

rekreacyjnego jest angażowanie wielu partii mięśniowych, przy minimalnym obciążeniu

stawów.55

Jest to doskonała forma rekreacji uzupełniająca rehabilitację oraz aktywizująca

osoby starsze. Ośrodek jako pierwszy na polskim wybrzeżu wprowadził tą formę zajęć.

Wypracowana wówczas metodyka ich prowadzenia sprawdza się po dzień dzisiejszy.

Na przestrzeni lat pojęcie instruktora K.O. ewoluowało, zmieniając się w animatora

kultury, a obecnie animatora czasu wolnego. Animator kultury w ORW Floryn u progu XXI

wieku był jednym z nielicznych w okolicy. Obiekt ten był jedynym w Unieściu i Mielnie,

który posiadał owego animatora. Powodowało to również większe zainteresowanie

ośrodkiem, oraz współpracę z pobliskimi hotelami i pensjonatami. ORW Floryn, dzięki temu,

że posiadał animatora mógł organizować wiele spotkań i imprez kulturalnych na które

zapraszani byli nie tylko goście obiektu, ale również inni wczasowicze czy mieszkańcy

pobliskich osiedli. Ten stan faktyczny trwał kilka lat. Rozwój popularności animacji

spowodował pojawianie się większej ilości animatorów czasu wolnego w nadmorskich

kurortach. Jednak w z biegiem lat we Florynie tworzyły się fundamenty i podstawy obecnej

animacji, rozszerzało się zaplecze animacyjne. Natomiast animator wypracował program

animacji, który jest przystępny i spełnia oczekiwania gości ośrodka.

3.3.Zaplecze animacyjne we Florynie.

Zaplecze animacyjne nazywane również bazą animacyjno – rozrywkową to cała

infrastruktura oraz przedmioty, które są przydatne podczas zajęć prowadzonych przez

animatora. Im większy jest obiekt hotelowy tym większą i bogatszą ma ów bazę. Od stopnia

jej rozwoju zależy również różnorodność zajęć. ORW Floryn ma dosyć bogato rozwinięte

55 Schwanbeck K., Nordic Walking. I o co w tym chodzi?, tłum. Rojek K., wyd. Helion, Gliwice 2013, s.5-18

Page 38: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

38

zaplecze animacyjne, dzięki czemu animator może zaproponować wiele ciekawych zajęć. Na

bazę animacyjną w ośrodku składają się:

obiekty sportowe, czyli boisko do gry w piłkę koszykową, boisko do gry piłkę nożną oraz

boisko do kometki. Pozwala to na przeprowadzanie gier zespołowych oraz różnego rodzaju

turniejów. Istnieje również możliwość rozgrywania innych gier zespołowych na wyżej

wymienionych boiskach, np. siatkówka.

Ośrodek dysponuje odpowiednim sprzętem sportowym i rekreacyjnym, umożliwiającym

przeprowadzanie zajęć sportowych. Są to: piłki, paletki, rakietki, kijki do nordic walking.

W opisywanym obiekcie są dostępne również rowery, których goście mogą używać

indywidualne ale mogą być one również wykorzystane przez animatora, który zabiera

chętnych na przejażdżkę rowerową po okolicy, opowiadając po drodze ciekawostki

krajoznawcze i historyczne regionu

Kolejnym elementem infrastruktury animacyjnej jest duży plac rekreacyjno - ogniskowy

z krytą wiatą, który jest idealny do organizacji wieczornych ognisk czy biesiad. Poza nimi

na tym placu ośrodek organizuje różnego rodzaju imprezy tematyczne, np. powitanie

wiosny, noc kupały. Dzięki takiej infrastrukturze ośrodek może również współpracować

z przedsiębiorstwami chcącymi zorganizować imprezy integracyjne dla swoich zespołów.

Dzięki takiemu placowi animator może wykazać się dużą kreatywnością oraz zdolnościami

organizacyjnymi i artystycznymi. Taki plac jest dobrym miejscem nie tylko na wieczorne

show i ogniska, ale również jest to idealne miejsce na organizację zajęć sportowych

w ciągu dnia, np. fitness pod chmurką. Plac przedstawiony został na zdjęciu nr 9.

Zdjęcie 9. Plac rekreacyjno – ogniskowy obok budynku ORW Floryn.

Źródło: opracowanie własne

Page 39: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

39

Dla dzieci idealnym udogodnieniem jest plac zabaw na którym znajdują się huśtawki,

zjeżdżalnia, piaskownica. Gdy animator ma grupę małych dzieci może korzystać z takiego

placu zabaw organizując dzieciom, np. konkurs na najwyższą wieżę – babkę z piasku.

Jednak korzystanie z placu wiąże się również z odpowiedzialnością i wymaga od

animatora szczególnej uwagi przy korzystaniu dzieci z takich urządzeń jak huśtawki czy

zjeżdżalnia. Plac ten znajduje się w sąsiedztwie boiska do piłki nożnej oraz dużego placu

zieleni, co przedstawia zdjęcie nr 10.

Zdjęcie nr 10. Plac zabaw oraz boisko przy ośrodku.

Źródło: opracowanie własne

Obiekt dysponuje wielofunkcyjną salą gimnastyczną, na której organizowane są: pilates,

zajęcia fitness, zumba, spotkania wieczorne, koncerty, wykłady, szkolenia. Dzięki

wielofunkcyjności sali animator może wykorzystywać ją do zajęć zarówno w ciągu dnia

jak i podczas wieczornych show czy wieczorków tanecznych. Sala gimnastyczna jest

bardzo dobrą alternatywą w razie niepogody. Większość zajęć, które są przeprowadzane na

zewnątrz nadają się również właśnie do przeprowadzenia na sali.

W ośrodku znajduje się również salka mini Fitness z wyposażeniem: urządzenia do jazdy

na rowerze, masażer, stepery, przyrządy do indywidualnej gimnastyki.

Stół tenisowy – przy którym rozgrywane są mini turnieje na turnusach.

Page 40: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

40

Kącik komputerowy – z pełnym wyposażeniem do organizacji kursów komputerowych, co

sprawdza się szczególnie w grupach seniorskich.

Sala kominkowa – na wieczorne spotkania, podczas których możliwe jest wysłuchanie

i uczestnictwo w programie autorskim animatora pt. „Kominkowe ballady i romanse na

gitarę”

Dodatkowo ośrodek posiada profesjonalny sprzęt audio-wizualny (nagłośnienie sceniczne,

oświetlenie, rzutnik, ekran do projekcji) oraz tablice.

Dzięki tak dobremu zapleczu animacyjnemu, możliwe jest ułożenie wszechstronnego

programu animacji i rozszerzenie oferty o organizację dodatkowych imprez tematycznych.

Animator ma wiele udogodnień, dzięki czemu jego propozycje są różnorodne i dostosowane

do wieku, potrzeb i zainteresowań gości ośrodka. Jest to również swojego rodzaju korzyść

finansowa, gdyż właściciele ośrodka nie ponoszą dodatkowych kosztów z tytułu wynajmu sal,

sprzętu itp.

3.4.Rola animatora czasu wolnego oraz rodzaje animacji w ośrodku.

Goście przyjeżdżający do ośrodka, niezależnie od formy pobytu (wczasy rodzinne,

turnus rehabilitacyjny, inne), mogą skorzystać z atrakcji przygotowanych przez animatora

czasu wolnego, który każdego dnia zaprasza na bogaty program animacyjny. Główną funkcją

animacji jest zapewnienie rozrywki w czasie wolnym urlopowiczów, zatem głównym

zadaniem animatora jest przygotowanie takiego programu aby każdy wczasowicz mógł

z niego skorzystać.

Również w przypadku ORW Floryn taka jest główna rola animatora czasu wolnego.

Na przestrzeni 11 lat można zauważyć jak zmieniała się rola animatora w owym ośrodku.

Począwszy od szczątkowych zajęć wspólnych dla wszystkich grup kolonijnych,

prowadzonych przez kaowca, poprzez animatora kultury, którego program był mało

urozmaicony na obecnym kształcie animacji kończąc. Specyfika grupy gości

przyjeżdżających do ośrodka jest dodatkowym wyzwaniem dla animatora, który musi

pamiętać, że z zajęć będą korzystać osoby, które mają pewien stopień niepełnosprawności lub

są po urazach i nie mogą nadwyrężać niektórych partii mięśni. Animacja w tym obiekcie jest

wielopoziomowa i dotyczy zarówno sfer fizycznych, psychicznych jak i emocjonalnych.

W ORW Floryn zatrudniony jest jeden animator więc pełni on rolę animatora all-

round, co oznacza, że prowadzi różnego rodzaju zajęcia animacyjne. Począwszy od zajęć

z dziećmi, poprzez zajęcia sportowe, wieczorne gry i zabawy zespołowe na wieczornych

show kończąc. Bazując na różnych rodzajach oraz ważniejszych funkcjach animacji, osoba

Page 41: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

41

odpowiedzialna za tę usługę może utworzyć różnorodny program oraz dostosować go do

potrzeb i możliwości klientów.

Osoba pracująca na stanowisku animatora czasu wolnego w tym ośrodku układając

swój program opiera się na następujących formach animacji czasu wolnego:

Rozrywkowa - forma, która opiera się na dobrej zabawie, rozrywce zawierającej różne

typy, formy i rodzaje gier i zabaw. Elementem funkcji rozrywkowej są wieczorne show

(zabawy koncerty, ogniska i różnego rodzaju wydarzenia, takie jak karaoke, czy też

muzyczne quizy, omnibusy itp.) czyi pokazy wymagające mniejszego zaangażowania od

uczestników.

Rozwojowa – podczas zajęć prowadzonych w ORW Floryn animator dba o między innymi

rozszerzenie wiedzy o regionie i okolicy. Czyni to poprzez organizację wycieczek

fakultatywnych, poznanie różnego typu zjawisk w klimacie nadmorskim, poznawanie

nowych ludzi.

Kompensacyjna - kompensacja jest wyrównaniem wszelkiego typu braków i niedociągnięć

takich jak: brak ruchu, zabawy, pozycji w grupie itp. Wspólna gimnastyka, zajęcia pilates,

wycieczki piesze z przewodnikiem nad Kanał Jamneński czy do Przystani w Unieściu,

nawet jeśli są krótkotrwałe to aktywność jest znacząca i daje poprawę stanu zdrowia

i samopoczucia. Do tego typu zajęć animator powinien posiadać choćby podstawową

wiedzę na temat anatomii i fizjologii człowieka. Ważny jest tutaj bowiem dobór ćwiczeń

i rodzajów aktywności.

Kreacyjna - ta forma to realizacja potrzeby tworzenia często ograniczona u klientów przez

obowiązki zawodowe, społeczne i rodzinne, kreacja w animacji daje uczestnikom i twórcze

spełnienie się w zajęciach, formach, na które często nie mają czasu i sposobności się

realizować. W pojęciu tym zawierają się takie zajęcia jak: konkurs talentów – począwszy od

rysunku, poprzez śpiew, na tańcu kończąc, czy też Kalambury – gra w dwóch grupach

polegająca na pokazywaniu haseł w formie rysunku i pantomimy.

Katartyczna (oczyszczająca) – odreagowanie, ucieczka od codziennych kłopotów, obniżenie

poziomu samokontroli emocjonalnej , usuwanie zahamowań i barier rozwojowych dzięki

aktywnemu uczestnictwu w zajęciach. Na przykład taniec może niektórym osobom

umożliwić przełamanie swojej nieśmiałości w kontaktach towarzyskich, co zwiększa wiarę

w siebie i poczucie własnej wartości oraz kształtuje bardziej otwartą, aktywną

i optymistyczną postawę do otoczenia. Ponadto poprzez udział we wspólnych imprezach,

zawodach itp. uczestnicy nawiązują między sobą trwałe więzi społeczne. Interakcje

Page 42: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

42

zachodzące pomiędzy uczestnikami takich form wynikają z pełnej dobrowolności udziału

i wspólnoty zainteresowań, co gwarantuje ich trwałość i korzystny wpływ na członków

grup.

Integracyjna - daje możliwość poznania nowych ludzi spoza kręgu domowego,

środowiskowego i zawodowego, zawierania przyjaźni, tworzenia grup zabawowych

alternatywnych dla innych grup. Głównym powodem, dla którego ludzie integrują się

podczas wyjazdu wypoczynkowego, jest duża ilość wolnego czasu. Sprzyjająca jest również

luźna atmosfera, komfort oraz program animacyjny oferowany przez Ośrodek. Podczas

jednego turnusu może zawiązać się wiele znajomości, które będą kontynuowane po

wyjeździe z ośrodka, a dogodnym miejscem spotkania będzie ponowny przyjazd na urlop do

tego samego obiektu.

Stymulująca - wspomaga i pobudza rozwój psychiczny i fizyczny człowieka. Animacja to

głównie aktywność przez cały dzień, a w programie animacyjnym każdy znajdzie dla siebie

odpowiednią formę aktywności.

Korektywna56

- to przeciwdziałanie i niwelowanie szeregu potencjalnych odchyleń

(zwłaszcza w rozwoju fizycznym człowieka – duża rola rekreacji fizycznej). Począwszy od

Nordic Wallkingu, poprzez pilates, gimnastykę poranną, kończąc na wycieczkach

rowerowych i grach zespołowych.

Animator mając świadomość jak wielki spoczywa na nim obowiązek dąży do

zadowolenia gości z oferowanych zajęć. Układając program animacji opiera się również na

swoich zdolnościach analitycznych i potrafi wywnioskować z obserwacji jakie zajęć

najbardziej podobają się gościom. W opisywanym obiekcie animator prowadzi również

wieczorne show, bazując na autorskich programach, np. „To i owo na wesoło”, „Takie jest

życie staruszka”. Zaprasza gości również do wspólnego spędzania czasu przy „Kominkowych

balladach i romansach na gitarę”. Wieczorne spotkania balladowe odbywają się przy

kominku, który został przedstawiony na zdjęciu 11.

56 Pląder D. , Tendencje w światowej turystyce u progu XXI wieku, [w]: Jakość w turystyce, jakość kształcenia

kadr dla turystyki, wyd. AWF, Kraków 1999, s. 59

Page 43: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

43

Zdjęcie 11. Sala kominkowa w ORW Floryn.

Źródło: opracowanie własne.

W ramach animacji zapraszani są goście z poza ośrodka. Zapraszani goście

rozmawiają z gośćmi ośrodka na różne interesujące tematy. Zdarza się organizować dla gości

mini koncerty czy też wieczorki taneczne przy muzyce na żywo. Czasami odbywają się

również spotkania komercyjne, na których prelegenci często są przedstawicielami firm

farmaceutycznych i opowiadają o zdrowiu i urodzie, jednak ich głównym celem jest zdobycie

klientów chcących zakupić ich towar. W ORW Floryn animator stara się jednak korzystać

z infrastruktury i sprzętu jaki posiada ośrodek i bazować na własnych zajęciach.

Page 44: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

44

ROZDZIAŁ IV

ANALIZA WPŁYWU ANIMACJI CZASU WOLNEGO NA

ATRAKCYJNOŚĆ ORW FLORYN NA PODSTAWIE

PRZEPROWADZONYCH BADAŃ WŁASNYCH.

4.1. Charakterystyka metod badawczych.

Badanie naukowe może być rozpatrywane zarówno w szerokim jak i w wąskim

znaczeniu. Szersze pojęcie mówi, że jest to proces twórczej pracy naukowej, obejmujący nie

tylko czynności poznawcze, tj. gromadzenie materiału naukowego i przyjęcie lub

opracowanie nowych metod do badań oraz czynności wykonawcze obejmujące opracowanie

zgromadzonego materiału oraz przedstawienie zebranych wyników w formie sprawozdania

naukowego. W węższym pojęciu badanie naukowe to konkretne czynności badawcze, których

celem jest poranienie mało znanych lub całkowicie nieznanych zdarzeń, przemian a także ich

przyczyn, przebiegu i skutków. Badania te dotyczą określonego fragmentu większej

rzeczywistości.57

Celem i istotą badań naukowych jest świadome poznanie wybranego wycinka

rzeczywistości społecznej, ekonomicznej, pedagogicznej, kulturowej i technicznej. Wybór

metody badania jest ważnym etapem opracowania przeprowadzanych badań. Właśnie dlatego

wśród metod badań naukowych wyróżnia się m.in.:

Obserwacja – jest jedną z najstarszych metod badawczych. Do końca XIX wieku była

główną metodą w naukach przyrodniczych. Obecnie jest ona wykorzystywana często jako

metoda uzupełniająca, jednak w wielu przypadkach jest podstawowym sposobem

gromadzenia materiału badawczego. Jako metoda badawcza obserwacja musi posiadać kilka

istotnych cech, m.in. powinna być prowadzona celowo i planowo w sposób taki, aby nie

wpływała na obserwowany przedmiot, obiekt czy zjawisko. Obserwacja powinna być także

możliwie jak najbardziej obiektywna. Narzędziami tej metody mogą być wszelkiego rodzaju

notesy obserwacyjne, lornetki, lupy, lunety.

Eksperyment naukowy – jest wykorzystywany w wielu badaniach naukowych

w różnych dziedzinach. Jest on odmianą obserwacji, lecz różni się od niej. Obserwacja nie

ingeruje w obserwowane zjawiska, nie ma na nie wpływu. Natomiast eksperyment

przeprowadzany często w warunkach laboratoryjnych cechuje się tym, że wpływa poprzez

57 Apanowicz J., Metodologiczne elementy procesu poznania naukowego w teorii organizacji i zarządzania,

wyd. Bernardium, Gdynia 2000, s. 18.

Page 45: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

45

celowe działania na dany obiekt, przedmiot czy też zjawisko. Dzięki temu możliwe jest

obserwowanie danego zjawiska w różnych możliwych wariantach. Podobnie jak obserwacja

musi być on odpowiednio przygotowany oraz rzetelnie przeprowadzony. Jednak wyniki

uzyskane z owego eksperymentu nie zawsze będą odpowiadały stanowi rzeczywistemu.

Monografia – polega na szczegółowym badaniu konkretnego przypadku (np.

instytucja, zakład, warsztat), gdzie uwzględnia się przede wszystkim informacje w formie

jakościowo – opisowej. Służy naukowemu zgłębieniu wyodrębnionych cech, określeniu ich

charakteru, wielkości oraz scharakteryzowaniu ich funkcjonowania i rozwoju. Powinna być

wykorzystywana do poznania rzeczywistości danej jednostki i usprawniania jej organizacji

i zarządzania. Badanie te obejmuje wiele obszarów które w innych badaniach są pomijane.

W metodzie tej wykorzystywane są kwestionariusz ankiety, obserwacja dokumentacji lub np.

ludności danego obszaru, wywiady.

Metoda indywidualnych przypadków – opiera się na analizie konkretnych zdarzeń

i osób. Jest metodą wykorzystywaną w naukach socjologicznych, psychologicznych

i społecznych. Analizuje konkretny przypadek, jego zachowania, będące często

zachowaniami odbiegającymi od normy.

Metoda sondażu diagnostycznego – polega na statystycznym gromadzeniu faktów

i danych na temat zjawisk strukturalnych i funkcjonalnych oraz dynamice ich rozwoju.

Metoda ta umożliwia statystyczny opis oraz umożliwia wyjaśnienie pewnych procesów

społecznych. Dzięki niej można poznać przyczyny danych procesów i jeśli są to procesy

negatywne to wspomaga ustalenie nowych działań do zwalczania tych procesów. Sondaże

charakteryzują się tym, że przeprowadzane są na określonej próbie, więc mają charakter

statystyczny. Narzędziem jest przygotowany starannie kwestionariusz, który można rozdać

lub zadawać pytania osobiście i zliczać odpowiedzi bezpośrednio. Sondaże wykorzystywane

są często w badaniach społecznych i socjologicznych.

Metoda analizy i krytyki źródeł – polega na analizie wybranych źródeł, pism,

publikacji na dany temat. Metoda ta jest praco i energochłonna oraz wymaga własnych

spostrzeżeń i argumentów popartych wynikami innych metod badawczych.58

Ankieta – metoda podobna do sondażu, również wykorzystywany jest kwestionariusz

ankiety, na którym nanoszone są odpowiedzi. Ankieter (badacz) wybiera grupę ludzi (próbę)

na której przeprowadza dane badanie. Próba jest dopierana przypadkowo lub na ściśle

58 Apanowicz J., Metodologia ogólna, wyd. Bernardinum, Gdynia 2002, s. 61-66

Page 46: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

46

określonych przez badacza zasadach. Pomaga ona wyjaśnić pewne procesy i zjawiska

społeczne. Pytania w ankiecie mogą mieć charakter otwarty, zamknięty oraz półotwarty.

Wywiad – podobnie jak wyżej opisywana ankieta polega na zadawaniu pytań, jednak

wywiad charakteryzuje się pytaniami otwartymi. Często wywiad naukowy przeprowadzany

jest podobnie do wywiadów medialnych, gdzie to osoba prowadząca wywiad zadaje pytania,

a później spisuje odpowiedzi lub je nagrywa, aby następnie w spokoju przeanalizować.

Poza wyżej wybranymi metodami można spotkać również wiele metod oraz

podziałów ze względu na różne kryteria. Badacze w swoich badaniach łączą metody oraz

tworzą nowe, w zależności od celów i specyfiki przeprowadzanego badania.

4.2. Opis metody użytej w badaniu oraz cel badania.

Z pośród wyżej opisanych metod, na potrzeby zdiagnozowania wpływu animacji

czasu turystycznego na atrakcyjność ośrodka wybrano metodę ankietową. Ankieta nazywana

jest „techniką gromadzenia informacji polegającą na wypełnieniu najczęściej samodzielnie

przez badanego specjalnych kwestionariuszy na ogół o wysokim stopniu standaryzacji…”59

Kwestionariusz ankiety powinien zawierać pytania, które mają charakter zamknięty,

półotwarty lub otwarty. Powinny być one konkretne i zrozumiałe dla respondenta. Nie

powinny one sugerować odpowiedzi, a ich kolejność powinna być spójna i logiczna.

Celem głównym badań przeprowadzonych na potrzeby tej pracy było ustalenie

wpływu animacji czasu wolnego na atrakcyjność ośrodka. Cele szczegółowe to ustalenie, czy

animacja czasu wolnego jest odbierana przez gości pozytywnie, jakie elementy tej animacji

trafiają w gusta gości oraz jakie cechy osobowości i elementy pracy animatora są

najistotniejsze według gości. Dodatkowym celem było ustalenie preferencji konsumenckich

gości. Ankieta pomogła także poznać, w jaki sposób ludzie dowiadują się o ośrodku i czy

wiedzą, że są w nim zajęcia animacyjne. Ankietyzacja została przeprowadzona latem 2014

roku wśród gości Ośrodka Rehabilitacyjno – Wypoczynkowego Floryn.

W badaniu udział wzięło 100 respondentów. Pytania zostały podzielone na 3 części.

Pierwsza część to pytania ogólne, których celem było poznanie grupy z podziałem na wiek,

płeć, wykształcenie. W tej części zostały również uwzględnione pytania dotyczące tego z kim

turyści przyjechali do ośrodka oraz, który raz w nim są. W drugiej części respondenci

odpowiadali na pytania dotyczące ich preferencji konsumenckich. Między innymi

odpowiadali na pytania skąd mieli informacje o ORW Floryn. Klienci obiektu odpowiadali

również w jakim stopniu wpłynęły na ich wybór poszczególne elementy oferty. Dzięki

59 Bauman T. Pilch T., Zasady Badań Pedagogicznych, wyd. akademickie ŻAK, Warszawa 2001, s. 86

Page 47: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

47

uzyskanym odpowiedziom można ustalić jaki rodzaj reklamy najczęściej trafia do szerszego

grona potencjalnych gości, czy fakt posiadania przez ośrodek dodatkowych atrakcji jest

zauważalny i wpływa pozytywnie na wizerunek i ponowny jego wybór przez klientów. W tej

części również dowiedzieć się można czy animacja czasu wolnego na terenie ośrodka wpływa

na ponowny wybór ośrodka, jeśli tak to w jakim stopniu. Ostatnia grupa pytań jest ściśle

związana z oceną animacji czasu wolnego w ośrodku. Między innymi respondenci oceniali

poszczególne elementy pracy animatora, oraz oceniali w jakim stopniu animacja wpływa na

atrakcyjność ośrodka. W całej ankiecie wykorzystano pytania zamknięte wielokrotnego lub

jednokrotnego wyboru. Wykorzystano również jedno pytanie otwarte, gdzie respondenci

mogli wypowiedzieć się, co animator mógłby polepszyć w swojej pracy i kontaktach

z klientami. Wszystkie te elementy pozwoliły na analizę uzyskanych wyników oraz

wysunięcie odpowiednich wniosków.

4.3. Przedstawienie wyników badania.

Pierwsza część ankiety dotycząca danych ogólnych zawiera sześć pytań zamkniętych.

Wszystkie pytania są jednokrotnego wyboru.

Wykres 1. Struktura wieku i płci

Źródło: opracowanie własne

Na podstawie pierwszych dwóch pytań została określona struktura wieku i płci

respondentów czyli gości ORW Floryn. Uzyskane wyniki ukazują, że większość osób

przybywających do tego ośrodka, to osoby w wieku powyżej 46 lat, z czego aż 54 % to osoby

0

10

20

30

40

50

60

do 18 19-45 46-65 po 65

3540

11

14

ud

ział

pro

cen

tow

y

wiek

mężczyźni

kobiety

Page 48: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

48

po 65 roku życia. Oznacza to, że ORW Floryn to obiekt noclegowy, który jest popularny

wśród społeczeństwa starszego. Związane jest to z charakterystyką prowadzonej w nim

działalności. Wśród obu grup wiekowych przeważają kobiety, stanowią one aż 75%

respondentów. Można wysunąć wnioski iż, kobiety chętniej i częściej uczestniczą

w wszelkich wyjazdach turystycznych, w przypadku tego ośrodka, więcej kobiet uczestniczy

w turnusach rehabilitacyjnych.

Wykres 2. Wykształcenie

Źródło: opracowanie własne

W pytaniu trzecim zapytano respondentów o ich wykształcenie. Otrzymane wyniki

przedstawione na wykresie 2 pokazują, że największa grupa respondentów to osoby

z wykształceniem średnim, 35% ankietowanych (z czego 74,3% to kobiety, a 25,7% to

mężczyźni). Najmniejszą grupę stanowią osoby z wykształceniem podstawowym, stanowią

6% wszystkich ankietowanych i są to same kobiety. Powyższe wyniki pokazują, że większość

respondentów ma wykształcenie maksymalnie średnie. Powyższy wynik można powiązać ze

strukturą wieku, ponieważ we wcześniejszych latach uzyskanie wyższego wykształcenia

w Polsce było trudniejsze, ze względu na mniejszy dostęp do uczelni wyższych.

wyższe27%

niepełne wyższe15%

średnie35%

niepełne średnie17%

podstawowe6%

wykształcenie

Page 49: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

49

Wykres 3. Miejsce zamieszkania.

Źródło: opracowanie własne

W kolejnym pytaniu respondenci wskazywali na miejsce swojego zamieszkania.

Zdecydowana większość pochodzi z miast, co piąty ankietowany pochodzi ze wsi. Jednak

zauważalne jest, że najmniej kuracjuszy pochodzi z miasta wojewódzkiego, jest to zaledwie

2% ankietowanych.

Wykres 4. Ilość pobytów kuracjuszy w ORW Floryn.

2

44

34

20

miejsce zamieszkania

miasto wojewódzkie

miasto powiatowe

inne miasto

wieś

0

5

10

15

20

25

30

35

40

kobiety w wieku 46-65

mężczyźni w wieku 46-65

kobiety w wieku powyżej

65

męzczyźni w wieku powyżej

65

3 i wiecej

2

1

Page 50: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

50

Źródło: opracowanie własne.

Piąte pytanie wymagało od respondentów wskazania, który jest to ich pobyt w ORW

Floryn. Zdecydowana większość gości w roku 2014 była po raz pierwszy w ośrodku.

Natomiast drugi lub kolejny raz w ośrodku najwięcej było kobiet w wieku powyżej 65 lat

(50% kobiet w wieku powyżej 65 lat było w ośrodku po raz drugi lub kolejny z rzędu).

Wykres 5. Sposób spędzania wypoczynku – w pojedynkę czy z rodziną.

.Źródło: opracowanie własne

W ostatnim pytaniu ogólnym ankietowani odpowiadali na pytanie, czy w ośrodku

wypoczywają sami czy z rodziną. Okazało się, że żaden z ankietowanych nie wskazał

odpowiedzi, że wypoczywa z rodziną i dziećmi. 100% mężczyzn wskazało na pobyt z rodziną

bez dzieci. Niewielka różnica jest pomiędzy wypoczynkiem z współmałżonkiem

a przyjazdami w pojedynkę (49% do 51%). Przyjazdy w pojedynkę często wiążą się z tym, że

kuracjusze przyjeżdżają na rehabilitację, która została im przydzielona przez NFZ. Są to

turnusy zorganizowane, ale często nie ma możliwości aby kuracjusz mógł przyjechać wraz

z osobą towarzyszącą.

Druga część ankiety to pytania dotyczące preferencji konsumenckich gości Ośrodka

Rehabilitacyjno – Wypoczynkowego Floryn. Na tę część składają się cztery pytania, z czego

jedno pytanie podzielone zostało na dwie części. Pytania są zarówno jednokrotnego jak

i wielokrotnego wyboru. Celem tej grupy pytań jest poznanie preferencji klientów i poznanie

motywów wyboru tego obiektu.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

kobiety w wieku 46-65 lat

mężczyźni w wieku 46-65 lat

kobiety w wieku powyżej

65 lat

męzczyźni w wieku powyżej

65 lat

sami

z rodziną bez dzieci

z rodziną i dziedmi

Page 51: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

51

Wykres 6. Poziom wiedzy o ośrodku przed przyjazdem.

Źródło: opracowanie własne.

W pytaniu siódmym zapytano respondentów o poziom ich wiedzy na temat ośrodka

przed ich przyjazdem. Zdecydowana większość mężczyzn oraz większość kobiet

potwierdziła, że przed przyjazdem mieli informację na temat ośrodka, jednak większość

z tych osób miała tylko częściową informację. Tabela nr 1 przedstawia źródła uzyskania

informacji o ośrodku, z jakich korzystali respondenci.

Tabela 1. Źródła informacji o ośrodku.

Źródło informacji Ilość wskazań wśród

osób wybierających

jedno źródło

Ilość wskazań wśród

osób wybierających

wiele źródeł

% udział w sumie

wszystkich odpowiedzi

Rodzina, znajomi, byli

pensjonariusze 34 21 40,05%

Organizatorzy

turystyki 21 19 29,08%

Internet 4 15 13,48%

Środowisko życia 7 6 10,30%

Ulotki 0 6 4,20%

Media 2 1 2,17%

Miejsce pracy 1 0 0,72%

Źródło: opracowanie własne.

Ankietowani w przypadku tego pytania mogli zaznaczyć jedną lub więcej odpowiedzi.

Respondenci zdecydowanie najczęściej oddawali tylko 1 odpowiedź, aż 69 osób, dwie

odpowiedzi oddało 26 osób, 4 ankietowanych zaznaczyło trzy źródła, a tylko jedna osoba

podała 4 źródła informacji. Powyższa tabela pokazuje, że największe znaczenie wśród źródeł

informacji ma tzw. poczta pantoflowa, czyli opinie byłych pensjonariuszy, rodziny

i znajomych. Drugie miejsce wśród źródeł mają organizatorzy turystyki. Również wysoki

12%

72%

16%

informacja o ośrodku - mężczyźni

pełna wiedza

częściowa wiedza

brak wiedzy

24%

56%

20%

informacja o ośrodku -kobiety

pełna wiedza

częściowa wiedza

brak wiedzy

Page 52: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

52

wynik osiągnęły informacje uzyskiwane w Internecie. Najmniejsze znaczenie ma miejsce

pracy, równie znikome znaczenie mają media czy też ulotki i inne materiały marketingowe.

Oznacza to, że najważniejsza dla ludzi przy wyborze ośrodka jest opinia najbliższych.

Potwierdza to częste opinie, że największe znaczenie w reklamie ma poczta pantoflowa.

Tabela 2. Wpływ poszczególnych czynników na wybór ośrodka w skali %.

Czynnik Pierwszy wybór Kolejne wybory

0 1 2 3 4 5 0 1 2 3 4 5

Lokalizacja 13 6 6 17 19 39 17,9 0,0 15,4 5,1 12,8 48,7

Właściwości

klimatu 13 3 7 13 22 42 7,7 2,6 7,7 7,7 25,6 48,7

Renoma

ośrodka 38 10 6 18 19 9 43,6 7,7 7,7 7,7 15,4 17,9

Rekomendacje

znajomych 13 2 12 14 20 39 48,7 7,7 0,0 0,0 20,5 23,1

Standard

ośrodka 19 7 14 17 24 19 0,0 5,1 12,8 15,4 33,3 33,3

Rodzaj

oferowanych

usług

10 9 20 11 20 30 5,1 0,0 2,6 15,4 23,1 53,8

Cena za turnus 12 8 13 6 30 31 7,7 12,8 2,6 12,8 20,5 43,6

Inne czynniki 45 18 12 13 7 6 0,0 0,0 2,6 17,9 12,8 66,7

Dodatkowe

atrakcje 25,6 2,6 12,8 17,9 12,8 28,2

Źródło: opracowanie własne.

W pytaniu dziewiątym zadaniem respondentów było określenie w jakim stopniu dany

czynnik wpływał na ich wybór ORW Floryn. Dodatkowo osoby, które były gośćmi po raz

kolejny poza pierwszym wyborem odpowiadali także o kolejnych wyborach. Oceny

dokonywano na podstawie 6- stopniowej skali, gdzie 0 oznacza całkowity brak wpływu, 1-

bardzo mały wpływ, 2 – mały wpływ, 3 – średni wpływ, 4 – duży wpływ i 5 – bardzo duży

wpływ. Według uzyskanych odpowiedzi można zauważyć, że lokalizacja była bardzo ważna

zarówno przy pierwszym jak i przy kolejnych wyborach. Podobnie wysokie parametry

uzyskiwały właściwości klimatu w otoczeniu ośrodka a także rekomendacje rodziny

i znajomych. Choć te ostatnie w wysoki wynik osiągnęły w grupie wyboru pierwszego,

Page 53: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

53

ponieważ przy kolejnym wyborze rekomendacje miały dużo mniejsze znaczenie. Związane

jest to z faktem, iż po pierwszym wyjeździe ankietowani wyrobili sobie swoją własną opinię

na temat ośrodka i zdanie przyjaciół, znajomych i rodziny nie jest już najistotniejszym

czynnikiem.

Okazuje się, że dla dużej grupy ankietowanych żadnego znaczenia nie miała renoma

(tzw. Image) ośrodka. Aż 38% osób wybierających ośrodek pierwszy raz oraz 43,6% osób

odwiedzających obiekt po raz kolejny wskazało na całkowity brak wpływu renomy ośrodka

na ich wybór. Osoby wybierające ośrodek po raz kolejny wskazały również, iż duży i bardzo

duży wpływ na ich ponowny wybór miały dodatkowe atrakcje, między innymi zajęcia

z animatorem czasu wolnego.

Dla osób przebywających w ośrodku już po raz kolejny najistotniejsze okazały się

inne, nie uwzględnione w ankiecie czynniki. Dla osób przybywających do Floryna po raz

pierwszy najistotniejszą rolę odegrały warunki klimatyczne. Również cena za turnus odegrała

ważną rolę w wyborze, ponieważ aż 67% ankietowanych uważa, że właśnie ona wpływa

nawet w najmniejszym stopniu na pierwszy wybór ośrodka, a na kolejny wybór cena ma

wpływ w aż 76,9% przypadków. Standard ośrodka zaczyna mieć bardzo duże znaczenie

dopiero przy kolejnym wyborze, podczas pierwszego wyboru zaledwie 19% wskazało, że jest

to czynnik który ma bardzo duży wpływ. Tyle samo procent opowiedziało się za tym, że

standard ośrodka nie miał całkowicie wpływu na ich wybór. Natomiast wśród osób

przyjeżdżających po raz kolejny, na ten czynnik wskazało ponad 33% ankietowanych.

Z pośród tej grupy ankietowanych nikt nie wskazał na całkowity brak wpływu tego czynnika

na ich wybór.

Na podstawie powyższych odpowiedzi, można wysunąć wnioski, że najważniejszymi

kryteriami pierwszego wyboru są: lokalizacja, właściwości klimatu w okolicy ośrodka oraz

rekomendacje znajomych. Natomiast kolejne wybory są uwarunkowane lokalizacją, innymi

czynnikami nie wymienionymi w ankiecie, właściwościami klimatu oraz rodzajem

oferowanych usług. W obu grupach respondenci zgodnie wskazują na brak wpływu prestiżu

ośrodka na ich ocenę.

Page 54: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

54

Wykres7. Ocena poszczególnych elementów pobytu w Ośrodku.

Źródło: opracowanie własne.

W pytaniu dziesiątym respondenci zostali poproszeni o ocenę poszczególnych

elementów ich pobytu w ośrodku. Ocena polegała na podziale 100 punktów w dowolny

sposób pośród elementy, które zostały wyszczególnione. Otrzymane wyniki pokazały, że

największą ilość punktów respondenci przydzielili do profesjonalizmu załogi. Oznacza to, że

najważniejszym elementem wpływającym na ocenę pobytu oraz ogólną ocenę ośrodka jest to

jak goście zostali obsłużeni przez załogę. Na kolejnym miejscu znajduje się jakość

świadczonych usług (w które wchodzą między innymi zabiegi rehabilitacyjne, obsługa na

stołówce itp.). Trzecim równie istotnym elementem jest praca animatora czasu wolnego.

Okazało się, że najmniejszy wpływ na ocenę pobytu w ośrodku mają dodatkowe zajęcia

i atrakcje oferowane podczas pobytu.

Ostatnia część ankiety w pełni została poświęcona pracy animatora czasu wolnego na

terenie ORW Floryn. Na tę część składa się 6 pytań, z czego jedno pytanie jest otwarte.

Celem opracowania pytań z tej grupy jest ustalenie wpływu animacji na atrakcyjność ośrodka.

Dodatkowo została ustalona hierarchia elementów pracy animatora.

15,25%

18%

16,45%11,85%

13,10%

9,65%

15,70%

Standard ośrodka (wyposażenie, infrastruktura)

Profesjonalizm załogi

Jakośd świadczonych usług

Klimat panujący w Ośrodku

Page 55: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

55

Wykres 8. Stan wiedzy na temat funkcji animatora czasu wolnego w ORW Floryn

przed pobytem w nim.

Źródło: opracowanie własne.

Pytanie jedenaste miało na celu zapoznanie się ze stanem wiedzy pensjonariuszy na

temat istnienia funkcji animatora czasu wolnego w ośrodku przed przyjazdem do obiektu.

Wyniki zostały przedstawione na wykresie nr 8. Okazuje się, że 55% ankietowanych taką

wiedzę posiadało, natomiast 45% osób nie wiedziało, że ośrodek posiada animatora czasu

wolnego.

Największą różnicę widać wśród kobiet powyżej 65 roku życia, gdzie 60% pań

wiedziało o istnieniu animatora, natomiast 40% takiej wiedzy nie posiadało. Jest to powiązane

ze specyfiką prowadzonej działalności oraz ze specyficzną grupą odbiorów. Osoby

wypoczywające w ORW Floryn przyjeżdżają w celach poprawy zdrowia i rehabilitacji,

a animacja czasu wolnego nie jest dla nich jednym z najistotniejszych elementów oferty.

100% respondentów wskazało animację dla dorosłych, jako ten rodzaj, który oceniają

najwyżej. Ponownie wiąże się to ze specyfiką grupy odbiorców oraz ze specyfiką oferty oraz

prowadzonej działalności. Animacja czasu wolnego w ORW Floryn skupia się przede

wszystkim na osobach dorosłych, gdyż to właśnie oni są przeważnie gośćmi ośrodka.

0

5

10

15

20

25

Kobiety w wieku 46-65

Mężczyźni w wieku 46-65

Kobiety w wieku powyżej 65

Mężczyźni w wieku powyżej

65

18

4

24

9

17

7

16

5 tak

nie

Page 56: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

56

Wykres 9. Wpływ animacji czasu wolnego na atrakcyjność oferty oraz

konkurencyjność ośrodka.

Źródło: opracowanie własne

W kolejnym pytaniu goście hotelowi zostali poproszeni o ocenę wpływu animacji

czasu wolnego oraz faktu zatrudnienia animatora czasu wolnego na atrakcyjność oferty

przygotowanej dla wczasowiczów. Najwięcej osób odpowiedziało, że ma to bardzo duży lub

duży wpływ na atrakcyjność oferty. Tylko jeden procent ankietowanych uważa, że animacja

nie ma żadnego wpływu na atrakcyjność. A 3% nie miało zdania.

Podobne wyniki zostały uzyskane na pytanie o wpływ animacji na konkurencyjność

ośrodka. W tym przypadku zdecydowana większość, bo aż 63% ankietowanych

odpowiedziała, że jest bardzo duży wpływ, a tylko 1% uważa, że nie ma to żadnego wpływu.

Dzięki odpowiedziom na te pytania można zauważyć, że animacja czasu wolnego jest

elementem, który podnosi atrakcyjność oferty, a ośrodek dzięki niej staje się konkurencyjny.

Dzięki temu obiekt może zyskać wielu nowych klientów oraz generować większe zyski.

0

10

20

30

40

50

60

70

46

32

16

2 1 3

63

25

9

2 1

wpływ animacji na atrakcyjnośd oferty

wpływ animacji na konkurencyjnośd ośrodka

Page 57: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

57

Tabela 3. Elementy oceny pracy animatora czasu wolnego.

Źródło: opracowanie własne.

Jedno z pytań skierowanych do respondentów miało na celu ukazanie jakie elementy

mają wpływ na ocenę pracy animatora czasu wolnego. Okazało się, że najwięcej osób (aż

62%) odpowiedziało, że najważniejsze u animatora jest poczucie humoru i zdolność do

niekonwencjonalnych zachowań. Pokazuje to, że ludzie wypoczywający poza miejscem

swojego zamieszkania oczekują pozytywnych wrażeń i dużo uśmiechu.

Duża część respondentów zaznaczyła również, że wygląd i aparycja są równie ważne

jak poczucie humoru. Ale właśnie ten element jest oceniany przez część osób jako w ogóle

nie wpływający na ocenę pracy animatora. Okazuje się, że dla gości równie ważne jak

wygląd animatora jest dostosowanie programu animacyjnego do odbiorców oraz

profesjonalna wiedza ogólna animatora.

Ankietowani mogli również dopisać inne elementy oceny pracy animatora, jednakże

takich odpowiedzi pojawiło się zaledwie 3. Wszystkie te osoby zgodnie zauważyły, że równie

istotnym elementem pracy animatora jest jego przebywanie wśród gości hotelowych

i rozmowy poza godzinami zajęć.

Element oceny 0 1 2 3 4 5

Wygląd, aparycja, uśmiech, ubiór 13 0 0 13 24 50

Wiedza profesjonalna i sposób jej

przekazania 9 10 0 15 19 47

Atrakcyjność programu i

dostosowanie do odbiorców 0 0 9 7 39 45

Umiejętności komunikowania się z

ludźmi. 8 1 13 10 36 32

Umiejętność radzenia sobie w

nietypowych sytuacjach 11 7 8 14 31 29

Umiejętności łagodzenia konfliktów,

mediacji, osiągania kompromisu 14 3 4 7 35 37

Poczucie humoru i zdolność do

niekonwencjonalnych zachowań 10 3 5 7 13 62

Page 58: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

58

4.4. Wnioski wynikające z przeprowadzonych badań.

Na podstawie przeprowadzonych badań zauważyć można, że ORW Floryn jest

obiektem odwiedzanym najczęściej przez osoby dojrzałe w wieku od 45 lat. Związane jest to

ze specyfiką działalności jaką prowadzi ten ośrodek.

Najczęściej ludzie o ośrodku dowiadywali się od znajomych oraz od organizatorów

turystyki. Najmniejsze znaczenie wśród źródeł mają media oraz miejsce pracy

pensjonariuszy. Pokazuje to, że największe znaczenie wśród źródeł reklamy i informacji ma

tak zwana poczta pantoflowa. Jest to często spotykana forma reklamy.

Badanie miało na celu ustalenie preferencji konsumenckich ankietowanych. Zostało

ustalone, że największe znaczenie przy pierwszym wyborze miał klimat występujący

w okolicy ośrodka. Również duży wpływ na pierwszy wybór miały rekomendacje krewnych

i znajomych i lokalizacja. Związane jest to z faktem, że ośrodek położony jest tuż przy linii

brzegowej morza, co sprawia, że jest atrakcyjny. Przy kolejnym wyborze mniejszy wpływ

miały rekomendacje znajomych i rodziny, które zostały zastąpione atrakcjami w ośrodku oraz

innymi elementami nie uwzględnionymi w badaniu. Zarówno na pierwszy jak i na kolejne

wybory nie miała wpływu lub miała nieznaczny wpływ renoma ośrodka. Dla osób, które

wybierają ośrodki rehabilitacyjne ważniejszy jest klimat i otoczenie, które mogą sprzyjać

rekonwalescencji i rehabilitacji aniżeli renoma ośrodka.

Respondenci oceniali również poszczególne elementy pracy animatora, okazuje się, że

najważniejsze jest poczucie humoru animatora. Równie ważny jest sam animator, jego

wygląd, aparycja a także wiedza. Dla osób wypoczywających i korzystających z programu

animacji ważne jest również aby był on atrakcyjny i urozmaicony. Okazuje się, że goście

ośrodka najrzadziej wymagają od animatora umiejętności mediacji i łagodzenia konfliktów.

Najważniejszym celem badań było sprawdzenie czy animacja wpływa na atrakcyjność

i konkurencyjność ośrodka. Na podstawie wyników można wywnioskować, iż animacja

wpływa zarówno na atrakcyjność oferty jak i konkurencyjność ośrodka. Oznacza to, że

potencjalni goście chętniej przyjadą do ośrodka oferującego program animacji czasu wolnego.

Posiadanie takiej atrakcji jest dodatkowym atutem oraz w długoterminowej perspektywie na

pewno podnosi dochody obiektu.

Page 59: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

59

ZAKOŃCZENIE

Animacja czasu wolnego to pojęcie bardzo złożone i nie odnosi się tylko i wyłącznie

do zajęć w obiektach bazy noclegowej. Jest to znacznie szersze pojęcie, które odnosi się do

zajęć zarówno w obiektach hotelowych, zajęć prowadzonych w ramach imprez turystycznych

przez różne firmy eventowe, jak i do zajęć prowadzonych przez różnego rodzaju instytucje

oświatowo – kulturowe.

W pierwszym rozdziale pracy ukazano samą definicję pojęcia animacja czasu

wolnego, która jest ożywieniem, zachętą do wspólnego, aktywnego spędzania czasu wolnego.

Aby ukazać sens animacji ukazano również podstawowe pojęcia związane z turystyką oraz te,

które są ściśle związane z animacją czasu wolnego, tj. turystyka, rekreacja, czas wolny.

Drugi rozdział został w całości poświęcony podziałowi obiektów bazy noclegowej.

Przy okazji podziału ukazano również w których ośrodkach występuje funkcja animatora

czasu wolnego, jakie są powody i uwarunkowania występowania animacji w danym rodzaju

obiektu noclegowego.

W trzecim rozdziale został przedstawiony ośrodek rehabilitacyjno – wypoczynkowy

Floryn w Mielnie Unieściu. Została opisana również rola animatora, zaplecze jakie ma on do

wykorzystania.

W opisanym ośrodku zostały przeprowadzone badania z wykorzystaniem

kwestionariusza ankiety. Grupa 100 respondentów w wieku powyżej 45 lat odpowiadało na

16 pytań podzielonych na 3 grupy (I – dane ogólne, II- preferencje konsumenckie, III- pytania

dotyczące animacji w ośrodku).

W badaniach, które zostały wykorzystane w pracy sprawdzono jakie motywy

kierowały gośćmi pry wyborze ośrodka. Okazało się, że najważniejszym kryterium jest klimat

w okolicy ośrodka. Przy kolejnych wyborach ważne również zaczynają być atrakcje

dodatkowe, a wśród nich program animacyjny. Najmniejsze znaczenie przy wyborze miała

renoma ośrodka. Pomimo, że klimat okazał się kryterium, które najczęściej zostało oceniane

jako te z bardzo dużym wpływem, pojawiały się również odpowiedzi, że bardzo ważnym

elementem jest lokalizacja oraz rekomendacje krewnych i znajomych.

Głównym celem było sprawdzenie, czy fakt posiadania przez ośrodek animatora

wpływa na jego atrakcyjność i konkurencyjność. Większość ankietowanych potwierdzała

wpływ animacji zarówno na atrakcyjność oferty i pobytu jak i na konkurencyjność ośrodka.

Potwierdza to postawioną hipotezę, że ośrodek posiadający w swojej ofercie animację czasu

wolnego jest atrakcyjniejszy oraz zwiększa swoją konkurencyjność. W dłuższej perspektywie

fakt posiadania animacji czasu wolnego podnosi zyski ośrodka.

Page 60: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

60

W Polsce animacja czasu wolnego jest rozwijającym się elementem turystyki i staje

się coraz bardziej popularna. Jednak do światowego poziomu rozwoju jest jeszcze daleko.

Animacja czasu wolnego powoli staje się jednym z podstawowych i nieodłącznych

elementów szeroko rozumianej turystyki. Przeprowadzone badania nie pomogły uzyskać

odpowiedzi na to, jakie bariery rozwoju animacja musi pokonywać aby się rozwijać.

Page 61: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

61

LITERATURA

1. Apanowicz J., Metodologia ogólna, wyd. Bernardinum, Gdynia 2002.

2. Apanowicz J., Metodologiczne elementy procesu poznania naukowego w teorii

organizacji i zarządzania, wyd. Bernardium, Gdynia 2000.

3. Bauman T. Pilch T., Zasady Badań Pedagogicznych, wyd. akademickie ŻAK, Warszawa

2001.

4. Bączek J., Animacja Czasu Wolnego. Praktyczny podręcznik dla animatorów.,

STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2013.

5. Bączek J., Animacja w pigułce, STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2011.

6. Bączek J., Przygotowanie do pracy w animacji, STAGEMAN POLSKA, Warszawa

2011.

7. Bączek J., Psychologia eventów, STAGEMAN POLSKA, Warszawa 2011.

8. Bieńczyk G., Łobożewicz T., Podstawy Turystyki, WSE, Warszawa 2001.

9. Bogucki J. (red.), Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju turystycznych form rekreacji,

AWF, Warszawa 1984.

10. Borg J., Język ciała. Siedem lekcji komunikacji niewerbalnej, Polskie Wydawnictwo

Ekonomiczne, Warszawa 2011.

11. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi, GWP, Gdańsk 2000.

12. Dubisz S. Sobol E. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, wyd. naukowe PWN,

Warszawa 2003.

13. Encyklopedia Popularna PWN. Wydanie dwudzieste drugie zmienione i uzupełnione,

PWN, Warszawa 1992.

14. Gaworecki W., Turystyka, PWE, Warszawa 2010.

15. Gołembiewski G. (red.), Kompendium wiedzy o turystyce, PWN, Warszawa – Poznań

2002.

16. Kruczek Z. (red.), Obsługa Ruchu Turystycznego, wyd. Proksenia, Kraków 2006.

17. Kupisiewicz C., Kupisiewicz M., Słownik Pedagogiczny, PWN, Warszawa 2009.

18. Kurek W. (red.), Turystyka, wyd. PWN, Warszawa 2007.

19. Litwicka P., Metodyka i technika pracy animatora czasu wolnego, wyd. Proksenia,

Kraków 2014.

20. Łanowski J., Święte Igrzyska Olimpijskie, wyd. Poznańskie, Poznań 2000

21. Maj B., Społeczne uwarunkowania rekreacji ruchowej i turystyki młodzieży

wielkomiejskiej, Impuls, Kraków 2007.

Page 62: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

62

22. Marak J., Wyrzykowski J. (red.), Turystyka w ujęciu interdyscyplinarnym, Wyższa

Szkoła Handlowa, Wrocław 2010.

23. Pięta J., Pedagogika Czasu Wolnego: Wydanie III zaktualizowane, wyd. Frel, Warszawa

2014.

24. Piłat K., Elementy programowania sportu dzieci i młodzieży, Polska Korporacja

menadżerów sportu, Warszawa 2004.

25. Pląder D. , Tendencje w światowej turystyce u progu XXI wieku, [w]: Jakość

w turystyce, jakość kształcenia kadr dla turystyki, wyd. AWF, Kraków 1999.

26. Podwysocka J., Animator czasu wolnego, Dobry eBook, Kraków 2012.

27. Rogodzińska A. (red.), Edukacja + animacja, wyd. NCK, Warszawa 2011.

28. Schwanbeck K., Nordic Walking. I o co w tym chodzi?, tłum. Rojek K., wyd. Helion,

Gliwice 2013.

29. Sondel K., Materiały szkoleniowe dla nauczycieli turystyki. Prawno-ekonomiczne

problemy turystyki w zakresie dostosowania prawa polskiego do obowiązującego w Unii

Europejskiej w obszarze turystki, wyd. AWF, Kraków 2000.

30. Terminologia turystyczna. Zalecenia WTO, ONZ-WTO, UKFiT, Warszawa 1995.

31. Toczek – Werner S. (red), Podstawy rekreacji i turystyki, Wyd. AWF, Wrocław 2005.

32. Tyszkowa M., Sztuka i dorastanie dziecka, wyd. PWN, Warszawa – Poznań 1981.

33. Winiarski R.W., Wstęp do teorii rekreacji (ze szczególnym uwzględnieniem rekreacji

fizycznej), AWF, Kraków 1989.

Page 63: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

63

AKTY PRAWNE

1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o Usługach Turystycznych (Dz. U. z 1997 r. nr 133

poz. 884), art. 36.

ŹRÓDŁA INTNERNETOWE

1. Bączek J., Animacja czasu wolnego w hotelu – Co to takiego?, Dziennik Turystyczny

2009, http://dziennikturystyczny.pl/2009/08/animacja-czasu-wolnego-w-hotelu-–-co-to-

takiego/ (24.08.2009)

2. Główny Urząd Statystyczny, Turystyka – objaśnienia podstawowych pojęć,

http://krakow.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/krak/ASSETS_2006_turystyka_objasnienia_podsta

wowych_pojec_pl.pdf, (data dostępu 29.03.2015)

3. Kincbok K., Animacja czasu wolnego – darmowe wakacje?, Dziennik Turystyczny,

2011, http://dziennikturystyczny.pl/2011/06/animacja-czasu-wolnego-darmowe-wakacje/

(17.06.2011)

4. Kołodziej E., http://gazeta-sedno.pl/6080/moja-praca-moja-pasja/, (data dostępu

23.01.2015)

5. Leszczyńska J., Jak kaowiec został animatorem, Dziennik Łódzki, 2012,

http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/622199,jak-kaowiec-zostal-

animatorem,1,id,t,sa.html (data dostępu 28.01.2015)

6. Omyła-Rudzka M., Aktywność fizyczna Polaków, Centrum Badania Opinii Społecznej,

http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_129_13.PDF, (data dostępu 23.02.2015)

7. http://www.junior.sport.pl/junior/1,143110,17381236,Przedszkoliada_Tour_2015___naj

wiekszy_cykl_imprez.html (data dostępu 9.02.2015)

SPIS TABEL

Numer tabeli strona

1. Źródła informacji o ośrodku…………………………………………………………51

2. Wpływ poszczególnych czynników na wybór ośrodka w skali %..............................52

3. Elementy oceny pracy animatora czasu wolnego……………………………………57

Page 64: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

64

SPIS RYSUNKÓW

Numer rysunku strona

1. Związek pomiędzy pojęciami czas wolny, rekreacja, turystyka…………………..…...7

2. Ewolucja pojęcia animatora czasu wolnego……………………………………….....12

3. Podział animacji czasu wolnego………………………………….……………..........20

SPIS ZDJĘĆ

Numer zdjęcia strona

1. Impreza animacyjna z cyklu Przedszkoliada Tour w Piasecznie…………………..…15

2. Animacja dziecięca w hotelu……………………………………………..…………..17

3. Wieczorne show prowadzone przez zespół animatorów………………..…………....18

4. Hotel czterogwiazdkowy Chrispy World na Krecie…………………...……………..25

5. Pole biwakowe na mazurach…………………………………………...……………..27

6. Zajęcia animacyjne w basenie hotelowym……………………….…...………………32

7. Pokoje i zaplecze sanitarne w ORW Floryn………………………....………………..35

8. Część zaplecza rehabilitacyjnego w ORW Floryn…………….…...…………………35

9. Plac rekreacyjno – ogniskowy obok budynku ORW Floryn….……...………………38

10. Plac zabaw i boisko przy ośrodku………….………………………...………………39

11. Sala kominkowa w ORW Floryn………….………………………...………………..43

SPIS WYKRESÓW

Numer wykresu strona

1. Struktura wieku i płci………………………………………………………………...47

2. Wykształceni..…………………………………………………………………….….48

3. Miejsce zamieszkania……………………..……………………………………….…49

4. Ilość pobytów kuracjuszy w ORW Floryn……………………………………….......49

5. Sposób spędzania wypoczynku – w pojedynkę czy z rodzią…………….…………..50

6. Poziom wiedzy o ośrodku przed przyjazdem………………………………………...51

7. Ocena poszczególnych elementów pobytu w Ośrodku………………………………54

8. Stan wiedzy na temat funkcji animatora czasu wolnego w ORW Floryn przed pobytem

w nim…………………………………………………………………………………55

9. Wpływ animacji czasu wolnego na atrakcyjność oferty oraz konkurencyjność

ośrodka…………………………………………………………………………….....56

ZAŁĄCZNIK

1. Kwestionariusz ankiety.

Page 65: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

65

ANKIETA

Szanowni Państwo

Jestem studentką 3 roku Wydziału Ekonomicznego Zachodniopomorskiego

Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, kierunek Turystyka i Rekreacja. Uzyskane

w wyniku badania ankietowego dane i informacje będą mi niezwykle przydatne w napisaniu

mojej pracy licencjackiej.

Z góry dziękuję za Państwa życzliwość oraz za nakład czasu poświęconego na

udzielenie odpowiedzi na przedmiotowe pytania.

Część I. Dane ogólne

1. Płeć (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę)

Mężczyzna

Kobieta

2. Wiek (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę)

Do 18 lat

19 – 45 lat

46 – 65 lat

powyżej 65 lat

3. Wykształcenie (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę)

Wyższe

Niepełne wyższe

Średnie

Niepełne średnie

Podstawowe

4. Miejsce zamieszkania (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę)

Miasto wojewódzkie

Miasto powiatowe

Inne miasto

Wieś

Page 66: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

66

5. W Ośrodku „Floryn” w Mielnie przebywa(ją) Pani/Pan/Państwo (Proszę wstawić

krzyżyk we właściwą kratkę)

Pierwszy raz

Drugi raz

Trzeci i więcej razy

6. Aktualnie wypoczynek w Ośrodku spędza (ją) Pani, Pan, Państwo (Proszę wstawić

krzyżyk we właściwą kratkę)

Pojedynczo (tzw. singiel)

Z rodziną (bez dzieci)

Z rodziną i dziećmi

Część II. Informacje o preferencjach konsumenckich Klienta (Turysty/Kuracjusza)

7. Czy przed pierwszym przyjazdem mieliście Państwo wiedzę (informacje) o Ośrodku

„Floryn” w Mielnie (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę)

Tak. Mieliśmy wyczerpującą wiedzę

Miałam/em/mieliśmy częściową wiedzę

Nie miałam/em/mieliśmy wiedzy

8. Jakie były źródła informacji (wiedzy) o Ośrodku „Floryn” w Mielnie (Proszę wstawić

krzyżyk we właściwą kratkę) Uwaga: można wstawiać więcej niż jeden krzyżyk

Media (prasa, radio, TV),

Ulotki, prospekty i inne materiały marketingowe

Miejsce pracy

Środowisko aktywności społecznej

Internet

Rodzina, znajomi, byli kuracjusze

Organizatorzy turystyki

Page 67: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

67

9. Proszę określić jakimi kryteriami (czynnikami) kierowaliście się Państwo przy

dokonaniu wyboru ośrodka. Skala gradacji ważności od 0 do 5. (Proszę wstawić

krzyżyk we właściwej kratce odpowiadającej Państwa ocenie wpływu na podjęcie

decyzji każdego z wymienionych czynników. Wstawienie krzyżyka w kratce leżącej

w kolumnie „0” oznacza brak wpływu danego czynnika na decyzję o wyborze miejsca

pobytu).

a) decyzja o pierwszym wyborze

Czynnik 0 1 2 3 4 5

Lokalizacja (położenie)

Właściwości klimatu w otoczeniu Ośrodka

Renoma (image) Ośrodka

Rekomendacje znajomych lub kuracjuszy

Standard Ośrodka (wyposażenie, kadra)

Rodzaj i jakość świadczonych usług

Cena za turnus/pobyt w Ośrodku

Inne czynniki

b) decyzja o drugim lub kolejnym pobycie (wypełniają Osoby goszczące w Ośrodku

po raz drugi i więcej razy)

Czynnik 0 1 2 3 4 5

Lokalizacja (położenie)

Właściwości klimatu w otoczeniu Ośrodka

Renoma (image) Ośrodka

Rekomendacje znajomych lub kuracjuszy

Standard Ośrodka (wyposażenie, kadra)

Rodzaj i jakość świadczonych usług

Cena za turnus/pobyt w Ośrodku

Dodatkowe atrakcje oferowane podczas

pobytu w Ośrodku

Inne czynniki

Page 68: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

68

10. Jaka jest Państwa ocena poszczególnych elementów pobytu w Ośrodku i atrakcyjności

Ośrodka. (Proszę rozdzielić100 punktów między wymienione elementy pobytu. Można

elementy pobytu nie mające, Państwa zdaniem, znaczenia pominąć przy podziale puli

punktowej. Pozwalam sobie przypomnieć aby suma rozdzielonych punktów wyniosła

100).

Standard ośrodka (wyposażenie, infrastruktura

medyczno-rehabilitacyjna)

Profesjonalizm załogi

Jakość świadczonych usług

Klimat panujący w Ośrodku

Wyżywienie

Dodatkowe zajęcia i atrakcje oferowane podczas

pobytu

Praca animatora czasu wolnego

Część III. Pytanie o animację czasu wolnego w Ośrodku „Floryn” w Mielnie

11. Czy przed przyjazdem do Ośrodka mieliście Państwo wiedzę o animacji czasu

wolnego i o stanowisku animatora czasu wolnego (Proszę wstawić krzyżyk we

właściwą kratkę)

Tak

Nie miałam/em/mieliśmy wiedzy

12. Czy Państwa zdaniem zatrudnienie i praca animatora czasu wolnego w Ośrodku

„Floryn” w Mielnie wpływa na atrakcyjność oferty pobytu (Proszę wstawić krzyżyk

we właściwą kratkę)

Ma bardzo duży wpływ

Ma duży wpływ

Ma średni wpływ

Ma niewielki wpływ

Nie ma wpływu

Nie mam zdania na ten temat

Page 69: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

69

13. Jeśli odczuliście Państwo wpływ animatora na zagospodarowanie czasu wolnego

w Ośrodku, to który rodzaj animacji oceniacie Państwo najwyżej (Proszę wstawić

krzyżyk we właściwą kratkę). Można wstawić więcej niż jeden krzyżyk.

Animacja dla dorosłych

Animacja dla młodzieży

Animacja dla dzieci

Nie mam zdania na ten temat

14. Jaka jest na podstawie Państwa doświadczeń ocena wybranych elementów pracy

Animatora w Ośrodku „Floryn” w Mielnie. Skala ocen od 0 do 5. (Proszę

o postawienie krzyżyka przy każdym elemencie. Wstawienie krzyżyka w kratce

należącej do kolumny „0” oznacza brak zdania na dany czynnik. W rubryce inne

proszę wpisać i ocenić maksymalnie trzy (3) czynniki).

Element oceny 0 1 2 3 4 5

Wygląd, aparycja, uśmiech, ubiór

Wiedza profesjonalna i sposób jej

przekazania

Atrakcyjność programu i

dostosowanie do odbiorców

Umiejętności komunikowania się z

ludźmi. wysłuchiwanie kuracjuszy

i służenia im pomocą

Umiejętność radzenia sobie w

nietypowych sytuacjach

Umiejętności łagodzenia

konfliktów, mediacji, osiągania

kompromisu

Poczucie humoru i zdolność do

niekonwencjonalnych zachowań

Inne (jakie?) elementy

……………………………….

………………………………..

………………………………..

Page 70: J. Dąbrowska - Rola animatora czasu wolnego

70

15. Jakie elementy pracy animatora w Ośrodku należałoby zdaniem Państwa poprawić,

zmienić, udoskonalić lub wyeliminować. Proszę o podanie do 5-ciu obszarów

(tematów) z proponowanym rozwiązaniem:

a) ……………………………………………………………………………………….

b) ……………………………………………………………………………………….

c) ……………………………………………………………………………………….

d) ……………………………………………………………………………………….

e) ……………………………………………………………………………………….

16. Czy fakt posiadania przez Ośrodek „Floryn” w Mielnie etatowego animatora czasu

wolnego przyczynia się do poprawy wizerunku oraz polepszenia konkurencyjności

Ośrodka (Proszę wstawić krzyżyk we właściwą kratkę).

Ma bardzo znaczący wpływ

Ma znaczący wpływ

Ma umiarkowany wpływ

Ma niewielki wpływ

Nie ma wpływu

Nie mam zdania w tej sprawie