«Σεισμός: Καταστροφή και αναγέννηση»

Ερευνητική εργασία6ο ΓΕΛ Βόλου

Σχ. Έτος: 2013- 2014

Κεφαλονιά 2014

Γιατί γίνονται οι σεισμοί;

Αρχικά η γη ήταν μια πύρινη μάζα

Λόγω του ψυχρού διαστήματος το επιφανειακό της στρώμα στερεοποιήθηκε και έτσι απέκτησε ένα «τσόφλι» τον φλοιό οποίος περίκλειε τον καυτό μάγμα

Το μάγμα λόγω της υψηλής του θερμοκρασίας έχει μια διαρκής κίνηση στο εσωτερικό της γης. Λόγω αυτής της συνεχόμενης κίνησης έσπασε ο φλοιός σε μικρότερα κομμάτια, τις τεκτονικές πλάκες.

Οι τεκτονικές πλάκες σε άλλα σημεία της γης απομακρύνονται ενώ σε κάποια άλλα

επικαλύπτουν η μια την άλλη

Οι σεισμοί συνήθως προκαλούνται όταν οι τεκτονικές πλάκες «κολλάνε» μεταξύ τους και

«ξεκολλάνε» ξαφνικά προκαλώντας δυνατό κραδασμό.

Ποιά είναι η επιστήμη της σεισμολογίας;

Η Σεισμολογία είναι κλάδος της Γεωφυσικής. Αντικείμενο της είναι

η μελέτη των σεισμικών φαινομένων.

Η Σεισμολογία έχει συμβάλει μεταξύ άλλων, στον προσδιορισμό της δομής του εσωτερικού της γης (αλλά και της σελήνης), στην ανεύρεση γεωλογικών δομών αρχαιολογικού και οικονομικού ενδιαφέροντος, στον καθορισμό ζωνών σεισμικής επικινδυνότητας και καθορισμό των προδιαγραφών αντισεισμικού σχεδιασμού των κατασκευών.

Σεισμογράφος

Για την καταγραφή των σεισμικών φαινομένων αλλά και για πειραματικές παρατηρήσεις χρησιμοποιείται ο σεισμογράφος. Η θεωρητική ανάλυση της διάδοσης των σεισμικών κυμάτων γίνεται με τη βοήθεια της θεωρίας της ελαστικότητας.

Τα είδη των σεισμών

ΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ ΧΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΕΞΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ :

• Τεκτονικοί• Ηφαιστειακοί • Εγκατακρημνισιγενείς• Κρυογενείς • Τεχνητοί

Τεκτονικοί Σεισμοί • Οι πλάκες ασκούν πιέσεις

μεταξύ τους κυρίως λόγω των κινήσεων του μάγματος κάτω από αυτές.

• Η βίαιη ταλάντωση των πετρωμάτων και η απελευθερωμένη ενέργεια μεταφέρεται με τα σεισμικά κύματα ώσπου να απορροφηθεί εντελώς .

• Οι σεισμοί που προκαλούνται με τον τρόπο αυτό , ονομάζονται Τεκτονικοί .

Ηφαιστειακοί Σεισμοί

Ηφαιστειακός ονομάζεται ο σεισμός που είναι αποτέλεσμα αλλαγής της πίεσης στο εσωτερικό της γης, λόγω της εισροής ή εκροής μάγματος.

Εγκατακρημνισιγενείς Σεισμοί

Εγκατακρημνισιγενεις ονομάζονται οι σεισμοί που οφείλονται στην εγκατακρήμνιση οροφών υπογείων κοιλωμάτων λόγω διάβρωσης.

Κρυογενείς Σεισμοί

• Οι Κρυογενείς σεισμοί συμβαίνουν με την απότομη πτώση της θερμοκρασίας.

• Το έδαφος συγκρατεί νερό σε υγρή μορφή.

• Όταν η θερμοκρασία του πέσει κάτω από το κρίσιμο σημείο που το υγρό νερό γίνεται πάγος.

• Η διαστολή που προκαλεί η αλλαγή φάσης του νερού συμπιέζει τα πετρώματα και είναι πιθανό να προκληθεί διάρρηξη σε αυτά.

Τεχνητοί Σεισμοί

Οι τεχνητοί σεισμοί προκαλούνται με εκρήξεις ή χτύπημα της επιφάνειας του φλοιού. Συνήθως χρησιμοποιούνται για την τομογράφηση του υπεδάφους.

Ινδονησία 2004

Τι είναι το τσουνάμι;

•Προκαλείται και από σεισμό μέσα στη θάλασσα•Διαδίδεται με κύματα που έχουν σχήμα ομόκεντρους κύκλους•Ταχύτητα διάδοσης 210 m/sec •Μήκος διάδοσης έως 400km•Ύψος διάδοσης έως 2 m•Φτάνοντας στις ακτές τα κύματα συμπιέζονται και κερδίζουν σε ύψος•Στη στεριά έχει καταστρεπτικές συνέπειες

Οι μεγαλύτεροι σεισμοί στον κόσμο

Ο μεγαλύτερος σεισμός στην ιστορία

• Ο σεισμός μεγέθους 9,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που συγκλόνισε τη Χιλή το 1960 είναι ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί από το 1900.

Ο εγκέλαδος προκάλεσε παλιρροϊκά κύματα, εκρήξεις ηφαιστείων, στοίχισε τη ζωή σε πέντε χιλιάδες ανθρώπους και άφησε περίπου δύο εκατομμύρια άστεγους.

H δόνηση ήταν τόσο δυνατή που διαταράχθηκε η περιστροφή της Γης.

1960 (Μάιος) Χιλή

Σεισμός μεγέθους 9,5 και μετά καταστροφικό τσουνάμι σε αρκετές χώρες, που βρέχονται από τον Ειρηνικό Ωκεανό, προκαλεί το θάνατο 5.700 ανθρώπων στη Χιλή, 61 στη Χαβάη και 130 στην Ιαπωνία.

Ο «Μεγάλος» σεισμός της Αλάσκας ,1964 27 Μάρτη 1964

Αλάσκα

Ξαφνικά μια σεισμική δόνηση με το «εξωπραγματικό» μέγεθος των 9.2R χτύπησε όλη την κεντρική-νότια Αλάσκα. Από αυτό το τρομερό συμβάν προέκυψε ένα τσουνάμι ύψους 67 μέτρων το οποίο προκάλεσε περίπου 143 θανάτους.Κράτησε σχεδόν τέσσερα λεπτά, ήταν ο πιο ισχυρός σεισμός που καταγράφηκε στην ιστορία των ΗΠΑ και της Βόρειας Αμερικής

1964 (Μάρτιος) Αλάσκα / ΗΠΑ

Σεισμός 9,2 κοντά στον πορθμό Πρινς Γουίλιαμ και μετά τσουνάμι προκάλεσαν το θάνατο εκατό ανθρώπων.

2004: (Δεκέμβριος) Σουμάτρα, Ινδονησία / Ασία

Σεισμός 9,1 ανοικτά του νησιού Σουμάτρα προκαλεί στις 26 Δεκεμβρίου τσουνάμι, που

ισοπεδώνει περιοχές σε δέκα γειτονικές χώρες, με περίπου 228.000 νεκρούς και σχεδόν

42.000 αγνοούμενους.

1952 (Νοέμβριος) Σοβιετική Ένωση

Σεισμός μεγέθους 9 στη χερσόνησο Καμτσάτκα, που προκαλεί

καταστροφικό τσουνάμι, το οποίο έγινε αισθητό μέχρι τη

Χιλή και το Περού: τουλάχιστον 2.300 νεκροί.

1906 (Ιανουάριος) Ισημερινός, Κολομβία

Σεισμός μεγέθους 8,8 ανοικτά των ακτών της Κολομβίας και του Ισημερινού προκαλεί τσουνάμι με αποτέλεσμα 1.000 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.

2010 (Φεβρουάριος) Χιλή

Σεισμός μεγέθους 8,8 και τσουνάμι πλήττουν το νοτιοκεντρικό τμήμα της χώρας, με 524 νεκρούς και 24

αγνοούμενους

1965 (Φεβρουάριος)

Αλάσκα/ΗΠΑ Σεισμός μεγέθους 8,7 και

μετά τσουνάμι πλήττει τις Αλεούτιες Νήσους χωρίς να υπάρξουν ανθρώπινες απώλειες.

1950 (Αύγουστος) κρατίδιο 'Ασαμ, Ινδία

Σεισμική δόνηση μεγέθους 8,6 προκαλεί το θάνατο 1.526

ανθρώπων

1957 (Μάρτιος) Αλάσκα / ΗΠΑ

Σεισμική δόνηση μεγέθους 8,6 πλήττει τα νησιά Αντρεάνοφ και προκαλεί μεγάλα παλιρροϊκά κύματα. Δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες.

2005 (Μάρτιος) Ινδονησία

Σεισμός μεγέθους 8,6 κοντά στο νησί Νίας ανοικτά της Σουμάτρας: 1.313 νεκροί, 6.000 τραυματίες.

29 Σεπτεμβρίου 2009 Σαμόα

Περισσότεροι από 190 άνθρωποι σκοτώθηκαν στα νησιά Σαμόα, Τόνγκα και Αμερικανικές Σαμόα

από το τσουνάμι, που προκάλεσε σεισμός 8 βαθμών.

25 Οκτωβρίου 2010Ινδονησία

Περισσότεροι από 400 νεκροί από το τσουνάμι που προκάλεσε σεισμός 7,7 βαθμών στο αρχιπέλαγος Μεντάουι, ανοικτά της Σουμάτρας.

2010 (Ιανουάριος) Αϊτή

Σεισμός μεγέθους 7 με 250.000 έως 300.000 νεκρούς, τουλάχιστον

300.000 τραυματίες και περισσότερους από ένα

εκατομμύριο πρόσφυγες, σύμφωνα με απολογισμό

του ΟΗΕ.

Ρόδος

Ηφαιστειακός σεισμός στην Σαντορίνη

Κνωσσός

Πρόσφατοι σεισμοί στην Ελλάδα - Συνέπειες

Ρήγμα της Ανατολίας

Σεισμοί στην ευρύτερη περιοχή της Μαγνησίας

ΕΤΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

1894 7,2 Αγ.Κων/ντίνος

1905 6,2 Κεραμίδι

1916 5,8 Σκιάθος

1930 6,1 Πουρί

1941 6,3 Λάρισα

1954 7 Σοφάδες

1955 6,2 Λεχώνια

1955 5,8 Μαγνησία

1957 6,8 Βελεστίνο

1957 5,6 Κανάλια

1965 6,1 Αλόννησος

1980 6,5 Αλμυρός

Η σεισμικότητα του ΒόλουΚρίσιμη περίοδος 1900 - 1957

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΜΕΓΕΘΟΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

20/1/1905 ΚΑΤΕΡΡΕΥΣΑΝ 60 ΣΠΙΤΙΑ

11/3/1930

ΜΕΡΙΚΗ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΣΠΙΤΙΩΝ ΡΗΓΜΑΤΑ ΣΕ

ΔΡΟΜΟΥΣ

5/1/1933ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΑΝ ΤΟΙΧΟΙ

ΣΠΙΤΙΩΝ

30/4/1954 7531 ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΤΕΡΡΕΥΣΑΝ

231 ΣΠΙΤΙΑ

21/2/1955 5,5 1 ΝΕΚΡΟΣ

19/4/1955 8459 ΣΠΙΤΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΗΚΑΝ

ΟΛΟΣΚΕΡΩΣ

27/11/1957 7

2/11/1956

ΤΡΑΥΑΜΤΙΣΤΗΚΑΝ 14 ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΒΛΑΒΕΣ ΣΕ 571

ΣΠΙΤΙΑ

8/3/1957 8 ΚΑΤΕΡΡΕΥΣΑΝ 879 ΣΠΙΤΙΑ

21/5/1957 7

26 ΚΑΙ 27-11-1957 7

Σεισμός στον Βόλο19 Απριλίου 1955

Ο Βόλος πριν το σεισμό

Εκκλησία Ανάληψη

Ανθρώπινη αλυσίδα στην Μακρυνίτσα

Στατιστική έρευνα

95%

5%

Έχετε βιώσει σεισμό;

Ναι Όχι

14%

67%

19%

Πώς τον αξιολογείτε τον σεισμό που βιώσατε;

Δυνατό

Μέτριο

Ανεπαίσθητο

57%

14%

7%

4%

11% 7%

Από πού έχετε ενημερωθεί για την προστασία από τον σεισμό;

Από το σχολείο

Μόνος-η μου

Από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Από αρμόδιους φορείς (Ο.Α.Σ.Π.)

Από τον ευρύτερο κοινωνικό κύκλο

Από πουθενά

29%

71%

Έχετε εκπαιδευτεί για την διάσωση θυμάτων σεισμόυ;

Ναι Όχι

38%

4%8%21%

29%

Ποια ήταν η αντίδρασή σας κατά την διάρκεια του σεισμού;

Μπήκα κάτω από το τραπέζι

Μπήκα κάτω από δοκάρι

Βγήκα στο μπαλκόνι

Βγήκα στον δρόμο τρέχοντας

Άλλο

68%

14%

14%5%

Πώς αντιδράσατε αφού τελείωσε ο σεισμός;

Έμεινα ατάραχος-η

Αναζήτησα τους δικούς μου

Ερεύνησα το σπίτι για ζημιές

Κατέβασα τον διακόπτη του ηλεκτρικού ρεύματος και βγήκα έξω

3%12%

6%

42%

9%

6%

21%

Τι θα παίρνατε μαζί σας φεύγοντας από το σπίτι μετά τον σεισμό;

Ραδιόφωνο

Σφυρίχτρα

Φακό

Κινητό-Πορτοφόλι

Κουβέρτα

Κουτί Πρώτων Βοηθειών

Τροφή-Νερό

6%6%

9%

9%

11%28%

32%

Τι θα θέλατε να σώσετε από τον σεισμό;

Το αυτοκίνητο

Την τηλεόραση

Το στερεοφωνικό

Τα έπιπλα

Το κατοικίδιο μου

Την οικογένεια μου

Τον εαυτό μου

Πρόληψη στο σπίτι

Πρέπει να γνωρίζετε πως κλείνει ο γενικός διακόπτης του ρεύματος.

Να ξέρετε τα τηλέφωνα που είναι διαθέσιμα σε ώρα ανάγκης.

Να έχετε προμηθευτεί πράγματα που είναι χρήσιμα σε ώρα ανάγκης: φάρμακα , φακό και μπαταρίες .

Να έχετε συνεννοηθεί με την οικογένειά σας νωρίτερα .

Να ασφαλίσετε αντικείμενα που είναι εύθραυστα.

Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ

• Οι ώρες μετά το σεισμό είναι κρίσιμες και απαιτούν ψυχραιμία και αποφασιστικότητα.

• Σκεφτείτε κάθε συνέπεια που μπορεί να έχει οποιαδήποτε ενέργειά σας .

• Να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες των Αρχών.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ

Αν βρίσκεστε μέσα στο σπίτι , μείνετε μακριά από έπιπλα ή αντικείμενα που μπορεί να πέσουν.

Μείνετε μακριά από τα παράθυρα.

Μην βγαίνετε στα μπαλκόνια.

Μην χρησιμοποιείτε ποτέ ασανσέρ.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού , προστατευτείτε ξαπλώνοντας κάτω από ένα τραπέζι , ενώ τα χέρια σας κρατάνε το κεφάλι.

Πρόληψη στο σχολείο

Παθητική Προστασία

Τοποθέτηση βαρέων αντικειμένων καθώς και ευθραύστων αντικειμένων.

Αντικατάσταση τζαμιών με τζάμια ασφαλείας. Στερέωση επίπλων, υψηλών με μικρή επιφάνεια στήριξης.

Στερέωση των διαφόρων συσκευών ή οργάνων σε βάσεις όπου αυτό είναι δυνατόν.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού

ΠροστασίαΜετά το Σείσμο

Χώρος συγκέντρωσης,το προαύλιο

Οι εκπαιδευτικοί συγκεντρώνουν τους μαθητές και παίρνουν παρουσίες. Αν υπάρχουν απόντες κάποιοι εκπαιδευτικού μπαίνουν στο κτίριο και

τους αναζητούν. Αν υπάρχουν μικροπυρκαγιές η ομάδα πυρασφάλειας τις σβήνει. Κανένας μαθητής δεν μπαίνει στο κτίριο γιατί υπάρχει

κίνδυνος μετασεισμών.

Αποφεύγεται από όλους το άγγιγμα τυχόν πεσμένων ή κομμένων καλωδίων.

Κάποιο μέλος του διδακτικού προσωπικού πηγαίνει και ελέγχει τον χώρο και διαλέγει την ασφαλέστερη και συντομότερη διαδρομή.

Δεν καταναλώνει κανείς νερό της βρύσης γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης του εξαιτίας των γεωλογικών αναταράξεων στην περιοχή.

Όλοι παραμένουν στο προαύλιο μέχρι να υπάρξει ενημέρωση για την ασφαλή αποχώρησης όλων.

Αν υπάρχουν παγιδευμένοι εκπαιδευτικοί οι μαθητές εντός του σχολείου ειδοποιούνται η Πυροσβεστική –ΕΜΑΚ και το ΕΚΑΒ.

ΠροστασίαΜετά το Σείσμο

Εργάστηκαν οι μαθητές:

• Αϊβαλιώτη Μαρία• Αποστόλου Χριστίνα• Αργυρίου Μάρω• Ζώτου Ελευθερία• Καραποστόλη Φιλίτσα• Κλιάρη Εύα• Κολτσιδοπούλου

Τατιάνα• Κουτσιαρή Νάσια• Λακιώτης Γρηγόρης• Μαντάς Σοφοκλής

• Μερκονιάν Δήμητρα• Μπαμπούνη Εύα• Μπούντης Αλέξανδρος• Ντουλελάρι Ανδρέας• Πασσιάς Γιώργος• Πέτσης Κώστας• Πριαγγέλου Κωνσταντίνα• Ράπτης Κώστας• Σαμίου Κασσιανή

Υπεύθυνη καθηγήτριαΛέτσιου Μαρίνα