Ανάληψη δράσεων για την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος στην Περιφέρεια Κρήτης

Ημερίδα ΙΘΑΒΒΥΚ – ΕΛΚΕΘΕ "Μέθοδοι και πλαίσια λήψης αποφάσεων για μια πολιτική με άξονα

τη Βιοποικιλότητα στην Κρήτη" Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015, Επιμελητήριο Ηρακλείου

Ανάληψη δράσεων για την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος στην Περιφέρεια Κρήτης. Περιπτώσεις

ανθρωπογενών παρεμβάσεων που χρήζουν λήψης αποφάσεων περιβαλλοντικής διαχείρισης

Δρ Ελένη ΧατζηγιάννηΑν. Προϊσταμένη Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού

Περιφέρεια Κρήτης

Άξονας Προτεραιότητας 2 : Βιώσιμη Ανάπτυξη με αναβάθμιση του περιβάλλοντος και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Κρήτη. Επιδιώκεται η προστασία και ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, η ορθολογική διαχείριση των υδάτων και των στερεών και υγρών αποβλήτων, η μείωση των εκπομπών του CO2 μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και η προσαρμογή της Κρήτης στην κλιματική αλλαγή. Σε συνέργεια με τα ΕΠ: «ΕΠΑΝΕΚ», «Μεταφορές-Περιβάλλον», «Αγροτική Ανάπτυξη», «Αλιεία και Θάλασσα». Επενδ. Προτεραιότητα 6δ:Προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και του εδάφους και προαγωγή των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων μέσω και του δικτύου NATURA 2000 και των «πράσινων» υποδομών

στο ΠΕΠ Κρήτης 2014-2020:

βασιζόμενη στο «Σχέδιο Δράσης για την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα»καθώς και το σχετικό πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας της Ελλάδας οργάνωσε σχετική διαβούλευση, • επισημαίνει σειρά στόχων & δράσεων ενδιαφέροντος εντός περιοχών του Δικτύου NATURA

2000 • με σκοπό την κατάρτιση προτεραιοτήτων προστασίας και διαχείρισης της βιοποικιλότητας • και της φυσικής κληρονομιάς της Κρήτης

Η Περιφέρεια Κρήτης:

η Περιφέρεια Κρήτης συμμετέχει στην Μακροπεριφέρεια Αδριατικής Ιονίου

European Strategy Adriatic Ionian Region (EUSAIR):Νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την (Μακρο)περιφέρεια Αδριατικής Ιονίου

4 Άξονες Προτεραιότητας και μεταξύ αυτών ο άξονας 3: Ποιότητα του περιβάλλοντος,3.1 Θαλάσσιο Περιβάλλον και 3.2 Χερσαίοι οικότοποι και βιοποικιλότητα των διασυνοριακών-διαπεριφερειακών περιοχών

δέσμευση σε εθνικό επίπεδο:

για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας :• για την Θαλάσσια Στρατηγική (MSFD)• για το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και την Ολοκληρωμένη Διαχείριση της Παράκτιας Ζώνης (MSP_ICZM)

μέσω της οικοσυστημικής προσέγγισης για την ανάπτυξη και εφαρμογή χωροταξικών σχεδίων στο θαλάσσιο περιβάλλον και στην παράκτια ζώνη

η Περιφέρεια Κρήτης αποτελεί σημαντικό δυνητικό εταίρο: Interreg 2014-2020:• Ελλάδα-Κύπρος• Βαλκανική - Μεσόγειος• Ελλάδα-ΙταλίαΘεματικός στόχος 6:Διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων

MedProgrammes 2014-2020Άξονας Προτεραιότητας 3 και ιδιαίτερα 3.2 : Διατήρηση της βιοποικιλότητας και του οικοσυστήματος μέσω της ενίσχυσης της διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών

Προστασία Περιβάλλοντος - Νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα

•Ν.1650/1986 (ΦΕΚ 160τΑ): Για την προστασία του περιβάλλοντος•Ν.3010/2002 (ΦΕΚ 91τΑ): Εναρμόνιση του ν. 1650/86 με τις οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ, διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα•Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209τΑ): Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου•Ν.4042/2012 (ΦΕΚ 24τΑ): Ποινική προστασία του περιβάλλοντος –Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/99/ΕΚ – Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων

Κατάταξη των έργων & δραστηριοτήτωνΥποχρέωση ή μη σε περιβαλλοντική αδειοδότησηΔιαδικασίες έγκρισης, τροποποίησης, ανανέωσης ΜΠΕΥπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές ΔεσμεύσειςΚαθορισμός συναρμοδίων φορέωνΠεριεχόμενο ΜελετώνΠεριβαλλοντικές επιθεωρήσειςΔιαδικασίες επιβολής διοικητικών προστίμων

Δ/νσεις ΔασώνΑρχαιολογικές Υπηρεσίες Δ/νσεις Υδάτων, Τεχνικών

ΥπηρεσιώνΔήμοιΔ/νσεις Πολεοδομίας Μ.Φ.Ι., ΕΛΚΕΘΕ,

γνωμοδοτικές επιτροπές Κτηματική Υπηρεσία

>300 (2014)

>800 (2014) ενέργειες για οχλήσεις

Στοιχεία: Αρχείο Δ/νσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού ΠΚ

Υποβάθμιση περιβάλλοντος

Επιθεώρηση/ΣυστάσειςΕπιβολή Κυρώσεων

ΣυμμόρφωσηΕργασίες Αποκατάστασης Περιβάλλοντος

?

H διαπίστωση στην πράξη

Έγκριση

Επιθεώρηση

ΣυστάσειςΤροποποίηση/Ανανέωση

Υποβολή ΜΠΕ

H πρόβλεψη του νομοθέτη

Η υπηρεσιακή εμπειρία – Εγκρίσεις, επιθεωρήσεις

Γνωμοδοτήσεις για >100 Μ.Π.Ε.

έργα αντιπλημμυρικά, οριοθέτησης – διευθέτησης ρεμάτων και γεωτρήσεων

έργα Διαχείρισης Αποβλήτων (ΑΕΚΚ, Κομποστοποίησης ΑΣΑ,Οχημάτων).

Μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα-βιοαέριο

έργα αντιπλημμυρικά, οριοθέτησης – διευθέτησης ρεμάτων και γεωτρήσεων

σημαντικών υποδομών, αποχέτευσης,ΕΕΛ

ξενοδοχειακών μονάδων

Υλοποίηση χρηματοδοτούμενων

Προγραμμάτων

Αξιοποίηση παραδοτέων

συμβάσεων με ΑΕΙ_ΑΤΕΙ_Ερευνητικά

Ιδρύματα

Προγράμματος Επενδύσεων-Μεταφορών

ΠρογράμματοςΑγροτικής Ανάπτυξης

ΠΕΠ Κρήτης

Διακρατικού Προγρ/τος Αδριατική-Ιόνιο

Διακρατικού Προγρ/τος Βαλκανική Μεσόγειος

Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Υδατικού Διαμερίσματος Κρήτης

Γνωμοδοτήσεις για Σ.Μ.Π.Ε.

Η υπηρεσιακή εμπειρία για τα μεγαλύτερα έργα

Natura 2000 Network viewer , http://natura2000.eea.europa.eu/

196 υγρότοποι (καταγραφή WWF)53 περιοχές του δικτύου Natura (419 στην Ελλάδα), έκτασης 141318,49 ha Όπου,28: (ΤΚΣ/SCI) και 26(ΖΕΠ/SPA) Ν.3937 3937(ΦΕΚ60τΑ/31-3-11) “Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις”

Φωτογραφικό Αρχείο Δ/νσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού ΠΚ

ΠΕ Ηρακλείου-Κόλπος Μεσσαράς: GR4310004 “ΔΥΤΙΚΑ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΑ (ΑΠΟ ΑΓΙΟΦΑΡΑΓΓΟ ΕΩΣ ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΥΡΓΟ) ” GR4310012 “ ΕΚΒΟΛΗ ΓΕΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΜΕΣΣΑΡΑΣ ”ΠΕ Χανίων: GR4340003 “ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ ΡΟΔΟΠΟΥ - ΠΑΡΑΛΙΑ ΜΑΛΕΜΕ”GR4340006 “ΛΙΜΝΗ ΑΓΙΑΣ – ΠΛΑΤΑΝΙΑΣ - ΡΕΜΑ ΚΑΙ ΕΚΒΟΛΗ ΚΕΡΙΤΗ - ΚΟΙΛΑΔΑ ΦΑΣΑ”.ΠΕ Ρεθύμνου: GR4330004 “ΠΡΑΣΣΑΝΟ ΦΑΡΑΓΓΙ – ΠΑΤΣΟΣ - ΣΦΑΚΟΡΥΑΚΟ ΡΕΜΑ -ΠΑΡΑΛΙΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ ΕΚΒΟΛΗ ΓΕΡΟΠΟΤΑΜΟΥ, ΑΚΡ. ΛΙΑΝΟΣ ΚΑΒΟΣ -ΠΕΡΙΒΟΛΙΑ”

Προκαταρκτική διερεύνηση (DG Environment)& EU pilot 5116-13

GR4310004

GR4310012

GR4330004

GR4340003GR4340006

Μελέτη των επιπτώσεων του τουρισμού (εκπόνηση διαχειριστικού σχεδίου -LIFE Nature)Προσέγγιση στρατηγικής προστασίας & περιβαλλοντικής πολιτικής

Διαδικασίες Επιθεωρήσεων – Ελέγχων – Κυρώσεων

Συμμετοχική διαδικασία

Φωτογραφικό Υλικό

Ανθρωπογενείς παρεμβάσειςΚατάληψη αιγιαλού από έπιπλα θαλάσσηςΚαθαρισμός επίπλων θαλάσσης εντός παραλίας και ίσιωμα της άμμουΦωτορύπανσηΜηχανοκίνητα στο θαλάσσιο χώροΒαρέα οχήματα και μηχανοκίνητα στον αιγιαλόΠαράκτια δόμηση και παρεμβάσεις μικρής κλίμακαςΑποχετευτικό δίκτυο κατά μήκος της παραλίας (Ρέθυμνο)Αλιευτικό καταφύγιο στη Σκαλέτα (Ρέθυμνο)Ανακατασκευή λιμανιού Κολυμπαρίου (Χανιά)Διάνοιξη παράνομου παραλιακού δρόμου (Καλαμάκι-Κόκκινος Πύργος)Αλιεία και υπεραλίευση

Φωτογραφικό Αρχείο Δ/νσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού ΠΚ


Συμμετοχική διαδικασία

Κατάσταση των φυσικών υγροτόπων της Κρήτης

Στοιχεία:

Ερευνητικό πρόγραμμα:Προστασία των νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας

Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου Αλυκή Χρυσής (HRY001) Έλος Φοινικόδασους Βάι (KRI001),Λίμνη Μαριδάτη (KRI002)Αλατσολίμνη (KRI014)Κουρεμένος (KRI004)Χιόνα (KRI012)Πηγή & Έλος Αλμυρού Αγ. Νικολάου (KRI056)Εκβολή Καλαμαυκιανού (KRI051)Εκβολή ρύακα Ανδρόμυλου (KRI026)Εκβολή ρύακα Πλατάνι (KRI018)

Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου Εκβολή Γεροποτάμου (KRI135)Έλος Αφραθιάς (KRI134)Εκβολή ρύακα Καρτερού (KRI107)Έλος Ποταμού Μαλίων (KRI083)Εκβολή Αποσελέμη (KRI102)Έλος Βαθιανού Κάμπου (KRI258)Λίμνη και ποταμός Αλμυρού (KRI111)Εκβολή Φοδελιανού ποταμού (KRI125)

Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου Αλυκή (Αλμυρίδα) (KRI126)Εκβολή Γεροποτάμου Ρεθύμνου (KRI138)Εκβολή Πετρέ (KRI154)Εκβολή Πλατανιά (Ιάρδανος ποταμός) (KRI200)Εκβολή ρύακα Επισκοπής (KRI155)

Περιφερειακή Ενότητα Χανίων Εκβολή και έλος Ταυρωνίτη (KRI203)Εκβολή παραλίας Γερανίου (KRI201)Εκβολή ποταμού Καβρού (KRI157)Εκβολή ποταμού Κλαδισού (KRI188)Εκβολή ποταμού Κοιλιάρη (KRI178)Εκβολή ποταμού Μορώνη (KRI181)Λίμνη Τερσανά (KRI184)Εκβολή ρέματος Βαθύρεμα (KRI220)Λίμνη Κουρνά (KPI164)Έλος Γεωργιούπολης (KRI161)Νωπήγεια (KRI256)


ΣυμμετοχικήΔιαδικασία

Ακτές και Διάβρωση:

• Αλλαγή του αναγλύφου στην παράκτια ζώνη• Μείωση του πλάτους παραλίας (πλημμύρες, λιγότερος χώρος για

δραστηριότητες αναψυχής, καταστροφή παραθαλάσσιων οικοσυστημάτων κ.ά.).

• Υποβάθμιση παραθαλάσσιας καλλιεργήσιμης γης (αλατότητα εδάφους).• Απειλή υποδομών (δρόμοι, κοινωφελή δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης και

ηλεκτρισμού) και κτισμάτων

Ακτές και Διάβρωση στην Κρήτη??

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ένα νησί με μήκος 260 km και ελάχιστο πλάτος 12 kmΗ βόρεια παράκτια ζώνη ενώνεται με τη νότια ή τουλάχιστον επικαλύπτεται με την ενδοχώρα /με την ημιορεινή και την ορεινή ζώνηΣτον ελληνικό και στον κρητικό παράκτιο χώρο συγκεντρώνονται πληθυσμός,αστικά κέντρα, παραγωγικές τουριστικές δραστηριότητες.Στον παράκτιο χώρο φιλοξενούνται οικοσυστήματα με υψηλή παραγωγικότητακαι πολυμορφία, η διατήρηση των οποίων είναι πολύτιμη για τη βιοποικιλότητα


μελετών-ερευνητικών

έργωνΠαρουσίαση-

συζήτηση

Στοιχεία: Μελέτη Διάβρωσης και προστασίας ακτών κόλπου Χανίων Κρήτης, ΕΛΚΕΘΕ

Εστίες έντονης διάβρωση χαρακτηρίζονται οι:Α) ακτές Κολυμπαρίου καιΒ) ακτές Αγ. Μαρίνας (Πλατανιάς)

Αίτια της διάβρωσης στα Χανιά:επεμβάσεις στο υδρογραφικό δίκτυο,παράνομες αλλά και σύννομες αμμοληψίες από τις κοίτες ποταμών,Κατασκευές λιμενίσκων χωρίς ολιστικής θεώρησης σχεδιασμό Το ανεμολογικό καθεστώς

«Οι μέχρι σήμερα προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος της συνεχιζόμενης διάβρωσης των ακτών ήταν αποσπασματικές, δε διάφορα παράκτια προστατευτικά έργα που κατασκευάστηκαν όπως λιμενίσκοι, πρόβολοι, κυματοθραύστες κ.λπ. είχαν μελετηθεί με ελλειμματικές μετρήσεις για το κυματικό κλίμα, με αποτέλεσμα αντί να προστατεύουν την αμμώδη παραλία να προκαλούν αυξημένη διάβρωσή της»

Διάβρωση ακτών κόλπου Χανίων Κρήτης



έργωνΠαρουσίαση-

συζήτηση

Διάβρωση ακτών Παραλίας Πλάκας και Δρήρου – Δ. Αγ Νικολάου

Διάβρωση παραλίας και υποσκαφή θεμελιώσεων παράκτιων κατασκευών, δημιουργία σπηλαιώσεων στο μητρικό πέτρωμα κάτω από τα θεμέλια.Στοιχεία & φωτογραφικό υλικό: «Ερευνητικό έργογια την επίλυση του προβλήματος διάβρωσης, την προστασία και ανάπλαση της ακτογραμμής - ΙΤΕ



έργωνΣυμμετοχή-συζήτηση

Παντός τύπου πρόβολοι, λιμενίσκοι, απλές λιθόρριπτες κατασκευές «προστασίας» των ακτών, κατασκευές παραλιακών δρόμων επί του ενεργού μετώπου της παραλίας, κρηπιδώματα προς το ενεργό τμήμα κυματισμού αισθητά φαινόμενα διάβρωσης των ακτών της περιοχής.

Στοιχεία & φωτογραφικό υλικό : Έρευνα στα πλαίσια Διαλόγου για το μέσο-μακρο πρόθεσμο Στρατηγικό Σχεδιασμό του Δήμου Χερσονήσου / Στρατηγική για το παράκτιο σύστημα με βάση τις αρχές της ΟΔΠΖ, ΕΛΚΕΘΕ.

Διάβρωση ακτών Παραλίας Δ. Χερσονήσου

Επιθεωρήσεις

Έλεγχοι-κυρώσεις

Διαδικασίες

Έγκρισης

Προσέλκυση επενδυτών

Διάδοση γνώσης

Ενημέρωση

ομάδων-

στόχων

Ενημέρωση τοπικής

κοινωνίας

Αρμονική συνύπαρξη χρήσεων

Ορθολογική

χρήση

Συμμετοχικές διαδικασίες - διαβούλευση

Ο ρόλος των συναρμοδίων υπηρεσιών

Ο ρόλος των

τοπικών

φορέων

“Δυναμική και Βιώσιμη Κρήτη” (Όραμα αναπτυξιακού Σχεδίου για την Κρήτη, ΕΣΠΑ 2014-20) “Δυναμική” με επενδύσεις και ενίσχυση των διασυνδέσεων και του εξαγωγικού χαρακτήρα των δυναμικών Τομέων: αγροδιατροφικού, πολιτισμού- τουρισμού, περιβάλλοντος, οικονομίας της γνώσης “Βιώσιμη” σε όρους, οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς

Πολιτική Λήψης

αποφάσεων

Κινητοποίηση διαδικασιώνΑνάληψη δράσεωνΣυμμετοχικές διαδικασίεςΜακροπρόθεσμος ΟρίζονταςΟικονομική αποτίμηση περιβαλ/κών πόρωνΑειφόρος διαχείριση