Η γωνία της θάλασσας

Κυριάκος Αναστάσης

Ο λευκός καρχαρίαςΟ λευκός καρχαρίας, γνωστός και ως

σπρίλλιος, μεγάλος λευκός, λευκός θάνατος ή και σκέτο καρχαρίας, είναι ένας εξαιρετικά μεγάλος καρχαρίας που βρίσκεται στα παράκτια νερά κοντά στην επιφάνεια σε όλους τους σημαντικούς ωκεανούς.

Λευκός καρχαρίας

Γόνος Το ελληνικό ψάρι έγινε είδος πολυτελείας και κινδυνεύει να χαθεί από τις θάλασσες και τη διατροφή μας. Χωρίς ουσιαστικό έλεγχο, οι μηχανότρατες οργώνουν τις θάλασσές μας καταστρέφοντας ευαίσθητα οικοσυστήματα. Συχνά ψαρεύουν παράνομα σε απόσταση αναπνοής από την ακτή, σπαταλούν τη θαλάσσια ζωή πετώντας πίσω στη θάλασσα τη μισή ψαριά τους και διοχετεύουν παράνομα ψάρια σε μικρό μέγεθος (γόνο) στην αγορά. Αυτές οι καταστροφικές αλιευτικές πρακτικές απειλούν το παρόν και το μέλλον των ελληνικών ψαριών και χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι βασίζουν το επάγγελμα και την επιβίωσή τους στο ψάρι (όπως οι παράκτιοι αλιείς, οι ιχθυοπώλες, ακόμα και οι ιδιοκτήτες ταβερνών, αλλά και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στις μηχανότρατες). Επιπλέον, επηρεάζουν αρνητικά τον ελληνικό τουρισμό που συνδέεται άμεσα με τις θάλασσές μας.

φυσητήρεςΗ φάλαινα φυσητήρας ανήκει στην κατηγορία των

θηλαστικών "κήτη" όπως και οι υπόλοιπες φάλαινες. Έχει μήκος 11-18 μ. Κατέχει το ρεκόρ κατάδυσης των φαλαινών, καθώς μπορεί να καταδυθεί σε βάθος 1000 μ.

περιγραφήΗ φάλαινα φυσητήρας έχει μια γκρι απόχρωση σε όλο

της το σώμα. Το κεφάλι της είναι στρογγυλό, με το στόμα της να βρίσκεται κάτω από τη μέση του κεφαλιού. Μετά το κεφάλι της, το σώμα της είναι ρυτιδωμένο, έως λίγο πριν την ουρά της. Η ουρά της είναι κάπως χοντρή, όπως άλλωστε και το υπόλοιπο σώμα της. Τα πτερύγιά της βρίσκονται αρκετά μπροστά, και είναι σχετικά μικρά σε σχέση με το πελώριο σώμα της. Κινείται όπως όλες η φάλαινες, ανεβοκατεβάζοντας την ουρά της.

Χελώνα καρέτα καρέταΗ καρέτα καρέτα (Caretta caretta) ή χελώνα

καρέτα (γράφεται και με δύο τ, καρέτα) είναι είδος θαλάσσιας χελώνας με παγκόσμια κατανομή. Ανήκει στην οικογένεια των χελωνιειδών. Οι χελώνες κατά μέσο όρο έχουν μήκος 90 cm όταν αναπτυχθούν πλήρως, αν και έχουν ανακαλυφθεί μεγαλύτερα δείγματα έως 280 cm. Η ενήλικη χελώνα ζυγίζει περίπου 135 kg, με τα μεγαλύτερα δείγματα να ζυγίζουν περισσότερο από 450 kg. Το χρώμα του δέρματος κυμαίνεται από κίτρινο έως καστανό και το κέλυφος είναι συνήθως κοκκινωπό-καφέ. Δεν είναι ορατές εξωτερικές διαφορές ως προς το φύλο μέχρις ότου η χελώνα ενηλικιωθεί. Η πιο προφανής διαφορά είναι ότι τα ενήλικα αρσενικά έχουν πιο χοντρές ουρές και μικρότερο πλάστρο από τα θηλυκά

Χελώνα καρέτα καρέτα

Η Caretta caretta απαντά στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό, καθώς επίσης και τη Μεσόγειο Θάλασσα. Περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της σε θαλασσινό νερό και εκβολές, με τα θηλυκά να βγαίνουν για λίγο στην ξηρά για να γεννήσουν τα αυγά. Η Caretta caretta έχει χαμηλό ρυθμό αναπαραγωγής τους: τα θηλυκά γεννούν κατά μέσο όρο τέσσερις ομάδες αυγών και στη συνέχεια να γίνονται ανενεργές και δεν μπορούν να ξανά ωοτοκήσουν για τα δύο έως τρία έτη. Η Caretta caretta φθάνει στη σεξουαλική ωριμότητα σε ηλικία 17-33 ετών και έχει διάρκεια ζωής 47-67 χρόνια.[3]

Η Caretta caretta είναι παμφάγα και τρέφεται κυρίως με ασπόνδυλα του βυθού. Τα μεγάλα και ισχυρά σαγόνια της χρησιμεύουν ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να κομματιάσει το θήραμά του. Τα μικρά έχουν πολυάριθμους εχθρούς: τα αυγά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε χερσαίους θηρευτές. Μόλις οι χελώνες ενηλικιωθούν, το μεγάλο μέγεθός τους έχει ως αποτέλεσμα μόνο μεγάλα θαλάσσια ζώα, όπως οι καρχαρίες, να τις κυνηγούν.

Χελώνα καρέτα καρέταΟι χελώνες Caretta caretta θεωρούνται είδος υπό εξαφάνιση

και προστατεύονται από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης. Ο παρατημένος αλιευτικός εξοπλισμός είναι υπεύθυνος για πολλούς θανάτους χελωνών. Οι χελώνες μπορούν επίσης να πάθουν ασφυξία εάν είναι παγιδευμένες σε αλιευτικές τράτες. Οι ειδικές συσκευές έχουν τοποθετηθεί στα δίκτυα στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη μείωση της θνησιμότητας, παρέχοντας μια οδό διαφυγής για τις χελώνες. Η απώλεια των κατάλληλων παραλιών ωοτοκίας και η εισαγωγή νέων αρπακτικών έχουν επίσης επηρεάσει το πληθυσμών των χελωνών. Οι προσπάθειες για την αποκατάσταση του αριθμού τους απαιτούν διεθνή συνεργασία, δεδομένου ότι οι χελώνες περιφέρονται τεράστιες εκτάσεις του ωκεανού και οι παραλίες ωοτοκίας είναι διασκορπισμένες σε διάφορες χώρες.

Φώκια μονάχους μονάχους Η μεσογειακή φώκια μοναχός (Monachus

monachus), είναι το ένα από τα δύο εναπομείναντα είδη φώκιας μοναχού της οικογένειας των φωκιδών. Κάποτε ήταν εξαπλωμένη σε όλες τις ακτές τις Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και του ανατολικού Ατλαντικού. Σήμερα, με αριθμό μικρότερο από 600 ζώα, συγκαταλέγεται στα σπανιότερα και πλέον απειλούμενα ζωικά είδη του πλανήτη και χαρακτηρίζεται ως κρισίμως κινδυνεύον με αφανισμό από την Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης. Ο μισός περίπου πληθυσμός, γύρω στα 250-300 άτομα, ζει στην Ελλάδα

δελφίνιαΤα δελφίνια είναι θαλάσσια θηλαστικά, που

ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις φάλαινες. Υπάρχουν περίπου 17 γένη δελφινιών και 40 είδη. Η ονομασία αναφέρεται κυρίως στα "γνήσια δελφίνια" της υπο-οικογένειας των Δελφινιδών, που όμως επεκτείνεται και σε άλλα είδη ("μη γνήσια δελφίνια"), όπως αυτά της οικογένειας των Πλατανιστιδών και των Στενιδών.

Παράνομη αλιεία Πλέον χαρακτηρίζεται αρκετά κρίσιμη η

κατάσταση των θαλασσών. Η γεωργία με τα λιπάσματα, η βιομηχανία με τα απόβλητα και οι κατοικίες με τα λύματα, τα φυτοφάρμακα και τα ζιζανιοκτόνα έχουν μολύνει τα υπόγεια υδροφόρα κοιτάσματα, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η ποσότητα του πόσιμου νερού και να καθίστανται οι θάλασσες λιγότερο κατάλληλες για την υδρόβια ζωή. Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την υπερεντατική αλιεία

Μόλυνση θαλασσώνΠλέον χαρακτηρίζεται αρκετά κρίσιμη η

κατάσταση των θαλασσών. Η γεωργία με τα λιπάσματα, η βιομηχανία με τα απόβλητα και οι κατοικίες με τα λύματα, τα φυτοφάρμακα και τα ζιζανιοκτόνα έχουν μολύνει τα υπόγεια υδροφόρα κοιτάσματα, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η ποσότητα του πόσιμου νερού και να καθίστανται οι θάλασσες λιγότερο κατάλληλες για την υδρόβια ζωή. Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την υπερεντατική αλιεία.

Η αντιμετώπιση προβλημάτων της ρύπανσης

 Οι παράκτιες εγκαταστάσεις διακίνησης πετρελαιοειδών και τα

εμπορικά πλοία υποχρεούνται να διαθέτουν σχέδια έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση περιστατικών ρύπανσης της θάλασσας που να είναι εναρμονισμένα με το τοπικό σχέδιο του οικείου Γ. Α .Θ. Ε / Υ. Γ. Φ. Π. Π και κατ' επέκταση με το εθνικό σχέδιο.

Σε μεγάλης έκτασης σοβαρά περιστατικά ρύπανσης ενεργοποιείται σε εθνική κλίμακα το δυναμικό καταπολέμησης της ρύπανσης της θάλασσας. Ενημερώνονται τα κέντρα διεθνούς συνεργασίας και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, αιτείται η συνδρομή άλλων χωρών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( Ενεργοποίηση MIC και πλοίων πετρελαϊκής απορρύπανσης του EMSA ) Πλωτά και εναέρια μέσα της Δημοκρατίας,

Σύστημα παράκτιων ραντάρ ελέγχου θαλάσσιας κυκλοφορίας VTMIS στο Τ. Ε. Ν. ,

EMSA Clean Sea Net Service – σύστημα δορυφορικής επιτήρησης της θάλασσας για τον εντοπισμό και ποινικοποίηση πλοίων που προβαίνουν σε παράνομες απορρίψεις πετρελαίου

παράνομη αλιείαΗ παράνομη αλιεία, αποτελεί σημαντική απειλή

για τα ιχθυαποθέματα και το θαλάσσιο οικοσύστημα παράνομη αλιεία και συχνά οι καταστροφικές τεχνικές αλιείας λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της νύχτας σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και σε απομακρυσμένες θαλάσσιες περιοχές.Αυτές οι ενέργειες συμβαίνουν πολύ συχνά τόσο από μεγάλα εμπορικά πλοία όσο και από τοπικά σκάφη (ελληνικά και ξένα), χρησιμοποιώντας μια ποικιλία αλιευτικού εξοπλισμού