Upload
auraphin-phetraksa
View
172
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
ป ไ การศกษาความหลากหลายทางชวภาพของปาไมและสตวปาบรเวณแนวเชอมตอระบบนเวศและสตวปาบรเวณแนวเชอมตอระบบนเวศ
ระหวาง
อทยานแหงชาตนาตกหงาวและเขตรกษาพนธสตวปาทงระยะ–นาสกจงหวดระนองจงหวดระนอง
ศนยนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครอง ศนยนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครอง จงหวดสราษฎรธาน
ความเปนมาผนปาอนรกษของประเทศไทยถกตดขาดออกจากกน มลกษณะเปนหยอมป ใ ป ใ ปา มขนาดพนทเลกบาง ใหญบาง แลวแตระดบปจจยคกคามในแตละพนท สงผลตอการดารงอย และสบเผาพนธของสตวปา โดยเฉพาะสตวเลยงลก ใ ป ป ใ ป ไ ดวยนมขนาดใหญ สตวปาทเหลอรอด และปรบตวอยในปาแตละหยอมได
จงมการผสมพนธกนในกลมเลกๆ สงผลตอววฒนาการทางสายพนธ ทดอยและออนแอลง
แนวคดเรองแนวเชอมตอผนปา/ระบบนเวศ –แนวทางเพอการดารงไวซงความหลากหลายของสตวปาและปาไม อนจะยงผลสการดารงอยอยางมนคงของมนษยดวย
พนทศกษา
ทงระยะ-นาสก
นาตกหงาว
โ
นาตกหงาว
ทางหลวงชนบทหมายเลข 5011 ชวง กโลเมตรท 9 - 11
วตถประสงคศกษาความหลากชนด ความชกชม และความคลายคลงของสตวปาศกษาความหลากชนด ความชกชม และความคลายคลงของสตวปา
โดยเฉพาะกลมสตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญ ในพนททผนปาถกตดขาด
ออกจากกนทงสองฝง
ศกษาและเปรยบเทยบองคประกอบและโครงสรางปาของทงสองฝงพนท
สารวจปจจยคกคามอนทมผลตอการคงอยของทงสตวปาและถนทอย
วธการศกษา-ดานทรพยากรปาไมวธการศกษา ดานทรพยากรปาไม10 m.
TREE10 m.
4 m.
POLE4 m.
1 m.1 m
POLE
SEEDLING & SAPLING 1 m.SEEDLING & SAPLING
แปลงทงระยะ-นาสกเสนชนความสงจากระดบนาทะเลเสนชนความสงจากระดบนาทะเล
E 484485 N 1127192 337-362 msl
ผลการศกษาผลการศกษาดานทรพยากรปาไม
แปลงตวอยางชวคราว เขตรกษาพนธสตวปาทงระยะนาสกแปลงตวอยางชวคราว เขตรกษาพนธสตวปาทงระยะนาสก
ไ ใ ไ พบไมใหญทงหมด 167 ตน ชนดไมทพบมากทสด 5 อนดบ
แรกไดแก เปลาเถอน (Ptychopyxis javanica (J.J.Sm.)Croizat) 21
ตน ขหน (Diospyros borneensis Hiern) 12 ตน คอแลนเขา (Xerospermum laevigatum Radlk.) 11 ตน ยางยง(Xerospermum laevigatum Radlk.) 11 ตน ยางยง(Dipterocarpus grandiflorus (Blanco)Blanco) 9 ตน ลงคาวใบเลก (Drypetes longifolia(small leaves)) 7 ตนเลก (Drypetes longifolia(small leaves)) 7 ตน
ไมหนมพบทงหมด 159 ตน ชนดไมทพบมากทสด 3 อนดบแรกไ ป (G i th l i dh ii R M Kไดแก ปาหนนนยมธรรม (Goniothalamus niyomdhamii R.M.K. Saunders & Chalermglin) 9 ตน กรมชอ (Rinorea lanceolata
) ใ ( l f l ( ll l ))Kuntze) 7 ตน ลงคาวใบเลก (Drypetes longifolia(small leaves)) 6 ตน
ลกไมและกลาไมพบทงหมด 118 ตน ชนดไมทพบมากทสด 3 อนดบแรกไดแก พกลนก (Payena lanceolata Ridl.) 79 ตน ขชนโจร (Kokoona filiformis C.E.C.Fisch.) 6 ตน และกรมชอ (Rinorealanceolata Kuntze) 4 ตน
การวเคราะหเชงปรมาณไมใหญญพนธไมทมคาดชนความสาคญสงสด 10 ลาดบแรก ไดแก เปลาเถอน
ยางยง ขหน คอแลนเขา ขชนโจร นากบด พกลนก กอกเขา แดงเขา
และลงคาวใบเลก
คาดชนความหลากหลายทางชวภาพของไมใหญ คานวณตามวธของ
Shannon Weiner (Magurran 1988) มคาเทากบ 3 715 ตามวธของShannon-Weiner (Magurran, 1988) มคาเทากบ 3.715 ตามวธของ
Simpson (Simpson, 1949) มคา 0.966 และตามวธของ Fisher
(Fisher et al., 1943) มคา 39.837 สวนคาดชนความสมาเสมอ
(Pielou, 1975) มคาเทากบ 0.887
การกระจายทางดานตงแบงเปน 3 ชนเรอน ไดแก เรอนยอดชนบน ประกอบดวยไมทมความสง
ตงแต 30 เมตรขนไป (46-48 เมตร) ไดแก ยางยง ขชนโจร ไขเขยว และ
ยางปาย
เรอนยอดชนกลาง ประกอบดวยพนธไมทมความสงอยในชวง 18-29 เมตร
ไดแก เปลาเถอน คอแลนเขา กอกเขา ขหน และหมกหยกดาไดแก เปลาเถอน คอแลนเขา กอกเขา ขหน และหมกหยกดา
สวนเรอนยอดชนลาง ประกอบดวยพนธไมทมความสงนอยกวา 18 เมตร
ไดแก เปลาเถอน ขหน ลงคาวใบเลก คอแลนเขา ดาตะโก และยางยง
การกระจายตนไมในแปลงตวอยางทงระยะ-นาสก
แสดงตนไมในแปลงตวอยางแบบ 3D ทงระยะ-นาสก
แปลง อช.นาตกหงาวเสนชนความสงจากระดบนาทะเลเสนชนความสงจากระดบนาทะเล
E 485145 N 1127272 350-374 msl
แปลงตวอยาง อช.นาตกหงาวแปลงตวอยางชวคราว อทยานแหงชาตนาตกหงาว พบไมใหญทงหมด 192 ตน ชนดไมทพบมากทสด 5 อนดบแรกไดแก
กระเบาคาง (Hydnocarpus castaneus Hook f & Thomson)กระเบาคาง (Hydnocarpus castaneus Hook.f. & Thomson)
17 ตน กาแรงหน (Koilodepas longifolium Hook.f.) 13 ตน
นากบด (Mesua ferrea L.) 11 ตน เสยดใบเลก (Pentace
curtisii King) 11 ตน ยางยง (Dipterocarpus grandifloruscurtisii King) 11 ตน ยางยง (Dipterocarpus grandiflorus
(Blanco) Blanco) 7 ตน
ไมหนมพบทงหมด 193 ตน ชนดไมทพบมากทสด 3 อนดบ
แรกไดแก กรมชอ (Rinorea lanceolata Kuntze) 14 ตน มะเมาควาย (Antidesma velutinosum Blume) 13 ตน กระเบาเมาควาย (Antidesma velutinosum Blume) 13 ตน กระเบาคาง (Hydnocarpus castaneus Hook.f. & Thomson ) 10
ตน
ลกไมและกลาไมพบทงหมด 42 ตน ชนดไมทพบมากทสด 3ลกไมและกลาไมพบทงหมด 42 ตน ชนดไมทพบมากทสด 3
อนดบแรกไดแก กรมชอ (Rinorea lanceolata Kuntze) 5 ตน
กะอวมกานเทา (Maclurodendron porteri (Hook. f.) T.G.
Hartley) 4 ตน นากบด (Mesua ferrea L.) 3 ตนHartley) 4 ตน นากบด (Mesua ferrea L.) 3 ตน
การวเคราะหเชงปรมาณไมใหญ
พนธไมทมคาดชนความสาคญสงสด 10 ลาดบแรก ไดแก เสยด
ใบเลก กระเบาคาง กาแรงหน นากบด ยางยง กะอาม ขหน
หมกใบเบยว ไมนกคอ และลงคาวใบเลกหมกใบเบยว ไมนกคอ และลงคาวใบเลก
คาดชนความหลากหลายทางชวภาพของไมใหญ คานวณตามวธ
ของ Shannon-Weiner มคาเทากบ 3.957 ตามวธของ
Simpson มคา 0 975 และตามวธของ Fisher มคา 53 862Simpson มคา 0.975 และตามวธของ Fisher มคา 53.862
สวนคาดชนความสมาเสมอของ Pielou มคาเทากบ 0.898
การกระจายทางดานตง
แบงไดเปน 3 ชนเรอน ไดแก เรอนยอดชนบน ประกอบดวยไมทม
ความสงตงแต 27 เมตรขนไป (44 เมตร) ไดแก เสยดใบเลก นากบด
และยางยงและยางยง
เรอนยอดชนกลาง ประกอบดวยพนธไมทมความสงอยในชวง 16-26
เมตร ไดแก กระเบาคาง กาแรงหน และขหน
ป ไ เรอนยอดชนลาง ประกอบดวยพนธไมทมความสงนอยกวา 16 เมตร
ไดแก กระเบาคาง กาแรงหน นากบด ลงคาวใบเลก และไมนกคอ
การกระจายตนไม อช.นาตกหงาว
แสดงตนไมในแปลงตวอยางแบบ 3D อช.นาตกหงาว
เปรยบเทยบดชนความคลายคลงระหวางสงคม Sorensen(1948)Sorensen(1948)
178 ชนด
ทงระยะ-นาสก นาตกหงาว56 ชนด 49 ชนด 73 ชนด47.86%
105 ชนด 129 ชนด
ป ป ไ สรปทรพยากรปาไม1. มชนดพนธประมาณครงหนงของแปลงหนงแปลงใด สามารถพบไดในอกแปลงท
เหลอ
2. พนธไมวงศ DIPTEROCARPACEAE มความหลากชนดมากสด และพบเปนวงศ
พนธไมเดนในเรอนยอดชนบนสดของสงคม เหมอนกนทงสองแปลง
3. แปลงทงระยะ-นาสก มความหนาแนนตอพนทของพนธไมใหญนอยกวา แตจะม
คาเฉลยของชวงชนเสนผาศนยกลางทสมาเสมอกวา คอมสดสวนของไมขนาดกลางคาเฉลยของชวงชนเสนผาศนยกลางทสมาเสมอกวา คอมสดสวนของไมขนาดกลาง
(10-60 ซ.ม.) มากหรอสงกวาแปลงนาตกหงาว ทมชวงชนเสนผาศนยกลาง >4.5-10
ซ.ม. สงหรอมความหนาแนนของไมในชวงชนนมากกวาทกชวงชนทเหลอรวมกนซ.ม. สงหรอมความหนาแนนของไมในชวงชนนมากกวาทกชวงชนทเหลอรวมกน
แสดงใหเหนถงของพฒนาการของหมไมในแปลงทงระยะ-นาสกทมสงกวา
วธการศกษา-ดานทรพยากรสตวปา
ทงระยะ-นาสกทงระยะ-นาสก
นาตกหงาว
Mammal
แนวสารวจฝงทงระยะ-นาสกพบสตวปา 17
ชนด
ความชกชมมาก 4 ชนด ไดแก หมปาความชกชมมาก 4 ชนด ไดแก หมปา
กระรอกทองแดง ชะมดแผงหางปลอง และ
ใ ลนพนธใต
ชกชมปานกลาง 3 ชนด ไดแก คางแวนถนใต
เมนหางพวง และพญากระรอกดา
ชกชมนอย 10 ชนด ไดแก กระจงหน เมน
ใหญ ลงเสน บาง กระจงควาย ลงกง เลยงผา
หมาหรง หมหมา และอเหนหนาขาวหมาหรง หมหมา และอเหนหนาขาว
Mammal
แนวสารวจฝงนาตกหงาว พบสตวปา 23 ชนด
ความชกชมมาก 5 ชนด ไดแก หมปา กระรอกทอง
แดง เมนหางพวง คางแวนถนใต และลงเสน
ชกชมปานกลาง 2 ชนด ไดแก พญากระรอกดา ญ
และลนพนธใต
ชกชมนอย 16 ชนด ไดแก บาง หมหมา ชะมดแผง
หางปลอง นากเลกเลบสน เมนใหญ ชะมดเชด ญ
ชะมดแปลงลายแถบ เลยงผา อนเลก คางดา ชะน
ธรรมดา ลงกง เสอดาว หนเหมน อนใหญ และ ญ
อเหนธรรมดา
ดชนความคลายคลงของสตวเลยงลกดวยนม ( )Jaccard(1902)
ทงระยะ นาสก นาตกหงาว13 ชนดทงระยะ-นาสก 17 ชนด
นาตกหงาว 23 ชนด
13 ชนด0.48
เมอพจารณาเฉพาะสตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญทมบทบาทสาคญในระบบนเวศปาไม ซงพบทงหมด 4
ชนด คาความคลายคลงไดเทากบ 0 75 นนคอพบสตวปา 3 ชนด คอ หมปา หมหมา และเลยงผา อาศยชนด คาความคลายคลงไดเทากบ 0.75 นนคอพบสตวปา 3 ชนด คอ หมปา หมหมา และเลยงผา อาศย
หรอมรองรอยอยในทง 2 ฝงพนทแนวสารวจ
ผลรวมของสตวเลยงลกดวยนมในพนท
ศกษาแนวเชอมตอฯ จานวน 27 ชนด พบสตว
ปาทมความชกชมมาก 3 ชนด ชกชมปานกลาง 5
ชนด และชกชมนอย 19 ชนดชนด และชกชมนอย 19 ชนด
จากรองรอยสตวปาทสารวจพบและนา
ป ผลมาประเมนคารอยละความชกชมนน จะพบวา
สตวเลยงลกดวยนมทพบ เปนสตวขนาดเลกถง
กลางเกอบทงหมด และสวนใหญเปนสตวกนพช
หรอกนสตวขนาดเลกเทานน สตวผลาขนาดใหญ ญ
ทอยสวนบนสดของหวงโซอาหาร ขาดหายไป
สตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญทมบทบาทสาคญในระบบนเวศปาไม
100100
120
60
80ฤดรอน
21
20
40ฤดฝน
รวม
13
4
0
20
หมปา หมหมา เลยงผา เสอดาวหมปา หมหมา เลยงผา เสอดาว
พบวามหมปาเพยงชนดเดยวทมความชกชมสงมากถง 100 เปอรเซนต นนคอพบพบวามหมปาเพยงชนดเดยวทมความชกชมสงมากถง 100 เปอรเซนต นนคอพบ
ในทกเสนสารวจและทกฤดกาล สวนอก 3 ชนด ซงไดแก หมหมา เลยงผา และเสอดาว พบ
มความชกชมนอย โดยเฉพาะเสอดาวนนพบรอยเทาเพยงครงเดยว ในการสารวจรอบฤดมความชกชมนอย โดยเฉพาะเสอดาวนนพบรอยเทาเพยงครงเดยว ในการสารวจรอบฤด
รอนของแนวสารวจท 2 ฝงแนวสารวจอทยานแหงชาตนาตกหงาว
มลเลยงผา มลชะมดแผงหางปลอง
รองรอยหมปา รองรอยหม
รอยตนกระจง รอยตนเสอดาว
R ilReptileสตวเลอยคลาน จานวน 23 ชนด ไดแก เตาหกดา เตาเหลอง
เตาใบไม ตะกวด เหาชาง ตกแกปา ตกแกบน งกะปะ งเหลอม
งจงอาง งเขยวปากแหนบ งเขยวหวจงจก งเขยวหางไหม งกนทากเกลด
สน งสามเหลยมหวแดง งปลองทอง งสง กงกาแกว กงกาเขยว กงกาเขาสน งสามเหลยมหวแดง งปลองทอง งสง กงกาแกว กงกาเขยว กงกาเขา
หนามยาว กงกาบน กงกาคอแดง จงเหลนบาน
Reptile
A hibiAmphibianส ส ส 12 ช ปร สตวสะเทนนาสะเทนบก จานวน 12 ชนด ประกอบดวย กบทด
กบทาสาน กบนวปาดปญหา กบออง กบชะงอนผาตะนาวศร กบ
ชะงอนผาใต เขยดเขาหลงตอง เขยดงธรรมดา จงโครง คางคก
บาน คางคกหวยระนอง ปาดบานบาน คางคกหวยระนอง ปาดบาน
A hibiAmphibian
ชนด ชอวทยาศาสตรไกปา Gallus gallus Linnaeus
นกกก Buceros bicornis Linnaeus
นกกระจดธรรมดา Phylloscopus inornatus Blyth
นกกระจบคอดา Orthotomus atrogularis Temminck
นกกระจบธรรมดา Orthotomus sutorius Pennant
นกกระตดตะโพกขาว Lonchura striata Linnaeus
นกกะเตนลาย Lacedo pulchella Horsfield
นกกะเตนอกขาว Halcyon smyrnensis Linnaeus
นกกะปดใหญ Centopus sinensis Stephens
นกกางเขนดง Copsychus malabaricus Scopoli นกนกกางเขนนาหลงแดง Enicurus ruficapillus Temminck
นกกางเขนบาน Copsychus saularis Linnaeus
นกกาฝากทองสสม Dicaeum trigonostigma Scopoli
นกกาแวน Cryssirina temia Daudin
58 นกกนปลคอสนาตาลแดง Anthreptes rhodolaema Shelley
นกกนปลอกเหลอง Cinnyris jugularis Linnaeus
นกกนเปยว Todiramphus chloris Boddaert
นกแกก Anthracoceros albirostris Shaw & Nodder
ชนดนกขมนทายทอยดา Oriolus chinensis Linnaeus
นกขมนนอยธรรมดา Aegithina tiphia Linnaeus
นกขนแผนอกสสม Harpactes oreskios Temminck
นกเขนนอยปกแถบขาว Hemipus picatus Sykesp p y
นกเขาเขยว Rhinacanthus calcaratus Nees
นกเขาชวา Geopelia striata Linnaeus
นกเขาเปลา Treron curvirostra Gmelin
นกเขาใหญ Streptopelia chinensis Tigrinaนกเขาใหญ Streptopelia chinensis Tigrina
นกเขยวกานตองปกสฟา Chloropsis cochinchinensis Gmelin
นกเขยวคราม Irena puella Latham
นกจบแมลงสนาตาล Muscicapa latirostris Raffles
ชนด ชอวทยาศาสตรนกจบแมลงหวเทา Culicicapa ceylonensis Swainson
นกจาบคาเคราแดง Nyctyornis amictus
ใ นกแซงแซวหางบวงใหญ Dicrurus paradiseus Linnaeus
นกแซงแซวหางปลา Dicrurus macrocercus Vieillot
นกแซวสวรรค Terpsiphone paradisi Linnaeus
นกตบยงหางยาว Caprimulgus macrurus Horsfield
นกตทอง Megalaima haemacephala Muller
นกบงรอกเขยวอกแดง Phaenicophaeus curvirostris Shaw
นกบงรอกใหญ Phaenicophaeus tristis Linnaeus
นกปรอดคอลาย Pycnonotus finlaysoni Stricklandนก
นกปรอดทอง Pycnonotus atriceps Temminck
นกปรอดสวน Pycnonotus blanfordi Jerdon
นกปรอดหนานวล Pycnonotus goiavier Scopoli
นกปรอดหวโขน Pycnonotus jocosus Linnaeus
58 y j
นกปรอดเหลองหวจก Pycnonotus flaviventris Tickell
นกปรอดโองทองสนาตาล Alophoixus ochraceus Moore
นกปลกลวยเลก Arachnothera longirostra Latham
นกพญาปากกวางเลก Eurylaimus ochromalus Raffles
ชนดนกพญาปากกวางเลก Eurylaimus ochromalus Raffles
นกพญาไฟใหญ Pericrocotus speciosus
นกโพระดกธรรมดา Megalaima lineata Vieillot
นกโพระดกหนาผากดา Megalaima australis Horsfield
นกหกเลกปากแดง Loriculus vernalis Sparrmanนกหกเลกปากแดง Loriculus vernalis Sparrman
นกหวา Argusianus argus Linnaeus
นกหวขวานดางแคระ Dendrocopos canicapillus Blyth
นกหวขวานสามนวหลงทอง Dinopium javanense Ljungh
h dนกอแพรดแถบอกดา Rhipidura javanica Sparrman
นกอเสอสนาตาล Lanius cristatus Linnaeus
นกเอยงสารกา Acridotheres tristis Linnaeus
เหยยวแดง Haliastur indus Boddaert
นกปรอทคอลายนกกางเขนดง
กะเตนลาย บงรอกเขยวอกแดง
ขมนนอยธรรมดาตทอง
ขนแผนอกสสม แซวสวรรค
จบแมลงหวสเทา บงรอกใหญ
หกเลกปากแดงพญาปากกวางเลก
ภยคกคาม
การปฏบตงานในพนทฏ
ใ การปฏบตงานในพนท
ปญหาอปสรรค
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะ