TRANH LUẬN VỀ GMOs

Trường Đại học Khoa học Tự nhiên

Lớp: Cao học Di truyền K24

Môn: Sự Chuyển gene thực vật

CBGD: PGS.TS. Bùi Văn Lệ

Nguyễn Minh Tài LộcTrần Binh Tân

Nội DungGiới thiệu

Phe ủng hộ

Phe phản đối

Kết luận

GIỚI THIỆU

Thế giới đã chia thành ba nhóm liên quan đến sản xuất và tiêu thụ các loại thực phẩm biến đổi gen

• Nhóm ủng hộ GMOs: các công ty đa quốc gia, các tổ chức quốc tế, các nhà sản xuất thực phẩm, và một bộ phận người tiêu dùng,….

• Nhóm người phản đối: các nhà hoạt động môi trường, người tiêu dùng,…

• Nhiều nông dân, các nhà khoa học, các cơ quan chính phủ thuộc nhóm trung lập.

Vấn đề nhân đạo:

Cải tiến sản xuất nông

nghiệp

Giảm giá thực phẩm

Cung cấp nhiều thực phẩm hơn

Tăng cường dinh dưỡng

Giảm đói nghèo và nâng cao sức khỏe người dân trên thế giới

Kháng sâu bệnh

Kháng thuốc diệt cỏ

Chống chịu lạnh

Chống chịu hạn

Vaccine qua thực phẩm

Môi trường: giảm sử dụng thuốc diệt cỏ và chất hóa học trong nông nghiệp.

GIỚI THIỆU1. Lợi ích

2. Rủi ro tiềm ẩn đối với sức khỏe con người

Chất gây dị ứng

Kỹ thuật di truyền có thể tạo ra chất gây dị ứng

Ví dụ, chuyển các gen từ một loại hạt vào một cây khác có thể gây nguy hiểm cho những người bị dị ứng với loại hạt

Những rủi ro đối với sức khỏe

Quá trình sinh học liên quan đến rất nhiều quá trình tương tác

Rất khó để xác định mọi tương tác có khả năng.

GIỚI THIỆU

Giảm hiệu quả của thuốc trừ sâu vì côn trùng trở nên kháng với độc tố nhận được từ gen chuyển ngang.

Mất đa dạng sinh học

Hại cho các sinh vật khácPhấn hoa từ ngô chuyển gen Bt

đã được chứng minh là gây ra tỷ lệ tử vong cao ở ấu

trùng bướm vua.

11

GIỚI THIỆU3. Rủi ro đối với môi trường

• Loại bỏ các đối thủ cạnh tranh– Cây trồng GM được cấp bằng bảo hộ

• Hạt giống bất dục và sự độc quyền– Cây trồng GM có hạt giống bất dục được tạo ra– Nông dân buộc phải mua hạt giống mỗi vụ

• Tuy nhiên, một số công ty đã giảm chi phí hoặc tặng hạt giống GM cho các quốc gia nghèo.

4. Rủi ro đối với kinh tếGIỚI THIỆU

• Thực phẩm biến đổi gen tốt hay xấu?

• Nó phụ thuộc vào từng trường hợp.

• Người tiêu dùng, chính phủ và các nhà khoa học phải có trách nhiệm cân nhắc lợi ích cũng như nguy hại khi sử dụng GMOs.

Cải thiện dinh dưỡng

Đề kháng với bệnh tật

Giảm sử dụng hóa chất

Rủi ro môi trường

Rủi ro sức khỏe

Rủi ro kinh tế

GIỚI THIỆU5. Tạo thế cân bằng

LỢI ÍCH NHỮNG TRANH LUẬNCây trồngTăng cường hương vị và chất lượngGiảm thời gian trưởng thànhTăng chất dinh dưỡng, năng suất,và tính chống chịu stressCải thiện khả năng kháng bệnh, sâu bệnh và thuốc diệt cỏSản phẩm và kỹ thuật trồng mới

Sự an toànCó khả năng ảnh hưởng sức khỏe con người: chất gây dị ứng, chuyển các gen marker kháng kháng sinh, hậu quả chưa được biết rõ.Khả năng tác động đến môi trường: chuyển gen ngoài ý muốn thông qua sự thụ phấn chéo, những tác động xấu đến các sinh vật khác (ví dụ, các vi khuẩn đất), và mất mát của hệ động thực vật trong đa dạng sinh học

Động vậtTăng sức đề kháng, năng suất, sức chống chịu và hiệu quả sử dụng thức ănNăng suất thịt, trứng và sữa tốt hơn

Tiếp cận và sở hữu trí tuệThống trị và độc quyền trong sản xuất lương thực thế giới thuộc một vài công tyBản quyền khai thác tài nguyên di truyền từ các nước nghèo lọt vào tay các nước phát triển.

Môi trườngCác thuốc trừ cỏ và trừ sâu sinh học thân thiệnBảo tồn nguồn tài nguyên đất, nước và năng lượngQuản lý chất thải tự nhiên tốt hơn

Vấn đề đạo đứcVi phạm các giá trị nội tại tự nhiên của sinh vậtChơi đùa với thiên nhiên bằng cách trộn gen giữa các loài

Ghi nhãnKhông bắt buộc trong một số quốc gia

Xã hộiĐảm bảo an ninh lương thực khi dân số đang gia tăng

Xã hộiNhững tiến bộ mới có thể bị mất cân bằng với lợi ích thuộc về các nước giàu

Lợi ích và tranh luận

• Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế: FAO, WHO, WTO,..

• Các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ: FDA, USDA, USAID,….

• Các cơ quan chính phủ Anh: DEFRA, FSA, ACNFP,…

• Các công ty công ty sinh học và hóa chất nông nghiệp hàng đầu Thế giới: Monsanto, Syngenta, Bayer, DuPont, DuPont/Pioneer, Advanta US, Dow Seeds, Dow AgroScienes, Cargill,…

• Các tập đoàn và tổ chức hỗ trợ sản phẩm GM: ISAAA, IFIC, BIO, AAAS, ASA,…..

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOsAi là người ủng hộ

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs

1. Lợi ích cho người nông dân

2. Lợi ích cho người tiêu dùng

3. Lợi ích cho môi trường

4. Lợi ích cho nền kinh tế

5. Một số lập luận khác

Lợi nhuận tăng

Năng suất vụ mùa tăng

Chất lượng sản phẩm được cải thiện

Hạn chế thuốc trừ sâu và diệt cỏ

Có đầu ra cho sản phẩm

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs1. Lợi ích của người nông dân

Cải thiện đặc tính cây trồng Vật nuôi khỏe mạnh hơn

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs1. Lợi ích của người nông dân

Giải quyết vấn đề toàn cầu

Theo nhu cầu và sở thích

Cải thiện tính an toàn cho thực phẩm

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs2. Lợi ích của người tiêu dùng

Bảo toàn

nguồn nước

Hạn chế

dùng thuốc

Hạn chế phá

rừng

Tác động

lên đất

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs3. Lợi ích với môi trường

Tốn kém ban đầu nhưng lợi ích dài hạn

Tăng lợi nhuận cho nông dân và các công ty phát triển giống

Cải thiện đời sống người dân.

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs4. Lợi ích cho nền kinh tế

1. Tiết kiệm thời gian lai tạo và chọn giống, kết quả lai giống chính xác hơn.

2. Chưa có công bố chứng minh GMOs là không an toàn.

GMOs an toàn và lợi ích của GMOs có thể vượt xa hơn nữa.

PHE ỦNG HỘ THỰC PHẨM GMOs5. Một số quan niệm ủng hộ khác

Các cá nhân, tổ chức, hiệp hội phản đối thực phẩm GMOs trải dài trên toàn cầu. Tiêu biểu là một số tổ chức và chiến dịch:

1. Chiến dịch dán nhãn cho thực phẩm GE, chiến dịch giữ gìn bản chất tự nhiên của thực phẩm

2. Tổ chức bạn bè của Trái Đất (FoE)

3. Tổ chức Hòa bình Xanh (GP)

4. Học viện Y học Môi trường Hoa Kỳ (AAEM)

5. Viện Khoa học với Xã hội châu Âu (ISIS)

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsAi là người phản đối

1. Các cuộc biểu tình: mục tiêu của họ là bảo vệ sức khỏe con người, động vật, hạn chế tổn hại tới môi trường và hệ sinh thái

2. Sự phá hoại các nghiên cứu mà đỉnh cao là đốt phòng thí nghiệm CNSH của đại học Michigan (Pollack, 2013)

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsCác hoạt động trực tiếp chống GMOs

Hai vấn đề cơ bản được đưa ra để chống GMOs và thực phẩm GM:

1. Có nhiều lựa chọn thay thế công nghệ GM Lai tạo truyền thống Nông nghiệp hữu cơCNSH không phải GM

2. Công nghệ GM có nhiều nhược điểm và rủi ro

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsLập luận chống lại thực phẩm GMOs

1. Lai tạo truyền thống: đã thành công hàng trăm năm nay, vẫn tạo ra được cây trồng chịu được thời tiết khắc nghiệt, chịu mặn cao… (Batalion, 2000)

2. Nông nghiệp hữu cơ: Không dùng bất kỳ hóa chất nhân tạo nào, và cũng không có thành phần GM nào được dùng

3. MAS: lựa chọn các marker cho các tính trạng tốt

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsLựa chọn thay thế

1. GMOs không phải là dạng tự nhiên, kết quả không thể đoán trước và có thể có tác dụng phụ ngoài ý muốn• FoE (2014) cho rằng GM sẽ tạo ra nhiều dạng sống mới, nhất là vi sinh vật, virus đem lại

nhiều nguy cơ dịch bệnh

2. Rối loạn di truyền và xáo trộn ranh giới tự nhiên

• Động vật mang gen thực vật, virus mang gen người…

3. Nguy cơ từ dòng gen chuyển

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsNguy cơ công nghệ GM và GMOs

1. Gây dị ứng 3. Chứa nội độc tố

2. Độc hại 4. Lây nhiễm vector cho con người và động vật

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsNguy cơ công nghệ GM đối với sức khỏe con người

5. Ung thư 7. Kháng kháng sinh

6. Bệnh truyền nhiễm 8. Superviruses

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsNguy cơ công nghệ GM đối với sức khỏe con người

• Do vector trung gian bao gồm plasmid, virus

1. Ô nhiễm di truyền

• Các vector tái tổ hợp với nhau tạo ra nhiều nguy cơ

2. Tái tổ hợp vector

• Cỏ dại mang gen kháng hóa chất

3. Superweeds

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsTác động lên môi trường và hệ sinh thái

• Cây GM có thể làm tổn hại hay giết các loài côn trùng có ích

4. Mất Đa dạng sinh học

• Nông dân xài thuốc diệt cỏ vô ý thức

5. Ô nhiễm hóa học

• Độc quyền về giống kiểm soát hạt giống

6. Mất đi hạt giống cũ

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsTác động lên môi trường và hệ sinh thái

• Tạo ra cây “supertrees” hay “terminator”

7. Hủy hoại cuộc sống rừng

• Gia tăng GMOs, lạm dụng động vật trong nghiên cứu

8. Xâm lược sinh học

• Gây mất thuần chủng giống cây trồng, giảm đa dạng cây trồng…

Tác động lên trồng trọt

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsTác động lên môi trường và hệ sinh thái

Lợi ích kinh tế

Vi phạm nhân quyền

Vi phạm quyền con người

PHE PHẢN ĐỐI THỰC PHẨM GMOsTác động lên các lĩnh vực khác

Lợi ích

Rủi ro

KẾT LUẬN