พนธศาสตร และ เทคโนโลยชวภาพ

ชอโครงงาน (ภาษาไทย) “ เทคโนโลยพนธศาสตร ” ชอโครงงาน (ภาษาองกฤษ) “ Do you know genetics? ” ประเภทโครงงาน เพอการศกษา ชอผท าโครงงาน 1. นางสาว เกษราภรณ แสนสวงศ เลขท 16 ม.6/7 2. นางสาว กาญจนา ปญญาวารนทร เลขท 17 ม.6/7 ชอทปรกษา ครเขอนทอง มลวรรณ ระยะเวลาด าเนนงาน 2 เดอน

ทมาและความส าคญของโครงงาน เนองจากในปจจบนมเทคโนโลยใหมๆเขามาอยางแพรหลาย และเปนทนยม ท าใหเกดการเปลยนแปลงใน ดานตางๆในชวตประจ าวน ไมวาจะเปนการท างาน การเดนทาง คมนาคม การสอสาร ทกอยางทกลาวมามการน าเอา เทคโนโลยเขามามบทบาท รวมทงสงมชวตทเกดขนมาใหมทงพชและสตวมความหลากหลายเพมขน เนองจากการการ เปลยนแปลงล าดบบนยน ซงความหลากหลายทเกดขน มาจากการทมนษยรจกคดและใชเทคโนโลยทางพนธศาสตรมาดดแปลง ดงนนจะเหนวาเทคโนโลยพนธศาสตรมความส าคญตอยคปจจบน มประโยชนตอดานการเกษตร การแพทย การอนรกษสงแวดลอม และการพฒนาอตสาหกรรม ผจดท าจงมความสนใจในเรองการเทคโนโลยมาประยกตใชกบยนของสงมชวต หรอทเรยกวา เทคโนโลยพนธ วศวกรรม และอาจมบคคลอนๆทสนใจ จงจดท าโครงงานนมาเพอเปนการศกษาและเผยแพรความรตอไป

วตถประสงค 1. เพอใหผทสนใจเขาใจเกยวกบเรองน 2. เพอใหผทสนใจเกดการเรยนร 3. เพอน าความรดานพนธศาสตรไปใชประโยชน 4. เพอท าใหเทคโนโลยพนธศาสตรเปนทรจกและยอมรบอยางแพรหลาย

HOME พนธวศวกรรม

เทคโนโลยชวภาพ

จโนม

จโนมกส

การโคลนนง

จเอมโอ

การเพาะเลยงเนอเยอพช

จเอมโอ

พชจเอมโอ

ตวอยางพชจเอมโอ

ปจจยทมสวนส าคญ ในการฝากถายยน จลนทรยดดแปลงพนธวศวกรรม

ขอแตกตางระหวาง GMOs กบ GMO

ขอเสย

ขอด หรอ ประโยชน

เทคโนโลยชวภาพ

ประเภทของเทคโนโลยชวภาพ

การใชประโยชนจากเทคโนโลยชวภาพ

ประวตของเทคโนโลยชวภาพ

เทคโนโลยชวภาพดานการแพทย

เทคโนโลยชวภาพกบโรคเบาหวาน

เทคโนโลยชวภาพกบสมนไพร

ตวอยางเทคโนโลยชวภาพ

การใชประโยชนจากเทคโนโลยชวภาพ

ดานการเกษตร

ดานอตสาหกรรม

ดานสงแวดลอม

ดานการแพทย

การโคลนนง

ประวตการโคลนนง

การโคลนนงในไทย

การโคลนนงมนษย

การโคลนนงทเกด ขนเองตามธรรมชาต

การโคลนนงสตว

การโคลนนงพช

ประโยชน /ขอด

ผลเสย / ขอเสย

พนธวศวกรรมคออะไร?

(What is genetic

engineering ?)

พนธวศวกรรม (genetic engineering)

คอกระบวนการทไดน าความรตางๆทไดจากการศกษาชววทยา

ระดบโมเลกล หรอ อณชววทยา (molecular biology) น ามา

ประยกตใชใน การปรบเปลยน, ดดแปลง, เคลอนยาย, ตรวจสอบสาร

พนธกรรม [ดเอนเอ (DNA)] , ยน(gene) และผลตภณฑของสาร

พนธกรรมอยางพวกอารเอนเอ(RNA)และโปรตนของสงมชวต เพอ

น ามาใชใหเปนประโยชน

โดยปกตแลว พนธวศวกรรม(genetic engineering) จะเปนการตด

ตอยนหรอเปนการเคลอนยายยน(transgenesis)จากสงมชวตชนดหนง

ใสเขาไปกบยนของสงมชวตอกชนดหนง นนคอท าใหเกดการถายทอดของ

ยนและลกษณะทยนนนไดท าการควบคมอย เพอใหสงมชวตทถกน ายนใส

เขาไป มยนทมคณสมบตตามทตองการ โดยอาจท าการเพมปรมาณยนขน

อกเพอใหมปรมาณทมากเพยงพอทจะน าไปท าใหไดผลผลตมคณภาพทดขน

และท าใหไดปรมาณของผลผลตทสงขนอกดวย โดยทพนธ วศวกรรม

(genetic engineering)อาจจะท าใหเกดสงมชวตรปแบบใหมทอาจ

ไมเคยปรากฏในธรรมชาตมากอน

ตวอยางทท าพนธวศวกรรม (genetic engineering) เชน การใสยนท

สรางฮอรโมนอนซลนเขาไปในแบคทเรยหรอยสต เพอใหสงมชวตเหลาน

สามารถผลตฮอรโมนอนซลนได แลวท าการเพาะเลยงสงมชวตเหลานใหไดใน

ปรมาณทมากเพอจะไดผลตฮอรโมนอนซลนไดมากตาม โดยสามารถน ามาท า

การสกดใหบรสทธเพอใชท าการรกษาผปวยทเปนโรคเบาหวานได เปนตน

สงมชวตทไดจากพนธวศวกรรม ทเกดจากการเคลอนยายยนเรยกวา “สงมชวต

เคลอนยายยน(transgenic organisms)” อยางในกรณของพชกจะถกเรยกวา

“transgenic plants (พชเคลอนยายยนหรอพชดดแปลงพนธกรรม)”แตมกจะ

เรยกสงมชวตทไดจากพนธวศวกรรม รวมๆโดยทวไปวา เปนสงมชวตดดแปลง

พนธกรรมหรอสงมชวตดดแปรพนธกรรม (genetically modified organisms

,GMOs)โดยทมการกลาวกนวาการเกดพนธวศวกรรมคอการปฏวตครงใหญในดาน

การเกษตรและการแพทยทเรยกวา “Genomic revolution”

พนธวศวกรรม

การใชประโยชนของพนธวศวกรรม พนธวศวกรรมกบการพฒนา

เทคโนโลยชวภาพ

การใชประโยชนของ พนธวศวกรรม

การใชประโยชนของพนธวศวกรรม

ดานการปรบปรงพนธพช

ดานการพฒนาพนธสงมชวต

ดานการแพทย

ดานการอนรกษ

สงแวดลอม

ดานการพฒนา

อตสาหกรรม

ดานการปรบปรงพนธพชให ตานทานโรคหรอแมลง

การปรบปรงพนธแบบดงเดมนน ซงยงคงท ากนอย โดยใชวธหาพนธตานทานซงสวนใหญเปนพนธปาและมลกษณะไมดอยมาก จากนนเอาพนธตานทานผสมพนธพอแม เขาดวยกนรวมทงลกษณะตานทานดวยเหตน จงตองเสยเวลาคดเลอก และพฒนาพนธตออกอยางนอย 8-10 ป กวาจะไดพนธตานทานและมลกษณะอน ๆ ดดวย เพราะไมสามารถเลอกยน(gene)ทสามารถตานทานใสไปไดโดยตรง ดงนนวธการปรบปรงพนธโดยการถายฝากยน(gene)ทไดรบจากชนดพนธอน จงสามารถลดระยะเวลาการพฒนาพนธไดมาก

พนธพชตานทานแมลง มสารสกดชวภาพจากแบคทเรย Bacillus thuringiensis หรอ บท ทใชก าจดแมลงกลมหนงอยางไดผลโดยการฉดพนคลายสารเคมอน ๆ เพอลดการใชสารเคมดวยความกาวหนาทางวชาการท าใหสามารถแยกยนบท จากจลนทรยนและถายฝากใหพชพนธตาง ๆ เชน ฝาย ขาวโพด และมนฝรง เปนตน ใหตานทานแมลงกลมนน และใชอยางไดผลเปนการคาแลวในบางประเทศ

พนธพชตานทานโรคไวรส โรคไวรสของพชหลายชนด เชน โรคจดวงแหวนในมะละกอ (papaya ring-spot virus) สามารถปองกนก าจดไดโดยวธน ายน(gene)เปลอกโปรตน (coat protein) ของไวรสนนถายฝากไปในพช เหมอนเปนการปลกวคซนใหพชนนเอง กระบวนการดงกลาวไดถกน าใชกนอยางแพรหลายในพชชนดตางๆแลว เปนตน

ทางการพฒนาพนธสงมชวต ใหมคณภาพผลผลตด

∆ การถายฝากยน(gene)สกงอมชา (delayed ripening gene) ในมะเขอเทศ การสกในผลไมเกดจากการผลตสาร ethylene เพมมากในระยะสกแก นกวชาการสามารถวเคราะหโครงสรางยน(gene)น และมวธการควบคมการแสดงออกโดยวธการถายฝากยน(gene)ได ท าใหผลไมสกงอมชา สามารถเกบไวไดนาน สงไปจ าหนายไกล ๆ ได สหรฐเปนประเทศแรกทผลตมะเขอเทศสกงอมชาไดเปนการคา และวางตลาดใหประชาชนรบประทานแลว

∆ การพฒนาพนธพชใหผลตสารพเศษ เชน สารทเปนประโยชนตาง ๆ ทมคณคาทางอาหารสง อาจเปนแหลงผลตวตามน ผลตวคซน และผลตสารทน าไปสการผลตทางอตสาหกรรมตาง ๆ เชน พลาสตกทสามารถยอยสลายไดงายและโพลเมอรชนดตาง ๆ เปนตน

∆ การพฒนาพนธสตว มการพฒนาพนธโดยการถายฝากยน(gene)ทงในปศสตว และสตวน า รวมทงน าปลา ไดมตวอยางหลายรายการ เชน การถายฝากยน(gene)เรงการเจรญเตบโต และยน(gene)ตานทานโรคตาง ๆ เปนตน อยางไรกตามประโยชนของพนธวศวกรรม(genetic engineering)ในเรองการผลตสตวนนเปนเรองของการพฒนาชดตรวจระวงโรคเปนสวนใหญ

∆ การพฒนาสายพนธจลนทรย ใหมคณลกษณะพเศษบางอยาง เชน ใหสามารถก าจดคราบน ามนไดด เปนตน

ทางดานการแพทยและ สาธารณสข

เทคโนโลยชวภาพ โดยเฉพาะอยางยง องคความรจากการวจยจโนม(Genome) ท าใหนกวจยรสกถงระดบยน(gene)สงมชวต รวายน(gene)ใดอยทไหนบนโครโมโซม(chromosome) หรอนอกโครโมโซม(chromosome) สามารถสงเคราะหชนสวนนนได หรอตดออกมาได แลวน าไปใชประโยชนในเรองตางๆ

การตรวจโรค เมอสามารถสงเคราะหชนสวนของดเอนเอ(DNA) หรอยน(gene)ไดแลว กสามารถพฒนาเปน molecular probes ส าหรบใชในการตรวจโรคตางๆไดอยางมประสทธภาพ

การพฒนายารกษาโรคและวคซน ยารกษาโรค และวคซน ใหมๆ ผลตโดยวธพนธวศวกรรม(genetic engineering)ในจลนทรย หรอ recombinant DNA ทงสน

การสบเปลยนยนดอยดวยยนด (gene therapy) ในอนาคต เมองานวจยจโนมมนษยส าเรจ ความหวงของคนทปวยเปนโรคทางพนธกรรม อาจมหนทางรกษาโดยวธปรบเปลยนยน(gene)ได

ทางดานการอนรกษสงแวดลอม

ความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยชวภาพ น าไปสการพฒนาทยงยน และชวยอนรกษสงแวดลอมโดยเฉพาะอยางยง พชทไดรบการถายฝากยน(gene)ตานทานโรคและแมลง ท าใหไมตองใชสารเคมฉดพนหรอใชในปรมาณทลดลงมาก พนธวศวกรรม(genetic engineering)อาจน าไปสการผลตพชทใชปยนอย และ น านอย ท าใหเปนการลดการใชปยเคม เปนการอนรกษสงแวดลอม และน าไปสการสรางสมดลทรพยากรชวภาพได

ทางดานการพฒนาอตสาหกรรม

เมอวตถดบไดรบการปรบเปลยนคณภาพใหตรงกบความตองการของอตสาหกรรม โดยใชพนธวศวกรรม(genetic engineering)แลว อตสาหกรรมใหมๆ จะเกดตามมากมาย เชน การเปลยนโครงสรางแปง น ามน และโปรตน ในพช หรอการลดปรมาณเซลลโลสในไม เปนตน ความกาวหนาทางเทคโนโลยชวภาพในอนาคต จะเปนการปฏรปแบบอตสาหกรรมใหม โดยเนนการใชวตถดบจากสงมชวตมากขน รถยนตทงคน อาจท าจากแปงขาวโพด สารเคมทงหมดอาจพฒนาจากแปง เชอเพลงอาจพฒนาจากวตถดบพช เปนตน

พนธวศวกรรมกบการพฒนาเทคโนโลยชวภาพ (How to genetic engineering improve biotechnology)

การท พนธวศวกรรม พฒนาไปในหลายๆดานนน ไมวาจะเปนการตดตอพนธกรรมพช หรอเทคโนโลยทเกยวกบดเอนเอ(DNA)หรอทางดานอนๆ เปนผลท าใหการพฒนาทางดาน เทคโนโลยชวภาพ พฒนาตามไปดวย เพราะเนองดวย พนธวศกรรม นนเปนสวนหนง เทคโนโลยชวภาพนนเอง

จเอมโอ (GMOs) คอ อะไร (What is GMOs ?)

จเอมโอ ยอมาจากค าภาษาองกฤษวา Genetically Modified Organisms (GMOs) คอ สงมชวตซงไมวาจะเปนพช หรอสตว หรอแบคทเรย หรอ จลนทรย ทถกดดแปลง พนธกรรม จากกระบวนการทาง พนธวศวกรรม (Genetic Engineering)

โดยจากการตดเอายน(gene)ของสงมชวตชนดหนง มาใสเขาไปในยน(gene)ของสงมชวตอกชนดหนง โดยตามปกตไมเคยผสมพนธกนไดในธรรรมชาต เพอใหสงมชวตชนดนน ทมคณลกษณะหรอคณสมบตตามทตองการ ซงสงมชวตทถกน ายน(gene)มาใสเขาไปแลวกคอ จเอมโอ(GMOs) ตวอยางเชน น ายน(gene)ทนความหนาวเยนจากปลาขวโลกมาผสมกบมะเขอเทศเพอใหมะเขอเทศปลกในททอากาศหนาวเยนได น ายน(gene)จากแบคทเรยชนดหนงมาใสในยน(gene)ของถวเหลองเพอใหถวเหลองทนทานตอยาปราบวชพช น ายน(gene)จากไวรสมาใสในมะละกอเพอใหมะละกอตานทานโรคไวรสใบดางวงแหวนได เปนตน

โดยพชทไดรบการตดตอยน(gene)จากกระบวนการทางพนธวศวกรรม (Genetic Engineering) อาจเรยกแบบเฉพาะไดวา Transgenic Plant สวนค าวา จเอมโอ(GMOs) เปนค าทเรยกสงมชวตทวไปทไดรบการตดตอยน(gene)

พชจเอมโอ (GMOs)ทมขายตามทองตลาดในปจจบน ไดแก ถวเหลอง, ขาวโพด, มนฝรง, มะเขอเทศ, มะละกอ, ฝาย, คาโนลา (Canola) (พชใหน ามน) และ สควอช (Squash)

พช GMOs คอ อะไร (What is Transgenic Plant ?)

พช GMOs หรอ พชดดแปลงพนธกรรม คอ พชทไดรบการคดเลอกใหมาผานกระบวนการทางพนธวศวกรรม(Genetic Engineering) เพอทจะใหพชชนดนนมคณลกษณะหรอคณสมบตทจ าเพาะเจาะจงตรงตามความตองการ

เชน พชททนตอสภาพดนฟาอากาศทไมเออตอการเจรญเตบโต, พชทมความสามารถตานทานแมลงศตรพชได, พชทมสารอาหารทางโภชนาการหรอสารชวโมเลกลบางชนดทเพมขน เชน ม โปรตน หรอ วตามน หรอ ไขมน ทเพมขน เปนตน

พช GMOs หรอ พชดดแปลงพนธกรรม ถอวาเปน จเอมโอ (GMOs – Genetically Modified Organisms) หรอ สงมชวตดดแปลงพนธกรรม ประเภทหนง ซงพชทผานการตดตอยน(Gene)แลวจากกระบวนการทางพนธวศวกรรม (Genetic Engineering) มอกชอเรยกหนงทมกเรยกกน นนคอ “Transgenic Plant”

พชจเอมโอ (พช GMOs) ทไดมการวางจ าหนายแลวตามทองตลาดในปจจบน ไดแก ขาวโพด, มะเขอเทศ, ถวเหลอง, ฝาย, มนฝรง, มะละกอ, สควอช (Squash) และ คาโนลา (Canola) (พชทใหน ามน)

ตวอยางของ พช GMOs หรอ พชดดแปลงพนธกรรม (Examples of GMOs, Plants)

มะเขอเทศ GMOs ท าใหไดมะเขอเทศมลกษณะทดขน มความทนทานตอโรคมากขน จากการทใส antisense gene ของยน(gene)ทผลตเอนไซม polygalacturonase (PG) ท าใหเอนไซม polygalacturonase ถกรบกวนการแสดงออก มผลท าใหเนอของมะเขอเทศมความแขงมากขนท าใหลดความเสยหายหรอการบอบช าขณะท าการขนสงลง ท าใหมะเขอเทศเนาชาลงหลงจากทเกบเกยวแลว

มะละกอ GMOs ท าใหไดมะละกอทตานทานโรคหาได หรอตานทานโรคไวรสใบดางวงแหวนได และท าใหไดมะละกอมจ านวนเมลดทนอยลง

ถวเหลอง GMOs ท าใหไดถวเหลองทมลกษณะทดขน จากการน ายน(gene)จากแบคทเรยใสลงไปในดเอนเอ(DNA)ของถวเหลอง ท าใหถวเหลองมความสามารถททนทานตอสารเคมทปราบวชพชชนด Roundup (glyphosate) หรอ glufosinate ไดดกวาถวเหลองแบบทวไป มผลท าใหสามารถใชสารเคมชนด Roundup ไดในปรมาณทมากขน กอใหเกดไดผลผลตของถวเหลองมจ านวนมากขนไปดวย, จากการทท าการ knocked out ยน(gene)เดมทท าใหเกดไขมนชนดอมตว ท าใหไดถวเหลองทมไขมนชนดอมตวนอยลง, จากการทน ายน(gene)พวกยนบทใสลงไปในถวเหลองท าใหถวเหลองสามารถฆาหนอนแมลงทเปนศตรของถวเหลองได

ฝาย GMOs ท าใหไดฝายทสามารถฆาหนอนทเปนศตรของฝายได โดยไดใสยน(gene)ของแบคทเรยทชอ Bacillus thuringiensis var. kurataki (B.t.k) แทรกเขาไปในโครโมโซม(chromosome)ของตนฝาย ท าใหฝายสามารถทจะสรางโปรตน Cry 1A ทสามารถฆาหนอนทเปนศตรของฝายได

มนฝรง GMOs ท าใหไดมนฝรง (Potato)ทมลกษณะทดขน มคณคาทางสารอาหารทเพมมากขนโดยไดใสยน(gene)ของแบคทเรยทชอ Bacillus thuringiensis แทรกเขาไปในยน(gene)ของมนฝรง ท าใหมนฝรง GMOs มคณคาทางสารอาหาร(เพมปรมาณโปรตน)ทเพมมากขน และในบางชนดอาจมประโยชนในทางการแพทยทสามารถผลตวคซนทเปนประโยชนกบมนษยไดอกดวย

ขาวโพด GMOs ท าใหไดขาวโพดทมลกษณะทดขน สามารถสรางสารพษท าใหแมลงทมากดกนขาวโพดตายได โดยไดใสยน(gene)ของแบคทเรยทชอ Bacillus thuringiensis แทรกเขาไปในยน(gene)ของเมลดขาวโพด จงสามารถท าใหขาวโพดสรางสารทเปนพษตอแมลงทเปนศตรของขาวโพดได โดยเมอแมลงทเปนศตรของขาวโพดมากดกนขาวโพด GMOs แมลงกจะตายลง

ออย GMOs ท าใหไดออยทมลกษณะทดขน ท าใหสามารถตอตานยาฆาแมลง และมปรมาณน าตาลซโครสในปรมาณทสงขน ขาว GMOs ท าใหไดขาวทมลกษณะทดขน สามารถทนแลง ทนเคมได หรอ มสารอาหารอยางบตาแคโรทน(beta-carotene) ทเปนสารเรมตน (precursor)ของวตามน A ได

พรกหวาน GMOs ท าใหไดพรกหวานทมลกษณะทดขน จากการทใสยน(gene) coat protein ของไวรสลงไปในดเอนเอ(DNA)ท าใหสามารถตานทานไวรสได สตรอเบอร GMOs ท าใหไดสตรอเบอรทมลกษณะทดขน อยางเชน ผลของสตรอเบอรเนาเสยไดชาลง กอใหเกดความสะดวกในการขนสงมากยงขน ท าใหผลของ สตรอเบอรมสารอาหารเพมมากขน

แอปเปล GMOs ท าใหไดแอปเปลทมลกษณะทดขน คอ ท าใหแอปเปลมความสดใหมและมความกรอบของผลแอปเปลเปนระยะเวลาทยาวนานขนหรอคอท าใหระยะเวลาในการเนาเสยชาลง (delay ripening) ท าใหแอปเปลทนทานตอแมลงตางๆ ทเปนศตรของแอปเปล วอลนท GMOs ท าใหไดเมดวอลนทมลกษณะทดขน คอ ทนทานตอโรคของวอลนทมากขน

คาโนลา(Canola) GMOs ท าใหไดคาโนลา(Canola)มลกษณะทดขน ตานทานยาปราบวชพชพวก glyphosate หรอ glufosinate ได ท าใหไดน ามนจากคาโนลา(Canola)มากขน สควอช(Squash) GMOs ท าใหไดสควอช(Squash)มลกษณะทดขน จากการทใสยน(gene) coat protein ของไวรสลงไปในดเอนเอ(DNA)ท าใหสามารถตานทาน ไวรสได

ปจจยทมสวนส าคญ ในการถายฝากยนเขาสพช

๐ การเลอกใชเทคนคในการถายฝากยนเขาสพชใหเหมาะสมกบประเภทหรอชนดของพชนนหรอ เหมาะกบเซลลหรอกลมเซลลหรอเนอเยอของพชทถกคดเลอกมาใช

๐ การใชระดบของปจจยตางๆหรอเงอนไขตางๆทสงผลตอวธการถายฝากยน เพอใหเกดประสทธภาพสงสดในการถายฝากยน

๐ การคดเลอกเซลลหรอกลมเซลลหรอเนอเยอของพช ทมความสามารถในการพฒนาเปนตนไดในอตราสวนทสง เพอใชเปนเปาหมายในการถายฝากยนเขาไป เชน เอมบรโอ (Embryo), แคลลส (Callus) ซงเปนกลมเซลลพนฐานทสามารถทจะชกน าการเจรญเตบโตไดหลายทาง โดยขนอยกบสารทใชในการควบคมการเจรญเตบโตหรอสารเคมอนๆทใชเตมเขาไปในอาหารเพาะเลยง, เซลลแขวนลอย (Suspension Cells) ซงเปนเซลลเดยวๆ (Single Cell)หรอกลมของเซลลทมขนาดเลก (Aggregate Cells) ทถกเพาะเลยงในอาหารเหลวบนเครองหมนเหวยงอาหาร ท าใหเซลลเหลานนเกดการแขวนลอยตวในอาหาร, เซลลโปรโตพลาสต หรอ โพรโทพลาสต (Protoplast) ซงเปนเซลลทไมมผนงเซลล (Cell Wall) โดยจะใชเอนไซมในการยอยผนงเซลลออกไปหรอใชวธกลในการแยกเอาผนงเซลลออกมา เปนตน

๐ การเลอกใช สวนทควบคมการแสดงออกของยน (Promoter), ยนเครองหมายทใชในการคดเลอกเซลลหรอกลมเซลลหรอเนอเยอ ของพชทมการแทรกยน(Gene)เขาในจโนม(Genome)หรอดเอนเอ(DNA)แลว (Selectable Marker Gene) หรอ ยนรายงานผลของการถายฝากยน (Reporter Gene) ทมประสทธภาพสง และโดยเลอกใชใหเหมาะสมกบชนดของเซลลหรอกลมเซลลหรอเนอเยอ ของพชทน ามาท าการถายฝากยน

๐ การจดการระบบใหใชระยะเวลาทสนทสดของเซลลหรอกลมเซลลหรอเนอเยอของพชเปาหมายทน ามาถายฝากยน ในการเพาะเลยง การคดเลอก และการพฒนาเปนตน เพอใหลกษณะทางพนธกรรมทไมตองการซงเกดจากขนตอนการเพาะเลยง(Somaclonal Variation) ลดลง

ขอด หรอ ประโยชน ของ GMOs (Advantages of GMOs)

๐ ประโยชนทางดานการเกษตร - ท าใหเกดพชทใหผลผลตมากขน ตวอยางเชน ผลมขนาดใหญขน (เชน มะเขอเทศมผลขนาดใหญขน), ผลมปรมาณมากขน (เชน ปรมาณเมลดขาวตอตนมากขน), ผลมน าหนกมากขน (เชน มะละกอทมน าหนกมากกวามะละกอปกตทวไป) - ท าใหเกดพชทมความทนทานตอสภาพแวดลอม โดย ทนตอสภาพดนฟาอากาศทไมเอออ านวยตอการเพาะปลกหรอเจรญเตบโตของพช ตวอยางเชน พชททนแลง (เชน ขาวทนแลง), พชททนตอดนเคม (เชน ขาวทนดนเคม), พชททนตอดนเปรยว เปนตน - ท าใหเกดพชททนตอศตรพช เชน พชททนตอเชอไวรสทกอใหเกดโรคพช พชททนตอเชอราทกอใหเกดโรคพช พชททนตอแบคทเรยทกอใหเกดโรคพช ทนตอแมลงศตรพช หรอแมแตทนตอ ยาฆาแมลง และทนตอยาปราบวชพช

- เมอท าใหพชลดการใชสารเคม พษจากสารเคมทกอใหเกดอนตรายตอเกษตรกรกลดลง - ท าใหเกดพชทมผลผลตทสามารถเกบรกษาเปนเวลานาน และอยไดนาน ท าใหขนตอนในการขนสงสามารถขนสงในระยะไกลโดยไมเนาหรอเสย เชน มะเขอเทศทถกท าใหสกชา หรอถงแมจะสกแตกไมงอม เนอยงแขงและกรอบ ไมเละเมอไปถงมอผบรโภค

๐ ประโยชนตอผบรโภค - ท าใหเกด พช ผก ผลไม มคณคาทางโภชนาการเพมมากขน เชน ท าใหมะเขอเทศมวตามนอมากขน ท าใหสมหรอมะนาวทมวตามนซเพมมากขน ท าใหกลวยมวตามนเอเพมขน เปนตน - ท าใหลดการขาดแคลนอาหารได เนองจากการปรบปรงพนธใหมผลผลตและความตานทานตางๆมากขน ท าใหมผลผลตทเพมมากขน ตอบสนองตอความตองอาหารทเพมมากขน

๐ ประโยชนดานการพาณชย - ลดขนตอนและระยะเวลาของการผสมพนธพช ซงหากชวงชวตของพชทตองการปรบปรงพนธดวยวธเดมยาวนานกวาจะไดผล และตองท าการคดเลอกพนธอยหลายครง การท า GMOs ท าใหขนตอนนเรวและแมนย ายงขนกวาเดมมาก - ท าใหเกดพชพนธใหมๆ ทมประโยชนในการพาณชย เชน ดอกไมหรอพวกไมประดบทมรปรางแปลกกวาเดม มขนาดใหญกวาเดม สสนแปลกไปจากเดม (เชน กหลาบสน าเงน) หรอมความคงทนกวาเดม

๐ ประโยชนตอดานการอตสาหกรรม - หากท าพช GMOs ใหสามารถลดการใชสารเคม และชวยใหมผลผลตมากขนกวาเดม ท าใหตนทนการผลตลดต าลงและเวลาทใชกลดลงดวย วตถดบทไดมาจากภาคการเกษตร เชน ซงขาวโพด แกลบ กากถวเหลอง อาหารสตว จงมราคาถกลง - ม GMOs หลายชนดทไมใชพช ทใชกนอยในอตสาหกรรมอาหาร เชน เอนไซมทใชในการผลตน าผกผลไม หรอ เอนไซม ไคโมซน (Chymosin) ทใชในการผลตเนยแขงเปนผลตภณฑทไดจาก GMOs และท ามาเปนเวลานานแลว ท าใหลดทงตนทนการผลตและเวลา ทตองใชลง

๐ ประโยชนตอดานการแพทย - การผลตวคซน หรอยาชนดตางๆ ในอตสาหกรรมยาปจจบนนลวนแลวแตใช GMOs ชวยแทบทงสน อกไมนานน เราอาจมน านมววทมสวนประกอบของฮอรโมนหรอตวยาทจ าเปนตอมนษย - ชวยลดการขาดแคลนยาหรอวคซนไดมากขน เพราะ GMOs สามารถชวยเพมการผลตสงเหลานใหเพมขนได

๐ ประโยชนตอดานสงแวดลอม - หากท าพช GMOs ใหสามารถปองกนศตรพชไดเอง จ านวนการใชสารเคมชนดตางๆเพอการปราบศตรพชกจะลดนอยลงจนอาจถงไมตองใชเลยกได ท าใหมลภาวะตอสงแวดลอมทเกดจากสารเคมลดลง - กอใหเกดความหลากหลายทางชวภาพมากขน เนองจากยนทมการแสดงออกทมประโยชนถกเลอกใหรบโอกาสในการแสดงออกในสงมชวตหลากหลายชนดมากขน

ขอเสย หรอ ผลเสย ของ GMOs (Disadvantages of GMOs)

๐ ปญหาดานของความเสยงตอผบรโภค อาจมสงอนเจอปนทท าใหเกดอนตรายจากสารอาหารทไดจากจเอมโอ(GMOs) ได เชน เคยมขาววา คนในสหรฐอเมรกาเกดการลมปวยและเสยชวตเกดขน ซงมสาเหตมาจากการบรโภค กรดอะมโน L-Tryptophan ซงเปนสารอาหารทไดจากจเอมโอ(GMOs)โดยเปนผลตภณฑของบรษท Showa Denko แตความจรงแลวจเอมโอ(GMOs) ไมไดเปนสาเหตของอนตราย แตเกดจากความผดพลาดในกระบวนการหลงการท าใหบรสทธของผลตภณฑ โดยในขนของการควบคมคณภาพ (Quality Control) มความบกพรองจนมสงเจอปนทไมตองการเหลออย

จเอมโอ(GMOs)อาจเปนพาหะของสารทเปนอนตรายได อยางในการทดลองของ Dr.Pusztai ไดท าการทดลองใหหนกนมนฝรงดบทมสารเลคตน(lectin)เจอปนอย แลวผลออกมาวาหนมภมคมกนลดลง รวมถงล าไสของหนมลกษณะบวมอยางผดปกต นกวทยาศาสตรจ านวนมากวจารณการทดลองนวา มความบกพรองในการออกแบบการทดลองรวมถงในวธการทดลอง ซงเชอวาตอไปจะมการทดลองทรดกมมากขน และมคนกงวลวา ดเอนเอ (DNA) จากไวรสทใชในการท าจเอมโอ(GMOs) อาจเปนอนตรายได

อาจมสารบางอยางจากจเอมโอ(GMOs) มไมเทากบปรมาณสารปกตในธรรมชาต (สารทไมไดเกดจากการตดตอพนธกรรมแลวใสยน(gene)ทจะผลตสารนนโดยตรงลงไป) อยางมรายงานวาถวเหลองทเกดจากการตดตอพนธกรรมมสาร isoflavone {เปนสารจ าพวก phytoestrogen [ซงคลายสารจ าพวกฮอรโมนเอสโตรเจน(estrogen)ในคน]} มากกวาถวเหลองในธรรมชาตเลกนอย ซงยงไมแนใจวา การเพมขนของฮอรโมน estrogen อาจท าใหเปนอนตรายตอผบรโภค จเอมโอ(GMOs) หรอเปลา โดยเฉพาะในเดกทารก

เกดสารภมแพ(allergen)ซงอาจไดมาจากสงมชวตทเปนแหลงเดมของยน(gene)ทน ามาใชท าจเอมโอ(GMOs)นน อยางการใชยน(gene)จากถว Brazil nut มาท าจเอมโอ(GMOs)เพอเพมคณคาของโปรตนในถวเหลองใหมากขนส าหรบเปนอาหารสตว กอนทจะออกจ าหนายพบวาจเอมโอ(GMOs)ทเปนถวเหลองชนดนอาจท าใหคนกลมหนงเกดอาการแพได เนองจากไดรบโปรตนทเปนสารภมแพจากถว Brazil nut ทางบรษทจงไดระงบการพฒนาและการจ าหนายจเอมโอ(GMOs)ชนดน แตถงอยางนนพชจเอมโอ(GMOs)ชนดอนๆ ทมจ าหนายอยทวโลกในขณะน อยางพวก ถวเหลองและขาวโพดนน ไดมการประเมนแลววา มอตราความเสยงไมแตกตางจากถวเหลองและขาวโพดทปลกอยทวไปในธรรมชาต

๐ ปญหาดานของความเสยงตอสงแวดลอม สารพษบางชนดทใชปราบแมลงศตรพช อาจกระทบถงแมลงและสงมชวตชนดอนๆทมประโยชนตอพช เชน Bt toxin ทมกใสในจเอมโอ(GMOs) อยางผลการทดลองของ Losey มหาวทยาลย Cornell ไดศกษาผลกระทบของสารฆาแมลงของเชอ Bacillus thuringiensis (บท) ในขาวโพดตดตอพนธกรรมทมตอผเสอ Monarch ในการทดลองนท าในสถานททดลองภายใตสภาวะเงอนไขท Stress โดยใหผลเพยงในขนตนเทานน ซงตองมการทดลองในภาคสนามอกเพอใหไดผลทมนยส าคญ กอนทจะมการสรปผลและมการน าไปขยายความตอไป

การน าจเอมโอ(GMOs)ออกสสงแวดลอมทวไป โดยอาจมผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ ซงอาจท าใหเกดสงมชวตสายพนธใหมทมลกษณะเดนเหนอกวาสายพนธดงเดมในธรรมชาตมากจนกลนสายพนธดงเดมในธรรมชาตใหหายไปหรอสญพนธไป หรออาจเกดลกษณะเดนอะไรบางอยางถกถายทอดไปยงสายพนธทไมตองการ หรออาจท าใหศตรพชดอตอสารเคมปราบศตรพช อาจท าใหเกด “สดยอดแมลง(super bug)” หรอ “สดยอดวชพช(super weed)”ได

๐ ปญหาดานของเศรษฐกจและสงคม ปญหาในเรองอน ทไมใชเรองวทยาศาสตร เชน การผกขาดทางสนคาจเอมโอ(GMOs)ของบรษทเอกชนทจดสทธบตรเกยวกบจเอมโอ(GMOs)นน ท าใหในอนาคตอาจเกดความไมมนคงทางดานอาหารไดและไมสามารถพงพาตนเองไดตอไป รวมถง ปญหาในเวทการคาระหวางประเทศทกดกนสนคาจเอมโอ(GMOs)

ขอแตกตางระหวาง GMOs กบ GMO (Difference between GMOs and GMO)

GMOs ยอมาจากค าวา Genetically Modified Organisms สวน GMO ยอมาจากค าวา Genetically Modified Organism ซงคอ GMOs เปนรปพหพจนของ GMO โดยท GMO เปนรปเอกพจน หมายความวาตว s ทตามหลงค าวา GMO ท าให GMOs เปนรปพหพจน ดงนน ความแตกตางระหวาง GMOs และ GMO คอ ค าวา GMO กลาวถงสงมชวตทถกดดแปลงทางพนธกรรมเพยงตวเดยวหรอเพยงตนเดยว สวน GMOs กลาวถงสงมชวตทถกดดแปลงทางพนธกรรมทมากกวา 1 ตวหรอ 1 ตน ขนไป

จลนทรยดดแปลงพนธกรรม (GMM) คอ อะไร (What is GMM?)

จลนทรยดดแปลงพนธกรรม (Genetically Modified Microorganism, GMM) คอ จลนทรย(Microorganism)ทถกดดแปลงพนธกรรมจากกระบวนการทาง พนธวศวกรรม (Genetic Engineering)ใหมความแตกตางไปจากพนธกรรมเดม โดยทไมสามารถเกดขนไดเองตามธรรมชาต เพอจะใหมคณลกษณะทเปนประโยชนตามทตองการ เชน เพอใหผลตเอนไซมบางอยางในปรมาณมากๆ

จลนทรย(Microorganism)ทมสารพนธกรรมเปลยนแปลงไปดวยวธการดงตอไปนไมถอวาเปนจลนทรยดดแปลงพนธกรรม (Genetically Modified Microorganism, GMM) - การแลกเปลยนดเอนเอ(DNA)ของจลนทรย(Microorganism)ดวยวธการตามธรรมชาต - การใชเทคนค Self Cloning - การใชเทคนค in vitro Fertilization - การใชเทคนคกอการกลายพนธ (Mutagenesis) - การใชเทคนคชกน าใหเกดโพลพลอยด (Polyploid) - การใชเทคนคการหลอมเซลลหรอการหลอมโปรโตพลาสต ทไมท าใหเกดสารพนธกรรมใหมทไมสามารถเกดขนไดเองตามธรรมชาต

เทคโนโลยชวภาพคออะไร?

(What is biotechnology ?)

เทคโนโลยชวภาพ

คอเทคโนโลยซงน าเอาความรทางดานตางๆ

ของวทยาศาสตรมาประยกตใชกบสงมชวต หรอ

ชนสวนของสงมชวต หรอผลผลตของสงมชวต

เพอเปนประโยชนตอมนษยไมวาจะเปนทางการ

ผลตหรอทางกระบวนการ ของสนคาหรอบรการ

เพอใชประโยชนเฉพาะอยางตามทเราตองการ โดย

สามารถใชประโยชนทางดานตางๆ เชน ดาน

การเกษตร ดานอาหาร ดานสงแวดลอม

ดานทางการแพทย เปนตน

โดยทาง United Nations Convention on Biological Diversity

ไดใหนยามของเทคโนโลยชวภาพ ไววา

“Any technological application that uses biological systems,

living organisms, or derivatives thereof, to make or modify

products or processes for specific use.”

“การประยกตใชเทคโนโลยตางๆมาใชกบ ระบบทางชวภาพ หรอ สงมชวต

หรอ สงทไดจากระบบทางชวภาพและสงมชวต เพอทท าการสรางหรอปรบปรง

แกไข ผลตภณฑ หรอ กระบวนการ เพอน ามาใชประโยชนในเรองเฉพาะดาน”

การใชประโยชนจากเทคโนโลยชวภาพ

(Applications of biotechnology)

การใชประโยชนจากเทคโนโลยชวภาพมหลายดาน เชน 1. เทคโนโลยชวภาพ เพอการเกษตร คอ การพฒนาและปรบปรงพนธพช โดยวธการ

เพาะเลยงเนอเยอและเซลลพช การตดแตงยน ตวอยางเชน การเพาะเลยงเนอเยอเพอ

ขยายพนธกลวยไม การตดแตงยนเพอการพฒนาพนธพชตานทานตอศตรพชหรอโรคพช

การพฒนาผลไมใหสกงอมชา

2. เทคโนโลยชวภาพเพออตสาหกรรม

อาหาร คอ การเพมคณคาผลผลตของ

อาหาร ตวอยางเชน การลดปรมาณ

โคเลสเตอรอลในไขแดง การท าใหโค

และสกรเพมปรมาณเนอ

3. เทคโนโลยชวภาพเพอสงแวดลอม คอ

การลดการใชสารเคมท เปนผลเสยตอ

สงแวดลอม ตวอยางเชน การน าของเสย

จากสงมชวตไปท าปยหรอการผลตปย

ชวภาพจากสารอนทรย การใชจลนทรย

ในการก าจดขยะหรอน าเสย

4.เทคโนโลยชวภาพดานเทคโนโลยการแพทยเพอสขภาพ ตวอยางเชน การผลต

วคซนปองกนโรค การผลตโมโนโคลนอลแอนตบอดเพอตรวจวนจฉยโรคและการ

เยยวยารกษา การใชเทคโนโลยดเอนเอตรวจสอบความผดปกตทางพนธกรรมหรอ

โรคทางพนธกรรมตางๆ การผลตยาจากผลตภณฑจากสงมชวต

ตวอยางของผลตภณฑทาง

เทคโนโลยชวภาพในชวตประจ าวน

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทท าจากนม

ชนดตางๆ เชน นมสด นมพรองมนเนย หรอ

นมถวเหลอง โดยการหมกนมรวมกบแบคทเรย

พวก แลคโตบาซลส เอซโดซส และ สเตรปโต

คอคคส เทอรโมฟลลส แบคทเรยพวกนจะชวย

ยอยน าตาลแลคโตสทอยในนมใหกลายเปนกรด

แลคตค ท าใหเกดภาวะกรดและมรสเปรยว จะท า

ได 2 แบบ คอ นมเปรยว ทมลกษณะเปนน า

คลายเครองดม อกชนดหนง คอ โยเกรต

ทมลกษณะเปนของเหลวขน

o นมเปรยวและโยเกรต

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทเปนอาหารทท าจากแปงสาลทผสมกบน าและยสต

หรอ ผงฟ และอาจใชสวนผสมอนๆเพอใชในการแตงส รสชาตและกลน ใหแตกตางกน

ไป จากนนน าสวนผสมเหลานมาตรวมใหเขากนและน าไปอบ

o ขนมปง

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพท เปน

เครองดมแอลกอฮอลท าจากน าองนทน ามาหมก

ดวยยสตจะท าใหเปลยนนาตาลในองนใหกลายไป

เปนแอลกอฮอลแตไวนสามารถท าไดจากการหมก

นาผลไมเกอบทกชนดกบยสตแตจะใหกลนและ

รสชาตทแตกตางกนไป ถงอยางนนกยงเรยกไวน

เชนเดยวกนโดยจะเรยกชอผลไมชนดนนๆตาม

ไปดวย เชน ไวนสบปะรด

o ไวน หรอ เหลาองน

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทลกษณะเปน

ของเหลวใสมรสเปรยวมกใชปรงอาหาร ไดจากการ

หมกยสตกบวตถดบทม น าตาล เชน ผลไมตางๆ

หรอ น าตาล กากน าตาลหรอพวกเมลดธญพช เชน

ขาว ขาวโพด ซงพวกนจะตองเปลยนแปงใหเปน

น าตาลกอนจงหมกกบยสต แลวจะไดแอลกอฮอล

จากนนจงน าแอลกอฮอลมาหมกดวยแบคทเรยใน

กลมAcetobacter และGluconobacterใน

ภาวะทมออกซเจนท าใหเกดกรดอะซตก ถาน ามา

กลนจะไดน าสมสายชกลน

o น าสมสายช

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพ

ทเปนซอสชนดหนงใชในการปรง

อาหาร ท าจากการหมกถวเหลองกบ

เชอรา Aspergillus oryzae

(หรอ Aspergillus soyae)

o ซอว

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพ

ทใชในการปรงรสอาหาร ท าจากการ

หมกถวเหลองดวยเกลอรวมกบเชอรา

o เตาเจยว

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทเปนขนม

หวานสใส ลกษณะคลายเยลลท าจากการหมกน า

มะพราวผานการท าใหแขงตวจนกลายเปน

เซลลโลสโดย ใชแบคทเรย Acetobacter

xylinum วนทเกดขนเปนพอลเมอรของน าตาล

กลโคสตอกนดวยพนธะบตา-1,4 ไกลโคซดก

(ϐ-1,4 glycosidic bond)หรออาจเรยกวา

เปนเนอเยอประเภทเซลลโลส

o วนมะพราว

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทเปน

อาหาร ไดจากการน ากอนเตาหมาหมกดวย

เชอราแลวหมกดองในน าปรงรส ทท าจาก

สวนประกอบตางๆ เชน น าตาล เกลอ ผง

พะโล ไวน อาจมพรกแดง ขาวแดง ขง อย

ดวย หรอน ากอนเตาหมาหมกดองในเตาเจยว

สแดงในเตาหย ไดจากการหมก ขาว ดวย

เชอรา Monascus purpureus ใชเปน

สารใหส

o เตาหย

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทเปนอาหารท า

จากเนอหมสวนสะโพกทแยกไขมนและเอนออกแลว

ผสมกบหนงหม อาจผสมหหมหรอจมกหมทตมสกและ

หนเปนเสน เตมเกลอ ขาวสก กระเทยมบด น าตาล

ทราย ผสมใหเขากน อาจเตมพรกสดดวยกได หอเปน

มดดวยพลาสตก หรอหอดวยใบตองสด หรอบรรจใน

ภาชนะบรรจลกษณะอนๆ มดใหแนนดวยยาง เชอก

หรอตอก เพอจะไลอากาศภายในออกมา จะไดเกด

สภาวะไมมอากาศ ซงเปนสภาวะท lactic acid

bacteria เจรญไดด และสรางกรดหมกจนมรสเปรยว

o แหนม

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพทเปนอาหาร

ไดจากการน าผลไมท งผลมาลางใหสะอาด

อาจจะมการตดแตงเพมเตม เชน ปอกเปลอก

ควานเมลด และจากนนอาจจะน าไปแชในน า

ปนใสหรอสารทชวยท าใหกรอบกอน แลวจง

น ามาดองในน าดอง ในระยะเวลาทเหมาะสม

หรออาจน ามาดองในน าปรงรสอกครงหนง แลว

น ามาใสในภาชนะเพอเกบรกษา

o ผลไมดอง

ในการหมกดองชวงแรกจะเกดกระบวนการออสโมซสน าตาลทอยในผลไมจะมการแพรออกมา

อยในน าเกลอ ท าใหในน าเกลอมสารอาหารทใชในการเจรญเตบโตของจลนทรยทปนเปอน

มากบผลไมตามธรรมชาต เกดการเจรญขนได โดยเฉพาะพวก Achromobacter และยสตจะ

เปลยนน าตาลใหกลายเปนกรด, แอลกอฮอล และกาซคารบอนไดออกไซด เมอเกดสภาวะเปน

กรดท าใหจลนทรยพวก Lactic Acid Bacteria เชน Leuconostoc mesenteroids

เจรญเตบโตขนมาได ท าใหเกดกรดแลคตก โดยจะเปลยนน าตาลใหเปนพวกกรดแอซตก ,

แอลกอฮอล และกาซคารบอนไดออกไซด เมอภายในถงหมกเกดมความเปนกรดเพมมากขน

เชอ Leuconostoc จะเจรญชาลงและจะมเชอแบคทเรยLactobacillus brevis เจรญและ

เปลยนน าตาลใหเปนกรดแลคตก 1-2% จากนนแบคทเรยพวก Lactobacillus platarum

จะเจรญ เปลยนน าตาลใหเปนกรดแลคตก จนมความเขมขน 2.5% ปฏกรยาการหมกจงสนสด

เปนผลตภณฑทางเทคโนโลยชวภาพมสถานะ

เปนสารละลายของเหลวประกอบไปดวยจลนทรย

จ านวนมาก มสด าออกน าตาล มกลนอมเปรยว

อมหวาน และยงสามารถใชชวยในการปรบ

ความสมดลของสงแวดลอมและของสงมชวตได

ในบางครงน าหมกชวภาพยงสามารถน าไปลาง

หองน าได จะชวยใหขจดกลนเหมนไมพงประสงค

ได น าหมกชวภาพ ไดจากการหมกเศษซากพช

หรอเศษซากสตว กบสารทใหความหวาน

o น าหมกชวภาพหรอน าสกดชวภาพหรอน าจลนทรย

เทคโนโลยชวภาพทาง

ดานการแพทยและสขภาพ

เทคโนโลยชวภาพสามารถน ามาประยกตใชในทางดานการแพทยและสขภาพ

ไดหลายอยางหลายดาน ตวอยางเชน

ดานยารกษาโรค

เชน การน าความรมาประยกตกนระหวางทางเทคโนโลยชวภาพกบสมนไพรหรอ

สมนไพรไทย จนสามารถท ายารกษาโรคตวใหมได

ดานการปองกนโรค

เชน การตรวจดเอนเอ เพอวเคราะหโรคทางพนธกรรมของพอแมเพอดวาบตรทเกด

มาจะมโอกาสเกดโรคทางพนธกรรมใดๆหรอไม หรอ การท าวคซนเพอปองกนโรค

ดานการวนจฉยหาสาเหตโรค

เชน การผลตโมโนโคลนอลแอนตบอดเพอตรวจวนจฉยโรคตางๆ หรอ การตรวจด

เอนเอ เพอวเคราะหโรคทางพนธกรรม

ดานการรกษาโรค

เชน การประยกตใชเทคโนโลยชวภาพกบการรกษาโรคเบาหวาน

รวมถงการประยกตรวมความรทางเทคโนโลยชวภาพกบทางดานการแพทย

มาใชในงานทางดานกฏหมายอยางงานทางนตวทยาศาสตรเพอใชในการ

วเคราะหหลกฐาน พสจนหลกฐาน หรอ ในการสบสวนคด รวมถงการพสจน

เอกลกษณบคคล การพสจนเครอญาตดวย ดเอนเอ

เดกหลอดแกว (IVF) คออะไร?

เดกหลอดแกว (In Vitro Fertilization, IVF) คอ

เทคโนโลยทชวยในการปฎสนธระหวางไขและสเปรมทภายนอกรางกาย เพอเปนการแกไข

ปญหาภาวะการมบตรยาก ดวยการน าไขออกมาจากรางกายของฝายผหญงและน าเอาสเปรม

ของฝายผชาย มาท าการปฏสนธกนภายในภาชนะบรรจของเหลว เสรจแลวจงน าไขทมการ

ปฏสนธแลว หรอ ตวออนเอมบรโอใสเขาไปยงมดลกของฝายผหญง เพอท าใหการตงครรภ

นนสมบรณ ค าวา “เดกหลอดแกว” มาจากการทขนตอนในการท าใหเกดเดกมการปฎสนธ

แบบ “In Vitro” ทเปนภาษาละตน แปลวา “ภายนอกสงมชวต” ซงIn Vitroโดยทวไป

มกจะท ากนในหลอดทดลองและหลอดทดลองจะท ามาจากแกว จงไดเรยกหลอดทดลองวา

หลอดแกว และเปนเหตใหเรยกเดกทเกดจากขนตอนเหลานวา “เดกหลอดแกว”

ปจจยในการเลอกท าเดกหลอดแกว (In Vitro Fertilization, IVF)

โดยจะพจารณาจากปจจยทสงผลตอภาวะมบตรยากในคสมรสไดแก

- ฝายผหญงมปญหาเกยวกบระบบทอน าไขผดปกต

- ฝายผชายมปญหาเกยวกบคณภาพเชออสจหรอเชออสจผดปกต

- ฝายผหญงมปญหาเกยวกบภาวะเยอบโพรงมดลกเจรญผดท ระบบฮอรโมนรงไขผดปกต

- ผานการท าผสมเทยมมาแลวแตไมส าเรจ

- มปญหาเกยวกบระบบภมคมกนของรางกาย

- มความจ าเปนตองใชไขทไดรบการบรจาคจากผอน

- การตรวจโรคทางพนธกรรมของบตรกอนเกดโดยมการตรวจกอนทจะมการถายฝากตวออนเขาส

มดลก ดวยวธการ Embryo Biopsy

- การมภาวะทไมทราบสาเหตของการมบตรยาก โดยทคสมรสมความพยายามมามากกวา3ป

ขนตอนการท าเดกหลอดแกว

1.เตรยมความพรอมของคสมรส โดยการ

- สรปประวตการรกษา - ตรวจรางกาย - ตรวจระบบฮอรโมนรงไข

- ตรวจอลตราซาวดมดลกและรงไข - ตรวจความแขงแรงของเชออสจ

2.วางแผนและท าความเขาใจรวมกนระหวางแพทยและคสมรส

3.ท าการกระตนรงไขเพอใหมการตกไขและท าใหไขสกในรงไข

4.ตรวจการเปลยนแปลงของไขดวยการอลตราซาวนด

5.เกบไขออกจากรางกายฝายหญงพรอมกบการเกบเชออสจจากฝายชาย

6.น าไขไปปฏสนธกบสเปรม

7.เพาะเลยงตวออนในน ายาเลยงใหเตบโตและแขงแรงภายในหองปฏบตการ

8.ถายฝากตวออนเพอฝงตวในโพรงมดลก

9.ตรวจตดตามระดบฮอรโมนของฝายหญงในระหวางการฝงตวของตวออนหรอการตงครรภ

ระยะเวลาในการท าเดกหลอดแกว

เดกหลอดแกวจะใชเวลาทงหมดประมาณ

4-6 สปดาหจงจะเสรจสมบรณ โดยท

หลงจากมการถายฝากตวออนเขาสโพรง

มดลกแลวประมาณ 2 สปดาหทางแพทย

จะนดมาตรวจเลอดเพอทดสอบการ

ตงครรภ

โอกาสส าเรจในการท าเดกหลอดแกว

โอกาสส าเรจจะขนอยกบปจจยหลายอยาง

โดยทวไปจะมโอกาสตงครรภทประมาณ

15-35 % และเดกมโอกาสเกดความพการ

ไมแตกตางจากการตงครรภ โดยธรรมชาต

การแทงบตรของการท าเดกหลอดแกว

ถาสภาพรางกายของฝายผหญงทมาท าเดกหลอดแกวเดกหลอดแกวหากตงครรภตามปกตแลว

มโอกาสทจะแทงสง การตงครรภดวยการท าเดกหลอดแกว“เดกหลอดแกวนนจงมความเสยง

มากทจะแทงมากตามมาดวย

เทคโนโลยชวภาพ

กบโรคเบาหวาน

เนองดวยการเปนโรคเบาหวานรางกายจะไมสามารถผลตอนซลนไดเพยงพอตอ

ความตองการของรางกาย ท าใหเกดภาวะผดปกต ดงนนจงตองมการฉดอนซลน

เขาสรางกายผปวยเพอมาทดแทน ระยะแรกในผลตอนซลนจะผลตจากตบออนของ

หมหรอวว เนองจากวาอนซลนจากตบออนของหมมกรดอะมโนเพยงหนวยเดยวท

แตกตางจากอนซลนของคน และอนซลนจากตบออนของววมกรดอะมโนแค 3

หนวยทแตกตางจากของคน แตถงอยางนนกยงพบวาผทรบอนซลนจากตบออนของ

หมหรอววเกดอาการแพเกดขน เชน มอาการหายใจตดขด มผนเกดขนทวรางกาย

มความดนโลหตลดลงกวาปกต ชพจรเตนเรวกวาปกต เปนตน

ดงนนในปจจบนจงใชเทคโนโลยชวภาพเรองพนธวศวกรรม มาชวยในการผลตอนซลน

โดยการตดตอยนทสรางอนซลนของคนใสลงไปในดเอนเอของแบคทเรยอ โคไล(E.coli) ให

แบคทเรยผลตให เพราะแบคทเรยสามารถเพมจ านวนไดงายท าใหสามารถผลตอนซลนไดจ านวน

มาก ดวยวธการนท าใหมผปวยทมอาการแพอนซลนทฉดเขามนอยลงไปมาก

เทคโนโลยชวภาพกบ

สมนไพรหรอสมนไพรไทย

ในปจจบนสมนไพรหรอสมนไพรไทยมกจะถกน ามาใชเพอการรกษาโรค ดงนนเพอทจะ

พฒนาความรและขดความสามารถของสมนไพรและสมนไพรไทยใหเพมมากขน จงไดมการใช

ความรทางเทคโนโลยชวภาพมาใชในการคนหาสรรพคณของสมนไพรหรอสมนไพรไทยเพมเตม

จากทมอยเดมๆ มการสกดสารตางๆจากสมนไพรหรอสมนไพรไทยทมสรรพคณในการรกษาโรค

ใหบรสทธและหาโครงสรางของสารชนดนน ท าการทดลองทดสอบประสทธภาพในการรกษาของ

สารชนดนนเพอทจะพฒนาเปนเครองส าอางหรอยารกษาโรคแผนปจจบนตอไป

ตวอยางของงานวจยทางเทคโนโลยชวภาพเกยวกบสมนไพรหรอสมนไพรไทย เชน

การใชความรทางเทคโนโลยชวภาพวจยออกมาวา สารสกดจากตนมะหาดสามารถยบยง

การท างานของเอนไซมไทโรซเนสได ซงเอนไซมตวนเปนเอนไซมส าคญตอกลไกการสรางเมด

สผวของผวหนง ดงนน เมอการท างานของเอนไซมไทโรซเนส ถกยบยง ท าใหการสรางเมดส

ผวของผวหนงลดนอยลง จงท าใหผวขาวขน จะเหนวามผลตภณฑ ครมผวขาว หรอ โลชน

หลายอยางมสวนผสมของสารสกดมะหาดเพอท าใหสผวขาวขน และเนองจากสารสกดมะหาดมา

จากธรรมชาตโอกาสทจะเกดอาการแพจงมนอยกวาสารเคมสงเคราะหทวๆไป

ประวตของเทคโนโลยชวภาพ

(History of biotechnology)

เทคโนโลยชวภาพทเกาแกทสดในประวตศาสตรของมนษยชาตกคอ เทคโนโลยการ

หมก โดยเทคโนโลยชวภาพเมอกอนมกน าไปใชกบทางดานอาหารและดานการเกษตร

การคนพบ โครงสรางของสารพนธกรรมหรอ DNA โดยเจมส วตสน และฟรานซส ครก

ในป พ.ศ. 2496 ตอมามการคนพบเอนไซมตดจ าเพาะในแบคทเรย โดยเวอรเนอร อาร

เบอร ในชวงป พ.ศ. 2500-2510 ในป พ.ศ. 2516 เอนไซมตดจ าเพาะนถกน าไป

ทดลองใชในการทดลองตดยนจากแบคทเรยเซลลหนง แลวน าไปใสใหแบคทเรยอกเซลล

หนงเปนผลส าเรจ โดยแสตนลย โคเฮน และเฮอรเบรด โบเยอร

ตอมาในป พ.ศ. 2520 มการน ายนจากสงมชวตอนไปใสในแบคทเรยเปนผลส าเรจ

ซงน าไปสการศกษาคนควาดานนอยางกวางขวางจนถงปจจบน ทส าคญมการตดตอยนของ

มนษยทควบคมการสรางฮอรโมนใสลงในเซลล แบคทเรยทชอ E. coli ซงท าใหแบคทเรย

สรางฮอรโมนของมนษยออกมาไดเปนผลส าเรจ

จากสงทคนพบเหลานท าใหเกดเทคโนโลยชวภาพสมยใหม คอ เทคโนโลยรคอมบแนนทด

เอนเอ (DNA Recombinant Technology) หรอ พนธวศวกรรม (Genetic engineering )

ประเภทของ

เทคโนโลยชวภาพ

มกประเภท?

เทคโนโลยชวภาพไมมจ านวนประเภท

หรอไมมจ านวนชนดทแนนอน และทส าคญคอ

ไมควรจะระบจ านวนประเภทหรอจ านวนชนดท

แนนอนลงไป เพราะมนจะเปนการขดขวางหรอ

เปนการจ ากดการใชเทคโนโลยชวภาพในสาขา

ตางๆหรอดานตางๆ เนองจากเมอระบจ านวน

ประเภทหรอจ านวนชนดทชดเจนลงไปจะเปน

การตกรอบขอบเขตของการใชเทคโนโลยชวภาพ

อยแคในจ านวนประเภทหรอจ านวนชนดทได

ระบหรอนยามไว ท าใหจ ากดการเจรญกาวหนา

ทางเทคโนโลยชวภาพลงไปดวย

อยางเชน

ถาบอกวาเทคโนโลยชวภาพม 4 ประเภท คอ

1.GMOs

2.การโคลนนง

3.การเพาะเลยงเนอเยอ

4.ลายพมพดเอนเอ

ซงประเภทเหลานเปนการน าเทคโนโลยชวภาพมาประยกตใชกบสงมชวต ถา

เทคโนโลยชวภาพถกจ ากดดวยประเภทเหลาน การน าเทคโนโลยชวภาพมาประยกตใชกบ

บางเทคโนโลยทนอกเหนอจากนอาจไมเกดขนได

เชน

- DNA Computing เปนการประยกตความรมาใชระหวางเทคโนโลยชวภาพ คณตศาสตร

และคอมพวเตอร เพอน าดเอนเอมาใชในการค านวณประมวลผลคลายกบการท างานของเครอง

คอมพวเตอร

- Bionics เปนการประยกตความรมาใชระหวางเทคโนโลยชวภาพ วศวกรรมศาสตร

สถาปตยกรรมศาสตร และคณตศาสตร เพอสรางสงทเลยนแบบธรรมชาตขนมาใชในการ

แกปญหา

ดงนน ประเภทหรอชนดของเทคโนโลยชวภาพควรปลอยใหมความหลากหลายคลายกบ

ความหลากหลายทางชวภาพในธรรมชาตมากกวา

จโนมคออะไร?

(What is Genome?)

จโนม คอ ขอมลทางพนธกรรมทงหมดทจ าเปนใชในการสรางและจ าเปนตอการด ารงชวตอยาง

ปกตของสงมชวตชนดใดชนดหนง

• จโนม อยบนดเอนเอ ซงในสงมชวตชนสง จโนม กคอ ชดของดเอนเอทงหมดทบรรจอย

ในนวเคลยสของทก ๆ เซลลนนเอง

• จโนมของสงมชวตชนดเดยวกนจะแตกตางกนและสงมชวตแตละชนดมขนาดของจโนม

แตกตางกน

• โดยมค ากลาววาจโนม คอ “แบบพมพเขยว” (Blueprint)ของสงมชวต

• ในจโนมของ มนษย พช และสตวนน นอกจาก ดเอนเอในสวนซงเรยกกนวายนแลว ยงม

สวนของดเอนเอทไมใชยนอยอก และยงไมทราบหนาททแนชดทงหมด แตในการศกษาจโนม

นนตองศกษาทงหมดทงสวนทเปนยนและไมใชยน

• ในคนปกตจะมจโนม2 ชด โดยมาจากทางพอ 1 ชด จากทางแม 1 ชด

จโนมกสคออะไร?

(What is Genomics?)

จโนมกส คอ สวนหนงของสาขาพนธศาสตรโดย จโนมกสเปน

การศกษาจโนมทงหมดของสงมชวตแตละชนด ค าวา จโนมกส เรม

ใชในป พ.ศ.2529 โดย โทมส โรเดอรค เปนนกพนธศาสตร

ชาวอเมรกน ซงจโนมกส จะเนนทการศกษาหาล าดบเบสทงหมด

ของดเอนเอ ของสงมชวตแตละชนด และการท าแผนททางพนธกรรม

การรวบรวมจโนมของสงมชวตชนดตางๆ บนฐานขอมล การหา

ลกษณะเฉพาะของจโนมการวเคราะหความสมพนธระหวางยนตางๆ

และระหวางยนกบสงแวดลอม รวมถงการศกษาปรากฏการณภายใน

จโนมตางๆ เชน เฮทเทอโรซส, อพสตาซส, ไพลโอโทรป

(pleiotropy), และความเกยวพนอนๆ ระหวางโลคส และแอลลล

ภายในจโนม

การโคลนนงคออะไร?

(What is Cloning?)

การโคลนนง คอ การคดลอก หรอการท าซ า ใหมลกษณะเหมอนเดมทกประการ

หากกลาวเรอง การโคลนนง ในแงของสงมชวตทเกยวพนถงเทคโนโลยชวภาพแลว

การโคลนนง คอ กระบวนการสบพนธโดยไมอาศยเพศชนดหนง โดยสงมชวตทถกโคลน

ออกมาจะมลกษณะทางพนธกรรม โดยรวมถงมลกษณะทางกายภาพ เหมอนกบสงมชวต

ตนแบบ หรอ สงมชวตทมอยกอนแลวทกประการ

โดยค าวา โคลน(Clone) นนมาจากภาษากรกจากค าวา “Klone” ซงแปลวา แขนง

กง กาน โดยใชอธบายการแบงตวแบบไมอาศยเพศ (Asexual) ของในพชและสตว และ

โดยทค าวาโคลน จะถกใชเรยกสงทถกโคลนออกมาจากสงมชวตตนแบบ

ตวอยางของลกษณะสงมชวตทไดจากการโคลนนง เชน เพศเหมอนกน หมเลอด

เหมอนกน เปนตน

หากกลาวถงเรอง การโคลนนง สตวซงปกตแลวสบพนธโดยอาศยเพศแลว

การโคลนนง คอ การสรางสตวตวใหมขนมาโดยไมใชเซลลสบพนธของสตวเพศผหรออสจ

ของสตวเพศผ แตใชนวเคลยสจากเซลลเตมวยของเซลลรางกายของสตวเพศอะไรกไดใสลง

ไปทเซลลสบพนธของสตวเพศเมยหรอเซลลไขโดยน าสารพนธกรรม หรอ DNA ทมอยใน

เซลลสบพนธของเพศเมยหรอเซลลไขออกกอน แลวน าเซลลสบพนธของเพศเมยหรอเซลลไข

ใสไปในตวเพศเมยเพอใหคลอดออกมา เมอคลอดออกมาท าใหไดสตวตวใหมทม รปราง

หนาตา ลกษณะภายนอก เหมอนกบสตวตวทเปนเจาของเซลลเดมเกอบทกประการ และม

พนธกรรมเหมอนกบสตวตวทเปนเจาของเซลลเดมทกประการ ถาเจาของเซลลเปนเพศเมยกจะ

ไดสตวใหเปนเพศเมย ถาเจาของสตวเปนเพศผจะไดสตวใหมเปนเพศผ เหมอนกบ เจาของ

เซลลเดมทกประการ

ประวตการโคลนนง

(History of Cloning)

ความจรงแลวการโคลนนงนน มนษยสามารถทจะท าไดมาตงแตสมยโบราณแลว ซง

เปนการโคลนนงทไมไดใชเทคโนโลยทสลบซบซอนอะไรมากมาย นนคอ การโคลนนงท

ท ากบพชนนเอง หรอคอ การขยายพนธพชโดยไมอาศยเพศของพช ทเรยกกนวา “การ

เพาะช าพช” ซงเรองการโคลนนงของสตวและมนษยกเปนเรองของการสบพนธแบบไม

อาศยเพศเชนกน โดยตอมาการโคลนนงพช กไดมการพฒนาโดยน าความรทาง

วทยาศาสตรเขามาชวย อยางเชน การเพาะเลยงเนอเยอพช นนเอง

สวนดานการโคลนนงสตวนน ไดเรมมาตงแตป พ.ศ. 2423 (ค.ศ.1880) โดยการ

ทดลองคนควาวจยเกยวกบการโคลนนงไดเกดขนมาเปนล าดบ ซงอาจมการทงชวงไปบาง

โดยการเรมตนการท าโคลนนงสตวไดเกดขนเมอประมาณตนทศวรรษท 50 ประมาณปพ.ศ.

2495 (ค.ศ.1952)

โดยนกชววทยาชาวอเมรกน 2 คน คอ โรเบรต บรกกส (Robert W. Briggs) และ

โทมส คง (Thomas J. King) แหงสถาบนการวจยมะเรงในฟลาเดลเฟย ทง 2 ไดรวมท า

การทดลองเกยวกบการโคลนนงสตวกบกบและไดเปนกลมคนทไดเรมท าการโคลนนงดวยวธการ

ถายฝากนวเคลยส (Nuclear Transfer) โดยอาศย เทคนคทพฒนามาโดย Sperman ซงได

กลายเปนวธการทท าการโคลนนงทใชกนทวไปในชวงเวลานน แตเมอเขาสศตวรรษท 21

ในปพ.ศ.2540 (ค.ศ.1997) Wilmut และคณะ ไดท าการโคลนนงแกะชอ ดอลล (Dolly)

ดวยนวเคลยสจากเซลลเตานมของแกะซงเปนเซลลรางกาย(Somatic Cell)ไดประสบ

ความส าเรจ ท าใหเปนจดเรมตนทส าคญท าใหการโคลนนงเกดความเจรญกาวหนา

การโคลนนงมนษย

(Human Cloning)

ในปจจบนนยงไมมการการโคลนนงมนษยเกดขนอยางเปนทางการเนองดวยปญหาทางดาน

จรยธรรม อยางเชน ในกรณทมคนตองการอวยวะใดอวยวะหนงเนองจากอาจสญเสยไป หรอ

ใชการไมได อนเนองเหตใดเหตหนง แลวรอรบบรจาคอวยวะนนอยเพอการปลกถายทดแทน

อวยวะเดมทสญเสยไป ซงตอใหไดรบบรจาคแลวกยงม

ปญหาเกยวกบดานภมคมกนตนเองทอาจตอตานอวยวะ

ทรบมาใหมไดท าใหเกดผลไมดได

หากวาไดท าการโคลนนงคนทเหมอนกนออกมาซง

จะมลกษณะทเหมอนกบคนทเปนตนแบบแลวทงรปราง

หนาตาและพนธกรรมรวมถงอวยวะทคนตนแบบสญเสย

ไปกยงมอยครบถวน แลวน าอวยวะของโคลนนนมาปลก

ถายแทนทอวยวะคนทเปนตนแบบสญเสยไป

ซงท าใหคนทถกโคลนออกมามอวยวะไมครบ และเปนทกงขาของหลายคนวาคนทถกโคลน

นงออกมาถอเปนมนษยหรอไมนอกจากนน การโคลนนงมนษยยงมปญหาเกยวกบทางดาน

กฎหมายอยางในการพสจนจ าแนกผกระท าผดในคดตางๆ อยางกรณใชการตรวจดเอนเอเพอ

พสจนเอกลกษณบคคลเนองดวยโคลนมดเอนเอเหมอนกบคนทเปนตนแบบท าใหยากทจะ

จ าแนกไดวาหาก เกดคนตนแบบหรอโคลนเปนผกระท าผดทางกฎหมาย กยากทจะจ าแนกได

หรอแมแตลกษณะรปรางหนาตาทเหมอนกนอาจท าใหพยานระบผดคนดวย นอกจากนการ

โคลนนงมนษยยงไมเปนทยอมรบจากทางศาสนาอยางนกายโรมนคาทอลก ดวยปจจย

ทงหลายเหลาน ท าใหในปจจบนหลายประเทศออกกฎหมาย “หามการโคลนนงมนษย” ท าให

รายงานการวจยเกยวกบการโคลนนงมนษยมจ านวนนอยมาก แตกอดทจะคดไมไดวาม

นกวทยาศาสตรแอบโคลนนงมนษยในสถานทลบหรอในเขตทไมมการหามการโคลนนง

มนษยทางกฎหมาย

การโคลนนงมนษยท

เกดขนเองตามธรรมชาต

การโคลนนงนนจะท าใหไดส งมชวตทมด เอน เอ

เหมอนกบตวตนแบบทกประการ จงมผลท าใหมรปราง

หนาตาเหมอนกนเพราะมการแสดงออกของยนทเหมอนกน

นนเอง

ส าหรบในมนษยนนมการโคลนนงมนษยทเกดขนเอง

ตามธรรมชาตอย นนคอ แฝดแท(Identical Twins)

เพราะแฝดแทจะมดเอนเอเหมอนกนทกประการรวมถง

หนาตาและเพศ เพราะเกดจากการทไข 1ใบ ผสมกบตว

อสจ 1ตว และมการแบงแยกตวออกจากกนภายหลง

ในขณะท แฝดเทยม(Fraternal Twins) เกดจากการทม ไข 2ใบ ผสมกบอสจ 2ตว จงท า

ใหแฝดเทยมมดเอนเอแตกตางกนรวมถงอาจมเพศทแตกตางกนได

ในแฝดแท หรอมนษยทถกโคลนนงนนแมจะม

ดเอนเอทเหมอนกนทกประการ ไมสามารถ

แยกแยะไดดวยลายพมพดเอนเอ แตดวยความ

มหศจรรยของธรรมชาตท าใหแฝดแทหรอมนษย

ทถกโคลนนงขนมา มลายนวมอทแตกตางกน

แมวาจะมดเอนเอทเหมอนกนทกประการกตามท

จงอาจกลาวไดวาลายนวมอเปนเอกลกษณ

เฉพาะบคคลทสามารถแบงแยกบคคลออกจาก

กนไดดกวาลายพมพดเอนเอ

การโคลนนงสตว

(Animals Cloning)

การโคลนนงสตว คอ การสรางสตวตวใหมขนมาทม รปราง, หนาตา, ลกษณะตางๆ,

พนธกรรม รวมถงเพศ เหมอนกบสตวตวทเปนตนแบบ หรอ เรยกไดวา ถอดแบบกนออกมา

การโคลนนงสตว ทเกดจากการโคลนนงโดยใชเซลลจากตวออนของสตว ท าใหมเกดลก

สตวทเกดจากการโคลนนงหลายชนด มทง หม โค กระตาย แพะ แกะ แตยงไมเคยมลกสตว

ทเกดจากการโคลนนงดวยนวเคลยสจากเซลลรางกายจนกระทงในปพ.ศ.2540 Wilmut และ

คณะ ไดท าการโคลนนงดวยนวเคลยสจากเซลลรางกายไดประสบความส าเรจ ดวยการโคลน

นงใหเกดแกะชอ ดอลล(Dolly) ดวยเซลลเตานม

ดวยการโคลนนงทใชวธการเดยวกนน แกะดอลล

เปนเพยงตวเดยวทไดจากตวออนจ านวน 273 ตว

หลงจากการโคลนนงครงนน ดวยการ

โคลนนงจากเซลลรางกายท าใหมลกสตว

หลายชนดเกดขนหลายตว เชน แพะ โค หน

การโคลนนงสตวดวยวธการทาง

วทยาศาสตรมอย 2 วธ คอ

1.การถายฝากนวเคลยส (Nuclear Transfer

or Nuclear Transplantation)

2.การแยกเซลลหรอตดแบงตวออนในระยะ

กอนการฝงตว (Blastomere Separation or

Embryo Bisection)

ประวตการโคลนนง

ในประเทศไทย

ในประเทศไทยนน มความรและท าสงทเปนพนฐานการโคลนนงอยแลว อยางการถาย

ฝากตวออน การผสมเทยม การผลตตวออนในหลอดแกว แตนกวทยาศาสตรและนกวจยยงม

ประสบการณทางดานการโคลนนงอยนอยกวาตางประเทศมาก ท าใหการวจยการโคลนนงใน

ประเทศไทยพฒนาไปไดชา

แตถงอยางนนประเทศไทยกสามารถท าการโคลนนงไดส าเรจคนแรกโดย ศาสตราจารย

มณวรรณ กมลพฒนะ ไดน าเซลลใบหของ โคแบรงกสเพศเมยมาเปนเซลลตนแบบ ท าให

เกดลกโคโคลนนงตวแรกของประเทศไทย มชอวา “อง” เปนลกโคสด า เกดเมอวนท 6

มนาคม พ.ศ. 2543 ซงถอเปนลกโคโคลนนงตวแรกของประเทศไทยและเอเชยอาคเนย

รายท 3 ของเอเชย และรายท 6 ของโลก โดยไดท าการโคลนนงตอจาก ญปน อเมรกา

ฝรงเศส เยอรมน และเกาหล

การโคลนนงพช

(Plants Cloning)

การโคลนนงเปนการเพมจ านวนสงมชวตทมลกษณะทางพนธกรรม

เหมอนเดมกบตนแบบทกประการ ดงนนการโคลนนงพช คอ การเพม

จ านวนของพชทมลกษณะทางพนธกรรมเหมอนเดมกบพชทเปนตนแบบทก

ประการ ซงความจรงแลวมนษยรจกการโคลนนงพชมาตงแตสมยโบราณ

แลว นนคอ “การเพาะช าพช” ซงเปนการขยายพนธพชโดยไมอาศยการ

สบพนธแบบอาศยของพชท าใหมลกษณะทางพนธกรรมเหมอนตนแบบทเอา

มาทกประการ เชน พวกการปกช ากงพช การตอนพช การเพาะเลยง

เนอเยอพช เปนตน เนองดวยการเพมจ านวนพชทมลกษณะทางพนธกรรม

เหมอนเดมทกประการไมเหมอนกบสตว จงท าใหการโคลนนงพชไมใชวธท

สลบซบซอนอะไรมากนกอยางพชบางชนดเพยงหกกงมาปกดนกสามารถ

ท าไดแลว

ประโยชนหรอขอดของการโคลนนง

(Advantages of Cloning)

- การโคลนนงชวยในการเพมจ านวนพนธสตวและพนธพชหายาก หรอเพมจ านวนพนธสตวและพนธ

พชทใกลทจะสญพนธ ไดเรวกวาการผสมพนธกนแบบปกตตามธรรมชาต

- การโคลนนงชวยในการเพมจ านวนสตวทมลกษณะทางพนธกรรมทด

- การโคลนนงชวยในการเพมจ านวนสตวทไดมการปรบปรงลกษณะทางพนธกรรมทงสตวทผสมพนธ

กนดวยวธทางธรรมชาตหรอผสมเทยมหรอสตวทเปนจเอมโอโดยสตวเหลานอาจปรบปรงพนธมาเพอ

ผลตยารกษาโรคได

- การโคลนนงชวยในการทดลองทางวทยาศาสตรทตองใชสตวทดลองทมพนธกรรมและลกษณะท

เหมอนกนเปนจ านวนมาก

- การโคลนนงเพอชวยในการผลตอวยวะของสตวทมลกษณะเหมอนกนเพอทจะใชในการยายฝาก

- การโคลนนงชวยในการปลกถายทดแทนอวยวะของมนษย ซงอาจไดอวยวะทเขากนไดโดย

ภมคมกนตวเองไมตอตานอวยวะใหมทรบเขาไปซงชวยท าใหลดความเสยงในการใชยากดภมคมกน

- การโคลนนงชวยใหนกวทยาศาสตรเขาใจกลไกการท างานของยนมากขน อยางเชนในกรณ ผปวยท

สมองตายจากการเปนอมพาตโดยทอาจสามารถท าการกระตนใหเซลลสมองเกดการแบงตวทดแทนเซลล

เดมทตายไปได หรอในกรณของผปวยทไตวาย อาจสามารถท าการกระตนการท างานของไตและท าการ

กระตนใหเซลลไตทเหลออยเกดการแบงตวแลวท าหนาทแทนกนได

จะเหนไดวาการโคลนนงนนมขอดหรอประโยชนทง ดานทางการแพทย การทดลองทาง

วทยาศาสตร การรกษาพนธ ดานการเกษตรกรรม แตการโคลนนงยงมปญหาทางดานจรยธรรมจากการ

ปลกถายทดแทนอวยวะของมนษยเพราะตองโคลนนงคนทเหมอนกนแลวน าอวยวะของโคลนมาใชกบคนท

เปนเจาของเดมท าใหคนทถกโคลนออกมามอวยวะไมครบ แตถงอยางนนยงมวธการอนทไมใชการโคลน

นงในการสรางอวยวะอย เชน สเตมเซลลเปนตน นอกจากนการโคลนนงยงไมเปนทยอมรบจากทาง

ศาสนาอยางนกายโรมนคาทอลก และยงไมเปนทยอมรบของนกสงคมศาสตรในแงมมของการพสจน

เอกลกษณบคคลอาจท าไดยากขนหากยอมใหมการโคลนนงเกดขน ดงนนในปจจบนนการโคลนนงมนษย

จงยงไมอาจจะท าได และท าใหขอมลทางรายงานการวจยเกยวกบการโคลนนงมนษยยงมอยนอยมาก

ขอเสยหรอผลเสยของการโคลนนง

(Disadvantages of Cloning)

- การโคลนนงท าใหเกดความไมเปนเอกลกษณของสงมชวตทเปนตวตนแบบ

- การโคลนนงท าใหเกดการขาดความหลากหลายทางชวภาพ

- การโคลนนงอาจท าใหการพฒนาสายพนธทดมนอยลงเพราะมลกษณะเหมอนกนไปหมดไมเปลยนแปลง

- การโคลนนงอาจท าใหมววฒนาการลดลง และอาจลดความอยรอดของเผาพนธได

- การโคลนนงมนษยยงมปญหาดานจรยธรรม เชน อยางในกรณการปลกถายทดแทนอวยวะของมนษย

เพราะตองท าการโคลนนงคนทเหมอนกนออกมาแลวน าอวยวะของโคลนนนมาปลกถายแทนทอวยวะคนท

เปนตนแบบ ซงท าใหคนทถกโคลนออกมามอวยวะไมครบ

-การโคลนนงมปญหาในทางดานกฎหมายในการพสจนจ าแนกผกระท าผดในคดตางๆ โดยใชการตรวจด

เอนเอเพราะโคลนมดเอนเอเหมอนกบคนตนแบบท าใหยากทจะจ าแนกไดวาคนทเปนตนแบบหรอโคลนเปน

ผกระท าผด หรอแมแตลกษณะรปรางหนาตาทเหมอนกนอาจท าใหพยานระบผดคน เปนตน

- การโคลนนงทหากเกดคดสายพนธทเปนตนแบบในการโคลนนงผดหรอมลกษณะทไมดตามคาดอาจม

ผลเสยอนตามมาทหลงได

การเพาะเลยงเนอเยอพช คออะไร (What is Plant Tissue Culture ?)

การเพาะเลยงเนอเยอพช (Plant tissue culture) คอ การเพาะเลยงพช เฉพาะบางสวนของพชเพอใหไดพชชนดนนทงตน ท าใหมขยายพนธใหไดจ านวนมาก ทงทพชทถกน าชนสวนมาขยายพนธตอนนมจ านวนนอยตน

โดยการเพาะเลยงเนอเยอพช (Plant tissue culture)เปนการรวบรวมเทคนคตางๆมาใชในการดแลรกษาและการเจรญเตบโต ของ เซลลพช หรอ เนอเยอพช หรอ อวยวะชนสวนของพช ภายใตสภาวะการปลอดเชอและสภาวะแวดลอมทเหมาะสมตอการเพาะเลยงเนอเยอพช (Plant tissue culture)ชนดนนๆ โดยใสไวบนอาหารไวส าหรบการเพาะเลยงเนอเยอพช (Plant tissue culture)เพอใหไดพชชนดนนทงตน ทงนการเพาะเลยงเนอเยอพช(Plant tissue culture)นมกใชเพมจ านวนพชทมลกษณะเหมอนกนทางพนธกรรมจ านวนมาก เชน กลวยไมทเปนพนธพเศษหายากหรอปรบปรงพนธขนเองเพอใชในการขายในประเทศหรอการสงออกนอกประเทศ

การใชประโยชนจาก การเพาะเลยงเนอเยอพช (Applications of Plant Tissue Culture)

ท าใหสามารถเพมจ านวนตนพนธพชทตองการในปรมาณอนมากในเวลาอนรวดเรวได ท าใหสามารถผลตตนพชทมลกษณะทางพนธกรรมเหมอนตนทเปนตนแบบได ท าใหสามารถผลตตนพชจ านวนหลายๆตนทมขนาดสม าเสมอกนได ท าใหสามารถผลตตนพชทปราศจากโรคได ท าใหสามารถเกบรกษาพนธพชพนเมองทมอยเดม พนธพชหายาก พนธพชทใกลสญพนธ

พนธพชทมลกษณะทด พนธพชทมลกษณะทตองการ หรอพนธพชทแลกเปลยนระหวางประเทศได

ท าใหสามารถใชปรบปรงพนธพชได ท าใหสามารถผลตยาหรอสารเคมทไดจากพชได สามารถใชประโยชนเพอการสกดสารจากตนพชเพอน ามาใชประโยชนในดานตางๆได ท าใหสามารถผลตพนธพชทมความตานทานหรอทนทานได เชน พนธพชททนตอดนเคม

หรอ ดนเปรยว, พนธพชททนตอสภาพอากาศรอนหรอหนาว, พนธพชททนตอสารเคมก าจดศตรพช, พนธพชททนตอโรคตางๆและสารพษตางๆทเกดจากพวก เชอรา แบคทเรย และไวรส

ท าใหสามารถผลตโปรโตพลาสหรอโพรโทพลาส(Protoplasts)ได ท าใหสามารถผลตพชทมโครโมโซม(Chromosome)หลายชด(Polyploids)ได