KANADA’DA PLANLAMAAlberta Eyaleti Örneği

Semra KalkanMesleki Uygulama Panelleri – 2, İzmir, Türkiye

30 Nisan 2014

Sunuşun İçeriğiKANADA • Genel Bilgi• Hükümet Sistemi & Eyaletler• Yerleşmeler

ALBERTA & PLANLAMA SİSTEMİ• Eyalet & Belediye Yetki Alanları• Planlama Hiyerarşisi & Planlar• Bölge ve Metropoliten Planlama• Halk Katılımı

ŞEHİR PLANLAMA MESLEĞİ• Plancılar Enstitüsü

KANADA - GENEL BİLGİ

Nüfus & Alan

• Yüzölçümü: 9 984 670 km²• Türkiye: 783 562 km²• Türkiyeden 13 kat büyük

• Nüfus: 35 milyon • Türkiye nüfusununun yarısından az

• Türkiye nüfus olarak 30 kat daha yoğun

Tarih & Göçmenlik

• 150 yıllık yeni bir ülke

• Göçmen ülkesi• Yılda 250 000 göçmen

• Göçmen ve vatandaşlar için eşit haklar

Ekonomi

• Güçlü ekonomi

• Yüksek refah düzeyi

• İşsizlik maaşı

Kültür

• Çok kültürlü toplum

• Kültürel, etnik, dinsel vb farklılıklara genel halk hoşgörüsü

Gerçek Demokrasi

• Halkın kendini etkileyen her türlü karar sürecine katılım hakkı

• Hükümet karar verme süreçlerinde şeffaflık

Planlama & İmar

• Yerleşilmeden haritaları çıkarılmış ülke

• Önce plan ve altyapı, sonra yerleşme

• Kanada’da yerleşme doğudan başladı, batıya doğru ilerledi

Kızılderililer• Kanada’nın yerlileri; kızılderililer

• Kızılderililerin kültürel asimilasyonu

• Kızılderili rezerv alanları ve bağımsız hükümet yapısı

• Belediyelerin yetki alanı dışında

• Kızılderili rezerv alanları: Federal hükümetin kızılderililere belli şartlar altında verdiği topraklar

Kızılderililer• Kızılderililerin haklarını düzenleyen yasalar

• Kızılderili ve Metis yerleşmeleri

• Kızıderili yerleşmeleri belediye yetki sahası dışında

• Kızıderili yerleşme planlaması (Aboriginal Planning)

Üçlü Hükümet Sistemi

• Federal Hükümet

• Eyalet hükümetleri

• Belediyeler

Parlementer Demokrasi & Eyalet Sistemi

Kanada’da Eyaletler

Eyalet

• Federal hükümete bağlı her eyalet için - Parlamento - Başbakan, Bakanlıklar - Başkent

Ontario & QuebecÜlke alanının % 25 ine, nüfusun %62 sine sahip (22 milyon nüfus)

Kuzey KanadaÜlke alanının % 40’ına, nüfusun binde 3 üne sahip (115 bin -Eskimolar)

Alberta Ülke alanının % 7 sine, ülke nüfusunun % 11 ine sahip 4 milyon/ 661 848 km² (Türkiye: 783 562 km²)

Belediyeler

• Eyaletin uzantısıdır.

• Aynı zamanda yerel halkı temsil eder.

Kanada’da Yerleşmeler

• Metropoliten merkezler

• Kimliksiz yatakhane şehirler

• Çok geniş alana yaygın, aşırı düşük yoğunluklu yerleşmeler

• Metropol hinterlandında kırsal alanda, dağ, göl, orman yakınlarında geniş arsalı lüks konut gelişmeleri

Kanada’da Yerleşmeler

• Karayolu & özel otomobile bağımlı ulaşım

• Düşük nüfus yoğunluğu ve yüksek altyapı & toplu taşım maliyetleri

• Ülke çapında gelişmemiş toplu taşım

Kanada’da Metropoller & Büyük Şehirler

• Toronto (6)• Montreal (4)• Vancouver (2.5)

• Calgary (1.2)• Edmonton (0.8)• Ottawa (0.8)• Winnipeg (0.7)• Quebec City (0.5)* milyon kişi

ALBERTA – GENEL BİLGİ

Alberta

• Dünyanın 3. büyük petrol rezervleri

• “Oil sands”, “Tar sands”: Kumul petrolü

• Athabasca Nehri kumulları & Boreal ormanları

• Petrol çıkarımından kaynaklanan geniş çaplı çevre sorunları

Alberta

• Petrol sanayi giderek artan bir istihdam talebi yaratıyor

• Dünya çapında göç alıyor

• Nüfus artış hızı: yılda % 1.5 (Kanada: %1.2) (Türkiye 2012-2013 % 1.37)

• Gelecek 30 yılda 2.2 milyon nüfus artışı

Alberta –PetrolSahaları

Alberta - Arazi Kullanımı

• Kuzey: - Orman (Boreal) - Petrol (Athabasca)

• Güney: - Tarım & hayvancılık - Yoğun yerleşme

Alberta - Şehirler

• Calgary• Edmonton• Fort McMurray• Lethbridge

PLANLAMA HİYERARŞİSİ & YETKİLER

Belediye Yasası

(Municipal Government Act)

Parselasyon ve Gelişme Yönetmeliği

Eyalet Arazi Kullanım Politikaları

EYALET

Güney Saskatchewan Bölge Planı

Calgary Metropoliten Planı

BÖLGE

Belediyeler Gelişme Planıl(Intermunicipal Develop. Plan)

Büyüme Yönetimi Pl.

Alan Gelişme Planı(Area Structure Plan)

Parselasyon Planı(Subdivision Plan)

İmar Yönetmeliği(Land Use Bylaw)

Ekonomik Gelişme Pl.

Sürdürülebilir Gelişme Pl.

BELEDİYE

Alberta’da Planlama Hiyerarşisi

Ulaşım Master Pl..

Eyalet & Belediye Yetki Alanları

• Belediyelerin yapmakla yükümlü olduğu ve gönüllü olarak yaptıkları bütün planlar ve diğer yasal planlama dökümanları eyaletin planları ve politikalarına uyumlu olmak zorundadır.

Eyalet & Belediye Yetki Alanları• Belediyeler planlarını yapar ve uygularlar. • Bu süreçte eyalet onayı gerekmez.

• Eyalet ancak - Eyalet arazisi - Otoyol - Çevre koruma (nehir, göl, orman, sulak alan vb.) - Tarihsel ve doğal değerlerin korunması

gibi üst ölçekli politikalar düzeyinde ve belediyeleri aşan coğrafi ölçekte ele alınması gereken konularda müdahele eder.

Belediye Gelişme Planı

• Nüfusu 3500 den fazla olan her belediyenin yapmakla yükümlü olduğu plan (Belediye Yasası)

Belediye Gelişme Planı

• Belediye Gelişme Planı

Belediyelerarası Gelişme Planı

• Birden fazla belediyenin sınırlarındaki alanlarda oluşacak imara ve bu imarın birlikte nasıl yönetileceğine dair ortak politikaları içeren plan.• Bu plan aynı zamanda büyümek için arazi

gereksinimi olan belediyenin bitişik belediye(ler)le işbirliği içinde gereksinimi olan arazileri belirlediği ve bu arazilerin kendi sınırlarına geçinceye kadarki süreçte geçerli olacak planlama/ imar politikalarının belirlendiği plandır.

Belediyelerarası Gelişme Planı

Bölge Planlama

• Alberta’da bölge planlama 1995’de sona erdi.

• Ancak 2007’den bu yana eyalet hükümeti bölgesel planlar geliştirmeye başladı.

• Alberta doğal, çevresel, kültürel değerlere dayalı olarak 7 coğrafi bölgeye ayrıldı.

• Aşağı Athabasca Bölge Planı

• Güney Saskatchewan Bölge Planı

Calgary – Edmonton Gelişme Koridoru

Metropolitan planlama Calgary Bölge Birliği Calgary Regional Partnership

Calgary Metropolitan Plan Calgary Metropoliten Plan

Metropolitan planlama Edmonton Başkent Bölge Birliği Edmonton Capital Region Board

Edmonton Başkent Bölge Planı Edmonton Capital Region Plan

Edmonton Başkent Bölge Planı

Şehirleşme Sorunları & Çözüm Çabaları

• Konut ve konut-dışı kullanışların aşırı ayrışmış olması (Gece yaşamayan kent merkezleri, kimliksiz yatakhane şehirler)

• Konut, ticaret ve başka uygun arazi kullanışlarının karma şekilde kullanılması

• Yeniden geliştirme planları ile suburb lerin canlandırılması

Şehirleşme Sorunları & Çözüm Çabaları

• Otomobile bağımlı ulaşım • Otopark alanı sorunu

• Yaya ve bisiklet yollarının geliştirilmesi

• Şehir ve mahalle merkezlerinin geniş alan kaplayan büyük zincir mağazalar yerine ufak çaplı işletmelere açılması

PLANLAMADA HALK KATILIMI

Planlamada Halk Katılımı• Alberta Eyaletinin Belediye Yasası belediyelerin halk

katılımı konusundaki sorumluluklarını belirler.

• Belediyenin en üst ölçekli planından en aşağıdaki İmar Yönetmeliğine kadar her ölçekteki planlama ve imar karar süreçlerine karardan etkilenen grupların ve halkın etkin şekilde katılımına büyük önem verilir.

• Son yıllarda (10-15) planlamaya halkın katılımının daha etkin ve manalı şekilde gerçekleşmesine yönelik teknikler üzerine büyük gelişmeler yaşanmıştır. Sosyal medya bu tekniklerde büyük yer alır.

KANADA ŞEHİR PLANCILARI ENSTİTÜSÜ

Şubeler

Kanada Şehir Plancıları EnstitüsüCanadian Institute of Planners (CIP)• 1900 lü yıllarda İngiltere’den örnek alınarak

kuruldu

• Eyaletler düzeyinde 7 şube

• Ülke çapında 7500 üye

• Üyelik koşulları zor: Örneğin minimum 2 yıl deneyim gerekli

Kanada Şehir Plancıları EnstitüsüCanadian Institute of Planners (CIP)Misyonu:• Üyelerinin meslek etik kurallarına uymalarını

sağlamak

• Üyelerinin profesyonel gelişmelerini desteklemek

• Üyelerinin faaliyetlerinde halk yararı ile kişisel mülkiyet haklarının dengesini temel planlama prensipleri çerçevesinde kurmalarını sağlamak

Kanada Şehir Plancıları EnstitüsüCanadian Institute of Planners (CIP)

• Federal hükümet ve eyaletler çapında planlamayı etkileyen konularda politika düzeyinde görüş bildirme işlevi mevcut

Şehir Planlama Mesleği

• Kanada’da saygın bir meslek

• Özel ve kamu sektöründe çalışan plancı sayısı hemen hemen eşit

• Göçmen şehir plancıları için olanaklar mevcut

• Yabancı mühendis, doktor ve avukatlar Kanada’da yeniden eğitim almadan çalışamazlar

• CIP/ APPI üyeliği iş bulma şansını artırıyor

İlginize teşekkürler

email: semrakalkan1 @yahoo.comFacebook: Semra Kalkan

Skype: semra.kalkan.stashkotel: 1 403 654 3228

Daha fazla bilgi için:

• Vikipedi – Kanada - Ülke hakkinda genel bilgiler • www.albertaplanners.com - Alberta Şehir Plancıları

Enstitüsü• www.cip-icu.ca - Kanada Şehir Plancıları Enstitüsü • http://www.calgary.ca/PDA/Pages/home.aspx - Calgary

Belediyesi Planlama Bölümü• http://www.municipalaffairs.alberta.ca/ - Alberta Eyaleti

Belediye Bakanliği • http://calgaryregion.ca/crp/landing-page.html - Gönüllü

bir organizasyon Calgary Bölge Birliği Calgary Metropoliten Planını yapan ve yöneten kuruluş

• http://www.mdfoothills.com/residents/planning.html

Calgary

Calgary

Foothills

Foothills

Foothills

Foothills

Foothills

Calgary & Foothills

Municipal District of Foothills