ЦЭВРҮҮТ ӨВЧИНҮҮД

АУС- 518 Э.Загарзүсэм

ЦЭВРҮҮТЭХ ӨВЧИН

PEMPHIGUS

ЦЭВРҮҮТЭХ ӨВЧИН• Акантолизисийн улмаас арьсны өнгөн

хөрсөнд цэврүү үүсдэг аутоиммун өвчин• Тууралт давшингуй тархана• Биеийн их талбайг хамарсаны улмаас

өвчтөн өвчлөөд 6 сараас 1.5 – 2 жилийн дараа үхэлд хүрэх аюултай байдаг.

• Сэдрэл ба намжмал үеийн үргэлжлэх хугацаа нь өөр өөр байна

• 40 -60 насныханд элбэг- 35с дээш насны эмэгтэйчүүд

• Цөөн тохиолдолд хүүхэд

Шалтгаан:

Эмгэг жам:

Ангилал:

• 4 хэлбэр:• Энгийн цэврүүтэх өвчин• Ургацагт цэврүүтэх өвчин• Навчин цэврүүтэх өвчин• Хажираст цэврүүтэх өвчин – Синер-

Ашерийн синдром

Энгийн цэврүүтэх өвчин

• Өвчин амны салстын гэмтлээр эхэлнэ. • Энэ байдал нь хэдэн хоногоос хэдэн сар

үргэлжилж , улмаар арьс гэмтэнэ. Амны хөндийн салстад ганц нэг цэврүү үүсч аажимдаа тоо нь олширдог. Үүссэн цэврүүний бүрхүүл нь нимгэн улбагар байна. Хэлний хөдөлгөөн хоол хүнс идэхэд амархан хагарч тод улаан эмзэглэлтэй аажимдаа цагаан өнгөрөөр хучигдан ирмэгээр эпитель эдийн салбархай харагдана.

• Биеийн ерөнхий байдал дунд зэрэг байх ба цэврүү эдгэрэх дахин шинээр үүсэх гэх мэтээр өвчин цааш даамжирна. Өвчний эхний шат 2-3 долоо хоног хэдэн сар цаашлаад хэдэн жил ч үргэлжилнэ. Эмгэг байдал тархаж бүх биеийн арьс гэмтэнэ.

• Цэврүү зах руугаа тэлж, өнгөн хөрсний дээд давхар хуурсны улмаас цэврүү голчоороо 3-4 см хэмжээтэй, улбагар бүрхүүлтэй, булингартай шингэнтэй болно. Цэврүүний шингэний жингээр цэврүү томорч лийр хэлбэртэй болох бөгөөд амархан хагарч тод улаан шалбархайг үүсгэнэ.

Никольскийн шинж

• Цэврүүнд ойрхон ба нилээд алс зайд, харахад эрүүл мэт байгаа арьсыг хуруугаараа үрж үзэхэд арьсны өнгөн хөрс хуурч байгааг хэлнэ.

Асбо-ханзены шинж

• Бүтэн цэврүүний төв хэсэгт дарж үзнэ, ингэхэд цэврүү тал бүр тийш томрох шинж үзүүлнэ

Ургацагт цэврүүтэх өвчин

• Амны хөндийн салстын цэврүүт тууралтаар эхэлдэг. Гэвч төдөлгүй суга, цавь, хөхний нугалаас , хурууны салаагаар цэврүү туурна.

Навчин цэврүүтэх өвчин

• Салст гэмтдэггүй. Цэврүүтэх өвчний энэ хэлбэрийн үед ялимгүй улайсан арьсан дээр нимгэн бүрхүүлтэй, улбагар, хавтгай , том биш хэмжээтэй цэврүү гардаг.

Хажираст цэврүүтэх өвчин

• Голомт эхлээд нүүр, толгойн үстэй хэсгээр гарч улмаар цээж, дал , биеийн том нугалаатай болон биеийн бусад хэсгийн арьсаар тархдаг. Салст бүрхүүл , нүдний салст гэмтэх нь маш ховор тохиолдоно.

Цэврүүт пемфигойд

BULLOUS PEMPHIGOID

• Дөлгөөн явцтай , арьсны өнгөн хөрсөнд акантолизисийн шинж тэмдэггүй, харин өнгөн хөрсний дор байрласан цэврүүт тууралт гардаг, арьсны архаг өвчин юм.

Эмнэлзүй:

• 60-с дээш эрэгтэй, эмэгтэй • Арьсны өнгө, яс үндэс ялгаагүй • Цэврүүтэх өвчний үед салст бүрхүүл

зайлшгүй гэмтдэг бол энэ үед салст зайлшгүй гэмтэх албагүй байдаг

Эмчилгээ:• Кортикостеройд бэлдмэл хоногт 50-100мг

хэрэглэнэ. энэ эмийг хэдэн хоног уулгах хугацаа ба тунг хэрхэн бууруулах нь өвчний байдлаас хамаарна.

• Диаминдифенилсульфон, авлосульфон 50 мг ,хоногт 2 удаа 5-6 хоног уулгаад , 3 хоног завсарлан , дахин энэ загвараар уулгана.

ДЮРИНГИЙН ДЕРМАТИТ

DERMATITIS HERPETIFORMIS

• Шууд дархан туяарах аргаар суурийн мембраны ойролцоох жинхэнэ арьсны хөхлөг давхарт, түүний бүтцийн эсрэг эсрэг бие хуралдсан байгааг илрүүлсэн ба ихэнх өвчтөнд глютен мэдрэг энтеропатин- гэдэсний гэмтэл тохиолддог.

Гистологийн өөрчлөлт:

• Арьсны өнгөн хөрсний дор хөндий үүсч, энэ хөндийд байгаа серозлог шингэнд эозинофиль олноороо илэрнэ . Энэ цэврүүг тойроод нейтрофиль ба эозинофиль эсийн бөөгнөрөлөөс тогтсон бичил абсцесс хөхлөг давхрын оройд харагдана.

• Үрэвсэл даамжрахын хирээр эсийн нэвчдэс ихсэн, түүнд эозинофил давамгайлах хандлагатай болно

ГИСТОЛОГИ:

ГИСТОЛОГИ:

ЭМНЭЛЗҮЙ:

• Өвчний эхлэл аажим алгуур, долоо хоног , сар үргэлжилнэ. Бие эвгүйцэх, бага зэрэг халуурах , загатнах гэсэн зовиураар өвчин эхлэнэ.

Гол шинж:• Жинхэнэ полиморфизм буюу улайсан

толбо, бэлцрүү маягийн тууралт, гүвдрүү , цэврүүнцэр нь дюрингийн дерматитийг илэрхийлэх гол шинж болдог.

• Голомт гар хөлийн тэнийлгэгч гадаргуу, өвдөг , тохой, мөр, ууц, өгзөг, хүзүүний ар тал, толгойн үстэй хэсэг, нүүрээр харалдаа байрлалтай , бүлэглэн гардаг.

Эмчилгээ:

• Эмчлэхийн өмнө өвчтөнд хоол боловсруулах замын эмгэг, ямар нэг халдварын архаг голомт , хорт хавдар байгаа эсэхийг тодруулах хэрэгтэй .

• Иод болон глютен агуулсан хоол хүнс хэрэглэхгүй байхыг зөвлөнө.

• Эмчилгээний үр дүн сайтай эмийн бэлдмэл:

• Диаминдифенилсульфон• Дапсон• Авлосульфон 0,05-0,1 гр , хоногт 2 удаа,

5-6 хоног уулгаад, 3 хоног завсарлан, дахин энэ загвараар уулгана.

• Эмчилгээний үргэлжлэх хугацаа эмчилгээний үр дүнгээс хамаардаг.

• Хэрвээ энэ бүлгийн эмэнд эмчилгээний үр дүнгүй байвал кортикостеройд эмийг, дундаж тунгаар хэрэглэнэ.

• Хэсэг газарт перманганат калийн уусмалтай бүлээн баннд оруулах

• Хагарсан цэврүүний шалбархайд фукорцин эсвэл аналины будгийн усан уусмал, дерматолийн тос, кортико-стеройдтой тос түрхэх

• Аэрозоль цацах зэрэг арга хэмжээг авна.

Тавилан:

• Энэ нь архаг удаан явцтай, түүний намжмал байдал 3 сараас 1 жил түүнээс ч удаан хугацаатай үргэлжилнэ.

АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАН ТА БҮХЭНД БАЯРЛАЛАА