Upload
wwwtipfakultesi-org
View
191
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
Dr. NURŞEN ÖZTÜRK KARTAL EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMİ ASİSTANI
Seminer Sunumu 2014 İSTANBUL
NİLİKLERDİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDE YENİLİKLER
BDİSLİPİDEMİ / HİPERLİPİDEMİ NEDİR?
LİPOPROTEİN METABOLİZMABOZUKLUKLARIDIR.
ATEROSKLEROZ İÇİN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRÜDÜR.
LİPOPROTEİN NEDİR?
LİPOPROTEİN NEDİR? :
Braunwald’s Heart Disease A Textbook of Cardiovascular Medicine 7th Edition
Diyetle alınan ve endojen üretilen:
Trigliserid Kolesterol Fosfolipid
Kolesterol Esterlerinin
Belirli bölümü suda erimez;hidrofobiktir.
BUNLARI TAŞIYAN SİSTEM = LİPOPROTEİN
Harper’s Biochemistry , 25th Edition
LİPOPROTEİN YAPISINDA NELER VARDIR? :
LİPİTLER APOLİPOPROTEİN
KOLESTEROL
KOLESTEROLESTERLERİ
TRİGLİSERİD
FOSFOLİPİD HDL
LDL
VLDL
ŞİLOMİKRON
I DL
Braunwald’s Heart Disease A Textbook of Cardiovascular Medicine 7th EditionHarper’s Biochemistry , 25th Edition
Lipoproteinler ultrafiltrasyon ileayrımlarına gore:
Ateroskleroz İle ilişkili Dislipidemi
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497. (NCEP ATP III)
LİPİD ÜÇLÜSÜ
“LİPİD TRİADI”
DÜŞÜK HDL
YÜKSEKTRİGLİSERİD
KÜÇÜK,YOĞUN “DENSE”LDL PARTİKÜLFAZLA OLUŞU
TEDAVİ HEDEFLERİ:
İLK HEDEF : LDL Yİ DÜŞÜR
İKİNCİ HEDEF : HDL Yİ ARTIR
ÜÇÜNCÜ HEDEF : TRİGLİSERİT DÜZEYİNİ DÜŞÜR
BTEDAVİDE İLK VE EN ÖNEMLİ HEDEF :LDL SEVİYESİNİ DÜŞÜRMEKTİR.
Kolesterolun büyük bölümü LDL ile taşınmaktadır
BTG değeri > 500 üstünde ise akut pankreatitriski nedeniyle ilk hiperlipidemik tedavi
Edilmesi gereken parametre TRİGLİSERİDİDÜŞÜRMEKTİR.
HATIRLATMA:
KOLESTEROL SEVİYE ARTIŞI KORONER ARTER HASTALIĞI RİSKİNİ ARTIRMAKTADIR.
Stamler J, Wentworth D, Neaton JD. JAMA 1986; 256:2823.
361.662 ERKEK35-57 YAŞ ARASI
DİSLİPİDEMİ TEDAVİYAKLAŞIMI
FARMAKOLOJİKOLMAYAN
YAKLAŞIMLAR
FARMAKOLOJİKYAKLAŞIMLAR
HİPERLİPİDEMİ (LDL DÜŞÜRÜCÜ TEDAVİ) TEDAVİ
Expert Panel. JAMA. 2001;285:2486-2497.
YAŞAM TARZIDEĞİŞİKLİKLERİ
İLAÇ TEDAVİSİ
TEDAVİNİN HER BASAMAĞINDAVE HERZAMAN
LDL DÜŞÜRMEDE EN ETKİNVE EN ÇOK KANITI OLAN STATİNLERDİR.
HİPERLİPİDEMİ (LDL DÜŞÜRÜCÜ TEDAVİ) TEDAVİ
YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
Doymuş Yağ Asitleri TotalKalorinin <%7 si Günlük kolesterol alımı< 200 mg/gün olması Kilo Verme Egzersiz programı 20-30 gr/gün visköz liftüketimi2 gr/gün bitkisel sterol/stanol tük.
Walden CE, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1997;17:375-382.Jenkins DJ, et al. Curr Opin Lipidol. 2000;11:49-56.
YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
Doymuş Yağ Asitleri Total % 8 - 10 Kalorinin <%7 si Günlük kolesterol alımı % 3 - 5< 200 mg/gün olması Kilo Verme % 5 -8 Egzersiz programı %4-5 20-30 gr/gün visköz lif % 3-8tüketimi2 gr/gün bitkisel sterol/stanol tük. %6-10 Walden CE, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1997;17:375-382.Jenkins DJ, et al. Curr Opin Lipidol. 2000;11:49-56.Cato N. Stanol meta-analysis. Personal communication, 2000.
LDL DÜŞÜRÜCÜ ETKİ (%)
%30
……….
DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDEKİ FARMAKOLOJİK SEÇENEKLER NELERDİR ?:
NON-FARMAKOLOJİKYAKLAŞIMLAR
FİBRATLAR(FENOFİBRAT,GEMFİBROZİL)
OMEGA-3
SAFRA ASİT BAĞLAYICILARI
STATİNLER
EZETİMİB
ÖNCELİKLE STATİNLERDEN BAHSETMEK GEREKİR:
ATHEROSKLEROTİK KV HASTALIKLAR NELERDİR ?
KORONER ARTER
HASTALIĞI
SEREBROVASKÜLERHASTALIKLAR
MI CABG STENT ANGİNA
TİA
PERİFERİK ARTER
HASTALIĞI
……….
STATİN TEDAVİSİNDEKİ ASIL AMAÇ NEDİR?:
ATHEROSKLEROTİK KARDİOVASKÜLER HASTALIKLARDAN (ASKVH) KORUNMA = PRİMER KORUNMA
VEYA ASKVH HASTALIĞI OLANLARDA TEKRARLAYAN FATAL YA DANONFATAL RİSKLERİ AZALTMAK = SEKONDER KORUNMA
• 1995-2009 arasındaki tüm literatür,randomizekontrollü çalışmalar ve metaanalizlerin değerlendirilmesi neticesinde:
• NHLBI ATP IV PANELİNİN DE YER ALDIĞI ACC/AHA 2013 LİPİD KILAVUZU YAYINLANDI.
DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDEKİ EN KUVVETLİ KANIT?
KILAVUZUNUN
• Statinden fayda görecek 4 grup belirlendi.• ATP III kılavuzunun aksine tedavi ile ulaşılacakhedef LDL değerleri belirtilmedi,• Non-HDL kavramı hedef olmaktan çıkartıldı• Statinler ve dozları orta ve yüksek yoğunlukluTedavi şeklinde kategori edildi.• Takipte bakılan LDL ye göre tedavi hedefiBelirlenmedi.
YENİ KILAVUZDAKİ FARKLILIKLAR NELER ?
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
• 1995-2009 arasındaki tüm literatür,randomizekontrollü çalışmalar ve metaanalizlerin değerlendirilmesi neticesinde:
STATİNLERİN UYGUN DOZ VE ENDİKASYONDA ASKVH DAN PRİMER VE SEKONDER KORUNMADA KANIT DÜZEYİ GÜÇLÜ BULUNDU !
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
DİSLİPİDEMİ TEDAVİSİNDEKİ EN KUVVETLİ KANIT?
ASKVH DANKORUMA
STATİNLERİ HASTAMIZA BAŞLAMADAKİ ÖLÇEK?
YAN ETKİLER
4 GRUBA STATİN TEDAVİSİ VERİLMESİ MUTLAKA ÖNERİLMEKTE:
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
1. ASKV Hastalığı klinik olarak saptanmışhastalarda (sekonder koruma)
2. LDL değeri >190 mg/dL olan 21 yaş veüstü hastalar
3. DM si olan,40-75 yaş arası LDL değeri70-189 mg/dL olan hastalar
4. DM si olmayan,40-75 yaş arası LDL değeri 70-189 mg/dL olan,10 yıllık KV hastalık riski > %7,5
KİMLERE STATİN VERELİM ?
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
KLİNİKTEKİ STATİNLER VE DOZLARI?
YÜKSEK YOĞUNLUKLU STATİN TEDAVİSİ(GÜNLÜK STATİN DOZU LDL KOLESTEROLÜ %50 VE ÜSTÜ DÜŞÜRÜR)
ATORVASTATİN 40-80 MG
ROSUVASTATİN 20-40 MG
ORTA YOĞUNLUKLU STATİN TEDAVİSİ(GÜNLÜK STATİN DOZU LDL KOLESTEROLÜ %30-50 DÜŞÜRÜR)
ATORVASTATİN 10-20 MG
ROSUVASTATİN 5-10 MG
SİMVASTATİN 20-40 MG
FLUVASTATİN XL 80 MG
PRVASTATİN 40-80 MG
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN İLE İLİŞKİLİ YAN ETKİLER NELERDİR ?
Yeni Diabetes Mellitus Gelişimi Orta yoğunlukta statin kullanımı ile 1
yıllıktedavide 1000 hastadan 1 inde DM gelişmiş Yüksek yoğunlukta statin kullanımı ile 1
yıllıktedavide 1000 hastadan 3 ünde DM gelişmiş Myopati Hemorajik inme Statin kullanımı ile 1 yıllık tedavide
10000 hastadan 1 inde hemorajik inme risk artışı
Hepatotoksisite
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN İLE İLİŞKİLİ YAN ETKİLER NELERDİR ?
Renal Fonksiyon Bozukluğu Küçük proteinlerin tübüler
absorbsiyonun inhibe ederek proteinüriye neden olabilir
Statin kullanımında gelişen proteinüri benign seyirlidir.
Böbrek yetmezliği gelişimi ile ilişki bulunamadı
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN İLE İLİŞKİLİ YAN ETKİ GELİŞİMİ AÇISINDAN RİSKİ GRUPLAR KİMLERDİR ?
75 yaş üstü bireyler Çoklu veya ciddi komorbid durumu
olanlar(hepatik veya renal fonksiyon bozukluğu) Daha önce statin intoleransı
gösterenler Kas hastalıkları ile ilgili öyküsü olanlar Açıklanamıyan ALT > 3 kat oluşu Statin metabolizması ile ilişkili ilaç
kullanımı Hemorajik inme öyküsü olanlar
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
RİSKLİ GRUPLARDAKİ YAKLAŞIM?
RİSKLİ GRUPTAKİ BİREYLERDE:
YÜKSEK YOĞUNLUKTA STATİNKULLANIM ENDİKASYONU OLSA BİLE (ÖRN ATOR 40 MG), ORTA YOĞUNLUKTA STATİN VERİLMELİ (ÖRN ATOR 10-20 MG)
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?
1. ASKV Hastalığı klinik olarak saptanmış hastalarda (sekonder koruma)
21 yaş üstüerkek veya
hamile olmayan kadın
ASKVH ?
(örn koroner by-pass öykülü)
75 YAŞ ALTIYÜKSEK YOĞUNLUKTA
STATİN VER
75 YAŞ ÜSTÜ VEYA STATİNLE İLİŞKİLİ YAN ETKİ
GELİŞME RİSKİ VARSA ORTA YOĞUNLUKTA
STATİN VER HAMİLELERDE TÜM LİPİD DÜŞÜRÜCÜ AJANLARIN (STATİNLER,FİBRATLAR…)
KULLANIMI KONTRENDİKEDİR.(GEBELİK İÇİN X KATEGORİSİ)
EVET
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?
2. LDL değeri >190 mg/dL olan 21 yaş ve üstü hastalar
21 yaş üstüerkek veya
hamile olmayan kadın
ASKVH ?
(örn koroner by-pass öykülü)
LDL>190 mg/dL
STATİNLE İLİŞKİLİ YAN ETKİ GELİŞME RİSKİ YOKSA YÜKSEK YOĞUNLUKTA
STATİN VER
EVET
HAYIR
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?3. DM si olan,40-75 yaş arası LDL değeri 70-189 mg/dL olan hastalar
LDL>190 mg/dL
HAYIRORTA YOĞUNLUKTA
STATİN VER
10 YILLIK ASKVH RİSKİ %7,5 ÜSTÜ İSE
YÜKSEK YOĞUNLUKTASTATİN VER
EVET
LDL 70-189 40-75 yaş
DM var
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?4.DM si olmayan,40-75 yaş arası LDL değeri 70-189 mg/dL olan,10 yıllık KV hastalık riski > %7,5
DM
HAYIR
10 YILLIK ASKVH RİSKİ %7,5 ÜSTÜ İSE
ORTA VEYA YÜKSEK YOĞUNLUKTASTATİN VER
LDL 70-189 40-75 yaş
10 YILLIK ASKVH RİSKİNİ HESAPLA
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?
10 YILLIK ASKV HASTALIK RİSKİ İNTERNETÜZERİNDEN HESAPLANABİLİR. (ASCVD Risk Estimator) (http://tools.cardiosource.org/ASCVD-Risk-Estimator)
GRUPLARA GÖRE STATİN TEDAVİ PLANI ?
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLER VE KAS RAHATSIZLIĞI?:
MYALJİ : Kas rahatsızlığı ile ilgili semptomlar ( kas ağrısı efordan sonra veya gece kramplar) Normal CK seviyeleri vardır,
MYOPATİ : Kas güçsüzlüğü , CK normal veya artmış
MYONEKROZ: Bazale göre CK seviyelerinde artış ( 3-10 kat arası hafif,10-50 arası orta)
KLINIK RABDOMYOLİZ: MYONEKROZ ile beraber myoglobinüri veya ABY olması
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLER VE KAS RAHATSIZLIĞI?:
Statin kullanan hastalardaki myalji ve myopati: Proksimal-simetrik kas güçsüzlüğü Ellerini başının üstüne kaldırmadagüçsüzlük,merdiven çıkarken güçsüzlük ve yorgunluk Gece kas krampları,tendon ağrıları
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLER VE KAS RAHATSIZLIĞI?:
Statin kullanan hastalarda kas rahatsızlığı ile ilgili olaylar
sık gözlenmekte olup, önemsenmelidir.
Myalji ve myopati % 2-11 oranında gözükmekte, ciddi myonekroz ve klinik rabdomyoliz daha nadir (% 0,5 ve %0.1 den az)
Statin kullanan hastalar ın yeni başlayan myaljı veya myopatik semptomları konusunda alert olunmalı
Hastalar CK yüksekliği olmadan myaljik semptomlar tarifliyebilir.
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLERİN MYOPATİ RİSKİNİ ARTIRAN DURUMLAR?:
HİPOTİROİDİ
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ (CYP3A4)
VİT D EKSİKLİĞİ
AKUT VE KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ
STEROİD KULLANIMI
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLERİN METABOLİZMASI?:
CYP3A4
KLARİTROMİSİN -
DİLTİZEM,VERAPAMİL -
SİKLOSPORİN -
PORTAKAL SUYU -
SİPROFLOKSASİN -
SİMVASTATİNATORVASTATİN
MYOPATİ RİSK ARTIŞI
Pravastatin,fluvastatin,rosuvastatin CYP3A4 sistemi ile metabolize olmaz,bu tip ilaç etkileşim riski az olduğu için myopati riski az
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİNLERİN MYOPATİ RİSKİNİ ARTIRAN DURUMLAR?:
Statin kullanan hastanın takibinde semptom yoksa CK bakılmamalı
Statin başlamadan önce tüm hastalarda bazal referans değer olarak CK bakılmalı
I IIa IIb III Statin kullanan hastalarda myaljik ve/veya myopatik semptomlar gözlenirse (hafif-orta şiddette olsa bile ) ilaç hemen kesilmeli. CK,kreatinin,idrar tetkiki (rabdomyoliz için) istenmeli
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİN KULLANIRKAN GELİŞEN KAS RAHATSIZLIĞI VARLIĞINDA ALGORİTMİK YAKLAŞIM
Statin kullanırken myaljik semptomlar veya myopati gelişirse
Statin hemen kesilmeli CK ve/veya semptomlar düzelene kadar bekle
Klinik rabdomyoliz bulguları var mı?
Düzeltilebilir neden (ilaç etkileşimi,BY,hipotiroidi) yoksa
bir daha STATİN VERME
EVET
STATİNLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ VARMI?
HAYIR
2014 National Lipid Association Statin Muscle Safety Task Force
STATİN KULLANIRKAN GELİŞEN KAS RAHATSIZLIĞI VARLIĞINDA ALGORİTMİK YAKLAŞIM
İlaçları modifiye et veya diğer ilaçları değiştiremiyorsan
fluvast/pravast/rosuvast e geç
EVET
STATİNLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ VARMI?
HAYIR
Hipotiroidi Vit-D eksikliği araştır
yoksa
FLUVASTATİN/PRAVASTATİNALIYOR MU?
alıyorsa
GÜNAŞIRI VER VEYADOZUNU AZALT
FLUVASTATİN/PRAVASTATİN EGEÇEBİLİRİZ
almıyorsa
tekrarlarsa tekrarlarsa
STATİNİ KES
N
DİSLİPİDEMİ TEDAVİ PLANI
Statin başlamadan önceYukarıdakilere bak Özellikle kan vermedenönceki akşam karbonhidrattankaçınılması, Statine bağlı DM riski açısından HBA1C bak
TEKRAR LİPİD DÜZEYİ MYOPATİK SEMPTOM SORGULA HEPATOTOKSİK SEMPTOM SORGULA(sarılık,yorgunluk,karın ağrısı) DM ARAŞTIR SEMPTOM YOKSA CK VEYA ALT BAKMA
4-12 HAFTA sonra 3-12 AY
ARALIKLA KONTROL
AÇLIK LİPİD PANELİ(12 saat açlık) ALT CK HBA1c
STATİNİN LİPİD DÜŞÜRÜCÜETKİSİNDEN DAHA DÜŞÜKYANIT ALINDIYSA
NEYAPALIM?
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
DİSLİPİDEMİ TEDAVİ TAKİBİ
STATİNİN LİPİD DÜŞÜRÜCÜETKİSİNDEN DAHA DÜŞÜKYANIT ALINDIYSA
YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİNİ İYİ SORGULA STATİN DOZUNU ARTIR VEYA NON-STATİN GRUBU EKLEYELİM SEKONDER NEDENLERİ ARAŞTIRALIM
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
SEKONDER DİSLİPİDEMİ KİMLERDE ARAŞTIRILMALI?
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
LDL > 190 MG/DL İSE
AÇLIK TG > 500 MG/DL İSE
TOKLUK NON-HDL >220 MG/DL İSE
(NON-HDL= TOTAL KOLESTEROL-HDL KOLESTEROL)
ları
SEKONDER DİSLİPİDEMİ NEDENLERİ (SIK)
SEKONDER NEDEN
LDL ARTŞI TRİGLİSERİT ARTIŞI
DİYET Sature ya da trans yağtüketimi,kilo alımıAnoreksia nevroza
Kilo alımı,alkol, rafine karbonhidratlar,çok Düşük yağ tüketimi
İLAÇLAR Diüretik,siklosporin glukakortikoid
Östrojen,glukakortikoid safra asit bağlayıcıları tiazid,tamoksifen,proteaz inhibitörleri,sirolimus
HASTALIKLAR Bilier obstruksiyonNefrotik sendrom
KBY,nefrotik sendrom
METABOLİZMABOZUKLUKLARI
HipotiroidiObezite,hamilelik
DM,HipotiroidiObezite,hamilelik
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN ÖNERİLMEYEN GRUPLAR
STATİN BAŞLANMASININ VEYA DEVAM ETMESİNİN FAYDALI OLDUĞU GÖSTERİLEMİYEN HASTA GRUPLARI
NYHC KLASS II-IV KKY HASTALARI
HEMODİYALİZ HASTALARI
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN TEDAVİSİ SIRASINDA DM GELİŞİRSE
STATİN KULLANAN HASTALAR DM AÇISINDAN TARANMALI
DM GELİŞİRSE RİSK FAKTÖR KONTROLÜ VE UYGUN TEDAVİ VERİLMELİ
KAR-ZARAR ORANI DİKKATE ALINARAK STATİN KESİLMEMELİ
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİN KULLANIMI VE HEPATOTOKSİSİTE
• Statin alan hastaların %0,5-3 ünde devam eden ALT yüksekliği saptanmış• Birçok çalışmada ciddi hepatik disfonksiyona yol açanALT yüksekliği saptanmamış (plasebodan farksız)• FDA 2012 de statin başlamadan önce ALT bakılmasınıönermekte,takipte semptom yoksa (karın ağrısı,sarılıkbulantı…) rutin takip önerilmemekte• ALT statin kullanan hastada 3 kat ve üstü artarsa dozuazaltılmalı veya başka ajana geçilmeli
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
B
KISACA HDL
HDL DÜŞÜKLÜĞÜ NEDENLERİ
SEKONDER“İKİNCİL” NEDENLER
PRİMER”BİRİNCİL”NEDENLER (GENETİK)
Atheroskleroz
Sigara
Obesite (Visseral yağ)
Çok düşük yağlı diyet
Hipertrigliseridemi
İlaçlar
Sedanter
HDL
1. Beta bloker (non-selektif)2. Androjenik steroidler(testosteron)3. Androjenik progestinler(norethindron asetat)
yaşam
İKİNCİL “SEKONDER“HDL DÜŞÜKLÜĞÜ NEDENLERİ
Atheroskleroz
HDL
KH dan zengin beslenme
İnsulin rezistansı olan veya DM olan
Kronik inflamatuar hastalığı olanlar
İKİNCİL “SEKONDER“HDL DÜŞÜKLÜĞÜ NEDENLERİ
Atheroskleroz
HDL
KH dan zengin beslenme
İnsulin rezistansı olan veya DM olan
Kronik inflamatuar hastalığı olanlar
İKİNCİL “SEKONDER“HDL DÜŞÜKLÜĞÜ NEDENLERİDüşük HDL KAH için Bağımsız
Risk Faktörü
100 160 2200.0
1.0
2.0
3.0
KAH
Ris k
i
HDL-C(mg/dL)
LDL-C (mg/dL)
25
Gordon T et al. Am J Med 1977;62:707-714.
456585
Düşük HDL DEĞERİ
• NCEP ATP III < 40 mg/dL
• Metabolic sendroma göre kriter: – Erkek <40 mg/dL
– Kadın <50 mg/dL
• AHA Kadınların KV Sağlığı Rehberi
< 50 mg/dL
HDL Yİ NASIL ARTIRIRIZ?
YaklaşımlarHDL
ARTMASI %
Kilo Kaybı 5-20Fiziksel Aktivite 5-30Sigara Bırakıl. 5Statin 5-10Nikotinik Asit 15-30Fibratlar 5-15
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497. (NCEP ATP III)
STATİNLER VE HDL
STATİNLER İÇERİSİNDE HDL-Yİ EN ÇOKARTIRAN ROSUVASTATİN DİR.%10 SEVİYELERİNE KADAR ARTIRABİLİR.
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
STATİNLER VE HDL
STATİNLER İÇERİSİNDE HDL-Yİ EN ÇOKARTIRAN ROSUVASTATİN DİR.%10 SEVİYELERİNE KADAR ARTIRABİLİR.
SON KILAVUZDA TEDAVİ HEDEFİ OLARAKSADECE HDL Yİ ARTIRMA AMAÇLIFARMAKOLOJİK YAKLAŞIMLARA DAİRNET ÖNERİ YOK
NİASİN EN FAZLA HDL Yİ YÜKSELTEN AJAN
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
BTRİGLİSERİT YÜKSEKLİĞİ
1. SON KILAVUZDA NETTEDAVİYE BAŞLAMAKRİTERLERİ YOK
2. TG> 500 İSE MUTLAKA FARMAKOLOJİKTEDAVİ VERİLMELİ(PANKREATİT RİSKİ)
BTRİGLİSERİT YÜKSEKLİĞİ
1. NONFARMAKOLOJİKYAKLAŞIMLAR ÖNEMLİ
2. FARMAKOLOJİK OLARAK:- FİBRATLAR(gemfibrozil,fenofibrat)- BALIK YAĞI (OMEGA 3)
İlk Öncelik Akut Pankeatit Önlenmesi İkinci Öncelik KAH dan korunma
TG>500 mg/dL : çok düşük yağlı diyet ( < %15 i total kalorinin) TG yükseltici ilaçları kes,alkol alma Hiperglisemiyi düzelt Kilo ver,fiziksel aktiviteyi artır. TG düşürücü ilaç başla (fibratlar veya nikotinik asid) Omega-3 yağ asitlerini ( balık ve balık yağı)ek TG düşürücü amaçlı düşün Safra asit bağlayıcıları kontrendike İlk aşamada statinleri düşünme
TRİGLİSERİT DÜŞÜRÜCÜ YAKLAŞIMLAR
FİBRATLAR
TG DÜŞÜŞÜ
KÜÇÜL LDL DEN BÜYÜK LDL YE GEÇİŞ
HDL ARTIŞI
FİBRATLAR
Major yan etki: GIS ( epigastrik ağrı,bulantı)
Bilier kolesterol konsantrasyon artışı.. Safra taşı riski
Statinle birlikte kullanılacaksa , gemfibrozil vermeGemfibrozil-statin birlikteliği myopati riski artışı
HAFİF-ORTA YOĞUNLUKTA STATİN KULLANMAKGEREKİYORSA VE BERABERİNDE TG > 500 MG/DL İSE FENOFİBRAT VERİLEBİLİR.
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
FİBRATLAR
Fenofibrat böbrek yetmezliğinde dikkatli kullanılmalı
GFR < 30 ise kontrendike GFR 30-59 ise fenofibrat dozu 54 mg/gün ‘ü geçmemeli
2013 ACC/AHA Guideline on the Treatment of Blood Cholesterol / ATP IV
BALIK VE TİCARİ BALIK YAĞI ÖZELLİKLE TG DÜŞÜRÜCÜ ETKİSİBELİRGİN ; HAMSİ,SOMON,USKUMRU,SARDALYA OMEGA 3 DENZENGİNHASTALARIMIZA EN AZ HAFTADA 1 KEZ BALIK TÜKETİMİ TAVSİYE EDİLMELİ
Bang, HO, Dyerberg, J. Lipid metabolism and ischemic heart disease in Greenland Eskimos 1980
BALIK YAĞI
- Ekolojik çalışmalarda Grönland da yaşayan EskimolardaKV hastalıklardan ölüm oranları düşük-Yüksek miktarda deniz ürünleri tüketimi ile ilişkili
TEŞEKKÜR EDERİM…