604
I Kardiyopulmoner Resüsitasyon ve Acil Kardiyak Bakım Bilimi İçin 2010 Amerikan Kalp Derneği (AHA) Kılavuzu Kıdemli Bilim Editörleri Mary Fran Hazinski* John M. Field* Yardımcı Bilim Editörleri Leon Chameides Robin Hemphill Peter J. Kudenchuk Ricardo A. Samson Stephen M. Schexnayder Elizabeth Sinz Özel Katkı Sağlayanlar Brenda Schoolfield Janet Butler Heba Costandy Cathryn Evans Pierce Goretz Sallie Young (Farmakoterapi editörü) Teşekkür Jeanette Allison David Barnes Jennifer Denton Lana M. Gent Colleen C. Halverson Jody Hundley Alicia Pederson Kara Robinson Tanya Semenko Nina Tran Paige Walker İlk Yardım İçin 2010 Amerikan Kalp Derneği (AHA) ve Amerikan Kızıl Haç Kılavuzu AHA/Amerikan Kızıl Haç İlk Yardım Bilimsel Danışma Heyeti David Markenson (Eş-başkan) Jeffrey D. Ferguson (Eş-başkan) *1. bölüm için kıdemli bilim editörü. 2, 3, 4, 5, 7, 13, 14, 15, 16, 17 bölümler ve 6 ve 11. bölümün temel yaşam desteği ve/veya çocuk kısmı için Ms. Hazinski kıdemli bilim editörü olarak çalıştı. Dr. Field ayrıca 6, 8, 9, 10, 11 ve 12. bölümler için kıdemli bilim editörü olarak çalıştı.

Aha 2012-kpr-kilavuzu

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

  • 1. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyak Bakm Bilimi in 2010 Amerikan Kalp Dernei (AHA) Klavuzu Kdemli Bilim Editrleri Mary Fran Hazinski* John M. Field* Yardmc Bilim Editrleri Leon Chameides Robin Hemphill Peter J. Kudenchuk Ricardo A. Samson Stephen M. Schexnayder Elizabeth Sinz zel Katk Salayanlar Brenda Schoolfield Janet Butler Heba Costandy Cathryn Evans Pierce Goretz Sallie Young (Farmakoterapi editr) Teekkr Jeanette Allison David Barnes Jennifer Denton Lana M. Gent Colleen C. Halverson Jody Hundley Alicia Pederson Kara Robinson Tanya Semenko Nina Tran Paige Walker lk Yardm in 2010 Amerikan Kalp Dernei (AHA) ve Amerikan Kzl Ha Klavuzu AHA/Amerikan Kzl Ha lk Yardm Bilimsel Danma Heyeti David Markenson (E-bakan) Jeffrey D. Ferguson (E-bakan) *1. blm iin kdemli bilim editr. 2, 3, 4, 5, 7, 13, 14, 15, 16, 17 blmler ve 6 ve 11. blmn temel yaam destei ve/veya ocuk ksm iin Ms. Hazinski kdemli bilim editr olarak alt. Dr. Field ayrca 6, 8, 9, 10, 11 ve 12. blmler iin kdemli bilim editr olarak alt. I
  • 2. eviri Editr Prof. Dr. Baar Cander Prof. Dr. Aylin Yldrr Do. Dr. Orhan nalan eviri Editr Yardmclar Prof. Dr. Cuma Yldrm Do. Dr. Zeynep akr Do. Dr. zlem Gneysel Do. Dr. Fisun enuzun Aykar Yrd. Do. Dr. Mehmet Ergin r. Gr. Dr. Mge Gnalp r. Gr. Dr. sa Klaslan Uzm. Dr. Z. Defne Dndar Uzm. Dr. Gl Pamuku Gnaydn eviri Ekibi Do. Dr. Okhan Akdur Do. Dr. ahin Aslan Do. Dr. ule A. Aydn Do. Dr. Behet Al Do. Dr. Polat Durukan Do. Dr. Mcahit Emet Do. Dr. A. Sadk Girigin Do. Dr. Mehmet Gl Do. Dr. brahim kizceli Do. Dr. Hayati Kandi Do. Dr. Selahattin Kyan Do. Dr. Hakan Ouztrk Do. Dr. Zeynep Canl zer Do. Dr. Seda zkan Do. Dr. Mustafa Serinken Do. Dr. M. Gkhan Turtay Do. Dr. brahim Trker Do. Dr. Yusuf Yrmez Yrd. Do. Dr. H. Ufuk Akdemir Yrd. Do. Dr. Ayhan Akz Yrd. Do. Dr. Mcahit Avcil Yrd. Do. Dr. Murat Ayan Yrd. Do. Dr. Atf Bayramolu Yrd. Do. Dr. Selim Bozkurt Yrd. Do. Dr. Ali Dur II Yrd. Do. Dr. Arif Duran Yrd. Do. Dr. Latif Duran Yrd. Do. Dr. H. Mansur Durgun Yrd. Do. Dr. F. Ozan Kahveci Yrd. Do. Dr. Sevdegl Karada Yrd. Do. Dr. Halil Kaya Yrd. Do. Dr. Sedat Koak Yrd. Do. Dr. Mehmet Okumu Yrd. Do. Dr. erife zdin Yrd. Do. Dr. Ayhan zhasenekler Yrd. Do. Dr. Ayhan Sarta Yrd. Do. Dr. Mustafa Uzkeser Yrd. Do. Dr. Mustafa Yldz Yrd. Do. Dr. Murat Ycel Uzm. Dr. Aya Akaln Uzm. Dr. N. Belgin Akll Uzm. Dr. M. Nuri Bozdemir Uzm. Dr. Umut Y. avu Uzm. Dr. Glhan K. elik Uzm. Dr. Mehmet Dokur Uzm. Dr. Feridun Koyuncu Uzm. Dr. Ramazan Kyl Uzm. Dr. Murat zsara Uzm. Dr. smet Parlak Uzm. Dr. F. Esat Topal
  • 3. Tasarm ve Basm T I P YAY I N C I L I G I Logos Yaynclk Tic. A.. Yldz Posta Cad. Sinan Ap. No. 36 K.12 D.66-67 34349 Gayrettepe, STANBUL Tel: (0212) 288 05 41 - 288 50 22 Faks: (0212) 211 61 85 E-mail: [email protected] Copyright 2010 American Heart Association (AHA) ISBN 978-9944-5914-6-1 Basm Yl 2012 Bask Adedi 4000 AHAnn 7 Ekim 2011 tarihli izin onay yazsyla, Trkiyede Acil Tp Uzmanlar Dernei (ATUDER) ve Trk Kardiyoloji Dernei (TKD) tarafndan Trkeye evrilmi ve TKD tarafndan yaynlanmtr. Parayla satlmaz. Tm haklar sakldr. Bu kitabn hibir blm Trk Kardiyoloji Dernei (TKD)nin ve American Heart Association (AHA)n yazl izin alnmakszn oaltlamaz, elektronik ortamda saklanamaz, elektronik ve fotografik olarak kopyalanamaz ve herhangi bir ekilde yaynlanamaz. III
  • 4. NSZ nsan hayatnda ok nemli anlar vardr. Bak asna gre bu nemli anlar deiir. Ancak hep gz ard ettiimiz herkesin nemi iin mutabk olduu bir an vardr ki bu belki de hepsinden daha nemlidir. O da resusitasyon andr. Resusitasyon lmle kalm arasndaki en ince izgi, tbbi mdahalelerin de doruk noktasdr. Resusitasyon yapan kii zamanla byk bir yar iindedir, zamann daha nemli olduu bir an yoktur. Ayn zamanda resusitasyonda baar iin hata yapma lks de yoktur. Bu yzden resusitasyon yapan kiilerin son derece deneyimli, eitimli, bilgili olmas gerekmektedir lkemizde her an binlerce resusitasyon yaplmaktadr. Ancak yaptmz aratrmalar bu resusitasyonlarn gncel bilimsel klavuzlara uygunluu konusunda moral bozacak kadar kt sonular vermektedir. Bunun birok nedeni vardr. ncelikle resusitasyon tp faklteleri retim mfredat ve uzmanlk rencilerinin eitim programlarnda gereken nem ve yeri hala alamamtr. Resusitasyon dinamik bir sretir, alnan bilgilerin srekli uygulamalarla zinde tutulmas gerekmektedir. Aldnz eitim srekli uygulamalarla zinde tutulmuyorsa bu konuda baarl ve bilimsel ynden uygun resusitasyon yapma oran dmektedir. ncelikle tm doktorlarmz ve dier salk personeli bu bilince ulamal, resusitasyonun belli zaman ncesinde alnan veya kulaktan dolma bilgilerle yaplamayacan anlamaldr. Tm salk personelinin temel yaam destei ve ileri kardiyak yaam destei konusunda eitimli ve mdahaleye hazr bir durumda olmas tp ve uzmanlk eitiminin ana hedeflerinden biri olmaldr. Resusitasyonun en nemli aya olan leri Kardiyak Yaam Destei gnmz dnyasnda giderek daha bilimsel bir hl almakta, bu konuda nemli aratrmalar yaplarak en iyinin nasl yaplabilecei ortaya konmaya allmaktadr. Dnyada yaplan bir ok aratrmann sonucu deerlendirilmekte; buna gre klavuzlar oluturulmaktadr. zellikle 2000 ylndan itibaren her be ylda bir bu klavuzlar yenilenmekte, daha iyi sonular alnmak iin aba sarf edilmektedir. Son olarak 2010 ylnda yaynlanan klavuzda nemli deiiklikler yaplm, yllarca nce solunum olarak vurgulanan temel kural nce kalp ve dolam olacak ekilde deimi, ABC kural zel haller dnda CABye dnmtr. Bu klavuzlarn hazrlanmasnda American Hearth Associtation (AHA) en nemli katklar salamaktadr. Bu klavuzlar sadece kalbin durduu an deil, buna neden olan kritik hastalklarda ve buna bal kalp durmalarnda nasl davranlacan gsteren enfes kaynaklar haline gelmilerdir. AHA klavuzunun dilimize kazandrlmas iin uzun sreli aba gsterilmi, byk emeklerle gerekli izinler alndktan sonra nmzdeki yllarda da geerli olan bu klavuz dilimize kazandrlmtr. Trk Kardiyoloji Dernei nclnde yaplan bu alma Acil Tp Uzmanlar Dernei ile ortak gerekletirilmitir. Yllarca Trk Kardiyoloji Dernei ve Acil Tp Uzmanlar Dernei bu klavuzlar eliinde eitim kurslar vererek binlerce kiinin resusitasyon abalarnn iyiletirilmesinde ok nemli katklar sunmutur. Bu eserle birlikte bu enfes kayna kursiyerlerimizin de hizmetine sunmann mutluluunu yaamaktayz. Bu kaynan dilimize kazandrlmasnda nemli katklar olan Trk Kardiyoloji Dernei ynetim kuruluna, sekretaryasna, eviri editr yardmclarna ve tercme yapan meslektalarmza sonsuz kranlarmz sunarz. Prof. Dr. mer Kozan TKD Bakan IV Prof. Dr. Baar Cander ATUDER Bakan
  • 5. NDEKLER Sayfa Blm 1:Geni zet elik GK, Dokur M, zdin .......................................................................... 1-32 Blm 2:Kant ncelemesi ve Potansiyel veya Alglanan kar atmalarnn Ynetimi Durukan P, avu UY ...................................................................................... 33-45 Blm 3:Etik Bayramolu A, Aydn A .................................................................................. 46-65 Blm 4:KPRye Genel Bak Trker , Serinken M .................................................................................... 66-80 Blm 5:Erikin Temel Yaam Destei Duran A, Kaya H, Akdur O .............................................................................. 81-121 Blm 6:Elektriksel Tedaviler Otomatik Eksternal Defibrilatr, Defibrilasyon, Kardiyoversiyon ve Pacing Akaln A, Bozdemir MN ................................................................................ 122-149 Blm 7:KPR Teknikleri ve Aletleri Gl M, Parlak ................................................................................................ 150-165 Blm 8:Erikin leri Kardiyak Yaam Destei Durgun HM, kizceli , zsara M, Yldz M, Emet M, Kyan S, Aslan ........ 166-239 Blm 9: Kardiyak Arrest Sonras Bakm Sarta A, Al B, Kandi H ................................................................................. 240-277 V
  • 6. Blm 10: Akut Koroner Sendromlar Akdemir HU, Duran L, Okumu M, Ayan M .................................................... 278-341 Blm 11: Erikinde nme zhasenekler A, Avcil M .................................................................................. 342-362 Blm 12: zel Durumlarda Kardiyak Arrest Kahveci FO, Ouztrk H, Turtay MG, Akll NB, Karada S .......................... 363-431 Blm 13: ocuk Temel Yaam Destei Topal FE, zkan S ........................................................................................... 432-457 Blm 14. ocuk leri Yaam Destei Akz A, Girigin AS, Uzkeser M, Kyl R, Koak S ........................................ 458-524 Blm 15: Yenidoan Ressitasyonu Ycel M, Yrmez Y ......................................................................................... 525-544 Blm 16: Eitim, Uygulama ve Ekipler Dur A, Koyuncu F ............................................................................................ 545-572 Blm 17: Eitim, Uygulama ve Ekipler Canl zer Z, Bozkurt S ................................................................................... 573-597 VI
  • 7. Blm 1: Geni zet Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu John M. Field, E-Bakan*; Mary Fran Hazinski, E-Bakan*; Michael R. Sayre; Leon Chameides; Stephen M. Schexnayder; Robin Hemphill; Ricardo A. Samson; John Kattwinkel; Robert A. Berg; Farhan Bhanji; Diana M. Cave; Edward C. Jauch; Peter J. Kudenchuk; Robert W. Neumar; Mary Ann Peberdy; Jefrrey M. Perlman; Elizabeth Sinz; Andrew H. Travers; Marc D. Berg; John E. Billi; Brian Eigel; Robert W. Hickey; Monica E. Kellinman; Mark S. Link; Laurie J. Morrison; Robert E. OConnor; Michael Schuster; Clifton W. Callaway; Brett Cucchiara; Jeffrey D. Ferguson; Thomas D. Rea; Terry L. Vanden Hoek evirenler: Dr. Glhan K. elik, Dr. Mehmet Dokur, Dr. erife zdin K ardiyopulmoner Ressitasyon (KPR) ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 American Heart Association Klavuzunun yaymlanmas, modern KPRnin 50. yldnmne damga vurmaktadr. 1960 ylnda Kouwenhoven, Knickerbocker ve Jude, kardiyak arestten kapal gs kalp masaj uygulamas ile sa kalan 14 hastay bildirdi.1 Ayn yl, Ocean City, MDdeki Maryland Tp Dernei toplantsnda gs bass ve kurtarc soluk kombinasyonu tantld.2 ki yl sonra, 1962 ylnda, dorudan akm, monofazik dalga formlu defibrilasyon tarif edildi.3 1966 ylnda American Heart Association (AHA), periyodik gncellemelerin takip ettii ilk kardiyopulmoner ressitasyon klavuzunu gelitirdi.4 Getiimiz 50 yl iinde erken tanma ve aktivasyon, erken KPR, erken defibrilasyon ve acil tbbi bakma erken eriimin temel ilkeleri dnya apnda yz binlerce insann hayatn kurtard. Bu hayatlar, ressitasyon aratrmalarnn ve bunlarn klinie uygulanmasnn nemini gstermektedir ve KPRn 50. yldnmn kutlamamzn nedenidir. The American Heart Association requests that this document be cited as follows: Field JM, Hazinski MF, Sayre MR, Chameides L, Schexnayder SM, Hemphill R, Samson RA, Kattwinkel J, Berg RA, Bhanji F, Cave DM, Jauch EC, Kudenchuk PJ, Neumar RW, Peberdy MA, Perlman JM, Sinz E, Travers AH, Berg MD, Billi JE, Eigel B, Hickey RW, Kleinman ME, Link MS, Morrison LJ, OConnor RE, Shuster M, Callaway CW, Cucchiara B, Ferguson JD, Rea TD, Vanden Hoek TL. Part 1: executive summary: 2010 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation. 2010;122(suppl 3):S640-S656. *Co-chairs and equal first co-authors. (Circulation. 2010;122[suppl 3]:S640 S656.) 2010 American Heart Association, Inc. Circulation is available at http://circ.ahajournals.org DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.110.970889 1
  • 8. Blm 1: Geni zet nderlik eden ressitasyon bilim adamlarnn bize sunduu potansiyeli tam olarak yerine getirme konusunda hala skntlarmz vardr. Bakm sistemleri arasnda, kardiyak arrestten sa kalm asndan, bariz farkllklarn olduunu biliyoruz, o kadar ki baz sistemler dierlerine gre 5 kat daha yksek sa kalm oran bildiriyor.5-9 Otomatik eksternal defibrilatrlerin (OED) de iinde olduu teknoloji, kardiyak arrestten artm sa kalma katkda bulunmasna ramen, ayet kurtarc hazr, istekli ve harekete geebilir deilse kardiyak arrestli hastaya herhangi bir balang mdahalesi yaplamayabilir. Ayrca baarl olmak iin, kurtarclarn ve dier salk grevlilerinin eylemlerinin, hastaneden taburculuk salayacak sa kalm zerine odaklanm ve bakmn her bir ynn, kapsaml bir btn halinde koordine ve entegre eden bir sistem iinde sunmas gerekmektedir. Bu kapsaml zet, KPR ve Acil Kardiyovaskler Bakm (AKB) iin 2010 AHA Klavuzundaki majr deiiklikleri ve en etkileyici nerileri vurgulamaktadr. Kapsaml bir kant inceleme srecine katlan bilim adamlar ve salk alanlar, sa kalm en ok etkileme potansiyeli olan faktrleri belirlemek iin, gncel bilimsel gelimeler nda, KPR admlarnn sras ve nceliklerini incelediler. Mevcut kantlarn gcne dayanarak en ok umut vadeden mdahaleleri desteklemek iin neriler gelitirdiler. Ar solutmadan kanarak, gs bassnda kesintileri en aza indirerek, gsn tam geri dnne izin veren, yeterli hz ve derinlikteki baslar ile yaplan yksek kalitede KPRye srekli vurgu konusuna oybirlii ile destek verildi. Yksek kalitede KPR, spontan dolam geri dnnn (SDGD) tesinde sonular en iyi hale getirebilecek bakm sisteminin temel tadr. nceki yaam kalitesi ve fonksiyonel salk durumuna geri dnlmesi ressitasyon bakm sisteminin ana hedefidir. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu, imdiye kadar yaynlanan en gncel ve kapsaml ressitasyon literatr gzden geirmesi olan KPR ve AKB Bilimi ve Tedavi nerileri zerine 2010 ILCOR Uluslararas Uzlas temeline dayanmaktadr.10 2010 kant inceleme srecine, 2010 Uzla Konferansndan nceki 36 aylk dnem boyunca online oturumlar (webinar), telekonferanslar ve yzyze toplantlar araclyla hipotezler ve aratrmalar gzden geiren, inceleyen, deerlendiren ve tartan 29 lkeden 356 ressitasyon uzman katlmtr. Uzmanlar, ressitasyon ve acil kardiyovaskler bakm ile ilgili 277 konuda 411 bilimsel kant derlemesi retmitir. Sre, literatrn sralanmas, yaplandrlm kant deerlendirilmesi ve incelenmesini iermitir. Ayn zamanda sre Blm 2: Kant ncelemesi ve Potansiyel veya Alglanan kar atmalarnn Ynetiminde detaylandrlan potansiyel kar atmalarnn ortaya konmas ve ynetimini de iermektedir. 2010 klavuzundaki neriler, birok yaklamn gvenilirlik ve etkinliini dorular, dierlerinin etkisizliini onaylar ve uzmanlarn fikir birlii ve kant deerlendirmesine dayal yeni tedaviler ortaya koyar. Bu yeni neriler, eski klavuzlar kullanlarak verilen bakmn gvensiz veya etkisiz olduu anlamna gelmez. Ek olarak, bu klavuzdaki bilgilerin tm durumlarda, tm kurtarclar ve tm hastalarda geerli olmayacan bilmek nemlidir. Ressitasyon giriimi liderinin, benzersiz durumlarda bu nerilerin uygulamasn uyarlamas gerekebilir. 2005 Ylndan beri Ressitasyon Bilimindeki Yeni Gelimeler Her yatan hasta iin yalnz kurtarc tarafndan uygulanan 30:2 evrensel bas-solunum 2
  • 9. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu oran, 2005 Uluslararas Uzla Konferans srasnda en ok tartlan konulardan biriydi ve bu KPR ve AKB iin 2005 AHA Klavuzundaki majr deiikliklerden biriydi.11 2005 ylnda ventrikler fibrilasyona (VF) bal tankl hastane d ani kardiyak arrest sonras hastaneden taburculuk salayacak sa kalm oranlar dkt, 2005 konferansndan hemen nceki yllarda ok az iyileme ile ortalama %6 idi.5 2005 Uluslararas Uzla Konferansndan hemen nce yaynlanm iki almada hem hastane ii ve hem de hastane d ressitasyonda dk kalitede KPR yapld belgelenmitir.12-13 Bassolunum oran ve defibrilasyon dizisindeki deiiklikler (arka arkaya 3 ok yerine 1 ok sonras hemen KPR) gs baslarndaki kesintileri en aza indirmek iin tavsiye edilmitir.11-13 2005 ylndan bu yana ressitasyon biliminde birok gelimeler olmutur ve bunlar aada belirtilmitir. Acil Tp Sistemleri ve KPR Kalitesi Acil tp sistemleri (ATS) ve salk alanlar, yaam zincirindeki zayf halkalar tespit etmeli ve glendirmelidir. Amerika Birleik Devletleri iinde bildirilen kardiyak arrest insidans ve sonularnda nemli blgesel farkllklar gsteren kantlar vardr.5,14 Bu kantlar, tedavi edilmi kardiyak arrestlerin her birinin durumunun doru olarak belirlenmesi ve sonularn llmesinin nemini destekler ve birok topluluk iinde sa kalm oranlarn gelitirmek iin ek frsatlar yaratlmasn nerir. Son almalar, zellikle oklanabilir ritimlere bal hastane d kardiyak arrest sonularnn iyiletiini ortaya koymu ve baslardaki kesintileri en aza indiren, ar solutmadan kanlan, her bas sonras gsn tam geri dnne izin veren, yeterli hz ve derinlikte baslara yaplacak vurgunun nemini tekrar teyit etmitir.15-22 Yeni ressitasyon klavuzunun uygulanmasnn, sonular iyiletirdii gsterilmitir.18,20-22 Klavuzlarn uygulamaya geiini (18 ay ile 4 yl alabilecek bir sre23-26) hzlandracak yntemlere ihtiya vardr. Uygulamadaki engeller, retimdeki gecikmeler (rnein, yeni eitim materyallerini retmek ile eitmenler ve kurtarclarn gncellenmesi iin ihtiya olan zaman), teknolojinin gncellenmesi (rnein, OEDlerin yeniden programlanmas) ve karar vermeyi (rnein, i birliki ajanslar, hkmet dzenleyicileri, tp ynetimi ve aratrma katlmnn dzenlenmesi) ierir. Halktan Kurtarclarn KPR Performansnn Etkilerinin Belgelenmesi Son 5 yl boyunca KPR nerileri basitletirilmeye allmtr ve yksek kalitede KPRnin nemi vurgulanmtr. Asya Ressitasyon Konseyi (ILCORun en yeni yesi) ye lkelerindeki aratrmaclarn yapt geni gzlemsel almalar27,28-30 ve dier almalar31,32, hastane d kardiyak arrest sonras sa kalmda kurtarc KPRsinin olumlu etkisi ile ilgili nemli bilgiler salad. Hastane d kardiyak arrestli ou yetikin iin, sadece gs basl kurtarc KPRsinin (sadece eller ile KPR), geleneksel KPR (kurtarc soluk ve bas) ile benzer sonular salad grlmektedir.28-32 Ancak, ocuklar iin, geleneksel KPR stndr.27 KPR Kalitesi Gs bassn durdurma ve ok verme arasndaki srenin en aza indirilmesi (yani, ok ncesi duraklamay en aza indirmek) ok baar33,34 ve hasta sa kalm ansn artrr.33-35 3
  • 10. Blm 1: Geni zet KPRyi alglayan ve geri bildirim yapabilen defibrilatrler ressitasyon ekiplerine deerli veriler salar ve bu da KPR kalitesini arttrabilir.36 Bu veriler, hastane d salk alanlar ve hastane ii ressitasyon ekiplerinin eitiminde byk deiiklikler yapmaya ynlendirmitir. Hastane i KPR Kaytlar Kardiyopulmoner Ressitasyon Ulusal Kaytlar (NRCPR)37 ve dier byk veritabanlar, yetikinler ve ocuklarda hastane ii ressitasyon sonular ve epidemiyolojisiyle ilgili yeni bilgiler salamaktadr.8,38-44 Doas gerei gzlemsel olmakla birlikte kaytlar, daha ileri aratrmalar iin alanlar belirlemenin yan sra kardiyak arrest ve ressitasyon sonularn daha iyi karakterize edecek deerli ve tanmlayc bilgiler salar. Kardiyak Arrest Srasnda Cihazlar ve leri Kardiyovaskler Yaam Destei lalar zerindeki Vurgunun Azaltlmas 2010 Uluslararas Uzla Konferans zamannda, kardiyak arrest sonras uzun vadeli sonular herhangi bir ila veya mekanik KPR cihaznn iyiletirdiini gsteren veriler yetersizdir.45 Bu mdahaleler ile klinik olarak nemli sonu farkllklarn tespit etmek iin daha gl, ileri dzeyde almalara ihtiya vardr. Kardiyak Arrest Sonras Bakmn nemi Hemodinamik, nrolojik ve metabolik fonksiyonlarn (teraptik hipotermi dahil) optimizasyonuna odaklanan multidisipliner programlarn vurgulanmas ile kardiyak arrest sonras bakm organizasyonu, hastane ii veya d kardiyak arresti takiben SDGD salanan hastalarda hastaneden taburculuk salayan sa kalm artrabilir.46-48 Bu tedavilerin ounun tek bana etkilerinin tespit edilmesi henz mmkn olmasa da, entegre bir bakm sistemi halinde biraraya geldiklerinde, yaygnlamalar sonular iyiletirebilir. Teraptik hipotermi, VF ritmiyle gelmi tankl hastane d kardiyak arrestli komadaki yetikin hastalar iin sonular iyiletirdii gsterilen bir mdahaledir.49,50 2005 ylndan beri tarihsel kontrolleri kullanm dier almalarn yannda, iki randomize olmayan ezamanl kontroll almada, yetikinlerdeki tm dier balang ritimlerinden kaynaklanan hastane ii ve d kardiyak arresti takiben hipoterminin olas yararlar belirtilmitir.46,51-56 Hipoterminin, hipoksik-iskemik ensefalopatisi olan yenidoanlarda salam nrolojik sa kalm iyiletirmede etkili olduu gsterilmitir57-61 ve kardiyak arrest sonras prospektif, ok merkezli bir pediatrik teraptik hipotermi almasnn sonular merakla beklenmektedir. Bir ok alma, anlaml nrolojik iyileme beklenmeyen komadaki kardiyak arrest sonras hastalar tespit etmeye ve tahmini kt sonu karar kurallar oluturmaya almtr.62 Teraptik hipotermi, hipotermi ile tedavi edilmeyen kardiyak arrest sonras hasta almalarnda nceden yaynlanan tahmini karar kurallarnn zglln deitirmektedir. Son raporlar, teraptik hipotermi ile tedavi edilmi kardiyak arrest sonras hastalarda nrolojik test yada nroelektrofizyolojik almalarn kt sonular ngrmesine ramen ara sra iyi sonular olduunu gstermitir.63,64 Eitim ve Uygulama Kurtarc eitimi kalitesi ve yeniden eitim skl ressitasyonun etkinliinin artrlma4
  • 11. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu snda kritik faktrlerdir.65-83 deal olarak yeniden eitim 2 yl aralklarla snrl olmamaldr. Salk kredilendirme organizasyonlar tarafndan kabul edilenlere benzer sertifikasyon ykmll ile birlikte becerilerin daha sk yenilenmesine ihtiya vardr. Ressitasyon mdahaleleri sklkla e zamanl yaplr ve kurtarclar gs bassna verilen aray en aza indirmek iin ortak almaldr. Takm almas ve liderlik becerileri, zellikle ileri kardiyovaskler yaam destei (KYD) ve ocuk ileri yaam destei (YD) uygulayclar iin nemli olmaya devam etmektedir.36,84-89 Toplum ve hastane tabanl ressitasyon programlar kardiyak arrestleri, salanan ressitasyon bakm dzeyini ve sonularn sistematik olarak izlemek durumundadr. lme, yorumlama, geri bildirim ve srekli kalite iyiletirme dngs, ressitasyon bakmn en iyi hale getirmek iin gerekli nemli bilgiler salayacak ve gerek ile ideal ressitasyon performans arasndaki klinik ve bilgi boluunun daraltlmasna yardmc olacaktr. 2010 Klavuzunda ne kan Noktalar A-B-Cden C-A-Bye Deiim KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzundaki en yeni gelime, yetikin ve pediatrik (ocuklar ve infantlar dahil, yenidoanlar hari) hastalarda, temel yaam destei (TYD) admlarnn sralamasnn A-B-C den (Havayolu, Solunum, Gs bass) C-A-B ye (Gs bass, Havayolu, Solunum) deimesi olmutur. Uzmanlar, ilk gs bassna kadar geen zamann azaltlmasnn nemini kabul etmekle beraber, yerleik A-B-C sralamasndaki deiikliin, daha nce KPR renen herkesin yeniden eitimini gerekli klacann da farkndadr. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu aadaki nedenlerden dolay bu deiiklii tavsiye eder: Kardiyak arrestlerin byk ounluu erikinlerde meydana gelir ve kardiyak arrestten en yksek sa kalm oranlar, tm ya gruplarnda, tankl arresti olan ve VF veya nabzsz ventrikler taikardi (VT) ritimli hastalar arasnda rapor edilmitir. Bu hastalarda, KPRnin kritik balang elemanlar, erken defibrilasyon ve gs baslardr.90 A-B-C sralamasndaki gs baslar, kurtarclar azdan aza soluk vermek iin hava yolunu aarken veya bariyer ara ya da dier solutma cihazlarna eriirken sklkla gecikir. Sralamann C-A-B eklinde deitirilmesi ile, gs baslarna daha erken balanlacak ve solutma, sadece gs bassnn ilk dngs tamamlanana kadar (30 bas yaklak 18 saniyede tamamlanmal) ok az gecikecektir. Kardiyak arrestte kiilerin %50den daha azna kurtarc KPRsi yaplr. Bunun birok olas nedeni vardr, ama bir engel de kurtarclarn ok zor bulduu ilemlerle balayan A-B-C sras olabilir: hava yolunu amak ve kurtarc soluk vermek. Gs baslar ile balayarak daha ok hastaya KPR yaplmas ve soluk vermeye yetersiz veya isteksiz kurtarclarn en azndan gs bass yapmas salanabilir. Arrestin ok eitli nedenleri arasnda en muhtemel sebebe gre kurtarma eylemlerinin sralamasn uyarlamak salk alanlar iin makuldr. rnein, tek bir salk alan aniden ylan bir hasta grm ise, kurtarc, hastay VFye bal ani kardiak arrest geirmi kabul eder, nce hastann cevapszln ve sadece i ekme tarznda soluduunu veya solumadn dorular, hemen acil yant sistemini harekete geirir, 5
  • 12. Blm 1: Geni zet OEDe ular ve onu kullanr ve KPRyi uygular. Ancak, hastann boulma veya dier asfiksi nedenlerinden dolay arrest olduu tahmin ediliyorsa acil yant sisteminin aktivasyonundan nce 5 dng (yaklak 2 dk) geleneksel KPR (kurtarc solumu ieren) uygulanmaldr. Ayrca, yenidoanlarda arrest ounlukla solunumsal kaynakldr ve ressitasyon, bilinen kardiyak nedenler yoksa A-B-C srasyla yaplmaldr. Etik Konular Ressitasyonu evreleyen etik konular karmaktr ve ortamlar (hastane ii ve d), kurtarclar (temel ve ileri) arasnda KPRye balanlp balanlmayaca veya nasl sonlandrlaca deikendir. Son almalar, gncel standart -yazl, imzal, tarihli ressitasyon yapmayn (DNAR) belgesi- yannda szel DNAR talimatnn varl bilgisinin kabul edilmesi ile gereksiz canlandrma deneme saysnn azaltacan ne srmektedir.91,92 Bu, hastane d kardiyak arrestte ne zaman canlandrmaya yaplacana ait klinik karar kurallarnn geniletilmesinde nemli ilk admdr. Ancak, ileri dorulama olmakszn bu yaklam destekleyen yeterli kant yoktur. Sadece TYD eitimi alm ATS personeli varlnda, ressitasyon abalarnn sonlandrlmas, potansiyel olarak yaayabilecek hasta bakmndan taviz vermeksizin ressitasyon denemeleri sonras nakil oranlarn azaltan bir geerli ressitasyon sonlandrma kurallar klavuzluunda yaplmaldr.93 ATS ileri yaam destei (YD) uygulayclar, ayn ressitasyon sonlandrma kurallarn94-99 veya bunlardan tretilen ve uygulandnda acil servise gereksiz nakilleri azaltan ATS uygulayclarna zel, onaylanmam kurallar kullanabilir.95,97-100 Hastane ii yenidoan kardiyak arrestlerinin belli zellikleri lmle ilikilidir ve bunlar, yenidoan ressitasyonuna balama veya bitirme kararnda doktorlara yol gstermede yardmc olabilir.101-104 Klinik karar kurallar takip edilmediinde doktorlar ve sistemler arasnda ressitasyon sonlandrma oranlarnda ok deikenlik olur ve durum byleyken, tam bakm protokol ve ressitasyon giriimlerindeki benzerlii tevik edebilecek yaygn ve onaylanm kurallar nerilmitir.105 Seilen aile yelerinin ressitasyon boyunca odada bulunmalarna frsat verilmesi, takm iinde belirlenmi personelin onlarn sorularna cevap vermesi ve rahatlarnn salanmas, kardiyak arrest boyunca ve ressitasyonunun sonlandrlmas sonras aileye duygusal destek salanmasna neden olabilir. Anlaml nrolojik iyileme potansiyeli tamayan kardiyak arrest sonras dnemdeki hastalarn belirlenmesi, ileri aratrma gerektiren byk bir klinik sorundur. Hayati tedavinin braklmas veya bakmn snrlanmas dnldnde dikkatli olunmas tavsiye edilir. Teraptik hipotermi ile tedavi edilmemi kardiyak arrest sonras hastalarda kt sonular ngren zellikler veya test sonular, teraptik hipotermi uygulanmas sonras ayn ngr gcnde olmayabilir. Nakledilecek doku ve organ ihtiyac gittike arttndan, arrest sonras hastalar tedavi eden tm kurtarc ekipler, kardiyak arrest sonras doku ve organ ba sistemini planlamal ve uygulamaldr. Bu sistem kardiyak arrest sonras organ ba iin uygun veya beyin lm kantlanm hasta alt grubu iin zamannda uygulanan, etkin ve aile bireylerini destekleyici tarzda olmaldr. Ressitasyonla ilgili aratrmalar ilgi ekicidir. Aydnlatlm onam olmakszn byle aratrmalar yapma ihtiyacndan kaynaklanan; etik, yasal ve halkla ilikilerle ilgili sorunlarla kar karya iken bilimsel anlamda daha titiz olunmaldr. Yasal gereksinimler, 6
  • 13. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu toplum bilgilendirme ve danmanlk hizmetleri sklkla pahal ve fazla zaman alcdr. Bunlar, nemli aratrmalarn gecikmelerine sebep olmakla kalmaz ayn zamanda, aratrmalar maliyet asndan engeller ve aratrmalarla ilgili kayglar giderdikleri konusunda ok az kant vardr.106-109 Temel Yaam Destei TYD kardiyak arrest sonras hayat kurtarmada temel basamaktr. Yetikin TYDsindeki en nemli esaslar, ani kardiyak arrestin erken tannmas, acil yant sisteminin aktivasyonu, yksek kalitede KPRye erken balanmas ve eer gerekliyse hzl defibrilasyonu ierir. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzunda bir ka nemli deiiklik bulunmaktadr, ancak daha nceki yllarda var olan kantlara dayanarak vurgulanmaya devam edilen alanlar da vardr. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzundaki Anahtar Deiiklikler TYD algoritmas basitletirildi ve bak, dinle, hisset algoritmadan karld. Bu basamaklarn uygulanmas elikiliydi ve zaman kaybna neden oluyordu. Bu yzden, KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu uyarlara yantsz, solunumu olmayan ya da solunumu yetersiz olan (rn; sadece i ekme) tm yetikinlerde, acil yant sisteminin hzl aktivasyonu ve gs bassna balanmasn vurgulamaktadr. Eitimsiz halktan kurtarclar sadece eller ile KPR (sadece bas) konusunda cesaretlendirilmelidir. Sadece eller ile KPRnin eitimsiz kurtarclar tarafndan yaplmas ve 112 acil ar merkezi grevlisi tarafndan telefonla ynlendirilmesi daha kolaydr. Kurtarc soluk vermeden nce gs bass balatlmaldr (A-B-C yerine C-A-B). Kafaya poziyon vermek, azdan aza solunum iin pozisyon almak ya da kurtarc solunum iin balon valf maske cihazn getirmek veya birletirmek zaman alrken, gs bassna hemen balanabilir. KPRye 2 solunum yerine 30 bas ile balanmas ilk basya kadar olan gecikmeyi nler. Yksek kalitede KPR yapldna emin olmak iin kullanlan yntemler zerinde artm bir odaklanma vardr. Yeterli gs bass iin; uygun derinlik ve hzda baslar uygulanmal, her basdan sonra gsn tam geri dnne izin verilmeli, baslara ara verilen srenin en aza indirilmesine dikkat edilemeli ve fazla solunumdan kanlmaldr. Eitimde gs baslarnn doru olarak yaplmasna odaklanlmaldr. Yetikinler iin nerilen gs bass derinlii 1,5 in (4 cm)ten-2 in (5 cm)ten, en az 2 in (5 cm)e ykseltilmitir. Salk alanlar tarafndan ressitasyon giriimleri srasnda yaplan gs bass, havayolu ynetimi, kurtarc soluk, ritim tanma, ok verilmesi ve ila uygulamas (eer uygunsa) gibi mdahaleler, uygun durumlarda yksek dzeyde eitimli kurtarclardan oluan bir ekip tarafndan e zamanl olarak da uygulanabilir. Baz ressitasyonlar yardm iin arda bulunan tek kurtarc tarafndan balatlr ve dier takm yelerinin daha sonra katlmas ile sonulanr. Salk alanlarnn eitimi ayet birden ok kurtarc varsa uygun grev paylamnn en ksa srede yaplmasna veya ekip yeleri geldike takm oluturulmasna odaklanmaldr. Daha az kurtarc tarafndan srayla yerine getirilen sorumluluklar, ek personel gelmesiyle bu sorumluluklar e zamanl yerine getirebilecek kurtarc takmna devredilebilir. 7
  • 14. Blm 1: Geni zet KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzunda Vurgulanmaya Devam Edilen Anahtar Noktalar Yetikinlerde ani kardiyak arrestin erken tannmas, uyarlara yantszlk ve normal solunumun olmaynn deerlendirilmesi temeline dayanr. Kardiyak arrest hastalarnda balangta i ekme tarznda solunum olabilir ve hatta nbet geiriyormu gibi gzkebilirler. Bu tarz atipik prezentasyonlar kurtarcnn kafasn kartrarak, yardm istemesini veya KPRye balamasn geciktirebilir. Eitim srasnda potansiyel kurtarclarn ani kardiyak arrestin bu tarz atipik prezentasyonlarn fark etmesine odaklanlmaldr. SDGD olana ya da ressitasyon abalar sonlandrlana kadar etkili gs bassna en az sre ara verilmelidir. Gs bass srasndaki herhangi gereksiz duraksama (kurtarc soluklar iin gerekenden uzun duraksama dahil) KPRnin etkinliini drr. Salk alanlar tarafndan yaplan nabz kontrolnn nemi azalmtr. Nabzn alnmas bazen ok zor olabilir, hatta kan basncnn ok dk olduu veya alnamad durumlarda iyi eitimli salk alanlar bile nabzn olup olmadn yanl deerlendirebilir. Salk alanlar nabzn olup olmadn tespit etmek iin 10snden fazla zaman harcamamaldr. Kardiyak arrest olmad halde gs bass yaplan hastalarda nadiren ciddi yaralanmalar ortaya kar. Halktan kurtarc uyarlara yantsz bir yetikin bulduu zaman hzla acil yant sistemini aktive etmelidir. Halktan kurtarc aniden ylan, uyarlara yantsz olan, solunumu olmayan ya da normal solumayan (sadece i ekme) bir yetikinle karlat an, nabz kontrol yapmaya almamal ve kardiyak arrest varln kabul etmelidir. KPR Teknikleri ve Cihazlar Geleneksel el ile KPRye, kardiyak arrestte ressistasyon boyunca daha iyi perfzyon salamak ve sa kalm artrmak iin baz alternatifler gelitirildi. Geleneksel KPR ile karlatrlnca, bu teknikler ve cihazlar genellikle daha fazla sayda personel, eitim, ekipman gerektirir veya zel durumlara uygulanabilir. Baz alternatif KPR teknikleri ve cihazlar, seilmi hastalarda iyi eitimli personel tarafndan kullanldnda, hemodinamide ve ksa dnem sa kalmda yarar salar. Pek ok cihaz son zamanlardaki klinik aratrmalarn konusu olmutur. Hastane d kardiyak arrest vakalarnda kullanlan empedans eik cihaz, SDGDyi ve ksa dnem sa kalm oranlarn iyiletirmi ancak hastaneden taburculuk ve ya nrolojik olarak intakt sa kalm konusunda anlaml farkllk yaratmamtr.111 Yk datc band (Autopulse) KPR ile manuel KPRnin hastane d kardiyak arrestte karlatrld, ok merkezli, prospektif, randomize, kontroll bir almada112,112a, cihaz kullanldnda 4 saatlik sa kalmda bir iyileme gzlenmedii ve nrolojik sonularn daha kt olduu gsterilmitir. Yk datc band KPR cihaznn yerletirilmesi konusunda tecrbenin veya blgeye zel faktrlerin cihazn etkinliine olan tesirinin belirlenmesi iin daha fazla aratrmaya ihtiya vardr.113,114 Mekanik piston cihazlarnn uyguland olgu serilerinde farkl oranlarda baar elde edildii bildirilmitir.115-119 Gecikmeleri nlemek ve maksimum etkinlik salamak iin, KPR cihazlarn kullanacak olan kurtarclara balang eitimi verilmesi, srekli monitorizasyonu ve yeniden eitim programlarnn uygulanmas gerekmektedir. u ana dek hastane d TYDde hibir teknik standart geleneksel (el ile) KPRden daha stn bulunmamtr ve defib8
  • 15. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu rilatr dnda hibir cihaz hastane d kardiyak arrest vakalarnda uzun dnem sa kalm konusunda bir iyileme salamamtr. Elektriksel Tedaviler KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu, bradikardide pace kullanm, taikardik ritim bozukluklarnda kardiyoversiyon ve defibrilasyon konular yeni verileri yanstacak ekilde gncellenmitir. OEDnin bakm sistemi iine entegrasyonu hastane d alanlardaki sa kalm zinciri iin kritiktir. Hastaya en iyi sa kalm ansn vermek iin, 3 eylem kardiyak arrestin ilk dakikalarnda yaplmaldr120: ATS sisteminin aktivasyonu121, KPRye balanmas ve defibrilatr kullanlmas.122 Devaml zerinde durulan bir baka konu ise kardiyak arestte defibrilasyondan nce uygulanan KPR sresinin uzun tutulmasnn sa kalm artrp artrmayacadr. Daha nceden yaplm almalarda, ATSnin ulamasndan nce 4-5 dakika boyunca kardiak arrestte kalm hastalara defibrilasyon ncesi 1,5-3 dakika KPR uygulanmasnn sa kalm orann artrd saptanmtr.123,124 Ancak daha yeni iki randomize, kontroll almada defibrilasyon ncesi uygulanan KPRnin sonular iyiletirmedii ortaya konmutur.125,126 Eer 2 veya daha fazla kurtarc varsa, defibrilatre ulalarak hazr konuma getirilirken KPR yaplmaldr. VFdeki tek ok protokol deimemitir. KPRdeki minimal kesintilerin bile zararl olduu ile ilgili kantlar oalmaktadr. Bu yzden kurtarclar ok srasnda kompresyona ara verdiklerinde bu sreyi olabildiince ksa tutmal ve ok verildikten hemen sonra KPRye yeniden balamaldrlar. Son 10 yl iinde kardiyoversiyon ve defibrilasyon srasnda bifazik dalga formlarnn kullanlmas monofazik dalga formlarndan daha etkin bulunmutur.127-135 Ancak spesifik bifazik dalga formlarnn birbirleri ile karlatrld klinik veriler bulunmamaktadr. Giderek artrlan ya da sabit ardk dozlardaki enerjinin farkl dalga formlarnda birbirine stnl henz test edilmemitir. Ancak, eer kullanlan cihazn daha yksek enerji seviyelerine kmas mmknse, balang dozlarla dzelmeyen aritmilerde daha yksek dozlar denenebilir. Son 5 ile 10 yldr yaplan birka randomize almada atrial fibrilasyonda bifazik ve monofazik kardiyoversiyon karlatrlmtr. Atrial fibrilasyonda kardiyoversiyon iin uygulanan ok enejisinin etkinlii dalga formuna spesifiktir ve defibrilatr retici firmasna bal olarak 120 ile 200 J arasnda deiir. Bu yzden atrial fibrilasyonda kardiyoversiyon iin nerilen balang bifazik enerji dozu reticinin tavsiye ettii ayara gre 120-200 Jdur.136-140 Eer balang dozu yetersiz kalrsa, kurtarclar dozu aamal olarak artrmaldr. Yetikinde atrial flutter ve dier supraventrikler taikardilerin kardiyoversiyonu iin genellikle daha az enerji gereklidir ve ounlukla 50-100 J balang enerjisi yeterlidir.140 Eer balang dozu yetersiz kalrsa, kurtarclar dozu aamal olarak artrmaldr.141 Yetikinde atrial fibrilasyonun kardiyoversiyonuna monofazik dalga formunda 200 J ile balanmaldr, baarl olunamazsa aamal olarak arttrlmaldr. Pek ok yeni almada transktanz pacing uygulamasna odaklanlmtr. Pacing genellikle asistolik kardiyak arrest vakalarnda nerilmez. Yaplan 3 randomize kontroll almada142-144, asistoliye bal kardiyak arrest vakalarnda hastane ncesinde ya da hastanede (AS) paramedik veya hekimler tarafndan pacing uygulamasnn hastane9
  • 16. Blm 1: Geni zet ye ulama veya hastaneden taburculukla sonulanan sa kalm oranlarn iyiletirmedii gsterilmitir. Ancak salk alanlarnn, kalp hznn atropin ve dier kronotropik ilalara (hz artrc) yant vermedii bradiaritmi vakalarnda pacing uygulamas iin hazrlkl olmas aklc bir yaklamdr.145,146 leri Kardiyovaskler Yaam Destei KYD, kardiyak arrresti nleme, kardiyak arresti tedavi etme ve kardiyak arrest sonras SDGD salanan hastalarda sonularn iyiletirilmesi srasndaki mdahaleler ile sa kalm zincirinin birden fazla halkasn etkilemektedir. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu, KYDnin baarsnn, minimal kesintiye urayarak yaplm yksek kalitede KPR ile balayan ve VF/nabzsz VT iin ylmann ilk dakikalar iinde uygulanan defibrilasyonu ieren iyi bir TYDne bal olduunu vurgulamaktadr. Sa kalm zincirinin yeni beinci halkas ve Blm 9: Kardiyak Arrest Sonras Bakm (KPR ve AKB iin 2005 AHA Klavuzundaki KYD blm alt balnn geniletilmi halidir), kardiyak arrestin fark edilmesiyle balayan ve SDGD sonras hastaneden taburculua kadar devam eden kapsaml multidisipliner bakmn nemini vurgulamaktadr. KYDnin ana deerlendirme ve mdahaleleri, TYD ile nrolojik fonksiyonlarn korunmu olduu uzun dnem sa kalm arasnda gerekli kpry salamaktadr. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzunda, hava yolu ynetimiyle ilgili erikin iin yeni majr Snf I neri bulunmaktadr: Endotrakeal tpn yerinin dorulanmas ve monitorizasyonu iin kantitatif dalga formlu kapnografi kullanm nerilmektedir. Ek olarak, KPR srasnda hava yolu ynetiminin salanmas iin endotrakeal tpe alternatif olarak supraglottik ileri havayollarnn kullanlmas desteklenmektedir. Son olarak, kardiyak arrest hastalarnn havayolu ynetimi srasnda krikoid bassnn rutin olarak uygulanmas artk nerilmemektedir. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzunda, semptomatik aritmilerin ynetiminde de eitli nemli deiiklikler bulunmaktadr. Gvenlik ve potansiyel etkinlikle ilgili yeni kantlara dayanarak adenozin artk, QRS dalgalarnn monomorfik ve ritmin dzenli olduu stabil indiferansiye geni kompleksli taikardilerin tan ve tedavisinde nerilmektedir. Semptomatik veya anstabil bradikardi iin atropinin etkisiz olduu durumlarda, eksternal pacing uygulamasna alternatif olarak eit etkinlikteki intravenz (iv) kronotropik ajanlarn infzyonu artk nerilmektedir. 2010 iin yeni sirkler AHA KYD Kardiyak Arrest Algoritmas geleneksel kutu-vehat formatna alternatif olarak sunulmutur. Her iki algoritma da sonu zerinde en ok etkisi olan mdahalelere odaklanacak ekilde yeniden yaplandrlm ve basitletirilmitir. Sonu olarak minimal kesintiye uram yksek kalitede KPR uygulanmas ve VF/nabzsz VTde defibrilasyon vurgulanmtr. Vaskler giri, ila uygulamas, ileri hava yolu yerletirilmesi hala nerilirken, bunlarn gs baslarn kesintiye uratmamas ve oku geciktirmemesi gerekmektedir. Ek olarak nabzsz elektriksel aktivite (NEA)/asistoli ynetiminde artk atropinin rutin uygulamas nerilmemektedir. KPR kalitesinin, mekanik parametreler (gs baslarnn hz ve derinliinin monitorizasyonu, gs duvar gevemesinin yeterlilii, baslara verilen aralarn uzunluu ve verilen soluklarn say ve derinlii) veya mmknse fizyolojik parametreler (ekshale edilen karbondioksitin ksmi basnc [PETCO2], gs baslarnn gevemesi srasndaki arteryal basn veya santral venz oksijen satrasyonu [SCVO2]) ile gerek 10
  • 17. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu zamanl monitorizasyon ve optimizasyonu desteklenmektedir. Yetikinlerde kantitatif dalga formlu kapnografi kullanlyorsa, klavuzda KPR kalitesinin monitorizasyonu ya da SDGDnin tespiti iin PETCO2 deerlerinin kullanlmas nerilmektedir. Son olarak KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu KYDnin SDGD elde edilmesi ile sonlanmadna vurgu yapmaktadr. Kardiyak arrest sonras ynetim iin klavuz olduka geniletilmitir (baknz blm 9) ve yeni Erken Kardiyak Arrest Sonras Bakm Algoritmasn da iermektedir. Kardiyak Arrest Sonras Bakm KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu, hastalarn nrolojik olarak intakt sa kalmn etkileyebilecek SDGD sonras multidisipliner ynetimi ve hastaneye kabulndeki gelimeler ve sistematik bakmn artan nemini vurgulamaktadr. Blm 9: Kardiyak Arrest Sonras Bakm SDGD sonras hastaneye ulatrlan kardiyak arrest hastalarnn hedef odakl ynetiminin nemi ve optimal sonulara erimek iin gereken giriimleri tanmlar. Kardiyak arrest sonras hastalarn tedavisinde yaplandrlm, kapsaml, entegre ve multidisipliner bir bakm sisteminin srekli bir ekilde uygulanmas nerilmektedir. Kardiyak arrest sonras bakmn temelleri unlardr; SGDG sonras kardiyopulmoner fonksiyonlarn ve vital organ perfzyonunun en iyi hale getirilmesi Kapsaml kardiyak arrest sonras bakm sistemi bulunan uygun bir hastaneye veya youn bakm nitesine nakil Akut koroner sendromun tannmas ve akut koroner sendrom iin gereken mdahaleler Nrolojik iyilemenin en iyi hale getirilmesi iin vcut ss kontrolnn salanmas oklu organ yetmezliinin ngrlmesi, tedavisi ve nlenmesi Kardiyak arrest sonras hastann tedavi stratejisi ana hedefi, normal ya da normale yakn bir fonksiyonel duruma geri dn salayacak kapsaml ve multidisipliner bir teraptik plann srekli uygulamasn iermektedir. AKS phesi olan hastalar reperfzyon imkan olan, hastalar oklu organ yetmezlii asndan monitorize edebilecek ve hipotermiyi de ieren uygun kardiyak arrest sonras bakm hizmetlerini verebilecek multidisipliner takm olan bir merkeze ynlendirilmelidir. Hipotermi varlnda prognostik deerlendirme deimektedir ve bu hasta poplasyonunda nrolojik deerlendirme yapmak konusunda eitimli uzmanlar ve prognostik aralarn entegrasyonu hastalar, bakm salayclar ve aileler iin gereklidir ve Blm 9da detayl olarak gzden geirilmitir. Tedaviye klavuz olacak ekilde, yeni bir algoritma ve entegre hedef tedavi tablosu gelitirilmitir. AKS Olan Hastalarn Stabilizasyonu AKS deerlendirilmesi ve ynetimi iin KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu nerileri, kesin yada pheli AKS olan hastalarn semptomlarn ortaya kmasndan itibaren ilk saatler iinde tedavilerini salayacak olan salk personelinin eitimini tanmlayacak ekilde gncellenmitir. ST elevasyonlu miyokart enfarkts (STEM) olan hastalar11
  • 18. Blm 1: Geni zet nn bakm ile ilgili sistemleri, hastane ncesi 12 kanall elektrokardiogramlar (EKG), perktan koroner giriimlerin (PKG) yaplabildii hastanelere triaj, dorulanm STEM ya da AKS phesi olan kardiyak arrest hastalarn kapsaml bakmn ieren eitli nemli stratejiler ve bakm eleri bu klavuzda tanmlanm ve vurgulanmtr. STEM bakmna iyi organize edilmi bir yaklam salamak iin; halk, ATS, doktor ve hastane kaynaklarnn STEM bakm sistemi ierisinde entegrasyonu gereklidir. STEM bakm sisteminin nemli ve anahtar esi, hastane ncesi 12 kanall EKG ekilmesi ATS salayclar tarafndan yorumlanmas veya ulatrlmas ile hastay kabul eden merkezin nceden bilgilendirilmesidir. Hastane ncesi 12 kanall EKGnin kullanm 2000den beri KPR ve AKB iin AHA Klavuzlarnda yer almaktadr ve fibrinolitik tedavi ile reperfzyon sresini ksaltt bildirilmektedir.147-153 Yakn zamanda, hastane ncesi 12 kanall EKGnin primer perktan koroner giriimi (PKG) sresini ksaltt ve eer PKG seilen strateji ise, spesifik hastanelere triaj salad ortaya konmutur.154-161 ATS ya da acil tp hekimlerinin kardiyak kateterizayon laboratuarn da ieren kardiyak bakm ekibini aktive etmesiyle reperfzyon zamannda ciddi bir ksalma gzlenmitir. AKS klavuzlar kardiyak arrest sonras hastalarn PKG yaplan merkezlere triaj ile ilgili yeni nerilerde bulunmaktadr. Resste edilmi yetikin kardiyak arrest hastalarnda PKG uygulanmas olumlu sonular ile ilikilidir ve bu hasta grubunda nrolojik olarak intakt sa kalm iyiletirmek iin kardiyak kateterizasyonun, standart kardiyak arrest sonras protokollerine dahil edilmesi makuldr. VFye bal olan hastane d kardiyak arrest hastalarnda, infarktla ilikili olan arterin hzl revasklarizasyonunu salayacak acil anjiografi nerilmektedir. Kardiyak arrest sonrasnda EKG sensitif olmayabilir veya yanltcdr; iskemik kardiyak etiyolojiden phelenilen arrest vakalarnda tam olarak tanmlanm STEM yokluunda bile, SDGD sonras koroner anjiografi yaplmas aklc olabilir. Hastane dndaki kardiyak arrestleri takiben PKG ncesi koma klinik bulgular yaygndr ve bu acil anjiografi veya PKG iin bir kontrendikasyon olarak kabul edilmemelidir. Yetikinlerde nme Blm 11 yetikinlerde akut iskemik inmenin erken ynetimini vurgulamaktadr. Bu blm, tedavinin ilk saatlerinde hastane dnda yaplmas gereken mdahaleleri zetler. Her yl yaklak 795.000 insan yeni ya da tekrarlayan inme yaar ve ABDde inme lmlerin 3. sradaki nedenidir. Halkn eitimi, 112 sevki, hastane ncesi tan ve triaj, hastane inme sisteminin geliimi ve inme birimi ynetiminin entegre edilmesiyle inme bakmnda anlaml iyilemeler kaydedilmitir. nmede bakm sisteminin nemli eleri Blm 11de zetlenmitir. STEM hastalarnda olduu gibi, hastay tayan ATS biriminin hastaneye var ncesi bilgilendirme yapmasnn fibrinolitik tedavi alan akut inmeli hasta yzdesini anlaml oranda artrd bulunmutur. KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu, acil servisi olan her hastanenin akut inmeli hastann bu kurumda nasl ynetileceini tarifleyen, ATS sistemi ile irtibatl, yazl bir plan olmasn nermektedir. Akut inmeli hastalarn direk olarak belirlenmi inme merkezlerine triaj, nme Algoritmasna eklenen yeni Snf I neridir. Dier bir yeni Snf I neri ise inme hastalarnn inme bakmnda tecrbeli, multidisipliner takm tarafndan ynetilen bir inme birimine naklidir. 12
  • 19. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu KPR ve AKB iin 2005 AHA Klavuzunun yaynlanmasndan beri, akut iskemik inmeli seilmi hastalara V rtPA uygulanmas iin zaman araln uzatan ek veriler elde edilmitir. Bu klavuz artk, eer hasta National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS) veya Third European Cooperative Acute Stroke Study (ECASS-3) kriterlerini karlyorsa, V rtPA uygulamasn, aka belirlenmi bir protokol, deneyimli bir ekip ve kurumsal adanmlk olan durumlarda doktorlar tarafndan yaplmasn nermektedir. Ancak zamana bal reperfzyon penceresini, erken tedavinin daha iyi olduunu ve daha iyi sonularla ilikili olduuna olan vurgu devam etmektedir. Standart V fibrinolitik tedaviye uygun olmayan hastalarn, intraarterial fibrinolitik tedavi ya da mekanik revasklarizasyon yapabilen seilmi zel merkezlere ynlendirilmesi dnlebilir. Sonu olarak, bu klavuz acil servise geliten itibaren ilk 3 saat ierisinde bu hastalarn inme servisine yatn nermektedir. Yeni yaplm almalar, zel inme servislerinde verilen bakmn dier genel tbbi servislerde verilen bakma stn olduunu ve inme servisinin pozitif etkilerinin yllarca sreceini ortaya koymutur. Bir inme servisindeki tedavinin yararlar, V rtPA ile elde edilen yararl etkilere benzerdir. nme bakm, AKBnin iine dahil edilmesinden itibaren dramatik bir gelime gstermitir. Eitim, hastane ncesi ynetim, hastane sistemlerinin geliimi ve akut tedavilerdeki ilerlemeler hasta sonular asndan anlaml iyilemeler salamtr. zel Durumlar zel durumlara bal olan kardiyak arrestte, standart TYD ve KYDnin tesinde zel tedavi ve giriimlere ihtiya olabilir. Bu alanlarda randomize klinik alma yapmann zorluu veya bu durumlarn sk ortaya kmamalar sebebiyle, bu zgn durumlarda tecrbeli kurtarclarn temelin tesine geerek klinik uzla ve benzeri durumlardan yaplan karmlar kullanmalar gerekebilir. KPR ve AKB iin 2005 AHA Klavuzundaki bu konular, yeniden gzden geirilmi, gncellenmi ve 15 zel kardiyak arrest durumu olarak geniletilmitir. Bu klavuz, zamannda bakm ve uygun mdahalelerin yaplabilmesi iin bilginin yannda ngrsel klinik sezginin de gerekliliini vurgulamaktadr. Bu klavuzda, kardiyak arrestin nlenmesi iin nemli olan veya kardiyak arrest sonras herzamankiler dnda zel bakm ve mdahaleler gerektiren nemli arrest ncesi durumlar tanmlamtr. Bu potansiyel zel durumlar; astm, anaflaksi, gebelik, morbid obezite, pulmoner emboli, elektrolit bozukluklar, toksik maddelere maruziyet, travma, kazara oluan hipotermi, , boulma, elektrik/yldrm arpmas ve kardiyak tamponad, kardiyak cerrahi ve PKG gibi kalbi etkileyen zel prosedrler olarak sralanmaktadr. Pediyatrik Temel Yaam Destei Pediyatrik kardiyak arrest olgularnn ounluu asfiksi kaynakldr ve yalnzca yaklak %5-%15i VFye baldr.8,9,27,162,163 Hayvan almalar164-166, asfiksiye bal arrest ressitasyonunun, en iyi olarak solunum ve gs bass kombinasyonu ile baarldn gstermitir. Bu durum, yakn zamanlarda geni bir pediyatrik alma grubunda dorulanmtr.27 Bu alma sadece asfiksiye bal arrestlerde en iyi ressitasyon sonularnn solunum ve gs bass kombinasyonu ile baarldn gstermekle kalma13
  • 20. Blm 1: Geni zet yp, ayn zamanda sadece bas ile KPR uygulanm asfiksiye bal arrestli az saydaki ocukta, kurtarc tarafndan KPR uygulanmam ocuklara gre sonularn daha iyi olmadn da gstermitir. Hayvan almalar ve pediatrik seriler, asfiksiye bal arrestler iin solunumun nemini desteklese de, erikinlerdeki veriler VF arrest ressitasyonu iin gs baslarnn kritik olduunu ve solunumun daha az nemli olduunu desteklemektedir. Bu nedenle, biz pediyatrik ressitasyonlar iin solunum ve gs baslar kombinasyonunu desteklemeyi srdrmekteyiz, ancak adelosan adaki ani, tankl, rnein bir atletik yarma srasnda oluan kardiyak arrestlerin bir VF arrest gibi tedavi edilmesi gerektiini ve gs baslar ile erken defibrilasyonun nemini vurgulamaktayz. Sadece bas ile KPRnin yaplmas, solunum salama eitimi almam ya da bunu yapmakta tereddt eden kurtarclar iin zendirilmelidir. ou ocuun dahil olduu asfiksiye bal arrest olgularnn ressitasyonu iin yukarda tanmland gibi solunum ve gs baslar kombinasyonunun salanmasnn nemine ramen, C-A-B (Gs bass, Havayolu, Solunum) sralamasna dnlmesi eitim kolayl asndan nerilmektedir. Teorik olarak bu sralama ventilasyonu maksimum 18 saniye civarnda geciktirir (2 kurtarc varsa bu sre daha da ksalr). Gl bas, hzl bas konusunda, tekrarlanmas gereken nemli vurgu, her bir bas sonrasnda gs kafesinin tam olarak eski halini almasna izin verilmesi, gs baslarna verilen aralarn en aza indirilmesi ve ar solunumdan kanlmasdr. Etkili gs baslar yaplmas iin, kurtarclara gs kafesi n-arka apnn en az te biri lsnde bask yapmas nerilmektedir. Bu l, ou bebekte yaklak 1 in (4 cm) ve ou ocukta yaklak 2 in (5 cm)e karlk gelir. Pediyatrik leri Yaam Destei Aadakiler, KPR ve AKB iin 2005 AHA Klavuzundaki olan tavsiyelere ilikin en nemli deiiklik ve pekitirmelerdir: ou salk alannn, bebek veya ocuklarda nabzn varln veya yokluunu hzl ve gvenilir bir ekilde tespit edemediine ynelik ilave kantlar vardr.167 Bu nedenle, nabz deerlendirmesinin nemi salk alanlar asndan azalmtr. Salk alanlar tepkisiz ve normal solunumu olmayan bir ocukta, 10 sn. iinde nabz alnmamas durumunda KPRye balamaldr. Bebek ve kk ocuklarda, kafl endotrakeal tplerin gvenirlik ve etkinliklerini daha fazla veri desteklemektedir ve uygun boyutta kafl tp seimi iin forml gncellenmitir. Acil entbasyon srasnda krikoid bas uygulanmasnn gvenilirlii ve deeri sorgulanmtr. Bu nedenle krikoid bas uygulanmas eer ventilasyona veya entbasyonun hz veya kolaylna engel oluyorsa, uygulamann modifiye edilmesi veya sonlandrlmas nerilmektedir. Kapnografi/kapnometri monitorizasyonu, endotrakeal tp (ve dier ileri havayolunun) pozisyonunun uygunluunu dorulamak ve KPR srasnda gs baslarnn kalitesini deerlendirmek ve en iyi hale getirmek iin nerilmektedir. Bebek ve ocuklarda defibrilasyon iin gereken en uygun enerji dozu (monofazik veya bifazik dalga formu kullanmnda) bilinmemektedir. Bebek ve ocuklarda VF veya nabzsz VT iin ok yaplmasna karar verildiinde, balang iin her iki dalga 14
  • 21. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu boyunda da 2-4 J/kg enerji dozu makul kabul edilir; 4 J/kgdan yksek enerji dozlar, zellikle bifazik defibrilatrle uygulanyorsa gvenli ve etkili olabilir. Kardiyak arrest sonrasnda ar oksijene maruz kalma sonucu potansiyel zarar grme ynnde artan kantlar erevesinde; spontan dolam salandktan sonra, hiperoksemi riskini snrlamak iin verilen oksijen titre edilmelidir. Birok deiik palyatif prosedrn sonrasnda tek ventrikll kalbe sahip ve pulmoner hipertansiyonu olan bebek ve ocuklarn ressitasyonu ile ilgili yeni blmler eklenmitir. Rutin otopside gen ani lm hastalarnn bir ksm iin lm nedeni bulunamamaktadr. Ancak bu olgularda fatal aritmilere yatknlk oluturan genetik iyon kanal defekti (kanalopati) saptanmtr. Bu nedenle gen ani ve beklenmedik kardiyak arrest hastalarnda, mmknse dokularn uygun korunma ve genetik analizinin de yer ald geni kapsaml bir otopsi yaplmas tavsiye edilmitir. Ayrntl testler yaayan aile bireylerinde de varolan kaltsal bir kanalopatiyi ortaya karabilir. Yenidoan Ressitasyonu Yenidoan kardiyak arrestlerinin nedeni hemen hemen her zaman asfiksidir. Bu nedenle yenidoan ressitasyonunda bilinen bir kardiyak etyoloji olmad srece A-B-C sralamas korunmutur. Deerlendirme, lave Oksijen ve Peripartum Aspirasyon Bir bebein kardiyorespiratuvar geiini ve ressitasyon gerekliliini deerlendirirken, en iyi gstergeleri artan kalp atm hz, etkili solunumlar ve iyi tonustur. Sa st ekstermiteye taklm nabz oksimetre lm, ilave oksijen ihtiyac olup olmadnn deerlendirilmesinde kullanlmaldr. almalar gsteriyor ki zamannda doan salkl bebekler %60dan daha dk oksijen satrasyonu ile hayata balamakta ve 10 dakikadan daha uzun sre iinde saturasyon %90larn zerine kmaktadr. Hiperoksi, zellikle erken doan bebekler iin toksik olabilmektedir. Zamannda doan bebeklerde, ressitasyona %100 oksijen yerine oda havas ile balamak en iyisidir. Herhangi bir ilave oksijen uygulamas, oksijen ve hava kartrlarak dzenlenmeli ve oksimetre kullanlarak verilen karmn titrasyonu ayarlanmaldr. Peripartum aspirasyonun rol gittike daha az vurgulanmaktadr. Aktif bebeklerde mekonyum varlnda bile havayolu aspirasyonu ilemini destekleyecek kantlar yoktur. Eldeki kantlar amniyotik svlarnda mekonyum kalntlar bulunarak doan hareketsiz yenidoanlarda rutin endotrakeal aspirasyon ilemini destekler ya da rtr nitelikte deildir. Gs Baslar Tavsiye edilen bassolunum oran 3:1 olarak kalmaktadr nk solunum, yenidoanlarda asfiksiye bal arrestin geri dnmesi iin kritiktir ve daha yksek oranlar dakika solunum saysn azaltabilir. Eer kardiyak arrestin kardiyak etiyolojiye bal olduu biliniyorsa daha yksek bir oran (15:2) dnlmelidir. Eer epinefrin endike ise 0.010.03 mg/kg dozunda V olarak mmkn olan en ksa srede verilmelidir. Endotrakeal yol kullanlacaksa daha yksek dozlar (0.05 mg/kg ile 0.1 mg/kg) gerekir. 15
  • 22. Blm 1: Geni zet Ressitasyon Sonras Bakm (Kardiyak Arrest Sonras Bakm) Terme yakn doan bebeklerde orta dereceli ile ciddi hipoksik-iskemik ensefalopati grlmesi durumunda teraptik hipotermi uygulamas nerilmektedir. Soutma ilemi, yenidoan youn bakm nitesinde ve multidisipliner olanaklar erevesinde net tanmlanm protokoller altnda balatlmal ve ynetilmelidir. Etik Uzam kardiyak arrestli yenidoanlar iin ressitasyon sresi yeniden gzden geirilmitir. Kalbi atmayan yeni domu bir bebekte 10 dakika boyunca kalp at tespit edilemezse, ressitasyonu sonlandrmay dnmek uygundur. Eer gebelik sresi, doum arl ya da konjenital anomaliler neredeyse kesin erken lm veya nadiren hayatta kalan vakalarda kabul edilemez derecede yksek morbidite oran ile ilikili ise ressitasyon gerekli deildir. Eitimde simlasyonun rol deerlendirilmitir. zel alma grev grubu, ressitasyon eitiminde simlasyon kullanmann mantkl olduu sonucuna varm olsa da en etkin yntemler hala tanmlanmay beklemektedir. renme esnasnda yaplan bildirimler ve geribildirimler etkin ve gvenli bir ressitasyon iin gereken ierik bilgisinin, teknik becerilerin ve davransal becerilerin kazanlmasn hzlandrmaktadr. Eitim Eitim, Uygulama ve Takmlar , KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzu iinde yeni bir blmdr ve bu yeni blmn nemli noktalar ve tavsiyeleri unlardr: Kurtarc tarafndan yaplan KPR, kardiyak arrestlerde sa kalm dramatik olarak artrr ancak arrest hastalarnn yarsndan ok daha az, bu potansiyel hayat kurtarc tedaviyi alabilmektedir. Kurtarclarn KPR yapma isteklerini arttracak yntemler unlardr; geleneksel KPRyi yapamayanlar ya da yapmak istemeyenler iin sadece bas ile KPRnin de (Sadece Eller ile) dahil olduu KPR tekniklerinin formal eitimi, kurtarclarn KPR srasnda enfeksiyon kapma riskinin dk olduu konusunda eitimi ve kurtarclarn gerek bir kardiyak arrest olgusu ile karlaldnda korku veya paniin stesinden gelmesi konusunda zel eitimi. ATS, halen i ekebilen hastalar dahil olmak zere kardiyak arrest hastalarnn tannmasnda ve kardiyak arrest var ise KPR yaplmasnn tevik edilmesinde kurtarclara telefon grevlisi araclyla ynlendirme yapmaldr. Telefon grevlileri ayn zamanda, eitimsiz kurtarclar sadece bas ile KPRnin (sadece eller ile) yaplmas iin ynlendirebilir. TYD becerileri izlerken pratik yapma (video-bazl) eitim eklinde de uzun, geleneksel eitmen ynlendirmeli kurslar ile eit derecede renilebilir. Kardiyak arrest vakalarnda defibrilasyon sresini ksaltmak iin OED kullanm, sadece formal eitim alm kiilerle snrlandrlmamaldr. Bununla birlikte OED eitimi simlasyon srasnda performans arttrmaktadr ve tavsiye edilmeye devam edilmektedir. Takm almas ve liderlik becerisi konusunda eitimler YD kurslar iinde olmaya devam etmelidir. Gs genilemesini ve nefes alma seslerini canlandrabilen, nabz ve kan basnc 16
  • 23. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu oluturabilen ve konuabilen geree yakn mankenler YD eitiminde gerekli bilgi, beceri ve davranlarn entegrasyonu iin faydal olabilir. Ancak, bu mankenlerin YD kurslarnda rutin kullanmn tavsiye edecek yeterlilikte kant mevcut deildir. leri yaam destei (KYD veya PYD) kurslarnda katlmclarn bilgi dzeyini deerlendirmek amacyla yazl testlerin fazlaca kullanlmasndan kanlmaldr (uygulamaya dayal deerlendirme de yaplmaldr). Resmi deerlendirmenin, rencinin renme amalarna ulaabilmedeki baarsn ve kursun etkinliini len bir metot olarak, ressitasyon kurslarnn kapsamnda olmasna devam edilmelidir. Mevcut iki yllk temel ve ileri yaam destei sertifikasyon kurslar, kurtarclarn bilgi ve becerilerinin lld ve gerekirse takviye edildii periyodik deerlendirmeleri kapsamaldr. Bu periyodik deerlendirme ve bilgi takviyesi iin optimal zamanlama ve metot bilinmemektedir ve aratrlmaldr. KPR ileti ve geri bildirim cihazlar, kurtarclarn eitiminde ve gerek kardiyak arrestlerde KPR kalitesini artrcak kapsaml bir stratejinin paras olarak yararl olabilir. Deerlendirme bireysel kurtarclarn ya da takmlarn derinlemesine dnmesine ve performanslarn gelitirmelerine yardmc olan katlmc odakl ve tehdit edici olmayan bir tekniktir. Deerlendirme, ileri yaam destek kurslarnda renmeyi kolaylatrmak iin yer almaldr ve sonraki dnemlerde klinik performans gzden geirmek ve iyiletirmek amacyla kullanlabilir. Blgesel bakm ve hzl yant sistemleri gibi ressitasyon performansn gelitirecek sistem bazl yaklamlar, kardiyak arrestlerde sa kalm oran deikenliinin azaltlmasnda kullanl olabilir. lk Yardm lk yardmla ilgili balklara ilikin literatr incelendiinde, bu alanda az sayda aratrma yapld ve bu alanla ilgili olan ok saydaki tavsiyenin benzer alanlarda yrtlen almalardan yola klarak yapld ortaya kmtr. Aadakiler yeni tavsiyelerdir veya nceki tavsiyelerin desteidir. Kantlar, halktan kiiler ve baz salk profesyonellerinin eitim olmadan anaflaksinin belirti ve bulgularn tanyamadklarn ortaya koymaktadr. Bu nedenle, bu gruplar tarafndan anaflaksi iin balangta ya da sonradan adrenalin uygulanmas sorunlu olabilir. Bu konu, bazen yargda, ilgili uygulamaya izin veren yasal dzenleme bakmndan nem arzetmektedir. Dal dekompresyon yaralanmalar haricinde, ilk yardm uygulayanlar tarafndan oksijen verilmesinin herhangi bir yarar olduuna dair kant yoktur. Gsnde ar hisseden bir hastaya ilk yardm yapan kii tarafndan aspirin verilmesi, sorunlara yol aabilir. Koroner iskemi vakalarnda erken aspirin uygulamasnn faydas literatrde olduka nettir, bununla birlikte uygulama iin hastann aspirin alerjisi ya da kanama bozukluu gibi kontraendikasyonlar olmamas gerekir. Daha az net olan, ilk yardm yapan kiinin hastadaki akut koroner sendrom belirti ve bulgularn ya da aspirin kontraendikasyonlarn tanyp tanyamayaca ve aspirin uygulamasnn nihai salk merkezinde yaplacak tedaviyi geciktirip geciktirmeyeceidir. 17
  • 24. Blm 1: Geni zet Soluk alan fakat tepkisiz bir hastann kurtarma pozisyonunda yatrlmasnn faydal olduuna dair bir kant yoktur. Gnlllerle gerekletirilen almalar, hasta kusma veya bol sekresyonlar nedeniyle yan evrilmi ise, HAINES pozisyonunun (High Arm IN Endangered Spine- omurga tehlike altnda yksek kol pozisyonu) baz teorik avantajlar olan bir kurtarma pozisyonuna rnek olduunu gstermitir. 2005 ylndan bu yana, kanama kontrol iin turnike kullanmna ilikin yeni veriler ne kmtr. Bu deneyim esas olarak Irak ve Afganistandaki sava alanlarndan gelmektedir. Turnikelerin kullanmnn kanamay kontrol ettiine ilikin bir soru iareti yoktur, ancak turnike ok uzun sre uygulandnda, uygulama alannn distal ksmlarnda gangren ile ok ve lm de kapsayan sistemik komplikasyonlara neden olabilmektedir. Kanamalar kontrol etmek iin turnike kullanmna ynelik protokoller mevcuttur ancak turnikelerin siviller iin kullanmnda ya da ilk yardm yapacak kiilere doru kullanmn nasl retilecei konusunda tecrbe yoktur. almalar tm turnikelerin ayn olmadn, retilen baz turnikelerin dierlerinden ve eldeki mevcut imkanlarla yaplan turnikelerden daha iyi sonu verdiini gstermitir. nemi nedeniyle omurgann stabilizasyonu bir kez daha gzden geirilmitir. Ne yazk ki konuyla ilgili ok az yeni veri bulunmaktadr ve ikincil omurga yaralanmalarnn gerek bir problem tekil edip etmedii ve omurga stabilitesini salamak veya hareketini kstlamak iin nerilen metotlarn etkili olup olmad hala net deildir. Ylan srmalarna ilikin ilk yardm literatr bir kez daha gzden geirilmitir. 2005 ylnda yaplan gzden geirmede nrotoksik ylan srmalar iin basnl immobilizasyonun yararna ynelik bulgular vard, ancak imdi bu uygulamann nrotoksik olmayan ylan srmalarnda da fayda salad grlmektedir. Bu konudaki sknt immobilizasyon bandaj altnda gereken basn aralnn nemli olmas ve sahada tahmini veya retilmesinin zor olabileceidir. Deniz anas sokmalarna ilikin yeni bir blm eklenmi ve tedavi iin yeni neriler yaplmtr. Donmaya ilikin ilk yardm literatr gzden geirilmitir. Vcudun donmu bir parasnn stlarak znmesinin, tekrar donma ihtimali varsa zarar verme potansiyeli olduuna dair kantlar devam etmektedir. Konuyla ilgili literatr, non-steroid antiinflamatuar ajanlarn donma ilk yardmndaki yarar iin karktr. Kimyasal stclar doku yaralanmasna neden olacak derecede s retebilecekleri iin kullanlmamaldr. Egzersiz veya sya bal dehidratasyon durumunda oral sv replasman V svlar kadar etkin bulunmutur. En iyi oral sv karbonhidrat-elektrolit karm gibi grnmektedir. kar atmas Ynetimi 2010 kant inceleme sreci boyunca AHA ve Uluslararas Ressitasyon rtibat Komitesi (International Liaison Commitee on Resusciation-ILCOR) ticari amalarla yan tutma potansiyelini en aza indirmek adna sk kar atmas politikalar izlemitir. kar atmas sreci (Conflict of Interest- COI), KPR ve AKB Bilimi ve Tedavi nerileri 18
  • 25. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu zerine 2005 Uluslararas Uzlasn gelitirmede kullanlan baarl politika ve faaliyetlere dayanmaktadr.168,169 2007 ylnda ILCOR, 2010 kant inceleme sreci iin kar atmas ynetimi politikalarn 2005 ylnda kullanlan sreleri artrarak ve gelitirerek deitirmitir. Deiiklikler ticari ilikileri olabildiince erken tanmlayarak; alma balamadan nce olas kar atmalarn nlemek iin grevlerin kar atmas olmayan kiilere verilmesini salamtr. Revizyonlar ayn zamanda AHA politikalarnda AHA Bilim Danma ve Koordinasyon Komitesi tarafndan 2009 ylnda onaylanan ve bilimsel beyan ve rehber yazma grubu bakanlar ve yelerinin tamas gereken artlara ilikin deiiklikleri dikkate almtr. Bu yaynn ikinci blmnde tam olarak tanmlanan 2010 kant deerlendirme sreci iin kar atmas politikalar ve faaliyetleri170 2010 Uluslararas Uzla Konferansndan nce, konferans sresince ve sonrasndaki 5 yllk konsenss gelitirme srecine tamamen uygulanmtr. Politikalar kant deerlendirme srecinin ILCOR alma gruplar ve yazm gruplarnn lider ve yelerin seimi, taslak balklarnn seimi, taslak yazarlarnn seimi, taslaklarn sunum ve tartmalar, bilimsel beyanlar zerinde son uzlalar, AHA ve bu yayn takip eden KPR ve AKB iin 2010 AHA Klavuzunun oluturulmas olmak zere tm ynlerine uygulanmtr. Bu politikalar tm ILCOR komiteleri (Konferans Planlama Komitesi, Editrler Kurulu ve ressitasyon alanlar iin alma Grubu) liderleri ve yeleri de dahil srece katlan tm alanlara ve gnlllere, tm bulgu deerlendirme taslak yazarlarna ve tm 2010 Uluslararas Uzla Konferans katlmclarna uygulanmtr. 2005 ylndaki gibi 2010 Uluslararas Uzla Konferans boyunca her katlmc bir sunucu, panelist, moderator ya da yorumcu olarak konuaca zaman kendisi iin nceden atanan numaray kullanmtr. Her konumacnn konumas sresince konumacnn adn, alt kurumu ve bilgisini verdii ticari faaliyeti gsteren bir slayt gsterildi ve bylece dinleyiciler konumacnn konumasna etki edebilecek ilikilerini deerlendirebildiler. Tm katlmclar herhangi bir moderator ya da konferansta tanmlanm kar atmas delilini aka bildirmek konusunda tevik edildiler. likilerin doas ve rehber hazrlanma srecindeki rolleri nedeniyle baz katlmclarn ticari karlarnn dorudan ya da dolayl olarak etki edebilecei belli aktivitelere katlmasna izin verilmemitir (r. liderlik etme, oylama, karar verme, yazma). Kant inceleme srecinin odak noktas bilimsel verilerin deerlendirilmesi ve bu kantlarn tedavi nerileri ve klavuzlara dntrlmesi olsa da sre boyunca her yerde potansiyel kar atmalarna ynelik bir dikkat vard, bylece ticari kayglardan bamsz ve kanta dayal rehber oluturulmas saland. zet Modern yzyln KPRsinin 50. yldnmndeyiz fakat kabul etmeliyiz ki kardiyak arrestin nlenmesi konusunda kayda deer ilerleme salanm olmasna ramen, hastane ii ve d kardiyak arrest nemli bir halk sal sorunu olmaya devam etmektedir. Bu 50 yl boyunca, arrest patofizyolojisi ve ressitasyon mekanizmalar ile ilgili akademik bilgi giderek artmtr. Btn kardiyak arrest vakalarna en iyi ve toplum tabanl bakmn verilmesi iin sren sorumluluumuzu yerine getirmek amacyla ressitasyon bilimini klinik bakma ve iyiletirilmi ressitasyon sonularna etkili bir biimde dntrmeye devam etmeliyiz. 19
  • 26. S650 Circulation November 2, 2010 Blm 1: Geni zet Disclosures Guidelines Part 1: Executive Summary: Writing Group Disclosures Klavuz Blm 1. Geni zet Yazar Grubu Aklamas Writing Group Ownership Consultant/Advisory Member Employment Research Grant Support Speakers Bureau/Honoraria Interest Board Other John M. Penn State University COM & Heart and Vascular None None None None None None None None None None None None The Ohio State University-Associate Professor None None None None None None Leon Emeritus Director Pediatric Cardiology, Connecticut None None None None None None Chameides Childrens Hospital; Clinical Professor, University of None *Contemporary Forums (nursing None None *Various medical legal Field Other Research InstituteProfessor of Medicine and Surgery. AHA ECC Senior Science Editor Mary Fran Hazinski Vanderbilt University School of NursingProfessor; AHA ECC Product Development-Senior Science Editor Significant AHA compensation to write, edit and review documents such as the 2010 AHA Guidelines for CPR and ECC. Michael R. Sayre Connecticut Stephen M. University of Arkansas for Medical *Pharmacokinetics of proton pump inhibitors Schexnayder SciencesProfessor/Division Chief; AHA Compensated in critically ill children conferences) cases involving Consultant as Associate Senior Science Editor pediatric critical care & emergency medicine Robin Hemphill Emory University, Dept. of Emergency MedicineAssociate None None None None None None None None None None Consultant-American None Professor Paid AHA writer Ricardo A. Samson The University of Arizona, providing clinical care, teaching, and research associated with an academic pediatric Heart cardiology practice. Professor of Pediatrics Association-Associate Science Editor Salary support received to devote 30% time to AHA for the development of ECC materials John University of VirginiaProfessor of Pediatrics None None None None None None U of Pennsylvania-Professor Co-I, Laerdal Foundation, Sarver Heart None None None. None None Kattwinkel Robert A. Berg Center (U of Arizona) Cardiac Arrest and CPR Program Support Grant, 20072009 Farhan Bhanji Diana M. Montreal Childrens Hospital, McGill University; Assistant None None None None None None Legacy Health System, Emergency Services, RN None None None None None None Medical University of South Carolina; Emergency medicine NIH (EC) IMS-3 U01 NS052220 (not None None None None *Member, DSMB Field Professor of Pediatrics Cave Edward C. Jauch physician, Stroke team physician, Professor related) Administration of NIH study, all money to University Stroke *NIH (Co-I) ALIAS II Study U01 NS054630 TherapyMagnesium NIH study, all money to University Trial (U01NS044364) No money involved Peter J. University of WashingtonProfessor of Medicine Kudenchuk NHLBI Resuscitation Outcomes Consortium None institution *Sanofi-Aventis, Medical Education, Academy for (Principal Investigator); funding comes to *Network for Continuing None Novartis Medical-legal Consultation Healthcare Education, Sanofi-Aventis, Pri-Med, Horiizon CME, with honoraria Robert W. Neumar University of PennsylvaniaAssociate Professor of Funding Source: NIH/NINDS Grant Number: Emergency Medicine None R21 NS054654 Funding Period 06/01/07 to None None None None 06/31/2010 Role on Project: Principal Investigator Title: Optimizing Therapeutic Hypothermia After Cardiac Arrest Description: The goal of this project is to evaluate how the onset and duration of therapeutic hypothermia after cardiac arrest impacts survival and neuroprotection (Continued) 20 Downloaded from circ.ahajournals.org by on November 10, 2010
  • 27. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu Field et al Part 1: Executive Summary S651 Klavuz Blm Group Disclosures, Continued Guidelines Part 1: Executive Summary: Writing 1. Geni zet Yazar Grubu Aklamas, Devam Writing Group Ownership Consultant/Advisory Member Employment Research Grant Support Speakers Bureau/Honoraria Interest Board Other Mary Ann Virginia Commonwealth University-Professor of Internal None None None None None None Peberdy Medicine and Emergency Medicine *NIH Grant Co-PI-Antimicrobial Dosing in None None None None None None None None None None None Emergency Health Services NS-Provincial Medical Director None None None None None None University of Arizona/University Physicians Healthcare None None None None None None Jeffrey M. Other Research Weill Cornell Medical College-Professor of Pediatrics Perlman Elizabeth Sinz the NIH Penn State Hershey Medical Center Professor of Anesthesiology and Neurosurgery *Associate Science Editor for AHA Andrew H. Travers Marc D. Berg (UPH) Asso. Prof. Clinical Pediatrics Attending Intensivist, Pediatric Critical Care Medicine John E. Billi University of Michigan Medical School -Professor None None None None None None Brian Eigel American Heart AssociationDirector of Science, ECC None None None None None None NIH sponsored research on the effect of None None None None Programs Robert W. University of PittsburghMD Hickey *Occasional expert cyclopentenone prostaglandins upon witness in medical post-ischemic brain malpractice cases (12 times/yr) Monica E. Childrens Hospital Anesthesia Foundation: Not-for-profit Kleinman foundation Senior Associate in Critical Care Medicine Mark S. Tufts Medical Center Academic Medical None None None None None None None None None None None None Link Institution-Attending Physician Laurie J. St. Michael Hospital, clinician None None None None None None Robert E. University of Virginia Health SystemProfessor and Chair of None None None None None None OConnor Emergency Medicine Morrison Michael Self-employed; Emergency Physician None None None None None None University of Pittsburgh School of Medicine; Associate NHLBI-Resuscitation Outcomes Consortium *Loan of cooling None Coinventor on None None Shuster Clifton W. Callaway Professor equipment from UPMC Health System; Physician Medivance, Inc., patents related to timing of a manufacturer defibrillation. of hypothermia Patents licensed to devices Medtronic ERS, by the University of Pittsburgh. *Own stock in Apple Computer, Inc. Brett University of Pennsylvania Assistant Professor of Neurology NIH RO1-migraine imaging research None Cucchiara *Multiple CME talks at different None None institutions *Occasionally serves as expert witness for medicolegal cases Jeffrey D. Brody School of Medicine at East Carolina University Ferguson None None None None None Assistant Professor *Currently involved as expert witness on two pending cases. Fees to date total less than $10,000 over previous 12 months Thomas D. Rea University of Washington-Associate Professor Medtronic Foundation to develop Philips Medical community approaches to improve and resuscitation. Monies to the institution. PhysioControl Laerdal Foundation to evaluate optimal None None equipment to the institution. None provided approaches for bystander CPR. Monies to None support research. *Philips Medical Inc Equipment went PhysioControl Inc to the institution. (Continued) 21
  • 28. Blm 1: Geni zet S652 November 2, 2010 Circulation Klavuz Blm 1. Geni zet Yazar Grubu Aklamas, Devam Guidelines Part 1: Executive Summary: Writing Group Disclosures, Continued Writing Group Ownership Consultant/Advisory Member Employment Research Grant Support Speakers Bureau/Honoraria Interest Board Other Terry L. The University of Chicago; Associate Professor *Principal Investigator Department of Other Research None None None None None Vanden Defense, Office of Naval Research Hoek Proteomic Development of Molecular Vital Signs: Mapping a Mitochondrial Injury Severity Score to Triage and Guide Resuscitation of Hemorrhagic Shock 9/6/04 4/31/10 $885,639 (current year) Research grant awarded to the University of Chicago This table represents the relationships of writing group members that may be perceived as actual or reasonably perceived conflicts of interest as reported on the Disclosure Questionnaire, which all members of the writing group are required to complete and submit. A relationship is considered to be significant if (a) the person receives $10 000 or more during any 12-month period, or 5% or more of the persons gross income; or (b) the person owns 5% or more of the voting stock or share of the entity, or owns $10 000 or more of the fair market value of the entity. A relationship is considered to be modest if it is less than significant under the preceding definition. *Modest. Significant. References Receiving hospital characteristics associated with survival after out-ofhospital cardiac arrest. Resuscitation. 2010;81:524 529. TeekkrHollenberg J, Herlitz J, Lindqvist J, Riva G, Bohm K, Rosenqvist M, 15. Svensson L. Yazar grubu olaanst zveri ve katda bulunan AHA Improved survival after out-of-hospital Karaarrest is AKB ekibi, zellikle cardiac Roassociated with an increase in proportion of emergency crewwitnessed cases Colleen Halverson, Jody Hundley, binson, David Barnes, Jennifer Denton, Lana Gent, and bystander cardiopulmonary resuscitation. Circulation. 2008; 118:389 396. 16. teekkr ediyor. Yine T, Samdal M, Wik L, Sunde Alicia Pederson, Tanya Semenko ve Nina TranaLund-Kordahl I, Olasveengen TM, Loremnemli katklar K. Improving outcome after out-of-hospital cardiac arrest by bulunan Brenda Schoolfield, Jeanette Allison, Janet Butler, Hebalocal Chain of Survival: quality of strengthening weak links of the Costandy, Cathyrn advanced life Evans, Pierce Goetz ve Sallie Younga teekkr ediyor. support and post-resuscitation care. Resuscitation. 2010; 81:422 426. 1. Kouwenhoven WB, Jude JR, Knickerbocker GG. Closed-chest cardiac massage. JAMA. 1960;173:1064 1067. 2. Eisenberg M. Resuscitate! How Your Community Can Improve Survival from Sudden Cardiac Arrest. Seattle, WA: University of Washington Press; 2009. 3. Lown B, Neuman J, Amarasingham R, Berkovits BV. Comparison of alternating current with direct electroshock across the closed chest. Am J Cardiol. 1962;10:223233. 4. Cardiopulmonary resuscitation: statement by the Ad Hoc Committee on Cardiopulmonary Resuscitation, of the Division of Medical Sciences, National Academy of Sciences, National Research Council. JAMA. 1966;198:372379. 5. Nichol G, Thomas E, Callaway CW, Hedges J, Powell JL, Aufderheide TP, Rea T, Lowe R, Brown T, Dreyer J, Davis D, Idris A, Stiell I. Regional variation in out-of-hospital cardiac arrest incidence and outcome. JAMA. 2008;300:14231431. 6. Mogayzel C, Quan L, Graves JR, Tiedeman D, Fahrenbruch C, Herndon P. Out-of-hospital ventricular fibrillation in children and adolescents: causes and outcomes. Ann Emerg Med. 1995;25:484 491. 7. Donoghue AJ, Nadkarni V, Berg RA, Osmond MH, Wells G, Nesbitt L, Stiell IG. Out-of-hospital pediatric cardiac arrest: an epidemiologic review and assessment of current knowledge. Ann Emerg Med. 2005; 46:512522. 8. Samson RA, Nadkarni VM, Meaney PA, Carey SM, Berg MD, Berg RA. Outcomes of in-hospital ventricular fibrillation in children. N Engl J Med. 2006;354:2328 2339. 9. Atkins DL, Everson-Stewart S, Sears GK, Daya M, Osmond MH, Warden CR, Berg RA. Epidemiology and outcomes from out-of-hospital cardiac arrest in children: the Resuscitation Outcomes Consortium Epistry-Cardiac Arrest. Circulation. 2009;119:1484 1491. 10. Hazinski MF, Nolan JP, Billi JE, Bttiger BW, Bossaert L, de Caen AR, Deakin CD, Drajer S, Eigel B, Hickey RW, Jacobs I, Kleinman ME, Kloeck W, Koster RW, Lim SH, Mancini ME, Montgomery WH, Morley PT, Morrison LJ, Nadkarni VM, OConnor RE, Okada K, Perlman JM, Sayre MR, Shuster M, Soar J, Sunde K, Travers AH, Wyllie J, Zideman D. Part 1: executive summary: 2010 International Consensus on Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Science With Treatment Recommendations. Circulation. 2010;122(suppl 2):S250 S275. 11. American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation. 2005; 112(Suppl):IV1203. 12. Wik L, Kramer-Johansen J, Myklebust H, Sorebo H, Svensson L, Fellows B, Steen PA. Quality of cardiopulmonary resuscitation during out-of-hospital cardiac arrest. JAMA. 2005;293:299 304. 13. Abella BS, Alvarado JP, Myklebust H, Edelson DP, Barry A, OHearn N, Vanden Hoek TL, Becker LB. Quality of cardiopulmonary resuscitation during in-hospital cardiac arrest. JAMA. 2005;293:305310. 14. Callaway CW, Schmicker R, Kampmeyer M, Powell J, Rea TD, Daya MR, Aufderheide TP, Davis DP, Rittenberger JC, Idris AH, Nichol G. 17. Iwami T, Nichol G, Hiraide A, Hayashi Y, Nishiuchi T, Kajino K, Morita H, Yukioka H, Ikeuchi H, Sugimoto H, Nonogi H, Kawamura T. Continuous improvements in chain of survival increased survival after Kaynaklar out-of-hospital cardiac arrests: a large-scale population-based study. Circulation. 2009;119:728 734. 18. Rea TD, Helbock M, Perry S, Garcia M, Cloyd D, Becker L, Eisenberg M. Increasing use of cardiopulmonary resuscitation during out-ofhospital ventricular fibrillation arrest: survival implications of guideline changes. Circulation. 2006;114:2760 2765. 19. Bobrow BJ, Clark LL, Ewy GA, Chikani V, Sanders AB, Berg RA, Richman PB, Kern KB. Minimally interrupted cardiac resuscitation by emergency medical services for out-of-hospital cardiac arrest. JAMA. 2008;299:1158 1165. 20. Sayre MR, Cantrell SA, White LJ, Hiestand BC, Keseg DP, Koser S. Impact of the 2005 American Heart Association cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care guidelines on out-of-hospital cardiac arrest survival. Prehosp Emerg Care. 2009;13:469 477. 21. Steinmetz J, Barnung S, Nielsen SL, Risom M, Rasmussen LS. Improved survival after an out-of-hospital cardiac arrest using new guidelines. Acta Anaesthesiol Scand. 2008;52:908 913. 22. Hinchey PR, Myers JB, Lewis R, De Maio VJ, Reyer E, Licatese D, Zalkin J, Snyder G. Improved out-of-hospital cardiac arrest survival after the sequential implementation of 2005 AHA guidelines for compressions, ventilations, and induced hypothermia: the Wake County Experience. Ann Emerg Med. 2010; Mar 30. Epub. 23. Berdowski J, Schmohl A, Tijssen JG, Koster RW. Time needed for a regional emergency medical system to implement resuscitation guidelines 2005the Netherlands experience. Resuscitation. 2009;80: 1336 1341. 24. Bigham BL, Koprowicz K, Aufderheide TP, Davis DP, Donn S, Powell J, Suffoletto B, Nafziger S, Stouffer J, Idris A, Morrison LJ. Delayed prehospital implementation of the 2005 American Heart Association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiac care. Prehosp Emerg Care. 2010;14:355360. 25. Bigham B, Aufderheide T, Davis D, Powell J, Donn S, Suffoletto B, Nafziger S, Stouffer J, Morrison LJ, the ROC Investigators. Knowledge translation in emergency medical services: a qualitative survey of barriers to guideline implementation. Resuscitation. 2010; Apr 14. Epub. 26. Binks AC, Murphy RE, Prout RE, Bhayani S, Griffiths CA, Mitchell T, Padkin A, Nolan JP. Therapeutic hypothermia after cardiac arrest 1. Kouwenhoven WB, Jude JR, Knickerbocker GG. Closed-chest cardiac massage. JAMA. 1960;173:1064-1067. 2. Eisenberg M. Resuscitate! How Your Community Can Improve Survival from Sudden Cardiac Arrest. Seattle, WA: University of Washington Press; 2009. 3. Lown B, Neuman J, Amarasingham R, Berkovits BV. Comparison of alternating current with direct electroshock across the closed chest. Am J Cardiol. 1962;10:223-233. 4. Cardiopulmonary resuscitation: statement by the Ad Hoc Committee on Cardiopulmonary Resuscitation, of the Division of Medical Sciences, National Academy of Sciences, National Research Council. JAMA. 1966;198:372-379. 5. Nichol G, Thomas E, Callaway CW, Hedges J, Powell JL, Aufderheide TP, Rea T, Lowe R, Brown T, Dreyer J, Davis D, Idris A, Stiell I. Regional variation in out-of-hospital cardiac arrest incidence and outcome. JAMA. 2008;300:1423-1431. 6. Mogayzel C, Quan L, Graves JR, Tiedeman D, Fahrenbruch C, Herndon P. Out-of-hospital ventricular fibrillation in children and adolescents: causes and outcomes. Ann Emerg Med. 1995;25:484-491. 7. Donoghue AJ, Nadkarni V, Berg RA, Osmond MH, Wells G, Nesbitt L, Stiell IG. Out-ofhospital pediatric cardiac arrest: an epidemiologic review and assessment of current knowledge. Ann Emerg Med. 2005;46:512-522. 8. Samson RA, Nadkarni VM, Meaney PA, Carey SM, Berg MD, Berg RA. Outcomes of inhospital ventricular fibrillation in children. N Engl J Med. 2006;354:2328-2339. 9. Atkins DL, Everson-Stewart S, Sears GK, Daya M, Osmond MH, Warden CR, Berg RA. Epidemiology and outcomes from out-of-hospital cardiac arrest in children: the Resuscitation Outcomes Consortium Epistry-Cardiac Arrest. Circulation. 2009;119:1484-1491. 10. Hazinski MF, Nolan DownloadedJE, Bttiger BW, Bossaert L, de Caen AR, Deakin CD, Drajer JP, Billi from circ.ahajournals.org by on November 10, 2010 S, Eigel B, Hickey RW, Jacobs I, Kleinman ME, Kloeck W, Koster RW, Lim SH, Mancini 22
  • 29. Kardiyopulmoner Ressitasyon ve Acil Kardiyovaskler Bakm iin 2010 AHA Klavuzu ME, Montgomery WH, Morley PT, Morrison LJ, Nadkarni VM, OConnor RE, Okada K, Perlman JM, Sayre MR, Shuster M, Soar J, Sunde K, Travers AH, Wyllie J, Zideman D. Part 1: executive summary: 2010 International Consensus on Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care Science With Treatment Recommendations. Circulation. 2010;122(suppl 2):S250-S275. 11. American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation. 2005; 112(Suppl):IV1-203. 12. Wik L, Kramer-Johansen J, Myklebust H, Sorebo H, Svensson L, Fellows B, Steen PA. Quality of cardiopulmonary resuscitation during out-of-hospital cardiac arrest. JAMA. 2005;293:299 -304. 13. Abella BS, Alvarado JP, Myklebust H, Edelson DP, Barry A, OHearn N, Vanden Hoek TL, Becker LB. Quality of cardiopulmonary resuscitation during in-hospital cardiac arrest. JAMA. 2005;293:305-310. 14. Callaway CW, Schmicker R, Kampmeyer M, Powell J, Rea TD, Daya MR, Aufderheide TP, Davis DP, Rittenberger JC, Idris AH, Nichol G. Receiving hospital characteristics associated with survival after out-ofhospital cardiac arrest. Resuscitation. 2010;81:524-529. 15. Hollenberg J, Herlitz J, Lindqvist J, Riva G, Bohm K, Rosenqvist M, Svensson L. Improved survival after out-of-hospital cardiac arrest is associated with an increase in proportion of emergency crewwitnessed cases and bystander cardiopulmonary resuscitation. Circulation. 2008;118:389-396. 16. Lund-Kordahl I, Olasveengen TM, Lorem T, Samdal M, Wik L, Sunde K. Improving outcome after out-of-hospital cardiac arrest by strengthening weak links of the local Chain of Survival: quality of advanced life support and post-resuscitation care. Resuscitation. 2010;81:422-426. 17. Iwami T, Nichol G, Hiraide A, Hayashi Y, Nishiuchi T, Kajino K, Morita H, Yukioka H, Ikeuchi H, Sugimoto H, Nonogi H, Kawamura T. Continuous improvements in chain of survival increased survival after out-of-hospital cardiac arrests: a large-scale population-based study. Circulation. 2009;119:728-734. 18. Rea TD, Helbock M, Perry S, Garcia M, Cloyd D, Becker L, Eisenberg M. Increasing use of cardiopulmonary resuscitation during out-ofhospital ventricular fibrillation arrest: survival implications of guide