Sara Mahmudlu

110B müalicə-profilaktika

Dağınıq skleroz və onun immun mexanizmi

İlk dəfə olaraq xəstəliyin kliniki təsviri 1868-ci ildə

Jean-Martin Charcot tərəfindən verilmişdir

Dağınıq skleroz xroniki autoimmun xəstəlikdir və mərkəzi sinir sistemində demielinizasiya

prosesinin getməsi ilə müşahidə olunur

*DAĞINIQ SKLEROZ

*Nevroloji funksiyanın proqressiv pozulması ilə xarekterizə olunan xəstəlikdir.

*Onurğa beynindən gələn impulslar sinirlərin mielin qişalarındakı iltihablaşmalar və daha sonra sərtləşmələr səbəbi ilə siqnalların orqanlara çatdırılması pozulmasıdır.

*Zədələnən bu nahiyyələr plak və ya lezyon adlanır

*Dağınıq skleroz daha çox gənc- 25-35 yaşlarında təsadüf edilir

*Nadir hallarda 15 yaşdan əvvəl 55 yaşdan sonra meydana çıxır

*Dağınıq skleroz kişilərə nisbətən qadınlarda 2 dəfə çox rast gəlinir

*Xəstəliyin inkişaf riski faktorları daha çox Qafqaz qadınları və ekvatora uzaq olan coğrafi zonalarda aşkarlanmışdır hansı ki, öz HLA fenotipində mövcuddur: DR2, B7, A2, DQB1 və DQA1

Xəstəliyin immunopatogenezində immunitetin humoral və hüceyrəvi faktorları iştirak edir. Beləki autoimmun cavab reaksiyası mielinin əsas zülalına yönəlib

İmmunogenetik faktorlar

*HLA fenotipində DR-2, DQA-1, DQB-1 antigenlərinin olması ilə xəstəlik arasında əlaqə vardır

*HLA-DR in antigenin dağınıq sklerozun inkişafında rolu onunla izah olunur ki, onlar Mielinin Əsas Zülalının ensofalitogen epitoplarını tutmaq və təqdim etmək qabiliyyətinə malikdir.

*Bu sahədə əsas işlər L.İ.Solokova məxsusdur

Təsdiqləyici faktorlar*1. Əsas mielin zülalına qarşı xəstə orqanizmdı

sensiblə olunmuş T-limfositləri və autoantitellər yaranır

*2. Mielinin əsas zülalını heyvanlara yeritdikdə onlarda eksprimental allergik ensafalomielitin inkişafına səbəb olur və bu xəstəlik klinik morfoloji xaarkterinə görə dağınıq skleroza bənzəyir

*3. Orqanimin HLA sisteminin immunogenetik xüsusiyyətləri ilə Dağınıq skleroz arasında qarşılıqlı uyğunluq olduğu təsdiqlənib

*4. Digər bir təsdiqləyici faktor xəstədə immunoterapiyanın müsbət effeklərinin müşahidə olunmasıdır

İmmunolaborator əlamətlər. Dağınıq

sklerozlu xəstələrdə immun statusun

yuxarıdakı pozulmalarına rast

gəlinir

*1. T-helperlərin (CD-4) funksiyasının artması

*2. T-supressorlarının (CD-8) funksiyasının azalması

*İmmunrequlyator indeksdə dəyişiklik

*Təbii killer hüceyrələrinin funksiyasının azalması

*Qamma-İNF, İL-2, alfa-FNO sintezinin güclənməsi

*Mielin əsas zülalına qarşı sensibilizə olunmuş limfositlərin meydana çıxması

*Son illər xəstəlik zamanı tolerantlığın pozulmasını aydınlaşdıran daha məhşur nəzəriyyələr – molekulyar mimikriya və autoreaktiv T və B-limfositlərin superantigenlərin təsiri ilə aktivləşməsi nəzəriyyələridir

*Təcrubələr zamanı adı çəkilən aktivləşmiş limfositlərin demielinizasiyasının inkişafı zamanı histohematik baryerdən keçdikləri müəyyən edilib.

Dağınıq sklerozun kliniki inkişafı yuxarıdakı

hallaarla əlaqələndiirlir

*Keçirilmiş infeksion xəstəliklər

*Postvaksinal allergik reaksiyalar

*Travmalar

*Psixoemosional gərginlik

*Bəzi hallarda naməlum səbəbdən

Xarakterik sipmtomlar

*Görmə sinirinin nevriti

*Retrobulbar nevrit

*Motorikanın pozulması

*Tremor

*Parastezlər

*Sidik ifrazının pozulması

*Göstərilən simptomlar əksər hallarda psixikanın pozulması ilə müşayiət olunur

SON