Embed Size (px)
DESCRIPTION
Presentatie van Frank den Hertog van het RIVM bij de bijeenkomst Impact van groen voor gezondheid op 16 september 2014. Georganiseerd door de Nature Assisted Health Foundation en Zorgnetwerk Midden-Brabant tijdens de European Social Innovation Week in het Midpoint Center for Social Innovation.
Citation preview
1
'Groen in de leefomgeving- natuurlijk gezond?'
Frank den Hertog
Centrum Gezondheid & Maatschappij Afdeling Verkenningen Volksgezondheid
Themasessie “Hoe creëren we maximale
impact van groen voor gezondheid?”
European Social Innovation Week
16 september 2014
Met dank aan Hanneke Kruize en Wanda Vos
2
Inhoud presentatie
● Huidige aandacht voor groen in de leefomgeving
● Veronderstelde relatie met gezondheid
● Verbindingen met andere domeinen
● Hoeveel en welke bewijslast is er (nodig)?
Aandacht voor natuur en gezondheid in de praktijk ● Aandacht voor groen/blauw in de leefomgeving in relatie tot
gezondheid is groeiende, met name op lokaal niveau ● Naast milieurisico’s is er steeds meer aandacht voor de
kansen die de leefomgeving biedt
● Interesse vanuit uiteenlopende partijen: gemeenten, GGD-en, bewoners, zorgverzekeraars, woningcorporaties, groenbeheerders, sportorganisaties, stedenbouwkundigen 3
v Luchtkwaliteit v Geluid v Stank v Veiligheid v Hittestress etc. etc.
v Beweging v Sporten v Stressreductie v Biodiversiteit v Participatie etc. etc.
Bewustwording neemt toe…
4 4
q Schiedam q Rotterdam q Zwolle q Amsterdam q Almere q Utrecht q Den Haag q Leeuwarden q Deventer q Zaanstad q Heerlen q Hoorn q ….… q …….
4
5 5
“Groen en Gezondheid” is hot Stadslandbouw, pluktuinen, water- en natuurspeeltuinen, groene schoolpleinen, generatietuinen, geveltuintjes, waterpleinen, kindlinten, wandelroutes, groene daken ...
Zie ook www.gezondontwerpwijzer.nl
Groeiende wetenschappelijke belangstelling
6
‘Health effects AND urban green OR urban outdoor environment’ hits (Scopus, 2013) Bron: Murel, 2013
Veronderstelde positieve effecten op gezondheid Groen in de leefomgeving kan: ● Stress reduceren à preventieve functie door welzijn ● Beweegvriendelijke inrichting à tegengaan van overgewicht ● Uitnodigen tot sociale contacten à tegengaan eenzaamheid
en depressie ● Als buffer dienen tegen geluid & luchtverontreiniging
Ø Positief effect op zowel geestelijke als lichamelijke gezondheid
Ø Met name positief effect op kwetsbare groepen (kinderen, ouderen, mensen met een lage sociaal-economische status, chronisch zieken)
7
Ook negatieve effecten…
● Ziekte van Lyme
● Allergieën
● Gevoel van onveiligheid
● Verdrinking
● Infectieziekten
8
Bewijslast …
9
Vitamine G (Nivel, Alterra) ● Relatie tussen groen en gezondheid en mogelijke verklaringen Ø Resultaten:
ü Mensen woonachtig in een groenere omgeving voelen zich gezonder • zowel in de stad als op het platteland • sterker voor jongeren en ouderen • sterker voor mensen met een laag opleidingsniveau
Ø In weinig groene gebieden is de kans dat iemand zich minder gezond voelt 1,5 maal zo groot als in heel groene gebieden
Ø www.phenotype.eu PHENOTYPE en Pilots Natuur en Gezondheid (RIVM)
Urban 40 (AMC, UM, RIVM) ● Landelijke onderzoek naar “Experimenten Gezonde Wijk” in
Vogelaarwijken Ø Resultaten:
ü Ingrepen in fysiek domein hebben effect op gezond gedrag q Groen is veel minder belangrijk van “schoon en heel”
ü Interventies in sociaal domein (werk en opleiding) niet meetbaar
10
MKBA Groen en Gezondheid (KPMG) ● Rapport over kosten en baten van groen Ø Resultaat: doorrekening op smalle
wetenschappelijke basis wijst op terugverdientijd van tussen de 5 en 12 jaar. ü M.n. als gevolg van terugdringen arbeidsuitval en
zorgkosten (depressie)
Meer bewijskracht is nodig Ø Lastige materie, omdat groeninterventies slecht “te isoleren zijn”
Ø Altijd een lokale context die van minstens even groot belang is Ø Demografische kenmerken Ø Stedenbouwkundige kenmerken Ø Geografische ligging in de gemeente Ø Etc. Ø Etc.
Ø Nog weinig harde bewijzen, maar wel goede kansen (GR, 2010) … ondanks moeilijke bewijslast is er toch urgentie om op zoek te blijven gaan naar meekoppelkansen van groen en gezondheid en zeker ook andere domeinen. 11
Daarnaast ook kansen op andere terreinen ● Natuur/duurzaamheid: biodiversiteit ● Klimaat: temperen effecten extreme
weersomstandigheden (hittestress, waterberging) ● Sport: m.n. niet-georganiseerd
(joggen, bewegen op recept) ● Gezonde mobiliteit: emissies ● Vastgoed: huizenprijzen ● Economie: vestigingsklimaat
Kortom: een gezonde stad is een leuke en aangename stad waarin integraal samengewerkt wordt 12
10 steden van Platform Gezond Ontwerp
13
Bedankt voor uw aandacht [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.platformgezondontwerp.nl [email protected] www.kchul.nl
14
