tatjana preradovic - povecanje pristupa servisima u oblasti hiv prevencije u zatvorima

POVEĆANJE PRISTUPA SERVISIMA U OBLASTI HIV PREVENCIJE U ZATVORIMA U BOSNI I HERCEGOVINI

AUTORI: T.Preradović-Sjenica, S.Stanić

Udrženje građana „Viktorija“

Savjetovalište za prevenciju i tretman zavisnosti, Srđe Zlopogleđe 27, Banja Luka, BiH

Tel/fax +387(51) 43 43 00


CILJ ovog rada je da se napravi osvrt na iskustva Udruženja građana “Viktorija” u pogledu integrativnog pristup u prevenciji HIV/AIDSa u kazneno- popravnim zavodima u Bosni i Hercegovini

Smanjenje transmisije HIVa u zatvorskim ustanovama je sastavni dio programa smanjenja širenja infekcije u široj društvenoj sredini

Rizična ponašanja zatvorenika kao i specifični zatvorski uslovi povećavaju vulnerabilnost zatvorenika u odnosu na Hiv infekciju

Prema UNAIDSu i Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (2006), programi prevencije HIV/AIDSau zatvorima trebaju da:

1. Obezbijede zatvorenicima preventivne mjere, brugu, tretman i podršku u odnosu na HIV/AIDS koje su ekvivalentne onim mjerama koje su dostupne u društvenoj sredini van zatvora

2. Preveniraju transmisije HIVa i drugih infekcija u populaciji zatvorenika, zatvorskog osoblja i šire društvene sredine

3. Promocija integrativnog pristupa u zdravstvenoj zaštiti zatvorenika kroz poboljšanje zdravstvene zaštite u cjelini i generalnih zatvorskih uslova


U Bosni i Hercegovini, sistemski i kontinuirani pristup HIV preventivnim aktivnostima počinju 2007. godine sa programom Globalnog Fonda u Bosni i Hercegovini

UG “Viktorija” je jedan od podprimalaca sredstava Globalnog Fonda u BiHa i realizuje preventivne aktivnosti u populaciji injekcionih korisnika droga i zatvorenika

Preventivne aktivnosti se sprovode u 6 kazneno- popravnih zavoda u Bosni i hercegovini


AKTIVNOSTI UDRUŽENJEA GRAĐANA VIKTORIJA

2002. godine je osnovano Udruženje građana “Viktorija, kako bi se odgovorilo na probleme potrebe zajednice u oblasti zavisnosti od psihoaktivnih supstanci i prevenciji HIV/AIDSa i seksualno prenosivih infekcija

Većina aktivnosti našeg programa rada obuhvata: Smanjenje zloupotreba opojnih droga, čime pokušavamo postići značajan doprinos

oblasti primarne prevencije, pružanja pomoći zavisnicima i njihovim porodicama kao i prevenciji rizičnog ponašanja i zaraznih bolesti u populaciji zavisnika (HIV/AIDS, HEPATITIS B,C, sifilis i ostale krvno i polno prenosive infekcije);

Temeljne tačke prevencije i tretmana u našem radu su:• Otkriti zavisnost što ranije;• Pokrenuti liječenje kod što većeg broja zavisnika, konzumenata i eksperimentatora;• Smanjiti štete koje mogu nastati korištenjem psihoaktivnih supstanci• Zadržati ih što duže pod stručnim nadzorom (savjetovanje i individualne terapije i/ili

liječenje u terapijskoj zajednici, nakon čega slijedi faza resocijalizacije). Usklađivanje sa aktivnostima državnih institucija i organizacija i javnih ustanova; Sudjelovanje naših predstavnika u koordinativnim tijelima na republičkom i lokalnom

nivou.

POLJE DJELOVANJA VIKTORIJE


PRISTUP HIV PREVENCIJI U ZATVORIMAAKTIVNOSTI KOJE PODRŽAVAJU INTEGRISANI PRISTUP

1. Stvaranje mreže podrške za zatvorenike u cilju poboljšanja njihovih zdravstvenih uslova- povezivanje zatvorskih ustanova sa infektivnim klinikama , DPST, psihijatrijskim klinikama i sl.

2. Jačanje kapaciteta samih institucija u cilju adekvatnog odgovora na HIV i korištenje psihoaktivnih supstanci (treninzi, studijske posjete i sl.)

3. Implementacija preventivnih aktivnosti: edukacija, informisanje i promjena ponašanja u populaciji zatvorenika, distribucija kondoma i lubrikanata, HIV edukacija zatvorskog osoblja, dobrovoljno, povjerljivo savjetovanje i testiranje na HIV i psihosocijalna podrška i tretman zavisnika od PAS unutar zatvorskih ustanova


EDUKACIJA, INFORMISANJE I PROMJENA PONAŠANJA

• Metodologija: edukacija vođena od strane stručnih lica i vršnjačka edukacija• Oblici rada: grupni i individualni• Informacije o HIV/AIDSu i seksualno prenosivih infekcijama, procjena rizika i zaštita• Naglašavanje univerzalne zaštite i higijene• Djelovanje na polju suzbijanja stigme i diskriminacije u populaciji zatvorenika• Informacije prilagođene svakoj individui s obzirom na obrazovnu pozadinu, informacije

razumljive prezentovane na interesantan i zanimljiv način• Edukacija su popraćene distribucijom informaciono-edukativnog materijala (10345)• 30 vršnjačkih edukacija u KPZ

GRAFIKON 1:Rezultat rada sa osuđenim licima baziranI na edukaciji stručnog lica i vršnjačkoj edukaciji

POVEĆANJE PRISTUPA SERVISIMA U OBLASTI HIV PREVENCIJE U ZATVRIMA U BOSNI I HERCEGOVINI

DISTRIBUCIJA KONDOMA I LUBRIKANATA

Kazneno- popravnim zavodima u BiH su dostupni kondomi i lubrikantiGlavna prepreka- kondomi se ne distribuiraju direktno od strane vršnjačkih edukatoraKondomi i lubrikanti su dostupni u sobama za intimne posjete ili zatvorenici ih moraju tražiti od zatvorskog osobljaTokom implementacije aktivnosti (2007-2011), zatvorima je distribuirano 10 959 kondoma i 4958 lubrikanata


HIV EDUKACIJA ZATVORSKOG OSOBLJA

Jačanje kapaciteta zatvorskog osoblja i povećanje znanja i vještina u oblasti HIV/AIDSa, zavisnosti od psihoaktivnih supstanci, psihosocijalnih intervencija i prevenciji sindroma sagorijevanja i univerzalne mjere zaštite na raduTrening trenera za profesionalce koji se bave HIV prevencijom u zatvorskim ustanovamaPitanje stigme i diskriminacije, pitanje povjerljivosti i poštovanja prava na tajnuEdukovano 109 predstavnika zatvorskog osoblja (predstavnici vaspitnih, medicinskih i službi obezbjeđenja)


HIV EDUKACIJA ZATVORSKOG OSOBLJA

Na uzorku od 94 učesnika vršena analiza uspješnosti edukacije75 pripadnika službe obezbjeđenja i 19 pripadnika vaspitnih službiProsjek godina 35 (najmlađi učesnik 22 godine, najstariji učesnik 53 godine)91,5% (86) muškaraca, 8,5% (8) žena72,3% završilo srednju školu, 5,3% višu, 22,3% visokuZa 47 učesnika, predavanje je prvi susret sa ovom tematikom dok je 47 učesnika već imalo priliku da učestvuje na edukacijama o HIVuNa upitniku koji su ispitanici popunjavali prije edukacije, prosjek tačnih odogovora na 21 pitanju je 56,1%Procjena znanja nakon edukacije je 80,9%Nije utvrđena statistički značajna razlika u stepenu znanja između pripadnika vaspitnih službi i pripadnika službe obezbjeđenja. Statistički značajna razlika nije utvrđena u stepenu znanja s obzirom na stepen obrazovanja


Grafikon 2 : Struktura učesnika s obzirom na zanimanje


SAVJETOVANJE I TESTIRANJE NA HIV

Osuđena lica imaju priliku da se testiraju na HIV i hepatitiseOsnovni cilj je savjetovanje, procjena rizika, rana dijagnostika i usvajanje strategija smanjenja rizikaVCT savjetnik iz DPST centra iz lokalne zajednice sprovodi savjetovanje i testiranje koje je bazirano na dobrovoljnosti, anonimnosti i povjerljivostiSavjetovanje i testiranje se sprovodi po istim principima kao i u vanjskoj srediniInformisani pristanak na testiranje237 osoba testirano na HIV, Hepatitis B i C


PSIHOSOCIJALNA PODRŠKA I TRETMAN ZAVISNIKA OD PSIHOAKTIVNIM SUPSTANCAM UNUTAR ZATVORSKIH INSTITUCIJA

Osnovni cilj obezbijediti kontinuiranu psihosocijalnu podršku zavisnicima tokom njihovog boravka u zatvoru kao i motivisati ih i pripremiti ih za odgovarajući tretman nakon završene zatvorske kazneOstvarivanje apstinencije, redukacija kriminalnih aktivnosti i posljedica zloupotrebe drogaIzrada modula za rad sa zavisnicima unutar zatvorskog sistemaPsihosocijalnim programom podrške obuhvaćeno 52 zavisnika u zatvorskim ustanovamaIndividualni psihoterapijski rad sa zavisnicima (228 individualne seanse)Grupni psihoterapijski rad sa zavisnicima (82 grupe podrške)Socijalni servis za zavisnikeGrupe samopomoći za članove porodica zavisnika (46 grupa samopomoći)


ZAKLJUČAKHIV preventivni servisi su dostupni u zatvorskim ustanovama u BiHKoriste se različite metodologije u promjeni rizičnog ponašanja zatvorske populacijePrimjetni su bitni napreci na polju HIV preventivnih aktivnosti u zatvorima sa početkom Globalnog Fonda u BiH naročito na polju poštovanja ljudskih pravaPotrebno je raditi na daljem unapređivanju univerzalnog i sveobuhvatnog pristupa HIV prevenciji u zatvorima

HVALA NA PAŽNJI

Health & Medicine

tatjana preradovic - povecanje pristupa servisima u oblasti hiv prevencije u zatvorima