Upload
tugay-guenaydin
View
183
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
TÜP BEBEK UYGULAMALARI
Tugay Günaydın100408002
Hastalıklar BilgisiSağlık Bilimleri Yüksek Okulu
Kısırlık• Herhangi bir doğum kontrolü yöntemi uygulamaksızın, 1 yıl
süreyle, düzenli ilişkiye rağmen gebe kalamama durumudur. • Kısırlık problemi olan ailelerin yaklaşık • %30’unda erkekte, • %30’unda kadında • ve %30’unda ise hem erkekte hem de kadında problem
vardır. • Ailelerin %10’unda ise yapılan birinci basamak testler ile
gebeliğe engel olan herhangi bir problem tespit edilememektedir ve bu grup “açıklanamayan kısırlık” olarak adlandırılmaktadır.
Tüp Bebek Nedir?
• Tüp bebek kısırlık (infertilite) problemi olan çiftlerin çocuk sahibi olabilmeleri için uygulanan bir yardımcı üreme yöntemidir.
• Kadının yumurta hücresi ve erkeğin sperm hücresinin laboratuvarda vücut dışında birleştirilmesi sonucunda oluşan embriyoların rahim içerisine verilmesi şeklinde uygulanır.
Tüp Bebek Nedir?
• Laboratuvar koşullarında gerçekleştirilen döllenme IVF ve ICSI olmak üzere iki şekilde gerçekleştirilir ve daha sonra döllenen yumurta rahim içerisine verilir.
IVF ve ICSI• IVF yönteminde anneden alınan yumurta hücresinin
etrafına laboratuvarda özel bir ortamda binlerce (50 bin-100 bin arasında) sperm hücresi konur ve bu spermlerden birisi kendi kendine yumurta hücresini döller.
• ICSI yani diğer adıyla mikroenjeksiyon yönteminde ise yine vücut dışında labarotuvar ortamında tek bir tane sperm hücresi alınarak mikroskopik yöntemlerle yumurta hücresinin içerisine verilir.
• Yani burada sperm yumurta hücresinin içerisine kendi kendine girmez. Bu fark dışında diğer aşamalar her iki yöntemde aynıdır.
IVF kimlere uygulanmalıdır?
• Tüplerin tıkanıklığı
• Erkeğe bağlı kısırlık nedenleri
• Ovulasyon (yumurtlama) bozukluğu
• Nedeni bulunamayan infertilite
İn vitro fertilizasyon yöntemlerinin uygulanma kuralları:
• Çiftler mutlak evli olmalıdır• Çiftler İVF konseyince alınan karar sonrasında işlemlere
başlar.• Çiftler mutlak rıza belgesi imzalamalıdır (bilgilendirme
sonrasında).• Yalnızca çifte ait yumurta spermler kullanılabilir, hücre
bağışı yapılamaz.• Kaç embriyo transfer edileceğine doktorlar karar verir.• Hangi embriyonun transfer edileceğine doktorlar karar
verir.
İn vitro fertilizasyon nedeniyle gelişebilecek komplikasyonlar:
Kadında:• Yumurtalıkların aşırı uyarılması, karında sıvı
toplanması ve yumurtalıkların büyümesiyle karında şişlik belirginleşmesi.
• Yumurtalar toplanırken kanama ve sonrasında infeksiyon gelişebilir.
• Embriyoların transferi sonrasında infeksiyon gelişebilir.
İn vitro fertilizasyon nedeniyle gelişebilecek komplikasyonlar:
Erkekte:• Yalnızca testisten sperm toplanarak işlem uygulanan olgularda
testis içine kanama veya infeksiyon gözlenebilir.
Gebelikte:• Düşük riski normale oranla fazladır.• Erken doğum, ölü doğum riski normale oranla fazla değildir.• Anormal bebek gelişimi riski -tartışmalı olmakla birlikte- biraz
artmıştır.• Çoğul gebelik oranları normalden fazladır.• Dış gebelik gelişimi normalden fazladır.
Tüp bebekte (IVF) başarı oranı ne kadardır?
• Çeşitli tüp bebek merkezlerinde bu konuda farklı oranlar verilmektedir. Her merkezin başarısının farklı olmasını etkileyen bazı etkenler vardır. Fakat ortalama bir başarı oranı belirtmek gerekirse:
Her bir denenen tüp bebek (IVF) işleminin canlı doğumla sonuçlanma oranı:• 35 yaşın altındaki kadınlarda %30-35• 35-37 yaş arası kadınlarda %25• 38-40 yaş arası kadınlarda %15-20• 40 yaş üzerindeki kadınlarda %6-10
Tüp Bebek Aşamaları1-Yumurtalıkların uyarılması
• Adet kanamasının ikinci ya da üçüncü gününde temel ultrason incelemesi ve kanda östrojen tayini yapılır ve kullanılacak ilaç dozuna karar verilir.
• Tedavide amaç mümkün olduğunca fazla sayıda 16-20 mm çaplı follikül elde etmektir.
• Hedef 14- mm’den büyük follikül basına 200 pg/ml östrojen düzeyine ulaşmaktır.
2-Yumurtaların toplanması• Yumurtalar olgunlaştıktan sonra toplama
işlemi yapılır.• Yumurta toplama işlemi yumurtalık içine iğne
ile girilerek yumurta içeren ve folikül adı verilen içi sıvı dolu yapıların boşatılmasıdır.
• Her folikülün içinden yumurta çıkmaz. • Olgun olan yumurtalara dölleme işlemi
uygulanır.
3-Mikroenjeksiyon
• Döllenme klasik tüp bebek veya mikroenjeksiyon yöntemi ile olur. Klasik tüp bebekte spermler toplanan yumurtaların yanına bırakılır ve kendiliklerinden yumurtayı döllemeleri beklenir.Erkeğin tamamen normal olduğu ve kısırlığın kadına bağlı olduğu durumlarda kullanılır.
• Mikroenjeksiyonda ise yumurtanın içine tek bir sperm mikromanipulator adı verilen özel bir alet yardımı ile zerk edilir. Döllenme işlemi yumurtalar toplandıktan yaklaşık 2-4 saat sonra yapılır.
4- Embriyo Transferi • Transfer aşamasına getirilmiş embriyolar yumurta toplama
işlemini takip eden 2. ila 6. gün arasında ince bir kateter yardımı ile rahime transfer edilir.
• Transfer edilecek embriyo sayısı 1-2 arasında değişmektedir. • Embriyo sayısı belirlenirken kadının yaşı, embriyoların
kalitesi ve daha önceki IVF denemeleri göz önünde tutulmaktadır.
• Türkiye’ deki ilgili yönetmeliğe göre 35 yaşın altında ilk iki (2) tüpbebek tedavisinde 1 adet, sonrasında en fazla 2 adet embriyo transfer edilebilinir. 35 Yaş ve üstünde ise geçmiş IVF denemelerine bakılmaksızın en fazla 2 adet embriyo transfer edilebilinir.
İLAÇLAR• Decapeptyl• Suprefact• Suprecur• Lucrin• FSH• Gonal-F• Ovitral• HCG
İlaçlar,olgunlaşmakta olan folliküllerin erkenden bozulmalarını önleyerek çok önemli bir yer tutarlar.
Soru-1
• Aşağıdakilerden hangisi tüp bebek uygulamasının sebepleri arasında değildir?
A. İnfertiliteB. Ovulasyon bozukluğuC. Bebek cinsiyeti belirlemeD. Tüplerin tıkanıklığı
Soru-2
• Tüp bebek uygulamalarında yönetmeliğe göre ilk kez transfer edilecek embriyo sayılarının yaşlara göre doğru verilmiş hali asağıdakilerden hangisidir?
A. 30 yaş üstü 1 embriyo, 30 yaş altı 2 embriyoB. 30 yaş üstü 2 embriyo, 30 yaş altı 1 embriyoC. 35 yaş üstü 2 embriyo, 35 yaş altı 1 embriyoD. 35 yaş üstü 1 embriyo, 35 yaş altı 2 embriyo
Soru-3
• Aşağıdakilerden hangisi İVF yöntemlerinin uygulanma kuralları arasında değildir?
A. Çiftler mutlak evli olmalıdır.B. Kaç embriyo tranfser edileceğine çiftler karar
vermelidir.C. Çiftler mutlak rıza belgesi imzalamalıdır.D. Yalnızca çiftlere ait yumurta veya spermler
kullanılabilir.
Kaynakça• http://
www.jinekolojivegebelik.com/2012/06/tup-bebek-asamalari.html
• http://www.bebekistiyorum.com/tup-bebek/farkli-tedavi-uygulamalari/tup-bebek-ivf.49.4.aspx
• http://www.kadinlarkulubu.com/portal/saglik/tup-bebek-saglik/tup-bebek-asamalari-45522.html
• Dr.Senai Aksoy ve www.tupbebek.com• http://
www.irenbe.com.tr/upload-files/tup_bebek_brosuru.pdf• http://www.ezh.gov.tr/index.php?
option=com_content&view=article&id=164&Itemid=188