Opieka pediatryczna Dr Katarzyna Jankowska

www.rodzicedlazdrowia.pl Copyright © Fundacja MY Pacjenci Projekt „RODZICE DLA ZDROWIA” realizowany

przez Fundację MY Pacjenci we współpracy z Fundacją Nutricia

Copyright © Fundacja MY Pacjenci

Rodzice dla zdrowia

Opieka pediatryczna – do czego rodzic i dziecko ma

prawo w gabinecie lekarza? Jak wygląda modelowa

opieka pediatryczna i jakie daje korzyści rodzicom i dziecku?

Dr n. med. Aldona Katarzyna Jankowska

Klinika Pediatrii Hematologii i Onkologii

Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika



• Zostawić świat nieco lepszym: lepszym o zdrowe dziecko, grządkę w ogrodzie lub lepsze warunki społeczne - to znaczy odnieść sukces.

• Ralph Waldo Emerson



Profilaktyka

• (gr) - zapobieganie niekorzystnym

zjawiskom

- �zapobieganie chorobom

- stworzenie warunków do prawidłowego

rozwoju dziecka

- wczesne wykrycie odchyleń w stanie zdrowia i rozwoju,



Profilaktyka pierwszorzędowa • � nieswoista • � swoista �Profilaktyka drugorzędowa • � profilaktyczne badania lekarskie i testy

przesiewowe Profilaktyka trzeciorzędowa • � wspieranie dzieci przewlekle chorych i ich rodzin • � wspieranie rodziców dzieci niepełnosprawnych • � ruch samopomocy rodziców i dzieci chorych



Profilaktyka pierwszorzędowa w pediatrii

nieswoista

• � karmienie piersią

• � prawidłowe żywienie

• � aktywność fizyczna

• � hartowanie organizmu

• � stworzenie właściwych warunków do rozwoju psychospołecznego dziecka

• � edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży, rodziców



Profilaktyka pierwszorzędowa swoista

• � Szczepienia ochronne • � Zapobieganie zakażeniom np. HIV, wzw B • � Profilaktyka zakażeń przedniego odcinka oka u noworodków • � Zapobieganie wypadkom, urazom, zatruciom • � Zapobieganie krzywicy • � Zapobieganie zaburzeniom spowodowanych niedoborem jodu • � Zapobieganie wadom wrodzonym cewy nerwowej • � Zapobieganie próchnicy zębów i chorobom przyzębia • � Zapobieganie czynnościowym zaburzeniom układu ruchowego narządu żucia • � Zapobieganie zaburzeniom oddychania przez nos u niemowląt • � Zapobieganie przedwczesnemu rozwojowi miażdżycy • � Zapobieganie nadmiernemu nasłonecznieniu • � Zapobieganie używaniu przez młodzież środków uzależniających



Skala Apgar. Ocena w 1 i 5 minucie po urodzeniu. Wynik: 10-8 punktów: stan dobry; 7-4 punktów: stan średni; 3-0 punktów: stan ciężki



Siatki centylowe



ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej Część III. Warunki realizacji porad patronażowych oraz badań bilansowych, w tym badań przesiewowych



Zakres świadczeń w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dzieckiem i osoby realizujące je w POZ

Rodzaj świadczenia Osoba wykonująca

porada patronażowa u noworodka lekarz

badania lekarskie niemowląt lekarz

testy przesiewowe pielęgniarka, lekarz

postępowanie poprzesiewowe lekarz

obowiązkowe szczepienia ochronne lekarz, pielęgniarka

wizyta patronażowa w domu niemowlęcia w wieku 3 mies.

pielęgniarka

profilaktyczne badania lekarskie oraz bilanse zdrowia w wieku 2, 4 i 5 lat

lekarz

wywiady środowiskowe u dzieci z problemami zdrowotnymi i społecznymi

pielęgniarka

edukacja zdrowotna lekarz, pielęgniarka



Testy przesiewowe u dzieci w wieku 0–5 lat, rodzaj badania oraz wiek, w którym są wykonywane

na podstawie: Standardy w profilaktycznej opiece zdrowotnej nad dziećmi w wieku niemowlęcym, poniemowlęcym i przedszkolnym dr hab. n. med. Anna Oblacińska, dr n. med. Maria Jodkowska, Zakład Zdrowia Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie

Medycyna Praktyczna Pediatria 2014/02

Test przesiewowy do wykrywania zaburzeń

Rodzaj badania Wiek dziecka podlegającego badaniu

Osoba wykonująca test

rozwój fizyczny

pomiar długości, masy ciała i obwodu głowy

6–9 tyg., 3–4 mies., 6 mies., 9 mies., 12 mies

pielęgniarka

pomiar wysokości i masy ciała

24 mies., 4 lata, 5 lat

rozwój psychomotory-czny

inwentarze rozwojowe

jak w ocenie rozwoju fizycznego

pielęgniarka, lekarz

http://www.mp.pl/ksiegarnia/infoczas.php?id=7415






Test przesiewowy do wykrywania zaburzeń

Rodzaj badania

Wiek dziecka podlegającego badaniu

Osoba wykonująca test

Narząd wzroku

zez test Hirschberga (badanie odbicia światła na rogówkach)

6–9 tyg., 3–4 mies., 6 mies., 9 mies., 12 mies.,18 mies., 5 lat

lekarz

cover-test (naprzemienne zasłanianie oczu)

6 mies., 9 mies., 12 mies., 5 lat

lekarz

nieprawidłowa ostrość wzroku

badanie ostrości wzroku do dali za pomocą optotypów dostosowanych do wieku dziecka

3 lata, 4 lata, 5 lat

pielęgniarka







narząd słuchu

ocena zachowań słuchowych noworodka ocena obecności noworodkowych czynników ryzyka uszkodzenia słuchu

1–2 tyg. lekarz

ocena zachowań słuchowych niemowląt i dzieci

6–9 tyg., 3–4 mies., 6 mies., 9 mies.

lekarz

ocena obecności czynników ryzyka późnego ujawnienia się niedosłuchu lub nabytych uszkodzeń słuchu

12 mies., 24 mies.

lekarz

ocena reakcji słuchowych ocena rozwoju reakcji słuchowych i rozwoju mowy ocena identyfikacji czynników ryzyka późnego ujawnienia niedosłuchu lub nabytych uszkodzeń słuchu

4 lata lekarz

badanie orientacyjne szeptem „pokaż, co słyszysz”

5 lat pielęgniarka







narząd ruchu

rozwojowa dysplazja stawu biodrowego

badanie objawów Ortolaniego (przeskakiwania), Barlowa (wyważania) i ograniczonego odwodzenia

1–2 tyg., 6–9 tyg., 3–4 mies., 6 mies.

lekarz

zniekształcenia statyczne kończyn dolnych

ocena chodu ocena kątowa deformacji kończyn dolnych

4 lata, 5 lat lekarz








niezstąpione jądra

badanie kliniczne 3 mies., 6 mies., 9 mies., 12 mies., 18 mies., 24 mies., 3 lata, 4 lata, 5 lat

lekarz

podwyższone ciśnienie tętnicze krwi

pomiar ciśnienia tętniczego

12 mies., 24 mies., 3 lata (z wyłączeniem wcześniejszych zakresów wieku), 5 lat

pielęgniarka, lekarz




KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO z dnia 31 października 2013 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2014

Healthcare

Opieka pediatryczna Dr Katarzyna Jankowska