Case Study: Making socially responsible and ethical marketing decision

SELLING TOBBACO TO THIRD WOLD COUNTRY

PUNOI: Jonida RRUMBULLAKU Marinela Ndreca

Duhanpirja është bërë një praktikë aq jetike për disa,

saqë ka nga ata që besojnë se zjarri u shpik pikërisht prej një personi

që donte të ndizte një cigare !!!

Zhvillimi i cigareve• E ka zanafillen rreth 5000 vjet p.k ne ritet e lashta fetare

(babilonasit, indianet, kinezet digjnin temjan ne rite fetare)

• Ka qene karakteristike e Lindjes se Mesme dhe shoqerive myslimane

• Cigarja e mirfillte u shfaq nga shek. IX ne Ameriken Qendrore ne formen e pipave dhe tubave te tymosjes, u perdoren bime te ndryshme

• Arriti ne Spanje, u pajis me mbeshtjelles me permbajtje misri dhe u quajt papelate

• Kaperceu ne France ne 1830, u quajt cigarette. Pas 15 vitesh filloi prodhimi i cigareve ne France

• Doktoret gjermane zbuluan qe cigarja shkakton kancer, u perhapen levizjet kunder duhanpirjes

• Gjate L.II.B cigaret ishin me racion dhe perfshiheshin ne vakte. Kjo praktike amerikane ndaloi ne 1975.

• Cigarja moderne u prodhua pas viteve '50 dhe perbehej nga gjethja e copetuar e duhanit dhe produkte te tjera

Fakte rreth duhanit

80% e duhanpiresve jetojne ne vende me te ardhura te uleta dhe te mesme

Cigaret e konsumuara ne 2011 mendohet te kene kushtuar 8,37 miliard $

Cdo dite rreth 4000 persona nen 18 vjec provojne cigaren e tyre te pare, 1000 prej tyre behen duhanpires te rregullt

19% e te rriturve konsumojne duhan, 21,6% e meshkujve dhe 16,5% e femrave konsumojne cigare

69% e konsumatoreve duan te heqin dore perfundimisht nga duhani

Konsumi i cigareve amerikane

• Ne SHBA, numerohen rreth 600 bilion cigare te shitura ne vit. Ky nr ne ditet e sotme eshte ulur me te pakten 5%

• Prirja e kompanive te duhanit per te depertuar ne tregjet ne zhvillim

• Kompanite e duhanit pohojne se Kina ka me shume duhanpires se SHBA-ja ka njerez

• Mikpritje e ngrohte e kompanive amerikane duhanit ne Rusi, ku te pakten 50% e popullsise jane duhanpires

Reklamimi dhe promovimi

• Ne vende te ndryshme jane aplikuar metoda te ndryshme promovimi, ne baze te kulurave perkatese:

- Ne Gambi, duhanpirja promovohet permes konkurseve ku pjesmarresit mund te fitojne nje makine

- Ne Argjentine, promovimi realizohet permes reklamave te cilat zene 20% te hapsirave publicitare

- Ne Afrike, cigaret promovohen permes billboarde-ve

*** SLOGANI: “If I can smoke a Marlboro, than I’m a well-to-do man”

Ceshtje kritike

Kompanite globale te duhanit shprehen se nuk po perpiqen te fitojne konsumatore te rinj. Ato thone se po perpiqen te bindin duhanpiresit te ndryshojne drejt markave te huaja

• * Sasia e nikotines qe permbajne cigaret• - SHBA 17 mg katran• - Kenia 22,3 mg katran• - Malajzia 29,7 mb katran• - Afrika Jugore 31,1 mg katran

... kompanite e mohojne kete fakt!

Perfshirja e qeverise

• Qeverite e vendeve te botes se trete perfitojne nga shitjet e kompanive te duhanit:

- Brazili mbledh rreth 75% te cmimit te cigareve te taksa

- Ne Bullgari, kontributi nga shitjet e cigareve konsiston ne nje shume prej $ 30 milion te ardhura nga taksat e vendosura nga qeveria

Më shumë se 30,000 vriten në vit prej armëve.

Ndërkaq më shumë se 440,000 vriten nga Cigaret.

Përafërsisht

Meshkuj malajzianë pinë cigare1 nga 2

Kjo përkthehet në

Meshkuj malajzianë që pinë cigare7 MILION

Popullsia Malajzisë : 28.86 MILION

Cdo ditë rreth

Më pak se 50 adoleshentë

18 vjec fillojnë cigaren

Kundër reklamimi I duhanit

Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,

Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,

Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit për të rinjtë

Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,

Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit për të rinjtë

POR studimet tregojnë që pëlqyeshmëria ka tendencë të rritet

Kompanitë si pjesë e përgjegjsive sociale të tyre,

Kanë promovuar anti-reklamimin e duhanit për të rinjtë

POR studimet tregojnë që pëlqyeshmëria ka tendencë të rritet

BRAZILI ka legjislacionet më strikte në botëkundër duhanpirjes

POR për 9 vjetnumri I duhanpirësve u shtua me 6 milion!!!

Nëse kjo ështëAjo që do për jetën tëndevazhdo.

Pi Cigare!

FOKUSIMI Në ZHVILLIMIN E TREGJEVE

PëRPJEKJE Më Të MëDHANë TREGJE Më PRANUESE

Sjell inovacion

Marlboro Intense, më e vogël

Marlboro Mix 9, Marlboro Filter Plus

Totali I duhanpirësve në Kinë është më I madhse popullsia Amerikane

Duhanpirja bie ne vendet e zhvilluara rritet ne vendet ne zhvillim

Etika në marrjen e vendimeve strategjike

Ska vendimarrje etike të saktë apo të gabuar

Rregulla komplekse, të vështira për tu artikuluarprioritizuar, zbatuar.

3 këndvështrime

1.A i optimizon strategjia korporatës përfitimet për të gjitha grupimet?

2.A I respekton kjo strategji të drejtat e individëve të përfshirë?

3.A është e drejtë kjo strategji për të gjitha palët?

DUHANIVRETDALëNGADALë

Impakti i legjislacionit antiduhan ne Shqiperi

SHQIPëRIA

23 gusht 2014 hyn në fuqi ligji ANTIDUHAN

E dini se? 25% e konsumatorëve e zbatojnë ligjin

ndërkaq 75 % e tyre jo

E dini se? 25% e konsumatorëve e zbatojnë ligjinndërkaq 75 % e tyre jo

60% e konsumatorëve mendojnë se këto masa janë të drejta

80% e konsumatorëve shprehen se ligji nuk ka ndikuar në konsumimin

e duhanit

Nga kendveshtrimi i bizneseve …

Nga kenveshtrimi i konsumatoreve …

MOS e vrit veten, MOS na vrit as neve.

Konkluzione

• Ne vendet e zhvilluara ndergjegjesimi I konsumatoreve ka ulur shitjet e duhanit

• Ne vendet ne zhvillim jane rritur ndjeshem shitjet

• Cdo dite po gjenden metoda te reja promovimi nga ana e kompanive si dhenia e cigareve falas, syze cakmake me logo etj.

• Qeveria perfiton te ardhura te konsiderueshme nepermje taksave qe vendos

…

• Anti reklamimi si pjese e pergjegjesive sociale nuk sjell ndonje impakt.

• Kompanite mundohen te futen ne tregje sa me pak barriera dhe te sjellin gjithmone inovacione per tregje te ndryshme.

• Nuk ka nje percaktim ekzakt mbi ate qe quhet vendimarrja etike, por duhet te merren parasysh te drejtat e paleve dhe perfitimet e tyre.

PYETJET E RASTIT STUDIMOR

1. A optimizon vendimi ne menyre eficente te miren e perbashket te:

- Firmes se biznesit?- Shoqerise?- Ekonomise?- Individit?

3. A respekton strategjia e korporates kanonet e drejtesise te te gjitha vendeve te perfshira?

2. A respekton strategjia e korporates te drejtat e individit te perfshire?

FALEMINDERIT !!!