11/5/12

1

 Życie  w  regionie  intensywnego  wydobycia  gazu  łupkowego  –  

przykład  ze  Stanów  Zjednoczonych  

 Czy  Polska  jest  na  to  gotowa?  

   Geert  De  Cock,  Policy  officer  

 

     

Kartuzy,  October  25,  2012    

Food  &  Water  Europe  

•  Europejska  gałąź  organizacji  Food  &  Water  Watch  

–  Siedziba  FWE  w  Brukseli,  siedziba  FWW  w  Waszyngtonie  

Obszar  działań:  zrównoważone  wykorzystanie  wody  i  produkcja  żywności...  oraz  ...gaz  łupkowy  

•  12.000  indywidualych  członków  z  USA  

–  Wsparcie  finansowe  od  tysięcy  amerykańskich  organizacji  

•  Żadnych  korporacji,  żadnych    rządowych  dotacji    

NIEZALEŻNOŚĆ  I  PRZEJRZYSTOŚĆ  

 

h`p://www.foodandwaterwatch.org/about/annual-­‐report/    

 

 

11/5/12

2

Gaz  z  łupków  

•  Zmniejszenie  zależności  od  rosyjskiego  gazu    

•  Ułatwienie  w  transformacji  gospodarki  opartej  na  energi  węglowej  

   

•  Czy  gaz  naturalny  –  oraz  rodzimy  gaz  łupkowy  –  rzeczywiście  pomoże  polskiej  gospodace  w  osiągnięciu  tych  celów?  

 

 

Założenia  prezentacji  

•  Co  to  jest  szczelinowanie  hydrauliczne?  

•  Co  to  znaczy  gaz  niekonwencjonalny  

•  Wpływ  na  środowisko  

•  Wpływ  na  zdrowie  

•  Kwesge  ekonomiczne  i  zatrudnienie  

•  Wnioski  

 

 

 

11/5/12

3

Szczelinowanie  hydrauliczne  

•  Dwie  metody  niezbędne  dla  przeprowadzenia  wydobycia  gazu  ze  skał  łupkowych  

–  Szczelinowanie  hydrauliczne  

–  Wiercenia  poziome  (do  2  km)  

•  Pompowanie  wody  pod  wysokim  ciśnieniem  

–  Wymieszanie  wody  z  domieszką  pasku  i  chemikaliów  

•  Proppant  (piasek  krzemieniowy)  utrzymuje  rozwarcie  szczelin  

•  Woda  z  gazem  wraca  na  powierzchnię  

Źródło:  Propublica  

11/5/12

4

Źródło:  Prof.  Rien  Herber,  były  wiceprezes    działu  eksploracji  w  Shell.  

Źródło:  WorldOil.com    

11/5/12

5

Źródło:  Florency  Geny,  Oxford  IES  –  analityk    Statoil    

Gaz  łupkowy  =  intensywne  zagospodarownaie  

•  IEA:  “Be  ready  to  think  big”  

–  “konieczna  będzie  większa  ilość  wierceń”  

–  Przykłady  z  USA  (obszary  łupkowe):  

•  Barne`  shale:  15.000  wiertni  

•  Marcellus  shale  :  do  100.000  wiertni  

 

•  Tysiące  wiertni  będzie  koniecznych  w  następnych  dekadach  

–  JEŚLI  oszacowania  pokładów  są  właściwe  

 

11/5/12

6

Źródło:  Pennsylvania  Department  of  Conservagon  of  Natural  Resources  

Source: EIA video – Cumulative drilling in Pennsylvania 12  

http://www.youtube.com/watch?v=LPfGoNvsqt0

11/5/12

7

Źródło:  Pennsylvania  Department  of  Conservagon  of  Natural  Resources  

Źródło:  Internagonal  Energy  Agency  

11/5/12

8

Gaz  lupkowy  w  Polsce?  

•  Podwójne  wyzwanie:  

–  Zmniejszenie  importu  rosyjskiego  gazu  

–  Przekształcenie  gospodarki  opartej  na  energii  węglowej  na  gospodarkę  opartą  na  gazie  

 

•  Tysiące  wiertni  będzie  koniecznych  w  następnych  dekadach  

–  JEŚLI  oszacowania  pokładów  są  właściwe  

 

Dla  zilustrowania:  

•  Aby  przekształcić  10  %  całkowitej  produkcji  energii  w  Polsce  (141,6  TW)  

–  Należałoby  przeprowadzać  635  wierceń  rocznie  

 

•  Aby  pokryć  terazniejsze  zapotrzebowanie  Polski  na  gaz  (2012:  17,16  mld  m3)  

–  Wymagać  będzie  270  wierceć  rocznie  

–  Jeśli  konsumpcja  gazu  ma  wzrosnąć  o  30  %  to  będzie  to  wymagało  351  wierceń  rocznie  

11/5/12

9

Wpływ  na  środowisko  

 

 

Wpływ  zakumulowany  

Ilość  wody  

•  Zużycie  wody  przez  polski  przemysl  łupkowy  będzie  wynosić  jedynie  0,06  %  rocznego  zużycia  w  Polsce  (obliczenie  oparte  na  200  wierceniach)  

•  ALE:  cała  woda  jest  pobierana  ze  źródeł  lokalnych.  

–  W  Teksasie  zużycie  wody  dla  szczelinownia  równa  się  zużyciu  gospodarstw  domowych  

•  Konkurencja  pomiędzy  użytkownikami  wody  

•  Woda  po  szczelinowaniu  nie  może  być  używana  do  żadnych  innych  dzialań  

 

11/5/12

10

Jakość  wody  

•  25  do  75%  wprowadzonej  wody  wraca  na  powierzchnię  (flowback)  -­‐  odpad  

–  Jedna  baza  wiernicza  o  8  odwiertach  -­‐  100.000  litrow  odpadu  

•  Wadliwie  wyposażone  oczyszczalnie  scieków  w  USA  musialy  sprostac:  

–  NORM  –Naturalnie  wystepujace  materialy  radioaktywne    

–  Metale  ciezkie  

–  Wysokie  poziomy  bromidów  reagujących  z  chlorem  tworząc  rakotwórcze  trihalometany  

–  Chemikalia  używane  do  szczelinowania  hydraulicznego  zawierające  związki  BTEX  

Jakość  wody  

•  Duża  ilość  płynu  poszczelinującego  jest  zostawiana  w  podziemych  studniach  wtryskowych.  

–  ALE  w  Europie  jest  to  zakazane  (Ramowa  Dyrektywa  Wodna)  

•  Problemy  związane  z  integralnością  wierni  mogą  prowadzić  do  zanieczyszczenia  studni  

–  Fenomen  “zapalającego  sie  kranu”  

–  Przemysł  zaprzecza:  brak  danych  początkowych  

 

 

11/5/12

11

Chemikalia  w  płynie  szczelinującym  

•  Tylko  1-­‐2  %,  ALE:  

–  Mimo  relatywnie  niskiej  koncentracji,  ilości  absolutne  są  ogromne  –  tysiące  kilogramow  chemikaliow  

 

–  “Niektóre  chemikalia  są  niebezpieczne  nawet  jeśli  ich  koncentracja  jest  niższa  niż  poziom  wykrywalny”  (Bishop,2011)  

Chemikalia  cd.  

•  Przykłady:  

–  2-­‐Butoxyethanol  –  duże  dawki  powodują  defekty  natalne,  wpływ  na  skład  krwi;  

–  Ethylene  Glycol  –  wpływ  na  wzrok  i  system  oddechowy  a  także  na  poronienia  

–  Methanol  –  wpływ  na  system  nerwowy  

–  Weglowodory  aromatyczne  tj.  benzen  -­‐  rakotwórcze  

–  Glutaraldehyde  –  toksyczny  dla  systemu  oddechowego  

 

11/5/12

12

Jakość  powietrza  

•  Stan  Wyoming  nie  spełnia  wymogów  Ustawy  o  Czystym  Powietrzu  na  obszarach  wierceń:  

–  Zanieczyszczenia  związane  z  wieceniami  wchodzą  w  reakcje  sie  z  innymi  emisjami  

 

–  To  może  prowadzić  do  tworzenia  smogu  i  ozonu  powierzchniowego  

zrodlo:  Food  &  Water  Watch  

11/5/12

13

Wplyw  na  zdrowie    

•  Artykuły  naukowe  zwracają  uwagę  na:  

–  Mieszkancy  w  obrębie  do  ≤  [800  m]  od  wiertni  są  narażeni  na  wysokie  ryzyko    

–  Niedawny  raport  Earthworks’  Oil  &  Gas  Accountability  Project    

“zanieczyszczenia,  ktore  są  zwiazane  z  rozwojem  wydobycia  ropy  i  gazu  sa  obecne  w  powietrzu  i  wodzie,  z  której  korzystają  mieszkancy  obszarow  wydobywczych,  mają  wplyw  na  ich  zdrowie”  

 

Zatrudnienie    

•  Potencjalna  ilosc  zatrudnienia  jest  typowo  zawyżana:  

•   “1150  nowych  miejsc  pracy  na  100  wierceń  będzie  przeznaczonych  dla  zalóg  wiertniczych    przyjezdzających  z  innych  regionów”  (Rumbach,  2012)  

–  E.g.  PKN  Orlen  Gas  510.000  nowych  miejsc  pracy  

 

•  Ryzyko  związane  z  taką  pracą:  

–  Praca  z  chemikaliami  

–  Wystawienie  na  Crystalline  Silica  –  choroba  górnicza  

11/5/12

14

•  Zatrudnienie    

 

 

•  Zrodlo:    

•  Poligcal  Economy  Research  Insgtute  of  the  University  of  Massachuse`s    

Wplyw  ekonomiczny  

•  Niskie  ceny  gazu    

–  Mało  prawdopodobne,  gdyż  wydobycie  będzie  dużo  bardziej  kosztowne  niz  w  USA  

•  Boom  and  bust  

•  Bum  wydobywczy  trwal  5-­‐7  lat,  teraz  jest  stagnagon  

•  Tak  dużo  wierceń  i  mały  popyt  doprowadziły  do  obnizki  cen  

•  Przemysł  łupkowy  jest  przemysłem  “nomadycznym”  

 

 

 

11/5/12

15

Wpływ  na  ceny  nieruchomości  

•  Obniżenie  wartości  terenu  

–  Region  Catskills  kolo  Nowego  Yorku:  spadek  ceny  domkow  letnich  

•  Narodowe  ubezpieczenie  (NagonWide)  nie  obejmuje  zniszczeń  domów  związanych  z  przemysłem  łupkowym  

•  “niebezpieczeństwa  związane  z  tą  dzialalnoscią  są  za  duże”  

Turystyka  

•  “[…]  Wiele  obiektów  turystycznych  własnością  ludności  lokalnej  a  więc  jest  to  część  długoterminowego  rozwoju  ekonomicznego  regionu;  Boom  gazu  lupkowego  jest  relatywnie  krótki  i  nie  osadzony  w  lokalnej  społeczności””  (Rumbach,  2012)  

 

•  “Szeroko  rozwinięty  przemysł  wydobywczy  gazu  łupkowego  może  przyczynić  się  do  zniszczenia  dobrej  marki  regionu  –  zagrażając  długo-­‐terminowemu  rozwojowi  turystyki  w  tym  regionie”  (Rumbach,  2012)  

 

 

 

 

 

11/5/12

16

Uzytkowanie  terenu:    Industralizacja  terenow  wiejskich  

•  Okolo  3,6  ha  na  kazda  wielo-­‐odwiertowa  pla�orme  wiertnicza  (AEA  report,  2012)  

 

•  Orurowanie:  2.5  km  /  well  pad  (Nature  conservancy,  2011)  

 

•  Plus  pomocnicza  infrastruktura:  

–   Stacje  kompresujace,  magazyn  gazu,  miejsca  poboru  wody  

 

Source:  Rumbach  (2012)  

11/5/12

17

Source:  Food  &  Water  Watch  

Source:  Nature  Conservancy  (2011)  

11/5/12

18

Source:  Rumbach  (2012)  

Rolnictwo  

•  Przemysl  wydobywczy  gazu  uzytkuje  duze  obszary  terenu    

•  Zanieczyszczenie  wody  i  gleby  przez  rozlania  i  wycieki  (Bamberger  and  Oswald  2012)  

11/5/12

19

Ruch  uliczny  

•  “kazde  wiercenie  bedzie  wymagalo  od  890  do  1350  ciezkich  przewozow  ciezarowkami”  (Food  &  Water  Europe,  March  2012)  

 

•  “8  wiertniowa  pra�orma  moze  wymagac  4-­‐6  tys  przejazdow  ciezarowkami  w  okresie  6  miesiecy”  (EP  report  –  Boguslaw  Sonik)    

11/5/12

20

Source:  Rumbach,  2012  

Source:  Nature  Conservancy  

11/5/12

21

Wnioski  

Konieczność  oceny  oddziaływania  na  środowisko  musi  być  przeprowadzona  przed  rozpoczęciem  wierceń  

Zwrocenie  uwagi  na  zakumulowany  wpływ  rozwoju  przemysłu  łupkowego  na  dużą  skalę  

•  Poważna  doza  podejżen  wobec  domniemanych  korzysci  dla  lokalnej  spoleczności    

•  Słabe  strony  ekonomiczne  przedsięwziecia:  

–  Długoterminowe  zniszczenia  środowiska  

–  Opoźnienie  w  rozwoju  OZE  w  Posce.  

Dziękuję!    

•  Email:  gdecock@fweurope.org  &  pbarczak@fweurope.org    

 

•  Tel:  0032  /(0)2/893.10.18  

 

h`p://www.foodandwaterwatch.org/europe/fracking/