Haluk Eyidoğan, Mart 2017 1

GÜLPINAR(AYVACIK‐ÇANAKKALE)DEPREMFIRTINASININ

SAYISALANALİZİVESİSMOLOJİKKİMLİĞİÜZERİNEBİRİNCELEME*

Prof.Dr.HalukEyidoğanİTÜJeofizikMühendisliğiBölümüEskiÖğretimÜyesi

GirişHatırlanacağı gibi 15Ocak 2017 tarihindeÇanakkaleAyvacık İlçesinininGülpınar köyünün2.5 kmdoğusunda4.5büyüklüğündebirdepremetkinliğibaşlamıştı.21günsonra6Şubat2017tarihindebu etkinlik Gülpınar İlçesinin 1 km batısında sabah saat 06:51 de 5.2 büyüklüğünde kuvvetli birdepremoluncasarsıntılardahadaarttı.Deprembölgedegenişbiralandahissedildi.15Ocak2017‐1Mart2017tarihleriarasındasürendepremetkinliğikümesiiçerisindebüyüklüğü2.0vedahafazladepremsayısı1.696adettir.Bukümeniniçerisindebüyüklüğü4.0vedahafazlaolandepremsayısı21adettir (Tablo1). Sarsıntılar giderekDeprembilim (Sismoloji)dalında “DepremFırtınası”olaraktanımlanan bir kimliğe büründü (Şekil 1). Bu deprem fırtınası içerisinde orta ve küçük kuvvettedepremler çok sık olduğu ve uzun sürdüğü için ÇanakkaleAyvacık İlçesinin köylerinde çok sayıdayapıdaağır,ortavehafifhasarlaroluştu.Bumakalede, 1 Ocak 2017 öncesi ve sonrası bölgedeki deprem etkinliğinin durumunu, 15 Ocak2017 tarihinden 1Mart 2017 tarihine kadar kaydedilebilen deprem etkinliğinin yeryüzündeki dışmerkezdağılımınıvedepremfırtınasınınzamaniçerisindedeğişimini,depremiyaratanfaylanmanınfiziksel özelliklerini, bu deprem fırtınasının 6 Ekim 1944 de 6.8 büyüklüğündeki Edremit Körfezi‐Ayvacıkdepremi ileolası jeolojik‐jeofizik ilişkilerini vedepremsonrasıbölgedeyayılan söylentilerideğerlendireceğim.Bumakaleninyazıldığıtarihtedepremfırtınasıazalarakdaolsasürüyordu.Eğerokuyucularımız15Ocak2017ve6Şubat2017Gülpınar(Ayvacık‐Çanakkale)depremleriyleilgiliveyadeprembölgesiningenelanlamdajeolojik,jeofizikvesismolojikdeğerlendirmeleriileilgilidahaayrıntılıbilgileredinmekisterlersekaynaklarbölümündeverdiğimmakaleveraporlardan(1,2,3,4,5,6,7,8)faydalanabilirler.BölgenindirifayyapısıvedepremtarihiKuzey Anadolu Fayı Marmara Bölgesinde kuzeyden güneye doğru çeşitli dallara ayrılır veMarmara’nın deprem kimliğini belirler. Bu diri faylar çok etkindir ve çeşitli zaman aralıklarındaMarmarabölgesinin1900yılıöncesi(tarihseldönem)ve1900yılısonrası(aletseldönem)depremetkinliğinioluşturular(Şekil2,Şekil3,Şekil4).GüneykollarındanenbelirginolanlarındanbiriolanveYenice‐GönenüzerindengüneybatıyadönerekBigaYarımadasınagirenfaybirkaçaltdalaayrılır.

*BumakaleaynıbaşlıklaBİLİMveGELECEKdergisininMart2017sayısındayayınlanmışşeklininveiçeriğinin1Mart2017tarihiitibariylegözdengeçirilmişversiyonudur.

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 2

Tablo 1. 15 Ocak 2017 – 1Mart 2017 tarihleri arasında Gülpınar (Çanakkale, Ayvacık) ve yakınçevresinde olan deprem fırtınasında büyüklüğü 4.0 ve daha fazla olan depremler. ML:Richterbüyüklüğü;mb:Cisimdalgasıbüyüklüğü;Mw:Sismikmomentbüyüklüğü.KaynakEMSC.

TARİH

AY/GÜN/YIL

OLUŞZAMANI

S/D/SN

(UTC)

ENLEM

(DERECE)

BOYLAM

(DERECE)DERİNLİK BÜYÜKLÜK

BÜYÜKLÜK

TÜRÜ

1 1/15/17 1:38:59 39.54 26.15 10 4.5 Mw2 1/15/17 7:03:20 39.55 26.15 5 4.2 ML3 2/6/17 6:51:40 39.54 26.11 6 5.2 Mw

4 2/6/17 7:17:29 39.54 26.14 2 4.2 ML5 2/6/17 13:58:01 39.52 26.09 6 5.4 mb6 2/6/17 14:45:01 39.53 26.08 13 4.8 mb7 2/6/17 23:22:04 39.54 26.09 6 4 ML8 2/7/17 5:24:03 39.53 26.12 8 5.3 Mw9 2/7/17 8:15:51 39.51 26.12 10 4.4 ML10 2/7/17 8:17:09 39.53 26.19 4 4.4 mb11 2/8/17 00:00:54 39.52 26.16 11 4.5 mb12 2/8/17 00:35:00 39.52 26.18 6 4.3 mb13 2/8/17 1:53:29 39.52 26.05 10 4.1 ML14 2/8/17 4:38:03 39.51 26.14 5 4.4 mb15 2/8/17 5:16:14 39.53 26.16 8 4.1 ML16 2/9/17 13:13:10 39.54 26.05 5 4.1 ML17 2/10/17 11:55:25 39.52 26.16 10 4.6 Mw18 2/12/17 16:48:16 39.52 26.12 4 5.2 Mw19 2/16/17 3:19:00 39.51 26.07 12 4.8 mb20 3/1/17 1:52:23 39.50 26.05 10 4.0 ML21 3/1/17 02:27:34 39.49 26.07 10 4.9 MLSeyidoğlu (8) bu fayın Bababurnu üzerinden Ege Denizine doğru GB doğrultusunda ilerlediğinibelirtmiş ve Ege Denizindeki bölümüne İskari‐Bababurnu Fayı adını vermiştir (Şekil 4). EdremitKörfezi ve çevresi Marmara Bölgesi’nin deprem kimliğini belirleyen yanal atımlı Kuzey AnadoluFayı’nınengüneydekidallarınınvebatıAnadolu’yukuzey‐güneyyöndehızlagenişletenveinceltendüşey atımlı normal faylarının sınırında kalmış karmaşık fay yapılı bir kimlik kazanmıştır. MTAtarafındanhazırlananTürkiyeDiri FayharitasındaEdremit körfezininkuzey sahiliboyuncauzananEdremit Fayı Şekil 4 ve Şekil 5’de gösterilmiştir. Fay Behram köyünün batısına doğruizlenememektedir. Bu fay 6 Ekim 1944 de 6.8 büyüklüğünde bir depremle Edremit körfeziçevresindeki yerleşimlerde 9 hasar şiddetinde yaygın hasar yapmıştır (1,2). O depremde 73 kişiölmüş,281kişiyaralanmış,2.203yapıdaağırhasar,3.141yapıdaiseortahasarolmuştur.Hasarvekayıpdağılımıhakkındaayrıntılıbilgi(1)ve(2)nolukaynaklardabulunabilir.

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 3

Şekil1.20Ocak2005–1Mart2017tarihleriarasındaAyvacık‐Gülpınar(Çanakkale)çevresindeolanvebüyüklüğü(ML)2.0vedahafazlaolandepremlerinkonumları.Büyüklüklerdaireçaplarınagöresınıflanmıştır. Deprem verisi EMSC‐ Avrupa‐Akdeniz Deprembilim Merkezinden (Paris) alınmıştır.Beyaz renkli büyük daireler deprem fırtınasında oluşan ve büyüklüğü 4.0 ve daha fazla olandepremlerin(Tablo1)merkezlerinigösterir.Gülpınar‐Babakale‐BehramarasındaMTA’nındirifayharitasındadahaöncediribirnormalfayraporedilmemiştir.İTÜ’denCenkYaltırak’ınbirharitasındaGülpınarFayı’nınŞekil4’deverilenkonumunauyanbirfayverilmiş,ancakfayıntürühakkındabirbilgiedinilememiştir.Buradakinormalfaylanmavarlığıvekonumubusondepremfırtınasıylakendinigöstermiştir.GülpınarFayıolarakadlandırılanve KB‐GD doğrultulu bu normal faymuhtemelen bir kör faylanma olarak sahada kendini kısmengizlemişti.15Ocak2017dekidepremlerinkonumundanve6Şubat2017’densonraoluşankuvvetlidepremlerin çözümlerinden KB‐GD doğrultulu bir normal fay varlığı ortaya çıkmış (Şekil 4) veTürkiyedepremliteratürünegeçmiştir.HareketegeçenGülpınarFayıEdremitFayı’nıtetiklermi?Deprem fırtınası yaratan Gülpınar Fayı’nın Edremit Fayına etkisi üzerine yapılan bazıdeğerlendirmelere göre bu fayın yarattığı yeni gerilme alanının Edremit Fayı’nı hareketegeçirebileceği savlanıyor (7, 8). Gülpınar Fayı ile Yenice‐Gönen Fayı’nın Biga’dan Ege Denizi’neuzantısı ve ayrıca İskari‐Bababurnu Fayı ile Gülpınar Fayı’nın ilişkisinin aydınlatılması bölgenin

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 4

depremtehlikesiaçısındanönemkazanmıştır.Sevilgenvediğ. (7)BehramköyücivarındaEdremitfayına birleştiği önerilen Gülpınar Fayı’nın üzerindeki deprem etkinliğinin artması ve yaratacağıgerilmeartışıileEdremitFayı’nıhareketegeçirebileceğiolasılığınıönesürmüşlerdir(7)(Şekil5).Butartışmalardan anlaşılıyor ki Gülpınar Fayı ile Edremit Fayı arasındaki gerilme aktarımı ilişkisininbaşta Edremit Fayı olmak üzere çevresindeki diğer diri fayları da dikkate alınarak ayrıntılıaraştırılması gerekiyor. Bu araştırmaların hem karada hem de denizde jeolog ve jeofizikçilertarafından projelendirilmesi bölgenin deprem tehlikesinin daha iyi anlaşılmasına önemli katkısıolacaktır.

Şekil2.GüneybatıMarmara’datarihseldönem(1900yılıöncesi)hasaryapıcıönemli depremlerinkonumları. Depremlerin yarattıkları hasar derecesi (şiddet) ölçeğine göre depremlerrenklendirilmiştir(UDİMRaporu,4).Gülpınardepremfırtınasıyerelsismikağkurularakincelenmeliydi!Gülpınar deprem fırtınası bölgede mevcut sabit ve çeşitli ulusal ve uluslararası kurumlara bağlıdepremistasyonlarıileizlenmiştir.BoğaziçiÜniversitesi,KandilliRasathanesiveDepremAraştırmaEnstitüsü(BÜ‐KRDAE),BaşbakanlıkAfetveAcilDurumBaşkanlığı,DepremAraştırmaDairesi(AFAD‐DAD) ve Yunanistan’ın Atina Ulusal Gözlemevi, Selanik Üniversitesi Jeofizik Bölümü ve PatrasÜniversitesi Deprembilim (Sismoloji) Laboratuvarı tarafından işletilen deprem istasyonları budepremlerin önemli bir bölümünü kaydetmiştir. Bu makalede yapılan analizler için Avrupa veçevresi ağırlıklı olmak üzere küresel çapta deprem bilgilerini bilgileri toplayan ve değerlendirenAvrupa‐AkdenizSismolojiMerkezi (EMSC)verilerikullanılmıştır.Gülpınarmerkezolmaküzere100

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 5

km yarıçapındaki ulusal ve uluslararası deprem istasyon sayısı 17 tanedir. Bunların 2 tanesiYunanistan’aaittir.5.2büyüklüğündeki6Şubat2017depremmerkezineenyakındepremkayıtçıları4.5 kmuzaklıktaki KOCA ve 37 kmuzaklıktaki EZN (Ezine) adlı hız hareketi kayıtçılarıdır.Özellikleküçük ve orta büyüklükteki deprem etkinliklerinin fiziksel özelliklerini ayrıntılı olarak hesaplamakiçin deprem etkinlik alanının kayıtçılarla çevrelenmesi ve yakında olması gerekir. Eğer busağlanmazsa depremlerin derinlikleri, koordinatları, büyüklükleri ve deprem oluşturan faylarınözellikleriduyarlıolarakeldeedilemez.15Ocak2017debaşlayanve6Şubat2017degiderekartandepremfırtınasındaki1.700denfazlaküçükdepreminparametreleriniAyvacık‐Gülpınarcivarındaki2istasyonladuyarlıolaraksaptamakzordur.

Şekil 3.GüneybatıMarmara’daaletsel dönem (1900yılı sonras)hasar yapıcı önemli depremlerinkonumları.Depremlerinbüyüklüklerisayılarlagösterilmiştirveölçeklendirilmiştir.(UDİMRaporu,4).Depremlerüzerinegelişmişaraştırmalaryapılanülkelerdeönemlibirdepremetkinliğiveyafırtınasıbaşladığındaveyabüyükbirdepremolduktansonraartçıdepremleriizlemekamaçlıulusalkurumlarhızlaçoksayıdaportatifvemobildepremkayıtçılarınıdeprembölgesineulaştırıpkurarlarveetkinlikiyice azalana kadar kayıt alırlar. Böyle bir araştırma takımı oluşturulması için yıllardır yapılangirişimler ve hatta AFAD’ın Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı’nda hedeflenmesine rağmen(Tablo 2) ne yazık ki bir kaç denemeden öteye gidememiş, sürdürülebilir bir işlevsellikkazanamamıştır. Bunun nedeni bütçe veya insan kaynakları yetersizliği ile ilgili değildir. Bu birörgütlenme ve organizasyon sorunudur. Nitekim son olarak Çanakkale Gülpınar’daki depremfırtınası için de önemli bilgiler verecek deprem etkinliği geçici yerel deprem kayıtçı ağları ileizlenememiş ve önemli bir bilgi dağarcığı kaçırılmıştır. Deprembilim çalışmalarına önemli katkılarkoyacakaraştırmalaraverisağlamasıbakımındanbutürverilerinönemiçokbüyüktür.Özellikle“bu

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 6

depremfırtınasınınarkasındanbüyükdepremgelirmi?”sorularınınbilimselyanıtlarıancakbutürgözlemleredayalıolarakverilebilir.

Şekil 4. Gülpınar deprem fırtınası sırasında oluşan ve büyüklükleri 2.0 den fazla olan depremlerindışmerkez (episantır) dağılımı. Siyah beyaz renkli balon 6 Şubat 2017 deki 5.2 büyüklüğündekidepremin fay düzlemi çözümüdür. ÇözümKB‐GD doğrultulu bir normal fayın oluştuğunu gösterir.Bölgedeki faylarla ilgili ayrıntılı bilgiler için kaynaklar bölümünde verilen makale ve raporlarabaşvurulmasıtavsiyeedilir.Tablo2.AFADtarafındanyayımlananUlusalDepremStratejisiveEylemPlanı(2012‐2023)’nda2017yılınakadaryapılmasıhedeflenençalışmagrubukurulmasıkararı.

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 7

Şekil 5. Gülpınar deprem fırtınasını oluşturan KB‐GD doğrultulu ve normal fay türünde GülpınarFayı’nın fay çevresinde yarattığı artan (+) ve eksilen (‐) gerilme alanları (7). Fayın hareketininsürmesi durumunda artan gerilme alanı Edremit Fayı’nı hareketlediriceği tartışılıyor. Bu tartışmaönümüzdekiaylardasürecektir.Ayvacık‐GülpınarbölgesindedepremfırtınasıöncesivesonrasıdepremsellikanaliziGülpınardepremfırtınasınınilkbelirtileriacabayalnızca15Ocak2017sonrasımıbaşlamıştır?Acabadaha eski yıllarda Biga yarımadasının bu bölümünde deprem etkinliği zaman içerisinde nedurumdadır? 15 Ocak’tan sonra Gülpınar ve çevresinde başlayan deprem fırtınası nasıl bir seyirgöstermiştir?Bu amaçla bu makalemiz çalışmasında CSEM’e ait deprem verisi tabanı kullanılmıştır. Çünkü bumerkezTürkiye’dekikurumlarınkaydettiğidepremverileridahilYunanistanveadalarındakidepremverilerinidehesaplarınakatarakdahaduyarlıdepremparametreleriyayınlamaktadır.Bubölümde2005yılındanbumakaleninyazıldığı1Mart2017tarihinekadarolandepremverilerideprem fırtınasını kapsayan alan için süzülmüş ve sayısal analizler yapılmıştır. Bu alanda 1 Ocak2017densonra1Mart2017tarihinekadarbüyüklüğü2vedahafazlaolandepremlerindışmerkezkonumlarını gösterir harita Şekil 1’de verilmiştir.Gülpınar ve çevresinde20Ocak 2005 yılından 1Mart 2017 tarihine kadar olan deprem etkinliğinin sayısal dağılımları grafik olarak incelenmiş veyorumlanmıştır(Şekil6).Buamaçlabirkaçdepremetkinlikgrafiğiçizilmiştir.Şekil6’dakigrafiklerdedepremfırtınasıalanında20Ocak2005–1Mart2017arasında(birincigrafik)ve1Ocak2017–1Mart 2017 (ikinci grafik) arasında oluşmuş ve büyüklüğü 2.0 ve daha fazla olan depremlerin

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 8

büyüklüklerininvesayılarınınzamaniçerisindekidağılımıgözlenmektedir.BugrafiğiincelediğimizdeGülpınar ve çevresinde son 12 yıldır (20Ocak 2005‐31Aralık 2016) bir kez 4.1 büyüklüğündebirdeprem olduğunu, büyüklüğü 2.0 ye kadar olan depremlerin sayısının 291 adet olduğunugörmekteyiz. Bu dönemde bölgenin genel depremsellik etkinliği (arka plan etkinlik) ortalama 3.0büyüklüğündekidepremlertarafındantemsiledilmektedir.Şekil6’nınikincigrafiğinde14Ocak2017sabahı oldukça küçük depremlerden oluşan bir etkinlik başladığını ve 15 Ocak sabahı 4.5büyüklüğünde bir depremle bu etkinliğin arttığını görüyoruz. Bu etkinlik 24 Ocak 2017 tarihinekadar 3 büyüklüğü civarında depremler yaratarak 6 Şubat sabahına kadar sürüyor. 6 Şubat saat06:51de5.2büyüklüğü ilebaşlayandepremfırtınasıbumakaleninyazıldığı sıradabazenazalaraksürmüştür.

Şekil 6. Gülpınar (Çanakkale) deprem fırtınası alanında 20 Ocak 2005 ve 1 Mart 2017 tarihleriarasındadeprembüyüklüğünegöretarihseletkinlikgrafiği.Alttakişekil1Ocak2017–1Mart2017tarihleri arasındaki deprem fırtınasında 60 günlük deprem etkinliğinin büyüklükle değişiminigösterir.

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 9

Şekil 7. Gülpınar (Çanakkale) deprem fırtınası etkinliğinin 1 Ocak 2017 tarihi öncesi ve sonrasıdepremetkinliğininvedeprembüyüklüklerininboylamderecelerine (faykuşağıboyuncadoğubatıdoğrultusunda) göre değişimini karşılaştırılması. Açık renkli daireler 1 Ocak 2017 öncesi olandepremleri,koyurenklidairelerise1Ocak2017sonrasıoluşandepremfırtınasıetkinliğinigösterir.DeprembüyüklükleriRichter(ML)ölçeğinegöreverilmiştir.Gülpınar deprem fırtınasının enerjisinin yoğunlaştığı alanda deprem büyüklüklerinin boylamındeğişkeni olarak incelendiğinde (Şekil 7) 1 Ocak 2017 öncesi depremselliğin 26.05 dereceboylamınınbatısındave26.2dereceboylamınındoğusundadahayoğunolduğunugözlemliyoruz.1Ocaksonrasıdepremfırtınasıylabirliktebuetkinliğinençok26.05‐26.2dereceboylamlarıarasındakalan bölgede daha yoğun olduğu görülmüştür. Bu durum deprem fırtınasını yaratan normalfaylanma kırılmasının en yoğun olduğu bölgenin bu boylam aralığındaki fay alanında olduğunugösterir.NitekimŞekil1veŞekil7’ebakıldığındadepremfırtınasındaki4vedahabüyükdepremlerinbu alan içerisinde kaldığı anlaşılmaktadır. Depremlerin büyüklüğü 6.0 dan büyük olmadığı içinjeologlarınsahadabelirginbirfayizibulmalarıveharitalamalarıkolayolmayacaktır.Ancakdeprembölgesine ilk günlerde mobil yakın deprem istasyonları kurulsaydı fayın konumu ve yerkabuğuiçerisindederinlikledeğişimikolaylıklabulunabilirdi.DeğerlendirmeveSonuçlarÇanakkaleiliAyvacıkİlçesindeGülpınarveçevresinde15Ocak2017debaşlayandahasonra6Şubat2017 de daha kuvvetli ve sürekli sığ depremlerle “deprem fırtınası” kimliği kazanan bir depremetkinliği yaşanmıştır. 15 Ocak – 1 Mart 2017 tarihleri arasında bu deprem fırtınası sırasındabüyüklüğü2.0denfazla1.696adetdepremolmuştur.Budepremleriçerisinde21adetdeprem4.0vedahabüyük,4adetdepremise5.0vedahabüyüktür.Arkaarkayaolan4.0vedahabüyükbüyük

Haluk Eyidoğan, Mart 2017 10

depremlerbölgedekiköylerdeçoksayıdazayıfveeskiyapılardaağır,ortavehafifhasarlaranedenolmuş,halkkurulankonteynerveçadırlarataşınmıştır.DeprembölgedeönceleripekfarkınavarılmayanveTürkiyeDiriFayharitasındaverilmeyenyenibirfayın,GülpınarFayıadıverilendiribirnormal fayınvarlığınıortayaçıkarmıştır.Bu fayınbölgedekidiğer faylarla jeolojik ve jeofiziksel ilişkisinin araştırılması, Edremit Fayı’nın ve bölgeyekuzeydoğudan yaklaşan Yenice‐Gönen Fayı’nın ve Ege Denizi’nde diğer faylarla ilişkisininincelenmesi gerekir. Daha önce bölgede karada ve denizde yapılmış jeolojik ve jeofizik araştırmaverilerinin bu yeni bulgularla yeniden değerlendirilmesi bölgenin deprem tehlikesinin daha iyianlaşılmasınayarayacaktır.Ülkemizdebirçokkuvvetlidepremdensonrahalkarasındayayılansöylentilerinbudepremfırtınasısırasında da gündeme geldiğini gördük. Bu tür söylentilerin en aza indirilmesi için AFAD’ın dahaetkinolmasıgerekmektedir.Bu önemli deprem fırtınası için bölgeye mobil deprem kayıtçıları kurularak ayrıntılı depremaraştırmaları için veri üretimi yapılmamıştır. Bu konuda AFAD’ın yeniden bir örgütlenme veorganizasyonyapmasıÜlkemizDeprembilimçalışmalarıiçinçokönemliolacaktır.Kaynaklar1)Eyidoğan,H.,Güçlü,U.,Utku,Z.veDeğirmenci,E.,1991,TürkiyeBüyükDepremleriMakro‐SismikRehberi,İTÜMadenFakültesi,JeofizikMühendisliğiBölümü,196sayfa.

2) Yıldız Altınok, Bedri Alpar, Cenk Yaltırak, Naşide Özer, 2012, 6 EKİM 1944 Edremit Körfezi ‐AyvacikDepremininMakrosismikDeğerlendirilmesi,İstanbulYerbilimleriDergisi,C.25,S.1,SS.41‐53.3)T.C.BaşbakanlikAfetveAcilDurumYönetimiBaşkanlığıDepremDairesiBaşkanlığı,06.02.2017,Ayvacık‐ÇanakkaleDepremi,BasınaveKamuoyunaDuyuru.4)T.C.BaşbakanlikAfetveAcilDurumYönetimiBaşkanlığıDepremDairesiBaşkanlığı,12.02.2017,Ayvacık‐ÇanakkaleDepremi,BasınaveKamuoyunaDuyuru.5)B.Ü.KandilliRasathanesiveDAE.,BölgeselDeprem‐TsunamiİzlemeveDeğerlendirmeMerkezi15Ocak2017Gülpinar‐Ayvacik(Çanakkale)DepremiBasınBülteni.6)B.Ü.KandilliRasathanesiveDAE.,BölgeselDeprem‐Tsunami İzlemeveDeğerlendirmeMerkezi,06Şubat2017Gülpınar‐Ayvacık(Çanakkale)DepremEtkinliği,BasınBülteni.7) Volkan Sevilgen (Temblor), Akın Kürçer (MTA), Hasan Elmacı (MTA), 2017, A Trojan Horse?Seismic swarm in Turkey gently stresses a major fault zone, http://temblor.net/earthquake‐insights/seismic‐swarm‐gently‐stresses‐large‐fault‐zone‐2488/8)GürolSeyidoğlu,2017,SıradakidepremEdremitmi?,HerkeseBilimveTeknoloji,ÖzlemYüzak’laRöportaj.Sayfa12‐13.