33
OTOPARK İŞLETME PLANI VE FİNANSAL KAYNAK MODELLERİ DOÇ.DR. ALİ HEPŞEN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞLETME FAKÜLTESİ FİNANS ANABİLİM DALI 1

Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

OTOPARK İŞLETME PLANI VE

FİNANSAL KAYNAK MODELLERİ

DOÇ.DR. ALİ HEPŞEN

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ

İŞLETME FAKÜLTESİ

FİNANS ANABİLİM DALI

1

Page 2: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

SUNUM AKIŞI1. KENT-NÜFUS-ARAÇ-OTOPARK SARMALI

2. OTOPARK SORUNU

3. OTOPARK SORUNUNUN ÇÖZÜM EVRELERİ

4. OTOPARK İŞLETME PLANI

5. FİNANSAL KAYNAK MODELLERİ

5.1. İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

5.2. DIŞSAL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

6. SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

2

Page 3: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

1. KENT-NÜFUS-ARAÇ-OTOPARK SARMALI

Araç Sayımız Birçok Ülkenin Nüfusundan Daha Fazla:

2013 yılı Aralık ayı sonu itibariyle trafiğe kayıtlı araç sayısı,17 milyon 939 bin 447 oldu.

Kentlerimizde artan nüfus ile beraber artan araç sayısı, kentiçinde gerçekleşen bütün etkinlikleri ulaşım ortak paydasıiçerisinde olumsuz yönde etkilemektedir.

Yetersiz otopark trafik tıkanıklığına neden olur. Trafik tıkanıklığıda ulaşımdan beklenen yararların gerçekleşmesini engeller yada geciktirir.

3

Page 4: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Toplam Otomobil Alanı: 4473 Ha

Mevcut Durum

1. KENT-NÜFUS-ARAÇ-OTOPARK SARMALI

4

Page 5: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Toplam Otomobil Alanı: 5600 Ha

2023 Projeksiyonu

1. KENT-NÜFUS-ARAÇ-OTOPARK SARMALI

5

Page 6: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

1. KENT-NÜFUS-ARAÇ-OTOPARK SARMALI

Sonuç: 2003-2014 dönemlerindeyapılan envanter çalışmalarındaprofesyonel anlamda ticari otoparkkapasitesinin İstanbul’da azalmayabaşladığı şeklinde yorumlanabilir.Ayrıca, İstanbul’da artan nüfus ileberaber artan araç sayısının yeniotopark ihtiyacı doğuracağıkaçınılmaz gerçektir. Fakatincelemeler zaman içerisinde yeniaraçlar için yeni otoparkkapasitesinin oluşturulamaması ileberaber, geçmiş dönem otoparkihtiyacının dahi karşılanamadığınıtespit etmektedir.

230000

250000 -280000

150000 -180000

2003-2005

2005-2008

2008-2014

6

Page 7: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Araç Kullanımı

Araç Parkı

2 saat

22 saat

Etkili ParkÇevre

Ekonomi

Sosyal

2. OTOPARK SORUNU/ NEDEN OTOPARK

Özel araçların çoğu, gündelik hayatlarında çok az bir zaman diliminde kullanılmaktadırlar; günün geri kalanında park edilmiş haldedirler.

Park etme çok fazla yer kaplar, tedariki ve muhafazası maliyetlidir.

7

Page 8: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

2. OTOPARK SORUNU/ NEDEN OTOPARK

DEĞİŞKEN FAKTÖRLER

Ekonomik büyümeKentleşmeAraç sahipliliği

DEĞİŞMEYEN FAKTÖRLER

Arazi Büyüklüğü

8

Page 9: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

2. OTOPARK SORUNU/ NEDEN OTOPARK

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan İstanbul Metropoliten Alanı Entegre Kentsel Ulaşım Ana Planı (İUAP –Mayıs 2011) Bölüm 6-92. Sayfa-6.4 Otopark Yönetimi başlığı altında otopark sorunun nedenleri olarak şudeğerlendirmelerde bulunmaktadır;

1) Hızlı Nüfus Artışı,2) Düzensiz Yapılaşma,3) Gecekondulaşma,4) Yürürlükte Olan Planlarda Yeterli Otopark Alanının Ayrılmaması,5) Araç Sayısındaki Hızlı Artış,6) Projelerde Otopark Olarak Görülen Alanların Ticaret ve İskan Alanları Olarak Kullanılması,7) 5216 Sayılı Yasadan Önce İlçe Belediyeleri Tarafından Toplanan Otopark Bedellerinin Oluşturduğu Fondan BüyükşehirBelediyeleri Hesabına Yeterli Aktarımın Yapılmaması,8) Yukarı Maddede Belirtilen Fonun Ulaşım Yatırımlarında Kullanılmaması Nedeniyle Oluşan Otopark İhtiyacının İlaveMaliyetler Yaratması

İstanbul Ulaşım Ana Planı Hane Halkı Araştırmasına göre;

9

61%

34%

3% 2%

Sokak Garaj Açık Otopark Kapalı Otopark

Page 10: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

10

3. OTOPARK SORUNUNUN ÇÖZÜM EVRELERİ

1.EVRE

• Planlama Evresi

• Konum ve Arazi Tahsisi (Doğrudan Satın Alma, Kamulaştırma vb.)

• Kapasite

• Tür Belirleme

• Proje Finansman Fizibilite Çalışmaları ve Kaynak Temini

• İçsel/ Dışsal Kaynak Temini

• Ücretlendirme

2.EVRE

• Yapım Evresi

• Zemin Etüdü

• Mimari Proje

• İnşaat ve Yapım

3.EVRE

• İşletme Evresi

• Nakit Girişleri (Ana Faaliyet Konusu Gelirler + Diğer Gelirler)

• Nakit Çıkışları (Operasyonel Tüm Giderler-İşçilik, Bakım/Onarım, Teknolojik Yatırımlar vb. ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İlişkin Tüm Ödemeler)

Belirtilen bu 3 evre birbiriyle yönetsel açıdan ilişki içindedir. İyi bir planlama iyi biryatırımı desteklerken aynı zamanda gelir-gider açısından da iyi sonuç verecek bir işletmeevresini sağlamalıdır.

Page 11: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

4. OTOPARK İŞLETME PLANI

Otoparkların sadece bir hizmet olarak değil, aynı zamanda bir işletme olarak yönetilmesi

önemlidir. Otopark kültürünün oluşturulması, otoparka ilişkin ilke ve düzen işletme planından

ayrı tutulmadan onunla birlikte hareket etmelidir.

Dolayısıyla, Otopark İşletme Planları; otopark alanları analiz bölgelerine kurgulanan otopark alanı

(alt bölge ve bölgelerine ait yatırımcı, işletmeci ve kullanıcı boyutunda ele alınarak) ücretlendirme,

zaman ve finansal kaynak geliştirilmesi politikalarına yönelik hususları içerir.

Otopark işletme planının merkezinde planlanan ya da mali yapı üzerinde etki yaratacak, işleyişi ve

otopark yönetimini etkileyecek herhangi bir değişiklikle birlikte, tüm gelir ve giderleri analiz eden

otopark hesabı mutlaka olmalıdır. Bu kapsamda, otopark yatırımcıları ve işletmecileri için yasal

dayanağı olan finansal kaynak modellerinin incelenmesi ve yeni model yapılarının geliştirilmesi

de son derece önemlidir.11

Page 12: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Tipik otopark işletme planında yer alacak maddeler aşağıdaki gibidir:

● Otopark hesabı● Yatırım planları ve tahmin edilen maliyetler

● Tahmin geliri ve ücretlendirme

● Otopark arz-talep verisi analizi ve yer seçimi

● Finansal kaynak yapısının araştırılması ve etkisi

4. OTOPARK İŞLETME PLANI

12

Page 13: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

5. OTOPARK İŞLETME PLANI/ FİNANSAL KAYNAK PLANLAMASI

FİNANSAL KAYNAK

MODELLERİ

İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

DIŞSAL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

13

Page 14: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

İçsel Kaynaklar ve Uygulama Modelleri

Yap-İşlet-Devret (YİD)

Yap-İşlet (Yİ)

Tasarla-Yap-

Finansla-İşlet (TYFİ)

Yap-Sahiplen-

İşlet-Devret (YSİD)

Yap-Sahiplen-İşlet (YSİ)

Yap-Kirala-İşlet-Devret

(YKİD)

Kamu Özel Sektör

Ortaklığı (KÖSO)

Otopark Tapusu

Finansal kaynak planlaması kapsamında içsel kaynak çözümleri (Yerel Yönetim + Kurumsal

Kaynaklar) kullanılabilinir.

Örneğin, bu kapsamda, İstanbul Metropoliten Alanı Kentsel Ulaşım Ana Planı (İUAP) içinde

«Kamu Özel Sektör Ortaklığı» (KÖSO) önerilmiştir.14

Page 15: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

KAMU ÖZEL SEKTÖR ORTAKLIĞI (KÖSO)

Özel sektör ve devletin, kamu altyapı projelerini ortaklaşa yürütmesi olarak tanımlanır. Bu tip

projelerde devlet ve özel firma; yatırım, risk, finansman, sorumluluk ve kar gibi konularda

paylaşım içindedir.

Kamu ve özel sektörün ortaklığa gitmesinin amacı, iki tarafın da sahip olduğu avantajları ortak

bir projede kullanabilmesidir. Her farklı projede tarafların üstleneceği roller farklı olabilir. Bazı

ortaklıklarda özel sektör firması hizmetin verilmesinde hakim rol oynarken, bazen sadece

inşaatın yapılması ve finansman sağlanmasında öne çıkabilir.

Bu tip ortaklıklar yoluyla, kamu altyapı yatırımları ve kamu hizmetlerinin sağlanmasında,

tasarım, finans, inşaat, işletme ve bakım faaliyetlerinde verimlilik artışı sağlanmış olur.

15

Page 16: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ/ KÖSO - DEĞERLENDİRME

Kamu özel sektör ortaklığı projeleri içerisinde gerçekleştirilecek yatırım projeleri, İstanbul ölçeğinde

iki ana sorun ile karşı karşıyadır:

TRAFİK DENETİMİ

ÜCRETSİZ PARK ETMEK (ÖZELLİKLE YOL ÜSTÜ)

Belirtilen iki ana sorun, özel otoparkların nakit girişleri yapılarında proje öngörülerinden sapmaya

neden olmaktadır. Bu durum, projelerin geri dönüş sürelerinin uzamasını ve yatırımcının beklediği

karlılığı elde edememesini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle otopark yatırımlarında özel sektör

yatırımcılarının isteksiz davranması söz konusu olabilmektedir.

16

Page 17: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ/ KÖSO - DEĞERLENDİRME

Çözüm Önerileri:

1- Bölgesel Yönetim İzni Verilmesi: Yol Üstü + Açık + Kapalı Otoparkların belirlenen bir bölgede özel sektör

tarafından bütüncül yönetimidir. 1 km, 500 m vb. yarıçapında olacak şekilde belirlenen bölge, tüm otopark

kapasitesi ile beraber yönetilmek üzere özel sektöre belirli süre için (3-5-7 yıl vb.) devredilir. Böylece özel

sektörün kapalı otopark için yaptığı yatırımların atıl durumda kalması engellenmeye çalışılır. Yol üstü ve açık

otoparkların kontrol edilip ücretlendirilmesi aynı zamanda özel sektör için yeni gelir olanağı olacaktır. Böylece

yatırımın toplam geri dönüş süresi kısalacaktır.

2- Otopark için Birim Araç Park Gelir Garantisi Verilmesi: Ulaştırma yatırımlarında genellikle değerlendirilen

bir çeşit kapasite garantisine benzetilebilir. Kapalı Otopark yatırımı için harcanan bedelin, ekonomi mantığı

içerisinde kabul edilebilir bir geri dönüş süresi içinde elde edilmesini sağlamaya yöneliktir. Nasıl ki,

havalimanı, köprü ve kara yollarında belirli bir kapasite garantisi olarak var ise benzer uygulama, otopark

yatırımları için de park edecek araç birim sayısı sağlanamazsa merkezi yönetim ya da yerel yönetim tarafından

eksik araç kapasitesi kadar ödemeyi taahhüt etmektir.

17

Page 18: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

18

İÇSEL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ/ OTOPARK TAPUSU

İçsel kaynak çözümleri kapsamında değerlendirilmesi gereken bir diğer önemliuygulama “otopark tapusu” dur.

Kat mülkiyet tapusuna benzer nitelikte araç otopark mülkiyet tapusu çıkartılarak,bunların sadece o bölgede yaşayan haneler tarafından değil, aynı zamandagayrimenkul sektöründeki yatırımcılar tarafından da satın alınabilecek birfinansal araç haline getirilmesi sağlanabilir.

Bu sayede hem otopark yatırımları alternatif bir gayrimenkul yatırım aracı olarakdeğerlendirilir hem de gayrimenkul değerleme firmaları açısından önemli ve yenibir işkolu yaratılması sağlanır.

Page 19: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

DIŞSAL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ

Dışsal Kaynaklar: Sermaye Piyasasından Finansman

1) Temel Borçlanma

Araçları

TahvilFinansman

Bonosu

2) BORSADA HALKA ARZ: Gayrimenkul

Yatırım Ortaklıkları/

Altyapı Gayrimenkul

Yatırım Ortaklıkları

3) Gayrimenkul Yatırım Fonu

4) Varlığa Dayalı Menkul

Kıymet

5) Kira Sertifikası

İhracı6) Sukuk

19

Yatırımcılar, dışsal kaynak çözümleri kapsamında sermaye piyasası araçlarını

kullanabilir.

Page 20: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

HALKA ARZ: GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI (GYO)

Teknik Tanım; GYO’ların faaliyet alanı SPK’nın Temmuz 1995’de yayınladığı tebliğ ile

belirlenmiştir. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı

sermaye piyasası araçlarına, gayrimenkul projelerine, gayrimenkule dayalı haklara

ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapabilen, belirli projeleri gerçekleştirmek

üzere adi ortaklık kurabilen sermaye piyasası kurumlarıdır.

Finansal Tanım; Gayrimenkul Sektörüne Finansman Sağlayan “Gayrimenkul

Portföyü Yönetim Şirketleridir.”

20

Page 21: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Kuruluşu ve İşleyişi

Ortaklık yapısının kurulması

Ayni ve nakdi sermayenin eklenmesi

Portföyün oluşturulması ve ilk portföy tablosunun çıkması

Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izinlerinin alınması

Halka arzın tamamlanması,

Düzenli olarak SPK ve BIST raporlamalarının yapılması

GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI

21

Page 22: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

• Ülkenin gelişimine katkıda bulunmak

• Lokomotif sektörleri güçlendirerek ekonomiyi desteklemek

Kuruluş Amacı

• GYO’ların en az %25’ini halka açık olmalıdır.

• Tüm GYO’lar Sermaye Piyasası Kurulu’nun özel kurallarına tabidir.

Yapısal Özellikler

• GYO’lar kurumlar vergisinden muaftır.

• Şeffaflık nedeniyle kredi bulması daha kolay olabilir.

Önemli Avantajlar

• Portföyünü sürekli projelerde değerlendirmek zorundadır. Nakitte kalamaz.

• Başka iş alanlarına giremez.

Önemli Kısıtlamalar

GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI - GENEL ÖZELLİKLERİ

22

Page 23: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

HALKA ARZ: ALTYAPI GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI

Kurul Seri: VI No:24 sayılı Altyapı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Tebliği

Tanım:• Altyapı yatırım ve hizmetlerine,• Altyapı yatırım ve hizmetlerine ilişkin projelere,• Yukarıdaki unsurlara dayalı hak ve sermaye piyasası araçlarına,• Ortak olmak veya borçlanma senedi satın almak suretiyle altyapı şirketine,• Ortak olmak veya borçlanma senedi satın almak suretiyle diğer altyapı

gayrimenkul yatırım ortaklıklarına,• Ortak olmak suretiyle işletmeci şirketlere,• Bunlar dışında kalan para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapan, halka

açılmak ve portföy işletmeciliği faaliyetinde bulunmak üzere kurulan/ dönüşensermaye piyasası kurumlarıdır.

23

Page 24: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

ALTYAPI GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI - GENEL ÖZELLİKLERİ

Belirli bir projeyi gerçekleştirmek üzere kurulabilirler. Sadece belirli bir projeyi gerçekleştirmek

üzere kurulan ortaklıklar, başka bir projeyi portföylerine dahil edemezler.

Amaçlarında bir sınırlama olmaksızın süreli veya süresiz olarak kurulabilirler. 24

Tebliğ’de Altyapı Yatırım ve Hizmetlerinin Kapsamı:

Page 25: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

25

Altyapı GYO’lar hisse senetlerini halka arz edip borsada işlem görerek veya hissesenetlerini nitelikli yatırımcılara doğrudan satarak (halka açılmaksızın) fon temin eden vealtyapı projelerine yatırım yapan bir anonim şirkettir.

Sermaye piyasaları altyapı yatırımlarına has risklerin finansal yenilikle çok sayıdayatırımcı arasında paylaşılmasını sağlayacak araçların geliştirilmesine olanak sağlayarakgeleneksel finansman yöntemlerinin dezavantajlarının üstesinden gelinmesinde büyükpotansiyel sahibidir.

Bu nedenle hem yurtiçinden hem de yurtdışından fon temini sağlayacak, vergiavantajları bulunan, “Altyapı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları” konusunun önemleincelenmesi gerektiği düşünülmektedir.

ALTYAPI GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI - GENEL ÖZELLİKLERİ

Page 26: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Yerel yönetimlerin, dışsal kaynak çözümleri kapsamında sermaye piyasası araçlarını kullanmayı

tercih etmesi durumunda:

Yerel yönetimler tarafından kurulacak işletmeler, sahip olduğu ortaklık yapısını temsil eden hisse

senetlerinin bir kısmını Borsa İstanbul bünyesinde halka arzını gerçekleştirebileceği gibi, yurt dışı

uygulamalarına benzer olarak bir «Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı-GYO (ya da Altyapı

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı)» şekline dönüştürülerek finansman ihtiyacını yine sermaye

piyasalarından karşılayabilir.

GYO’ların en dikkat çekici özelliği mevcut durumda kurumlar vergisinden muaf olmalarıdır.

Diğer taraftan, SPK denetimine (her 3 ayda bir mali tabloları yayınlama yükümlülüğü + her yıl

sahip olunan gayrimenkullerin ekspertiz değerlerinin belirlenmesi) tabi olması söz konusudur.

DIŞSAL KAYNAK ÇÖZÜMLERİ - DEĞERLENDİRME

26

Page 27: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

DIŞSAL FİNANSMAN ÜLKE UYGULAMALARI

27

• Ülke Uygulamaları İncelendiğinde Altyapı GYO’larının yoğun olarak Enerji Sektörü odaklı olduklarıgörülmektedir:

• PowerREIT: http://pwreit.com/

• Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları yapısı kapsamında:

• Hong Kong Odaklı «The Link REIT»: http://www.thelinkreit.com/EN/properties/Pages/Car-Park.aspx

• ABD Odaklı «MVP REIT» : http://mvpreit.com/investor-highlights/why-parking/

• ABD Odaklı «New York REIT» : http://www.nyrt.com/centurion-parking-garage.html

• İngiltere Odaklı «Crombie REIT» : http://www.halifaxdevelopments.com/parking.php

• Hong Kong, Çin ve Japonya gibi Asya ülkelerinde coğrafi koşullar, yoğun nüfus ve yüksek araç sahipliğinedeniyle birim otopark alanının kıt kalarak çok kıymetli hale gelmesi söz konusudur. Bu ülkelerdebelirtilen nedenlerden dolayı, finansal kuruluşlar tarafından «otopark alanı sahiplik kredisi»kullandırılmaktadır:

• Bank Battle in Parking Space: http://www.thestandard.com.hk/news_detail.asp?art_id=128985&con_type=3

• HSBC Bank: https://www.hsbc.com.hk/1/2/hk/mortgages/home-loans

• China Costruction Bank: http://www.asia.ccb.com/hongkong/personal/loans/car_park_loan.html

Page 28: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

• Avusturya-İsviçre-Almanya Odaklı «Gain Capital»: https://www.gain-capital.at/index.php?id=100

• Çin Odaklı «Limetree Capital»: http://www.limetreecapital.com/china-car-parking-investment-fund/

• Hollanda ve İngiltere Odaklı «Bouwfonds European Real Estate Parking Fund»: http://www.bouwfondsim.com/About%20Us/Fondsen/Parking%20Fund%20II.aspx

• İngiltere Odaklı «Macquarie European Infrastructure Fund»: http://www.macquarie.co.uk/mgl/uk/meif/meif-2

DIŞSAL FİNANSMAN ÜLKE UYGULAMALARI

28

Diğer taraftan, ülkemizde ilgili Tebliğ yayınlanmasına rağmen henüz uygulaması olmayan Gayrimenkul Yatırım Fonlarının da Yoğun Olarak Otopark İşletmeciliğine Finansman Sağladıkları Görülmektedir:

Page 29: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

29

«Otoparkların yalnızca bir hizmet olarak değil, aynı zamanda

bir işletme olarak yönetilmesi önemlidir» felsefesine dayalı

hazırlanması gereken Otopark İşletme Planı, işletmenin

misyon ve vizyonuna uygun olmalıdır.

İşletme planının temelinde «otopark yatırımlarının ortaya

çıkardığı nakit giriş ve çıkışları; ücretlendirme politikaları;

yeni yer seçiminde arz ve talebe bağlı analizlerin

gerçekleştirilmesi ve yeni yatırımların gerçekleştirilmesinde

kaynak temini» yer almaktadır.

Page 30: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

30

Otopark İşletme Planı için, finansal kaynak modellerinin incelenmesi ve yeni model

yapılarının geliştirilmesi önemlidir.

Burada öncelikli amaç, sermaye piyasasını kullanarak yatırımcı bilincinin oluşması,

yatırımcılara otopark aidiyet duygusunun kazandırılması ve toplumda otopark kültürünün

yaygınlaştırılmasıdır.

İkincil amaç olarak, özellikle belediyelerin araç park alanları için ayırmış olduğu bütçesini

başka alanlarda kullanma imkanına kavuşturmasını sağlamaktır.

Üçüncü amaç olarak, Araç park alanı finansmanı için, dışsal kaynak kullanılacak ise, banka

kredisi ile finansmana kıyasla sermaye piyasalarından uygun maliyetle kaynak bulma

imkanlarını araştırmaktır.

Page 31: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

31

Belediyeler ve ilgili otopark işletmeleri, içsel kaynak çözümlerini (Yerel Yönetim + Kurumsal Kaynaklar)

kullanabilir. Bu kapsamda öneri, «Kamu Özel Sektör Ortaklığı» (KÖSO) yapısına gidilmesidir. Bu yapı,

özel sektör ve devletin, kamu altyapı projelerini ortaklaşa yürütmesi olarak tanımlanır. Bu tip

projelerde devlet ve özel firma; yatırım, risk, finansman, sorumluluk ve kar gibi konularda paylaşım

içindedir. Ancak kamu özel sektör ortaklığı projeleri içerisinde gerçekleştirilecek yatırım projeleri,

otopark işletmeleri ölçeğinde iki ana sorun ile karşı karşıyadır:

1- TRAFİK DENETİMİ

2- ÜCRETSİZ PARK ETMEK (ÖZELLİKLE YOL ÜSTÜ)

Çözüm Önerileri:

1- Otopark için Birim Araç Park Gelir Garantisi Verilmesi

2- Bölgesel Yönetim İzni Verilmesi

Page 32: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME

32

Belediyeler ve ilgili otopark işletmelerinin hisse senetlerinin bir kısmını Borsa İstanbul bünyesinde halka

arzını gerçekleştirmesi ya da yurt dışı uygulamalarına benzer olarak Kurumu bir «Gayrimenkul Yatırım

Ortaklığı-GYO (ya da Altyapı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı)» şekline dönüştürerek finansman ihtiyacını

yine sermaye piyasalarından karşılaması dışsal finansman kapsamında değerlendirilmelidir.

Yapılması planlanan otopark yatırımları için ihtiyaç duyulacak yatırım bütçesinin halka arz ile karşılanması

hedeflenirse ilgili ihraçlara Körfez Sermayesinin (İstanbul Finans Merkezi örneğinde olduğu gibi) de ilgi

göstermesi öngörülmektedir.

Page 33: Otopark İşletme Planı ve Finansal Kaynak Modelleri

Dikkatiniz için Teşekkürler…

33