1391/02/24 1

ا ب آشناییهای شاخص

سنجی علمعلویجه صادقی زهرا

ناصری سمانهنها ت محبوبه

شیراز 1391دانشگاه

1391/02/24 2

چه خواهیم گفت؟

علم سنجی تعریفشاخص های معرفی

سنجی علمسنتی شاخص هایجدید شاخص هایبومی شاخص و خاص هایعلم آسیب شناسی

شاخص و های سنجیآن

1391/02/24 3

سنجی چیست؟ علم

اندازه پیشرفت مطالعه فناوری گیری و علم هایروسو،( و ).1990اگه

اندازه بوکشتاین، ( دانش علم ).1995گیری

جنبه یافته مورد در پژوهشی و های می ک های). ویژگی الزویر ( انتشارات علم های

) ،دیوداتو فناوری و علم ریاضی و می ک مطالعه1994.(

جنبه یا بررسی رشته یک عنوان به علم می ک های - ساتکلیف، ( تیگ اقتصادی فعالیت ).1992یک

1391/02/24 4

سنجی در یک کل�م علم

و تجزیه از ست ا عبارت سنجی لم عو می ک امکان تحلیل حد فرایند تا کیفی

اطلعات از استفاده و توزیععع یعدع، تولآن بر مؤثر عوامل و علمیبه منظور:

برنامه ریزی، سیاست گذاری و آینده نگری علمی و پژوهشی در ابعاد فردی، گروهی،

سازمانی، ملی و بین المللی.1391/02/24 5

سنجی های علم معرفی شاخص

سنجی .1 علم سنتی های شاخص

سنجی .2 علم جدید های شاخص

بومی .3 و خاص های شاخص

1391/02/24 6

سنجی های سنتی علم شاخص .1

علعمع شاخعصعع عععتی سعن به های بیشتعرع کعهعع سعنعععجی

ند، شاخص هست معروف استنادی تحلیل های

: از عبارتند مجلت تأثیر ، )Journal Impact Factor= JIF(ضریب

رشته أثیعرع ت =Discipline Impact Factor(ضریعبعDIF( ،

فوریت )Immediacy Index(شاخص

متون نیعمع کهنگی یعاع متون Literature(عمعرععObsolescence( .

1391/02/24 7

(IF) ضریب تأثیر مجلتیج • را از کی خص ی شا ین علم سنتیهای تر و نادی است سنجی تحلیل

می شناخته هم دیگری عناوین با که شود: است

مجلت ضریب– أثیر ، )Journal Impact Factor(ت

مجلت – ، )Journal Influence(نفوذ

ناد – است ، )Citation Rate(نرخ

أثیر – )Impact(ت

لد (• گارفی سط تو بار ستین اثیرگذاری برای) 1955نخ ت میزان مطالعهله مج اندازه یک شاخص و گر دی مجلت با طه راب انتشارات در گیری

. شد مطرح علمی

از • ستفاده ا ما می ضریب اصطلحا ک برای بار نخستین برای یر أث سازی تعلو�م نادی ست ا یه نما سال )Sciences Citation Index = SCI(انتشارات در

1963 . گرفت صورت1391/02/24 8

دلیل استفاده از ضریب تأثیر : و مجلت مدیریت برای تنهعاعع بتدا ا در مجلت مدیریعتع

صمیم مجلت ت مندرجات فهرست ورود صوص خ در گیریجاری مندرجات فهرست در )Current Content(معتععبعر

آثار تمامی ار ب اعت سعنعععجش برای نعهع بود شده طراحعیعع . آنها پدیدآورندگان و پژوهشی انتشاراتی،

مجلت با طه راب در له مج یک أثیرگذاری ت میزان عه مطالدیگر،

می علو�م ک نادی است نمایه انتشارات ، )SCI(سازی

رتبه ند ن ما فی مختل موارد در شاخص ین ا از بندی امروزههم دانشمندان و دانشگاههععاعع ععع، ا کشورهعع ابععیعع ارزی و

می شود. استفاده

1391/02/24 9

اثیر ت ضریب کاربرد

كمك به كتابدار براي انتخاب نشريات براي شناسعايي فرصت ، بازاريابعي براي ناشران بعه کمعک

گيري در خصوص ،تصعميم نشريعه جديعد ارائعه براي هايعي اينكه آيا عنوانهاي موجود را بسط دهند يا خير، استفاده مي

.كنند انتشار مقاله هاي کمک به نويسندگان براي تصميم گيري

يافتعن نشريعه هاي ديگر در براي ونيعز خود در كدا�م مجلعه رشته تخصصي خود.

تصميم فراينعد در علمعي موسعسه هاي مديران بعه کمعک به و علمعي هيئعت اعضعا تصعدي و اشتغال ارتقاء، گيري انتشار تاثير يا اهميت پژوهش نشريه هايي كه به تعيين

1391/02/24داوطلبان پرداخته اند. مقاله هاي 10

تاثیر ضریب کاربرد

ارتقا وضعیت اعضای هیات علمی دانشگاهها تعیین مجلت هسته یا مهم بین المللی ارزیابی عملکرد علمی دانشمندان و موسسه های علمی و

پژوهشی ،استفاده از ضريب تاثير يكپارچه، ضريب تاثير پنج ساله

ضریب تاثیرمؤلف ،ضریب تاثیر موردانتظار،ضریب اهمیت ،محاسبه ضريب تاثير بدون احتساب خود استنادي، ضريب

تاثير نيم عمر استناد شونده ، ضريب تاثير رشته اي

1391/02/24 11

نحوه محاسبه ضریب تأثیر

یعرع ضریب ث أ استنادهای نسبت ت تعداد بیعنعیک طول در یافته انتشار مقالت به دریافتی . دوره این لد گارفی ست ا خاص نی زما دوره

. است گرفته نظر در سال دو را زمانی

حدود که است داده نشان تجربه که چرارفرنس (% 20 مراجع کل انتشارات) از به ها

معیعع صعوعععرت قبعلع سعاعععل گیرد. دو

1391/02/24 12

مثال مجله در منتشره مقالت به کتاب اگر نامه ، فصل

سال 192 در ناد و 1389است در 198، ناد استباشد، 1390سال گرفته صورت

اول سال در مجله این در منتشره مقالت تعداد ودو�م 19 سال در باشد، 20و مقاله

فوق، ضریب فرمول طبق آن أثیر بود 10ت خواهدبر 390( ).39بخش

IF= 1391/02/24 13

192+198

19+2010=

مجلت رتبهترتیب، بدین اساس بندی برآن ضریب می تأثیر صورت گیرد. ها

ضریب یعنی چه بیشتر هر مجله یک أثیر تدر آن از استفاده و تأثیرگذاری میزان باشد،

می قرار بالتری گیرد.­مرتبه

1391/02/24 14

علمی کيفيت و تاثير علمی ضريب کيفيت و تاثير ضريبضریب تاثیر متاثر از فاکتورهای زیادی است از جمله:

تعداد شمارگان نشریات، قابلیت جستجو داشتن، دسترس پذیری، آشنا بودن نشریه، شیوه انتشار، محدوده )Availability(نشریات

استفاده کننده آن نشریه، قیمت نشریه، زبان نشریه، تعداد صفحات، موضوع نشریه، سهم مقالت مروی در آن نشریه؛

):ضریب تاثیر متاثر از فاکتورهای متعددی است کیفیت علمی و ضریب تاثیر(:2000نوی برگر و کونسول در سال

معمول نشریات در رشته پزشکی معمول در بخش علوم طب ضریب تاثیربیشتری نسبت به نشریات بالینی می باشند.

نشریات آمریکایی معمول ضریب تاثیر بالتری نسبت نشریات اروپاییدارند.

.نشریات به زبان انگلیسی ضریب تاثیر بالتری نسبت سایر نشریات دارند نشریاتReview نسبت به سایر نشریات غالبا بیشتر مورد استناد قرار می

گیرند. نشریات مهم و شناخته شده علمی در رشته های مختلف نسبت به هم

دارای ضریب تاثیر متفاوتی می باشند. نشریاتی که به صورت مجانی در اینترنت در دسترس قرار دارند معمول

دارای ضریب تاثیر بالیی می باشند.1391/02/24 15

مختلف های رشته و تاثير مختلف ضريب های رشته و تاثير ضريب

رشته هایی که ضریب تاثیر بالیی دارند:•پزشکی عمومی و داخلی، بیولوژی، شیمی، موضوعات –

ا‌های، هماتولوژی، میکروبیولوژی، اکولوژی، ا‌نرشت بیا‌تشناسی ا‌نپزشکی، زیس انکولوژی، فیزیولوژی، روا

سلولی رشته هایی که ضریب تاثیر پایین دارند:•

تحقیق در عملیات و مدیریت، ریاضیات، انتومولوژی، –ا‌های ا‌نرشت مکانیک فنی، جانورشناسی، مخابرات، امور بیا‌لداری، علوم تغذیه، معماری، اتوماسیون و و مواد، جنگ

اقتصاد آب.1391/02/24 16

Impact FactorImpact Factor اجک زا ار تالجمجل ت را از کجا اجک زا ار تالجمجل ت را از کجا بیابیم؟بیابیم؟

از لینک های مرتبط زیر می توان ضریب تاثیر مربوط به مجلت حوزه های گوناگون را بدست آورد:

http://www.geocities.com//iipopescu/iipopescu.html

http://alpha2.infim.ro/~ltpd/iipopescu.html

http://www.geocities.com/iipopescu/Ranking.xls

1391/02/24 17

نقاط قوت ضریب تاثیر

توانند شاخصی منی کنه اسنت کمیتنی تاثینر ضرینب مناسب برای سنجش کیفیت مجلت باشد.

مجلت مقایسه امکان ضرینب اینن بودن نسنبی مشابه در یک رشته را فراهم می آورد.

تاثینر در سنالهای مختلنف می بودن ضرینب متغینر تواند رقابت ساز باشد.

و مجلت افراد، علمی عملکرد سننجش امکان نهادهای تحقیقاتی را فراهم می کند.

1391/02/24 18

)1نقاط ضعف ضریب تاثیر(

دلینل کم بنه توان کنم تحقیقات کشورهای بررسنی بنه دادن بهنا کنم استناد بودن تحقیقاتشان .

.مجلت انگلیسی زبان ضریب بالتری می گیرند مجلت آمریکای شمالی نسبت به سایر مناطق ضریب بالتری می

گیرند..مجلت دارای مقالت مروری فراوان، ضریب تاثیر بیشتری دارند مجلت دارای دسترسی آزاد ضریب تاثیر بالتری دارند . .ضریب تاثیر وضعیت مجلت را تعیین میکند نه مقالت را اهمیت دادن زیاد به ضریب تاثیر می تواند باعث سو گیری مجلت و

.نویسندگان شود اندازه بنه یک گوناگون برای رشتنه های اسنت تاثینر ممکنن ضرینب

کاربردی نباشد.1391/02/24 19

2نقاط ضعف ضریب تاثیر( )

دوره دو ساله فاقد منطق کافی است و باعث نادیده گرفتن برخی مقالتمهم می شود.

.مقالت استثنائی می توانند نتایج غیرواقعی ارائه دهند .مجلت نمایه نشده فاقد ضریب تاثیر خواهند بود شاخص ضریب تأثیر مانند شاخصهای دیگری چون شاخص تعداد مقالت به

صورت یک دست عمل نمیکند. آن بال ي علمني كيفينت گنر نمايان تاثينر،همیشنه نتاينج ضرينب از اسنتفاده

نشريه نیست بنابراين در استفاده از نتايج ضريب تاثير در بررسي مطالعات آيا استناد صورت ندارد تا مشخص كند كه استناد ي هيچ شاخصي وجود

.گرفته از نوع استناد مثبت بوده يا منفي

می باشد سوگیری ISIدر نهایت چون این شاخص ناشی از های آنرا نیز به همراه دارد.

1391/02/24 20

اثیر ت ضریب بر اثیرگذار ت عوامل

از که هستند موثر مجلت یر تاث ضریب بر نی فراوا مل عوابررسی . هرگونه هنگام باید کاهند می آن جامعیت و دقتاین افراد و موسنسنننات علمنینن برونداد مورد در قضاوت و

گیرد قرار نظر مد :نکاتمیزان متوسط استناد به مقالت مجلهتفاوت ضریب تاثیر مقالت مروری نسبت به مقالت اصلی نمره مقالت مروری نسبت به مقالتی که خود به آنها استناد می کنند

.بیشتر است نمره مقالت روش شناختی از مقالتی که فقط داده های جدید را

ارائه می کنند بیشتر استعمر یا قدمت استنادها يلي انگيزه ها ي شخصي و م1391/02/24خود استنادی 21

Discipline Impact Factors ضریب تأثیر رشته :(DIF)

توسط ضریب رشته یر سال )Hirst( هیرستتأث در1978. شد معرفی

هدف : یک در هسته مجلت اهمیت مطالعه آنعلمی رشته

ضریب که مجلت از اندکی تعداد روش این در

می شناسایی دارند، رشته یک در بالیی أثیر شوند. ­ت اندازه واقع یک در که است تی دفعا تعداد گیری

نظر مورد نننه هسنت مقالت از مجلنهن ینکن در مقالنهنمی قرار استناد گیرد. مورد

1391/02/24 22

نحوه محاسبه ضریب تأثیر رشته

: ضریب این سنجش در ن آ اهمیت که مجلتی از تعدادی بتدا شناخته ­ا رشته در ها

می نتخاب ا است، شوند. ­شده و اهمیت کنهنن را حوزه همیننن در دیگنرنن مجلت سنپنننس

ن آ ار ب می ­اعت تعداد این به نیست روشن افزایند. ها ضریب سوم، مجلت درمرحله از گروه دو این رشته یر تأث

می محاسبه هسته مجلت تعیین منظور شوند. ­به

1391/02/24 23

مثال اگنرنن( ) النفن تعداد مجلنهن متوالی، سال دو 20در

ین ا به که شد با کرده شر منت له در 20مقا مقاله،زمانی دوره باشد، 15این گرفته تعلق ناد است

و( ) ب متوالی، مجلنهن سال دو در مقاله 20همزمانی دوره ایننن در امنانن باشندننن کرده 50منتشنرننن

باشد، گرفته تعلق آن مقالت به ناد است و( ج ( در 240، مجله که باشد کرده منتشر را مقاله

تعداد زمانی بازه صورت 300این ها آن به ناد استباشد، گرفته

زمانی ضرینبن دوره در مجلنهن سه ایننن رشتنهن أثینرن ت: بود خواهد زیر ترتیب به مذکور

( الف 15÷ 20= 75/0مجله ( ب 50÷ 20= 5/2مجله ( ج 300÷ 240= 25/1مجله

1391/02/24 24

آیا ما نیازمند یک شاخص بومی در کشور خود هستیم؟

1391/02/24 25

های آن سنجی و شاخص شناسی علم آسیب

که • معتقدند نشان تواند نمی IFبرخی را مجلت واقعی أثیر تدهد.

مجلت از برخی که مقالت تر ­حجم کمچرا تعداد و هستندمی منتشر سال هر در را کنند. کمتری

مجله این به با مقایسه در را ترتیب بیشتری مقالت تعداد که ایمی منتشر سال کسر کند (­در ) مخرج ظاهر در فوق فرمول در

می کسب بالتری ثیر أ ت کنند. ­ضریب به که دست این از دیگری نواقص و نقص این رفع برای

علم برخی حوزه است، وارد دیگری سنجی ضرایب انواع از

ضریب مانند أثیر ضریب ت مؤلف، ضریب تأثیر انتظار، مورد أثیر ت

کرده ... پیشنهاد را و رشته اند. تأثیر

1391/02/24 26

(ادامههای آن سنجی و شاخص شناسی علم آسیب )

و • مجلت تأثیر ضریب سنجه ایرادات رفع منظور بهآن، در تعدیل و بهبود دیگر ایجاد ی معیارهای

: است شده عرضهبار – اعت ،)Prestige Factor(ضریب

برابر – أثیر ت ، )Equivalent Impact Factor(ضریبمرور – ، )Review Factor(ضریبمرور – ، )Review Index(شاخصتعامل – ، )Interaction Index(شاخصانتشارات – )Publication Index(شاخصنفوذ – وزن )Influence Weight(مقیاسوزنی – أثیر ت )Weighted Impact Factor(ضریب

می • شاخص ­یادآوری این تمامی بنای که به ­شود هااساس بر غیرمستقیم یا مستقیم تعداد طور

.ستاستنادها

1391/02/24 27

(ادامههای آن سنجی و شاخص شناسی علم آسیب )

جمع یک می ­در نهایی : ­بندی که گرفت نتیجه توان

مجلت • تأثیر ضریب منفی و مثبت ابعاد )IF(دربارهگرفته صورت بسیاری نقدهای آن، محاسبه روش و

است.

ضریب گوید: "­طور که گارفیلد (مبدع این ضریب) می­اما همان•تأثیر ابزار کاملی برای سنجش کیفیت مقاله نیست، ولی در حال

اکنون در ­تر این که این ابزار هم­حاضر، مورد بهتری وجود ندارد و مهم". دست ماست

ضریب • که داشت توجه بایستی ابراین به بن تأثیرتوجیهی قدرت کتابشناختی، کنترل ابزار یک عنوان

دارد محدودی

مستلزم • آن از درست استفاده و کارگیری به وت محدودی و نواقص تمام از . ­آگاهی است آن های

1391/02/24 28

(Mathew value -index ارزش شاخص) متيو

سسال در متيسو ارزش موییج 2006 توسسط اين شد. معرفسسي ایفل ی سسسالنه درکنفرانسسس تأثير ضريسب شده اصسل ح شكسل واقسع در شاخسص است كه عامل تأثير را در يك دورة پنج ساله و يك ا تبيين نابرابري ك‌يكند. ب موضوعی خاص محاسبه مو انتشارات ميزان بررسي بسه پژوهشگران، ميان

استنادات مي پردازد.

1391/02/24 29

تعداد استناد ها به مقاله های یک مجله حوزه دریک دوره دوره مقالسه های همان مجله درهمان تعداد بسه را پنسج سساله باهمیسن نسسبتها درکل را امده بسه دسست کنسد وعدد تقسسیم مسی

حوزه مورد پژوهش اندازه گیری می نماید .

اگر تعداد استنادها به مقاله های یک مجله در یک حوزه ی سساله پنسج دوره دریسک منتشره Aخاص مقالت کل ،تعداد

،تعداد کل استناد های Bدرهمان مجله درهمان دوره زمانی،،وتعداد کل مقاله cدریافت شده دران حوزه پژوهشی خاص،

بنامیم ،ارزش متیو عبارت خواهد بود از:Dهای این حوزه را •A/ B • M=…….. •C/ D

محاسبه نحوه

درسسالهای • مجلسه مقالت بسه اسستنادها تا 2001تعداد 2005= همان 46081 های مقاله تعداد بر تقسسیم

سسالهای در تا2001مجلسه 2005= با 640 براراسست یسک رشته 72 مقالسه های بسه اسستنادها .تعداد 2001

تقسیم بر تعداد مقاله های منتشره 49895 =2005تا .8 برابراست با6230=2005 تا 2001دریک رشته

اسسستناد(• تعداد تقسیم 72میانگیسسن مجلسسه یسسک بسسه () مساوی 8برمیانگین استنادهای به یک رشته پژوهشی(

)می شود.9با ارزش متیو(عدد

مثال

(Immediacy index): شاخص آنی

معیاریست برای سنجش میزان اهمیت و به روز بودن مقالت مندرج در یک مجله. برای محاسبه شاخص آنی هم مقالت و هم استناد به آن مقالت در یک

سال در نظر گرفته می شوند.چاپ سال همان در مراجعسه ميزان آنسي "شاخسص مقاله را گزارش مي کند که نشان دهنده آن است که سال چاپ مقاله خيلي سريع مورد توجه ديگر محققان قرار گرفته است . این شاخص در حقیقت استناد سسرعت ارجاعات(تعییسن منحنسی رشسد شیسب

مقالت یک مجله)رابیان می کند. 1391/02/24 32

محاسبه نحوه

با روشی شبیه ضریب تاثیر مجلت محاسبه می شود.اما اهمیت ان به مراتب کمتراز ضریب تاثیر می باشد.شاخص آنی هر نشريه،برابراست با تعداد ارجاعات در هر سال تقسیم برتعداد مقالت چاپ شده در

همان سال که ازطریق فرمول زیر محاسبه می شود: x تعداد استنادهای دریافتی درسال

I I=……………………………………………………. . x به مقالت انتشاریافته درسال

مثال:های 100اگرتعداد مقاله باشدوتعداد گرفتسه تعلسق کتاب فصسلنامه مقالت بسه اسستناد

مقاله باشد،شاخص فوریت این مجله 20انتشاریافته درفصلنامه کتاب درهمان سال خواهد بود.5

بالتری ضریب از سسال ابتدای در منتشره یسا و بیشتسر انتشار تناوب دارای مجلت .برخوردار می شوند

1391/02/24 33

ا ی علمی عمردرمتون نیمه شاخصی -Cited Half-Life) قاعده

index متون ) کهنگی تعیین تعداد سال هایی که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا ارزیابی مورد سسال در مجلسه بسه ارجاعات کسل درصسد پنجاه شاهسد باشیم. به عبارت دیگر، این شاخص مدت زمانی را که نیمی از کل در و نشان مسی دهد را گرفتسه اسست آسن مجلسه صسورت بسه اسستنادات می بیان را مجلسه بسه ارجاعات میزان کاهسش سسرعت حقیقست، مقالت ازمیزان سودمندی زمان گذشست بسا کسه دهسد مسی کندونشان

وکتابها کم می شود. بدیهی است که وقتی مقاله های یک مجله ارزش خود را برای ارجاعات زود از دست بدهند (مقاله های سطحی باشند و خیلی زود داده می ارجاع مقالسه های جدیسد مجلسه بسه تنهسا ارزش شونسد)، بسی به مجله نیمه عمر ارجاعات شود. این موضوع باعث می شود که

کاهش یابد.

1391/02/24 34

بنابراین هر چه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد نشان می دهد که ارزش مقاله های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می گیرند. در مجموع، هر چه نیمه عمر ارجاعات به یک مجله بزرگتر باشد، ارزش مجله بالتر می رود. علومی که جنبه نظری اند ودرمقابل نیسم عمر طولنی تری دارند(ریاضیات)دارای نوین ومباحسث وروزامسد تازه اطلعات بسه کسه علومسی عمر نیسم دارنسد،دارای تری بیسش وابسستگی وتکنولوژیکسی

تقریبا کوتاهی هستند.

1391/02/24 35

شاخسص H «هیرش «جرج Jتوسط or ge Hir sch سسال در آمريكايسي با 2005فيزيكدان واقسع در شد. پيشنهاد

پژوهشی ك‌نداد برو کمسی ارزیابسی و اثسر کیفسی ارزیابسی هدف کاربرد وسهولت سسادگی دلیسل بسه اسست. شده ابداع محققیسن عدد یک بسه ودسستیابی روشهسا سسایر بر ان مزایای وبرتری معین ،به عنوان شاخصي تكميلي براي ارزيابي مدارك علمي از طريق موثسر نويسسندگان كسه شناسسايي رود چرا مسی كار بسه شاخص هرش و تعيين حضور آثار و مدارك علمي آنان دريك آن اعتبار و كيفيست دهنده نشان نوعسي بسه توانسد مسي نشريسه نشريه به شمار رود.به عبارتی به این سوال پاسخ می دهد که هریک از پژوهشگران به تنهایی چه نقشی درپیشبرد وگسترش

مرزهای علوم درحوزه های مختلف دانش بشری دارند؟طریق از را فرد یسک علمسی گذاری تاثیسر میزان درواقسع شمارش استنادهایی که به مقالت پر طرفدار وی شده نشان

می دهد.

H-Index شاخص اچ

نحوه محاسبهاندازه گیری دقیق شاخص اچ به جامعیت پایگاه اطلعاتی مورد جستجو بستگی دارد.به طوری که شاخص اچ بدست امده از پایگاه اطلعاتی

scopus, google scholar ,webof science, یکسان نیست .پایگاه Thomson isi web of science برای منبع ومعتسبرترین مهمتریسن

بدست اوردن این شاخص است.دوراه برای تعیین اچ ایندکس مولف وجود دارد:

به بعد 1996نخست اچ ایندکس اسکوپوس که تمام انتشارات را از سال دارا می باشد.همچنین امکان اندازه گیری خودکاراچ درویرایش جدید

WOS . وجود دارد نام به شخصسی اچ شاخسص یافتسن برای مثال طور Hirبسه sch j .e

cit ،چنان چه روی گزینه ی wosازانجام جستجو در at ion r epor t کلیک کنیم نتایج به صورت دونمودار تعداد مقالت نوشته شده وتعداد

بر کلیک داده خواهسد شد.بسا نمایسش تفکیسک سسا بسه viewاسستنادها کرد خواهید رامشاهده نویسسنده مقالت کسل بسه اسستنادها تمامسی

view witوباکلیک روی نمایش بدون خود استنادی ها ( hout self cit at ion اسستنادها جدا می ازفهرسست مقالت خوداسستنادی تعداد (

مقابل در شده داده عددنشان H- Iشوند.درنهایست NDEX عدداچ نویسنده خواهد بود.

1391/02/24 37

در موجود مدارک تمام که کنسد مسی محاسسبه دسستی طور بسه را ایندکسس اچ اینکسه دوم اما البته محاسبه دستی معمول ارزش عالسی تری دارد. اسسکوپوس را شامل می شود. برای مقایسه عادلنه یک مولف بهتر است تا آنها را در یک دوره زمانی یکسان ارزیابی

کنیم. باید مقالت را برحسب استناد به ترتیب نزولی مرتب کرد و شماره ی مقاله را با تعداد

استناد ها مقایسه نمود تا تعداد استناد مساوی یا بیش ترازشماره ی مقاله باشد شماره ی ان مقاله نشان دهنده عدد اچ نویسنده است.

اگر ضریب اچ دانشمندی راn در نظر بگیریم به این معنی است که وی دارای n مقاله بزرگتر H بار مورد استناد قرار گرفته اند. هرچه شاخص nاست که هرکدام دست کم

ازتوان نشان باشد بزرگتسر اسست هرچسه عدداچ اسست.بدیهی بیشتسر تاثیسر علمسی فرد باشسد علمی وتاثیر گذاری بیشتر یک پژوهشگر بر علم خواهد بود .

: مثال 7 مقاله وجود دارند که به هرکدام 7 مقاله علمی است. از این تعداد 40دانشمندی دارای

دو 14 خواهد بود. فردی با شاخص اچ 7برای این فرد Hبار استناد شده است. شاخص برابر تاثیر علمی نسبت به این فرد خواهد داشت.

1391/02/24 38

نقاط قوتسنجش همزمان كميت وكيفيت بروندادهاي علمي متمایز کردن محققان تأثيرگذاراز آ نهايي كه صرفا

تعداد زيادي مقاله منتشر م يكنند. مقايسه محققان با حيطه كاري يكسان مقایسه برای ، نویسسسندگان برمقایسسسه علوه

مؤسسات ،دانشگاه ها وحتی کشورها استفاده می شود.

سادگي محاسبه ك‌ههاي پر استناد ك‌مپوشي از برجسته كردن مقال چش

1391/02/24و كم استناد. 39

آنها ه‌هاهاي مقال تعداد عللت اهلر بله كله پژواهشگرانلي و انديشمندان بسيار كم ولي بسيار تأثيرگذار بوده است، اچ ايندكس كمي دريافت

ه‌يكنند. م

ه‌هاي ه‌هاهايي كه عمر استناد طولني است، پژواهشگري با مقال در حوزنو، بايد سالها منتظر بماند تا اثرش مورد توجه و استناد قرار گيرد.

شاخلصh عرضه چندانلي اطلعات اسلتناداها، كلل تعداد از فراتلر ه‌هگيري تأثير نيست. ه‌يكند؛ بنابراين، سنجه چندان مناسبي براي انداز نم

نويسنده يلك انتشارات كلل سلطح در را اسلتناداها اينكله وجود بلا ه‌يشود. ه‌يكند، ميزان باروري انتشاراتي او لحاظ نم بررسي م

.ه‌يداهد زمينة استناد را ملحوظ نظر قرار نم

ضعف نقاط

.در واقع، نوعي ميانگين استنادي ولي با اندكي دقت بيشتر است درمحاسبه آن فقط آن دسته از استناداها مورد توجه قرار می گیرند

که برابر تعداد مقاله اها باشند و تعداد بیشتر استناد و یا تداوم استناد به مقاله اها اهیچ تاثیري روي مقدار شاخص اهرش نخوااهد داشت.

برونداد شاخص يك عدد طبيعي است، لذا فاقد قدرت تشخيص وتفكيك است.

.ه‌يتواند توليدات علمي موفق را نشان داهد اين شاخص نم مبناي اطلعاتي پايگاه اسلتنادي پوشلش و دقلت ميزان تأثيلر تحلت

ه‌هاهاي اطلعاتي متفاوت، نتايج متفاوتي به محاسبه است و در پايگاه‌يداهد. دست م

.اين شاخص ميزان خود استنادي را مد نظر قرار نمي داهد قرار توجه مورد مقالله يلك نويسلندگان تعداد شاخلص، ايلن در

ه‌يگيرد. نم.بی اعتنایی نسبت به مقالت پراستناد

ادامه ...

در زمينه اهاي موضوعي مشابه نيز تحت تأثير مؤلفه اهاييبودجه ي ، امكانات موجود اهماننلد كشور محلل سلكونت؛

تحقيقاتي ، تعداد محققان شاغل و زبان است .اسلتنادي الگوي بر علوه - دسترس ميزان انتشاراتلي،

است مؤثلر كسلب شده بر شاخلص اهرش مقالت پذيري تعداد حوز ه اهاي موضوعي را متوسط ا ستناد اهر مقاله

نمايد ملي موضوعي . تعييلن اهاي ه حوز تعداد چله اهلر خوااهدبود بالتر سلتنادات ا متوسلط تعداد باشلد بيشتلر

درنتيجه شاخص اهرش بالتري نیزبه دست خوااهد آمد. براي كافي نله و لزم شرط انتشارات تعداد افزايلش

افزايش ميزان شاخص اهرش است.

عوامل تاثیر گذاربرشاخص اهرش

ابزاری کمی برای رتبه بندی ، ارزیابی، طبقه بندی ، مقایسه وب می سایت اها، ارائه پایین سطح و بال سطح اهای دامنه و

نسبي کنلدل موقعيلتل كردن مشخلصلل برای دیگلرلل عبارتلیل بلهل . طور به ميرود كار به خاص، كشوري يا حوزه در يتها سا ه‌ب و . ضريب كشور يللكل در دانشگااهلليللل يتهاي اللل ه‌بسلل و نمونللهل،شانس و رؤيلتل ليلتل ب قا بار، اعت ه‌بسلاللليت، و يلكل تأثيرگذاري­ مي خص مش ني جها و لي م سطوح در را سايت وب بي بازياضريب. يابلدل، افزايلشل پيونداهلالل تعداد چلهلل اهلرلل قع، وا در كند ­ ميزان بودن بال و شود مي بيشتر ه‌بسللاللليت و تأثيرگذاريدر ه‌بسايت و آن تر بيش تأثيرگذاري داهنده نشان تأثيرگذاري،

. است وب محيطاز • بازتابي موارد بيشتر در ه‌بسايت و تأثيرگذاري ضريب

طلعاتي ا منابلعل كيفيلتل زيادي حدود تلال و جهانليل شهرت ­ . بر را ه‌ه‌بسايتها و توان مي لذا اسلتللل ه‌بسلاللليت و آلنل در موجود ­ مقايسه لف مخت هاي حوزاه در ها آن تأثيرگذاري يب ضر اساس

. ­ كرد بندي رتبه و• ( ) تعداد به سايت، ه‌ب و يك يت رؤ ميزان بودن ئي مر ين اهمچن

. ه‌يشوند م داده سايت وب ين ا به كه دارد بستگي يي پيونداهابيشتر سلاللليت وب يلكل بلهل دريافتليل پيونداهاي تعداد چلهلل اهلرلل ­ كه شود مي فرااهلملل بيشتري امكان سلاللليت وب براي باشلدللل،بيشتري بالقوه ثير تأ ين ابرا ن ب گيرد؛ قرار كاربران بازديد مورد

. داشت خوااهد ققان مح جامعه ميان در

وب تأثيرگذار Web impact factor:عامل

اینگورسن سه نوع عامل تاثیر گذار را تعریف کرد که عبارتند از :. عامل تاثیر گذار داخلی 1. عانل تاثیر گذار خارجی2. عامل تاثیر گذار کلی 3

:شیوه محاسبه اهرکدام به صورت زیرمیباشدپیوندی خود تعداد

سایت وب اهای1 عامل تاثیر گذار داخلی .=

نمایه صفحات تعداداستفاده مورد کاوش موتور در سایت وب آن شده

تعداد پیوند اهای دریافتی (خارجی ) وب سایت

. عامل تاثیر گذار خارجی = 2 تعداد صفحات نمایه شده آن وب سایت در موتور کاوش

مورد استفاده

تعداد کل پیوند اهای وب سایت (در یافتی، •خود پیوندی)

. عامل تاثیر گذار کلی = 3•تعداد صفحات نمایه شده آن وب سایت در موتور کاوش •

مورد استفاده

محاسبه :ادامه

• مقایسه تطبیقی عامل تاثیرگذارمجله و عامل تاثیر گذاروب

عامل تاثیر گذاروب عامل تاثیر گذار مجله

پ‌تپیوندی نمایه شده درپایگاه تعدادصفحاموتورجستجو

تعداد استنادات دریک دوره زمانی معین

تعداد صفحات تشکیل دهنده وب سایت تعداد مقالت قابل استناد منتشرشده

به علت همزمانی درنشرمنبع وپیوندها محدودیت زمانی وجود ندارد

پ‌هزمانه پ‌شاستنادات بایددرطی دور شمار ساله بعد از انتشار مقاله باشد.۲مشخص

عدم محدودیت به یکی ازانواع خاص وب سایتها

محدود بودن به مقالت مجلت

سهولت اجرای شمارش ها وقت گیروهزینه بربودن محاسبات

شاخصی ترکیبی است برای سنجیدن موفقیت در اهر کشور، در سهسالم معیار پایه از توسعه انسانی: و طولنی دسترسی ، زندگی

معرفت و دانش مناسب و به زندگی .سطح

عمر از آن در بتواننلدل مردم کلهلل اسلتللل شرایطلیللل خلق توسعه، اهدف . این انتشار شوند منلدل بهره ه‌های سلالللزند و سلاللللم زندگلیلل و طولنلیلجای توسعه توجلهللل مرکلزلل در دوباره مردم تلال ه‌یکنلدل م کملکلل گزارش

گیرند.

شاخص میزان اسلاس بر را کشوراهلا انسلانی، توسلعه گزارش در ه‌هاهای زیاد توسعه انسانی به گرو بسیار انسانی توسعه با ، کشوراهای

زیاد انسلالللنی توسلعللله بلال انسانی ، کشوراهای توسلعللله بلال کشوراهایکم و متوسط انسانی توسعه با ه‌یکنند.کشوراهای تقسیم م

انسانی صتوسعه شاخ Human Development Index

1391/02/24 48

-xرادیکال کمترین y* رادیکال کشوراها -xدربینyکشورموردنظر

E =رادیکال -xکمترین y * بیشترین کشوراها دربین

-xرادیکال y کشوراها دربین

HDI رادیکال = H*L*Eدرنتیجه

Any Question? Any Question?

توجه از تشکر باعزیزان شما