Upload
agropec
View
265
Download
8
Embed Size (px)
Citation preview
Pragas quarentenárias ausentes de relevância para fruticultura tropical
Regina Sugayama
Agropec Consultoria (Centro Colaborador do MAPA para Análise de Risco de Pragas)
Workshop Ameaças FitossanitáriasFortaleza, Setembro/2014
Conteúdo
Estágios da invasão biológica
Análise de risco de pragas
Histórico de introdução de pragas no Brasil
• Geral
• Frutas
Metodologia
Resultados
Alguns exemplos
Considerações finais
TransporteAtivo/ passivo
Não sobrevive
Entrada
Não estabelece
Estabelecimento5-20% (EUA)
Permanece localizada
Dispersão
Impacto baixo
Impacto alto
Invasão biológica: Entrada > Estabelecimento > Dispersão > Naturalização
Período de latência
Entrada DetecçãoCaracterísticas intrínsecasCondições ambientaisCapacidade de diagnóstico
Análise de Risco de Pragas
Identifi-cação de perigos
Fase 1
Avaliação de Risco
Fase 2
Mitigação de Risco (MAPA)
Fase 3
Pelo menos 108 espécies entraram no Brasil desde 1890
O ano de detecção não é,
necessariamente, o ano em que a praga
entrou no Brasil.
4
10
19
9
8
21
Origem Biogeográfica das Pragas Exóticas Detectadas no Brasil
A origem biogeográfica não é, necessariamente, o
local a partir de onde a praga entrou no
Brasil
2
1
4
1
1
15
2
2
1
3
21
2
12
4
5
20
Primeira detecção no Brasil, por Unidade da Federação
O local de primeira detecção não é,
necessariamente, a UF onde a invasão
começou.
Introdução de pragas de fruteiras: FUNGOS
Colletotrichum acutatum, 1990
Colletotrichum brevisporum, 2008
Colletotrichum karstii, 2010
Elsinoe australis, 1930
Guignardia citricarpa, 1980
Mycosphaerella fijiensis, 1998
Neonectria galligena, 2002
Taphrina deformans, ?
Introdução de pragas de fruteiras: PROCARIONTES
Candidatus Liberibacter, 2004
Erwinia ananas
Phytomonas staheli, 1981
Xanthomonas axonopodis pv. Citri, 1957
Xanthomonas campestris pv. Passiflorae, 1968
Xanthomonas campestris pv. Viticola, 1999
Xanthomonas fragariae, 1970s
Xylella fastidiosa, 1987
Introdução de pragas de fruteiras: VÍRUS E VIROIDES
Citrus cachexia viroid, 1938
Citrus exocortis viroid, 1947
Citrus leprosis virus, 1933
Citrus psorosis virus, Antes de 1955
Grapevine leafroll virus, 1970s
Vírus da tristeza do citros, 1937
Zucchini yellow mosaic virus, 1990s
Introdução de pragas de fruteiras: ÁCAROS
Aceria litchii, 2010
Oligonychus annonicus, 2006
Panonychus ulmi, 1976
Raoiella indica, 2009
Schizotetranychus hindustanicus, 2010
Introdução de pragas de fruteiras: DÍPTEROS
Bactrocera carambolae, 1996
Ceratitis capitata, 1901
Drosophila suzukii, 2013
Erosomyia mangiferae, 1968
Zaprionus indianus, 1999
Introdução de pragas de fruteiras: HEMÍPTEROS
Aleurocanthus woglumi, 2001
Aonidiella aurantii
Aspidiotus destructor
Bemisia tabaci biotipo B, 1990
Diaphorina citri, 1940
Greenidea ficicola, 2003
Greenidea psidii, 2006
Maconellicoccus hirsutus, 2012
Parabemisia myricae, 2006
Selenaspidus articulatus, 1988
Introdução de pragas de fruteiras: LEPIDÓPTEROS
Cydia pomonella, 1991-2014
Grapholita molesta, 1929
Helicoverpa armigera, 2013
Mocis repanda
Phyllocnistis citrella, 1996
Introdução de pragas de fruteiras: TRIPS
Elixothrips brevisetis, 2010
Selenothrips rubrocinctus, 2004
Thrips palmi, 1993
Impactos potenciais da introdução de uma nova praga
Custos para fiscalização de trânsito e certificação fitossanitária
Custo de controle
Perdas diretas
Aumento no custo de produção
Perdas de mercados externos
Aumento no risco ocupacional
Pragas quarentenárias de relevância para fruticultura tropical
Espécies que atacam frutas tropicais
BDs
Bibliografia INs
79
39 39 38
26 25 24 2418
14
Uva Melão Banana Mamão Goiaba Manga Coco Abacaxi Melancia Caju
Espécie de fruta x Número de espécies de pragas quarentenárias (total = 166)
Especificidade Praga x Hospedeiro
89
35
1912
4 3 1 2
1 2 3 4 5 6 7 8
Nú
me
ro d
e e
spé
cies
de
pra
gas
Número de plantas hospedeiras (entre as 10 consideradas)
Eudocima fullonia (Lepidoptera: Noctuidae)
Detalhes: http://www.aphis.usda.gov/plant_health/plant_pest_info/pest_detection/downloads/pra/efulloniapra.pdf
Eudocima fullonia (Lepidoptera: Noctuidae)
Fruit sucking mothÁsia, África, Oceania
Actinidia chinensis, Anacardium occidentale, Ananas comosus, Annona muricata, Annona squamosa, Artocarpus altilis, Artocarpus heterophyllus, Averrhoacarambola, Capsicum annuum, Carica papaya, Casimiroa edulis, Chrysophyllumcainito, Citrus, Citrus limon, Citrus maxima, Citrus reticulata, Citrus sinensis, Citrus x paradisi, Cocculus hirsutus, Coffea arabica, Cucumis melo, Dimocarpus longan, Diospyros kaki, Eichhornia, Erythrina subumbrans, Erythrina variegata, Eugenia dombeyi, Ficus carica, Litchi chinensis, Malus sylvestris, Mangifera indica, Muntingiacalabura, Musa, Nephelium lappaceum, Opuntia, Pachygone ovata, Passiflora edulis, Passiflora quadrangularis, Pometia pinnata, Prunus americana, Prunusdomestica, Prunus persica, Prunus salicina, Psidium cattleianum, Psidium guajava, Punica granatum, Salvinia molesta, Sandoricum koetjape, Solanum lycopersicum, Solanum melongena, Syzygium malaccense, Tinospora cordifolia, Tinosporasinensis, Vitis vinifera
Aleurocanthus spp. (exceto A. woglumi)
Ex.: Aleurocanthus spiniferusÁsia, África, EUA (Havaí)
Citrus spp., Vitis vinifera, Psidium guajava, Pyrus communis, Diospyros caki, Rosa spp.
https://www.eppo.int/QUARANTINE/insects/Aleurocanthus_spiniferus/ALECSN_ds.pdf
Ceratitis spp. (exceto C. capitata)
Ceratitis catoiriiÁfrica
Ceratitis rosaÁfrica, EUA (interceptações apenas)
Altamente polífagaForte competidora de C. capitata
Bactrocera spp. (exceto B. carambolae)
Ex.: Bactrocera invadensÁsia, África (em processo de expansão)
46 espécies em 23 famílias botânicasCompetidora de C. capitata
Ceroplastes rubens
Altamente polífaga(centenas de espécies em pelo menos 80 famílias)
América, Oceania, África, Ásia
Thaumatotibia (= Cryptophlebia) leucotreta
> 70 plantas hospedeiras
Praga importante de citrus, algodão e frutas de caroço
África
Suspensão de produtos
Lentidão no registro de
novos produtos
Leque reduzidode ferramentas
para MIP e manejode resistência
SUSTENTABILIDADE?
Maior trânsito de pessoas
e mercadorias
Introdução de pragasagrícola
Novas fronteirasagrícolas
Disseminaçãofacilitada
Considerações Finais
• Análise de Benefício: Custo como ferramenta para tomada de decisão
• Estabelecimento de planos de contingência
• Aumento da capacidade de diagnóstico
• Formação de pessoas
• Educação sanitária
Considerações finais
Obrigada.
Regina Sugayama
• Agropec Pesquisa, Extensão e Consultoria www.defesaagropecuaria.com
• Sociedade Brasileira de Defesa Agropecuária www.defesaagropecuaria.net
• Mestrado Profissional em Defesa Sanitária Vegetal www.mpdefesa.ufv.br
• Portal DefesaVegetal.Net www.defesavegetal.net
• Biofábrica Moscamed Brasil www.moscamed.org.br