Quẳng gánh lo đi và vui sống!

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Quẳng gánh lo đi và vui sống (How to Stop Worrying and Start Living) là một sách tự lực của tác giả người Mỹ Dale Carnegie, được viết vào năm 1948. Bản Việt Ngữ do Nguyễn Hiến Lê dịch và đưa vào tủ sách Học làm người. Quyển sách này là một cẩm nang về cách làm việc và vui sống không bị lo âu. Dịch vụ cài win tại nhà hân hạnh gửi tới bạn cuốn Ebook này.

Citation preview

  • 1. Dale Carnegie Qu ng gnh lo i v vui s ng HOW TO STOP WORRYING AND START LIVING
  • 2. Ba 4: Hy Ng ng Lo L ng. . . Hy B c Ch m L i. . . V T n H ng Cu c S ng! Nh cc phng php c a Dale Carnegie, hng tri u ng i c xy d ng c thi s ng tch c c, an tm c m nh n h nh phc v mi mi lo i b thi quen lo l ng: Hy ng ch t nh ng cnh c a s t d n n qu kh v tng lai. Ch s ng trong nh ng vch ngn c a hi n t i. Nhn nh n nh ng m t tch c c c a cu c s ng. Khi n b n thn lun b n r n. Khi lm vi c n qun mnh, ta cng qun i m i lo l ng. Th ki m tra theo lu t bnh qun, xc su t x y ra i u b n ang lo l ng l bao nhiu ph n trm? Lun n l c h t mnh. Hy ngh Hy qun i b n thn b ng cch quan tm n nh ng may m n b n c c - ch khng ph i l nh ng r c r i. i u t t c th khi n ai m m c i. n ng i khc. M i ngy lm m t
  • 3. Qua hn n a th k , nh ng l i khuyn thi t th c v su s c c a Dale Carnegie v n cn nguyn gi tr cho n ngy nay. Ngay by gi , b n c th ghi tn mnh vo danh sch hng tri u con ng i h c c cch: Qu ng gnh lo i v vui s ng!
  • 4. M cl c L i t a c a tc gi quy n sch ny mang l i nhi u l i ch nh t PH N M T CC NGUYN T C CN B N LO I B S LO L NG 1. S ng trong nh ng ngn kn c a th i gian 2. M t gi i php nhi m mu 3. Tc h i c a nh ng n i lo PH N HAI PHNG PHP PHN TCH V GI I QUY T LO L NG 4. Cch phn tch v gi i quy t cc v n gy lo l ng 5. Cch xa b 50% lo l ng trong cng vi c
  • 5. PH N BA PH B THI QUEN LO L NG TR C KHI S 6. LO L NG TN PH CHNG TA tm tr khng cn ch cho s lo l ng 7. Gt b nh ng i u v n v t 8. Lu t bnh qun: Phng thu c hi u nghi m 9. H p tc v i nh ng i u khng th trnh kh i 10. t l nh D ng cho n i lo l ng 11. S ng v i hi n t i, b qua qu kh PH N B N 7 CCH LUY N TINH TH N S NG THANH TH N V H NH PHC 12. Suy ngh v hnh ng m t cch vui ti 113 13. Ch m d t vi c tr a 128 14. Khng bu n lng v s v n 138 15. Nh ng g b n c: Hn m t tri u -la 145 16. Hy l chnh mnh 153 17. N u 161 i cho ta qu chanh, hy pha thnh ly n c chanh 18.Cch thot kh i phi n mu n trong 14 ngy 170
  • 6. PH N NM M T PHNG CCH TUY T V I CH NG LO L NG 19. L y ni m tin lm i m t a 189 PH N SU G T B N I LO B CH TRCH 20. Khng ai soi mi m t k t m th ng 213 21. 217 khng b t n thng v nh ng l i ch trch 22. Nh ng i u d i d t ti lm 222 PH N B Y 6 CCH TRNH M T M I V LO L NG, NG TH I NNG CAO TINH TH N V S C L C 23. Tc h i c a s m t m i 231 24. Nguyn nhn v cch kh c ph c tr ng thi m t m i 237 25. Trnh m t m i v gi s c di n ti tr 243
  • 7. 26. B n thi quen t t khi lm vi c c th gip trnh cng th ng v lo u 249 27.Cch xua tan n i bu n chn nguyn nhn gy m t m i, lo l ng v b c d c 253 28. Cch trnh lo l ng v m t ng 264 PH N TM NH NG CU CHUY N C TH T V KINH NGHI M CH NG LO L NG
  • 8. L I T A C A TC GI Nm 1909, ti l m t trong nh ng k b t h nh nh t New York. Ti ki m s ng b ng ngh bn xe t i nhng khng bi t n v n hnh th no, v t hn n a l ti cng ch ng mu n bi t i u . Ti ght cng vi c c a mnh. Ti ght ph i s ng chung v i l gin d b n trong m t cn phng t i tn. Ti cn nh h i y ti th ng treo nh ng chi c c v t c a mnh trn t ng, th r i m t bu i sng, khi v i tay l y m t chi c th ch m ph i m t b y gin t trong ch y ta ra. Ti cng ght ph i n trong nh ng nh hng r ti n v m t v sinh m r t c th cng lc nhc gin trong gian b p. M i m, ti tr v cn phng tr ng v ng v i nh ng cn au Nh ng cn au b t ngu n t s th t v ng, lo u, cay Th c s l ti ang n i lo n, b i nh ng gi c m p ng v c m gic mu n n i lo n. t th i nh ng cn c m ng. Cu c s ng l th ny sao? Cu c phiu lu ti ho h c mong i l th ny sao? C u nh ba b . i h c gi tr thnh y ngha m tr c kia i ti ch c v y thi lm cng vi c mnh cm ght, s ng chung v i gin, n nh ng th c n chn ng t v ch ng c hy v ng g v tng lai?. . . Ti c ao bi t nh ng no c c v vi t nh ng cu n sch mnh p t th i sinh vin. Ti bi t mnh s c c m i th v ch ng m t g n u t b cng vi c m mnh chn ght. Ti khng h ng th v i vi c ki m nhi u ti n. Ti ch kht khao c s ng h t mnh. Ni m t cch ng n g n, ti ang ng tr c ng r c a i mnh t i lc ti ph i lm ci vi c m h u h t nh ng ng i tr tu i ph i lm khi m i vo h ng i cho tng lai. V ti c m t quy t Nh quy t nh lm thay nh y, ti s ng m t cu c s ng h nh phc v i: quy t i hon ton cu c nh i ti. y ngha, v t xa c nh ng m c khng t ng nh t c a mnh. Ti quy t nh s t b cng vi c chn ng t y tr thnh gio vin. Tr c , ti t ng h c b n nm i h c s ph m t i Warrensburg, Missouri. Ti s ki m s ng b ng cch i d y bu i t i cc tr ng dnh cho ng i l n. Ban ngy ti s c th nh
  • 9. thi c sch, so n bi, vi t ti u thuy t v truy n ng n. Ti mu n s ng vi t v vi t s ng. Nhng ti s d y g l p h c bu i t i y? Khi nhn l i qu trnh h c i h c, ti th y r ng nh ng ki n th c v kinh nghi m c c khi h c v th c hnh mn ni tr c cng chng t ra h u ch cho cng vi c v cu c s ng c a ti hn t t c ki n th c c a cc mn khc g p l i. V sao? V n xa i tnh nht nht v thi u t tin c a ti, n gip ti c dng kh v s v ng vng khi lm vi c v i m i ng i. M t i u hi n nhin l nh ng ai c th kh nng lnh ng ln ni lu lot v r rng suy ngh c a mnh s l nh ng ng i c o. Ti n p n xin d y mn ny trong cc kha h c bu i t i c a tr ng Columbia v i h c New York, nhng c hai tr ng ih c u ni r ng h c th t xoay x m khng c n s gip s c c a ti. Lc ti r t th t v ng nhng by gi ti l i c m th y bi t n i u , b i nh v y m ti n gi ng d y cc tr ng bu i t i c a Hi p h i Thanh nin C c (Young Mens Christian Association YMCA), ni ti ph i a ra nh ng k t qu lm vi c thuy t ph c ch trong m t th i gian ng n. qu l m t thch th c l n! H c vin n nghe ti gi ng khng ph i v mu n c ch ng ch h i. H th i h c hay n v m t l do duy nh t: h mu n gi i quy t cc v n kh ng nh a v x c a mnh. H mu n c ng ln v t tin pht bi u trong b t k cu c h p no. Nh ng ng i bn hng mu n g c a nh cc khch hng kh tnh nh t m khng c n ph i i vng quanh khu nh khch hng n ba l n l y can m. H mu n c c s t tin v m t t th nh c a c. H mu n thng ti n trong cng vi c. H mu n mang v nhi u ti n hn cho gia nh. Do h c ph tr theo t ng k v h c vin s khng ph i tr ti n n u khng th y hi u qu , v cng v ti n lng c a ti khng c tr theo thng m d a trn ph n trm t ng s h c ph thu c, nh ng bi gi ng c a ti bu c ph i h u ch v bm st th c t . Th i gian , ti c m th y i u ki n gi ng d y nh th r t b t l i, nhng gi ti hi u r ng mnh c m t c h i rn luy n v gi. Ti ph i t o Ti ph i gip h gi i quy t cc r c r i. Ti ph i lm sao v khi n h mu n n ti p vo cc bu i sau n a. y ng l c cc h c vin. bu i h c no cng h p d n
  • 10. V l m t cng vi c tuy t v i. Ti v cng ng c nhin khi th y cc h c vin c a mnh nhanh chng xy d ng c s t tin v r t nhi u ng i s m c thng ch c, tng lng. Cc gi h c thnh cng v t xa nh ng hy v ng l c quan nh t c a ti. Sau ba kha, YMCA tr cho ti 30 -la m i t i, trong khi tr c h cn khng tr 5 -la. Ban ng u ti ch d y mn Ni Tr c Cng Chng (Public Speaking), nhng sau nhi u nm, ti nh n ra con ng i cn c n thm kh nng thu ph c lng ng i. V khng th tm c m t gio trnh ng v vi c c i thi n v xy d ng m i quan h gi a con ng i v i nhau nn ti t vi t m t quy n sch. N khng c vi t theo cch thng th ng m c kh i ngu n v pht tri n d a trn kinh nghi m c a chnh cc h c vin tham d kha h c. Ti Influence People ( tt a cho quy n sch l How to Win Friends and c Nhn Tm). V quy n sch y c vi t lm gio trnh cho cc l p h c dnh cho ng i l n c a ti v cng v b n quy n sch ti vi t tr c ch ng nh n c s ch no nn ti khng ng n l i c th bn ch y s ng s t nh t th i n th . C l ti l m t trong nh ng tc gi b lm cho i ny! Th i gian tri qua, ti pht hi n thm m t trong nh ng r c r i l n nh t c a ng i l n: lo l ng. Ph n l n h c vin c a ti l doanh nhn gim c i u hnh, nhn vin bn hng, k s, k ton; tuy thu c nhi u ngnh ngh khc nhau nhng h u nh ai cng c nh ng r c r i c a ring mnh! Trong l p cng c c ph n l cc n doanh nhn v cc b n i tr . B n th y y, h cng g p r c r i! R rng l ti c n m t gio trnh h ng d n cch ch ng s lo l ng. V y l m t l n n a ti l i c t cng tm ki m. Ti n th vi n l n nh t c a New York v r t ng c nhin khi ch tm c 22 quy n sch x p d i m c WORRY - LO L NG. V cng c m th y thch th khng km khi c t i m t 189 quy n x p d i m c WORMS - CC LOI GIUN! S sch vi t v giun nhi u g p g n chn l n s sch vi t v lo l ng! Th t b t ng ph i khng? V lo l ng l m t trong nh ng v n l n nh t c a nhn lo i, cc b n c ngh r ng m i tr ng h c t c p trung h c tr ln nn c m t kha h c v Cch lo i b lo l ng khng? Ch ng c g ng c nhin khi b n Worry Successfully (Lm th no c th y David Seaburry vi t trong quy n How to lo l ng m t cch hi u qu ) r ng: Chng ta b c sang tu i tr ng thnh v i nh ng chu n b ngho nn cho vi c i m t v i p l c n
  • 11. m c m i khi b cng th ng, ta ch ng khc no m t con m t sch b yu c u ma ba l!. K t qu l g? Hn m t n a s b nh nhn n m vi n l nh ng ng i g p cc r c r i v tinh th n v c m xc. Ti xem h t 22 quy n sch vi t v n i lo l ng x p trn gi c a Th vi n New York. Ti cng mua t t c sch c th tm c v ch ra d ch l m t quy n thch h p mnh. Th l ti quy t Ti b t ny, nhng v n khng th tm dng lm ti li u gi ng d y cho cc kha h c c a nh s t vi t. u chu n b cho vi c vi t quy n sch ny cch y 7 nm b ng cch nh ng g cc tri t gia c a m i th i i ni v lo l ng. Ti cng c c hng trm quy n ti u s , t Kh ng T cho t i Churchill. Ti ph ng v n hng ch c ng i n i ti ng nh ng lnh v c khc nhau nh v s quy n anh Jack Dempsey, T ng Omar Bradley, T ng Mark Clark, nh sng l p hng -t Ford - Henry Ford, nh t phu nhn Eleanor Roosevelt, nh bo Dorothy Dix... Nhng m i ch l b c kh i u. Ti cn ti n hnh m t vi c khc, c ngha quan tr ng hn h n so v i vi c ch ph ng v n v tham kh o cc bi vi t. Ti lm vi c 5 nm trong m t phng th nghi m ch ng lo l ng - m t phng th nghi m c th c hi n v i chnh cc h c vin trong l p h c bu i t i dnh cho ng i l n c a chng ti. Theo ti c bi t, y l phng th nghi m u tin v duy nh t trn th gi i thu c lo i ny. Chng ti ra m t s quy t c nh m ch ng lo l ng r i yu c u h c vin p d ng chng vo cu c s ng v bo co k t qu t c tr c l p. M t s ng i khc th k l i nh ng cch th c m h s d ng trong qu kh . Nh th m ti cho r ng mnh l ng i c nghe nhi u cu c ni chuy n v cch ch ng lo l ng hn b t c ai. Bn c nh , ti cng c hng trm bi vi t v ch ny c g i t i b ng th l nh ng bi ni o t gi i trong cc l p h c c a chng ti c t ch c trn ton th gi i. Do , quy n sch ny khng h l m t m l thuy t xa r i th c t . N cng khng ph i l m t bi thuy t gi ng kinh vi n, gi i thch nh ng c ch khoa h c nh m ki m sot nh ng n i lo l ng. Thay vo , ti c g ng vi t m t ti li u chnh xc, sc tch k l i vi c hng nghn ng i tr ng thnh ch ng n i lo l ng c a mnh ra sao. C
  • 12. m t i u ch c ch n r ng: y l m t quy n sch g n li n v i th c t , v b n c th ng d ng n d dng. Tri t gia ng i Php Valry ni: Khoa h c l t p h p nh ng cng th c thnh cng. Quy n sch ny cng v y: n l t p h p nh ng cng th c gi i t a lo l ng hi u qu v c th i gian ki m ch ng. Tuy nhin, ti xin ni tr c r ng: c th b n s khng th y i u g m i m , nhng b n s nh n ra nhi u i u b chng ta b qun. V n khng ph i l chng ta khng bi t hay khng hi u, m l chng ta khng hnh ng. M c ch c a quy n sch ny l k l i, lm sng t , tn vinh v phn tch d i gc nhn m i c a th i i v nh ng chn l cn b n c t xa xa, nh m xy d ng ni m tin ni b n v gip b n t tin p d ng chng. Khi ch n s thay c quy n sch ny, ch c h n i u m b n mong m i l th c hi n m t i. V y th b n cn ch n ch g n a? Chc b n s m qu ng gnh lo i v vui s ng! DALE CARNEGIE
  • 13. quy n sch ny mang 1. n k t qu t t nh t quy n sch ny pht huy tc d ng cao nh t, c m t yu c u khng th b qua, m t yu c u quan tr ng hn t t c cc yu c u khc. N u b n khng p ng c i u ki n tin quy t ny th d b n c p d ng c ngn quy t c khc cng khng t c tc d ng mong mu n. V y, yu c u c bi t l g? R t n gi n, l: B n ph i c m t khao kht h c h i mnh li t, m t quy t tm kin Lm th no nh trong vi c qu ng gnh lo u v vui s ng. c c khao kht y? Hy ngh v s bnh yn c a tm h n, s c kh e, h nh phc v s giu sang m b n s c c khi v n d ng nh ng chn l c xa nhng c gi tr vnh c u m quy n sch ny nh c 2. V i m i chng, cm d mu n tr. N u b n hy quay l i v u tin b n c n c chng ti p theo. Nhng c l t qua n m chnh. C th b n s b ng lm nh v y, tr khi b n c v mu n v t b lo l ng v b t ck t n. c ch gi i u t n h ng cu c s ng h nh phc th u chng. Xt v lu di, i u ny s gip ti t ki m th i gian v pht huy hi u qu cao hn. 3. Th ng xuyn d ng l i nghi m ng m v n i dung b n ang c. Hy t h i mnh c th p d ng cc g i nh th no v trong tr ng h p no. Phng php ny s gip ch cho b n nhi u hn l ki u c c h i h nh m t ch ch nh ch y u i theo con th . 4. Chu n b s n bt mu nh d u ngay khi c c b t c g i no b n cho r ng mnh c th p d ng. N u l m t g i b n sao, hy g ch chn t ng cu ho c nh k hi u XXXX ngay bn c nh. Cch lm ny s khi n cho vi c xem l i m t quy n sch tr nn th v hn, nhanh hn v d dng hn. 5. Ti dnh g n hai nm vi t m t quy n sch bn v ngh thu t ni tr c cng chng nhng v n th y ph i xem l i n th ng xuyn vi t. T c n u b n mu n nh c nh ng g chnh mnh lng qun c a chng ta lc no cng nhanh n ng kinh ng c. V v y, t c m t l i ch th c s v lu di trong vi c c quy n sch ny,
  • 14. ng ngh r ng ch c n l t qua m t l n l Hy . M i thng b n nn dnh vi gi xem l i. t quy n sch trn bn lm vi c tr c m t b n m i ngy. Th ng xuyn c n v nh c nh mnh v nh ng c h i ti n b lc no cng r ng m . Xin nh r ng vi c p d ng cc nguyn t c ny ch tr thnh m t thi quen khi b n th c hi n nghim tc vi c n l i v th c hnh. Khng c cch no khc ngoi cch y. 6. Bernard Shaw t ng nh n xt r ng: N u b n c d y b o m t ng i th anh ta s khng bao gi ch u h c. Shaw ni ng, h c h i l m t qu trnh ch ng. Chng ta h c h i b ng cch th c hnh. V v y, n u b n th c s mong mu n n m v ng cc nguyn t c c a quy n sch ny th hy bi n chng thnh hnh ng. Hy p d ng chng b t c khi no c c h i. N u khng lm th , b n s qun r t nhanh. Ch nh ng ki n th c c v n d ng m i c th lu l i trong tr c chng ta. B n c th c m th y kh p d ng c cc g i vo m i lc. Ti hi u i u ny, b i ngay b n thn ti l ng i vi t sch cng c m th y kh m p d ng c t t c nh ng i u mnh gi i thi u. V v y, khi c quy n sch ny, hy nh r ng b n khng ch n thu n l y thng tin m cn ang c g ng t o l p nh ng thi quen m i v cng l t o l p m t cch s ng m i n a. N i h i th i gian, s kin tr v kh nng v n d ng hng ngy. V v y, hy th ng xuyn gi l i quy n sch. Hy coi n nh m t quy n s tay gip b n ch ng n i lo l ng; v khi g p ph i m t v n m i th r i tung ln. m y khi t ra ng ng lm nh ng i u b c 7. ng lm cho ng, theo b n nng b i v chng ch ng n. Thay vo , hy gi nh ng trang sch ny ra, o n b n g ch chn. R i th d a vo n di u s kh khn hy gi i quy t v n v c l i nh ng i xem k t qu k n v i b n. Hy bi n vi c h c tr thnh m t tr chi th v b ng cch h a tr cho m t ng i b n no m t s ti n nho nh m i khi h b t qu tang b n ang vi ph m m t trong cc nguyn t c. 8. Xin gi n trang 223 v 224 c a quy n sch ny v ngn hng Ph Wall, H. P. Howell v con ng i v c v cch m ng ch i Benjamin Franklin s a ch a sai
  • 15. l m. Sao b n khng th dng cc phng php c a h quy t c ny c a mnh? N u lm theo, ch c ch n b n s i chi u v i vi c p d ng cc t c hai i u: Th nh t, b n s th y mnh c tham gia vo m t quy trnh gio d c th v v v gi. Th hai, b n s th y kh nng v t b u lo v t n h ng cu c s ng c a mnh pht tri n nh m t cy nguy t qu xanh ti. 9. Hy ghi chp vo m t quy n s tay nh ng thnh cng c a b n trong vi c p d ng cc nguyn t c ny. Hy ghi chi ti t v cc tn tu i, ngy thng, k t qu ghi chp ny s ti p thm c m h ng t c... Vi c b n ti p t c c g ng; v nhi u nm sau, trong m t bu i t i no , b n s th y th v bi t bao khi tnh c c l i chng. Tm t t 9 g i gip pht huy cao nh t tc d ng c a quy n sch 1. Nui d ng kht v ng n m v ng cc nguyn t c ch ng lo l ng. 2. c m i chng hai l n tr c khi chuy n sang chng k ti p. 3. Khi c, th ng xuyn d ng l i hnh dung b n s v n d ng m i g i nh th no. 4. G ch chn nh ng cu, t , ghi ra bn l nh ng quan tr ng. 5. Xem l i quy n sch ny hng thng. 6. V n d ng cc nguyn t c m i khi c c h i. S d ng quy n sch ny nh m t s tay lm vi c gip b n gi i quy t cc r c r i hng ngy. 7. Bi n vi c h c tr thnh m t tr chi th v b ng cch h a tr cho m t ng i b n no m t s ti n nho nh m i khi h b t qu tang b n ang vi ph m m t trong cc nguyn t c trong quy n sch ny.
  • 16. 8. nh gi l i nh ng ti n b t c hng tu n. Hy t h i mnh m c nh ng sai l m g, c i thi n ra sao, v rt ra bi h c g. 9. K p quy n s tay vo sau quy n sch th no v khi no. ch ra b n p d ng cc nguyn t c nh
  • 17. PH N I CC NGUYN T C C B N LO I B S LO L NG
  • 18. 1 ________________________ S ng trong Nh ng ngn kn c a th i gian Ma xun nm 1871, m t thanh nin nh h ng v cng su s c c c m t quy n sch ch a 21 t s c n tng lai c a anh. Anh l sinh vin y khoa B nh vi n a khoa Montreal. Anh ang r t lo l ng v k thi cu i kha, v vi c ph i i u, lm g, lm th no ki m s ng v xy d ng s nghi p. Hai mi m t ch m ng i sinh vin y khoa ny c c nm 1871 gip anh tr thnh v bc s danh ti ng nh t trong th h c a mnh. ng thnh l p v i u hnh Tr ng Y khoa John Hopkins n i ti ng th gi i. ng tr thnh Gio s su t Y h c c a tr ng i h c Oxford danh hi u cao qu nh t c a ch Anh dnh cho m t ng i thu c ngnh y. ng c vua Anh phong t c Hi p s. Khi ng qua quy n sch s dy t i 1.446 trang c bin so n k v cu c c a ng. Tn ng l William Osler. V y l 21 t ng c a Thomas Carlyle gip ng s ng m t cu c iv i, hai i v s nghi p c c nm 1871 21 t i khng b rng bu c b i nh ng lo u: Our main business is not to see what lies dimly at a distance, but to do what lies clearly at hand. ( i u quan tr ng khng ph i l bi t c i u g s x y ra trong tng lai, m l bi t c ph i lm g trong hi n t i). B n mi hai nm sau, vo m t bu i sng ma xun m trong khun vin tr ng khi hoa tuylip n r i h c Yale, Ngi1 William Osler ang gi ng bi cho cc sinh vin. ng b o h r ng m i ng i c ngh m t gio s c a 4 tr ng quy n sch n i ti ng nh ng h n ph i c m t b no ng, v cc b n thn c a ng c bi t; nhng i u khng u bi t r ng b no c a ng ch l m t b no v cng bnh th ng. 1 i h c v vi t m t Cch xng h v i nh ng ng i c phong t c Hi p s Anh
  • 19. V y b quy t no gip ng t c nh ng thnh qu nh th ? ng cho r ng l v ng s ng trong nh ng ngn kn c a th i gian. C l n, Ngi William Osler i trn m t chi c tu th y l n bng qua i Ty Dng. V thuy n tr ng ng trn mi tu v b m vo m t chi c nt, th l - H bi n! ti ng my mc r n vang, r i ngay l p t c r t nhi u b ph n c a tu t ng tch ra k t h p l i thnh nh ng ngn kn n c bao b c l y cc ph n quan tr ng c a chi c tu. Nh th , n u ch ng may g p tai n n th n c cng khng th trn vo nh ng ni tr ng y u, gip tu c an ton hn. Ti n s Osler ni v i cc sinh vin c a mnh r ng: M i chng ta l m t b my k di u hn chi c tu th y kia r t nhi u, v hnh trnh cu c i c a chng ta cng di hn nhi u so v i hnh trnh c a m t chuy n tu. Ti khuyn cc b n hy h c cch i u khi n b my s ng trong nh ng ngn kn c a th i gian. m i giai o n c a cu c c th i, hy nh n m t chi c nt v l ng nghe ti ng cnh c a s t ng l i, ngn khng cho qu kh , cho nh ng ngy hm qua ch t trn vo. Hy nh n m t chi c nt khc s t, tch chng ta kh i tng lai, kh i nh ng ngy cha khp nh ng chi c rm n. Gi b n an ton, r t an ton trong hm nay. Hy tch kh i ngy hm qua b i chnh chng soi ng cho nh ng k d i d t i n ci ch t v v . Nh ng lo u v tng lai v qu kh m chng ta v n mang theo bn mnh chnh l nh ng tr ng i l n nh t. Hy tch kh i qu kh v chn vi n. V cng lm nh th v i tng lai. Tng lai chnh l hm nay. Ch hi n t i m i c th c u r i con ng i. S suy gi m v nhi t huy t cng nh nh ng phi n mu n v cng th ng tinh th n s lun eo bm nh ng ai c mi lo l ng cho ngy mai... V v y, chng ta c n ph i trnh xa c hai ngn qu kh v tng lai, ng th i h c cch s ng tr n v n trong ngn hi n t i. Ng c a Ti n s Osler l g? Ph i chng ng mu n ni r ng chng ta khng nn c cht c g ng no chu n b cho tng lai? Khng. Hon ton khng ph i v y. ng ni ti p r ng: Cch t t nh t chng ta chu n b cho ngy mai chnh l em h t tr tu , nhi t huy t t p trung lm t t cng vi c ngy hm nay. l cch duy nh t b n c th chu n b cho tng lai. Ngi William Osler d n m t l i c u nguy n quen thu c c a tn gio: Xin cha ban cho chng con hm nay lng th c hng ngy. Thin Cha
  • 20. Hy nh r ng l i c u nguy n ch c u xin lng th c cho ngy hm nay thi m khng phn nn v ph n th c n i thiu hm tr c hay khng c ni: i, l y Cha, ru ng la m c a chng con ang kh h n, c l s p c m t tr n h n hn n a, n u v y lm sao chng con c c th c ph m vo v sau, n u chng con khng c vi c lm th sao i Cha knh yu, n u v y, lm sao chng con c lng th c n?. Khng, l i c u nguy n d y chng ta ch h i xin bnh m cho hm nay thi. Chi c bnh m c a ngy hm nay l chi c bnh m duy nh t m b n c th n c. Nhi u th k tr c y, m t nh hi n tri t ngho kh i lang thang qua m t mi n qu c i c n s i , ni ng i dn ph i ch t v t ki m s ng t ng ngy. M t ngy n , m ng t h p quanh ng trn m t ng n i v ng a ra m t bi gi ng. bi gi ng c trch d n nhi u nh t trong m i th i truy n qua bao th h : y c l l i, trong c cu ni c lu ng lo l ng cho ngy mai; v ngy mai s t lo li u m i vi c c a chnh n. S th a m a c a hm nay l cn nguyn c a t i l i ngy sau(2). B n c n ph i hi u r ng Cha Jesus khuyn chng ta ng ngh. Hi n nhin l chng ta ph i ngh ng lo, ch khng ph i n tng lai, nh nhi u ng i v n ni: Ti ph i ngh cho tng lai. Ti ph i ch c ch n s b o b c c cho gia nh. Ti ph i dnh d m ti n cho tu i gi. Ti nh t nh ph i c k ho ch v s chu n b vn ln. ng, chng ta ph i ngh m t cch nghim tc v tng lai r i ln k ho ch v chu n b chu o. Nhng ta hon ton khng c n ph i lo l ng. Su t Th chi n th hai, cc nh ch huy qun s chi n u lu di ch khng dnh tm tr t p trung chu n b k ho ch lo u v nh ng g s x y ra. c Earnest J. King, ch huy h i qun M ni: Ti trang b t t nh t cho nh ng ng i lnh gi i nh t v yu c u h th c hi n nh ng nhi m v m ti cho l sng su t nh t. l t t c nh ng g ti c th lm. N u n s p mnh (2) c King ni ti p: N u m t con tu b m, ti khng th v t n ln c. m, ti cng khng th ngn n l i. Ti ch c th s d ng th i gian c a chu n b cho ngy mai thay v c g m nh m nh ng n i bu n c a ngy hm qua. Bi gi ng trn ni c a Cha Jesus.
  • 21. Hn n a, n u ti c cho n i lo l ng eo bm th ti s khng cn s c lm b t c vi c g. D th i xa hay th i nay, th i chi n hay th i bnh, s khc bi t c b n gi a l i t duy t t v l i t duy t i l: m t l i t duy t t th ng xem xt m i lin h gi a nguyn nhn v k t qu , t th ng d n a ra nh ng k ho ch h p l v tch c c; cn l i t duy t i n tnh tr ng cng th ng v suy s p v tinh th n. Ti t ng c vinh d c ph ng v n Arthur Hays Sulzberger (1935 1961), ch bo The New York Times, m t trong nh ng t bo n i ti ng nh t th gi i. Sulzberger k v i ti r ng khi Th chi n th hai lan r ng sang chu u, ng qu chong vng v lo l ng cho tng lai n n i g n nh khng ng c. ng th ng th c d y lc n a m, ng i tr c gng v t v chn dung mnh. ng khng bi t g v h i h a, nhng v n c m c mong xua i n i lo l ng trong u. Ngi Sulzberger b o ti r ng ng khng th b h t u lo v tm th y s thanh th n cho ca: Ch m t b c l n khi ng lm theo cu chm ngn trong bi thnh v i ti. c nh sng t t lnh d n ng, a l i b c chn Ti khng c u c th y tng lai xa xi pha tr c; Ch m t b c l v i ti. Cng lc , t i chu u, m t ng i lnh tr cng nh n th c c i u ny. Tn anh l Ted Bengermino, s ng Baltimore, Maryland. Trong th i gian di n ra cu c chi n, nh ng lo l ng tri n min khi n anh g n nh ki t s c. Ted Bengermino k l i: Thng T nm 1945, cc bc s pht hi n ti m c ch ng co th t c ngang ru t k t m nguyn nhn l do tnh tr ng cng th ng qu m c. K t qu l ti lun ph i ch u ng nh ng cn au nh c hnh h c th . Ti m t m i v cng. L nhn vin phng Bo t , H s quan c a S on b binh 94, cng vi c c a ti l ln danh sch v lu tr s li u v cc thng b nh binh, cng nh binh lnh t tr n hay m t tch khi chi n u. Ti cng c nhi m v khai qu t thi hi c a c qun ch c chn ng minh v qun c t qua qut, v i vng trong cao tro cu c chi n. Ti ph i thu th p di v t c a nh ng ng i ny r i g i chng cho gia nh v ng i thn c a h , nh ng
  • 22. ng i r t trn tr ng cc di v t . Ti th ng lo s r ng chng ti s ph m ph i nh ng sai l m nghim tr ng v ng x u h . Ti khng bi t mnh c th v t qua t t c nh ng vi c ny hay khng. Li u ti c cn s ng a con duy nh t - c m a con trai m i 16 thng tu i m ti cha h th y m t? Ti lo l ng, m t m i t i m c s t m t 15 k-l-gram v s hi g n nh pht in. Ti nhn hai bn tay c a mnh. Chng ch cn da b c xng. Khi p s tr c ngh s tr v nh v i thn hnh tn t , ti suy s p v khc n c n nh m t a tr . Ti tr nn y u u i n n i m i khi ch c m t mnh, n c m t ti l i tro ra. C th i gian, khng lu sau khi tr n Bulge n ra, ti khc nhi u n n i g n nh m t h t hy v ng tr l i cu c s ng c a m t ng i kh e m nh bnh th ng. Cu i cng, ti ph i n phng khm s c kh e c a qun cho ti m t l i khuyn lm thay i. V bc s i hon ton cu c s ng c a ti. Sau khi ki m tra k l ng, ng cho bi t v n c a ti n m Ted ny, ti mu n c u hy ngh cu c i mnh gi ng nh m t chi c ct. C u bi t t tc y, c hng nghn h t ct i u g khi n ch th t to ra hn m khng lm h ng i chi c khc cng gi ng nh chi c tinh th n. ng b o: ph n trn c a chi c u ch m ri ch y qua ch th t h p th lm b t c ng h ng h ; v gi a. C u cng nh ti, khng cc h t ct ch y qua nhanh ng h . Chng ta hay b t k ng i no ng h ct ny. M i khi b t u m t ngy m i, ta c m th y c hng trm vi c ph i hon thnh ngay trong hm y. Nhng ta c n ph i lm t ng vi c m t v chng c ti n hnh t t , ngy gi ng nh nh ng h t ct ch y qua ch th t c a chi c u nm i ng h ct. B i n u khng, ch c ch n chng ta s t h y ho i c th l c v tinh th n c a mnh. K t ci ngy ng nh , ti tun th tri t l s ng khn ngoan m v bc s ny truy n l i. T ng h t ct m t. . . . T ng vi c m t. N gip ti b o v c th ch t l n tinh th n i qua cu c chi n; v t c gip ch cho ti trong cng v Gim n by gi v n ti p c Qu ng co v Quan h cng chng c a T p on Adcrafter Printing & Offset. Ti nh n th y lnh v c kinh doanh cng pht sinh nh ng v n tng t nh trong chi n tranh: hng
  • 23. ch c vi c ph i c x l ngay m c r t t th i gian khng c hon t t. Chng ti hng d tr . Chng ti ph i xem xt cc n hng, thay i a ch , khai trng v ng c a cc vn phng, v.v. Thay v cng th ng v lo l ng, ti nh l i l i c a v bc s: T ng h t ct m t. . . . T ng vi c m t. B ng cch ghi nh v th c hi n i u ny, ti hon thnh cng vi c hi u qu hn m khng h g p ph i c m gic r i tr hay l n l n t ng sut nh g c ti trn chi n tr ng nm xa. M t trong nh ng ghi nh n ng bo ng nh t v l i s ng c a chng ta ngy nay l: m t n a s gi ng b nh hi n ang c dnh cho cc b nh nhn g p nh ng v n v tm l v th n kinh, nh ng b nh nhn hon ton suy s p d i gnh n ng c a qu kh ch ng ch t v tng lai ng s . Tuy nhin, ph n l n nh ng ng i ny c th khng ph i vo vi n c th s ng h nh phc v h u ch hn - n u h ch u n nh ng l i c a Cha Jesus: ng lo l ng v ngy mai; hay nh ng l i c a Ngi William Osler: tm Hy s ng trong nh ng ngn kn c a th i gian. Trong m i giy t n t i, con ng i mun s ng i khng thay u ng t i ni giao nhau c a hai vng t i: qu kh mnh mng v tng lai b t t n. Chng ta khng th ni no trong hai vng t d u ch trong m t tch t c c a th i gian. N u v n c lm nh th , chng ta c th s h y ho i c th ch t v tinh th n c a mnh. V v y, hy c hi lng s ng tr n m t ngy trong hi n t i. Robert Louis Stevenson3 vi t: Ai cng c th ngy ngy hon thnh cng vi c c a mnh, d n c kh khn n u. Hy s ng tr n v n m t ngy th t bnh an v chan ch a tnh yu thng cho t i khi m t tr i t t n ng. chnh l ngha th c s c a cu c s ng. Vng, l t t c nh ng g cu c s ng i h i Michigan, t ng tuy t v ng chng ta. B E. K. Shields, Saginaw, n m c sut t t cho t i khi b h c c cch s ng khng lo u. B Shield k cho ti nghe cu chuy n c a mnh: Nm 1937, ch ng ti qua i. Ti r t au kh , c n, v b t u ri vo c nh tng qu n. Ti vi t th cho ng ch c c a mnh, ngi Lenon Roach qu n l cng ty Roach-Fowler, thnh ph Kansas. ng nh n ti vo lm tr 3 Robert Louis Stevenson (1850-1894): Nh vn, nh th Anh, n i ti ng nh t Vi t Nam v i cc tc ph m dnh cho tr em nh Treasure Island ( o chu bu), The Black Arrow (Mi tn en). Tc ph m c a ng c d ch ra hn 90 th ti ng trn th gi i.
  • 24. l i. Tr c , ti lm cng vi c gi i thi u sch c a nh xu t b n World Books cho cc tr ng h c ch ng ti b ti n th tr n v vng nng thn. Hai nm tr c, khi m, ti ph i bn i chi c -t; nhng gi ti tch cp mua tr gp m t chi c xe c v b t u l i cng vi c ngy tr c. Ti c ngh lm vi c s gip ti vi b t n i bu n, nhng d ng nh khng ph i v y. Th m ch ti c m th y mnh khng lm n i vi c li xe v n cm m t mnh. lo m t s ni, sch kh kh bn; v ti ph i ch t v t l m m i nh ng kho n chi ph cho chi c xe, d ch ng ph i l s ti n nhi u nh n g. Ma xun nm 1938, ti tr ng n vng Versailles, Missouri. Nh ng ngi r t t i tn, ng x th t i t ; ti c n v n n ch lc ngh n m c c n vi c t t . Ti ch ng thi t tha g n a. D ng nh y khng ph i l ni dnh cho nh ng ng i lm cng vi c nh ti. Ti s th c d y vo m i sng v ph i i m t v i cu c s ng. Ti s m i th : s khng tr xe, s khng tr ti n thu phng, s s khng c kh e mnh ang c v n nh t nu gi ti nhng l i s khng c l i v i cu c ti n ti n n. Ti bi t l s c ti n n bc s. i u duy i ny cng l m t n i lo. Ti lo em gi mnh s v cng au bu n khi ch cn l i m t mnh v trong t n cng c a suy ngh, ti s khng c ti n lo cho m tang c a mnh. M t ngy n , ti tnh c c c m t bi bo. Nh ng i u tc gi vi t gip ti thot kh i tm tr ng chn ch ng th lng v tuy t v i hn, n cn ti p thm cho ti ngh l c ti p t c s ng. Cho bi t n m t cu trong bi bo y: n t n by gi , ti v n i v i m t ng i bi t nh n th c cc gi tr cu c s ng th m i ngy lun l m t cu c s ng m i. R i ti khm ph ra r ng vi c s ng tr n v n v h t mnh cho hi n t i cng khng qu kh khn. T ng ngy m t, ti b t u h c cch qun i qu kh v khng ngh n tng lai. M i sng, ti u nh c nh b n thn r ng: Hm nay l m t cu c s ng m i. V y l ti chi n th ng chnh b n thn mnh! Ti chinh ph c n i s c m gic c c, s s ng trong c nh thi u th n. Ti r t hi lng v i cu c
  • 25. s ng hi n t i. Trong ti lun trn cu c s ng. Gi y ti bi t khng i u g c th khi n ti s hi hay lo ngh, d cho cu c s ng c a ti Tr c khi Cha ra y nhi t huy t v i cng vi c v tnh yu n nh ng c nh ng no i chng n a. i 30 nm, c l Horace nh n ra gi tr c a hi n t i khi sng tc nh ng v n th sau: H nh phc thay cho m t ng i, v ch nh ng ng i Dm kh ng nh r ng ngy hm nay l ngy c a ring h H s ng th t bnh tm v th t ln trong ni m kiu hnh: Ngy mai ? M c k ! V ti s ng h t mnh cho hm nay. Theo ti, m t trong nh ng bi k ch c a con ng i l t t c chng ta u c khuynh h ng l ng trnh cu c s ng. Thay v ng m nhn khm h ng ang n r tr c hin nh, chng ta l i m v m t v n h ng huy n o tt t n chn tr i xa. T i sao chng ta l i kh d i - kh d i m t cch ng thng n th ? B ng nh ng chim nghi m cu c s ng, Stephen Leacock4 th ng th t: Cu c ng n ng i c a chng ta m i k l lm sao! Khi cn b, ta th ng b t mnh b ng cu ni: Sau ny l n ln, ta s . i u cu chuy n c a n khi l n ln, ta l i ni: Khi no tr ng thnh, ta s . Tr ng thnh r i, ta b o: Sau khi k t hn, ta s . V k t hn xong, ta m mng: n lc c ngh hu, ta s . R i n khi ngh hu, nhn l i cu c i, con ng i ng ngng khi th y d ng nh c m t cn gi l nh cu n tri t t c . V y l ta b l cu c i c a mnh r i, ta khng k p ng m nhn v c m nh n nh ng thi v c a cu c s ng, v cng ch ng cn c h i no n a. Khi hi u ra r ng mnh ph i s ng tr n v n t ng gi , t ng kh c c a hi n t i th qu mu n. Edward S. Evans, m t ng i dn s ng Detroit, v qu lo l ng bu n phi n m sut t t . Sinh ra v l n ln trong c nh ngho kh, Edward S. Evans ki m c nh ng ng ti n u tin t vi c bn bo, r i ng xin ph vi c cho m t c a hng t p ph m. V sau, ng chuy n sang lm ph t cho m t th vi n 4 c th nui s ng 7 mi ng n. D Stephen Butler Leacock (1869 1944): Nh vn, nh kinh t h c n i ti ng ng i Canada.
  • 26. kho n lng nh n c r t t i nhng ng cng khng dm ngh vi c. Ph i sau, ng m i c can m b t n 8 nm u s nghi p c a ring mnh. V i s v n ban u ch l 55 -la vay m n, ng t o nn m t c ngi mang v l i nhu n 20.000 -la m i nm. Th r i m t bi n c x y x y n, m t bi n c khi n cu c i ng thay i h n. Chuy n n khi ng k b o lnh m t kho n ti n l n cho m t ng i b n c a mnh v th t khng may, ng i b n b ph s n. Bi n c ny cha qua, tai h a khc l i p n. Ngn hng ni ng g i ton b s ti n ti t ki m cng b v n . Tai h a ny khng ch khi n ng tr ng tay m cn ri vo c nh n n n. M t kho ng n kh ng l : 16.000 -la! C s c v t qu s c ch u ng c a ng! ng nh l i: Khng n khng ng , ch trong vi ngy, ti g y r c v h c hc h n. Lc ti ch ng bi t n i u g ngoi nh ng n i lo. M t ngy n , khi ang i trn ng, ti ng t x u ngay trn v a h. Cu i cng, ti khng th il i c n a, ph i n m li t gi ng. M i ngy ti l i y u hn. Cu i cng, bc s ni r ng ti ch cn s ng c hai tu n n a. Ti bng hong. Ti ng i vi t di chc, r i quay l i gi ng n m i ngy trt hi th cu i cng. Gi tranh hay lo l ng cng ch ng ch g. Ti ph m c t t c , v i ng . Su t hai tu n li n, ti cha bao gi ng y, u tm h n th thi c hai ti ng lin t c; nhng by gi , ch ng cn g c th lm v ng b n tm tr c a m t ng i s p ch t, ti ng ngon lnh nh m t a tr . S cng th ng m t m i b t u tan bi n. Ti n ngon mi ng v l i tng cn. Vi tu n sau, ti c th dng n ng t i l i. n tu n th su, ti tr l i lm vi c. Ti t ng ki m c 20.000 -la m i nm; nhng gi y ti hi lng v i cng vi c 30 -la m t tu n. Ti h c c m t bi h c. Ti khng cn lo l ng khng cn h i ti c v nh ng g x y ra khng cn e s tng lai n a. Ti d n ton b th i gian, s c l c v nhi t huy t vo cng vi c hi n t i. Cng vi c lm n c a Edward S. Evans hi n r t pht t. Ch trong vi nm, ng tr thnh Ch t ch c a cng ty Evans Products, c m t trn S giao d ch ch ng khon New York t nhi u nm nay. N u b n bay Field - m t ng bay c n Greenland, c th b n s h cnh Evans t theo tn c a ng. Tuy nhin, c th Edward S. Evans s
  • 27. khng bao gi t c nh ng thnh cng nh th n u ng khng h c c cch s ng trong nh ng ngn kn c a th i gian. Dante5 ni: Hy bi t r ng ngy hm nay s khng bao gi tr l i. Th i gian ang tri i v i m t t c chng m t. Ngy hm nay chnh l ti s n qu gi nh t c a chng ta. N l ti s n duy nh t chng ta ch c ch n c. Trn bn lm vi c c a nh vn John Ruskin c m t hn n s, trn n i b t m t t r nt: Ngy hm nay. Tuy khng c hn nh th nhng ti dn m t bi th ln t m gng soi mnh c th nhn vo m i sng. so n k ch n i ti ng ng i n l bi th c a Kalidasa, nh : L I CHO NGY M I Hy s ng tr n v n ngy hm nay! V chnh l cu c s ng, cu c s ng th c s M t ngy i th i gian ng n ng i! Ch a tr n m i i u s th t i ta: Ni m vui tr ng thnh S hnh di n khi hnh ng Nt r c r c a dung nhan. Qu kh ch l m t gi c m V tng lai l m t vi n nh. S ng h t mnh trong hi n t i l lm p m i ngy qua V bi n m i ngy mai thnh ngy ch a chan hy v ng 5 Dante Alighieri (1265-1321): nh th, nh th n h c n i ti ng ng i , tc gi c a ki t tc Th n khc (La Divina Commedia). Dante c xem l ng i c ki n th c bch khoa uyn bc vo b c nh t c a th i i ng.
  • 28. V v y, thot kh i nh ng lo l ng, phi n mu n, i u u tin b n c n ph i lm l: Hy ng ch t nh ng cnh c a s t d n n qu kh v tng lai. Hy s ng v i ngy hm nay, t n d ng t i a 24 gi qu gi c a m t ngy. Sao b n khng t h i b n thn mnh v i tm cu tr l i cho nh ng cu h i sau? 1. Li u ti c ang l ng trnh cu c s ng hi n t i v c mi lo ngh cho tng lai hay m t ng n m t v n h ng huy n o tt t n chn tr i? 2. Li u ti c lm u m ngy hm nay c a mnh b ng nh ng h i ti c v nh ng i u qua? 3. Li u m i sng th c d y, ti c quy t tm s ng tr n ngy hm nay d ng tri t 24 gi m cu c s ng em s n cho ti? 4. Li u ti c th s ng t t hn khi ch n cch s ng trong ngn kn c a hi n t i ny khng? Khi no ti nn b t u ? Tu n sau? . . . Ngy mai? . . . hay Hm nay?
  • 29. 2 ________________________ M t gi i php nhi m mu Thi dm ch p nh n th c t chnh l i u ki n u tin gip b n t ng b c v t qua u suy ngh th c s . th thch m n mang l i v b t - WILLIAMS JAMES l gi i php c a Willis H. Carrier, m t k s ti gi i, ng i tin phong trong ngnh cng nghi p i u ha khng kh, ng i gi i c tr s ng u t p on Carrier n i ti ng th t t i Syracuse, New York. Theo ti, l m t trong nh ng gi i php ha gi i lo ngh h u hi u nh t. Ngi Carrier cho bi t: Khi cn tr , ti lm vi c cho cng ty Buffalo Forge York. Ti c giao nhi m v l p t thi t b lm s ch kh cho m t h th ng tr gi hng tri u -la c a cng ty ph Crystal, Missouri. M c ch c a vi c l p kh c th chy m khng gy h i Buffalo, New a th y tinh Pittsburgh, thnh t ny l lo i b cc t p ch t ng c. Phng php lm s ch kh ny cn r t m i m v ch m i c th nghi m m t l n duy nh t tr c trong nh ng i u ki n r t khc bi t. Nhi m v l n y c a ti thnh ph Crystal n y sinh nh ng kh khn khng th l ng tr c. Ti th c s chong vng khi bi t r ng mnh th t b i, c nh th v a b ai ging m t n vo th i gian di, u. Lng d ti ch ng th no yn c. Su t m t u c ti min man nh ng cu h i, gi i php, th c m c Cu i cng, tr c gic mch b o ti r ng lo l ng khng a ti c ; v th ti v ch ra m t phng cch x l v n n u c a mnh m khng ph i lo l ng. N r t hi u qu . Ti s d ng cng c ch ng-lo-l ng ny
  • 30. trong hn 30 nm. N r t n gi n nn ai cng c th p d ng. Phng cch ny g m 3 b c: B c 1. Ti m nh d n nhn th ng vo v n , hnh dung trong tnh hu ng x u nh t th m i chuy n s ra sao. T t nhin s khng ai b t hay t hnh ti. C chng ti s m t cng vi c hi n t i c a mnh; v r t c th cc ng ch c a ti s ph i h y b chi c my ny v chng ti s m t tr ng kho n u t 20.000 -la. B c 2. Sau khi d on nh ng i u t i t nh t c th x y ra, ti tm cch thuy t ph c b n thn ch p nh n m i chuy n khi c n thi t. Ti t nh : Th t b i ny s l m t n khng may ging xu ng s nghi p c a ti, nhng ti v n c th tm c m t ch lm khc, tuy c th khng t t b ng. V pha nh ng ng ch c a ti th h i u ki n bi t tr c l chng ti ang th nghi m m t phng php m i, v n u th nghi m ny c lm m t c a h 20.000 -la th xem nh l m t kho n chi ph nghin c u c n thi t trong qu trnh tm ra phng php m i. Sau khi hnh dung nh ng chuy n t i t nh t c th x y ra v thuy t ph c b n thn ch p nh n chng trong tr ng h p c n thi t, b ng m t i u v cng quan tr ng x y ra: Ti l p t c c m th y thanh th n m t c m gic m ti khng c c trong nh ng ngy tr c . B c 3. T l c tr i, ti bnh tnh d n ton b th i gian v s c tm cch c i thi n tnh hnh, d a trn nh ng i u t i t nh t m ti th m ch p nh n. Ti c g ng gi m thi u con s thua l 20.000 -la kia. Sau khi tnh ton nhi u gi i php, ti th y r ng n u b thm 5.000 -la n a b b sung th v n thu n c a chng ti s l p m t thi t c gi i quy t. Ban gim c ch p xu t c a ti. V y l thay v cng ty ph i m t i 20.000 -la, chng ti thu v 15.000 -la v b o ton c uy tn v i khch hng. C th ti khng bao gi lm c nh th n u ti c kh kh m l y s lo l ng, b i m t trong nh ng c i m t i t nh t c a vi c lo ngh tri n
  • 31. min l n s tiu di t kh nng t p trung c a ta. Khi lo l ng, chng ta s b phn tn u c v khng th nhin, khi bu c mnh ph i n th chng ta s lo i b a ra nh ng quy t nh sng su t. Tuy i m t v i i u t i t nh t v th m ch p nh n c nh ng t ng t ng m h v vo m t v th c th t p trung cao vo v n Chuy n x y ra t nhi u nm v tr c nhng php ny b i tnh hi u qu c a n. Nh b n th y t b n thn c a mnh. n gi , ti v n p d ng gi i y, by gi ti c th vui s ng m khng ph i kh s v cn b nh lo u. D i gc tm l, chng ta hon ton c th hi u c v sao cng th c mu nhi m c a Willis H. Carrier l i c gi tr v thi t th c nh n r i ro n v y. Khi dm m c cao nh t, chng ta s thot kh i m my m m n i lo l ng ging ra tr c m t chng ta. Khi , t m nhn c a chng ta tr nn sng r c a mnh, v i di n v ch p u c chng ta c s t nh to nh n bi t ch ng tm cch thot kh i tnh tr ng kh khn. V l lc gi i php t i u xu t hi n. Gio s William James, cha c a ngnh tm l h c ng d ng, qua it nm 1910. Nhng n u cn s ng v bi t r ng c m t gi i php ng ph v i i u t i t nh t ny, h n ng s nhi t li t ng h . Ti dm kh ng nh i u ny l v chnh ng ni v i cc sinh vin c a mnh r ng: Cc b n hy s n sng n nh n nh ng i u t i t nh t b i thi dm ch p nh n th c t chnh l i u ki n th thch m n mang l i v b t H c gi Lm Ng u tin gip b n t ng b c v t qua u suy ngh th c s . ng6 c a Trung Qu c cng by t ki n tng t trong quy n sch mang tn The Importance of Living (T m quan tr ng c a cch s ng). Theo ng: C m gic thanh th n ch th c s xt d i gc tm l, i u ny n khi ta bi t ch p nh n i u t i t nh t. Theo ti, ng ngha v i m t s gi i phng nng l ng. Qu th c l nh v y! Khi ch p nh n nh ng i u t i t nh t, chng ta s khng cn g m t. V hi n nhin, i u cng c ngha l chng ta s c c may c l i t t c ! Th nhng, hng tri u ng i h y ho i cu c s ng c a mnh trong s 6 in lo n, t c Lm Ng ng (1895 -1976): nh vn n i ti ng c a Trung Qu c. ng c xem nh m t h c gi c cng l n trong vi c gi i thi u vn ha Trung Qu c ra th gi i qua nh ng tc ph m ng vi t b ng ti ng Anh v ngh thu t, vn ha hay nhn sinh quan c a ng i Trung Qu c.
  • 32. t i ch v khng dm nhn th ng vo th c t , khng ch u ch p nh n nh ng i u t i t nh t v cng khng mu n n l c c i thi n tnh hnh. Thay v c g ng tm cch gi i quy t, h l i m chm trong nh ng cn xung t d d i c a c m xc r i cu i cng tr thnh n n nhn c a cn b nh c tn l tr m c m. Ti cng bi t thm m t ng i n a p d ng thnh cng gi i php k di u c a Willis H. Carrier m i khi anh ta g p r c r i. l m t thng nhn kinh doanh xng d u New York. ng y k l i cu chuy n c a mnh: Tr c ti lun ngh r ng chuy n t ng ti n ch x y ra trong phim nh. V y m ti b t ng ti n th c s ngoi i! Chuy n l th ny: Cng ty kinh doanh xng d u m ti i u hnh c kh nhi u xe b n. Ngy , php lu t th i chi n quy nh r t kh t khe v l ng d u chng ti c php bn cho m i khch hng. C v nh m t vi ti x xe b n giao thi u d u cho khch, r i em bn ph n n b t c cho cc m i ring. Nhng ti khng h hay bi t g v vi c ny. Ti ch pht hi n ra khi m t ngy, c ng i t xng l thanh tra chnh ph n g p v yu c u ti ph i tr ti n i l y vi c h n s m i nh ng v giao d ch phi php ny. H n c trong tay b ng ch ng v nh ng vi c lm sai tri c a cc ti x cng ty ti, v d a n u ti khng ch p nh n th h n s giao cc ch ng c cho Phng cng t Qu n. T t nhin ti hi u r ng c nhn ti khng vi c g ph i lo s hay t nh t ti cng t nh v i b n thn nh th . Nhng ti cng bi t r ng m t doanh nghi p ph i ch u trch nhi m tr c php lu t v nh ng vi c lm c a nhn vin. N u v vi c b a ra ta v b phi by trn bo ch, nh ng ti ng x u c th h y ho i vi c lm n c a ti. M ti l i r t t ho v cng ty c a mnh b i cch y 24 nm, chnh cha ti gy d ng nn s n nghi p ny. Ti lo l ng n sinh b nh! Ti khng n khng khng ng su t 3 ngy li n v kh s v i nh ng suy ngh lu n qu n. Ti nn t lt 5.000 -la theo l i h n vi vnh hay b o h n c vi c i m lm ci vi c b i ? D ti ch n cch no, k t qu cng ch l nh ng cn c m ng. Sau , vo m Ch nh t, ti tnh c c m quy n sch c t ng khi tham gia l p h c v Ngh thu t ni tr c cng chng c a Carnegie. Ti gi ra c,
  • 33. v khi c n cu chuy n Hy i m t v i nh ng i u t i t nh t c a Willis H. Carrier, ti t h i: N u mnh nh t quy t khng tr ti n v tn t ng ti n s giao cc b ng ch ng cho Phng cng t Qu n th i u t i t nh t c th x y ra l g?. Vi c kinh doanh c a mnh s b h y ho i l i u t i t nh t c th x y ra. Khng th c chuy n mnh b i t. T t c nh ng g c th x y ra ch l cng vi c lm n s suy s p n u v vi c b a ln bo ch. Sau ti t nh : c r i, vi c kinh doanh k nh khng th ti p t c. V y th sao? C th khi mnh ph i i tm vi c. i u ny cng khng thnh v n . Mnh kh rnh v d u m t s hng ch c s vui v nh n mnh vo lm. Ti b t u c m th y kh hn. N i lo s u m eo ng ti su t 3 ngy qua vi i i cht. Ti tr n tnh l i V ti h t s c ng c nhin nh n ra mnh l i c th suy ngh thng thong! Khi ti ang ngh cch tm ra gi i php, t nhin m t ngh hon ton m i n y ra trong u ti: N u ti k ton b s vi c cho lu t s c a mnh, c th anh y s tm ra m t cch ti cha ngh t i. Ti bi t nghe c v ng ng n khi ni r ng ti ch ng m y may ngh t i i u ny nhng th c s l tr c ti u c suy ngh g m ch bi t lo l ng thi! Ngay l p t c ti quy t vi c u tin s lm vo sng hm sau l nh n g p lu t s c a mnh. Sau , ti ln gi ng v ng say nh ch t! Sng hm sau, l i khuyn c a lu t s l ti nn n g p Cng t vin c a Qu n v ni h t s th t. Ti lm y nh th . Ni xong, ti r t ng c nhin khi c v Cng t vin cho bi t th o n t ng ti n ny di n ra trong nhi u thng nay v k t xng l thanh tra chnh ph y th c ch t l m t tn l a o ang b c nh st truy n. Th t nh nhm khi nghe c t t c chuy n ny sau khi t giy v b n thn su t 3 ngy m, trn tr xem c nn n p 5.000 -la cho tn l a o chuyn nghi p y khng! Sau vi c ny, ti h c c m t bi h c nh ph i im tv iv n i. By gi , b t c khi no p l c khi n mnh ph i lo l ng, ti m ti g i l: Cng th c c xa c a Willis H. Carrier. u p d ng ci
  • 34. N u b n v n cn nghi ng v gi i php c a Willis H. Carrier th h n b n v n cha hi u n m t cch t ng t n. Sau y l cu chuy n c a Earl P. Haney, s ng t i Winchester, Massachusetts. Chnh ng k cho ti nghe cu chuy n ny vo nm 1948 t i khch s n Staler Boston. ng ni: Vo nh ng nm 1920, ti r t lo l ng v cc v t lot ang t n cng mng d dy c a mnh. M t m, ti b xu t huy t d dy r t nhi u. Ti v i lao m t b nh vi n lin k t v i Tr ng y khoa thu c n i h c Ty Nam Chicago. Ba bc s, trong c c m t chuyn gia n i ti ng v vim lot, u ni r ng tnh tr ng c a ti l v phng c u ch a. T 80 k, ti s t cn ch cn 41 k v y u n m c cc bc s th m ch khng cho ti c ng tay. Ti s ng b ng b t ki m v m t tha kem s a m i gi . M i ngy hai l n vo bu i sng v bu i t i, y t u ph i lu n m t ng cao su vo d dy ti ht ra ngoi nh ng g cn cha tiu ha h t. Vi c ny ti p di n trong nhi u thng Cu i cng, ti t nh : Nghe y, Earl Haney, n u pha tr c my khng cn g ngoi m t ci ch t d n mn th my hy t n h ng nh ng g t t p nh t trong qung th i gian ng n ng i cn l i. My v n lun mu n tr c khi ch t c du l ch kh p th gi i; v y hy th c hi n ngay i!. Khi nghe ti ni s s c. Khng th i du l ch vng quanh th gi i, cc bc s c a ti b c! H cha bao gi nghe ni c nh bo n u ti c n m t vi c nh th . H i vng quanh th gi i th s ph i chn xc ngoi bi n. Ti tr l i: S khng c chuy n y u. Ti h a v i ng i thn l s yn ngh trong ngha trang gia nh Broken Bow, Nebraska. V th , ti s mang theo m t chi c quan ti. Ti t mua m t chi c quan ti r i th a thu n v i cng ty tu bi n mang theo chi c quan ti v n u ti ch t, h s b o qu n thi th ti trong ngn l nh cho n khi con tu quay v n c. Ti kh i hnh chuy n i, lng ng p trn tinh th n c a ng gi Omar: Hy t n h ng t t c nh ng g chng ta c th tr i qua,
  • 35. Tr c khi n m xu ng v ho thnh Ct b i: Ct b i l i tr v Ct b i, v d i Ct b i kia, Ch ng c r u, ch ng c l i ca, v cng ch ng c K t thc! Lc b c ln chi c tu hi n c T ng th ng Adams v phng Los Angeles v ti n ng, ti c m th y kh e kho n hn. D n d n, ti b h n vi c dng b t ki m v thng d dy. Ch ng bao lu, ti n m t t c cc lo i th c n - th m ch c nh ng mn tr n l l m c a cc a phng. Nhi u tu n tri qua, ti cn ht c lo i x-g en di v u ng s- a. Ti t n h ng cu c s ng nhi u hn nh ng g ti lm trong nhi u nm! Chuy n i g p ph i nh ng tr n gi ma v bo to m ch ring n i khi p s v n cng a ti vo quan ti. Nhng ti khng th y khi p s m cn tm th y ni m vui thch l n lao t ton b chuy n phiu lu ny. Ti chi r t nhi u tr chi trn boong tu, ca ht, k t b n, th c m. Khi n Trung Qu c v vi c m mnh t ng v i s ngho i n im th i phng nn a , ti nh n ra r ng nh ng lo toan v cng nh v n cn l thin ng n u em so snh ng. Ti ch m d t nh ng lo l ng v ngha v c m th y kh e kho n h n. Khi tr l i M , ti tng cn hn 40 k v g n nh qun r ng mnh t ng b lot d dy. Cha bao gi trong kh e hn th . Ti quay l i lm vi c v cha b i ti c m th y m m t l n no cho t i by gi . Earl P. Haney ni v i ti r ng by gi anh y nh n ra r ng mnh p d ng cc quy t c ch ng n i lo u c a Willis H. Carrier, d khng h hay bi t. u tin, ti t h i: i u t i t nh t c th x y ra l g?. Cu tr l i l ci ch t. Th hai, ti chu n b tinh th n n nh n ci ch t. Ti ph i n nh n n. Khng cn l a ch n no khc. Cc bc s ni tr ng h p c a ti h t hy v ng.
  • 36. Th ba, ti c g ng c i thi n tnh hnh b ng vi c t n h ng nh ng i u t t p nh t trong qung th i gian ng n ng i cn l i. N u sau khi ln tu, ti v n cn m kh kh m i lo l ng, th ch c ch n trn hnh trnh tr v , ti n m g n trong quan ti. Nhng ti th gin ti qun m i r c r i. V chnh s th thi c a tm h n em l i ngu n nng l ng d i do v th c s n c u s ng ti. V y, n u b n ang lo l ng v v n g, hy p d ng gi i php k di u c a Willis H. Carrier b ng cch th c hi n 3 i u sau: 1. T h i b n thn: i u t nh t c th x y ra l g?. 2. Chu n b tinh th n ch p nh n i u t i t nh t. 3. N l c c i thi n tnh tr ng x u nh t.
  • 37. 3 ________________________ Tc h i c a nh ng n i lo Sai l m l n nh t c a cc th y thu c l c g ng ch a tr ph n th xc m khng c g ng c u ch a tinh th n c a ng i b nh; h qun r ng tinh th n v th xc lun i i v i nhau! - TRI T GIA PLATO Vo m t bu i ti cch y nhi u nm, m t ng i hng xm thc gi c ti cng gia nh i tim v c-xin phng b nh n rung chung c a, u ma. Anh ta ch l m t trong s hng nghn tnh nguy n vin i g c a t ng nh trong kh p thnh ph New York. Vo th i i m y, lc no cng c hng ch c nghn ng i s hi gi li n c tim v c-xin. Cc tr m tim phng khng ch b nh vi n m cn cc tr m c u h a, b nh tim v c-xin cho m i u l nguyn nhn c a t t c s h i h ny? Tm ng i trong thnh ph u ma v hai trong s h York ch t v cn b nh D ti s ng nh ti c m t i t t c cc n c nh st v cc nh my cng nghi p l n. Hn 2.000 bc s v y t lm vi c t t b t c ngy l n m ng i. ng x p hng hng m c ch t. Hai trong s g n g n tm tri u dn s New u ma. New York r t nhi u nm nhng cha t ng c ai nh n chung c a c nh bo v b nh u lo m t cn b nh trong cng kho ng th i gian gy ra thi t h i g p 10.000 l n so v i b nh u ma. Khng c ai rung chung c a nh ti c nh bo r ng c 10 ng i s ng M l i c m t ng i b suy nh c th n kinh v nguyn nhn c a a s cc tr ng h p ny l do lo l ng qu m c v mu thu n trong c m xc.
  • 38. Khi ni v tc h i c a ch ng lo u, bc s Alexis Carrel, ng i t ng o t gi i Nobel v Y h c ni r ng: Nh ng ng i khng bi t cch ch ng l i u lo th ng ch t tr . Cn theo bc s O. F. Gober, Bc s tr ng c a Hi p h i B nh vi n Gulf, Colorado v Santa Fe, th ch c n s ng m khng cn ph i s hi hay lo ngh th 70% ng i b nh c th t ch a kh i b nh cho mnh. Nguyn do l v n i s hi khi n chng ta lun lo ngh. Vi c suy ngh th ng xuyn gy ra tnh tr ng cng th ng u c, nh h ng tr c ti p dy th n kinh i u khi n cc b ph n khc nhau trn c th , n cc c bi t l d dy. N l nguyn nhn c a nh ng cn b nh nh kh tiu, vim lot d dy, r i lo n nh p tim, au u, ch ng t li t, v.v. Ti n s Joseph F. Montague, tc gi cu n sch Nervous Stomach Trouble ( au d dy do suy nh c th n kinh), kh ng b nh vim lot d dy khng ph i l do ch nh: H u h t cc tr ng h p m c n m do chnh suy ngh c a chng ta. V m t i u quan tr ng n a l di n ti n c a b nh ty thu c vo di n bi n thng tr m c a c m xc. K t lu n c ch ng minh qua m t nghin c u c th c hi n trn 15.000 b nh nhn ang c i u tr ch ng au d dy khng th dng c s y h c Mayo Clinic7. C n 4/5 s tr ng h p l gi i nguyn nhn gy b nh. Cho u n by gi , ng i ta v n cho r ng s hi, lo u, on ght, ch k qu ng v tnh tr ng b t l c tr c vi c thch ng v i cu c s ng th c t i m i l cn nguyn c a b nh ny. Trn th c t , b nh vim lot d dy c th gy ch t ng i. Theo t p ch Life, vim lot d dy trong danh sch cc b nh hi m ngho m con ng i ang ph i ng ng th 10 u. T i cu c g p m t th ng nin c a Hi p h i D c s v Bc s ph u thu t Hoa K, bc s Harold C. Habein ng ti n hnh trn nhm c m t bi pht bi u cng b k t qu m t nghin c u m i t ng g m 176 nh i u hnh kinh doanh c tu i trung bnh l 44,3. K t qu cho th y hn m t ph n ba trong s ny m c ph i m t trong ba lo i b nh ph bi n nh ng ng i ph i s ng trong tr ng thi p l c cao l b nh au tim, vim lot ng tiu ho v cao huy t p. Th ngh m xem - 1/3 cc nh i u hnh kinh doanh ang ph i v t l n v i b nh au tim, vim lot d dy v cao huy t p khi cha 7 y 45 tu i! M t ci gi qu t cho s Mayo Clinic: T p on y t n i ti ng c a M , c tr s chnh t t i Rochester, Minnesota, Hoa K. c pht tri n t m t phng khm ngo i tr thnh l p t nm 1889, n nay, ngoi cc b nh vi n v trung tm nghin c u y h c, Mayo Clinic cn c tr ng i h c v cc t p ch y khoa.
  • 39. thnh t! Ni ng hn th h cha ph i l nh ng ng i thnh th xem m t ng i l thnh t th c s . Lm sao c t khi anh ta ph i tr gi cho nh ng thng ti n trong kinh doanh b ng vi c chu c l y m t cn b nh hi m ngho? Sau cng, m t ng i s nh n l i g n u anh ta c c th gi i nhng l i m t i s c kh e c a mnh? Cho d s h u c th gi i th anh ta cng ch n c ba b a m t ngy v ng trn m t chi c gi ng m i t i m thi. B n th y y, b t c nhn vin m i toe no cng c c i u v c l cn n c ngon mi ng hn, ng yn gi c hn m t gim c y quy n l c. Th t lng, ti th lm m t ng i v t v i thu nh p bnh th ng hn l c g ng i u hnh m t cng ty ng s t hay m t nh my thu c l Vi t n y, ti ch t nh r i t h y ho i s c kh e c a mnh n ch m t hng thu c l n i ti ng th gi i au tim khi ang th gin cht t trong m t khu r ng -la v ch t thnh tu i 45. tu i 61. C l ng nh i cu c t t v Canada. ng ta ki m hng tri u i mnh t c ci g i l t trong kinh doanh. Tuy nhin, theo nh gi c a ti, nh kinh doanh thu c l n i ti ng v i ti s n hng tri u -la cha thnh cng b ng m t n a cha ti - m t nng dn vng Missouri qua M t n a s gi ng i tu i 89, khng ti n b c. B nh vi n Mayo dnh cho nh ng ng i g p cc v n kinh. Tuy nhin, khi dng knh hi n vi v i bo th n kinh c a nh ng ng i ny khi h phng qua ic cl n v th n nghin c u cc t i, trong h u h t cc tr ng h p k t u cho th y chng hon ton kh e m nh nh t bo th n kinh c a Jack Dempsey8. qu V n v th n kinh c a h khng xu t pht t s thoi ha cc t bo th n kinh, m chnh l t nh ng lo l ng, chn ch ng, s th t b i v khng dm i m t v i c m gic b thua cu c. Tri t gia Plato9 t ng ni: Sai l m l n nh t c a cc th y thu c l c g ng ch a tr ph n th xc m khng c g ng c u ch a tinh th n c a ng i b nh; h qun r ng tinh th n v th xc lun i i v i nhau!. Y h c ph i m t b t 8 n 2.300 nm nh n ra chn l ny. Hi n nay, chng ta ch m i u pht tri n m t ngnh y h c mang tn psychosomatic - m t ngnh i u tr cng Jack Dempsey (1895 - 1983): V n ng vin quy n anh ng i M , v ch cc gi i u quy n anh h ng n ng t nm 1919 n nm 1926. Dempsley c phong cch hi u th ng v c nh ng c m m nh nh tr i ging khi n anh tr thnh m t trong nh ng v n ng vin quy n anh n i ti ng nh t trong l ch s . 9 Platon (kho ng 427-347 TCN): Nh tri t h c c i Hy L p, c xem l thin ti trn nhi u lnh v c (siu hnh h c, nh n th c lu n, m h c, o c, chnh tr , gio d c). T t ng tri t h c c a Plato nh h ng t i h u h t cc nh tri t h c v sau. Cng v i th y ng l Socrates, Plato c xem l tri t gia v i nh t m i th i i.
  • 40. lc c th xc v tinh th n. lo i b nh n lc chng ta ph i lm nh th b i y h c ngy nay c ph n l n cc cn b nh nguy hi m b t ngu n t nh ng m m b nh h u hnh u ma, b nh t , s t vng da cng hng ch c cn b nh khc c p i sinh m ng c a hng tri u ng i. Nhng y h c v n cha c kh nng ch a tr nh ng t n thng v th ch t v tinh th n khng b t ngu n t nh ng m m b nh h u hnh m t nh ng c m xc lo u, s hi, on ght, chn ch ng v th t v ng. Tc h i c a nh ng cn b nh ny ang ngy m t gia tng v lan r ng v i t c ng c nh bo. C 6 ng i c g i tuy n qun trong Th chi n th hai th c m t ng i b lo i v m c ph i cc b nh v tinh th n. u l nguyn nhn c a tnh tr ng r i lo n th n kinh? Khng ai c th cu tr l i y a ra m t . Nhng r t c th , trong nhi u tr ng h p, n i lo u v s s hi l m t trong nh ng tc nhn ch y u. Khi m t c nhn lo l ng, phi n mu n v khng th ch u c ngh ch c nh, ng i th ng t c t xung quanh v thu mnh trong th gi i o t t t c cc m i lin h v i mi tr ng thot kh i n i lo l ng c a mnh. Lo u c th khi n m t ng i c th ch t kh e m nh nh t b nh ch trong m t th i gian ng n. T ng Grant pht hi n ra i u ny trong nh ng ngy cu i cng c a cu c n i chi n M . Cu chuy n nh sau: T ng Grant bao vy Richmond su t chn thng, khi n cho qun c a T ng Lee r i lo n v b c t ngu n lng th c. Qun on no cng c hi n t ng o ng. M t s binh s t ch c c u nguy n; binh lnh ch bi t ku than, khc lc trong tnh tr ng ho ng lo n. Chi n tranh s p k t thc. T ng Lee cho phng h a cc kho bng v thu c l Richmond, t kho v kh r i rt kh i thnh ph vo ban m khi nh ng m chy b c l a ngn ng t ln b u tr i en s m. T ng Grant ro ri t u i theo, n n vo c hai bn m n s n v t pha sau c a qun ly khai, trong khi k binh c a T ng Sheridan ch n nh ng tr c, ph h ng ng ray v b t gi cc on tu ti p t . Vo th i kh c cng th ng ny c a cu c chi n, T ng Grant g n nh ha m v m t cn au u kh ng khi p. ng bu c ph i d ng l i pha sau on qun truy kch v ngh t m trong m t trang tr i. Sau ny ng k trong h i k: C n c nng v m t c, sau. m, ti ngm chn trong p m t c ln c tay v sau gy, hy v ng s kh e l i vo sng hm
  • 41. Sng hm sau, ng bnh ph c nhanh chng, nhng khng ph i do tc d ng c a b t m t c m b i m t k binh phi ng a Lee. Lc vin s quan a th n mang theo l th xin n g p, ti v n ang au u hng c a T ng u kinh kh ng, nhng ngay sau khi bi t n i dung b c th, ti l p t c kh e l i. T ng Grant k l i nh th . R rng l chnh nh ng lo l ng, cng th ng v xc c m c a T ng Grant khi n ng b nh. V ng kh i b nh ngay khi nhn th y chi n th ng. B y mi nm sau, Henry Morgenthau, Jr., B tr ng B ti chnh d i th i Franklin D. Roosevelt cng nh n th y s lo l ng c th khi n ng chng m t. Trong nh t k, ng vi t r ng mnh v cng lo l ng khi T ng th ng quy t nh mua t i 4.400.000 thng la m ch trong m t ngy nh m lm tng gi b t m: Ti th c s th y chong vng tr c di n ti n c a s vi c. Ti v nh v ln gi ng n m m man su t hai gi li n. Ring ti, n u mu n c nh c nh v nh ng tc ng tiu c c c a lo l ng, th m ch ti cng ch ng c n ph i nhn sang nh hng xm; d trong cn h m t ng i b ch ng suy th n kinh, v m t ng i khc i di n v i nh ti l cn h bn c nh lo l ng n m c m c b nh i tho ng. (M i khi th tr ng ch ng khon s t gi m, l ng ng trong mu v n c ti u c a anh ta l i tng v t!). Ch c n nhn ngay vo cn phng ni ti ang ng i vi t quy n sch ny, n v n cn r t nhi u th g i nh v ng i ch c qua i v qu lo u. Lo l ng cng c th khi n b n ph i ng i xe ln do b nh th p kh p v vim kh p. Bc s Russell L. Cecil, m t chuyn gia n i ti ng th gi i trong lnh v c vim kh p, ch ra b n nguyn nhn ph bi n nh t gy ra cn b nh lm cho r t nhi u ng i ph i kh n kh ny: 1. v hn nhn 2. R c r i v kh ng ho ng ti chnh 3. C n v lo l ng 4. B t mn ko di T t nhin, b n i u ny khng ph i l nh ng nguyn nhn duy nh t. C nhi u lo i vim kh p v m i lo i do nh ng nguyn nhn khc nhau gy nn. Nhng, xin nh c l i r ng y l b n nguyn nhn ph bi n nh t. Ch ng h n, trong th i k suy thoi kinh t ,
  • 42. m t ng i b n c a ti b khnh ki t n m c gia nh anh b cng ty kh t c t ngu n cung c p gas v ngn hng th phong t a ti kho n th ch p mua nh. V y l b ng nhin v anh b th p kh p v d thu c thang i u tr c n th n, cn b nh c a ch v n khng thuyn gi m cho t i khi tnh hnh ti chnh c a h c d u hi u c i thi n. Lo l ng th m ch cn c th l nguyn nhn gy su rng. Bc s William I. L. McGonigle pht bi u tr c Hi p h i Nha khoa Hoa K: Nh ng c m xc kh ch u nh lo l ng, s hi, b c b i c th lm gi m l ng canxi trong c th v gy su rng. ng k r ng m t b nh nhn c a ng c m t hm rng tuy t v i, nhng r i v c a ng i n ng y b nh t ng t v ng i ch ng v cng lo l ng tr c b nh tnh c a v . Trong 3 tu n ng i v n m b nh vi n, ng i ch ng c thm 9 chi c rng su 9 chi c rng su v lo l ng! B n bao gi g p m t ng i c tuy n gip pht tri n qu m c cha? Ti t ng g p nh ng ng i nh th v c th kh ng nh r ng h c th ng xuyn run r y v rng mnh nh ng i s p ch t v y - v qu l kh nng ny hon ton c th x y ra. tuy n gip, tuy n i u khi n ho t tim l v ng c a c th h ti t ra qu nhi u hoocmon. N lm p nhanh hn v khi n ton b c th nng b ng ln nh m t l l a. N u khng c ch a tr k p th i, b nh nhn c th t vong v s c nng n i t ng. Ti c m t ng i b n b m c ch ng ny v c l n cng anh n Philadelphia xin ki n bc s Israel Bram, m t chuyn gia n i ti ng c 38 nm kinh nghi m. Trong phng ch c a bc s Bram, ti c th y l i khuyn ng cho sn vo t m g l n treo trn t ng nh sau: TH GIN V NGH NGI Cch t t nh t th gin v ngh ngi l tm n: Tn gio, gi c ng , m nh c v ti ng c i. Tin vo Th ng H c cch ng ngon gi c; Yu m nh c Nhn vo m t tch c c c a cu c s ng. Khi , b n s c s c kh e v h nh phc. Khi b n ti vo khm b nh, cu u tin ng h i anh y l: Anh lo l ng i u g m n ni n i ny?. R i ng c nh bo r ng n u khng ch u g t b lo l ng th anh y cn c th g p thm nhi u r c r i n a v tim m ch, lot d dy, ti u ng... V bc s ti gi i
  • 43. ny ni: T t c nh ng b nh ny u c h hng v i nhau, chng l anh em r t g n c a nhau. Ngi sao i n nh Merle Oberon cng ni v i ti r ng c lun trnh lo u v c bi t n c th h y ho i th qu gi nh t c a m t n di n vin: nhan s c. C k l i: Khi b t m it Lun u b c vo ngh di n vin, ti r t lo l ng v s hi. Ti n n v ang c g ng tm vi c, nhng l i khng quen bi t ai n. Ti c g p m t vi nh s n xu t phim, nhng khng ai tuy n ti; trong khi , s ti n t i mang theo b t u c n. Su t hai tu n, ti ch s ng b ng bnh quy v n c l c. Lc y ti khng ch lo l ng m cn b i n a. Ti t nh : C th mnh l m t con ng c. C th mnh s khng bao gi c c h i tr thnh di n vin. Suy cho cng, mnh ch ng c kinh nghi m g, mnh cha c ng phim bao gi . Mnh c g u ngoi m t v ngoi tng i a nhn?. Ti n tr c gng. V khi nhn vo , ti nh n ra s lo l ng ang tn ph gng m t mnh m t cch gh g m! Ti th y nh ng n p nhn l m xu t hi n. Ti th y bi u hi n c a u lo. Th l ti quy t nh: Ph i d ng l i ngay! Mnh khng c lo l ng n a. L i th duy nh t hi n nay c a mnh l gng m t, v lo l ng s h y ho i n. R t t th c th lm phai tn nhan s c ph n nhanh nh s lo l ng. N khi n gng m t anh l i, quai hm b nh ra v n p nhn l r. N t o ra s c m t cau c th ng xuyn, lm tc b c v th m ch cn gy r ng tc trong m t s tr ng h p. N cng h y ho i ln da v lm xu t hi n nh ng m n nh t v m n Lo l ng cng l nguyn nhn hng ph m gy t vong hng ch t trong chi n u . u gy ra b nh tim. Ngy nay, b nh tim l th Hoa K. Trong Th chi n th hai, g n 1/3 tri u ng i M u. l m t con s r t l n, nhng so v i s ng i ch t v b nh tim trong th i gian y th n cn t hn nhi u: hai tri u ng i b b nh tim l y i sinh m ng v m t tri u trong s l do u lo v s ng d i p l c cng th ng. ng v y, b nh tim chnh l m t trong nh ng l do khi n bc s Alexis Carrel k t lu n: Nh ng ng i khng bi t ch ng l i lo u th ng ch t s m.
  • 44. Cn William James10 th cho r ng: Cha c th tha th cho t i l i c a chng ta, nhng h th n kinh th khng. C th b n s kinh ng c khi bi t r ng s ng i M t t m i nm nhi u hn t ng s ng i ch t v nm cn b nh truy n nhi m ph bi n nh t. T i sao v y? Ph n l n cu tr l i l: v Lo l ng. Khi mu n tra t n t nhn, cc quan l i Trung Hoa tn b o ngy xa th ng cho tri tay chn t nhn l i r i b t ng i d i cc ti n c treo trn cao. T ng gi t n c nh xu ng. . . t ng gi t. . . t ng gi t. . . u u c ngy l n m. Ch ng m y ch c, nh ng gi t n c nh tnh s tr thnh nh ng nht ba b n ng tr ch v lm n n nhn pht in. Cch tra t n ny cng c s d ng trong cc tr i t p trung ta n d gio Ty Ban Nha th i Trung c v c d i th i Hitler. Lo l ng cng gi ng nh ng gi t n c u u y; v t ng gi t, t ng gi t, t ng gi t lo l ng c th khi n ng i ta pht in v t t . Khi cn l m t c u b s ng ng i l n k v ng n l a vng nng thn Misouri, ti s ch t khi p khi nghe a ng c c a th gi i bn kia. Nhng d ng nh khng ai bi t v ng n l a c a nh ng n au th xc cng c c m nh ng ng i hay lo u trong th gi i ny ang ph i ch u ng. Ch ng h n, n u b n l ng i lo l ng kinh nin, m t ngy no c th b n s ph i bi t i di n v i s hnh h kh ng khi p nh t m nhn lo i t ng n: ch ng au th t ng c. B n c yu qu cu c s ng ny khng? B n c mu n c s ng lu v kh e m nh khng? N u b n tr l i c th l i khuyn c a bc s Alexis Carrel c th gip b n: Nh ng ai gi th c tinh th n th thi ngay gi a nh ng xo tr n c a nh p s ng hi n i u c kh nng mi n nhi m tr c cc cn b nh tinh th n. Li u b n c gi c tinh th n th thi ngay gi a nh ng xo tr n c a nh p s ng hi n i? N u b n l m t ng i kh e m nh bnh th ng, cu tr l i l: C. Ch n ch n l nh v y, b i h u h t chng ta 10 u m nh m hn mnh t ng. Chng ta c nh ng n i l c William James (1842 - 1910): Nh tm l h c v tri t h c tin phong ng i M , tc gi c a nh ng quy n sch c t m nh h ng v khoa h c tm l, tm l h c gio d c, tm l h c tr i nghi m tn gio, ch ngha th n b cng nh tri t h c v ch ngha th c d ng.
  • 45. ti m n m b n thn ta cng cha hi u h t. Nh Thoreau ni trong tc ph m Walden b t h c a ng: Ti cha t ng bi t n m t i u no ng ph n khch hn kh nng khng th ph nh n c a con ng i trong vi c nng cao cu c s ng b ng nh ng n l c c th c. . . N u m t ng i t tin theo u i c m c a mnh v n l c s ng theo cch m mnh mong mu n, ng i s t c thnh cng b t ng vo nh ng th i i m t ng ch ng nh khng th . Ch c ch n r t nhi u c gi c a quy n sch ny cng c ch v n i l c m nh m nh Olga K. Jarvey s ng t i Coeur d Alene, Idaho. C nh n ra mnh c th xua tan n i lo l ng, ngay c trong hon c nh bi th m nh t. Ti tin ch c r ng c b n v ti cng c th lm c i u y n u chng ta p d ng nh ng chn l c xa, r t c xa c vi t trong quy n sch ny. y l cu chuy n Olga K. Jarvey vi t cho ti: Cch y 8 nm r i, ti ch ng khc no b k t n t hnh b ng m t ci ch t t t , au n v cn b nh ung th. Cc bc s gi i nh t n c Clinic xc nh n b n n y. Ti Mayo pha cu i con ng, th n ch t tm c ti! Nhng ti cn qu tr , ti khng mu n ch t! Trong cn tuy t v ng, ti g i i n cho bc s c a mnh Kellogg. ng nng n y c t l i ti v trch m ng: Chuy n g v y, Olga, chu khng c m t cht ch chi n no sao? Ch c ch n r i, chu s ch t n u c ti p t c khc lc th ny. l chu g p ph i i u r t t i t . c thi nhng hy Qu ng h t lo l ng i! V hy lm i u g Nh ng l i nh c nh u ng i m t v i th c t ! c i thi n tnh hnh!. y m ra cho ti m t con ng v ngay lc y, ti c m t l i th , m t l i th ng m vo mu th t r ng: Ti s khng lo l ng n a! Ti s khng khc n a! V d b t c i u g x y ra, ti s chi n th ng. Ti s S NG!. H i y, th i l ng tr x ph bi n trong tr ng h p nguy k ch nh th l 10 pht r i m i ngy v ph i lm trong 30 ngy lin ti p. Ng i ta i u tr cho ti 14 pht r i m i ngy, trong 49 ngy; v m c d thn hnh c a ti g y mn ch cn da b c xng, d chn ti n ng nh ch, ti v n khng lo l ng! Ti khng khc m t l n no n a! Ti m m c i! mnh ph i m m c i. ng v y, th c s l ti p
  • 46. Ti khng ngy th n m c ngh r ng ch c n m m c i l c th ch a lnh ung th. Nhng ti tin r ng m t tr ng thi tinh th n vui v s gip c th ch ng l i b nh t t. D sao, ti c tr i nghi m m t trong nh ng cu c tr li u ung th th n k. Ti cha bao gi th y kh e m nh nh trong m y nm g n y, t t c l nh l i khuyn trn y ch th c t : Qu ng h t lo l ng i; v lm i u g u tranh: Hy im tv i c i thi n tnh hnh!. Ti mu n k t thc chng ny b ng cch nh c l i l i c a bc s Alexis Carrel: Nh ng ng i khng bi t ch ng l i lo u s ch t s m. Cc tn c a nh tin tri Mohammmed th ng xm ln ng c mnh nh ng l i d y trong kinh Koran. Ti cng mu n n i dung chnh c a chng sch ny c kh c su trong tm kh m m i b n c: Nh ng ai khng bi t ch ng l i lo u s ch t l ng i ch t s m!. B n c ch c r ng bc s Carrel khng ph i ni v b n?
  • 47. TM T T PH N M T CC NGUYN T C C B N LO I B S LO L NG NGUYN T C 1: Hy s ng v i ngy hm nay, ng b n tm n qu kh v lo l ng v tng lai. NGUYN T C 2: i m t v i s lo l ng b ng cch: 1. T h i b n thn: i u t nh t c th x y ra l g?. 2. Chu n b tinh th n ch p nh n i u t i t nh t. 3. N l c c i thi n tnh tr ng x u nh t. NGUYN T C 3: Nh c nh b n thn v ci gi ph i tr b ng s c kh e c a chnh mnh khi chng ta qu lo l ng.