263361 สารสนเทศเพอการทองเทยว เสนอ ผชวยศาสตราจารย ดร. เรวต แสงสรยงค

บารโคด 2 มต คออะไร ?

• เปนเทคโนโลยทพฒนาเพมเตมจากบารโคด 1 • บรรจขอมลไดทงในแนวตงและแนวนอน • บรรจขอมลมากไดประมาณ 4,000 ตวอกษรหรอประมาณ 200 เทาของบารโคด 1 มตในพนทเทากน• มลกษณะเปนแถบมความหนา-บาง • การอานขอมลจะอาศยหลกการสะทอนแสง• เขาไปเกบใน คอมพวเตอรโดยตรง• ไมตองผานการกดปมทแปนพมพ • ระบบ Barcode เปนมาตรฐานสากลทนยมใชทวโลก

บารโคด 1 มต VS บารโคด 2 มต

Barcode 1 มต Barcode 2 มต

• สญลกษณรหสแทงทใชแทนขอมลตวเลข• มลกษณะเปนแถบเสนสดำาสลบเสนสขาว• ใชแทนรหสตวเลขหรอตวอกษร • บรรจขอมลไดประมาณ 20 ตวอกษร •พบทวไปทซเปอรมารเกต หางสรรพสนคา หรอบนหนงสอตางๆ

• พฒนาเพมเตมจากบารโคด 1 มต• ออกแบบใหบรรจขอมลไดทงแนวนอนและ แนวตง • บรรจขอมลได 4,000 ตวอกษร จากเดม 200 เทาในพนทเทากนหรอเลกกวา• ขอมลทบรรจนนสามารถใชภาษาอนนอกจาก ภาษาองกฤษ เชน ภาษาญปน จน เกาหล • ทสำาคญแมภาพบารโคด 2 มตบางสวนท เสยหาย ชำารด กสามารถถอดรหสได

• บารโคดสองมตนบเปนเทคโนโลยใหมทถกคดคน โดยบรษทของญปน ชอวา Denso-Wave ในป พ.ศ. 2537 • มลกษณะพนฐานเปนเพยงรปภาพสองมตทใชแถบสขาวดำาแทนขอความ หรอขอมลทม ความหลากหลายไดถง 4,296 - 7,089 ตวอกษร • ปจจบนมการนำาบารโคดสองมตมาประยกตใชงานอยางแพรหลาย เนองจากความงายและ สะดวกในการเขารหสเพอใหขอมลทตองการอยในรปแบบบารโคด หรอการถอดรหสจาก บารโคดเปนขอความดวยคอมพวเตอรทวไปหรอโทรศพทมอถอ ทมกลองดจตอลและโปรแกรมถอดรหสซงสามารถหามาตดตงไดฟร

ความเปนมา

• มความสามารถในการเกบขอมลไดมากกวา* บารโคด 2 มตสามารถพมพในพนทวางขนาดเลกได ขณะทบาร

โคดแบบเดมทำาไมได• สามารถบนทกขอมลไดมาก

* ประสทธภาพในการรองรบการบนทกขอมลไดมากถง 1 KB. หรอประมาณ 7,000 ตวอกษร• สามารถพมพโคดลงไปทชนงานโดยตรงได

* พมพขอมลดวยการใชเลเซอรเจาะลงไปบนผวเหลกตามรปรางของบารโคดทตองการไดโดยตรง• ฟงกชนการตรวจแกไขขอผดพลาดเพอปองกนการสญหายของขอมลจากการขดขด

* กรณบารโคดมรอยขดขดหรอชำารด สามารถเรยกรหสเขาไปใหมไดดวยฟงกชนการตรวจแกไข

ขอผดพลาด* สามารถตดตงฟงกชนการตรวจแกไขขอผดพลาดขณะปอนรหส

เมอตงคาไวแลวสามารถปอน รหส เขาไปใหมไดในกรณทรหสหายไป1/2 หรอถกทำาลายทงหมด• ดวยความสามารถในการอานไดหลายทศทางและหลายมม

* การใชเครองสแกน2-dimensional CCD สามารถอานรหสไดทกทศทาง ( 360 องศา)

คณสมบตของบารโคด 2 มต

ประเภทของบารโคด 2 มตบารโคด 2 มต สามารถแบงออกเปน 2 ประเภท

1. บารโคดแบบสแตก (Stacked Barcode)• มลกษณะคลายกบการนำาบารโคด 1 มตมาวางซอนกนหลายแถว • มการทำางานโดยอานภาพถายบารโคดแลวปรบความกวางของบารโคดกอนทำาการถอดรหส ซง การปรบความกวางนทำาใหสามารถถอดรหสจากภาพทเสยหายบางสวนได โดยสวนทเสยหาย นนตองไมเสยหายเกนขดจำากดหนงทกำาหนดไว • การอานบารโคดแบบสแตกสามารถอานไดทศทางเดยว เชน อานจากทางซายไปขวาหรอ ทางขวาไปซาย และอานจากดานบนลงลางหรอจากดานลางขนบน เปนตน

ตวอยางบารโคดแบบสแตก

1.1 บารโคด PDF417 (Portable Data File)• พฒนาขนในป 2535 โดยบรษท Symbol Technologies ประเทศสหรฐอเมรกา• ลกษณะบารโคดเปนรปสเหลยมผนผา • มสวนแทนรหสขอมลหรอทเรยกวาโมดลขอมล (Data Module)

• เปนแถบสดำาและสขาวเรยงตวกนหลายๆ แถว แถวแนวตงและแนวนอน ซงประกอบดวย 3 ถง 90 แถว และ 1 ถง 30 คอลมน สามารถบรรจขอมลไดมากทสด 2,710 ตวเลข 1,850 ตวอกษร หรอคนจ 554 ตวอกษร • เครองอานบารโคดจะสามารถอานไดในทศทางเดยว เชน อานจากทางซายไปขวาหรอทางขวาไปซาย และอานจากดานบนลงลางหรอจากดานลางขนบน • โดยสวนใหญบารโคดแบบ PDF417 จะนำาไปใชกบงานทตองการความละเอยด และถกตองมากเปน พเศษ

ภาพแสดงบารโคด 2 มตแบบ PDF417แสดงสวนประกอบของบารโคด 2 มตแบบ PDF417

2. บารโคดแบบเมตรกซ (Matrix Barcode)

• มลกษณะหลากหลายและมความเปนสองมตมากกวาบารโคดแบบแสตกทเหมอนนำาบารโคด 1 มตไปซอนกน • ลกษณะเดนของบารโคดแบบเมตรกซคอมรปแบบคนหา (Finder Pattern) ทำาหนาทเปนตวอางอง ตำาแหนงในการอานและถอดรหสขอมล • ชวยใหอานขอมลไดรวดเรวและสามารถอานบารโคดไดแมบารโคดเอยง หมน หรอกลบหว

ตวอยางบารโคดแบบเมตรกซ2.1 บารโคดแบบ MaxiCode

ภาพแสดงบารโคด 2 มตแบบ MaxiCode

2.1 บารโคดแบบ MaxiCode (ตอ)

• MaxiCode เปนบารโคด 2 มตแบบเมตรกซ ซงพฒนาโดยบรษท Oniplanar และนำาไปใชโดย บรษท ขนสง UPS (United Parcel Service)ประเทศสหรฐอเมรกาในป 2530• ลกษณะบารโคดเปนรปสเหลยมขนาด 1.11 x 1.054 นวสวนแทนรหสขอมลมลกษณะเปนรปหก เหลยมทงหมด 866 โมดล เรยงตวกนใน 33 แถวรอบรปแบบคนหา • รปแบบคนหาของ MaxiCode มลกษณะเปนวงกลมซอนกนสามวงอยกลาง บารโคด MaxiCode • สามารถบรรจขอมลได 138 ตวเลขหรอ 93 ตวอกษร • ถกออกแบบใหสามารถอานไดอยางรวดเรว จงนำาไปประยกตใชกบงานท ตองการความเรวในการอานสงเปนสวนใหญ

2.2 บารโคดแบบ Data Matrix

ภาพแสดงบารโคด 2 มตแบบ Data Matrix

• Data Matrix ถกพฒนาโดยบรษท RVSI Acuity CiMatrix ประเทศสหรฐอเมรกาเมอป 2532 • ลกษณะบารโคดมทงรปสเหลยมจตรสและสเหลยมผนผา • สามารถบรรจขอมลไดมากทสด 3,116 ตวเลขหรอ 2,355 ตวอกษร แตสำาหรบขอมล ประเภทอนไดแกขอมลเลขฐานสองบรรจได 1,556 ไบต (1 ไบตเทากบเลขฐานสอง 8 หลก) และ ตวอกษรภาษาญปนบรรจได 778 ตวอกษร • รปแบบคนหาของบารโคดแบบ Data Matrix อยทตำาแหนงขอบซายและดานลางของบารโคด • บารโคด Data Matrix สวนใหญใชในงานทมพนทจำากดและตอกงการบารโคดขนาดเลก

2.3 บารโคดแบบ QR Code (Quick Response Code)

ภาพแสดงบารโคด 2 มตแบบ QR Code

• QR Code เปนบารโคด 2 มตแบบเมตรกซทถกพฒนาขนโดยบรษท Nippon Denso ประเทศญปนใน ป 2537• ลกษณะของบารโคดเปนรปสเหลยมจตรส สามารถบรรจขอมลไดมากทสด 7,089 ตวเลขหรอ 4,296 ตวอกษร ขอมลเลขฐานสอง 2,953 ไบต และตวอกษรญ ปน 1,817 ตวอกษร • รปแบบคนหาของ QR Code อยทมมทงสามของบารโคด คอ มมซายบน มมซายลาง และมมขวา บน QR Code • สวนใหญใชในงานทตองการบรรจขอมลจำานวนมากลงในบารโคดและตองการอานขอมลจาก บารโคดอยางรวดเรว

ระบบบารโคดแบบสองมต (2D Barcode)

• ระบบบารโคดแบบสองมต เปนผลผลตของบรษท ของญปน ชอวา Denso-Wave คดขนในป พ.ศ. 2537• ตอมาไดถกพฒนาอยางตอเนองจนมลกษณะท แตกตางกน 5 แบบ

PDF417DATA

MATRIXMAXI CODE

QR CODEAZTEC CODE

ผพฒนา (ประเทศ)

Symbol ()

CI Matrix ()

UPS () DENSO ()Han Held Products

()ชนดโคด

Multi-low

Matrix Matrix Matrix Matrixขนาดความจ

ขอมล(ตวอกษรและ

ตวเลข)

1,850 2,355 93 4,296 3,067

ลกษณะเฉพาะ

- ความจขอมลสง

- ความจขอมลสง- ขนาดเลก

-อานขอมลไดอยางรวดเรว

- ความจขอมลสง- ขนาดเลก- อานขอมลไดอยางรวดเรว

-ความจขอมลสง

การประยกตใช

-สำานกงาน

-โรงงาน-อตสาหกรรมทางการแพทย

-อตสาหกรรมขนสงสนคา นำาเขา และสงออก

-อตสาหกรรมทกประเภท

-อตสาหกรรมการบน-อตสาหกรรมการขนสง

มาตรฐาน -AIMI, ISO

-AIMI, ISO

-AIMI, ISO

-AIMI, ISO, JIS

- AIMI

ตารางแสดงลกษณะและคณสมบตของบารโคดสองมตในแตละประเภท

การประยกตใชกบการทองเทยว

• ประยกตใชในดานสอโฆษณาประชาสมพนธสถานททองเทยว เชน หนงสอพมพ โปสเตอร อนเทอรเนต แผนพบ หรอใบปลว เปนตน มการนำาบารโคดเขามาเปนสวนหนงในสอโฆษณา เพอใหผพบเหนเกดความสนใจในสถานททองเทยว และสามารถใชมอถอทมกลองอานบารโคดเพอเชอมตอลงกเขาสเวบไซตได

• การนำาบารโคดมาพมพลงบนนามบตร นำาบารโคดมาใชในการบนทกขอมลตดตอลงมอถอโดยตรง โดยเฉพาะอยางยงนามบตรทเกยวกบทพก ผทไดรบจะสามารถแสกนบารโคดแลวลงคเขาสเวบไซดไดเชนกน

• เพอนำาทางมาสสถานททองเทยว สามารถสราง Geo-location ของสถานททองเทยว ในแผนทออนไลน เชน Google Map กำาหนดพกดจด ปกหมดใหเรยบรอยแลวก นำาไปสราง QR Code เพอนำามาใชงาน QR Code ซงจะชวยใหนกทองเทยวไปสสถานทตางๆไดถกตองและรวดเรวขน

ขอดของการใชบารโคด

• ชวยเพมประสทธภาพในการทำางาน• ประหยดเวลา • ประหยดทรพยากรบคคล• ชวยเพมประสทธภาพและประสทธผลในการทำางาน• ลดคาใชจาย

ปญหาหรอภยคกคามทอาจเกดขนจากการใชงานบารโคด 2 มต

การปลอมแปลง (Spoofing)

เทคโนโลยบารโคด 2 มตไดรบความนยมและมการใชงานอยางแพรหลายจนอาจนำาบารโคด 2 มตนมาใชแทนนามบตรในการใหขอมลสวนบคคล เชน อ-เมล หมายเลขโทรศพทมอถอ หรอชอเวบไซต เปนตน การปลอมแปลงอาจเกดขนในลกษณะการปลอมแปลงขอมลทเขารหสเปนบารโคด 2มตดวยคาทผดๆเชน • เวบไซตปลอมทแฮกเกอรตงขนโดยเปลยนแปลงชอเพยงเลกนอยจากเวบไซตจรง (ตวอยางการใช ชอเวบไซต www.thalcert.org แทน www.thaicert.org) • ชอเวบไซตปลอมทยาวเกนขนาดชองทหนาจอโทรศพทมอถอ จนการตรวจสอบทำาไดยาก เปนตน• การปลอมแปลงทอาศยขอจำากดของโทรศพทมอถอทจะแสดงแตหวเรองเวบไซต (Title) ท ถอดรหสมาไดโดยไมแสดงชอเวบไซตจรง (Uniform Resource Locators หรอ URL)

ฟชชง (Phishing)

• ลกษณะฟชชงดวยบารโคด 2 มตทอาจเกดขนคอ แฮกเกอรทำาการตงเวบไซตปลอมขนมาจากนนก สรางบารโคด 2 มตทบรรจชอเวบไซตปลอมแนบไปพรอมกบใบประกาศหรอสอตางๆโดย ขอความในใบประกาศหรอสอตางๆนน อาจบอกใหตองเขาไปเวบไซตปลอมดงกลาวเพออพเดต ขอมลหรอขอรบบรการกบทางบรษท • เมอเหยอทำาการเชอมตอไปยงเวบไซตปลอม ขอมลของโทรศพทมอถอของเหยอ เชน หมายเลข โทรศพทมอถอ รนหรอ ยหอของโทรศพทมอถอ เปนตน จะถกสงโดยอตโนมตไปพรอมกบขอมล สวนตน (Header) ในการเชอมตอกบเซรฟเวอรและถาเหยอกรอกขอมลความลบของตวเองแลว สงกลบไป กจะทำาใหแฮกเกอรไดขอมลความลบไปทงหมด ภาพแสดงแบบจำาลองการโจมตของฟชชง

ขาวไวรสหลอกลวง (Hoax)

• โดยทวไปมกเปนขอความขาวทสงผานกนทางอ-เมล หรอหองสนทนาตางๆ เพอกอความ วนวายซงขอความเหลานนไมเปนความจรงและไมมอนตรายตามทขอความอางถง แตอาจม บางขอความทสรางความเสยหายแกขอมลหรอเครองของผหลงเชอไม • ขาวไวรสหลอกลวงเกยวกบไฟล Jdbgmgr.EXE • ขาวไวรสหลอกลวงเกยวกบไฟล SULFNBK.EXE ทหลอกลวงใหผใชทหลงเชอลบไฟลท จำาเปนตอการทำางานของระบบปฏบตการวนโดวสทง • อาจเปนขอความของขาวไวรสหลอกลวงเอง หลอกลวงทเปนอนตรายซงอาจเกดขน เชน

1) โฆษณาในหนาหนงสอพมพ “รวมเทคนค เคลดลบสำาหรบโทรศพทมอถอ” -- ขอความในบารโคด 2 มต “ลดคาใชบรการโทรศพทตอครงมากสด 80% กด *#XXXX#” โดย *#XXXX# อาจเปนรหสทใชในการลบขอมลทงหมดของเครองโทรศพทมอถอหรอ 2) ประกาศทวไป “เตอนภย ไวรสบนมอถอ”

มาลแวร (Malicious Software หรอ Malware)

• ในป 2547 เรมมการแพรกระจายของมาลแวรบนโทรศพทมอถอในรปแบบตางๆ • สวนมากจะเปนพวกโทรจน เชน โทรจนททำาการเปลยนไอคอนบนหนาจอเครองโทรศพทมอถอ โทรจนทสงตวเองออกทางบลทธ (Bluetooth) • มขอจำากดอยางเชนตองเปดการใชงานบลทธ รองรบบรการสงขอความมลตมเดย (Multimedia Messaging Serviceหรอ MMS)หรอตองรทอยเวบไซตทจะดาวนโหลดขอมล (ทไมรวาเปนมาล แวร) เปนตน • มการแพรกระจายมอยในวงทจำากด แตหากมเทคโนโลยของบารโคด 2 มต การแพรกระจายของ มาลแวรบนโทรศพทมอถออาจขยายวงกวางขนเทยบเทามาลแวรบนเครองคอมพวเตอรทวไปได

ตวอยางวธการแพรกระจาย บารโคด 2 มตของมาลแวร • อาจถกทำาขนและแฝงรวมอยใน แหลงบรการดาวนโหลดขอมลรปหนาจอ เสยงเรยกเขา รป เคลอนไหว โปรแกรมพกหนาจอ หรอเกมของ โทรศพทมอถอเหมอนกบทมแบบเปนรหสกด • ชอเวบไซตในบารโคด 2มตเปนชอเวบไซตจรงไมไดถกปลอมแปลง แตไฟลขอมลบนเวบไซตนน กลบถก เปลยนเปนไฟลของมาลแวรแทน ทำาใหการตรวจสอบไฟลขอมลทดาวนโหลดมาทำาได ยากมากขน

1. ตรวจสอบแหลงทมาของบารโคดใหแนใจกอนทำาการถอดรหสทกครง2. ใชโปรแกรมในการถอดรหสจากผใหบรการหรอแหลงทนาเชอถอ3. ปดโปรแกรมถอดรหสบารโคด 2 มตทกครงหลงการใชงาน เนองจากหากนำากลองผาน บารโคดโดยไมตงใจ อาจทำาใหเกดการเชอมตออตโนมตโดยทผใชงานไมรตว4. หลงจากทถอดรหสไดแลว ควรตรวจสอบขอมลทไดใหครบถวนกอน เชน ชอเวบไซต เปนตน5. ไมควรเขาเวบไซตทไดจากการถอดรหสบารโคดทไมทราบแหลงทมา หรอเวบไซตทไมนา ไววางใจ6. ระงบการดาวนโหลดหรอตดตงโปรแกรม ทไมทราบแหลงทมา หรอมทมาทไมนาไววางใจ7. หาความรเพมเตมเกยวกบการรกษาความปลอดภยบนโทรศพทมอถอ8. หากมปญหาเกยวกบความปลอดภยในการใชงานหรอสงสยวาไดรบภยคกคามจากบารโคด 2 มต ใหตดตอ ผสรงบาารโคดชนนนหรอศนยประสานงานการรกษาความปลอดภย คอมพวเตอรประเทศไทย (ThaiCERT)

วธการปองกนภยคกคามจากบารโคด 2 มต

ขอเสนอแนะ

• บารโคดสองมตนนมทงขอดและขอเสยอยในตวเอง ผใชงานควรพจารณาในการเลอกใชให เปนไปในทางทถกตอง • จำาเปนหาแนวทางในการปองกนภยคกคามตางๆทจะเกดขน เรยกไดวา ตองมความรอบคอบเปนอยางมากในการใชงานเพราะปจจบนบารโคด สองมตไดเขามามบทบาทอยางมากในชวตประจำาวนของมนษย เรยกได วาสามารถพบเหนไดทวไป เชน การสแกนบารโคดสนคาตางๆ เปนตน

อางอง

• http://r64.wikidot.com/qr-code• http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/2866-2d-barcode• https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:HQkn8mdz8LEJ:seminar- anucha.googlecode.com/svn/trunk-5210121097.doc• http://muangchum.blogspot.com/2010/08/2-assignment1.html

จดทำาโดย

52020024 นางสาวเสาวลกษณ ทองปลม มส.สารสนเทศศกษา 52020329 นางสาวกรรณกาย พรหมณ มส.สารสนเทศศกษา 52020571 นางสาวณฐธดา คลายสขโข มส.สารสนเทศศกษา 52020574 นางสาวธนฎฐา วฒนศร มส.สารสนเทศศกษา 52020586 นายภรต เนตรด มส.สารสนเทศศกษา 52020590 นางสาวรทน กนปลก มส.สารสนเทศศกษา