19
Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tử GV: Lê Thị Kim Anh 1 Chương 5 CÁC MẠCH ỨNG DỤNG KHUẾCH ðẠI THUẬT TOÁN (OPERATIONAL AMPLIFIER – OP AMP) I. ðỊNH NGHĨA VÀ KÝ HIỆU - Khuếch ñại là quá trình biến ñổi một ñại lượng (dòng ñiện hoặc ñiện áp) từ biên ñộ nhỏ thành biên ñộ lớn mà không làm thay ñổi dạng của nó.

Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

1

Chương 5

CÁC MẠCH ỨNG DỤNG KHUẾCH ðẠI THUẬT TOÁN

(OPERATIONAL AMPLIFIER – OP AMP)

I. ðỊNH NGHĨA VÀ KÝ HIỆU

- Khuếch ñại là quá trình biến ñổi một ñạilượng (dòng ñiện hoặc ñiện áp) từ biên ñộ nhỏthành biên ñộ lớn mà không làm thay ñổidạng của nó.

Page 2: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

2

Khuếch ñại thuật toán (OP-AMP) cũng có những tính chất của một mạch khuếch ñại. OP-AMP có 2 ngoP vào – ñảo vaS không ñảo –vaS một ngoP ra, một OP-AMP lyU tưởng sẽ có những tính chất sau:

+ Hê[ sôU khuếch ñại (vòng hơ]) là vôcùng.

+ Trơ] kháng ngoP vào là vô cùng.

+ Trơ] kháng ngoP ra là 0.

Page 3: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

3

KyU hiệu

++++iv : Ngõ vào không ñảo

−−−−iv : Ngõ vào ñảo

ov : Ngõ ra

vo

-

+

−−−−iv

++++iv

Page 4: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

4

II. MẠCH KHUẾCH ðẠI ðẢO (NGƯỢC PHA)

vo0====++++iv

−−−−iv

vi

R1

RfI

Xét mạch OPAMP lyU tưởng:

Ri = ∞∞∞∞, Ii = 0 nên:

0≈≈≈≈==== ++++−−−−ii vv

Dòng qua R1:

f

oi

R

v

R

vI −−−−========

1

Page 5: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

5

if

o vR

Rv

1

−−−−====⇒⇒⇒⇒

Tổng trơ] vào:1

i

ii R

i

vZ ========

Hê[ sôU khuếch ñại vòng kín:

1R

R

v

vA f

i

ov −−−−========

Page 6: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

6

III. MẠCH KHUẾCH ðẠI KHÔNG ðẢO (ðỒNG PHA)

Xét mạch OPAMP lyU tưởng:

Ri = ∞∞∞∞, Ii = 0 nên:

0≈≈≈≈==== ++++−−−−ii vv

Dòng qua R1:

f

oi

RR

v

R

vI

++++========

−−−−

11

vo

−−−−iv

vi

R1

Rf

++++iv

I

Page 7: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

7

Ta có hê[ sôU khuếch ñại vòng kín:

if

o vR

Rv

++++====⇒⇒⇒⇒

1

1

11

11

R

R

R

RR

v

vA ff

i

ov ++++====

++++========

Mặt khác, coi :iii vvv ≈≈≈≈==== ++++−−−−

Page 8: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

8

vivo

* MẠCH ðỆM (MẠCH THEO ðIỆN ÁP)

ðây là trường hợp ñặc biệt của mạch khuếchñại không ñảo, với: Rf = 0 vaS R1 = ∞∞∞∞

11

11

R

R

R

RR

v

vA ff

i

ov ++++====

++++========

Áp dụng công thức:

1====⇒⇒⇒⇒ vA

Page 9: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

9

IV. MẠCH CỘNG

vo

vi1

vi2vi3

RfR1

R2

R3

i1

i2

i3

i

* Mạch cộng ñảo dấu

Dùng phương pháp xếp chồng:

1

1

1 if

o vR

Rv −−−−====

2

2

2 if

o vR

Rv −−−−====

3

3

3 if

o vR

Rv −−−−====

Page 10: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

10

ðiện áp ở ngoP ra:

321 oooo vvvv ++++++++====

++++++++−−−−====⇒⇒⇒⇒

3

3

2

2

1

1

if

if

if

o vR

Rv

R

Rv

R

Rv

Nếu chọn R1 = R2 = R3 = R, ta có:

(((( ))))321 iii

fo vvv

R

Rv ++++++++−−−−====

VaS nếu Rf = R, ta có:

(((( ))))321 iiio vvvv ++++++++−−−−====

Page 11: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

11

* Mạch cộng không ñảo dấu

vo

R1

R2

++++iv

RfRg

vi1

vi2

Page 12: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

12

vi1 vo

R1

Rf

R2

Rg

++++iv

++++

++++==== i

g

fo v

R

Rv 1

1

Áp dụng công thứccủa mạch khuếch ñạikhông ñảo: :

Khi vi2 = 0:

1

21

2

ii vRR

Rv

++++====++++

Dùng phương pháp xếp chồng

Page 13: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

13

2

21

1

21 i

g

fo v

RR

R

R

Rv

++++

++++====

Tương tư8, khi cho vi1 = 0

1i21

2

g

f1o v

RR

R

R

R1v

++++

++++====⇒⇒⇒⇒

ðiện áp ở ngoP ra:21 ooo vvv ++++====

++++++++

++++

++++====⇒⇒⇒⇒

2

21

1

1

21

21 ii

g

fo v

RR

Rv

RR

R

R

Rv

Page 14: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

14

Nếu chọn R1 = R2 = R, ta có:

++++

++++====

21

21 iifo

vv

R

Rv

VaS nếu Rf = R, ta có:

(((( ))))21 iio vvv ++++====

Page 15: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

15

vi2

vo

R1

R4

R2

R3

vi1

++++iv

−−−−iv

V. MẠCH TRỪ (MẠCH KHUẾCH ðẠI VI SAI)

1

21

2

ii vRR

Rv

++++====++++

* Khi vi2 = 0

1

21

2

3

4

11 io v

RR

R

R

Rv

++++

++++====⇒⇒⇒⇒

2

3

4

2 io vR

Rv −−−−====

* Khi vi1 = 0

Page 16: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

16

ðiện áp ở ngoP ra:21 iio vvv ++++====

2

3

4

1

21

2

3

41 iio v

R

Rv

RR

R

R

Rv −−−−

++++

++++====⇒⇒⇒⇒

vo có dạng: Vo = a1 vi1 – a2 vi2 , với:

3

4

2

21

2

3

4

11

R

Ra;

RR

R

R

Ra ====

++++

++++====

(((( ))))3

4

2

21

2

211

R

Ra;

RR

Raa:Hay ====

++++++++====

Page 17: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

17

Nếu chọn R1 = R2=R3 = R4, ta có:

⇒ðiều kiện ñê] thực hiện ñược mạch này:

(1 + a2)> a1

21 iio vvv −−−−====

Page 18: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

18

VI. MẠCH TÍCH PHÂN

vi

vo

R C

++++iv

−−−−iv

i

Dòng ñi qua tu[ ñược tính:

dt

dvCiC ====

dt

dVCi o−−−−====⇒⇒⇒⇒

Mặt khác:

R

Vi i====

idtC

dv o

1−−−−====⇒⇒⇒⇒

∫∫∫∫−−−−====⇒⇒⇒⇒ dtiC

vo

1

∫∫∫∫−−−−====⇒⇒⇒⇒ dtvCR

v io

1

Page 19: Ktdt ch5 các mạch ưd khuếch đại thuật toán

Bài giảng môn Kỹ thuật ðiện tửGV: Lê Thị Kim Anh

19

VII. MẠCH VI PHÂN

++++iv

vovi

R

C

iDòng ñi qua tu[:

dt

dVCi i====

Mặt khác:

R

V

dt

dVC oi −−−−====⇒⇒⇒⇒

dt

dVRCv i

o −−−−====⇒⇒⇒⇒

R

Vi o−−−−====