Mobil Ağlarda Kullanıcı Deneyimi

Mobil Sosyal Ağlarda Kullanıcı Deneyimi

Araş. Gör. Özgürol ÖztürkGalatasaray Üniversitesi

İletişim FakültesiBilişim Anabilim Dalı

10 Şubat 2011 Perşembe

• Kaç kişi? • Kaç kere? • Kaç sayfa? • Kaç...?

Mobil Sosyal Ağlarda Kullanıcı DeneyimiÖzgürol Öztürk


• Kim bunlar? • Nereden bağlanıyorlar? • Ne zaman bağlanıyorlar?• Cinsiyetleri, yaşları, sosyo-

ekonomik statüleri...?



• Ne kullanıyorlar? • Neleri beğeniyorlar? • Nelerle etkileşim kuruyorlar?• Ne istiyorlar?




• Nasıl?• Neden?


Peki ya,

?10 Şubat 2011 Perşembe

•Ortalama 90 katılımcı (18-25 yaş)

•40 Soru

•Cihaz tercihini belirleyen faktörler nelerdir?


Türkiye’de sosyal ağ kullanımında cihaz tercihi:

Bilgisayar ve cep telefonu kullanım alışkanlıkları



0 1 2 3 4 5 6 7

FacebookTwitter

FriendfeedMyspace

FoursquarePicasaFlickr

YoutubeLinkedin

PC Mobile

Hangi sosyal ağlara bağlanıyorsunuz?



0 1 2 3 4 5 6 7

Arkadaşlarımla iletişim kurmak için

Gündem konularındaki yorumları okumak için

Güncel gelişmeleri öğrenmek için

Eğlenmek için

Yeni insanlar tanımak için

PC Mobile

Sosyal ağlara bağlanmanzın sebebi nedir?



0 1 2 3 4 5 6 7

Fotoğraf

Yorum

Statü

Bilgi /haber

Video

Müzik

Link

PC Mobile

Sosyal ağlarda en çok ne paylaşıyorsunuz?



0 0,25 0,50 0,75 1,00

Günde 1-5 kere

Günde 6-10 kere

Günde 11-20 kere

Günde 20 kereden fazla

PC Mobile

Sosyal ağlara ne sıklıkta bağlanıyorsunuz?



0 25 50 75 100

< 1 saat

1-2 saat

2-3 saat

> 3 saat

PC Mobile

Sosyal ağlarda günde ne kadar zaman geçiriyorsunuz?



0 1 2 3 4 5 6 7

Gündemle ilgili yorumlar

Özel hayatınız/hisleriniz/tepkileriniz

İşinizle/okulunuzla ilgili konularda bilgiler

Yaptıklarınızla ilgili haberler

Beğendiğiniz etkinlikler hakkında yorumlar

Arkadaşlarınızın gönderdikleriyle ilgili yorumlar

PC Mobile

Sosyal ağlarda hangi konu üzerine yazıyorsunuz?



0 1 2 3 4 5 6 7

Kendimle ilgili

Bir arkadaşımla ilgili

Bir grup arkadaşımla ilgili

Listeme kayıtlı olmayan başkalarıyla ilgili

PC Mobile

Sosyal ağlardaki eylemleriniz kiminle ilgili?



0 1 2 3 4 5 6 7Duvarımdaki güncel etkinlikleri incelemek

Duvarıma fotograf yollamakFoto albüm oluşturmak

Duvarıma video yollamak Video albüm oluşturmak

Duvarıma bir link yollamak Profilimi güncellemekStatümü güncellemek

Konumumu güncellemekYeni grup oluşturmak

Yeni bir gruba katılmakYeni etkinlik oluşturmak

Yeni bir etkinliğe katılmakOyun oynamak

Uygulamalara katılmak ve kullanmak

PC Mobile

Sosyal ağlardaki kendinizle ilgili ne yapıyorsunuz?



0 1 2 3 4 5 6 7

Her an her yerden rahatlıkla bağlanabilmek

Klavye veya dokunmatik ekran ile veri girişi kolayligi

Ekranin kucuk olmasi

Tek elle kullanabilme imkani

Ekranı yatay ve düşey her yönde kullanabilmek

Lokasyonum üzerinden otomatik bilgi girişi yapabilmek

Herşeyi açıkça sunan basit ve temiz bir sayfa tasarımı olmasi

Hızla ve sorunsuz bağlanabilme imkani

Sayfa tasarımınin belli işlevlerle sınırlı olmasi

Sayfadaki işlevleri ihtiyaçlarıma göre kişiselleştirememek

Baglanti ucretinin yuksekligi

Sosyal ağlara cep telefonu ile bağlanmak konusunda aşağıdaki ifadeler hakkında ne düşünüyorsunuz?


•Uygulamaların grafik arayüzleri mobil sosyal ağlardaki kullanıcı deneyimini nasıl etkiliyor?

•Farklı cihazların olanak ve kısıtları mobil sosyal ağlardaki kullanıcı deneyimini nasıl etkiliyor?


Türkiye’de Facebook kullanımına kullanıcı odaklı bir bakış


• İki akıllı telefon• Iphone(7E,6K)• Blackberry (6E,6K)

• 25 Üniversite öğrencisi (13E, 12K)

• İki görev (Her biri için 6’)

• Uygulamaya giriş yapmak(Login), durum güncellemek, arkadaşına mesaj atmak ve tüm bunların nasıl göründüğüne bakmak

• Fotograf yüklemek, etiketlemek, yorum yazmak ve bunların nasıl göründüğüne baktıktan sonra hesabından çıkarak (Logout) uygulamayı kapatmak






• 7. His Müşteri Öngörüleri Labaratuvarı

• SMI Head Mounted Eye Tracking

• Beegaze, Experiment Center


• En çok okulda ya da cafe/restaurantda

• Günde 6-10 kez ama bir saatten az bağlantı

• Email kontrol etmek, haberlere bakmak ve sosyal ağlara göz atmak

• Sosyal ağlarda; yazı, fotograf ve yorum paylaşıyorlar (Haftada 2-5 kez)

• Duyguları ya da o anki eylemlerini paylaşıyorlar

• Her zaman, her yerde ama pahalı, hem de çok!

• İşlevler sınırlı



Katılımcıların mevcut deneyimleri


• Blackberry (12) birinci görev 3.6’, ikinci görev 5.5’ sürdü

• 10 kişi hesabını kapatamadı (Logout)

• 3 Kişi durum güncelleyemedi

• 2 Kişi fotografı etiketleyemedi

• Iphone (13) birinci görev 3.7’, ikinci görev 4.8’ sürdü

• 2 kişi hesabını kapatamadı (Logout)

• 2 kişi durum güncelleyemedi

• 2 kişi fotografı etiketleyemedi



Görev gerçekleştirme


• Görünürlük ve ölçeklendirme

• Keşfedilebilirlik ve geri bildirim

• Tutarlılık ve Standartlar

• Güvenilirlik

• Kullanıcı çeşitliliği

• Bant genişliği ve hız

• Farkındalık ve cihaz olanaklarını kullanabilme



Analiz Çerçevesi


• Uygulama, PC ya da mobil tarayıcı deneyimi ile karşılaştırılıyor

• Butonları görseler de etiket yok!

• Hesaptan çıkmak için mevcut deneyimler hatırlanıyor.

• İşlevler menülerin altında bir yerde gizli ama...

• Klavye ile veri girişi ve seçimlerde hedeflerin boyutu yanlış ya da istenmeyen eylemlere neden oluyor.



Görünürlük ve ölçeklendirme


• Yetersiz geri besleme ve kurgulanmamış ‘keşfedilebilirlik’;• Deneme yanılma

• Kafa karışıklığı

• Vazgeçme

• Eylemlerini duvarında göremeyen kullanıcı yeniden yapıyor.

• Mesajın gittiğinden kimse emin değil

• Iphone kullanıcısı ‘etiketleri’ görmekte zorlanıyor çünkü nasıl yapılacağı belirtilmemiş.

• Video çekiyorlar ama yükleyemiyorlar



Keşfedilebilirlik ve geri bildirim


• Chat yok, oyun yok, aradığım çoğu şey yok...

• Uygulamada bazı işlevler daha kolay olsa da tercih mobil tarayıcıdan yana çünkü bilgisayardaki tarayıcıya benzer!

• Aramak, bulmak, öğrenmek, kullanmak çok zaman alıyor.

• Bazı görevleri gerçekleştirememelerinin sebebi işlevleri olmaları gerektiği yerde (!) bulamamaları

• Hesabı kapatmak için sayfanın altına inmeli, üstüne mi çıkmalı?



Tutarlılık ve Standartlar


• Etiketlemek: Facebook’u baştan keşfetmek

• Blackberry’de fotografı yükleme aşamasında etiketleme yapılmazsa daha sonra yapılamıyor





• Iphone facebook uygulaması Iphone’a karşı;

• Cihazın temel dokunmatik özellikleri işe yaramıyor

• İkonlar açıklayıcı değil, yanıltıcı

• “Evde olsam vazgeçerdim”





• Hatalar kullanıcının değil, geliştiricinin ve tasarımcınındır.

• Tarayıcı deneyimi göz ardı edilirse mobil uygulamada kullanıcı deneyimi zayıflıyor.

• Rastgele deneme yanılma sonucunda kullanıcı kontrolü kaybederek eylem-sonuç ilişkisini kuramıyor

• Ve uygulamayı reddediyor.



Güvenilirlik


• “Lost in translation”, dil ve ‘jargon’ önemli

• Katılımcılar ‘güncelleme’ ve ‘sayfa yenileme’ işlevlerini birbirine karıştırıyorlar

• Durum güncelleme yerine paylaşmayı ön plana çıkaracak komutlar öneriyorlar

• Hesaba girişte cihaz olanak tanısa da Türkçe karakterlerin kullanımı sorun yaratıyor

• Hesabı kapatmak için Blackberry kullanıcıları menüyü kullansa da ‘Option’ seçeneğinin içinde yer alan komutu bulmaktansa menüdeki türkçe ‘Kapat’ seçeneğine yöneliyorlar



Kullanıcı çeşitliliği





Hesabı kapatmak için Blackberry kullanıcıları menüyü kullansa da ‘Option’ seçeneğinin içinde yer alan komutu bulmaktansa menüdeki türkçe ‘Kapat’ seçeneğine yöneliyorlar


• Mesajlaşmak özel bir uzmanlık

• Genelse duvara, özelse mesaj kutusuna (ya da SMS)

• Göreceğinden emin olmak için duvara

• Kontör bittiyse 0facebook mesajı var :)





• Her an, her yerde paylaşmak önemli

• Uygulamanın fotograf yükleme hızı tarayıcıdan yüksek

• Video izlemek, indirmek ya da yüklemek sorun

• Hızlı olmak için mesaja cevap yazıyorlar ya da duvarında bir aktivitelerini gördüğü kişiyi seçiyorlar, arkadaş listesinden bulmak çok zaman alıyor

• En hızlı bilgisayar, sonra mobil tarayıcı, en son mobil uygulama



Bant genişliği ve hız


• “Cihaz kamerası yeterli değil”

• Facebook places’i bilmiyorlar ve @ ile konum paylaşıyorlar

• Iphone kullanıcılarından sadece ikisi cihazı veri girişi sırasında yatay olarak kullandı ve sanal klavye tuşlarının parmakları için küçük olduğunu söyledi

• Facebook uygulaması, Iphone’un dokunmatik özelliklerini etkin kullanamıyor



Farkındalık ve cihaz olanaklarını kullanabilme


• Görünürlüğe önem verilmeli

• Uygulama için en önemli işlevler ve eylemler bir hiyerarşi içinde farklı ekran büyüklüklerine göre hazırlanmalı

• Yalın bir tasarım için etiketlerden vazgeçilmemeli, ‘tahmin edilebilir olmak’, tahmin edildiği kadar kolay değil!

• Önemli işlevler menülerin altına gizlenmemeli

• Kullanıcının uygulamayı keşfetme olanakları üzerine sistemli ve yapılandırılmış bir çalışma yürütülmeli

• Mobil işletim sistemlerinin kılavuzlarından önce temel etkileşim tasarımı kriterleri ve bilgisayar tarayıcı deneyimi ile tutarlı uygulamalar geliştirilmeli



Sonuç


• Dokunmatik ekranlarda istenmeyen eylemleri tetikleyen kazara dokunuşlara yönelik önlem alınmalı

• Eylem-sonuç ilişkisine dair ipuçları ile kullanıcılara yardımcı olunmalı ve kontrol duyguları beslenmeli

• Anlamlı menü ve yönlendirmelerle uygulamanın güvenilirliği sağlanmalı

• Kullanıcılarınızı tanıyın. Sadece çeviri yaparak değil yerelleştirerek dil tercihleri desteklenmeli

• Tasarımcı ve geliştirici bilgeliğinden çıkarak gerek işletim sisteminde gerekse uygulamada ‘kullanıcının dili’ kullanılmalı



Sonuç


• Kullanıcıların bant genişliğini dikkate alarak, her zaman her yerde erişim olanaklarını destekleyecek uygulamalar tasarlanmalı

• Cihaz olanaklarını kullanılmalı ve mevcut kullanıcı alışkanlıkları desteklenmeli



Sonuç


• Daha fazla kişiyle daha fazla araştırma yapılmalı



Sonuç


Teşekkürler


Technology

Mobil Ağlarda Kullanıcı Deneyimi