Web Teknolojilerinin Dünü, Bugünü ve Yarını

Ali Rıza BABAOĞLANPC Magazine İnternet Editörü

Microsoft Student Partner

Gündem

Web Teknolojilerinin Dünü İnternet’in Ortaya Çıkışı (Demo) Web 1.0 Ne İdi? Web 1.0 - Web 2.0 Karşılaştırması & Değişim Süreci

Web Teknolojilerinin Bugünü Web 2.0 Nedir / Neler Sundu? Web 2.0’ın Arama Sistemlerine Getirdikleri Web 2.0 (Demo)

Web Teknolojilerinin Yarını Web 3.0 Neler Sunacak? / Semantik Web ve OWL Kavramları Gelinen Son Nokta

Birinci Bölüm

İnternet’in Ortaya Çıkışı

Web 1.0: Ne İdi?Web 1.0; Netscape’in hüküm sürdüğü, Genelde HTML tabanlı sitelerden oluşan, Firma tabanlı, Okuma odaklı, Kablolu internet yapısının ve Dial-up alt yapısı ise

desteklenen internet hizmetlerinin yaygın olduğu, Client – Server yapısının geçerli olduğu dünya idi.

Karşılaştırma Web 1.0 Web 2.0

Değişim Süreci

Değişimin Nedeni Nedir?

Sizce nedir?

Web 2.0: Nedir?Web 2.0, 2004 yılında düzenlenen ve teknoloji dünyasından önemli isim ve şirketlerin katıldığı bir konferans sırasında ortaya atılan fikirler üzerine kurulmuş bir kavramdır. Her ne kadar altı boş gibi görünse ve bu konferansa katılmayan bazı çevreler tarafından kabul görmese de aslında altında yatan iki gerçek bu kavramı geçerli kılmaktadır. Web 2.0’ın ortaya çıkmasını sağlayan teknolojik

gelişmeler (Ajax, RSS, XML, CSS, vs...) Kullanıcıların bilgiye erişme felsefesinde yaşanan

büyük değişim

Web 2.0: Neler Sağladı? WordPress gibi hazır sistemlerin ortaya çıkması ile

kodlama bilgisine ihtiyaç duymadan, kullanıcıların kişisel siteler oluşturup bilgi paylaşımına katılması ve iki yönlü bilgi akımının oluşmasını,

Zengin internet uygulamalarının ortaya çıkması RSS sayesinde yayıncıların kendi aralarında ortak

bir dil kullanabilmesini Sosyal ağların ortaya çıkmasını ve insanların belirli

düşünceler altında topluluklar oluşturarak düşüncelerini daha geniş kitlelere duyurabilmesini

Etiketleme ve sosyal imleme teknolojileriyle verilere erişim hızının artması yolunda iyileştirmeler,

Web 2.0: Olumlu Etkileri Kişi odaklı felsefeye geçiş ile kişilerin internet

reklamcılığına olan ilgisinin artmasına ve bu alandan büyük paralar kazanılması,

Ajax teknolojisinin gelişmesi ile web sayfalarının sadece ilgilenilen bölümünün yüklenerek veri transfer oranının azalması ve erişim maliyetlerinin düşmesi,

XML, RSS gibi teknolojiler ile doğru veriye hızlı erişimin sağlanması,

PageRank mantığı nedeniyle kişilerin daha özgün içerik üretmeye zorlanmasına ve önemli bilgiler içeren sitelerin, diğerlerinden daha kolay ayrıştırılması,

Web 2.0: Olumsuz Etkileri ADSL teknolojisinin gelmesi ile, İiterneti aktif olarak

kullanan kişi sayısında orantısız artış yaşanması ve bu nedenle IP adreslerinin tükenmesi ve NAT teknolojisinin yetersiz kalması,

Hızlı bloglama alt yapılarının ücretsiz sağlanması ile internette kullanıma açılış bilgi oranında büyük bir artış olması ve internetin bilgi çöplüğü haline gelmesi

İnternetten kazanç oranlarının artması ile kullanıcı çekebilmek amacı ile hazırlanan fake meta bilgileri, sayfanının tamamına yakınını kaplayan bannerlar

Satın alımların yaşaması ve internet üzerinde tekelleşme ibarelerinin ortaya çıkması,

Web 2.0

Web 3.0 Semantik web’in amacı verinin uygulamalar arası,

kurumlar arası, topluluklar arası paylaşılabilmesi için bir altyapı sağlamaktadır.

Semantik web, verinin makineler tarafından anlamlandırıldığı ve kontrolun makineler tarafından yapılacağı bir veri paylaşımıdır.

Semantik teknolojiler anlamı ontolojiler kullanarak tasarlanmakta ve anlamlandırılmaktadır.

Arama SistemleriGeçmişten beri süre gelen ve halen günümüzün en büyük ihtiyacı doğru veriye en kısa sürede ulaşabilmek; Bu aslında bir güç. Ve bu gücün farkında olup

bugün elinde bulunduranlar, şu an internetin devleri konumunda,

Fakat bu güç her an el değiştirebilir. Çünkü son kullanıcılara hangi sistem daha etkili arama teknolojisi sunarsa, o sistem popülerleşecek.

Web 3.0 tüm arama mantığını değiştirecek. Semantik Web’ kavramı ile yepyeni bir kullanıcı deneyimi yaşayacağımız belirgin olarak ortada.

Semantik Web

"Web için bir hayalim var; bilgisayarlar, web üzerindeki tüm veriyi (içerikler, bağlantılar ve insanlarla bilgisayarlar arasındaki işlemler), analiz etme kabiliyetine sahip olacaklar. Henüz hazır olmasa da 'Semantic Web'in yapılması mümkün!. Hazır olduğunda ise günden güne ticaret yöntemlerimiz, bürokrasi ve günlük yaşamlarımız birbiri ile konuşan makinalar tarafından idare edilecek. İnsanlığın asırlardır konuştuğu 'zeki araçlar' gerçek olacak.“

Tim Berners-Lee

Semantik Web’in Temeli Web ortamının sağladığı kolaylık bugünkü web’in çok

büyük çapta yaygınlaşmasının en önemli nedenidir. Bununla beraber, şu anda web içeriğine temel

oluşturan bir çok yapıya bakıldığında bu yapıların insanların okuması, anlaması ve kullanımı için tasarlanmış ve geliştirilmiş olduğu görülür.

Mevcut web alt yapısında sunulan içeriğin bilgisayarca-okunur ve bilgisayarca-anlaşılabilir olması çok zordur.

Mevcut web ortamındaki içeriğin bilgisayarlarca (programlar ve yazılım ajanları) okunur ve anlaşılabilir olması için yeni bir modele gereksinim vardır.

Semantik Web’e Bakış

Bağlıdır

BağlıdırAçıklanır

Belge Yazılım Resim Yazılım

Belge

AlanAlan Kişi

Yer

KullanırParçasıdır

Konusu

Konusu KonusuYazarı

Adresi

Yazılım

Bağlaç

BağlaçBağlaç

Kaynak

Kaynak Kaynak Kaynak Kaynak

Kaynak

KaynakKaynak Kaynak

Kaynak

BağlaçBağlaç

Bağlaç

Bağlaç BağlaçBağlaç

Bağlaç

Bağlaç

Bugünkü Web Anlamsal Web

Ontoloji Nedir? Ontolojiler anlamsal web’in gerçekleştirilmesinde

kullanılacak anahtar teknolojidir. Ontoloji terimi felsefede varlık bilim olarak

tanımlanmaktadır. Ontoloji doksanlı yıllarda yapay zeka alanında popüler

bir terim olarak belirli bir alandaki bilgilerin paylaşımını ve yeniden kullanımını sağlayacak “kavramlaştırmaların biçimsel ve açık belirtimi“ olarak tanımlanmış ve kullanılmıştır.

Son zamanlarda ontolojilerin kullanımı zeki bilgi entegrasyonu, elektronik ticaret, doğal dil işleme ve bilgi yönetimi konularında yaygınlaşmaktadır.

RDF & OWL XML dili verilerin kodlanması ve taşınması için

sözdizimi yapısını belirler. RDF (Resource Description Framework – Kaynak

Tanım Çerçevesi) bir veri modelidir. Bu model web ortamındaki nesnelerin (kaynakların),

kaynak özelliklerinin ve özellik değerlerinin tanımlanması fikrine dayanır.

RDF ifadelerinde yer alan nesne, özellik, değer üçlüleri RDF’in temelini oluşturur.

Semantik dünyanın kalbini ise Ontoloji'ler oluşturmaktır. Bu yüzden de OWL yani (Ontolojical Web Language) tüm açıklamaları yapıp, ilişkileri kurmak için kullanılacak teknoloji olacaktır.

Gelinen Son Nokta’da 1 Milyarı aşkın internet kullanıcısı, 80 Milyonu aşkın web sitesi (2007) 200 Milyar $ B2C Satışı (2004) 16.5 Milyar $ online reklam pazarı (2005)

İnternet Artık Her Yerde

Kamu Web

Portalı

Intranet Portalı İstemci

uygulamaları

Kablosuz Erişimi

ERP Sistemi CRM

Sistemi

Özel Sistemler

Şube Ağları

Cep TelefonlarıMobil Hesaplama

Çeşitli Form Faktörleri

Hazırlayan: Mehmet Nuri Çankayaİndirmek İçin:http://www.nuricankaya.com/podcast_dinlet.asp?id=12

PodCast: Web 2.0

Ali Rıza BABAOĞLANPcMagazine İnternet Editörü

Microsoft Student Partneralib@pcmag.com.tr

www.alibabaoglan.com

Sunum Adresi: www.alibabaoglan.com

Teşekkürler...

Soru - Cevap