Workshop 2 - Leiderschap in de bouw

© TargetResult.nl

1

Introductie

Frank Scherrenbergtechnische en bedrijfskundige achtergrond

23 jaar ervaring in de ontwikkelende en uitvoerende bouw

10 jaar ervaring opleiding / training

2008 TargetResult (advies, trainingen, systeemoptimalisatie)

www.targetresult.nl

Programma “Leiderschap de verbindende factor voor samenwerken”

15.15 - 17.00 uur

Werkwijze• Interactie presentatie / discussie / vragen / leren van elkaar (samenwerken)Interactie presentatie / discussie / vragen / leren van elkaar (samenwerken)• Afsluiting conclusies / wat ga ik doen• Plenaire afsluiting

© TargetResult.nl op weg naar een nieuwe bouwcultuur - leiderschap 2

Introductie

Leiderschap, de verbindende factor bij samenwerking• Waarom presenteer ik dit onderwerp?

klant

• “Waarom loopt project niet zoals gedacht?”

technischHTS product

projectmanagementbedrijfskunde proces

mensenktijk samenwerken

oplossing?

oplossing?

leiderschapsamenhangen richting

mensenpraktijk samenwerken

loopbaan Frank


bouwen is samenwerken

Samenwerken

Wat is samenwerken?• middel om resultaat te behalen

Waarom werken organisaties en mensen samen?Project realiseren is complex vraagstukProject realiseren is complex vraagstuk • los je veelal niet meer in je eentje op kennis / risico• of niet binnen de beschikbare tijd capaciteit

Wat is een organisatie?• doelgerichte samenbundeling van kennis, vaardigheden en kracht • tussen twee of meer personen die middelen en activiteiten aanwendt • om te voorzien in de behoefte aan producten en/of diensten in haar omgeving


samenwerken is basis voor succes

Stelling

als we allemaal het belang van de klant centraal stellenvan de klant centraal stellen

dan werken we succesvol samen


Samenwerken - Belangen

Samenwerken• iedere onderneming / elk mens heeft eigen belang; niets mis mee !!• altijd gemeenschappelijk belang

belang klant

deelproduct

deelproduct

deel deelproces proces

belang onderneming A

mensendie samenwerken


belang onderneming B


wat is eigen belang van de onderneming?

Organisatie

Belang voor onderneming• Continuïteit, winst is één van de voorwaarden• Belangen; klant, eigenaar, medewerkers, maatschappij, ..• Eigen belang en gemeenschappelijk belang

ldgeldmaatschappelijke vraag persoonlijke tevredenheid

gemeenschappelijk

samenwerkenbinnen

ondernemingvraag product belang klant

g pp jbelang

onderneming

rendementmaatschappelijke bijdragepersoonlijke verwachtingen

© TargetResult.nl

balans en samenhang belangen vraagt manager of leider?

op weg naar een nieuwe bouwcultuur - leiderschap

Stelling

de bouwbranche kent veel managers

en maar weinig leidersen maar weinig leiders


Leider - Manager

Manager • effectief en efficiënt; intern gericht manager• doel realiseren, “de dingen goed doen”• management is rationeel proces• plannen, bewaken en sturen proces procesdoel resultaat

• stabiliteit en sturen op kosten• bouwcultuur

LeiderLeider• extern gericht; verbindt omgeving met onderneming, visie en missie • doel realiseren , “de goede dingen doen”

b l d l f i h i (di i )• bepaalt doelen, geeft richting (directie)• bindt, inspireert, luistert, spreekt aan en coacht• integriteit, maatschappelijk verantwoord, duurzaam• geeft bezieling, zet aan tot verandering• leidt vanuit belang van klant en andere belanghebbenden • voorbeeldgedrag bepaalt gedrag groep


leider; focus organisatie van intern naar intern én extern

Bouwparadigma

Manager Bouwbranche• 95% topmanagers heeft technische achtergrond

• warm gevoel bij technisch ingewikkelde projecten en de geur van beton• rationeel en analytisch• problemen oplossen in plaats van voorkomen• eerst doen en dan denken; status ontlenen aan improvisatie• autodidacten op het gebied van managen en vaardigheden; kloongedrag• beste medewerker groeit door naar hoger niveau• focus op kosten• directeuren zijn het slechtst geïnformeerd binnen organisatie • koopliedenmentaliteit (penny wise en pound foolish)• klant is lastig• hard imago, maar “klantgezwicht in plaats van klantgericht’g g p g


bouwbranche; veel managers, weinig echte leiders

Visie en Strategie

Leiderschap; de verbindende factor• Geeft richting en samenhang• Leiderschap is keuzes maken!

cultuur

i i ht k i

mens

TargetResult RESULTAATDOEL

inzicht kennis

leiderschapproject werkwijze

visie, strategie & markt

leiderschap

risico- contract-

management

organisatie ICT-systemen

structuur


belang van de klant staat centraal

Samenwerken - Belangen

Belang van de klant• gemeenschappelijk belang is het belang van de klant

belang klant

deelproduct

deelproduct

deel deelproces proces



belang organisatie A belang organisatie B


wat is het echte belang van de klant?

Belang van de klant

Werkelijk belang

waarde

meerwaarde opdrachtgever

meerwaarde voor opdrachtnemer

kostenprijs

beleving technischfunctioneel ontwikkeling onderhoud beheer

traditioneel focus bouwbedrijven

© TargetResult.nl

belang van de klant in relatie tot bouwproces?

op weg naar een nieuwe bouwcultuur - leiderschap 13

Belang van de klant

Belang in relatie met bouwproces

gevolgengevolgenmogelijkheid om te sturen

beheer‐ enhier worden

belevingfunctionaliteit

onderhoudskosten

70% ontwikkelkosten

de keuzes gemaakt

denken

functionaliteittechnisch30% ontwikkelkosten

b hprogramma ontwerp uitwerking realisatie

beheer en gebruik

initiatiefhaalbaarheidsstudie

SOVO

bestekprijsvorming

werkvoorbereidinguitvoering

belang klant

© TargetResult.nl 14

waar worden de keuzes gemaakt?


projectdefinitie DO oplevering

Belang van de klant

Ontwerp , basis succes eisen en wensen klant

bouwproductbouwmethodiek

bouwtijd

beheer‐ enhier worden

bou t jdbouwkosten

organisatie

belevingfunctionaliteit

beheer enonderhouds

kosten70%

ontwikkelkosten

de keuzes gemaaktontwerp van

product, proces en organisatie

b h

functionaliteittechnisch30% ontwikkelkosten

denken

programma ontwerp uitwerking realisatiebeheer en gebruik

© TargetResult.nl 15

samenwerkingsvorm bepaalt succes project

Stelling

een goede samenwerkingeen goede samenwerkingis te regelen in contracten


Oorzaak en Gevolg

Inbreng kennis en wensen

kennis inbrengen

gevolgenmogelijkheid om te sturen

g

om te sturen

geïntegreerd (bijv. d&b)

dbfm / pps

traditioneel

bouwteam

traditioneel



gebruik

contractvorm bepaalt samenwerkingsvorm

Contract en Samenwerking

Contract bepaalt samenwerkingsvorm• Bouwen is Samenwerken• Samenwerken is Organiseren• Organiseren is Contracteren

Belang van de klant• Niet het bouwen maar het resultaat (waarde – prijs) telt• Contractvorm afhankelijk van gewenste rol klant en van bouwopgave• Klant besteedt ontwerpen en bouwen veelal uit

ContractvormContractvorm• Niet 1 optimale contractvorm• Bewuste keuze begin van het bouwproces; wie adviseert de klant hierbij?• Traditioneel aanbesteden wordt weer populair• Traditioneel aanbesteden wordt weer populair• Slechte samenwerking is geen direct gevolg van contract (papier) maar de manier waarop

mensen omgaan met het contract en met elkaar


keuze contractvorm vraagt visie en dus leiderschap

Contract

Huidige contracten organisatievormen

© TargetResult.nl 19op weg naar een nieuwe bouwcultuur - leiderschap

Belang van de klant – traditionele organisatievormen

Traditioneel uitbesteden is (wordt weer) populair• scheiding ontwerp en uitvoering / geen ervaringsleren• geen samenwerking / onduidelijke verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid• suboptimalisatie• hoge vraag- en aanbiedingskosten• matige kwaliteit / veel juridisch gedoe• vaste prijs blijkt achteraf niet vast• overdracht / suboptimalisatie / ieder zijn eigen belang• versterking eigen cultuur / (voor)oordeel andere partijen• samenwerken?Is traditioneel uitbesteden altijd in belang van de klant?

initiatiefhaalbaarheidsstudie

projectdefinitie

SOVO

DO

bestekprijsvorming

werkvoorbereidinguitvoering

oplevering

belang klant


adviseurs


bouwbedrijf

oa / lev

Leiderschap

Leiderschap • alle betrokken partijen• focus intern en extern• focus eigen belang en gemeenschappelijk belang

bouwmanager

eigen belang klant isgemeenschappelijk belang

partij A partij B partij C partij D partij E

Leiderschap, de verbindende factor bij samenwerking

© TargetResult.nl

Leiderschap, de verbindende factor bij samenwerking


mooi, maar hoe in de praktijk?

Vraag

mooi

maar hoe in de praktijk?maar hoe in de praktijk?


Belang van de klant – moderne organisatievormen

Kennis en wensen in voortraject• verschuiving focus naar voortraject vereist vertrouwen en leiderschap

invloedontwerpinfo

BIM is het hulpmiddelvoor info-explosie

adviseurs


opdrachtgever / gebruiker

© TargetResult.nl

bouwbedrijf

oa / lev


adviseurs

bouwbedrijf / installateur (partners)

Belang van de klant – moderne organisatievormen

Integraal ontwerpenopdrachtgeverontwerpfase

leiderontwerpteam

ontwerpfase

leideruitvoeringsteam

gebruiksmanager

ontwerpteam

f

leideruitvoeringsteam

opdrachtgeveruitvoeringsfase

leiderontwerpteam

gebruiksmanager

© TargetResult.nl Uitvoeringsproces 24

uitvoeringsteam

Modern samenwerken in de praktijk

Integraal ontwerpen (concurrent engineering)• samenwerken met teams (ontwerpteam, uitvoeringsteam, gebruiksteam)• deelnemers maken deel uit van al deze teams

Voor– en nadelen

uitvoeringfase gebruiksfaseontwerpfase

sluit aan op eisen en wensen klant• technisch

k lit it

minder meer- en minderwerkminder faalkostenk t it i tijd

hoger honorariumlangere duur

• kwaliteit• kosten• levensduur

kortere uitvoeringstijdmeer mogelijkheden prefabricage

© TargetResult.nl 25op weg naar een nieuwe bouwcultuur - leiderschap 25


LEAN organiseren• klantbelang staat centraal

f• afstemmen is gemeenschappelijke activiteit• serieus nemen van partijen• inbreng kennis en belang vroegtijdig• partijen zijn en voelen zich verantwoordelijk• partijen regelen zaken grotendeels onderling• partijen lossen problemen grotendeels zelf op• andere rol partijen



Risico komt voort uit keuze

Partij A Partij B

traditioneel samen - werken

Partij A Partij B

modern samenwerken

keuze

risico risico

keuze

risico risicorisico risico risico risico

keuze

€€ €tijd

€tijd

of faalkosten partij B

tijdkwaliteit

gemeenschappelijk belangadviesrol

tijdkwaliteit

hogere prijs partij A

© TargetResult.nl

adviesrolcommunicatie

professioneel advies en overdracht risico’s



Leiderschap bepaalt succes van samenwerken• leiderschap is keuzes maken en richting geven• leiderschap bepaalt cultuur en beeld van de omgeving• leiderschap bepaalt cultuur en beeld van de omgeving

• samenwerken doe je pas goed als je elkaar vertrouwt• je vertrouwt elkaar als je elkaar begrijptje vertrouwt elkaar als je elkaar begrijpt• je begrijpt elkaar als je elkaar kent

Laten we er samen aan werken (samenwerken) doorLaten we er samen aan werken (samenwerken) door• ontwikkelen competenties studenten• opleiden, trainen en coachen medewerkers• verbeter van bouwbranche, begin bij uzelf, g j• luister naar uw belanghebbenden, er gaat een wereld voor u open!• raak geïnspireerd en inspireer anderen• leiden vanuit gemeenschappelijk belang, is uw eigen belang• leiden vanuit kernwaarden• projectstartup, evaluatie (niet alleen over techniek)• cultuur serieus nemen; keihard aspect!

© TargetResult.nl

• ….


Vraag

uw conclusiesuw conclusies en acties?


Leiderschap, de verbindende factor voor samenwerken

TeamTogetherTogetherEachAchievesMore

TargetResultdoel is resultaatdoel is resultaatJacob Catslaan 32

3705 BS Zeist

M - 06 814 13 445


[email protected]

Travel

Workshop 2 - Leiderschap in de bouw