กลุ่มที่ ๒

เร่ือง...ประโยคสามัญ หรือประโยคพืน้ฐาน

สมาชิกกลุ่ม 2 ๑. เด็กหญิง จุฬารัตน์ ค าชม เลขที ่ 28

๒. เด็กหญิง ฉัตรพร สุขแช่ม เลขที่ 29

๓. เด็กหญิง ณัฐพร แก้วภิรมย์ เลขที ่ 30

๔. เด็กหญิง ธัญญาเรศ ต้นเกษ เลขที่ 31

ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2/1

เสนอ...คุณครูนงคราญ เจริญพงษ์

ประโยคสามัญหรือประโยคพืน้ฐาน

ประโยคสามัญที่มีกริยาวลเีดียว

ประโยคสามัญที่มีหลายกริยาวล ี

ประโยคสามัญ ประโยคสามัญ เป็นประโยคในภาษาไทย ตาม

ข้อความแบ่งเป็น 3 ชนิด คอื 1.ประโยคความเดยีว 2.ประโยคความรวม

3.ประโยคความซ้อน

เขาท าจานหล่น-แตก-กระจายเต็มพืน้ (เอกรรถประโยค) คอื ประโยคทีม่ีข้อความเพยีงหน่ึงข้อความ หรือใจความส าคญัภาคเดยีว มีภาคประธาน ภาคแสดงภาคเดยีว สังเกตได้จาก มีกริยาส าคญัเพยีงตัวเดยีว และประโยคสามัญทีม่ีเพยีงหน่ึงเดยีว กริิยาหลายวลเีรียงกนั โดยไม่มีค าเช่ือมค ากริยา หลกัภาษาไทยเรียกว่า เอกตัถะประโยค มาจาก เอก + อตัถะ + ประโยค (เอก = หน่ึง อตัถะ = ข้อความ) หมายถึง ประโยคมีข้อความเดยีว

ประโยคสามัญทีม่ีกริยาวลเีดยีว

ตัวอย่าง ประโยคความเดียวประโยค ท่ีกริยาไม่ต้องมีกรรมมารับ

น า้ไหล ไฟดบั แดดออก ลมพดั ฟ้าร้อง

ตวัอย่าง ประโยคความเดียวประโยค ท่ีกริยาต้องมีกรรมมารบั

นักเรียนท าการบ้าน พีต่งูี สุนัขกดัไก่ ฉันกนิผลไม้

ตัวอย่าง ประโยคความเดียว "เป็น" เป็นกริิยาที่ต้องอาศัยส่วนเติมเต็ม เพือ่ให้เนือ้ความสมบูรณ์ พ่อเป็นต ารวจ รินดาเป็นคนเรียนเก่ง วภิาเป็นนักเรียน ธิดาเป็นเดก็ดี ข้อสังเกต ประโยคความเดยีวจะมปีระธานเดยีว กริยาเดยีว กรรมเดียว

ประโยคสามัญที่มีหลายกริยาวล ี คอื ประโยคสามัญทีม่ีโครงสร้างกริยาเรียง หรือมีกริยาวลหีลายวล ีท าหน้าทีเ่ป็นภาคแสดงของประธานเดยีวกนั ซ่ึงแม้จะมีหลายกริยาวลแีต่ประโยคจะไม่มีค าเช่ือมทีเ่ช่ือมกริยาเหล่าน้ัน สามารถแบ่งประโยคสามัญหลายกริยาวลีตามล าดบั เหตุการณ์ ดงันี ้

เหตุการณ์ในประโยคเกดิขึน้พร้อมกนั ตัวอย่างเช่น กุ๊กน่ัง-รับประทานอาหารในห้องครัว วสุิทธ์ิยนื-ร้องเพลงหน้าห้องประชุม สมทรงน่ัง-อ่านหนังสือพมิพ์ในห้องสมุด

เหตุการณ์ในประโยคเกดิขึน้ต่อเน่ืองกนัหรือเกดิก่อนหลงัตามล าดบั ตัวอย่าง เช่น

แม่เดิน-ไป-ซ้ือกบัขา้วท่ีตลาด ฉนัเดิน-ไป-กินขา้วท่ีศูนยอ์าหาร วิมลเกบ็จาน-ไป-ลา้ง

เหตุการณ์หลงัเป็นผลของเหตุการณ์แรก เช่น เขาท าจานหล่น-แตก-กระจายเต็มพืน้ ก้นสายสุนีย์ลืน่-หกล้ม-กระแทกพืน้ ลมพดัสังกะสีปลวิ-ตกลงในน า้

อ้างองิ http://www.panyathai.or.th

http://www.trueplookpanya.com

หนังสือภาษาไทย หลกัภาษาและการใช้ภาษา ม.2

ค าถาม

๑.ประโยคสามัญแบ่งเป็นกีช่นิด ก.๑ ชนิด ข.๒ ชนิด ค.๓ ชนิด ง.๔ ชนิด

๒.เหตกุารณ์ในข้อใดไม่ใช่เหตกุารณ์ท่ีเกิดขึน้พรอ้มกนั ก. กุ๊กน่ัง-รับประทานอาหารในห้องครัว ข.วสุิทธ์ิยนื-ร้องเพลงหน้าห้องประชุม ค.สมทรงนั่ง-อ่านหนังสือพมิพ์ใน ง. เขาท าจานหล่น-แตก-กระจายเต็มพืน้

๓.ประโยคสามัญทีม่ีกริยาวลเีดยีว หรือเรียกอกีช่ือว่าอะไร ก.เอกรรถประโยค ข.พหูพจน์ประโยค ค.วลปีระโยค ง.กริยาประโยค

๔.ประโยคสามัญที่มีกริยาวลเีดยีวในหลกัภาษาไทยเรียกว่าอะไร ก.วลปีระโยค ข.เอกตัถะประโยค ค.เอกรรถประโยค ง.ถูกทั้งข้อ ข และ ค

๕.เหตกุารณ์ในประโยคใดท่ีเกิดขึน้ต่อเน่ืองกนั ก.ลมพดัสังกะสีปลวิ-ตกลงในน า้ ข. วสุิทธ์ิยนื-ร้องเพลงหน้าห้องประชุม ค. แม่เดนิ-ไป-ซ้ือกบัข้าวทีต่ลาด ง. ก้นสายสุนีย์ลืน่-หกล้ม-กระแทกพืน้

๖.ข้อสังเกตของ ประโยคในข้อใดแตกต่างจากข้ออืน่ ก.ประโยคความเดยีวจะมีกริยาเดยีว ข.ประโยคความเดยีวจะมีประธานและกริยาเดยีว ค.ประโยคความเดยีวจะมีแต่กรรม ง.ประโยคความเดยีวจะมีประธานเดียว กริยาเดยีว กรรม

๗. ข้อใดไม่ใช่ประโยคในภาษาไทยท่ีแบง่ออกเป็น ๓ชนิด ก. ประโยคบอกเล่า ข.ประโยคสามญั ค.ประโยคซ้อน ง.ประโยครวม

๘.ประโยคสามญัท่ีมีหลายกริยาวลีท าหน้าท่ีอะไร ก.ท าหน้าท่ีเป็นภาคแสดงของกรรม ข.ท าหน้าท่ีเป็นภาคแสดงของกริยา ค.ท าหน้าท่ีเป็นภาคแสดงของประธานเดียวกนั ง.ถกูทุกข้อ

๙.ประโยคในข้อใดไม่ใช่ประโยคสามญัท่ีมีกริยาวลีเดียว ก.สนุารีเป็นนักเรียนชัน้มธัยมศึกษาปีท่ี ๒ ข. ปิติเหมือนคณุแม่ ค.สายใจกินขนมซิ ง.วิมลเกบ็จานไปล้าง

๑๐.ประโยคข้อใดไม่ใช่ประโยคสามญัท่ีทีหลายกริยาวลี ก.แยมยืนรบัประทานอาหารในห้องครวั ข. บมีนัง่อ่านหนังสือพิมพใ์นห้องสมดุ ค. ณัฐเป็นนักเรียนชัน้มธัยมศึกษาปีท่ี๔ ง.หนูดีเดินไปซ้ือน ้าตาลท่ีตลาด

เฉลย ๑. ค ๒. ง ๓. ก

๔. ข และ ค ๕. ค ๖. ฟรี ๗. ก ๘. ค ๙. ง ๑๐.ค

ขอบคุณค่ะ