хичээл кофе

Батлав: Сургалтын менежер.............../Т.Отгонбаяр/

Сэдэв: Кофе

Хамрах хүрээ: 10р анги

Хугацаа: 80 минут 

Хоол – Нарийн боовны багш  О.Буд

Хичээлийн зорилго

 Кофены найрлага,      төрлүүдтэй   танилцах

 Кофе бэлтгэж сурах

Хичээлийн зорилт 

Кофены ач холбогдолтой танилцах

Кофены найрлага, төрлүүдтэй танилцах

Төрөл бүрийн кофе   бэлтгэж сурах 

Хичээлийн явц

Сэдэлжүүлэх  үе шат  8 минутОйлгож ухамсарлах үе шат – 30 минутХийж бүтээх үе шат – 30 минутДүгнэлт шийдэл гаргах  – 11 минут Гэрийн даалгавар  1 минут

Сэдэлжүүлэх үе шат

Ямар ямар кофе хэрэглэж үзсэн бэ?Хамгийн гоё кофег нэрлэнэ үү?Цайнаас юугаараа ялгаатай вэ?Кофены түүхийг ярьж өгнө

буцах

Кофены түүх

Этиопийн малчин Калди ямаанууд нь нэг л бутны жимсийг булаацалдан идэж байхыг хараад сонирхон амсаж үзтэл гашуун хэрнээ өвөрмөц сайхан амтагджээ. 

Хүн төрөлхтөн кофе хэмээх ундаатай танилцсан түүх эндээс эхлэлтэй.

буцахтовш

Ойлгож ухамсарлах үе шат 

Кофе (Coffee) гэдэг нь кофены буурцгийг  хуурч нүдээд дээр нь  буцалсан   ус  хийж найруулсан хар хүрэн өнгийн ундааг хэлнэ.

Кофе гэдэг үг нь араб хэлний  каffa хэмээх үгнээс гаралтай.

Кофе 

товш

 Кофены ургамал нь бутлаг мод байх бөгөөд               Этиопоос гаралтай.

 Голдуу Африкт, мөн Өмнөд Америк, Төв Америк  болон Өмнөд Азид ургадаг байна. 

 Хүн төрөлхтний түүхэнд кофе гарч ирсэн нь архи, цайтай харьцуулахад сүүлд боловч дэлхий даяар хамгийн олон оронд хүмүүсийн талархан уудаг ундаа болжээ. 

 Ихэвчлэн халуунаар уух ба кофенд кофейн хэмээх зөөлөн сэргээгч (өдөөгч) бодис агуулагдана. 

2 гол төрөл байна. 

Хамгийн их тархсан Арабика кофе  Coffea Arabica 

Нөгөө нь тарьж ургуулахад арай хялбар Робуста кофе Coffea Robusta юм.

Нийт хураан авч буй кофены 7080% нь         Арабика, үлдсэн нь Робуста байдаг. 

Робуста төрөл нь харьцангуй хямд бөгөөд Арабикагаас 4050% илүү кофейн агуулна. 

Кофены ургамал

буцах

Хураан авсан кофены үрээс кофены буурцаг гаргаж авахыг үр боловсруулалт гэнэ. 

Хуурай болон усны гэсэн 2 төрлийн аргаар боловсруулна.

Хуурай буюу хатаах арга. Хураасан үрээ тараан дэлгээд, наранд ээж хатаасны дараа гадуурх хальс яснаас нь салгаж цэвэрлэнэ.  

Усан арга. Үрийг гадуурх хальс, яснаас салгасны дараа устай саванд хийж 12 хонуулан исгээд буурцаг гаргаж авах арга юм. 

Кофе боловсруулах

Кофены найрлага 

товш

Хуурсан    кофены   үрэнд: 

Ус  2,7%, 

Тос  1315%, 

Азотот  бодис   13,9%, 

Кофейн  1,3%, 

Кофе бэлтгэхэд тавигдах шаардлага:

Түүхий кофег зөөлөн галаар тасралтгүй жигд  хутган  хуурна.

Хуурсан кофег яг олгохын өмнө нь нунтаглана.

Хуурсан кофег хэт жижиглэн нунтаглах нь тохиромжгүй. 

Кофег бэлтгэхдээ буцалгахгүй, олон дахин халааж болохгүй.

Кофены ач холбогдол

Хүний биед тайвшруулах үйлчилгээ үзүүлж, бодисын солилцоог сайжруулан, эрч хүчтэй болгодог.

Кофег тогтмол бага хэмжээгээр ууснаар элэгний хорт хавдар үүсэх магадлалыг бууруулдаг. 

Кофе нь хүний тархины үйл ажиллагааг сэргээн, ой тогтоолтыг сайжруулж, оюуны чадамжийг дээшлүүлдэг.

Эспрессо 

Тусгай зориулалтын 

машинаар нунтагласан 

кофен дээр халуун усыг 

маш өндөр даралтаар 

шахаж гаргадаг Итали 

маягын хар кофе.

Маш өтгөн найрлагатай,  

маш бага хэмжээтэй. 

Эспрессо Макиато

Дээрх эспрессон дээр 

түүнээс бага хэмжээтэй 

сүүг нэмж хөөсрүүлэн 

хийсэн кофе.

Дээрээс нь карамел, 

зөгийн бал зэрэг амтлагч 

хийж болох тул маш 

амттай. 

Эспрессо кон Панна

    Эспересон дээр    сүү ч  ус ч 

нэмэлгүйгээр тэр хэвээр нь 

сүүн крем хийсэн кофег

 хэлнэ. 

Латте 

Эспрессо буюу хар 

кофен дээр түүнээс 

хоёр дахин их 

хэмжээний халуун сүү 

хийгээд дээр нь сүү 

хөөсрүүлэгч 

машинаар гаргасан 

сүүний хөөсийг 

багахан хэмжээгээр 

нэмнэ.

Капучино 

Эспрессо буюу хар 

кофен дээр түүнээс 

хоёр дахин бага 

хэмжээний халуун сүү  

хийж аяганы тал 

болгоод дээд хэсэгт нь 

сүү хөөсрүүлэгч 

машинаар гаргасан 

сүүний хөөсийг нэмж 

дүүртэл нь хийнэ.

Кофе Мокка

Кафе Латтег америк 

маягаар хийдэг 

сүүтэй кофе. 

Эспрессон дээр 

шоколадны юмуу 

какаоны сироп 

нэмэн халуун сүү 

хийгээд хамгийн 

дээд хэсэгт нь сүүн 

крем хийнэ.

Американо 

Эспрессон дээр 

түүнээс хоёр 

дахин их ус нэмж 

шингэлэн 

найруулдаг хар 

кофе. 

Төрөл бүрийн кофе бэлтгэх орцТүүхий эд Хэмжих 

нэгж Кофены  төрөл

Хар   Сүүтэй  

Вена   Варшав  Турк  Зайрмагтай хар кофе

Кофе  г 6 4 6 8 10 6

Ус  мл 114 72 114 120 105 114

Сахар  г 12 15 25 15

Хөөсрүүлсэн зөөхий 

г 30

Өрөм тогтоох сүү

мл 85

Зайрмаг   г 50

Сүү  мл 37 100

Гарц  мл 100 100 130 200 100 150

Хийж бүтээх үе шат

Төрөл бүрийн кофены зураг үзнэ.

Кофе найруулах урлагтай танилцаж бичлэг үзнэ.

Бэлэн савласан кофе найруулж ууна.

Савлагаан дээр байгаа найрлагыг тодорхойлж ялгааг олно.

Гадаад үгнүүдийг орчуулж цээжилнэ.буцах

Кофе 

Кофе 

Кофе 

Кофе 

Дүгнэлт шийдэл гаргах 

Хувцасны стиль сэдвээр шинээр мэдэж авсан зүйлсээ нэрлэ.

Кофены  үнэр амтны тухай ярилцана.

Хэдэн төрлийн кофе хэрэглэсэн ба юугаараа ялгаатайг тодорхойлно.

Сурагчид Эспрессо,Эспрессо Макиато,Эспрессо кон Панна, Капучино, Американо, Кофе Мока, Латтегийн  найруулах дарааллыг схемээр үзүүлнэ.

буцах

Гэрийн даалгавар

Шинэ хичээлээ уншиж ирэхӨөрсдийн хэрэглэдэг кофены төрлүүдийг нэмэх Зөв хэрэглэж сурах

Анхаарал тавьсанд баярлалаа

буцах