เครื่องวัดไฟฟ้าชนิดขดลวด ......

สาระส าคญ 1. กอนการกอสรา งอาคารตองมการเตรยม สถานทให พรอม เชน ทงขนาดทดน สภาพแวดลอม สาธารณปโภคเกยวกบการกอสราง การตรวจสอบระดบ และการปรบพนท บรเวณสถานทกอสราง 2. การตรวจสอบหมดหลกเขตทดนโดยพจารณาจากโฉนดหรอ น.ส.3 ก. ซงหมด หลกเขตตองปกเปนศนยกลางของเสนตดอาณาเขต ในแนวตรงของหมดหลกเขตของโฉนดทดน 3. การวางผงอาคารโดยวธก าหนดขอบเขตผงอาคาร ต าแหนงศนยกลางเสาแบบ วธวางเสนฐานและวธสรางไมผงแบบกรอบลอมรอบ จดประสงคการเรยนการสอน

1. จดประสงคทวไป เพอใหรและเขาใจ เรองการเตรยมสถานท การตรวจสอบเขตทดนและการวางผงอาคาร

2. จดประสงคเชงพฤตกรรม เมอนกเรยนเรยนเรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคารจบแลว นกเรยนสามารถ

2.1 อธบายวธการเตรยมสถานทได 2.2 บอกวธการตรวจสอบเขตทดนได 2.3 บอกชนดของเครองมอการวางผงอาคารได 2.4 อธบายขนตอนการวางผงอาคารได

เอกสารประกอบการสอน หนวยท 1

วชา เทคนคกอสราง 1 (2106-2109) สอนครงท 1-2

ชอหนวย การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

ชอเรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร จ านวน 4 ชวโมง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 2

หวขอเรอง 1.1 การเตรยมสถานท 1.1.1 ขนาดทดน และสภาพแวดลอม 1.1.2 สาธารณปโภคเกยวกบการกอสราง

1.1.2.1 น า 1.1.2.2 ไฟฟา 1.1.3 ตรวจสอบระดบ

1.1.4 ปรบพนท 1.1.4.1 การถมแบบอด 1.1.4.2 การถมแบบไมอด

1.2 การตรวจสอบเขตทดน 1.2.1 หมดหลกเขต 1.2.2 การรกษาหมดหลกเขต 1.2.3 การส ารวจหมดหลกเขต 1.2.4 การก าหนดแนวรว

1.3 การวางผงอาคาร 1.3.1 การก าหนดหมดอางองและหมดระดบ 1.3.2 การอานแบบผง 1.3.3 ก าหนดแนวเพอตดตงผงรอบอาคาร 1.3.4 เครองมอการวางผง 1.3.5 วธการวางผงอาคาร

กจกรรมการเรยนร

ขนน าเขาสบทเรยน 1. ครยกตวอยางการกอสรางอาคาร พกอาศยและเชอมโยงกบรายวชา น า เสนอ รปบานพกอาศย พรอมซกถาม ผเรยน เรอง การเตรยม สถานท กอสรางบานพกอาศย เพอสรางความคนเคยและแลกเปลยนประสบการณการเรยนรระหวางกน 2. ครแจงจดประสงคการเรยนร เพอใหนกเรยนทราบขอบเขตของเนอหาและกจกรรมการเรยนร เกณฑการใหคะแนนระเบยบขอบงคบในการเรยน ก าหนดขอตกลงในการเรยน โดยให

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 3

ผเรยนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และขอก าหนดในการเรยน ไดหลงจากจบ หนวยการเรยน 3. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน ครเฉลยแบบทดสอบและแจงผลคะแนน ใหนกเรยนทราบ ขนสอน 4. ครใหนกเรยนยกตวอยางการเตรยมสถานทกอสรางและการวางผงอาคารพกอาศย 5. ครบรรยายบทเรยนในหนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานท และการวางผงอาคาร โดยใชงานน าเสนอ Microsoft Office Power Point นกเรยนฟงการบรรยาย และจดบนทกการสอน ของครและตอบค าถาม ขนสรป 6. ครและนกเรยนชวยกนสรปเนอหาสาระส าคญของเนอหาในหวขอทบรรยาย 7. นกเรยนท าแบบฝกหดทายหนวยท 1

8. ครเฉลยแบบฝกหดทายหนวยท 1 และใหนกเรยนอภปราย ซกถาม 9. นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน

10. ครเฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 11. นกเรยนเปรยบเทยบผลคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน

12. ครมอบหมายใหนกเรยนศกษาเนอหาเพมเตมจากแหลงการเรยนรอนๆ เชน จากเวบไซต หรอต ารา เพอน ามาสรปกอนหนวยการเรยนตอไป

สอการสอน 1. เอกสารประกอบการเรย นวชา เทคนคกอสราง 1 หนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 2. โปรแกรม Microsoft Office Power Point เรอง การเตรยมสถานท และการวางผงอาคาร 3. รปภาพการเตรยมสถานทและหนจ าลองการวางผงอาคาร

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 4

การวดและประเมนผล วธการวดผล 1. สงเกตจากพฤตกรรมการเรยนเปนรายบคคล 2. ตรวจสอบความถกตองของแบบทดสอบหลงเรยน 3. สงเกตพฤตกรรมทางดานจตพสย

เครองมอวดผล 1. แบบสงเกตพฤตกรรมรายบคคล 2. แบบฝกหดทายหนวย 3. แบบประเมนผลการท าแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

4. แบบประเมนผลทางดานจตพสย โดยประเมนตามสภาพจรง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 5

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

บทน า การเตรยมสถานทกอสรางหลงจากท าสญญาวาจางปลกสรางบาน เรยบรอย แลว ตองจดเตรยมสถานท ใหพรอม กอนลงมอด าเนนก ารกอสราง เชน ถามบานเกาตองรอถอน ใหเรยบรอยหรอถาพนทมระดบต าควรถมบดอดใหสงกวาระดบน าทวม และเคลอนยายสงขดขวางตางๆ เชน เสาไฟฟา ประปา หรอสาธารณปโภคอนๆ ซงตองด าเนนการให เรยบรอยกอน แจง ผรบจาง เขาด าเนนการ สงเหลานตองน ามา เปนขอมลเพอประกอบในการด าเนนงานกอสรางทมความแตกตางกนไปตามสถานท การเตรยมสถานทผรบจางตองขอรายละเอยดทส าคญจากผวาจ าง เชน โฉนดทดน แบบกอสราง ใบอนญาตปลกสรางอาคาร ตลอดจน การ ชแนวการปลกสรางอาคา ร หากไมแนใจใหส านก งานทดนเขตหรอทดนจงหวด ส ารวจแนวเขตใหชดเจนกอนการกอสราง เพอปองกนการ กอสรางผด แนวทดน และตองส ารวจขอบเขต หมดหลกเขตขอ งทดน เพอตรวจสอบสถานท วามความแตกตางจากแบบกอสรางหรอไม ถาสถานทกอสรางไมตรง กบพนทในแบบกอสราง อาคาร กอสรางอาจไดพนททไมตรงตามแบบและอาจ จะท าใหระยะ รนอาคารผดเทศบญญตควบคมอาคารได โดยแนวอาคารและระยะรน ต าแหนงตางๆของอาคารตองไมรกล าเขาไปในทสาธารณะหรอทดนขางเคยง ดงนนเจาของอาคารควรปรกษาผทเกยวของ เพอแกไขและปองกนปญหาทอาจเกดขนใหลลวงและสามารถด าเนนการตอไปได การวางผง อาคาร เปนการก าหนดต าแหนงของสงกอสรางท ตองการ สรางขนตามต าแหนงท อย ของอาคาร เชน ซาย ขวา หนา หลง ของทดนท ตองการ สราง และ ขนอยกบ ความตอ งการของผวาจางหรอเจาของ อาคาร รวมท งความเหมาะสมของสถานทเปนส าคญ สวนขนตอนการวางผงอาคารตองตรวจสอบหมดหลกเขตทดนกบโฉนดทดนวาครบถวนตามแบบหรอไม ผงกอสราง ต าแหนง ทศทาง แนวฉากเทยบก บแนวท ใชอางอง และสวนทยนขององคประกอบอาคารตามแบบกบแนวเขตทดนใหถกตองตามแบบกอสร าง ดงนน กอนการกอสรางตองมการวางผงอาคารเพอเปนการก าหนดต าแหนงรป แบบอาคารในแนวระนาบของพนท เพอแสดงต าแหนงของเสาและฐานรากของอาคารหรอสงปลกสรา ง โดยก าหนดขนาดและสดสวนในพนทกอส รางจรงและร ต าแหนงระยะกงกลางของเสาและฐานราก และสามารถ ตรวจส อบ ความถกตองของแนวอาคาร ระยะรนตางๆ ของอาคารทเกยวของกบขอก าหนดกฎหมาย

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 6

1.1 การเตรยมสถานท การเตรยมสถานท คอการเตรยมพนทบรเวณกอสราง ใหมความพรอม กอนทจะด าเนนการกอสรางอาคารซงตองค านงถงปจจยตางๆดงตอไปน 1.1.1 ขนาดทดน และสภาพแวดลอม

1.1.1.1 ขนาด ทดนคอสงทส าคญทสดของบาน เปนตวก าหนด ขนาด ระดบ ดน หรอเรยกวาลกษณะทางกายภาพ สงเหลาน เปนตวก าหนดรปทรงของแ บบบานวาม รปรางอยางไร เชน ทดนดานหนาแคบ ไมกวางมาก แตมความลกเขาไปดานหลงมากกวาดานห นา รปแบบ ของทดนบงคบใหเลอกทรงบานไดจ ากด เชนเดยวกบทดนหนากวาง แตความลกนอยมาก ท าใหไดบานทมรปแบบจ ากด แตทงนควร ค านงถงการใชสอย และสภาพทดนทม ระดบดนต ากวาถนนดานหนา หรอต ากวา พนทรอบๆ มปญหายามฝนตก เพราะน าฝนไหลมาขง และทวมใน ทดนได ดงนน ควรมทดนทสงกวารอบขางและสงกวาถนนดานหนาประมาณ 40 เซนตเมตร ขนไป

1.1.1.2 สภาพแวดลอม คอบรเวณทอยใกลหรอบรเวณทรอบๆทดนทปลกสรางอาคาร ซงสภาพแวดลอมมผลตอสภาพจตใจของผอยอาศย ทงทางตรงและทางออม เชน ทางตรง มสภาพภมอากาศ รอน หนาว ลม แดด ฝน เปนตน สวนทางออม เชน สภาพแวดลอม บรเวณ รอบๆ มหมบาน ตลาด โรงแรม โรงเรยน เปนตน สงเหลานลวนมผลตอการอยอาศย นอกจากนน ควรศกษาใหละเอยดวาบรเวณ นนเคยเปนสถานททใชประโยชน เพอการใด มากอน เชน เคยเปน บอน าทเจาของเดมขดหนาดนไปขาย บรเวณใกลเคยงมสภาพแวดลอมอยางไร เชน หาก ตงอยใกลฟารมหม อาจไดรบกลนไมพงประสงค เปนตน และค านงถงสภาพแวดลอมโดยรอบ วามสงอ านวยความสะดวกอนๆ หรอไม เชน ตลาด สถานทชมชน โรงพยาบาล คลนก สถานดบเพลง สถานต ารวจและรานคาวสดกอสราง เปนตน 1.1.2 สาธารณปโภคเกยวกบการกอสราง

1.1.2.1 น า มความ ส าคญในงานกอสราง เชน ใชน าผสมคอนกรต ใชลางเครองมอเครองใช และใชเพอการอปโภค บรโภค ปจจบนนยม ใชน าประปา ถาไมสามารถ ใชน าประปาได ตองส ารวจบรเวณพนทกอสรางเพอ ขดบอน าหรอเจาะบาดาล แตงานกอสรางทวไปนยมใชน าประปาและตดตงมเตอรน าชวคราว ดงรปท 1.1

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 7

รปท 1.1 การเตรยมน าประปา ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

1.1.2.2 ไฟฟา ในงานกอสรางมการใชเครองจกร ขนาดใหญหรอ เครองจกรประเภทเบา เชน เครองซอยไม สวานไฟฟา เปนตน และการใชไฟฟาในเวลากลางคน หรอใช แสงสวาง ในระหวางกอสราง เพอ ความ ปลอดภยของการเกบรกษาวสดกอสราง จงจ าเป นตองตดตง หมอแปลงไฟฟาชวคราวจากไฟฟาเขตในทองถนนนๆ สงทควรรคอ อปกรณท ใชไฟฟามอะไรบาง ตองการใช ก าลงไฟฟากวตต เพอตดตงไฟฟาชวคราวหรอมาตรวดไฟฟาไดถกตอง และเพยงพอตอการใชในการปฏบตงานกอสราง ดงรปท 1.2

รปท 1.2 การตดตงมเตอรไฟฟาชวคราว ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 8

1.1.3 ตรวจสอบระดบ ระดบของพนท นบเปนสงส าคญทตอง เตรยมส าห รบการกอสรางอาคาร เปน การหา จดระดบหรอเสนระดบทตงตนของการกอสราง เพอเปนจดระด บจดแรกท น าไปหาระดบความสงของพนชนท 1 ของอาคาร การหา ระดบ อาจหาจากยอดศนยกล างถนนหรอทางเดน เนนดน ทน าทวมไมถง หรอระดบของอาคารทอยใกลเคยง เมอ ปกหมดระดบไวแนนนอนแลว จะตอง ไมรอถอน หรอยาย ออกจาก ท เดมเพราะอาจ ใชประโยชนในการถายระดบหรอตรวจสอบ ในภายหลง จดระดบจด แรกนสามารถใช เปนหมดหรอขด เครองหมายไวกบผนงห รอสงกอสรางใกลเคยง กได ขอส าคญในการวางเสนระดบ ถา ระยะทาง ของเสนระดบไมไกลจากหมดแรกสามารถตรวจสอบความผดพลาดคลาดเคลอนไดงาย หากระยะทางไกลๆและตองการความถถวนอยางละเอยด ตองใชวธอน เชน ถายระดบตอๆ กน แบบวธหาระดบของจดระดบตาง ทเปนระยะๆและควรตรวจสอบระดบ ±0.00 ทก าหนดในแบบเทยบกบสถานท และตรวจสอบระดบบนผงทผรบเหมาท าไว เชน ระดบ ± 0.00 อยทศนยกลางถนนหนาบาน หรอบรเวณทก าหนดใหเปนหมดระดบ ดงรปท 1.3

รปท1.3 การตรวจสอบระดบ

±0.00

หมดระดบ ระดบดนถม

ระดบพนชนลาง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 9

1.1.4 ปรบพนท

การปรบพนทควรมการท าระดบอางองไว เปนหลกฐาน เพอตรวจสอบ ในภายหลง เชน การพนส ตอกตะปไวตามเสาไฟฟา หรอสงก อสรางขางเคยงทมลกษณะถาว รไมเคลอนยาย เมอผ รบจางสงมอบงานสามารถ ตรวจสอบได การปรบพนทกอนการกอสราง ตองปรบท พนดนใหมความเหมาะสม โดยการถมและขด บางครงมทงการถมและการขดไปดวยกน เชน การขดเพอท าสระน า สระวายน า เพอน าดนทไดจากการขดไปถม ในพนททจะ กอสรางบาน เปนตน การปรบพนทสามารถแบงออกไดเปน 2 แบบ

1.1.4.1 การถมแบบอด คอการถมดนไปทละช น มความหนาชนละประมาณ 20 - 50 เซนตเมตร (ขนอยกบลกษณะดน และการก าหนดของผออกแบบ ) บดอดใหแนนทละชน หมดไปชนหนงและถมดนตอแลวบดอดอก ท าแบบนจนกวา ไดระดบตาม ตองการ การถมแบ บนดนอดแนนดมการทรดตวนอย และตองการความหนาแนน เชนโครงสรางของบานเปนแบบฐานรากแผ หรออาคารทถกออกแบบใหวาง และถายน าหนก โดยตรงลงบนพน (Slab on Ground) เชน โรงรถ ถนนและทางเทา ดงรปท 1.4

รปท 1.4 การถมดนแบบอด ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554

1.1.4.2 การถมแบบไมอด คอ การถมใหเตมทงพนทในคราวเดยว แลวบดอดเฉพ าะ

ดานหนาผวดน การถมลกษณะน ใชในการถมดนทไมตองการความสงมากนก เหมาะกบ การกอสรางบ านเพราะโดยทวไป โครงสรางบาน ถายน าหนก ลงบนฐานราก มเสาเขมรบน าหนก

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 10

และถาย น าหนกลงชนดน ซงสามารถ ตอกเขมลกลงไปจาก ชนผวดนเดมได จงไม เกยวของกบระยะเวลาทถมดนใหมหรอตองรอใหดนทรดตวอดแนนเสยกอน การถมแบบไมอด สามารถถมดนและเกลยดนใหทวพนทการกอสรางตามระดบความสงทก าหนด ดงรปท 1.5

รปท 1.5 การถมดนแบบไมอด ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

1.2 การตรวจสอบเขตทดน การตรวจสอบเขตทดนโดยอาศยแบบผงบรเวณและการก าหนดความกวางความยาวและทศทางทแสดงไวเปนทศเหนอไวมมใดมมหนงของแบบ ส าหรบทดนทม อาคารเดมตงอยหรอรอถอนแลว หรอทดนทปล อยใหรกรางเปนเวลานาน การ หาหมดหลกเขตทฝงไวเดมนนท า ไดยาก อาจเปนเพราะการถมดนทบหรอเกดจากความไมเขาใจของชางบางคนถอนทงไปเสยกอนแลว การหา หมดหลกเขต จงเปนเรอง ยาก ควรผานการตรวจสอบเขตจากเจ าหนาทรงวดของกรมทดนแตควรตรวจสอบ ระยะของเสนขอบทดนทกดาน มมของดานตางๆตอกนไปอยางถกต องตามแบบ โดยพจารณาจากโฉนดหรอ น.ส.3 ก. ซงเปนหนงสอสทธท ากน ทเจาของมอยมาตรวจสอบ หากยงไมถกตอง ควรแจง เจาหนาท ส านกงานทดนใหตรวจสอบอกคร ง ในกรณทถกรกล าเขตโดยการยายหลกเขต หรอสรางแนวของอาคารล าเขามาในแนวเขตทดนของผตรวจสอบ จ าเปนตองแจงใหเจาหนาททดนทราบ ซงเปนลกษณะท เจาของทดน เสยเปรยบทดนขางเคยง หรอตองการหลกฐานใหถกตองอกครง ใหแจงส านกงา นทดนในทองท ใหส ารวจทดนใหม ถาเปนการตรวจสอบจากเจาหนาทส านกงานทดนแลว ควร ตรงกบทแสดงเขตในใบโฉนดทดน ฉะนนการตรวจส อบเขต

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 11

ทดนครงหนงจงไมถอเปนการเสยเวลาหรอท างานซ า แตท าใหเกดความแนใจ และความถกตองในการวางต าแหนงอาคารใหอยในแนวเขตทดน ดงรปท 1.6

รปท 1.6 การตรวจสอบต าแหนงเขตทดน

1.2.1 หมดหลกเขต หมดหลกเขตทดน คอ จดทชแนววาทดนมพนทเรมตนทไหนและสนสดตรงไหน

โดยเจาของทดนผซงมเอกสารสทธ เชนโฉนดทดนต องมหมดหลกเขตทดนอยในทดนทกแปลงและกอนการวางผงอาคาร หวหนาชางกอสรางตองตรวจสอบหมดหลกเขต และถามเจาของอาคารถงหลกเขตทกรมทดนปกไว เดมวาพนทถกตอง ตรงกบ ตว เลขในโฉนดห รอไม ตองระวง การตรวจสอบระยะ (อาจมคนอนยายหลกเขต ) ถาขนาดพ นทไม ถกตอง ควรแจงใหกรมทดน มาก าหนดหลกเขตใหม โดยการรงวดสอบเขตทดนใหม ซงการปกหลกเขตนนเจาของทดนหรอผทไดรบมอบหมาย อาจเปนผขดฝง ตอหนาเจาหนาทและเจาของทดนแปลงทตดกน ซงการปกหมดหลกเขตทอยในดนแขงอยางนอยครงหนงของความสงของหลก ตอง ปกเปนศนยกลางของเสนตดอาณาเขตพอด ใหอยใน แนวตรง หลกเขตทแสดง ตอง เดนชด และ ชวยเพมความสะดวกในการตรวจสอบเขตทดนให ถกตอง ถาหลกเขตไมแนนอน อาจจะไมไดรบอนญาตให กอสรางได ดงรปท 1.7

หมดหลกเขต

แนวเขตทดน

บรเวณพนทกอสราง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 12

รปท 1.7 หมดหลกเขตทดน ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

1.2.2 การรกษาหมดหลกเขต เจาของทดนท มผลประโยชนรวมกนใน หมดหลกเขต ตองตรวจดความแนนหนาของ

หมดมใหเคลอนยาย อนเนองมาจากน าพดพาหรอมการถมดนปด ถงแมมการถมดนบรเวณใกลเคยงกตองเวนพนทหมดหลกเขตเอาไว การเคลอนยายหลกเขตมความผดทางกฎหมายทดน

1.2.3 การส ารวจหมดหลกเขต การวดระยะจากหมดหลกเขตหนงไปตามจดตางๆใหตรงตามแบบ เพ อวางตวอาคารได

ถกตองและมระยะตรงกน หากผดพลาดตองใหเจาของบานชและแกไขขอผดพลาด การแกไขแบบหรอหมดหลกเขตทผดระยะจากโฉนดอนเนองมาจากการแบงแยกโฉนด ตองมการเซนสลกหลงไววาเปนกรรมสทธของบคคลใด เทาใด ยงคงมสภาพในโฉนดเทาใด ถามความสมบรณในกรรมสทธทดนทไดแบงแยก ควรแจงกรมทดนใหสงพนกงานมารงวดแบงและปกหมดหลกเขตใหม

1.2.4 การก าหนดแนวรว เพอไมใหเกดกรณพพาทส าหรบทดนขางเคยง ควรให หมดหลกเขตอยภายนอกรว

(ถาเปนรวรงกะส ) แตถาเปนรวกออฐหรอกอคอนกรตบลอก ควรใหแนวรวดานตดกบทดนขางเคยงอยศนยกลางหลกเขตพอดหรอรวอยในเขตของเจาของอาคาร ดงรปท 1.8

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 13

รปท 1.8 การก าหนดแนวรวกบหมดหลกเขต

1.3 การวางผงอาคาร การวางผงอาคารและการท าระดบคอการก าหนดต าแหนงของบาน ทตองการสราง ลงบนทดนซงขนอยกบความตองการของเจาของบาน รวมทงความเหมาะสมของสถานทเปนส าคญ และควรชหมดหลกเขตทดน ทจะปกผงกอสราง ซงการวางผง อาคารตองอาศยการใชหลกมมฉาก โดยใช กฎ 3 : 4 : 5 ผลทไดจากการวางผง คอหมดทตอกไว บนพนดนทปลกสรางอาคาร มผงลอมรอบหรอไม จ าเปน แตตองมการขงเชอกเพอใ หเจาของบานทราบต าแหน งบาน และแนวของบาน ในแตละดาน เพอก าหนดต าแหนงรปแบบของอาคารในแนวระนาบของพนท โดยก าหนดขนาดและสดสวนในพนทกอสราง เมอตดตงการวางผงอาคารเสรจ ท าใหรต าแหนงระยะกงกลางของเสาและฐานราก สามารถตรวจสอบความถกตองของแนวอาคารและระยะตางๆ 1.3.1 การก าหนดหมดอางองและหมดระดบ ซงหมดอางอง คอ เครองมอทใชก าหนดฉากบานใชกบงานโครงสราง กอ อฐผนง ฉาบผนงหรอทกๆ สวนของบานทเกยวของกบแนวบานและฉากบาน หมดระดบ คอหมดทใชอางองระดบบานเพอก าหนดความสงของบานหรออนๆ ทเกยวกบระดบของบาน ปกตทดน ทตองการ สรางบาน มสภาพพนทสงๆ ต าๆ จงตองก าหนดระดบขนมา เพอใชอางองความสงตางของบาน ดงรปท 1.9

แนวรวของอาคาร

หมดหลกเขต บรเวณทดนกอสราง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 14

รปท 1.9 การวางต าแหนงของอาคารทปลกสราง

1.3.2 การอานแบบผง เปนการอานแบบแปลนของฐานราก เพอด าเ นนการวางผงรอบบรเวณ การกอสรางโดยหาต าแหนงของฐานราก การวางผงควรตรวจสอบหมดหลกเขตทดนกบโฉนดทดน ต าแหนง ทศทาง แนวฉากเทยบกบแนวทใชอางองใหตงฉากกบแนวถนน ซงเปนแนวทดนดานหนา หรอตงฉากกบแนวทดนดานขางและสวนทยนขององคปร ะกอบอาคารตามแบบ กบแนวเขตทดนใหถกตองตามแบบกอสราง ดงรปท 1.10

หมดอางอง

หมดอางอง

หมดอางอง

หมดอางอง

หมดระดบ

ทดนทจะปลกสราง

จดตดทเปนมมฉากบาน

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 15

รปท 1.10 ผงบรเวณกอสราง

1.3.3 ก าหนดแนวเพอตดตงผงรอบอาคาร และต าแหนง ทศทาง แนวฉาก เทยบกบเสนอางอง Reference Line ตรวจสอบศนยเสา ระยะหางระหวางเสา ระยะรวมทงหมด และควรให ผรบเหมาท าเครองหมายแสดงต าแหนง Grid Line เชน A, B, C…1, 2, 3… ใหเหนไดชดเจน มขนตอนดงตอไปน 1.3.3.1 ก าหนดจดอางองเพอเปนจดตดทเปนมมฉากบาน ดงรปท 1.11

รปท 1.11 การก าหนดจดอางอง

Y

X

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 16

1.3.3.2 วดระยะต าแหนง D1 ไป D3 เทากบ 6.00 เมตร และวดระยะออกจาก D1 และ D3 ออกขางละ 2.00 เมตร เพอเปนต าแหนงแนวผง ดงรปท 1.12

รปท 1.12 การวดระยะต าแหนง D1 ไป D3

1.3.3.3 วดระยะต าแหนง D1ไป A1 เทากบ 9.00 เมตร และวดระยะออกจาก D1 และ A1 ออกขางละ 2.00 เมตร เพอเปนต าแหนงแนวผง ดงรปท 1.13

รปท 1.13 การวดระยะต าแหนง D1 ไป A1

3

3 1

D

แนวอาคาร

แนวผง

A

2.00 2.00 6.00

9.00

2.00

2.00

1

D

แนวอาคาร

แนวผง

2.00 2.00 6.00

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 17

1.3.3.4 วดระยะต าแหนง D3 ไป A3 เทากบ 9.00 เมตร และวดระยะออกจาก D3 และ A3 ออกขางละ 2.00 เมตร เพอเปนต าแหนงแนวผง ดงรปท 1.14

รปท 1.14 การวดระยะต าแหนง D3 ไป A3

1.3.3.5 วดระยะต าแหนง A1 ไป A3 เทากบ 6.00 เมตร และวดระยะออกจาก A1 และ A3 ออกขางละ 2.00 เมตร เพอเปนต าแหนงแนวผงและไดต าแหนงแนวผงของอาคาร ดงรปท 1.15

รปท 1.15 การวดระยะต าแหนง A1 ไป A3

3

3

D

แนวอาคาร

1

A

แนวผง

2.00

9.00

2.00

แนวอาคาร

1

D

A

2.00

9.00

2.00

แนวผง

2.00 6.00 2.00

2.00 6.00 2.00

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 18

1.3.3.6 เมอวดระยะทง 4 ดาน สามารถก าหนดต าแหนงแนวผงของอาคาร ดงรปท 1.16

รปท 1.16 ต าแหนงแนวผงอาคาร

1.3.4 เครองมอการวางผง 1.3.4.1 สายยาง เปนเครองมอทท าดวยพลาสตกออน มลกษณะกลวงเปนเสนยาว

ขนาดเสนผา นศนยกลางภายในประมาณ 5 - 8 มลลเมตร ความ หนา 1 มลลเมตร มคณสมบตโปรงใส เหนยวทนทาน น าหนกเบา กนน า ทนตอกรดดางและสา รเคมอนๆ สามารถใชในการหาระดบความสงของผงอาคารทมขนาดเลก ดงรปท 1.17

รปท 1.17 สายยางระดบน า ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

3

2.00

แนวผง

1

D

A

2.00 6.00 2.00

9.00

2.00

แนวอาคาร

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 19

1.3.4.2 เชอก เปนเครองมอทไดจากการสงเคราะหสารประกอบอนทรย ใหเปนเสนใยเลกๆ มลกษณะคลายเชอ กไนลอน แตมคณสมบตเหนยว มนทนทานตอก ารขดสและแสงแดด สามารถใชเชอกขงแนวบนหลงผง ดงรปท1.18

รปท 1.18 เชอก ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

1.3.4.3 ลกดง เ ปนเครองมอทท าดวยโลหะ มลกษณะคลายกรวยกลมปลายแหลม ภายในลกดงประกอบดวยตมน าหนก ยดตดเชอกไนลอนทมความยาวเพยงพอตอการใชงาน และสามารถหาแนวดงของเสา ผนงหรอเสนตงฉาก ดงรปท 1.19

รปท 1.19 ลกดง ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 20

1.3.4.4 ตลบเมตร เปนเครองมอทใชวดระยะ ภายในตลบเมตรประกอบดวยสายวดทท าจากเหลกผานการเคลอบ มตะขอเพอใช เปนจดเรมตนในการวดระยะ ทตวตะขอสาม ารถขยบไดเลกนอย มสเกลอานทงหนวยนวและเซนตเมตร ดงรปท 1.20

รปท 1.20 ตลบเมตร ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน 2554

1.3.4.5 คอนหงอน เปนเครองมอทใชส าหรบการเคาะ ตอก ต ถอน สวนหวท าดวยโลหะ สวนทายเปนดามคอนท าดวยไมเนอแขงหรอไฟเบอรกลาส หงอนสามารถใชงดตะปออกจากไมไดดวยการสอดรองหงอนเขาไปในตะปแลวถอดขน ดงรปท 1.21

รปท 1.21 คอนหงอน ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน 2554

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 21

1.3.4.6 เลอยลนดา เปนเครองมอทใชส าหรบตดไมตามแนวขวางของเสยนไม สวนประกอบของเลอยลนดาประกอบดวย ใบเลอยมลกษณะโคนใหญ ปลายร ทโคนดามจบท าดวยไมหรอพลาสตก ใบเลอยมจ านวนฟนเลอยถ ความยาว 1 นว มฟนเลอยประมาณ 8 - 12 ซ ดงรปท 1.22

รปท 1.22 เลอยลนดา ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน 2554

1.3.4.7 คอนปอนด เปนเครองมอทใชส าหรบการต ทบ หรอตอก เชน ตอกไมผงใหจมลงดน ซงประกอบดวย สวนหวและสวนดาม สวนห วท าดวยโลหะ และดามคอนท าดวยไมเนอแขงหรอเหลก ดงรปท 1.23

รปท 1.23 คอนปอนด ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน 2554

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 22

1.3.4.8 ฉากไมหรอฉากเหลก เปนเครองมอทใชในการขดเสนตรงและวดมม 90 องศา หรอมมฉาก ซงฉากสามารถน าไปตรวจหาแนวมมฉากของการวางผงโดย ตรวจสอบมมทกต าแหนงทเชอกขงแนวตดกน ใหเชอกสมผสแนวฉากทง 2 ดาน ดงรปท 1.24

รปท 1.24 ฉากเหลก ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน 2554

1.3.5 วธการวางผงอาคาร การวางผงอาค ารแบบผงนอนเพอก าหนดต าแหนงของเสา ฐานรากและสดสวน ขนาดสงปลกสรางในพนท โดยกอสรางจรง นยมการวางผงอาคารแบบผงนอนดวย การใชกรอบลอมรอบซงเหมาะกบอาคารขนาดเลกโดยใชไมคราวตกรอบรอบตวอาคาร 1.3.5.1 ขนตอนการวางผงอาคารแบบผงนอนดวย กรอบลอมรอบ ประกอบดวยไมผงนอนและไมหลกผงน ามาสรางเปนกรอบลอมรอบแนวสงปลกสรางในพนทกอสรางจรง มความแขงแรงตอการถกกระทบกระเทอนและมการขยบตวนอย เนองจากมราวผงยดรงเขาดวยกน เหมาะสมกบการวางผงอาคารท มพนทการกอสรางไมกวาง เชน บานพกอาศย บานแถว บานแฝด มขนตอนการปฏบตงานดงน 1) ระยะปกผงหางจากขอบปากหลมฐานราก ควรมระยะห างจาก ขอบปากหลมฐานราก 0.50 - 2.00 เมตร เพอความสะดวกใ นการปฏบตงาน โดยพจารณาขอมลขนาดพนท ความลกของกลมฐานราก ความลาดเอยง ระยะหางจากสงกอสร างขางเคยง ประเภทของดนขด ความแขงแรงของดนขด ระดบน าใตดนและระบบสาธารณปโภคใตดน ดงรปท 1.25

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 23

รปท 1.25 ระยะปกผงหางจากขอบปากหลมฐานราก

2) จ านวนไมหลกผง มหนาทรบไมผงนอนทยดในแนวนอน โดยทวไปการปกไมหลกผงเปนแนวลอมรอบพนทกอสราง มระยะไม ปกหลกผงหางกนประมาณ 2.00 - 2.50 เมตร หรอก าหนดใหลงตวกบความยาวของไมผงนอน ดงรปท 1.26

แนวผง

ระยะหางจากผง ประมาณ0.50-2.00 เมตร

ขอบปากหลมฐานราก

หมดศนยกลางเสา

ฐานรากขนาด 1.00 × 1.00 เมตร

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 24

รปท 1.26 แนวไมหลกผงลอมรอบพนทกอสราง

3) การตอกไมหลกผง เรมตนทบรเ วณมมของอาคารดานใดดานหนงกอน เมอตอกไมหลกผงตามมมอาคารเสรจ ท าการตอกหลกไมหลก ผงแซมระยะหางกนประมาณ 2.00 - 2.50 เมตร มล าดบขนตอน ดงน

3.1) วดระยะจากขอบปากหลมฐานรากออกมา 0.50 - 2.00 เมตร หรอใหเลยระยะปากหลม น าไมหลกผง (a) ความยาว 1.10 - 1.50 เมตร ปกลงดนโดยใหสนของไมหนออกดานนอกเพ อความแขงแรง น าคอนปอนดตอกใหห ลกไมจมลงดน ประมาณ 0.30 - 0.50 เมตร ดงรปท 1.27

+ + + + + +

+ + + + + +

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

ต าแหนงไมหลกผง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 25

รปท 1.27 การตอกไมหลกผง (a)

3.2) วดระยะจ ากขอบปากหลมฐานรากออกมา 0.50 - 2.00 เมต ร น าไมหลกผง (f) ความยาว 1.10 - 1.50 เมตร ปกลงไปโดยหนใหสนของไมหนออกดานนอก เพอความแขงแรง น าคอนปอนดตอกใหหลกไมจมลงประมาณ 0.30 - 0.50 เมตร ดงรปท 1.28

รปท 1.28 การตอกไมหลกผง (a) และ (f)

3.3) ดงเชอกขงแนวจากไมหลกผง (a) ถงไมหลกผง (f) สรางแนวเสนตรง ดงรปท 1.29

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 26

รปท 1.29 การวางแนวเชอกไมหลกผง (a) และ (f)

3.4) ตอกไมหลกผงยอย ระยะหางประมาณ 2.00 เมตร ใหสนของไมหลกผงขนานตดไปกบเชอกขงแนวทขงไว ดงรปท 1.30

รปท 1.30 การตอกไมหลกผงยอย

3.5) ตอกไมหลกผงยอยตามขนตอนขางตนจนครบทกดานไดแนว ไมหลกผงลอมรอบสถานทกอสรางอาคาร ดงรปท 1.31

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 27

รปท 1.31 ไมหลกผงลอมรอบพนทกอสราง

4) การก าหนดระดบแนวผงนอน เพอใหไดแนวระดบหลงไมผงนอนส าหรบ ขงแนวเสนเชอกพาดผานเสมอกนมดงน 4.1) การก าหนดระดบแนวผงนอนดวยสายยางระดบน า มขนตอนดงน 4.1.1) น าสายยางปลอยน าทคางอยภายในสายยางออก 4.1.2) น าน าสะอาด หรอน าหวานสเขยวห รอสแดงผสม กบน า ให เขากนแลวน าไปใสในถงพลาสตก ยกตงวางบนทสง ดงรปท 1.32

รปท 1.32 การผสมน าสะอาดกบน าหวานสแดง ทมา: สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

4.1.3) น าปลายสายยางระดบ น าดานหนงจมลงในถงน า น าปลาย สายยาง ระดบ น า อกดานหนงวาง ไวในท ต าและใช ปากอมด ดอากาศภายในสายยาง น าในถงพลาสตกไหลเขาสภายในสายยางระดบน าเพอแทนทอากาศ ดงรปท 1.33

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 28

รปท 1.33 การบรรจน าเขาสายยางระดบน า ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

4.1.4) สงเกตดปรมาณฟองอากาศภายในสายยางระดบน า ใหน าไหลเขาสภายในสายยางเพอแทนทฟองอากาศในสายยาง แตในกรณสายยางมฟองอากาศท าใหการหาระดบของงานไมเทากน ตองใสน าในสายยางระดบน าใหม จนไมมฟองอากาศจงสามารถใชงานได ดงรปท 1.34

รปท 1.34 ลกษณะของฟองอากาศภายในสายยางระดบน า ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 29

4.1.5) การตรวจสอบระดบเมอสายยาง ระดบน าถกยกใหสงขน น าในสายยาง จดตวใหอยในลกษณะ สมดลโดย ระดบน าทงสองปลาย ตองอยในระดบเดยวกน โดยจบปลาย สายยางทง 2 ขาง ยกขนพรอม ๆ กน ดงรปท 1.35

รปท 1.35 การตรวจสอบระดบน า ทมา : สเชษฐ อาจสมโภชน, 2554.

4.1.6) น าตลบเมตรวดระยะ หลกผง จากพนดนขนสง ประมาณ 0.70 เมตร หรอระดบพนชนท 1 ท าเครองหมาย หรอตอกตะป บนหลกไมผงหลกท 1 ใชเปนระดบ ความสง ของผง ดงรปท 1.36

รปท 1.36 การก าหนดระดบความสงของไมหลกผง

ระดบความสงของผง

0.70

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 30

4.1.7) ผปฏบตงานจบสายยางหาระดบ 2 คน ๆ ละขาง คนท 1 ถอปลายสายยางระดบ น า ไปทาบกบไมหลก ผงหลกท 1 ทไดก าหนดระดบ ความสงขาง หลกผงนอนไวแลว สวนคนท 2 ถอปลายสายยางระดบ น า อกด านไปทาบกบไมหลกผงอน ๆ ใชดนสอขดไม ท าเครองหมายไวทต าแหนงระดบน าภายในสายยางถอระดบ จนครบทกหลกผง ดงรปท 1.37

รปท 1.37 การถายระดบน าดวยสายยางระดบน า

5) การตไมผงนอนตดกบไมหลกผงทปกลอมรอบบรเวณกอสรางและระดบหลงไมผงนอนตองมระดบเทากน มขนตอนดงน 5.1) พจารณาไมผงนอนท มมกอนโดยการเลอนหลงไมท ตเปนผงนอน ใหทบกบเสนดนสอทขดท าระดบหรอ เครองหมายดวยการตอกตะป และตอกตะปย ดผงนอน กบไมหลกผง โดยใหดานกวางของไมทตในแนวระดบแนบเสมอกบไมหลกผง ดงรปท 1.38

รปท 1.38 การตอกตะปไมผงนอนแนบชดไมหลกผง

5.2) ตอกดวยตะป เพอยดไมผงนอนกบไมหลกผงยอยทอยระหวางไมหลกผง (a) และไมหลกผง (f) โดยระดบหลงไมผงนอนตองเสมอก บระดบไมหลกผงทก าหนดไวพอด ดงรปท 1.39

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 31

รปท 1.39 การตอกตะปไมผงนอนกบไมหลกผงตลอดแนว

5.3) ในกรณการตอกยดไมผงนอนกบไมหลกผงอาจมการตอไมผงนอน โดยนยมการตอทาบ เพราะสามารถประกอบไดสะดวก ดงรปท 1.40

รปท 1.40 การตอไมผงนอน

5.4) ตอกตะปยดไมผงนอนก บไมหลกผง ตามขนตอนขางตนจนครบ ทกหลก ซงมลกษณะเปนกรอบลอมรอบแนวอาคาร ดงรปท 1.41

การตอไมผงนอน

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 32

รปท 1.41 การวางผงอาคารแบบผงนอนดวยกรอบลอมรอบ

6) การก าหนดต าแหนงเสาหรอฐานราก โดยวธการทงดงทต าแหนงจดตดของแนวเชอกขงแนว ซงการก าหนดแนวอาคา รนยมวางแนวนอนกอนการวางแนวตง มขนตอนดงน 6.1) ก าหนด แนว ผงทใชก าหนดต าแหนงเสา ตามแนวของอาคาร โดยแนวตงก าหนดแนว ต าแหนง 1, 2, 3 ต าแหนงแนวนอนก าหนดแนว ต าแหนง A, B, C, D ตามระยะ ดงรปท 1.42

รปท 1.42 แปลนฐานรากและแนวผงอาคาร

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 33

6.2) วดระยะความยาว โดยใชตลบเมตรเ รมตนจากมมของไมผงนอ น ไปตามแนวยาวดานขวามอระยะทาง 2.00 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข D น าดนสอขดไม หรอตอกตะปท าเครองหมายบนไมผงนอนและตอกตะปบนเครองหมายทขดไว ดงรปท 1.43

รปท 1.43 การก าหนดแนว D

6.3) วดระยะความยาวจากต าแหนงหมายเลข D ไปตามแนวยาวไมผงนอนดานขวามอระยะทาง 3 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข C ขดเครองหมายบนไมผงนอนและตอกตะปบนเครองหมายทขดไว ดงรปท 1.44

รปท 1.44 การก าหนดต าแหนง C

6.4) วดระยะความยาวจากต าแหนงหมายเลข C ไปตามแนวยาวไมผงนอนดานขวามอระยะทาง 3 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข B ขดเครองหมายบนไมผงนอนและตอกตะปบนเครองหมายทขดไว ดงรปท 1.45

C 3.00

D

ตะปก าหนดแนวเสา

2.00

D 2.00

ตะปก าหนดแนวเสา

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 34

รปท 1.45 การก าหนดต าแหนง B

6.5) วดระยะความยาวจากต าแหนงหมายเลข B ไปตามแนวยาวไมผงนอนดานขวามอระยะทาง 3 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข A ขดเครองหมายบนไมผงนอนและตอกตะปบนเครองหมายทขดไว ดงรปท 1.46

รปท 1.46 การก าหนดต าแหนง A

6.6) ทกต าแหนงทท าเครองหมายและตอกตะปบนไมผงนอน ควรใชตะปความยาว 3 นว โดยตอกลงไปใหเหลอหวตะปประมาณ 1 เซนตเมตร 6.7) การตรวจสอบระยะโดยการวดความยาวระหวางต าแหนงตะปแตละต าแหนง ตองมระยะความยาวตามทก าหนดไว 6.8) ผกเชอกขงแนว ไปยงดานคขนาด โดยผกเชอกทหวตะปทง 2 ดานและดงเชอกใหตง ดงรปท 1.47

C

D C B 3.00 2.00 3.00

ตะปก าหนดแนวเสา

B D A 3.00 2.00 3.00 3.00

ตะปก าหนดแนวเสา

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 35

รปท 1.47 การขงเชอกตามแนวทหวตะปดานคขนาน

6.9) วดระยะความยาวจากจดเรมตนจากมมของไมผงนอนดานซายมอไปตามยาวดานขวามอเปนระยะทาง 2.00 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข 1 ใชดนสอขดไม หรอตอกตะปท าเครองหมายบนไมผงนอน ดงรปท 1.48

รปท 1.48 การก าหนดต าแหนง 1

6.10) วดระยะความยาวจากต าแหนงหมายเลข 1 ตามแนวยาว ของไมผงนอนดานขวามอระยะทาง 3 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข 2 น าดนสอขดไม หรอตอกตะปท าเครองหมายบนไมผงนอน ดงรปท 1.49

1 2.00

ตะปก าหนดแนวเสา

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 36

รปท 1.49 การก าหนดต าแหนง 2

6.11) วดระยะความยาวจากต าแหนงหมายเลข 2 ตามแนวยาวของไมผงนอนดานขวามอระยะทาง 3 เมตร ไดต าแหนงหมายเลข 3 น าดนสอขดไม หรอตอกตะป ท าเครองหมายบนไมผงนอน ดงรปท 1.50

รปท 1.50 การก าหนดต าแหนง 3

6.12) ทกต าแหนงทท าเครองหมายบนไมผงนอน น าตะป ความยาว 3 นว ตอกลงบนไมผงนอนใหเหลอตวตะปประมาณ 1 เซนตเมตร 6.13) การตรวจสอบระยะโดยการ วดความยาวระหวางหวตะป แตละต าแหนง ตองมระยะความยาวตามทก าหนด 6.14) ผกเชอกขงแนว ไปยงดานค ขนาด โดยผกเชอกทหวตะป ทง 2 ดาน และดงเชอกใหตง จะไดจดตดของเชอกจ านวน 9 จด ดงรปท 1.51

1 2

ตะปก าหนดแนวเสา

3.00 2.00

3 2 3.00 2.00

ตะปก าหนดแนวเสา

1 3.00

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 37

รปท 1.51 ต าแหนงจดตดกนของเสนเชอก

6.15) น าฉากหรอ ใช กฎ 3 : 4 : 5 ตรวจสอบมมทกต าแหนง ทจดตดของเชอก ขยบปลายเชอกทขงแนวใหขนานตดกบขอบของฉากทง 2 ดาน ดงรปท 1.52

รปท 1.52 การวดมมฉากต าแหนงจดตดของแนวเชอก

6.16) ตอกตะปบนไมผงนอนฝงตรงขาม ดงเชอกขงแนวใหตงและผกบนหวตะปทตอกบนไมผงนอน

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 38

6.17) น าเทปวดระยะทแยงมม เชน ต าแหนงเสา กวาง 6.00 เมตร ยาว 9.00 เมตร ตองมระยะความยาวทแยงมมเทากบ 10.81 เมตร ถาระยะทแยงมมคลาดเคลอน แสดงวาผงอาคารมความผดพล าด ซงมสาเหตจากจดตดเชอกขงแนวไมไดมมฉาก หรอระยะ ความยาวของต าแหนงตะปทตอกบนไมผงนอนไมไดระยะความยาวตามทก าหนด ใหแกไข และตรวจสอบวดระยะทแยงมมจนมคาตรงตามทค านวณ ดงรปท 1.53

รปท 1.53 การวดระยะทแยงมง

6.18) แขวน ลกดง ทจดต ดของเสนเชอกขงแนว โดย ใหปลายแหลมของลกดงสงจากพนประมาณ 30 เซนตเมตร เมอลกดงหยดหมนปลอยเชอกใหลกดงตกลงพนดนอยางอสระ ดงรปท 1.54

รปท 1.54 การทงดงต าแหนงศนยกลางฐานราก

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 39

6.19) สงเกต ต าแหนงทปลายแหลมของลกดงจกดน น าหมดไมตอกฝงลงในต าแหนงทลกดงจกดน ดงรปท 1.55

รปท1.55 การตอกหมดไมลงต าแหนงทลกดงจกดน

6.20) ตรวจสอบต าแหนงทลกดงจกดนอกครง โดยน าลกดงแขวนทตดกบจดตดของเสนเชอกขงแนว ยกใหปลายแหลมของลกดงสงจากพนประมาณ 30 เซนตเมตร รอจนลกดงหยดหมน ปลอยเชอก ใหลกดงตกอยางอสระลงบนหมดไม ตอกตะปตรงต าแหนงทปลายแหลมของลกดงจกลงบนหมดไม ดงรปท 1.56

รปท 1.56 การทงดงลงบนหมดไม

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 40

6.21) ปฏบตการตามหวขอ 6.18) จนครบจดตด ของเสนเชอก ขงแนวทกจด จะไดต าแหนงของเสาหรอฐานรากทตองการ ดงรปท 1.57

รปท 1.57 ต าแหนงศนยกลางฐานราก

สรป

การเตรยมสถานทในงานกอสรางอาคารมความส าคญตอขนตอนการกอสรางเปนอยางมาก ซงเปนขนตอนแรกทเตรยมความพรอมในการเรมตนการสรางบาน ดงนนผรบจางและผวาจา ง ตองศกษาหาขอมลตางๆ ทเปนประโยชนในการเตรยมความพรอมกอนการ กอสรางบาน เชน การตรวจสอบขนาดทดนและสภาพแวดลอม การเตรยมสาธารณปโภคเกยวกบการกอสราง การตรวจสอบระดบและปรบพนท และตรวจสอบเขตทดน ซงการเตรยมความพรอมขอมลเหลาน เปนสงทส าคญในการด าเนนงานกอสรางใหแลวเสรจตามขอมลตางๆ กอน ด าเนนการตามขนตอนการกอสรางบาน ถาทกขนตอนของการเตรยมสถานทกอสรางมความถกตองตามรปแบบทก าหนด สามารถด าเนนการตามขนตอนกอสรางตอไปได

การวางผงอาคาร เปนวธการก าหนดต าแหนงเสาหรอฐานรากบนพนทกอสรางทมลกษณะเปนรปสเหลยม และมวธการวางผง อาคารโดยใชแบบผงนอนดวย กรอบลอม รอบ ของตวอาคาร และเปนตวก าหนดขอบเขตของพนทการกอสรางอาคารขนมาไว เพอเปนจดผกเชอกขงแนวใหเกดเปนมมฉาก และอาศยการตรวจสอบ ดงเปนการก าหนดต า แหนงของเสาหรอฐานราก ตามรปแบบของอาคาร วธการวางผง อาคาร โดยใช แบบผงนอนดวย กรอบลอม รอบ มขอด คอ มความ คลาดเคลอนของต าแหนงเ สาหรอฐานรากนอย เนองจากกรอบลอมผง มความมนคงแขงแรง

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 41

สวนขอเสย คอกรณ ทพนทกอสรางกวางมาก ๆ ใชปรมาณไมผงนอนม ากขนตามขนาดพนทกอสราง เพราะฉะนนการวางผงอาคารแบบผงนอน ดวยกรอบลอม รอบ จงเหมาะกบงานกอสรางขนาดเลก

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 42

แบบทดสอบหลงเรยน หนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

***********************************************************************

ค าชแจง 1. ขอสอบมทงหมด 20 ขอ ขอละ 1 คะแนน

2. จงเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวแลวท าเครองหมาย × ลงในกระดาษค าตอบ 1. สงส าคญทผรบจางตองขอรายละเอยดจากผวาจางในการเตรยมสถานทกอสราง คอขอใด

ก. โฉนดทดน ข. บญชธนาคาร ค. ชอผประสานงาน

ง. ส าเนาบตรประชาชน 2. เมอตกลงรบงานกอสรางจะลงมอท าอะไรกอน

ก. ปกผง ข. ปรบแตงพนทกอสราง ค. สรางอาคารชวคราว ง. น าเครองทนแรงและวสดเขาสถานทกอสราง

3. การตรวจสอบเขตทดนควรตรวจสอบจากหลกฐานใด ก. บตรประจ าตวประชาชน ข. บญชธนาคาร ค. โฉนดทดน ง. ส าเนาทะเบยนบาน

4. การแสดงขอบเขตทดนตองตรวจสอบจากอะไร ก. หมดอางอง ข. หมดระดบ ค. อาคารขางเคยง ง. หมดหลกเขต

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 43

5. การหาระดบความสงของบาน ควรหาจากอะไร ก. หมดอางอง ข. หมดระดบ ค. ถนน ง. อาคารขางเคยง

6. การก าหนดฉากและแนวของบานควรหาจากอะไร ก. หมดอางอง ข. หมดระดบ ค. ถนน ง. อาคารขางเคยง

7. ขอใดเปนเครองมอทใชตอกหลกผง ก. คอนหมอน ข. คอนปอนด ค. คอนงานไม ง. คอนไม

8. การหาต าแหนงของฐานรากควรใชเครองมอในขอใด ก. ลกดง ข. ไมระดบ ค. สายยาง ง. ไมเมตร

9. ขอใดไมใชเครองมอในการวางผง ก. ตลบเมตร ข. เลอย ค. คอน ง. สว

10. การใสน าในสายยางระดบมขอควรระวงมากทสดอนดบแรกคอ ก. ฟองอากาศน า ข. ความชดเจน ค. ระดบน า

ง. สของน า

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 44

11. การใหระดบของหลกผง ควรใชเครองมอในขอใด ก. ฉากใหญ ข. ฉากเปน ค. ระดบน าบรรทด ง. สายยางระดบน า

12. จดตดของเชอกทงสองควรใชเครองมอในขอใด ก. ลกดง ข. ฉากใหญ ค. ระดบน าบรรทด

ง. ระดบน าสายยาง 13. การวางผงอาคารกอนลงมอท างานตองศกษาในขอใด

ก. แปลนฐานราก ข. ทศทางลม ค. พนทกอสราง

ง. วสด 14. กอนกอสรางฐานรากอาคาร ตองท าสงใดกอนเปนอนดบแรก

ก. ขดหลม ข. ตอกเขม ค. วางผง

ง. หาความลกกนหลม 15. แนวของหลกผงแนวแรก ตองอางองหรอสงเกตไดจากขอใด

ก. ทศเหนอ ข. ทศทางลม ค. แนวอาคารเดม

ง. แนวอางอง 16. มมของแนวหลกผงควรจะเปนอยางไร

ก. มม ข. มมฉาก ค. มมทศ ง. มมภาค

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 45

17. จดตดของเชอกนน คอต าแหนงในขอใด ก. พน ข. คาน ค. ฐานราก ง. เสาเอน

18. การวางผงในงานกอสรางใชกฎสามเหลยมมมฉากเทาไร ก. 1 : 2 : 3 ข. 2 : 3 : 4 ค. 3 : 4 : 5 ง. 4 : 5 : 6

19. การตรวจสอบมมฉากของผงอาคาร ดวยเทปวดระยะควรท าอยางไร ก. วดความกวางของผง ข. วดความยาวของผง ค. วดความยาวรอบผง ง. วดแนวทแยง

20. การหาศนยฐานราก ขอใดกลาวถกตองทสด ก. ใชดงทแนวยาวของผงเพยงแนวเดยว ข. ใชดงทแนวกวางของผงเพยงแนวเดยว ค. ใชดงทแนวกวางและแนวยาวตดกน ง. ใชดงทแนวกวางสนกวาแนวยาว

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 46

กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน หนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

ชอ - นามสกล……………………………ชน/ปท ….….………กลม/หอง………. วน / เดอน / ป ………………………….

ขอท ก ข ค ง ขอท ก ข ค ง

1 11

2 12

3 13

4 14

5 15

6 16

7 17

8 18

9 19

10 20

คะแนนเตม

คะแนนทได

20

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 47

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนหนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

ขอท ค าตอบ ขอท ค าตอบ

1 ก 11 ง

2 ข 12 ข

3 ค 13 ก

4 ง 14 ค

5 ข 15 ง

6 ก 16 ข

7 ข 17 ค

8 ก 18 ค

9 ง 19 ง

10 ก 20 ค

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 48

แบบฝกหดทายหนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

ชอ - นามสกล…………………………………………ชน/ปท ….….………กลม/หอง………. วน / เดอน / ป …………………………. ****************************************************************************** ค าชแจง 1.ค าถามหนวยท 1 เพอทบทวนความรของนกเรยนเรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 2.การตอบค าถาม ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนลงในชองวางใหสมบรณ 1. การเตรยมสถานทกอสราง ตองพจารณาสงใดบางเปนสงส าคญ ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การถายระดบจากหมดระดบซงก าหนดไว ณ จดยอดของกลางถนนเขาสทกอสราง ดวยวธใดทไมตองใชกลองระดบ ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. หลกเขตทดน หมายถง ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. การตรวจสอบเขตทดนควรตรวจสอบหลกฐานอะไร ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. หมดอางองและหมดระดบมความแตกตางกนอยางไร ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. เครองมอในการปกฝงอาคารมอะไรบาง (1 คะแนน) ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 49

7. ขอควรระวงการใชสายยางระดบน าของการวางผงอาคารทท าใหระดบผดพลาดมากทสด ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. ระยะหางของแนวไมผงอาคารหางจากขอบปากหลมฐานราก ประมาณเทาใด ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 9. การตรวจสอบมมฉากของการวางผงอาคารใชกฎสามเหลยมมมฉากเทาใด ตอบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10. การวางผงดวยการขงเชอกแนวนอนและแนวตงตดกน คอต าแหนงใด ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หนวยท 1 การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร 50

เฉลยแบบฝกหดทายหนวยท 1 เรอง การเตรยมสถานทและการวางผงอาคาร

1. การเตรยมสถานทกอสราง ตองพจารณาสงใดบางเปนสงส าคญ ตอบ ขนาดทดนและสภาพแวดลอม สาธารณปโภคเกยวกบการกอสราง การตรวจสอบระดบ และการปรบพนท 2. การถาย ระดบจากหมดระดบซงก าหนดไว ณ จดยอดของกลางถนนเขาสทกอสราง ดวยวธใดทไมตองใชกลองระดบ ตอบ ใชสายยางระดบน าถายระดบตอๆกน แบบวธหาระดบของจดระดบตางทเปนระยะๆ 3. หลกเขตทดน หมายถง ตอบ จดทชแนวทดนมพนทเรมตนทไหนและสนสดตรงไหน

4. การตรวจสอบเขตทดนควรตรวจสอบจากหลกฐานอะไร ตอบ โฉนดหรอน.ส.3ก. 5. หมดอางองและหมดระดบมความแตกตางกนอยางไร ตอบ หมดอางอง ใชก าหนดฉากบานและใชกบงานโครงสราง กออฐผนง ฉาบผนงหรอทกๆ สวนของบานทเกยวของกบแนวบาน หมดระดบ เปนหมดทใชอางองระดบบาน เพอก าหนดความสงของบานหรออนๆ ทเกยวกบระดบของบาน 6. เครองมอในการปกฝงอาคารมอะไรบาง ตอบ สายยางระดบน า เชอก ลกดง ตลบเมตร คอนหงอน เลอยลนดา คอนปอนด ฉากไม หรอฉากเหลก 7.ขอควรระวงการใชสายยางระดบน าของการวางผงอาคารทท าใหระดบผดพลาดมากทสด ตอบ สายยางมฟองอากาศภายใน 8. แนวไมหลกผงอาคารหางจากขอบปากหลมฐานราก มระยะประมาณเทาใด ตอบ 0.50 - 2.00 เมตร 9. การตรวจสอบมมฉากของการวางผงอาคารใชกฎสามเหลยมมมฉากเทาใด ตอบ 3 : 4 : 5 10. การวางผงอาคารดวยการขงเชอกแนวนอนและแนวตงตดกน คอต าแหนงใด ตอบ ต าแหนงศนยกลางฐานราก