อำ เภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ ·...

รวมองคความร จากโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง

อำ�เภอวงชนจงหวดแพรทนทรพยากร นำาสทนบคคล

พลกฟนสชมชนพอเพยง

ตำาบลนาพน

นยามความพอเพยงของตำาบลนาพน”ความพออย พอกน พงพงตนเองทงทางดานเศรษฐกจและพลงงาน

มแหลงพงพาอาศยทางธรรมชาตทอดมสมบรณ

มความสมดลระหวางคนกบธรรมชาต สงแวดลอม

มความเกอกลซงกนและกนรวมถงการมความสขทยงยน”

สารบญ

๐๖ สภาพแวดลอม

๐๘ ความเปนมา

๑๖ กาวเดนดวยความพอเพยง

๑๘ กลไกการขบเคลอน

๒๕ รปธรรมความสำาเรจในพนท

๓๒ แผนทความร

๓๔ ลดรายจาย=เพมรายได

๓๘ ภาคผนวก

๐๓๐๒

ตำาบลนาพนเคยเปนพนทเขยวชอมและสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาตปาไมแตกลายเปนผนปาทเสอมโทรมจากการใหสมปทานและการลกลอบตดไมปาถกแผวถางเพอนำามาเปนพนททางการเกษตรแบบเชงเดยวการใชปยและสารเคมสงเหลานสงผลตอธรรมชาตเปนอยางมากทงยงเพมภาระหนสนใหแกเกษตรกรในชมชนจนทำาใหวถชมชนเปลยนไปแตดวยความเขมแขงและการรวมมอของกลมผนำาและกลมเยาวชนผรกผนปา ทำาใหสามารถพลกฟนคนชวต และนำาชมชนกาวสแนวทางวถแบบพอเพยงกลายเปนชมชนตนแบบทพรอมเดนตามแนวพระราชดำารเศรษฐกจพอเพยง

ตำาบลนาพนอำาเภอวงชนจงหวดแพรมเนอทประมาณ๓๖๒.๘ตารางกโลเมตรสภาพภมประเทศ สวนใหญเปนภเขาและปาเบญจพรรณมความหลากหลายและความอดมสมบรณของปาตามธรรมชาต

สภาพ แวดลอม มทราบรวมทงแหลงนำำาธรรมชาตและแหลงนำาทสรางขนเชนอางเกบนำำาทกระจายตวอยตามหมบาน

ตางๆ เออตอการประกอบอาชพเกษตรกรรมซงเปนวถหลกในการเลยงชพของชาวนาพนมาเนนนานตำาบลนาพนยงมความสมบรณของธรรมชาตทงดงามอยาง“มอนหนกอง”ซงเปนแหลงรวมของแทงหนภเขาไฟชนดบะซอลตเหมาะสำาหรบการศกษาทางธรณวทยาและมแหลงพลอยไพลนบรเวณลมแมนำำาแมสน-แมสงโดยในปจจบนไดพฒนากลายเปนแหลงทองเทยว

ในดานการปกครองตำาบลนาพนแบงเขตการปกครองเปนพนท๑๑หมบานมจำานวนประชากรรวมกน ประมาณ ๗,๖๐๐ คน สวนใหญประกอบอาชพทางการเกษตร โดยอาศยแรงงานภายในครวเรอน เปนหลก เมอถงชวงฤดการผลตจะมการลงแขกชวยเหลอหรอเอาแรงกน และจะมการอพยพเคลอนยายแรงงานไปหางานทำา หรอไปขายแรงงานหลงฤดเกบเกยวผลผลตเสรจ สวนดานวฒนธรรมทนยงคงงดงามดวยประเพณทองถนทถอปฏบตตดตอกนมานานกวาประมาณ ๑๐๐ ป เชน ประเพณแหนำำาชางซงหาชมไดยากยง

๐๗๐๖

วถชวตของคนนาพนถกหลอหลอมขนจากสภาพแวดลอมทรพยากรทองถนวถชวตความเปนอยและอาชพ ตลอดจนความเชอและวฒนธรรมประเพณตางๆซงสามารถนำามาสรปเปนการเปลยนแปลงในยคตางๆไดดงน

ความเปนมา

๐๙๐๘

พฒนาการตำาบล

นาพนในวนวานครงอดต ผนปาในเขตตำาบลนาพนเขยวขจ

ดวยพชพรรณและไมนานาชนด ไมว าจะเปน ไมเนอแขงจำาพวกไมประดไมมะคาไมสกไมแดง ไมเตงรง ไมยางและไมตะเคยนทองนอกจากน ยงม ไมเนอออนจำาพวกไมกวาดเหลอง ไมฉำาฉา และไมมะคาแดง โดยความสมบรณของผนปา เปนเครองชวดถงความมนคงในชวตของผ คน ในพนทปาทใหทงไมสรางบาน เปนแหลงอาหาร และยารกษาโรค กระทงสสนเสนใยของพชยงสามารถนำามาทำาเปนเครองนงหมได ทสำาคญทสดคอปาเปนแหลงเกบกกนำาเออประโยชนตอวถการผลตของชาวบาน

กอนป พ.ศ.๒๕๐๔นาพนในกระแสการพฒนา

ในกระแสการพฒนาท ไดพดผานนาพนใหชาวนาพนนำาทรพยากรทมอยในทองถนไปแลกกบคาตอบแทนเปนเงนตรา ยคนนาพนเตมไปดวยนายทนคาไม กระทงคนในชมชนเองกผนตวจาก พอเลยงชางมาลงทนซอเครองจกรสำาหรบธรกจแปรรปไม มการวาจางแรงงาน ชาวบานคนไหนไมม ทนทรพย กใชรางกายเปนทนเอาแรงงานเขาแลก นเปนชวงเวลาทผนปาไดถกตคาในเชงอรรถประโยชน ทางเศรษฐกจอยางเตมขน ไมซง ไมแผนแปรรป ไมกลงไมปาเกถกสงออกจากนาพนไปยงทอน

การใชทรพยากรอยางเขมขนสงผลถงความสมพนธตอวถชวตวถการผลตของผ คนในยคนหนวยงานทงภาครฐและเอกชนตางกเขามาสงเสรมใหชาวบานปลกพชเศรษฐกจตามความตองการของตลาดเชนขาวโพดถวเหลองถวเขยวสมเขยวหวาน และมะละกอ ทำาใหชาวบานบางสวนละทงวถชวตแบบการปลกอยปลกกน หนมาปลกพชเชงเดยวตามความตองการของตลาดใชสารเคมในปรมาณทสง บกรกทปาเพอเปนทราบ ทำาใหทรพยากรทเคยมอยสภาพของความเปนปาทเคยอดมสมบรณ

พ.ศ.๒๕๐๕-๒๕๔๖กเหลอแตความแหงแลง ตอมามกฎหมายไมให ทำาไมทำาใหนายทนออกนอกพนทไป

ในป ๒๕๔๖ เกษตรกรเรมประสบกบปญหาอยางหนก เชน การขาดแหลงนำาทำาการเกษตรเกดปญหาการขาดทนและเปนหนสนซงมทงหนสน ในภาคการเกษตร และนอกภาคการเกษตร โดยสวนใหญจะเปนหนทเกดจากคานยมในการบรโภค ของฟมเฟอยเมอยงเปนหนเกษตรกรกยงปลกพชหลายครงมากขนสงผลใหเกดปญหาดนเสอมสภาพไมอดมสมบรณ เนองจากใชหนาดนอยางเขมขน โดยเฉพาะการปลกขาวโพดซงเปนพชทดดซมแรธาต ในดนจำานวนมาก

สงทเหลออยกบคนสวนใหญของนาพนในชวงเวลานนคอ ปญหาความยากจนเพราะราคาพชผล ทางการเกษตรตกตำา สภาพดนเสอมโทรมและความแหงแลงผคนตางดนรนบางพยายามตอสทำาเกษตรกรรมตอไปบางผนตวไปเปนแรงงานรบจางในเมองใหญ บางเปนทงเกษตรกรและแรงงานรบจางในเวลาเดยวกน

๑๑๑๐

๑๓๑๒

นาพนกบการตอสเพอฟนฟคณคา วถชมชนพงตนเอง

หลงป พ.ศ.๒๕๔๖ นาพนไดผานพนมรสมและการลองผดลองถก จนเรยกไดวานาพนมทงชดความรและประสบการณทตกผลกแลวและยงมเรองราวประสบการณอกมากทรอการบมเพาะแตงเตมเสรมใหเขมแขงเพยงพอทจะนำามาใชประโยชนกบชมชนและเผยแพรใหทองถนอนไดนำาไปตอยอดดวยการรวมมอรวมใจของกลมเยาวชนนาพนไดลกขนมาตงคำาถามกบสงทเกดขนในบานเกดจากกลมเยาวชนเลกๆทไดพสจนใหสงคมเหนวาความตงใจ

พ.ศ. ๒๕๔๗-๒๕๕๑ฟนฟทองถนทมอยอยางเตมเปยม การขบเคลอนของพลงเยาวชนนนำาพานาพนเปดประตออกไปสสงคมใหญ จนทำาใหชมชนไดรบรางวลลกโลกสเขยวและรางวลหมบานเศรษฐกจพอเพยงและนจงเปนจดเรมตนของตำาบลนาพนกบการเขารวมในโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง ซงมนโยบายเพอสงเสรมใหชมชนเขมแขงและพงตนเองได โดยตองการหนนเสรมศกยภาพของชมชนดานตางๆททำางานขบเคลอนในการอนรกษสงแวดลอม และสงเสรมการยงชพดวยวถพอเพยง

ทนตำาบลตำาบลนาพนไดเรมตนการเรยนรเพอทจะชวยกนพฒนา

ทองถนของตนเองดวยการใชกระบวนการทเรยกวา “วเคราะหตนเอง” ตงแตเมอป ๒๕๔๖ โดยจดเปนเวทท ผ นำาชมชน แกนนำา ผนำากลมองคกรตางๆ ไดมโอกาสเรยนรเขาใจคำาวา แผนชวตโดยมแนวทางใหชมชนไดเรยนรในการวเคราะหตนเอง ประเมนสถานะของทองถนตนเองดวยการนำาขอมลในดานตางๆ มาใชใหเปนประโยชน เขาถงปญหาทแทจรงใหคนในชมชน ไดมสวนรวมในการเขามาสะทอนความเปนตวตนของตนเองเสนอทางออก วธการในการแกไขปญหาตางๆ จนเกดเปนแผนแมบทชมชนตำาบลนาพนตงแตป๒๕๔๖เปนตนมา

กระทงปจจบนเกดเปนตนทนใหกบพนททงในดานการพฒนาบคลากรทเปนการรวมกลมกนของแกนนำาทองถนเปนองคกรภาคประชาชนทชอวา “คณะท�างานแผนแมบทชมชน” พรอมกบการสงเสรมสนบสนนใหครวเรอนมการบนทกบญช ครวเรอนสงเสรมการออมลดรายจายเพมรายไดการรวมกลมอาชพตางๆ ทใชหลกเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวมาเปนแนวทางในการดำาเนนงานโดยมงเนนใหเกดการชวยเหลอ เกอกล พงพาซงกนและกน ลดการพงพาปจจยภายนอก มงสงเสรมใหเกดการพงตนเอง จนเกดผลลพธทเปนรปธรรมในหลายๆ รปแบบ เชนกลมอาชพกลมออมทรพยและกลมสมอนทรยเปนตน

๑๕๑๔

กาวเดน ดวยความพอเพยง

ตำาบลนาพนไดเขารวมในโครงการรกษปาสรางคน๘๔ตำาบลวถพอเพยงโดยเรมดำาเนนการในระยะท๒ประมาณกลางป๒๕๕๑จากการนอมนำาเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาสรางการเรยนร เพอปฏบตการใหเกดรปธรรมความสำาเรจทงในระดบบคคล ครวเรอนและระดบตำาบล ดวยการสรางความเขาใจใหคนในชมชนเกดการเรยนรและเขาถงสถานการณตางๆทเกยวของกบการดำารงอยของคน

ในชมชนเกดการตนรตระหนกในความจำาเปนทจะตองลกขนมาชวยกนดแลสงคมชมชนและครอบครวจนเหนแนวโนมและมทศทางทจะเกดเปนชมชนพงตนเอง ไดอยางยงยนในอนาคต มการลดการพงพาปจจยจากภายนอกเนนการใชปจจยภายในรจกประยกตใชระหวางภายในและภายนอกไดอยางเหมาะสม ไมขดกบวถชวตอตลกษณบรบทดงเดมของชมชนจากหลกของการคดทพอเพยงพงตนเองน ยงตองอาศยองคความรประสบการณทมอยเพอสรางองคความรใหมหรอเพมเตมเตมสวนทขาด เพอนำาเอาความรทไดไปใชในการพฒนาชมชนใหเขมแขง เปนสขอยางยงยน รวมไปถงการชใหเหนถงสถานการณททางพนทจะตองประสบกบภาวะเศรษฐกจลมสลายนนคอการกลบคนสถนฐานของแรงงานททางพนทจะตองเตรยมหามาตรการรองรบเพอไมใหเขามาเปนภาระและจะทำาอยางไรทจะใหเขาไดมามสวนรวมทจะทำาประโยชนใหกบทองถน รวมไปถงการดแลคนรนใหมททางตำาบลนาพนจะจดการกนอยางไรเพอสรางทายาทไวใหกบทองถนจากรนสรน

๑๗๑๖

กลไกการขบเคลอนตำาบลนาพนไดเรมตนการเรยนรเพอทจะชวยกนพฒนา

ทองถนของตนเองดวยการใชกระบวนการทเรยกวา “วเคราะหตนเอง” โดยมผ นำาชมชน แกนนำา ผ นำากล มองคกรตางๆภายใตการสนบสนนจากหนวยงานพฒนาภายนอก หลงจาก ไดเรยนรและทำาความเขาใจรวมกนจงมการจดตงคณะกรรมการโครงการฯแผนแมบทชมชนตำาบลนาพนขนในป ๒๕๔๖ โดยมสงด กาเจรญ กำานนตำาบลนาพน เปนประธานคณะกรรมการโครงการฯและมผใหญบานสมาชกองคการบรหารสวนตำาบล หวหนาสวนราชการผนำากลมตางๆเขารวมเปนคณะกรรมการโครงการฯโดยมบทบาทหนาทในการใหความรความเขาใจคำาวา แผนชมชน และใหการขบเคลอนงานแผนชมชนเปนแผนท เกดขนจากการมสวนรวมของทกฝาย สามารถกำาหนด ทศทางการพฒนาทองถนของตนเอง โดยมองคการบรหาร

สวนตำาบลนาพนใหการสนบสนนงบประมาณในการทำางานตอมาในป๒๕๕๑ตวแทนคณะทำางาน แผนแมบทจงไดมโอกาสไดเขารวมดำาเนนงานโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง ซงในการทำางานชวงระยะแรกทโครงการฯ เขามา ยงมไดมการแยกคณะทำางานอยางชดเจน จงเทากบวาคณะทำางานแผนแมบทชมชนทงหมดสวมหมวก๒ใบคอทำาหนาทเปนทงคณะทำางาน แผนแมบทชมชน และเปนคณะกรรมการโครงการฯ ไปพรอมกน แตเกดป ญหาตรงทว า การดำาเนนงานของโครงการฯ มขอจำากดและมเงอนไขตางๆ หลายประการ ซงตางจากการดำาเนนงานของแผนแมบทชมชนเดมทไมมกรอบหรอเงอนไขใดๆ สามารถดำาเนนการไดทกเรองซงเวลาทมการประชมคณะทำางานมกจะแยกไมออกวาเรองไหนเปนของโครงการฯเรองไหนเปนของแผนแมบทชมชนภายหลงจงมการปรบเปลยนโครงสรางการจดการใหมดวยการแยกคณะทำางาน โครงการฯไปเปนอกชดหนงตางหากแตผทเปนคณะกรรมการโครงการฯกคอคนทอยในคณะทำางาน แผนแมบทชมชนนนเอง โดยคณะกรรมการโครงการฯ สวนใหญจะเปนสมาชกองคการบรหาร สวนตำาบลนาพนและมภาคความรวมมอในพนทเชนผแทนจากสถาบนการศกษาและพฒนาชมชนซงเปนคณะกลไกเดมของพนททแยกออกมาโดยมบทบาททำาหนาทบรหารโครงการฯเพอความคลองตวดานการบรหารงานการตดตามหนนเสรมกจกรรมครวเรอนพอเพยงอาสาและการดแลงบประมาณอยางใกลชด เพอทำาใหเกดแผนงานคณภาพทจะทำาใหบรรลเปาหมายทงระดบพนทและระดบโครงการฯ

๑๙๑๘

ประธานคณะกรรมการโครงการฯนายวเชยร สมฤทธ

นายแสวงสแกว

นายลำามวลญาณปญญา

นายบญเซยนบญเรอง

นายพทกษกดเมอง

นายจเรคำาหน

นายกฤษดาฟองฝน

นายอดมอตมา

นายประดษฐสายวงค

นายสมเดชหลอหลอม

นายประยรปนจต

นายสมศรกาศวเศษ

คณะกรรมการฝายบรหารแผนงาน/กจกรรม

คณะกรรมการฝายการเงนและบญช

คณะกรรมการฝายตดตามและประเมนผล

คณะกรรมการฝายจดซอจดจาง

นายศรวยสบพนธ

นายประทปกาศโอสถ

นายอทยอนตะสข

นายณรงคลมขจร

นายแสวงสแกว

คณะกรรมการโครงการฯ ตำาบลนาพน

๒๑๒๐

ทมงานภาคสนาม ปตท. เจาหนาทประจ�าต�าบลเปนผททำางานในพนทมาอยางตอเนองจงมความใกลชดและผกพนอยกบพนทมาอยางยาวนานรจก

ผนำาแกนนำารวมทงมขอมลและมประสบการณรวมกบชมชนสามารถมองเหนถงศกยภาพทแทจรงของตำาบลตงแตระดบปจเจกบคคลกลมองคกรหมบานและภาพรวมความเขมแขงในระดบตำาบลรวมถงบรบทรากเหงาประวตศาสตรชมชนจากขอมลทมอยนอกจากนในการรวมเรยนรผานกระบวนการขบเคลอน งานโครงการฯ และการพฒนาบคลากรของคนทำางาน จงมสวนสำาคญในการชวยผลกดน หนนเสรมใหเจาหนาทประจำาตำาบลสามารถทำาหนาทในการบรหารจดการโครงการฯในระดบตำาบลเปนไปอยางมประสทธภาพถกทศถกทางและสอดคลองกบสงททางโครงการฯตงเปาหมายไวโดยเฉพาะการยดเอาหลกความพอเพยงมาสปฏบตและสรางรปธรรมความสำาเรจใหปรากฎ

กระบวนการจดทำาแผนตำาบลวถพอเพยง ตำาบลนาพน

๒๓๒๒

เจาหนาทประจ�าภาคมบทบาทในการจดกระบวนการเรยนรใหกบบคลากรคณะทำางานและกลมเปาหมายทเขารวม

กจกรรมกบทางโครงการฯ อาทเชน คนตนแบบ ครวเรอนพอเพยงอาสา และรวมในกระบวนการคด วเคราะหและจดทำาแผนตำาบลวถพอเพยงรวมกบชมชนและชวยผลกดนใหชมชนเกดการตนตวและกระตอรอรนในการทจะรวมกนดำาเนนงานตามแผนใหบรรลเปาหมาย และเพอการสงสมองคความรของชมชนผานการปฏบตจรงในพนท รวมถงการจดเกบรวบรวมขอมลทกอยางทเกยวของกบการทจะเอาออกมาใชประโยชนทงตวชมชนเองและภายนอกชมชน อกทงยงเปน ตวกลางในการเชอมประสานการทำางานระหวางพนทกบโครงการฯ หรอระหวางพนทกบภาคตางๆทงนเพอสรางเครอขายการเรยนรวถพอเพยงทงระหวางตำาบลทเขารวมโครงการฯหรอระหวางองคกรหนวยงานภาคภายนอกตางๆทมสวนรวมในการปฏบตการโครงการฯ

รปธรรมความสำาเรจในพนทครวเรอนพอเพยงอาสาสวถพอเพยง

ในการหนนเสรมครวเรอนพอเพยงอาสา โครงการฯ ไดเขามาตอยอดกระบวนการพฒนาระดบครวเรอนของพนทเนองจากการดำาเนนงานแผนแมบทชมชนไดมการดำาเนนการในเรองของการจดเกบ ขอมลครวเรอนมากอนจงนำาขอมลทงระดบครวเรอนและระดบกลมอาชพมาจดทำาเปนแผนปฏบตการ เพอหนนเสรมใหครวเรอนเหนความสำาคญของการบนทกบญชครวเรอนและนำาขอมลมาวเคราะหสถานะ

๒๕๒๔

ของครอบครวเพอนำามาสการปรบเปลยนพฤตกรรมและเปลยนแปลงวถชวตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง โดยใหคนในชมชนรจกทจะพงพาตนเอง ชวยเหลอเกอกลซงกนและกนรจกเรยนรเพอพฒนาอาชพของตนเองใหมความมนคงยงยนโดยมการดำาเนนการอยางเปนขนตอนเรมตงแต

การสรรหาครวเรอนพอเพยงอาสา โดยผนำาหมบานจะเปนคนนำารอง ทำาหนาทเปนครวเรอนพอเพยงอาสาไปพรอมๆกบการสำารวจวาในหมบานของตนมใครทมศกยภาพพอทจะเปนครวเรอนพอเพยงอาสาไดเนนไปทครวเรอนท

มทนเดมอยบางแลว และมการบนทกบญชครวเรอนอยางตอเนองดวยการจดเกบขอมลแลวนำามาประมวลผลไดทำาใหระดบครวเรอนไดวเคราะหถงสาเหตของปญหาทงเรองตนทนการผลตรายรบรายจาย และปญหาหนสน

การสงเสรมท�าเกษตรอนทรย และเกษตรผสมผสาน โดยลดละ เลกการใชสารเคมในการทำาการเกษตร

การปลกอยปลกกนมการปลกพชผกสวนครวไวบรโภคภายในครวเรอนเพอลดคาใชจายในครวเรอนเปนกจกรรมพนฐานทสงเสรม ใหชาวบานพงตนเองดวยการปลกพชผกสวนครว สมนไพร และ ทำาไรนาสวนผสมเพอใหมกนมใชภายในครวเรอนกอน

สงเหลานนบวาเปนการรอฟนวถชวตแบบดงเดมของคนในชนบทกอใหเกดคนตนแบบและจดการเรยนรในชมชนเปนตวอยางในการขยายผลสชมชนอนในทสด

๒๗๒๖

กลไกการทำางานในดานการจดการปาของตำาบลนาพน แตเดมคอนขางมประสทธภาพอยแลวเพยงแตเมอโครงการฯเขามากมสวนชวยทำาใหคณะทำางานสามารถจดการกบปญหาบางเรองและดำาเนนงานตางๆไดสะดวกมากยงขนโดยเฉพาะ

•การสนบสนนใหเกดการเชอมโยงกนเปนเครอขายการจดการปาในระดบตำาบล•การสงเสรมใหรวมตวกนเปนคณะกรรมการปาชมชนตำาบลนาพนทงนเพอชวย

กนสนบสนนใหการจดการปาชมชนในแตละหมบานมประสทธภาพ•สวนภายนอกชมชนคณะกรรมการปาระดบตำาบลกทำาหนาทในการประสานการ

ทำางานกบหนวยงานทมสวนเกยวของ เชน ปาไมจงหวดและหนวยจดการปาทอยในพนท

การจดการปาชมชน

๒๙๒๘

นอกจากนปจจยทสงผลใหการดำาเนนงาน ดานการจดการปาของตำาบลนาพนประสบความสำาเรจ กคอ การทชาวบานเคยไดรบ ผลกระทบจากภยพบตธรรมชาตดวยตวเองทำาใหชาวบานตระหนกถงความสำาคญ เกดจตสำานกในการดแลรกษาปามากยงขน มการปลกปาเสรมการบวชปารวมทงมการตรวจสอบ ตรวจตราในการลกลอบตดไมทำาลายปาเกดเปนกลไกในการควบคมกนเองภายในชมชน ทเกดจากการสนบสนนของโครงการฯทชวยใหกลไกเดมไดพฒนาและเกดแนวคดทมประสทธภาพมากยงขน

๓๑๓๐

แผนทความร

๓๓๓๒

แผนภม๑ขอมลเปรยบเทยบรายรบรวมรายจายรวมและรายจายพลงงานระหวางป๒๕๕๒-๒๕๕๓

แผนภม๒ขอมลเปรยบเทยบรายรบระหวางป๒๕๕๒-๒๕๕๓

จากการเกบรวบรวมขอมลเศรษฐกจและพลงงาน ในภาพรวมของตำาบลระหวางป ๒๕๕๒-๒๕๕๓ พบวารายรบรวมป๒๕๕๓เพมขนจากป๒๕๕๒เปนเงน๒.๙๑ลานบาทคดเปน๑๓%ของรายรบรวมป๒๕๕๒รายจาย รวมป๒๕๕๓ลดลงจากป๒๕๕๒เปนเงน๔๒.๗๔ลานบาทคดเปน๗๐%ของรายจายรวมป๒๕๕๒รายจายพลงงานป๒๕๕๓ลดลงจากป๒๕๕๒เปนเงน๔.๙๘ลานบาทคดเปน๙๑%ของรายจายพลงงานป๒๕๕๒ดงแผนภม๑

รายรบรวมป ๒๕๕๓ ทเพมขนมากทสดมาจากภาคการผลต ๓.๘๕ ลานบาท รองลงมาเปนการประกอบอาชพนอกภาคผลต สวสดการและรายรบอนๆ และ การศกษา เพมขน ๐.๗ ๐.๔๘ และ ๐.๓๔ ลานบาท ตามลำาดบดงแผนภม๒

ลดรายจาย=เพมรายไดลา

นบาท

ลานบาท

๓๕๓๔

๓๕๓๔ ๓๗๓๖

kgCO

2

หมายเหต : เกบขอมลจากกลมครวเรอนพอเพยงอาสาทเขารวมโครงการฯ

ปรมาณการปลอยคารบอนไดออกไซดทลดลงจากการทำากจกรรม ตลอดระยะเวลาทเขารวมโครงการฯ

ตำาบลนาพนลดการปลอยคารบอนไดออกไซดลงได ๘๗,๔๒๑ กโลกรม จากกจกรรมปลกตนไม การทำาปยอนทรยกจกรรมรณรงคการประหยดพลงงานพลงงานทดแทนทใชแทนแกสหงตมและการคดแยกขยะ

รายชอคนตนแบบ...บทสรปความพอเพยงมนกาญจนะ

เกษตรผสมผสาน“การมกน มใชภายในครวเรอน พงพาภายนอกใหนอยทสด”มนเคยประสบกบความลมเหลวจากการปลกพชเชงเดยวมาแลวหลายตอหลายครงโดยประสบกบ

ปญหาเรองผลผลตราคาถกและมากเกนความตองการของตลาดจงเรมทดลองนำาพชหลากหลายชนดปลกปนเปกนไป กลายเปนจดเรมตนของ “การปลกพชผสมผสาน” มนปลกพชแบบ “ชนดละไมมาก” แต“มากชนด”เนองจากไมไดเนนเพอขายแตปลกเพอใหมกนในครอบครวความเปลยนแปลงทเหนไดชดเจนคอลดตนทนในการผลตผลผลตนอยทำาใหขายไดราคาดสามารถตอรองกบตลาดไดสภาพหนาดนดขนจากเกษตรกรทเคยวงไลตามตลาดและเฉพาะปลกพชเศรษฐกจแตกลบประสบกบความลมเหลว จนกระทงเปลยนวธคดใหม หนมาปลกพชแบบผสมผสาน ทำาใหคนพบวา ตวเองสามารถพงตนเองได ความพอเพยงในความคดของมนจงหมายถง“การมกน มใชภายในครวเรอน พงพาภายนอกใหนอยทสด” จะเหนวาในสวนของมนจะมผกแทบทกชนดเปนผกทปลกไวกนเองถาผกชนดไหนมมากพอทจะขายไดและหากพอคาแมคารายใดสนใจมาขอซอมนจงจะขายและขายในราคาทตนเองพอใจดวย

เฉลยวเปงดบ เกษตรผสมผสาน

“การแจกใหไป จะแพงกวาการซอ-ขาย เพราะเนองจากเวลาเขามาเยยมเราเขากมอะไรมาฝาก ถาขายมนจะหายไปเลย”

เฉลยวถอเปนบคคลตนแบบดานการทำาเกษตร ผสมผสาน ดวยบทเรยนจากความลมเหลวในการ ปลกพชเชงเดยวแตหลงจากการเขารวมโครงการฯ และไดไปศกษาดงาน เหนวถของการปลกพชแบบ ผสมผสาน จงกลายเปนแรงบนดาลใจ ทำาใหปรบเปลยนพฤตกรรมมาปลกพชผสมผสาน และ กลบไปส วถความพอเพยง สงผลใหครอบครว กาวขามปญหาหนสน ครอบครวไมเดอนรอน เรองอาหารการกนผกผลไมสามารถหาเกบไดตาม บรเวณรอบบาน ซงมพอทจะแบงขายหรอแบงปน ใหกบญาตพนองทมาเยยมเยอนหรอเพอนบานในละแวกใกลเคยงได

เฉลยวและภรรยาบอกวา “การแจกใหไป จะแพงกวาการซอ-ขาย เพราะเนองจากเวลาเขามาเยยมเราเขากมอะไรมาฝาก ถาขายมนจะหายไปเลย”กหมายความวาการแบงปนสงของโดยใหเปลาเปนการสราง“ทนทางสงคม”ทจะทำาใหเราไดรบสงของในลกษณะ “ตางตอบแทน” กลบมาอยางไมมวนจบสน เฉลยวจงเปนบคคลตนแบบใหกบเกษตรกรรนหลงไดเรยนร และเปนตวอยางในการดำาเนนชวตแบบพอเพยง

สดสวาทดดพณ พลงงานชมชน

“การปฏบตตามแนววถพอเพยง ดวยพลงงานกสามารถลดรายจายไดเยอะมาก”

เธอเปนผทมความโดดเดนในเรองพลงงานมากทสด และปจจบนเปนตวแทนคนตนแบบของชมชนดานพลงงาน โดยมหลกคดในการใชชวตอยางพอเพยงวาตองทำาอยางไรใหเกดการประหยดและอย อยางพอเพยงทสด โดยเรมจากตวเองและคอยชวยเตอนสตใหคนในครอบครวและกลมสมาชกไดคดและลองปฏบตตามแนววถพอเพยงดวยพลงงานนสามารถลดรายจายไดเยอะมาก ไมตองจายคาแกสหงตมการจดการกบขาวของเครองใชในครวเรอนทเปนหมอกระทะตางๆกจะแบงเปนดำาหนงหมอ(ใชฟน)และขาวหนงหมอ(ใชแกส)ซงทำาใหประหยดและสะดวก และไมเดอดรอน เรองคาใชจาย ขณะเดยวกนการหนมาใชเตา ๒๐๐ ลตร และการทำาเกษตรแบบวถพอเพยงในความคดของสดสวาททำาใหไดอะไรหลายๆอยาง เกดการประหยดอย างเหนได ชด สามารถม รายไดเสรมลดคาใชจายไดหลายๆ อยาง ทำาให เรมมเงนเกบและเงนหมนเวยนประจำาวนกม สภาพคลองและยงเปนแบบอยางเรยนรของคนในพนทไดเปนอยางด

ภาคผนวก

๓๙๓๘

เจาหนาทประจำาตำาบล

เจาหนาทประจำาภาค

นายนพคณโกฎแกว

นายยศพทธบญเรองวรตน

ทมงานภาคสนาม ปตท.

รายชอครวเรอนพอเพยงอาสา๙๑.นายสวรรณงาวแหลม

๙๒.นางสดสวาทดดพณ

๙๓.นายโกมลภาพสชล

๙๔.นายทองคำาเรองฤทธ

๙๕.นายแกวพรมสวรรณ

๙๖.นายวนชยแตกฉาน

๙๗.นายอดรงอกไม

๙๘.นางคำานอยงอกไม

๙๙.นางบปผาฟองแกว

๑๐๐.นายวโจรนจนนำาทวม

๑๐๑.นายวเชยรสำานก

๑๐๒.นายหยนนมานย

๑๐๓.นายกฤษดาฟองฝน

๑๐๔.นายสมบตนำาใส

๑๐๕.นายขนพลสข

๑๐๖.นายเพญมาล

๑๐๗.นางสาวสมเกยรตฟองฝน

๑๐๘.นายหวงมาจนทร

๑๐๙.นายดดพลสข

๑๑๐.นายสรยะมาเฟอง

๑๑๑.นายจำาลองมาปอก

๑๑๒.นางบญหลาวางหา

๑๑๓.นางลำามวลญาณปญญา

๑๑๔.นายยตรเงนมล

๑๑๕.นายงานตยเรอน

๑๑๖.นายมนกาญจนะ

๑๑๗.นายจำานงบญญฤทธ

๑๑๘.นายทองกาวโล

๑๑๙.นายฤทธดบทพย

๑๒๐.นายสมเดชหลอหลอม

๑.นายศรวยสบพนธ

๒.นางเวยงพรมไชย

๓.นายวนยฟมเฟอย

๔.นายกามอนทรย

๕.นายตาถาบ

๖.นายประเสรฐหาญหมน

๗.นายสวรรณทาคำา

๘.นายสมพจนทาคำา

๙.นายแทนมาเฟอง

๑๐.นายคำาลวนสคนช

๑๑.นายศรลาไชยโย

๑๒.นายเทยรถาสบ

๑๓.นายขจรใจมา

๑๔.นายทรวงจทา

๑๕.นายประภยแกววน

๑๖.นายกำามาด

๑๗.นายมนอนคำา

๑๘.นายเสนหเงนมล

๑๙.นายเสนยแสนหง

๒๐.นายอดอนคำา

๒๑.นายชมจทา

๒๒.นายสมจตตพทธกรณ

๒๓.นายประนมบญชม

๒๔.นายสมยแปงนา

๒๕.นายวเชยรพลฤทธ

๒๖.นายบญเหลอแปงนา

๒๗.นายเหรยญคำาคม

๒๘.นายธนกฤตมาบาง

๒๙.นายตมสธสอน

๓๐.นายอดมสกาว

๓๑.นายสมยอตสาห

๓๒.นายบญสงผาทอง

๓๓.ส.ต.ต.วชรพลพลฤทธ

๓๔.นายจำารสมาปอก

๓๕.นายบวรมยฤทธทองโพธ

๓๖.นายพยมมหาปรชาวงศ

๓๗.นายปนคำาส

๓๘.นายแสวงสแกว

๓๙.นายสมควรออนจา

๔๐.นายบญเลยบเขยวส

๔๑.นายสวรรณเขยวส

๔๒.นายสมจตรฟองฝน

๔๓.นายปญญาออนจา

๔๔.นายบรรพตดโพธ

๔๕.นายเฉลยวเปงดบ

๔๖.นายแสนนอยคำา

๔๗.นายสะดวกฟองฝน

๔๘.นายประยรปนจต

๔๙.นายแสนเปงดบ

๕๐.นายศรไวเงนสจจา

๕๑.นายจนทรตดเปงนอย

๕๒.นายพนมดงดอน

๕๓.นายสำาราญเปงดบ

๕๔.นายไกรฤกษตะแกว

๕๕.นายสรพลขำาพนธ

๕๖.นายเปงวงคกาปน

๕๗.นายสนเปงนอย

๕๘.นายรานใยไม

๕๙.นางประทมหาญณรงค

๖๐.นายเวชสมรส

๖๑.นายสมหมายอยคง

๖๒.นายสถตชยยะ

๖๓.นางบญเชยนบญเรอง

๖๔.นายเลอกสมรส

๖๕.นายลอยขนแกว

๖๖.นายสมยศเกดผล

๖๗.นางกรรณกาอดมกจ

๖๘.นายสงหหนองชาง

๖๙.นายประสทธชยยะ

๗๐.นายวชามเคราะหด

๗๑.นายประกอบตะพานนาค

๗๒.นายสนทวรรณสตร

๗๓.นายสอนเปยสข

๗๔.นายประเทองคำาส

๗๕.นายคณสะพานแกว

๗๖.นายวนโปรงใจ

๗๗.นายชมตวนโต

๗๘.นายสวางเมนทอง

๗๙.นายชาญตวนโต

๘๐.นายอดมวศร

๘๑.นายอนพนตบด

๘๒.นายบญรตนตบด

๘๓.นายจอนแสนคำาปน

๘๔.นายสมหมายตผด

๘๕.นายพวนธเปยง

๘๖.นายชนวงควง

๘๗.นายเดนเรอนเตม

๘๘.นายธระพงษวงควง

๘๙.นายยวนทพยอด

๙๐.นายประดษฐสายวงคทปรกษาภาค นายมงคลพนมมตร

๔๑๔๐

บรษท ปตท. จำากด (มหาชน)๕๕๕ ถนนวภาวดรงสต จตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐โทร. ๖๖(๐)-๒๕๓๗-๒๐๐๐www.pttplc.com