อำ�เภอน�แกจงหวดนครพนมตำ�บลพม�น

รวมองคความร จากโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง

เปลยนสน�มรบ เปนป�อนรกษเพอก�รทองเทยว

สารบญ

๐๖ สภาพแวดลอม

๐๘ ความเปนมา

๑๖ กาวเดนดวยความพอเพยง

๑๘ กลไกการขบเคลอน

๒๗ รปธรรมความสำาเรจในพนท

๓๖ แผนทความร

๓๘ ลดรายจาย=เพมรายได

๔๒ ภาคผนวก

นยามความพอเพยงของตำาบลพมาน“ความพอเพยง คอ สขกายสขใจ รจกใชตามกำาลงพอประมาณ

มเหตมผล รตวตน พงพาตนเอง ปลกอยปลกกน

ทำาเกษตรแบบผสมผสาน เพอสรางภมคมกน

ชวยเหลอแบงปน รกและสามคค”

๐๓๐๒

สภาพ แวดลอม

วถดงเดมของชมชนทเรยบงายชวตแหงความพอประมาณการเลยงหมปลกผกสวนครวและความเอออาทรของผคนรอยยมยามมงานบญประเพณสงเหลานเรมเลอนหายไปจากชมชนตำาบลพมาน หลงจากการขยายตวทางเศรษฐกจอยางรวดเรวและกระแสแหงทนนยมทถาโถมระบบซอขายจากนายทนการเกษตรจากการใชสารเคมสงผลใหวถแบบดงเดมความพออยพอกนเปลยนแปลงไปยงความ สะดวกสบายเขามามากเทาไรยงทำาใหผคนในชมชนเกดหนสนจนหลายครอบครวตองยายถนฐานเพอไป ทำางานในถนอนทำาใหหนวยงานตางๆจงตองมการพลกฟนพฒนาใหความรนำาไปสการชวยเหลออยางยงยน ดวยการกลบสแนวคดในการพงพาตนเองและการดำาเนนชวตแบบเศรษฐกจพอเพยง

ตำาบลพมานตงอยในอำาเภอนาแกหางจากตวจงหวดนครพนมประมาณ๘๐กโลเมตรเปนพนททม ประวตศาสตรความเปนมายาวนานมเนอททงหมดจำานวน๓๐,๑๔๕ไรมประชากรประมาณ๖,๖๐๐คน

มเขตการปกครองทงหมด๑๐หมบานชาวบานตำาบลพมานมลกษณะทางชาตพนธทเรยกวาชาวภไททพด สำาเนยงคลายๆภาษายอมความผกพนกบความเชอทางศาสนาวดจงเป นสถานทรวมจตใจของ ประชาชนในหมบาน ถายทอดขนบธรรมเนยมประเพณทสบทอดกนมาอยางชานาน ซงประชาชน ส วนใหญจะประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลกมอาชพทำานาบางครวเรอนจะปลกพชไร พชสวนแตปจจบนชาวบานนยมปลกยางพาราสวนแหลงนำาในชมชนจะม๒แหลงคอคลองชลประทาน และหนองนำาสาธารณะในทกหมบาน พนทปาไมสวนใหญอย ในเทอกเขาภพานมลกษณะเปนปา เบญจพรรณปาเตงรงและปาปลกเปนสวนผลไมสวนยางพารารวมทงปาไผบรเวณรมนำากำาสภาพพนดน คอนขางเปนดนทรายอมนำาไดตำามกพบปญหาในการขาดแคลนนำาในฤดเพาะปลกและในบรเวณพนทลมตำามนำาไหลบาทวมขงสงในชวงฤดฝน

๐๗๐๖

ความเปนมาพฒนาการของตำาบลพมานนนเรมขนอยางตอเนอง จากเดมของพนทซงเคยเปน

สภาพปาไม อดมสมบรณไปดวยทรพยากรธรรมชาต วถชวตผคนพงพาอาศยกนและกน ชวยเหลอเกอกลมความเอออาทรตอกนแตเมอนโยบายการพฒนาจากภาครฐทขยายตวเขามาจากสวนกลางสระดบภมภาคจงสงผลมาถงตำาบลพมานไดมพฒนาการเปนยคตามลำาดบ

๐๙๐๘

ยคเรมตนปรบเปลยนวถชวตชมชน ชาวบานเรมปรบเปลยนวถผลตการเกษตร มาปลกพชเชงเดยวมากขนครงนนชาวบานไดถางปา เพอใชพนทปลกปอและเปนทอยอาศยปาไมทเคย อดมสมบรณสงมชวตทงพชและสตวถกทำาลายสงผลตอวถการดำารงชวตของคนในชมชนทอาศยพงพาอาหารจากปาทลดนอยลงและเรมเขายคการขยายผลสสงคมของการกยมในปพ.ศ.๒๕๑๘ดวยการพฒนาการเกษตรเชงเดยวไดขยายผล อยางรวดเรว การเปลยนแปลงชดเจนขนเรมมการกยมเงน เพอใชในการขยายพนทการผลตสวนทางดานสงคม เรมมไฟฟาเขามาในชมชนมสงอำานวยความสะดวกมากขนทำาใหจากเดมทชมชนเคยพงตนเองตามวถ ความเปนอยแบบเรยบงายกลายเปนสงคมกยมเพอ นำามาใชในการลงทนสงผลทำาใหคนเปนหนเพมมากขน

พ.ศ.๒๕๐๔-๒๕๒๔

พฒนาการตำาบล

๑๑๑๐

ยคการยายถนฐานและกระแสทนนยมชมชนเรมมการใชสารเคมทางการเกษตร

สงผลกระทบตอระบบนเวศการอยการกนเรมพงพา ภายนอกมากขนสภาพสงคมเปนแบบตางคนตางอย มการอพยพยายถนอยางตอเนองมทงชวคราว และถาวรในปพ.ศ.๒๕๓๐-๒๕๓๕เรมใชเครองมอ ทนแรงเครองจกรกลในการเกษตรทำาใหชาวบาน ละทงภมปญญาพนบานเดมทำาใหวถชวตเปลยนไป ไมมการพงพาอาศยกนการวาจางแรงงานททำาใหเกดรายไดหมนเวยนของคนในชมชนถกเปลยนไป เปนรถรบจางจากพอคานายทนจากตางถนยงทำาให ตนทนในการผลตสงขน คนเปนหนเพมมากขนผลผลตถกพอคาคนกลางเอารดเอาเปรยบผลจากการใชเครองจกรและตองเรงรบทำาใหกระทบตอรายไดทลดลง

พ.ศ.๒๕๒๕-๒๕๓๕ยคฟนฟมงสการพฒนา

ในชวงตนหนวยงานภาครฐเขามาชวยเหลอชาวบานในการจดตงรวมกลมองคกรดานการประกอบอาชพเสรมรายไดชาวบานเกดการพงพาตนเองโดยไดรบการสนบสนนจากสำานกงานเกษตร อำาเภอสำานกงานพฒนาชมชนแตการดำาเนนงาน ยงขาดการตดตามและขาดความตอเนองจนกระทง ในปพ.ศ.๒๕๔๔ไดมการจดตงกลมกองทนเพอการ สงเสรมการยงชพนอกเหนอภาคการเกษตรและนำาไปลงทนประกอบกจการขนาดเลกมการกเงนจากกองทนหมบานเกดการขยายตวทางเศรษฐกจ ชาวบานมเงนหมนเวยนใชกนภายในชมชน

หลงจากการขยายตวของเศรษฐกจ ในป พ.ศ.๒๕๔๘ ชาวบานเกดภาวะหนสนสะสม หนวยงานของรฐและเอกชนในเขามาชวยพฒนา

พ.ศ๒๕๓๖-๒๕๕๑

อยางเปนระบบดวยเรมการจดตงโรงเรยนชาวนา มการสงเสรมการทำาบญชครวเรอนใหกบเกษตรกร สงผลทำาใหชมชนเรมตระหนกและลกขนมาจดการ ตนเอง โดยใหความสำาคญกบการเรยนร อบรม ดงานมการรวมกลมผนำาและหาแนวทางมาปฏบต ใหเปนแบบอยางใหเปนรปธรรม โดยไดรบการ ชวยเหลอดานเครองมออปกรณทนทำาใหวถชวตความเปนอยของคนในชมชนดขน

๑๓๑๒

ทนตำาบลตำาบลพมานเปนพนททมทนเดมในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปนความ

อดมสมบรณทงทางดานสงแวดลอมนำาปาดนลกษณะทางภมนเวศทด รวมทงเปนแหลงอาหารทสมบรณทงในดานการอยอาศย และการเกษตร ชมชนมวฒนธรรมประเพณทไดรบ การสบสาน ชวยหลอหลอมจตใจของคนใหเปน หนงเดยว มความสามคคของคนในชมชนเปนหลก ถอเปนหวใจในการพฒนาดวยระบบความสมพนธทางเครอญาตทเขมแขง รวมทงทนบคคล ซงเปนบคลากรทมความร ร วมถายทอดการปฏบต ทเปนแบบอยาง กลายเปนคนตนแบบในการพงพาตนเองอย ในชมชน ดวยการยอมรบและเชอมนในวถแบบพอเพยง

แตเมอมการขยายตวของระบบเศรษฐกจและสงคม ทงความเจรญดานวตถและทนนยมทเขามาเปลยนแปลง พฤตกรรมและปรบเปลยนวถชมชนสงคมทำาใหผคนเปลยนแปลงแนวคด ความพออย พอกน ความพอประมาณในวถดงเดมทเคยมกเปลยนไป จนกระทงการเขามาใหความชวยเหลอของหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและ เอกชน โดยใชแนวคดของการใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยยดหลก ของทนเดมทมมาเป นหลกเชอมโยงสรางความร และขยายผลจาก ส งทมอย ทำาให เกดแนวคดในการพงพาตนเอง เกดการรวมตว และทำากจกรรมตางๆ รวมกน อกทง ไดรบความรวมมอจากหนวยงาน ซงเปนภาคในการทำางานและกล มคนในพนท มความเขาใจหลกของ ความพอเพยงอยางถองแท เปนกำาลงสำาคญในการกระตนการพฒนา ประกอบเปนกลมกจกรรมตางๆ ชวยผลกดนและสนบสนน ม งส การ เรยนร ในการดำารงชวต ดานการเกษตรและอาชพ ทำาใหชมชนเรมม ความเขมแขงและพรอมทจะไปสการพงตนเองอยางยงยนตอไป

๑๕๑๔

การกาวเขาสโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง ของตำาบลพมานนนเรมขนเมอป๒๕๕๑ในระยะท๒โดยการแนะนำา ของจมพลชางอนทรนกวชาการปาไมซงเปนเครอขายโครงการ ลกโลกสเขยวไดเขามาใหขอมลและแนะแนวทางการทำางานกบ ธระพลกลางประพนธปลดอบต.พมานโดยแนวทางการพฒนาของพนท พมานนนมความสอดคลองกบแนวทางการทำางานของโครงการฯ การทำางานจงเรมตนจากการประชาสมพนธ มการพบ ชกชวน ผนำาชมชนในแตละหมบาน เพอเขารวมเวทชแจงทำาความเขาใจ เปาหมายวตถประสงคกระบวนการขนตอนการดำาเนนงานพรอมจด รบสมครเจาหนาทประจำาตำาบล และมการทำาขอมลเศรษฐกจ และพลงงาน(ECEN)กบครวเรอนพอเพยงอาสาเพอนำาไปวเคราะห ขอมลครวเรอน ขอมลพลงงาน อกทงยงมการเกบขอมล พนฐานชมชน ทงทางดานสงแวดลอม สงคม วฒนธรรม และกจกรรมตางๆทนำาไปสการพงตนเองซงเปนประโยชนตอการวางแผนตำาบลวถพอเพยงในชวงถดไป

กาวเดน ดวยความพอเพยง

๑๗๑๖

คณะกรรมการโครงการฯ ตำาบลพมาน

กลไกการขบเคลอน

ประธานคณะกรรมการโครงการฯนายพนมวน วงคกวานกรม

นางรจนาปานเชยงวงษนางบญกวางไกยลน

นายนมแสนสภานายประสาทพรวงคแสนชยนายพนมวนวงคกวานกรม

นางลนดาไชยตนเทอกนายพระพงษเหงาบตร

นายวลดวงคฝายแดงนายวงคไกยลน

นางประยรพลอยประสงคนายบณเพงวงคตาทำา

คณะกรรมการฝายบรหารแผนงาน/กจกรรม

คณะกรรมการฝายเปดบญชธนาคาร

คณะกรรมการฝายการเงนและบญช

คณะกรรมการฝายจดซอจดจาง

คณะกรรมการฝายตดตามและประเมนผล

ทปรกษาโครงการฯ ๒๔ คน• พระ ๒ รป • นายก/ปลด • คร ๖ โรงเรยน • ผญบ./กำานน ๑๐ หมบาน • ผนำาชมชน ๔ คน

๑๙๑๘

ในการขบเคลอนแผนงาน คณะกรรมการโครงการฯ มฐานะบทบาทเปนแกนหลก ในการคดและขบเคลอนแผนงานและกจกรรมใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคทวางไว รวมถงการประสานงาน หาแนวทางแกไขปญหาตางๆ และสรปบทเรยนทเกดขนจากดำาเนนงาน เพอนำาไปพฒนาการดำาเนนงาน จะประกอบดวยตวแทนจากทกหม บานทเขารวม โดยมองคประกอบ ๓ สวนหลกๆ สวนท ๑ คอ แกนนำา

ทเปนปราชญและตวแทนครวเรอนพอเพยงอาสา จะเปนผทมความตงใจ ท มเท เสยสละ และมจตอาสาทำางานเพอชมชนจนไดรบคดเลอก สวนท ๒ คอ ภาคสวนของ ผนำาทองถนทองททเขามาเปนคณะกรรมการดวยเหตสำาคญคอตองการพฒนาวถชวต ความเปนอยของคนในชมชนใหดขน ซงเชอมนในแนวทางของโครงการฯ ททำาใหชมชน มความเปนอยทดสวนท๓สวนของทปรกษาภาคหลายสวนตงแตพระคณเจาทใหขอคด คตและใหสตในการทำางาน

๒๑๒๐

ทมงานภาคสนาม ปตท. กลไกหลกอกกลไกหนงในการขบเคลอนงานโครงการฯ ใหเปนไปอยางม

ประสทธภาพกคอทมงานภาคสนามปตท.ซงจะเขามาชวยสนบสนนกระบวนการ ทำางานของคณะกรรมการโครงการฯประกอบไปดวย๓สวนสำาคญคอ

เจาหนาทประจ�าต�าบล ในการคดเลอกเจาหนาทโครงการฯ เพอเปน ตวแทนในการเชอมประสานและสรางความเขาใจในการขบเคลอนงาน ภายใต แผนตำาบลวถพอเพยงของตำาบลพมานได คดเ ลอกเจ าหน าท ประจำาตำาบลซงเปนคนในพนทลกหลานบานพมานและมแนวคดตองการ กลบมาพฒนาบานเกดเปนผทำางานดวยความมงมน ตงใจ มวธทออนนอม ถอมตน เคารพผอาวโส เขาหาทงแกนนำาและผนำาชมชนทงทองทและทองถน

รจกเชอมประสาน สามารถทำางานรวมกบคณะทำางานระดบตำาบล และภาค เครอข าย โดยมบทบาทเปนผ ประสานเรองแนวนโยบาย และระเบยบ ปฏบต กบเจาหนาทประจำาภาค ผ เป นตวแทนของโครงการระดบภาค ในการเรยนร ร วมกนเพอสรางความเขาใจ และความสมพนธกบชมชน ใหเขาใจบรบท ทนทางสงคม ทรพยากร รวมถงแนวคดเพอการพฒนา โดยวางแผนใหสอดคลองเหมาะสม

เจาหนาทประจ�าภาค มบทบาทของการสนบสนนทงรปแบบ เนอหา กระบวนการทำางานตำาบลวถพอเพยง และการบรหารจดการ โดยเขามา เปนผสนบสนนการทำางาน เสรมสรางกระบวนการมสวนรวม และแลกเปลยน เรยนร ในชมชน และเปนทปรกษาใหแกเจาหนาทประจำาตำาบล ตลอดจน การตดตามและวเคราะหผลการดำาเนนงานโครงการฯในพนท

ทปรกษาภาค มบทบาทในการบรหารงานระดบภาคกำากบการดำาเนนงานใหเปนไปตามกรอบและกฎเกณฑของโครงการฯ ตดตาม และประเมนผลการดำาเนนงานตามแผนตำาบลฯใหคำาเสนอแนะดานตางๆเชนแนวทาง การแกไขปญหาในพนทและการขบเคลอนงาน จดทำาและประเมนความเปนไปไดของแผนตำาบล วถพอเพยงรวมกบ ๒๒ ตำาบลในภาคอสาน ขณะเดยวกนกมบทบาทในการเปนตวแทนภาค ในการสอสารกบฝายบรหารโครงการฯในสวนนม เลขานการคอยช วยงานด านธรการและจด เตรยมการตางๆ ทเออตอ การประสานงานระหวางเจาหนาทภาคอสานกบสวนกลาง

๒๓๒๒

๒๕๒๔

การข บ เ คล อ น ง านท ผ า นมาของตำ า บลพ ม าน มการปร บ เพ ม จำานวนคณะกรรมการโครงการฯ เพอเพมประสทธภาพในการทำางานขบเคลอนโครงการฯ โดยใชวธการทำาความเขาใจกนกอน และไปศกษาผลงานของผ คนททำาสำาเรจ แลวนำามาเป นแนวทางในการดำาเนนงาน และวางแผนการทำางานของตน โดยในป พ.ศ.๒๕๕๓ มการเพมผใหญบาน ทกหมบานและครใหเปนทปรกษาโครงการฯตอมาในปพ.ศ.๒๕๕๔มการปรบ เพมคณะกรรมการโครงการฯ ทมาจากครวเรอนพอเพยงอาสาขนมาเปน กรรมการรวมกบกรรมการโครงการฯ ชดเดมของแตละหมบาน รวมทงมภาค เครอขายเขามารวมขบเคลอนงานโครงการฯในฐานะทปรกษาโครงการฯ

รปธรรมความสำาเรจในพนทครวเรอนพอเพยงอาสา

สงหนงทถอวา เปนสวนสำาคญในการปรบเปลยนวถชมชน ของตำาบลพมานใหเปนวถตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงคอแผนงาน พฒนาครวเรอนพอเพยงอาสา ดวยวถชวตของคนในตำาบลพมาน มความเปนอย อยางเรยบงายพงพาอาศยกนในระบบเครอญาต มความสขตามอตภาพ สวนใหญมอาชพหลกคอ เกษตรกรรม และเลยงสตว เพอบรโภคในครวเรอนเมอมหนวยงานทเขามา สงเสรมในเรองของทกษะอาชพ สวนใหญไดเขามาสนบสนนเปน เงนทนเพอทำากจกรรม แตชมชนขาดการเตรยมความพรอม เคยชนกบการรอคอยความชวยเหลอ อกทงการทำากจกรรม ขาดการตดตามอยางตอเนอง ส งผลใหชมชนมภาระหนสน ทเกดจากการกยมทงการลงทนดานการเกษตร และการลงทนเพอนำามาสรางอาชพรวมทงมคาใชจายทฟมเฟอยโดยไมมการวางแผน

ในการเขามาของโครงการฯ จงรวมกนกำาหนดแผนงานพฒนา ครวเรอนพอเพยงอาสาขน โดยม งเนนกระบวนการเรยนร อน นำาไปสการพงพาตวเองซงมหลายครวเรอนใหความสนใจโดยเรมจาก เวทชแจง และรบสมครผ เขารวมโครงการฯ มเครองมอทใช สนบสนนใหเกดการเรยนรของครวเรอนพอเพยงอาสาทสำาคญ คอ บญชรายรบ-รายจายครวเรอน ทำาใหเกดการวเคราะหตนเอง รตวรตนและยงมกระบวนการตดตามอย างต อ เน อ ง โดย เจาหนาทประจำาตำาบลรวมกบ คณะกรรมการโครงการฯ ในกระบวนการเรยนรจะมวทยากร ทเปนปราชญอย ในชมชนคอยใหความรถายทอดประสบการณ

๒๗๒๖

๒๙๒๘

ใหเหนคณคาความสำาคญและสนบสนนใหทกคนมการจดบนทกบญชรายรบ-รายจาย ครวเรอนอยางตอเนอง หลงจากนนกจะเปนการออกตดตามครวเรอนพอเพยงอาสา รวมถงการพาไปเรยนรดงานทงในและนอกพนทเพอแลกเปลยนประสบการณแนวคด และสานเครอขายของคนทมวถการดำาเนนชวตแบบพอเพยง

ผลจากกระบวนการเรยนร ทำาให ครวเรอนพอเพยงอาสาได ร จกตนเอง เกดการปรบเปลยนแนวคดประสบการณสการพงพาตนเอง ลดอบายมขสงฟมเฟอย มการปลกอย ปลกกน เลยงสตวเพอบรโภค รวมทงร จกวางแผนชวตของตนเองครอบครว กลายเปนแบบอยางของคนในชมชน และเกดเปนกลมการผลตผลตภณฑ เพอลดรายจาย ขยายผลไปสกจกรรมการพงตนเองรปแบบอน เชน การเลยงปลา-กบ การทำาปยหมกนำาหมกชวภาพการทำาของใชในครวเรอนการทำาพลงงานชมชนดวยการชวยเหลอเกอกลซงกนและกน

๓๑๓๐

จากผนปาทครงหนงเคยเปนทตงคายของทหาร ฐานปฏบตการกองกำาลงผสมในการตอสกบผกค.ของกองทพภาคท๒ เมอปพ.ศ.๒๕๑๖และหลงจากการถอนกำาลงจงหวดไดมอบใหอบต.พมานเปนผบรหารจดการโดยไดพฒนาใหเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตเชงอนรกษแตเมอมเขารวมกบโครงการฯปาภพานนอยจงเพมบทบาทและความสำาคญดวยกลายเปนตวเชอมรอยกจกรรมตางๆของเยาวชนโดยสรางใหเปนแหลงเรยนรของเยาวชนในพนทสงเสรมกจกรรมคายเยาวชนกจกรรมดานการอนรกษดน นำา ปาขน การเรยนรจากธรรมชาตและเรยนรประวตศาสตรของภพาน การปลกเพมพนธไมใหกบปาซงผลจากการเรยนรของเยาวชนสามารถตอยอดขยายผลนำาไปสแนวคดในการดแลอนรกษหวงแหนผนปาของชมชนในวงกวางตอไป

การจดการทรพยากรปาภพานนอย

พลงงานทางเลอก

๒๐๐

จากขอมลบญชครวเรอนพอเพยงอาสาพบวา คนในชมชน ต.พมาน มคาใชจายเพมขนจากการใชแกสหงตมซงในการใชพลงงานเชอเพลงนน ชมชนสามารถประยกตโดยนำาวสดเหลอใชอนมาทดแทนได โดยไมตอง เสยคาใชจายจากวสดเหลอใชในชมชนดงนนในการพฒนาดานพลงงานโครงการฯ จงไดเขามาสงเสรมสนบสนนการเรยนรกบกลมครวเรอนพอเพยงอาสานำาชมชน ไปศกษาดงานทจงหวดมหาสารคาม และทบานสะพานหน ตำาบลนาบอน อำาเภอกฉนารายณ จงหวดกาฬสนธ อกทงสนบสนนอปกรณเปนถง๒๐๐ลตร ใหครวเรอนพอเพยงอาสาไดนำาไปทำาการเผาถานและขยายผลสคนอนๆพรอมกบ พฒนาเปนจดเรยนร และการใชประโยชนจากนำาสมควนไม ซงหลงจากเรยนร จนเขาใจแลวกไดมการขยายผลนำาไปประยกตใชโดยเลอกใชทรพยากร ทมอยในชมชน เชน กงไมเศษไม งดการตดตนไมขนาดใหญเพอนำามาเผาถาน ตอมาไดพฒนาตอยอดในการผลตเตาซปเปอรองโลเพอใชในครวเรอนเนองจาก ดนในพนทตำาบลพมานเปนดนเหนยวเหมาะสมทจะใชผลตเตาซปเปอรองโลคณะกรรมการจงไดไปศกษาเรยนรรปแบบวธการตางๆ

และจดอบรมการป นเตาให กบครวเรอน พอเพยงอาสา มการเชญวทยากรมาอบรมใหความร พรอมแลกเปลยนประสบการณการปนเตาซปเปอรองโลเพอออกแบบใหใชงานไดทงการใชฟนและใชถาน จนกระทงไดคดคนและออกแบบเปนการผลตแกนเตา ของคนในพนทเองจากวสดอปกรณในทองถนซงผลลพธ ทไดจากโครงการนคอ การลดคาใชจายในการซอเตา จากขางนอก เกดองคความรชมชนในการประยกตและ ผลตออกแบบแกนเตา เพอใช เองในชมชนและ ขยายผลใหครวเรอนพอเพยงอาสาคนอนๆ และมการ ขยายผลการเรยนรเรองแกสชวภาพจากถง๒๐๐ลตรมาเปนแกสชวภาพโองแดง เพอใชในครวเรอนและขยายผลเปนจดเรยนรใหผสนใจทงครวเรอนพอเพยงอาสา และหนวยงานภาคในพนท

๓๓๓๒

พฒนาจตใจ : งานศพปลอดเหลา

งานศพปลอดเหลา ไดกลายเปนประเดนรวมเรยนรของตำาบลพมาน กบอกหลายตำาบลในพนทภาคอสานทมดำาเนนการในลกษณะน เกดเปน เครอข ายช วยเหลอเกอกลกนทงด านความร ความคด และกำาลงใจ เพอผนกกำาลงแกไขปญหาการดมสรา การสรางกระแส “งานศพปลอดเหลา ไมมน�าเมา มแตน�าใจ” กลายเปนพลงสำาคญชวยขบเคลอนกลไก ในการพฒนาจตใจ ปรบพฤตกรรมส วถ พอเพยง และขยายคณธรรมให ท วท ง ตำาบลเพอสร างชมชน “อย เยนเป นสข” อยางยงยน

๓๕๓๔

แผนทความร

๓๗๓๖

ลานบาท

ลานบาท

ลานบาท

ลดรายจาย=เพมรายได

จากการเกบรวบรวมขอมลเศรษฐกจและพลงงาน ในภาพรวมของตำาบลระหวางป ๒๕๕๒-๒๕๕๓ พบวา

รายจายรวมในป๒๕๕๓ลดลง๙.๘ลานบาทคดเปน๔๓%ของรายจายรวมป๒๕๕๒มาจากการลดรายจาย

ในชวตประจำาวนดานสขอนามยภาคการผลตและการชำาระคนหนสนดงแผนภม๑

รายจายพลงงานรวมในป๒๕๕๓ลดลง๑.๑๕ลานบาทคดเปน๗๖%ของรายจายรวมป๒๕๕๒รายจาย

ทลดลงมากทสด มาจากการลดรายจายดานพลงงานสำาหรบยานพาหนะ การใชแกสหงตม และพลงงานชวมวล

ดงแผนภม๒

แผนภม๑เปรยบเทยบขอมลรายจายรวมระหวางป๒๕๕๒-๒๕๕๓ แผนภม๒เปรยบเทยบขอมลรายจายพลงงานระหวางป๒๕๕๒-๒๕๕๓

๓๙๓๘

หมายเหต : เกบขอมลจากกลมครวเรอนพอเพยงอาสาทเขารวมโครงการฯ

ตำาบลพมานลดการปลอยคารบอนไดออกไซดลงได ๕๐๐,๒๘๖ กโลกรม จากกจกรรมการทำาปยอนทรย

การปลกตนไม พลงงานทดแทนทใชแทนแกสหงตม กจกรรมรณรงคการประหยดพลงงาน และการตงจดรบซอ

พชผลทางการเกษตร

ปรมาณการปลอยคารบอนไดออกไซดทลดลงจากการทำากจกรรมตลอดระยะเวลาทเขารวมโครงการฯ

๔๑๔๐

๑.นางลนดาไชยตนเทอก : การทำาบญชครวเรอนและการทำาเกษตรอนทรยผสมผสาน

๒.นางประยรพลอยประสงค : การทำาบญชครวเรอนและการทำาเกษตรอนทรยผสมผสาน

๓.นางบญกวางไกยลน : การทำาบญชครวเรอนเพอวางแผนครอบครว

๔.นายบญเพงวงคตาทำา : การทำาเกษตรอนทรยผสมผสาน

๕.นายธระพลกลางประพนธ : ผนำาชมชนและขาราชการนกพฒนาดานเยาวชนและสงแวดลอม

๖.นายธงไชยวงคอดด : ผนำาชมชนนกพฒนาดานการขบเคลอนนโยบายเชนงานศพปลอดเหลา

๗.นายนกรพอเพยโคตร : ผนำาชมชนนกพฒนาดานการขบเคลอนนโยบายเชนงานศพปลอดเหลา

๘.นายกมลวงคอดด : ผรดานพลงงานชวภาพเรองบอหมกแกสชวภาพ

และดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๙.พระอาจารยสวมลพฒนคณ : พระนกเทศกและนกพฒนาตามแนวปรชญเศรษฐกจพอเพยง

๑๐.นายศรจนทรวงคหนายโกฏ : การใชสมนไพรในบานและผนำาชมชน

๑๑.นางเพลนจตรวงคดวงผา : การทำาบญชครวเรอนและการทำาเกษตรอนทรยผสมผสาน

๑๒.นางสมตราพอไชยราช : การทำาเกษตรผสมผสานและพลงงานทดแทน

๑๓.นางถนทองไทย : การทำาบญชครวเรอนและการปลกอยปลกกน

๑๔.นางรจนาปานเชยงวงษ : การใชสมนไพรและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๑๕.นายไพฑรยตารชย : ผนำาชมชนนกพฒนาดานการขบเคลอนนโยบายเชนงานศพปลอดเหลา

๑๖.นายพนมวนวงคกวานกรม : ผนำาชมชนนกพฒนาและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๑๗.นายอดเรกวงคแสงนอย : ผนำาชมชนนกพฒนาดานการขบเคลอนนโยบายเชนงานศพปลอดเหลา

๑๘.นายเของวงคแสงนอย : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๑๙.นางเวยงชยบศด : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๐.นายดาวเรองออดไธสงค : ผนำาชมชนนกพฒนาและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๑.นายดำารงคพอคำาจนทร : การเผาถานเกบนำาสมควนไมและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๒.นายนมแสนสภา : การทำาปยชวภาพและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๓.นายพระพงษเหงาบตร : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๔.นางบญเกดวงคอคะ : การเลยงจงหรดและการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๕.นายแยมไชยตนเทอก : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๖.นายเวยงชยบศด : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๗.นายสวาทวงคววงค : ผนำาชมชนนกพฒนาดานการขบเคลอนนโยบายเชนงานศพปลอดเหลา

๒๘.นางอรพนหลาบโพธ : การทำานำายาอเนกประสงคและดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๒๙.นางสาวเบญจมาศวงคหนายโกฏ : การใชสมนไพรพนบานกบการดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๐.นางนงคลกษณไกยลน : การทำาบญชครวเรอนและการทำาเกษตรผสมผสาน

๓๑.นายวลดวงคแสงนอย : ผนำาชมชนและการใชชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๒.นางใบศรชาเรองเดช : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๓.นางเวยงชยชาเรองเดช : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๔.นายดาวเรองศรบญเรอง : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๕.นายวฒนาวงคหนายโกฏ : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

๓๖.นายอทยวงคขวาหม : การดำาเนนวถชวตตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ภาคผนวกรายชอคนตนแบบ

๔๓๔๒

ทมงานภาคสนาม ปตท.เจาหนาทประจำาตำาบล

เจาหนาทประจำาภาค

ทปรกษาภาค

นางสาวจระดาทองไทย

นายภานพงษวงคจำาปา

นายวระนจไตรรตน

รายชอครวเรอนพอเพยงอาสา๙๑.นางศรใจวงคฝายแดง

๙๒.นางมศรประเสรฐสงข

๙๓.นางบญกวางไกยลน

๙๔.นายวงคไกยลน

๙๕.นายมนตรชาแสน

๙๖.นายธรรมรงคไกยลน

๙๗.นางนงคลกษณไกยลน

๙๘.นางขาญคำาวงคชาชม

๙๙.นางระววรรณวงคสขะ

๑๐๐.นายประสาทพรวงคแสงชย

๑๐๑.นายอทยวงคขวาหม

๑๐๒.นางยพาพละมาตย

๑๐๓.นางเพญศรมนศกด

๑๐๔.นางรจนาปานเชยงวงษ

๑๐๕.นางคำาปนคำาสม

๑๐๖.นายวฒนาวงคหนายโกฏ

๑๐๗.นางเกอวงคจนทรด

๑๐๘.นายประกจอนปญญา

๑๐๙.นายอดรปาหลา

๑๑๐.นางนภาวงทะพนธ

๑๑๑.นางบญมาวงคตาเทพ

๑๑๒.นางบญเกดวงคอคะ

๑๑๓.นายปรนงควงคแสนไชย

๑๑๔.นายนมแสนสภา

๑๑๕.นางวจนดาวงคอคะ

๑๑๖.นางเวยงเพชรวงคดวงผา

๑๑๗.นางสสดาวงคตาโสม

๑๑๘.นายวทยไตรยราช

๑๑๙.นายพระพงษเหงาบตร

๑๒๐.นางดาราสนกรณ

๑๒๑.นางมณวลยตนสมรส

๑๒๒.นางมนจนทรวงคชาชม

๑๒๓.นางจนทพรวงคฝายแดง

๑๒๔.นายขนฐวงคฝายแดง

๑๒๕.นายวลดวงคฝายแดง

๑๒๖.นางเลศพมพขน

๑๒๗.นายจนทรวงคฝายแดง

๑๒๘.นางดวงดวงคฝายแดง

๑๒๙.นางจนทรเพญวงคแกว

๑๓๐.นางสาวบงอรวงคฝายแดง

๑๓๑.นายสำารองใจเทยง

๑๓๒.นางบทวงคชาชม

๑๓๓.นายดวงมาชาเครอ

๑๓๔.นายประเสรจวงคฝายแดง

๑๓๕.นายกมพนธสพยอม

๑๓๖.นางวลภาใจเทยง

๑๓๗.นางอารหลายโคตร

๑๓๘.นางอรพณสญราช

๑๓๙.นายณรงคศกดธนเฮอง

๑๔๐.นายสำารองพลชำาน

๑. นางประยรพลอยประสงค

๒. นางพรสวรรคแสนสภา

๓. นางสาวเบญจมาศวงคหนายโกฏ

๔. นางบานเยนวงคหลวงอด

๕. นางเวยงชยชาเรองเดช

๖. นางลนทองวงคตาพรหม

๗. นางใบศรชาเรองเดช

๘. นางไมตรจตวงคหนายโกฏ

๙. นางทศดาพรวงคแสงนอย

๑๐.นางกองมพละมาตย

๑๑.นางมะลเคนโสม

๑๒.นางพนสขวงคเทวราช

๑๓.นายบญมวงคกวานกรม

๑๔.นางเกษมณวงคอคะ

๑๕.นางอจฉราออดไธสงค

๑๖.นางวภาลกษณเสาแกวคำา

๑๗.นางพศดาธนะผาง

๑๘.นางบดดาพอเพยโคตร

๑๙.นายสมพนตนสมรส

๒๐.นางสองวงคตาทำา

๒๑.นางอบลรตนวงคศรลา

๒๒.นางพศมยวงคแสงนอย

๒๓.นางใบศรวงคหลวงอด

๒๔.นางประสบวงคอดด

๒๕.นางสทาโสมด

๒๖.นางพศมยพออามาตย

๒๗.นางสาวสปราณวงษแกว

๒๘.นางนสาตนสมรส

๒๙.นางชยาไพรโคตรหลกเพชร

๓๐.นางถวลวงคอคะ

๓๑.นางทรรศณะพรดวงรตน

๓๒.นางไวชรศรชาหลวง

๓๓.นายธงไชยวงคอดด

๓๔.นางเดนชยเชอขาวพมพ

๓๕.นายทนบศด

๓๖.นางรวมวงคววงค

๓๗.นายเวยงชยบศด

๓๘.นางใบศรพอมล

๓๙.นางวฒนาไชยตนเทอก

๔๐.นางประมวลบศด

๔๑.นายกาไววงคคำาแพง

๔๒.นางเฮองวงคสขะ

๔๓.นางรงนภาโคตรอาสา

๔๔.นางแจมจนทรบศด

๔๕.นายสวาทวงคววงค

๔๖.นายไกรสรวงควงค

๔๗.นางแจมบศด

๔๘.นายแยมไชยตนเทอก

๔๙.นายบญลบบศด

๕๐.นางสวาทศรบญเรอง

๕๑.นางหวานเยนพรหมอนทร

๕๒.นางลนดาไชยตนเทอก

๕๓.นางชญานศมงกระ

๕๔.นางประยรจตรเยน

๕๕.นายชวนวงคดวงผา

๕๖.นางอรพนหลาบโพธ

๕๗.นายประนนโคตรหลกเพชร

๕๘.นายสวรรควงคจนทรด

๕๙.นายดำารงคพอคำาจนทร

๖๐.นางจนทสนประสมทรพย

๖๑.นายนกรพอเพยโคตร

๖๒.นายบญเพงวงคตาทำา

๖๓.นายศรจนทรวงคหนายโกฎ

๖๔.นายปราศยวงคแสนไชย

๖๕.นายบญเนยนวงคหนายโกฎ

๖๖.นางสมตราพอไชยราช

๖๗.นางสมยวงคชาชม

๖๘.นางนวลเพงสวรรณโคตร

๖๙.นางเพลนจตวงคดวงผา

๗๐.นางแสงเดอนโซเมองแซะ

๗๑.นางถนทองไทย

๗๒.นายพนมวนวงคกวานกลม

๗๓.นางบรรทมคำาคนซอ

๗๔.นางสญญาพอเพยโคตร

๗๕.นายไพฑรยตารชย

๗๖.นายประสทธวงคตาทำา

๗๗.นางปราณวงคตาพรหม

๗๘.นางจนทราแสนสภา

๗๙.นายอดเรกวงคแสงนอย

๘๐.นางทองคำาวงคแสงนอย

๘๑.นางบงอรวงคเทวราช

๘๒.นางเพญศรพรหมวชย

๘๓.นางลกขณาวงคเทราช

๘๔.นางบรรมมาศลป

๘๕.นางวรนชเชอตาพระ

๘๖.นางสำาราญวงคชาชม

๘๗.นางวไลวนวงคฝายแดง

๘๘.นางลอนวงคฝายแดง

๘๙.นายวสทธวงคกระโซ

๙๐.นางกอนเพชรไตรยราช

๔๕๔๔

บรษท ปตท. จำากด (มหาชน)๕๕๕ ถนนวภาวดรงสต จตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐โทร. ๖๖(๐)-๒๕๓๗-๒๐๐๐www.pttplc.com