การเขียนสาร คดี...การเข ยน สารคด 1. การก...

การเขยนสารคด

ความหมายของสารคด

สารคด (feature) ถกจดอยในประเภท “เรองทไมใชเรองสมมต” (non-fiction) เนอหาหรอเนอเรองตองเปนเรองจรง และมขอเทจจรงเปนองคประกอบสาคญ ม “จนตนาการ” เปนองคประกอบสาคญ ซงจะถกถายทอดผานการจดวางโครง

เรอง รปแบบการนาเสนอและการเรยงรอยของภาษา

สารคดจงไมใช “ตารา” หรอ “แบบเรยน”

ขอคานงของการเขยนสารคด

สารคด ไมใช ตารา แตตองแสดง “ภมปญญา” ของผเขยน

สารคด ไมใชนวนยาย แตตองม “ความเปนนวนยาย”

สารคด ไมไดมงโนมนาวจงใจ แตอานแลวตอง “กนใจ” “โดนใจ” จงจะ “จบใจ”

องคประกอบของสารคด

องคประกอบทนามาซงคณคาของสารคด

① เนอหา

② แงคดมมมอง

③ ภาษา

เนอหาของสารคดจะตองมแกนเรองหรอแนวคด และ โครงเรองทชดเจนวา

ตองการ “เลา” เรองอะไรและอยางไร เนอหาไมจาเปนตองมองคประกอบความสด ความใหม หรอความเปน

ปจจบนทนดวนเทากบขาว แตเนอหาทรวบรวมขอมลมาจะตองมความถกตอง แมนยา รอบดานและไม

ลาสมย และเนอหาตองเปนเรองทกระทบใจหรอสรางความสนใจแกผอานหรอ

กลมเปาหมาย

① เนอหา (1)

ตวอยางเชน การเขยนสารคดกรณ เครองบนตกทมผเสยชวตมากมาย

และมผรอดชวตจานวนหนงนน ผ เขยนจะตองแสดงใหผอานมองเหนภาพเหตการณในเครองบนกอนเกดเหต และ ผ เขยนตองตอบสนองความอยากรอยากเหนของผอานในทกเรองราวทสาคญ - เหตการณดงกลาวเรมตนไดอยางไร เมอไร - มสงบอกเหตใดบางหรอไม - เมอทกคนรบรชะตากรรมทกาลงจะเกดขนมใครทาอะไรกนบาง - ชลมนวนวายขนาดไหน

① เนอหา (2)

เนอหาของสารคดควรใหแงคด มมมองใหมๆ และโนมนาวใจในทางท

สรางสรรค เนนการสรางจตสานกตอสงคมสวนรวม เชน

จตสานกตอความรก ความหวงแหนและหวงใยในธรรมชาต จตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและความเปนไทย จตสานกของความรกและความเมตตาในเพอนมนษย

② แงคดมมมอง

ภาษาทใชตองมความสละสลวย เรยงรอยถอยคาอยางประณต เพอใหเกด

ความรสกซาบซงกนใจ ผ เขยนตองคานงถงความถกตองของการเลอกใชคาศพท ไวยากรณ และ

เครองหมายวรรคตอน ผ เขยนตองเอาใจใสตอการเลอกใชภาษาทสนกระชบ เขาใจงาย เหมาะสม

กลมกลนและสมพนธกนตงแตยอหนาแรกถงยอหนาสดทายมากกวาการใชประโยค

ยาวๆ ยากๆ ลลาซบซอน

③ ภาษา (1)

การใชภาษาใหเหนภาพชวนตดตาม เปนภาพทมชวต นาสนใจและอานสนก สวนใหญผ เขยนมกใชโวหารในเชงเปรยบเทยบหรอการใชภาพพจน ดงตวอยางงานเขยนสารคดเรองการโดดรมโดยใชการเปรยบเทยบวาหวใจ

ของการโดดรมคอการเปนซเปอรแทน ความวา

③ ภาษา (2)

ชวงเวลา 50 วนาทกอนรมจะกางมนเปนความสขสดยอดจรงๆ เมอผมทะยาน

ออกจากเครองบนในความสงระดบ 10,000 ฟต ตวลองลอยไปเหมอนกอนเมฆราวกบนก

ผมรสกเปนตวของตวเองอยางแทจรง เปนอสระ ไรพนธนาการจากแรงดงดดของโลกอก

ตอไป มนไมใชการตกลงมาธรรมดา แตผมสามารถแหวกวายอยกลางฟา เลยวซาย เลยว

ขวา โบกไมโบกมอใหเพอนทอยในอากาศโบยบนเชนเดยวกน บางครงกพงทะยานสงผาน

ปยเมฆขาวแลวดงไปสขอบฟาอนเวงวางสดลกหลกตา ตอนเปนเดกผมฝนทจะเหาะได

เหมอนซเปอรแมน และบดนความฝนกเปนจรง มนเปนความมหศจรรยทมเพยงไมกคนใน

โลกจะพงสมผสได

การใชภาษาเปรยบเทยบเพออธบายสงทมความเปน “นามธรรม” ใหเปน

“รปธรรม” เชน ความทกข อาจเปรยบเปนรปธรรมไดวาคลายกบขอนไมทถกไฟ

สม ...ความหฤหรรษของคนวนหวานชนผานคลอยไป นวลฉวเรมระบมตรมทกข

เหมอนมไฟสมขอน ในเมอรบรวาการรวมหลบนอนระหวางชายหญงไมไดเปน

หลกประกนวาจะรดหนาไปสวถชวตการครองคอนถกตองตามกฎระเบยบประเพณ

เสมอไป

③ ภาษา (3)

ประเภทของสารคด

ในทางวชาการ ไดมการจาแนกประเภทของสารคดแบบกวางๆ

ออกได 2 ประเภท

1. สารคดเชงขาว 2. สารคดทวไป

1. สารคดเชงขาว (1)

สารคดเชงขาว หมายถง สารคดเกยวกบขาวหรอเหตการณปจจบน ทกาลงอยใน

ความสนใจของประชาชน การนาเสนอสารคดเชงขาวตอง

มความทนเวลาทไมถงกบลาสมย เนนองคประกอบของอารมณ ความรสก ความสนใจในฐานะทผอานและ

ผ เขยนตางกเปนปถชนคนหนงมากกวาการเนนเรองราวหรอเหตการณวา

ใคร ทาอะไร ทไหน ทเปนองคประกอบของขาว

1. สารคดเชงขาว (2)

เรองราวของเดอนตกเปนขาว พาดหวตวเปงหนาหนงของหนงสอพมพ เมอเดอน

ทงลกแรกคลอดอายเพยง 3 วนไวทศาลารถในหมบานทตางจงหวดในยามเยน ทงทเพงอมทารกนอยออกจากโรงพยาบาล เธอทาไปดวยความแคน ประชดสามทหลงเมยนอย

จนไมลมหลมตา ขนาดไปคลอดทโรงพยาบาลกยงไมโผลหนามาเยยม.........................

คนนนฝนตกหนก ทารกนอยนอนอยกลางศาลาทแมจะมหลงคาแตกไมมฝากน

ชวตนอยๆ บรสทธไรเดยงสา นอนอยเพยงลาพงในความมดอนวงเวง คงรองจนไมม

เสยงแขงกบเสยงสายฝน ฟารอง แตไมมใครในหมบานแถบนนจะมาไดยน รงขนมคนพบ

รางทารกนอยทกลายเปนซากรางไรลมหายใจ ทงทเกดมาลมตาดโลกไดเพยง 3 วน! ขาง

กายมตะกราบรรจเสอผา ขวดนม และผาออมครบครว

2. สารคดทวไป (1)

สารคดทวไป แบงออกไดหลายประเภท ดงน 2.1 สารคดบคคล คอ เรองเกยวกบบคคล อาจเปนดวยชวประวต ผลงานทสาคญ วถ

ชวต วธการทางาน อดมการณและประสบการณทนาศกษา

2.2 สารคดโอกาสพเศษ คอ สารคดทมเนอหาเกยวกบเทศกาลหรอฤดกาลในโอกาสพเศษตางๆ เชน ปรณรงควฒนธรรมไทย ปทองเทยวไทย เทศกาลปใหม สงกรานต

2.3 สารคดประวตศาสตร คอ สารคดทวาดวยเรองราวเกยวกบความเปนมา พฒนาการและประวตศาสตรของเรองใดเรองหนง ภมปญญาไทย ความสาคญของ

โบราณสถาน เอกลกษณททรงคณคามาแตโบราณ

2. สารคดทวไป (2)

2.4 สารคดจดหมายเหต เปนเรองของการบนทกเหตการณสาคญทางประวตศาสตร

อาจจะเปนทางราชการหรอกงราชการได

2.5 สารคดความทรงจา เปนเรองราวความทรงจาในอดตทมความสาคญสาหรบสงคมทผ เลาไดฟนความหลงใหผ เขยนนามาเขยนเผยแพร หรออาจจะเขยนเองจากความทรงจา

ของตนกได เชน การอพยพหนสงคราม การละเลนของเดกไทยในอดต

2.6 สารคดทองเทยว คอ สารคดทมเนอหาสาระเกยวกบการเดนทางทองเทยว ประสบการณและบนทกในการเดนทาง

2. สารคดทวไป (3)

2.7 สารคดศลปะและวฒนธรรม คอ สารคดทมเนอหาสาระเกยวกบงานศลปะ

วฒนธรรม ประเพณ พธกรรมตางๆ 2.8 สารคดแนะวธทา คอ สารคดทเนนขนตอนกระบวนการในการดาเนนงาน แนะนา

วธปฏบตตงแตเรมตนจนจบเพอใหไดแนวปฏบตทพงประสงค เชน • การเสนอแนะการทางานแบบลดขนตอน • การสอนวธทาขนมหรออาหารบางประเภท • การสอนใหผลตสงของจากวสดเหลอใช

2.9 สารคดเกยวกบมนษย คอ สารคดทนาเสนอเรองราวทวไปทอยในความสนใจหรอ

เปนประโยชนตอกลมคนเฉพาะกลม เชน สารคดทมเนอหาเกยวกบเดกและการพฒนาเดก สารคดทมเนอหาเกยวกบสตร ผสงอาย คนพการ คนชายขอบ คนรกสตว

หลกการ

และ

ขนตอน

การเขยน

สารคด

1. การกาหนดหวขอและจดมงหมาย

2. การกาหนดและวเคราะหกลมผอานเปาหมาย

3. การกาหนดโครงเรอง

4. การรวบรวมขอมล

5. การกาหนดวธการและแนวทางในการนาเสนอเนอหา

6. การลงมอเขยน

7. การทดสอบและปรบปรงตนฉบบ

1. การกาหนดหวขอและจดมงหมาย

เรมจากการคดจะเขยนเรองใกลตวเสยกอน เชน เรองสถานททองเทยว สาน

สาธารณะ ของดในชมชน ตองจบประเดนสาคญเพอกาหนดจดมงหมายใหชดเจนวา - ตองการใหผอานรเรองอะไร - อะไรคอ ประเดน สาระสาคญหรอความคดรวบยอดของสารคด - แตกหวขอออกมาเปนประเดนยอยตอไป การกาหนดจดมงหมายจะทาใหการเขยนมเปาหมายทแนนอนและไมหลงทาง

เปนขนทกาหนดวา ใครคอกลมเปาหมายหลก เปนเดกระดบชนใดหรอเปน

ผใหญ วเคราะหไตรตรองวาจะใชภาษาระดบใดเพอใหผอานเขาใจถงสาระสาคญของ

เรองทกาหนดไว

2. การกาหนดและวเคราะหกลมผอานเปาหมาย

เปนขนทตองวเคราะหและกาหนดขอบขายของเนอหาวา นาจะประกอบดวย

ประเดนยอยอะไรบาง เพอใหสอดคลองกบจดมงหมายทวางไวและสอดคลองกบกลม

ผอานเปาหมาย

3. การกาหนดโครงเรอง

เปนขนตอนทรวบรวมขอมลตามประเดนตางๆ ทวางไวในโครงเรอง - บางประเดนเปนเรองทผ เขยนไดพบเหนดวยตนเองหรอมประสบการณตรง

อยแลว - บางประเดนตองศกษาคนควาเพมเตม ซงอาจทาได 3 ลกษณะ คอ 1) การเขารวมเวทสมมนาหรอการอภปราย 2) การสมภาษณผเกยวของ 3) การลงพนทจรงหรอพนทปฏบตการ ไมวาจะเปนการรวบรวมขอมลดวยวธใด ผ เขยนตองเชอความรสกของ

ตนเองเปนอนดบแรกวาเรองใด “กระทบใจ” มากทสด และใหนาเรองนนมาเปน

ประเดนแรกในการเรมเรอง ผ เขยนตองคานงอยเสมอวาตองพยายามคดสรรขอมลใหม เรองราวใหม

และมมมองใหมๆ มานาเสนอ

4. การรวบรวมขอมล

เปนขนทผ เขยนจะนาตนฉบบมาอานทบทวนหลงจากทเขยนทงไวระยะหนง เมออานแลวไดความตรงกบทตองการสอหรอไม ถาไมเขาใจตองวเคราะห

ตอไปวาเปนเพราะเหตใด ≡ ขอมลสนบสนนนอยเกนไป ≡ การเรยบเรยงประโยคยงไมดพอ จากนนจงแกไขปรบปรงใหม ถาจะใหดยงขนควรใหคนอนหรอกลมคนทม

ลกษณะคลายกบกลมผอานเปาหมายชวยอาน

7. การทดสอบและปรบปรงตนฉบบ

เปนขนทผ เขยนตองนาขอมลทมอยมาประสมประสานและเรยงรอยออกมาเปน

ถอยภาษาทเปนตวของตวเอง ≡ ใชคาสภาพ ใชสานวนโวหารตามความเหมาะสม ≡ ใชทวงทานองในการเขยนอยางเปนกลาง เครงขรม ไมตลกขบขนเกนควร

หรอเยาะเยยเสยดส ในการสอความจะตองพยายามเขยนใหผอานรสกไดแบบเดยวกบทผ เขยนรสก

เหนภาพเดยวกบทผ เขยนเหน

6. การลงมอเขยน

เปนขนทผ เขยนตองนาขอมลทมอยมาประสมประสานและเรยงรอยออกมาเปน

ถอยภาษาทเปนตวของตวเอง ≡ ใชคาสภาพ ใชสานวนโวหารตามความเหมาะสม ≡ ใชทวงทานองในการเขยนอยางเปนกลาง เครงขรม ไมตลกขบขนเกนควร

หรอเยาะเยยเสยดส ในการสอความจะตองพยายามเขยนใหผอานรสกไดแบบเดยวกบทผ เขยนรสก

เหนภาพเดยวกบทผ เขยนเหน

6. การลงมอเขยน

ชอของสารคด (1)

วธการหนงในการตงชอเรองสารคด คอ การตอบคาถามตามสตรการเขยนขาว

5W+1H โดยเลอกเอาขอหนงขอใดทเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงคของสารคด

เรองนนมากทสด ❶ ชอเรองทเนน “ใคร” (who) เหมาะกบชอสารคดประเภทบคคล

❷ ชอเรองทเนน “อะไร” (what) เหมาะกบสารคดทเกยวของกบขอเทจจรง การกระทา หรอกจกรรมเดนๆ

❸ ชอเรองทเนน “ทไหน” (where) เหมาะกบสารคดทองเทยว แนะนา

สถานทสาคญ

ชอของสารคด (2)

❹ ชอเรองทเนน “เมอไร” (when) เหมาะกบสารคดประเภทประวตศาสตร การคนพบหรอเรองราวทเนนเวลาเปนสาคญ

❺ ชอเรองทเนน “ทาไม” (why) เหมาะกบสารคดเชงขาวทพยายามใหขอเทจจรง อธบายเรองราวทกาลงเปนปญหาหรอเปนเรองทยงไมกระจางชด

❻ สวนชอเรองทเนน “อยางไร” (how) เหมาะกบสารคดประเภทแนะ

วธการหรอขนตอนในการใหความร และในทางปฏบต

ชอของสารคด (3)

หลกการตงชอเรองดงกลาวแลว

สามารถจาแนกประเภทชอเรองตามลกษณะทเหนได

I. ชอเรอง

แบบบอก

เนอหา

II. ชอเรอง

แบบเลน

สานวน

III. ชอเรอง

แบบคย

กบผอาน

IV. ชอเรอง

แบบ

คาถาม

V. ชอเรอง

แบบชวน

ฉงน

I. ชอเรองแบบบอกเนอหา

ชอเรองทแสดงเรองราวในเนอเรอง กลาวถงสาระสาคญวาเกยวกบเรองอะไร ชอ

เรองประเภทนมกใชขอความทกระชบ แตไดใจความ เชน - นกบรหารกบความเครยด - ดนตรในสวน - การรกษาผตดเชอเอดส - 250 ปแหงกรงรตนโกสนทร

II. ชอเรองแบบเลนสานวน

ชอเรองทเจาะจงใชสานวนแปลกๆ มานาความสนใจ เชน

① การใชสภาษต การเลนสานวน สมผสนอกสมผสใน

② การใชภาษา ประชดประชน เยาะเยย ถากถาง ตลกขบขน ชนชม เชน - จากรวงเปนเมดพราว...สวฒนธรรมขาว - เดกเอยเดกด - ชนใดไมมดนตรกาล ในสนดานเปนคนชอบกลนก - ละครลง...ชวตปาสโลกมายา

III. ชอเรองแบบคยกบผอาน

① ชอเรองทผ เขยนตองการจะสรางความเปนกนเองและความใกลชดกบผอาน

② ชอเรองแบบนคลายกบการเขยนความนาแบบคยกบผอาน คอ ผ เขยนจะใชสรรพนาม คณ ผม เขา เชน

- ถาคณเปนคนหนงทอยากผอม...เชญทางน

- คณจะทาอยางไร ถาเขาไมกลบบาน

- เราจะอยอยางไร ถาพรงนไมมตนไม

IV. ชอเรองแบบคาถาม

ชอเรองทผ เขยนตงคาถามเพอเราความสนใจ เราความอยากรอยากเหนใหแก

ผอาน เชน - เลยงลกอยางไรใหถกวธ - ทาอยางไรเมอลกรกทองผก - เราจะหลกเลยงการโดนแตะองไดจรงหรอไม

V. ชอเรองแบบชวนฉงน

ชอเรองทซกซอนสาระสาคญไวใหผอานไดทราบหลงจากทอานจบแลว ชอเรอง

แบบนนบวานาสนใจเพราะทาใหผอานเกดความกงขา สงสย สนเทหขนในใจ ผตงชอเรองอาจผนวกระหวางรปแบบคาถามและขอความกระตนความสนเทหไว

ดวยกน อาจมการใชเครองหมายตางๆ เชน เครองหมายคาถาม เครองหมายอศเจรย จไข

ปลา เชน - เขาวาภเกตจะเหมอนพทยา ถา...? - เรองทไมเคยรของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา - ยงมเรองเลา ณ ทสวนแหงน

การจาแนกประเภทของชอเรอง อาจแบงแยกไดไมชดเจนและเดดขาด เพราะใน

ความเปนจรงมนมการผสมผสานกนอย เชน

ตงชอเรองแบบคาถามโดยใชสรรพนามเหมอนคยกบผอาน

ตงชอเรองแบบใชคาถามแตมวธการเขยนแบบสาบดสานวน

ทงนขนอยกบความสามารถและเจตนาของผเขยนสารคดและผตงชอเรองเปน

สาคญวาจะมกลวธกระตนและดงดดความสนใจอยางไร

โครงสรางของสารคด

โครงสรางของการเขยนสารคดม

ลกษณะคลายกบการเขยนความเรยง

ทวไป ประกอบดวย

1. ความนา

2. เนอเรอง

3. สวนสรป

1. ความนา หรอสวนนา

การเปดเรองหรอสวนเรมตนของสารคด

→ ความนาตอง ทาหนาทชกจงและปลกเราความสนใจใหผอานตดตามอานจนจบเรอง

→ ความนาตอง ทาหนาทบงบอกวา สารคดเรองนนเปนเรองเกยวกบอะไร

การเขยนความนา มวธการนาไดหลายประเภท เชน ① การเขยนแบบสรปประเดน ② แบบบรรยายบรรยากาศ สถานการณหรอสภาพทวไป ③ แบบพรรณนาโดยการสอดแทรกอารมณ ความรสกและจนตนาการของผเขยน ④ แบบอางวาทะสาคญ คาคมหรอสภาษต แบบตงประเดนคาถาม ความนาโดยสวนใหญมงเนนท “สวนเฉพาะ” (specific part) หรอ

รายละเอยดบางประการทใหภาพเลกๆมากกวาภาพใหญ

2. เนอเรอง

เนอเรองคอ เนอหาอนเปนสาระสาคญทผ เขยนตองการจะบอกเลาแกผอาน เนอหาและโครงสรางของสารคดจะแปรผนไปตามเรองราวทเขยน สอทลงตพมพ

ความสนใจของกลมผอานเฉพาะ เจตนาของผ เขยน และระยะเวลาในการศกษาและ

คนควา เนอเรองตองมความถกตองของขอมลหรอขอเทจจรง และการจดวางทลงตวของ

ทกองคประกอบ อกทงเรองของทวงทานองการเขยน สานวน โวหาร

องคประกอบสาคญ

ในสวนของเนอเรอง

2.1 ขอเทจจรง 2.2 คาพดหรอวาทะสาคญ

2.3 การบรรยาย 2.4 เกรดเรอง

2.5 ความคดเหน 2.6 การวเคราะห

2.1ขอเทจจรง

ขอเทจจรงและขอมลเปนองคประกอบสาคญของ

การเขยนสารคด และเปนสวนททาใหสารคดแตกตางจาก

เรองสมมต

สงทสาคญทสดกคอ จะตองเรยบรอยขอมลและ

ขอเทจจรงตางๆ เขาดวยกนกบเรองราวทงหมดใหพอเหมาะ

นาอาน

บางขอมลอาจจะตองทา fact box หรอจดขอมลเฉพาะใสกรอบไว โดยแยกออกจากตวเนอเรองอยาง

เดนชด

2.2

คาพดหรอ

วาทะสาคญ

คาพดหรอวาทะนควรเปนความรสก ความคดเหน

หรอประสบการณของผใหสมภาษณซงเปนแหลงสารปฐม

ภม

อาจเปนขอความทคดมาจากแหลงสารทตยภมก

ได

นยสาคญของการ “คด” บางชวงบางตอนของการ

สนทนาหรอขอความสาคญตองใสเครองหมาย

“อญประกาศ” เพอแสดงใหบคคลเหลานนเปนคนเลา

เรองแทนตวผเขยน อนจะทาใหผอานไดอรรถรส

2.3

การบรรยาย

เปนองคประกอบสาคญของการดาเนนเรองตงแตตนจนจบ

≡ ตองบรรยายโดยการแสดงใหผอานไดเหนในสงทผ เขยนกาลงเหน ไดยนในสงทผ เขยนไดยน ไดกลนในสงท

ผ เขยนไดกลน

≡ ตองบรรยายใหรายละเอยดเฉพาะมากกวาทจะเปนขอสรปหรอภาพรวมกวางๆ

≡ ตองบรรยายโดยเลอกใช “นาเสยง” ใหเหมาะกบ

เนอเรองและบรบท

2.4

เกรดเรอง

เรองเลาทอยในบรบทของเนอเรอง ไดแก นทาน ตานาน มก

ตลก

≡ เปนองคประกอบสาคญททาใหสารคดมความสนกและเราใจตอการอาน

≡ เปนองคประกอบทชวยใหผอานเขาใจวา ผคนรสกอยางไรหรอมปฏกรยาตอบสนองอยางไร ณ ชวงเวลาท

กลาวถง

2.5

ความ

คดเหน

เปนองคประกอบสาคญททาใหการเขยนสารคด

แตกตางจากการรายงานขาว

ความคดเหนนควรมาจากแหลงขอมลหรอแหลงสาร

ทหลากหลายแทนทจะเปนเพยงแคความคดเหนจากสองขว

ความคด

2.6

การ

วเคราะห

เปนองคประกอบสาคญททาใหสารคดมความนาเชอถอ

ชวยใหผอานเขาใจเรองราว ความเปนมา แนวทาง

ความเปนไปได ทางอออก ทางเลอก ผลทอาจเกดขน

การวเคราะหนอาจมาจากผ ร ผ เชยวชาญในเรองนน

จากผลการวจย จากตวผ เขยนเองหรอผ ทเกยวของโดยตรง

3. สวนสรป (1)

สวนสรปหรอสวนจบ เปนเหมอนรางวลใหแกผอานทไดตดตามอานมาจนถงตอน

จบ รางวลดงกลาว ไดแก การตอบคาถามสาคญๆ การใหความกระจางในเรองท

คางคา การใหขอคด การตงคาถามเพอใหเกดการคนหาตอไป

การจบใหนาสนใจมวธการเขยนหลายรปแบบ เชน การจบแบบสรปใจความสาคญ การจบแบบคาดไมถงหรอจบแบบหกมม การจบแบบคลคลายประเดนโดยยอนกลบไปสฉากของการเรมเรอง การจบแบบตงคาถามเพอใหคดตอ

3. สวนสรป (2)

สวนสรปหรอการปดเรองน มหลกปฏบตบางประการทนาไปใชได ไดแก การให

ขอคดมมบวก หรอใหแงคดสะทอนสจธรรมชวต

ยกตวอยางเชน มผหญงคนหนงทถกขมขนแตทายทสดแลวกใหอภยคนทขมขน

ตน แตสาคญทสดกวาสงอนใดคอการทเธอใหอภยตอจตใจของตนเองทไมคดแคน

เคอง