View
2
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
1
การบันทึกโนตดนตรีไทยดวยโปรแกรมสําเร็จรูป Microsoft Excel
การบันทึกทางดนตรี (Notation) ของดนตรีไทยมีหลายรูปแบบดวยกัน เชน โนตตัวเลขไทย โนตตัวเลขอารบิค โนตตัวอักษรไทย และโนตตัวอักษรตางชาติ แลวแตวาจะแทนที่ แทนคา ในตําแหนงใด ขึ้นอยูกับขอตกลง
การบันทึกโนตมีการพัฒนามาโดยตลอดจากเขียนดวยมือ มาเปนพิมพดวยเครื่องพิมพดีด พิมพดวยเครื่องพิมพดีดไฟฟา จนถึงพิมพดวยเครื่องคอมพิวเตอรในปจจุบัน
จากการลงภาคสนาม เก็บขอมูลทางดนตรี พบวาครูผูสอนดนตรีมีปญหาในการจัดทําเอกสารโนตเพลงประกอบการเรียนการสอน มีการใชโปรแกรมสําเร็จรูปเขามาชวยในการบันทึกโนต เชน โปรแกรม Microsoft Word แตไมสามารถทําใหมีรูปแบบที่ชัดเจน แนนอน และไมสามารถปรับปรุงแกไขไดอยางรวดเร็ว
ผูเขียนไดศึกษาโปรแกรม Microsoft Excel โดยทดลองบันทึกโนตเพลงไทย ใชตัวอักษรภาษาไทย ดวยวิธีตางๆ สามารถตอบสนองการบันทึกโนตไทยไดเปนอยางดี เนื่องจากเปนโปรแกรมที่มีลักษณะเปนชองตาราง มีสัดสวนที่แนนนอน สะดวกตอการจัดกระทํา เชน การจัดระยะชองไฟ การจัดหองโนต ระยะบรรทัด ฯลฯ
ดังนั้นผูเขียนมีความภูมิใจนําเสนอวิธีการบันทึกโนตดวยโปรแกรมสําเร็จรูป Microsoft Excel ที่ผูเขียนไดศึกษา ทดลองปฏิบัติ จนพบรูปแบบที่เปนตนแบบไดเปนอยางดี เพื่อครูผูสอน นักดนตรี และบุคคลทั่วไปสามารถนําไปใชใหเกิดประโยชนตอวงการดนตรีไทยตอไป
2
ขั้นตอนการบันทึกโนตดวยโปรแกรมสําเร็จรูป Microsoft Excel
1. เขาสูโปรแกรม Microsoft Excel
2. การตั้งคาแผนงานกอนการบนัทึกโนต
กอนทําการบันทึกโนต ใหตั้งคาหนากระดาษ และระยะขอบซาย-ขวา
**เมื่อ Save ช่ือจะเปลี่ยนไปตาม
ที่ตั้งชื่อไฟล
เขาโปรแกรมMicrosoft Excel ดับเบิ้ลคลิกที่ไอคอน
** จะปรากฏหนาตาง Book 1 . ดังภาพ
• คลิกเลือกเมนแูฟม / ตั้งคาหนากระดาษ ** จะปรากฏหนาตางการดงัภาพ
3
• เลือกเมนูหนา ตั้งคากระดาษ A4/แนวตั้ง
• เลือกเมนูระยะขอบ • ตั้งคาดานบน-ลาง เปน 2 • ตั้งคาดานซาย เปน 2 ดานขวา เปน 1 • ตั้งหัวกระดาษ-ทายกระดาษ เปน 1 • คลิก ตกลง
4
ตั้งคาความกวางของคอลัมนในแผนงาน ทั้งหมดโดยเริ่มจาก
• นําเมาสช้ีระหวางคอลัมน A กับ B จะ
ปรากฏสัญลักษณ คลิกเมาสคางไว เล่ือนไปซายขวาจะเห็นคาความกวางเปลี่ยนไป ใหเลือกที่ 4.00
• คอลัมน AH ทําเชนเดยีวกับคอลัมน A
คอลัมน B ถึง คอลัมน AG จะมีคาความกวางเทากันคือ 2.00
• นําเมาสคลิกที่คอลัมน B คลิกคางไว ลากไปทางขวาจนถึง คอลัมน AG
• เลือกเมนู รูปแบบ / คอลัมน / ความกวาง
5
ตั้งคาความสูงของแถวในแผนงาน ทั้งหมดโดยเริ่มจาก
• ตั้งคาความสูงของแถวที่ 1 นาํเมาสคลิกเลือกแถวที่ 1 ตั้งขนาดอักษรเปน 22
** จะปรากฏหนาตางดังภาพ
• พิมพเลข 2 ลงในชองความกวาง • คลิก ตกลง
จะเห็นวาคอลัมนของแผนงานที่เราตั้งคาเปนดังภาพ
6
แถวที่ 3 ถึง แถวท่ี 40 จะมีคาความสูงเทากนัคือ 18.00
• นําเมาสคลิกที่แถวที่ 3 คลิกคางไว ลากลงดานลางจนถึงแถวที่ 40
• เลือกเมนูรูปแบบ / แถว / ความสูง
** จะปรากฏหนาตางดังภาพ
• พิมพเลข 18 ลงในชองความสูง • คลิก ตกลง
จะเห็นวาแถวของแผนงานที่เราตั้งคาเปนดังภาพ
7
** ในแผนงานจะปรากฏเสนตารางสีเทา บางทานอาจตาลาย ขอแนะนํา ใหเอาเสนตารางออก จะเห็นแผนงานเปนเหมือนกระดาษขาวไมมีเสน ** โดยทําไดดงันี้
1) เลือกเมนูเครื่องมือ / ตัวเลือก
2) คลิก เสนตาราง เพื่อเอาเครื่องหมาย ออกจากหวัขอ
3) คลิก ตกลง
จะเห็นวาแผนงานเปนหนากระดาษขาวไมมีเสน
8
3. เร่ิมทําตารางบนัทึกโนตเฉพาะเครื่องมือ
การบันทึกโนตดนตรีไทยโดยใชโปรแกรมสําเร็จรูปMicrosoft Excel สามารถบันทึกแยกเปนทางเฉพาะเครื่องดนตรีได 3 รูปแบบ ดงันี้
แบบที่ 1 โนตแถวเดยีว ทางกลาง, ขลุย แบบที่ 2 โนตสองแถว ทางซอดวง, ซออู, ฆอง, ทุม แบบที่ 3 โนตสามแถว ทางระนาดเอก, ขิม, จะเข, ซอสามสาย 3.1 โนตแถวเดียว ทางกลาง, ขลุย
1) พิมพ – ลงในชอง B3 จัดตําแหนง กึง่กลาง
2) คลิกที่ชอง B3 นําเมาสช้ี ที่ตําแหนงมมุขวาลางจะปรากฏเครื่องหมาย คลิกเมาสคางไว ลากไปทางขวา ถึงชอง E3
9
3) คลิกชอง B3 – E3 ทําเสนกัน้หองหนา-หลัง ไปที่ เลือกเสนขอบซาย-เสนขอบขวา
ไดหองโนต 1 หอง
4) ทําหองโนตใหครบ 8 หอง โดยการ คลิกที่ชอง B3 – E3 นําเมาสช้ี ที่ตําแหนงมมุขวาลางจะปรากฏเครื่องหมาย คลิกเมาสคางไวลากไปทางขวาจนถึงชอง AG3
ไดหองโนต 8 หอง
10
5) พิมพรายละเอยีดของรูปแบบการบันทึกโนตเพลง ดังตวัอยาง
** ในตําแหนง ช่ือเพลงใหผสานเซลล ตามความเหมาะสม (ความยาวของชื่อเพลง) รวมทั้งกําหนดเงา เพือ่ความสวยงาม **
11
จากนั้นทาํการคัดลอกแถวของโนตเพลงตามความตองการ ดังตัวอยางขางลาง
12
ตัวอยางโนตเพลงทางขลุย
3.2) โนตสองแถว ทางซอดวง, ซออู, ฆอง, ทุม
เมื่อเขาใจการทําโนตแถวเดยีวทางกลาง ในแบบที่ 1 แลว เรามาสูขั้นตอนการทําโนตสองแถวทางซอดวง, ซออู, ฆอง, ทุม ในแบบที่ 2 ซ่ึงมีความแตกตางในขัน้ตอนการสรางหองโนต รายละเอียดดูตามขั้นตอนดังนี้
ขั้นตอนที่ 1) – 3) ปฏิบัติเหมอืนโนตแถวเดยีว ในขอ 3.1
4) เลือกชอง B3 – E3 นําเมาสช้ีที่ตําแหนงมมุขวาลางจะปรากฏเครื่องหมายคลิกเมาสคางไว ลากลงลาง ชอง B4 – E4 จากนั้นทาํเสนตารางดังรูป
13
5) ทําหองโนตใหครบ 8 หอง โดยการคลิกทีช่อง B3, B4 – E3, E4 นําเมาสช้ี ที่ตําแหนงมุมขวาลางจะปรากฏเครื่องหมาย คลิกเมาสคางไวลากไปทางขวาจนถึงชอง AG3, AG4
6) กําหนดความหางระหวางแถว โดยตั้งคาความสูงของแถวที่ 5 เปน 10.50
7) คัดลอกตารางโนตสองแถวที่ไดครบ 8 หอง เพื่อสรางโนตบรรทัดตอไป โดย คลิกที่แถว 3 คางไวลากลงมาถึง แถว 5 / คลิกทําสั่งคดัลอก แลวนํามาวางในแถว 6
14
จากนั้นทาํการคัดลอกแถวของโนตเพลงตามความตองการ
ตัวอยางโนตเพลงทางซอดวง
15
ตัวอยางโนตเพลงทางซออู
16
ตัวอยางโนตเพลงทางทุม, ฆอง
3.3) โนตสามแถว ทางระนาดเอก, ขิม, จะเข, ซอสามสาย
เมื่อเขาใจการทําโนตแถวเดยีวในแบบที่ 1 และโนตสองแถวในแบบที่ 2 แลว เรามาสูขั้นตอนการทาํโนตสามแถวทางระนาดเอก, ขิม, จะเข, ซอสามสาย ในแบบที่ 3 ซ่ึงมีความแตกตางในขั้นตอนการสรางหองโนต รายละเอียดดูตามขั้นตอนดังนี ้
ขั้นตอนที่ 1) – 3) ปฏิบัติเหมอืนโนตแถวเดยีว ในขอ 3.1
17
4) เลือกชอง B3 – E3 นําเมาสช้ีที่ตําแหนงมมุขวาลางจะปรากฏเครื่องหมายคลิกเมาสคางไว ลากลงลาง ชอง B5 – E5 จากนั้นทาํเสนตารางดังรูป
5) ทําหองโนตใหครบ 8 หอง โดยการคลิกทีช่อง B3, B4, B5 – E3, E4, E5 นําเมาสช้ี ที่ตําแหนงมุมขวาลางจะปรากฏเครื่องหมาย คลิกเมาสคางไวลากไปทางขวาจนถึงชอง AG3, AG4, AG5
6) กําหนดความหางระหวางแถว โดยตั้งคาความสูงของแถวที่ 6 เปน 10.50
18
7) คัดลอกตารางโนตสามแถวที่ไดครบ 8 หอง เพื่อสรางโนตบรรทัดตอไป โดย คลิกที่แถว 3 คางไวลากลงมาถึง แถว 6 / คลิกทําสั่งคัดลอก แลวนํามาวางในแถว 7
จากนั้นทาํการคัดลอกแถวของโนตเพลงตามความตองการ
ตัวอยางโนตเพลงทางจะเข
19
ตัวอยางโนตเพลงทางขิม
20
ตัวอยางโนตแบบตางๆ ท่ีบันทึกดวยโปรแกรมสําเร็จรูป Microsoft Excel เรียบรอยแลว หมายเหตุ สัญลักษณตางๆ ที่ปรากฏในโนตระบบนี้ อยูในขัน้ตอนระหวางสํารวจขอมูลความ
คิดเห็นของครผููสอนดนตรี ดังนั้นจะนําเสนอเพิ่มเติมในภายหลัง
Recommended