แนวทางความปลอดภัย · • In most MRI systems are limited to a...

PATOMPONG POLHARN

Department of Radiology, Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital

Mahidol University, Bangkok Thailand

แนวทางความปลอดภยการใชเครองตรวจดวยสนามแมเหลกไฟฟาแรงสง (MRI Safety)

13-Aug-19 2

CONTENTSMRI Safety

1. หลกการท างานพนฐานของเครองเอมอารไอ2. หลกความปลอดภยในการใชเครองเอมอารไอ

• สนามแมเหลกหลก (Main magnetic field, B0)• สนามแมเหลกเกรเดยนท (Gradient magnetic field)• คลนวทย (Radiofrequency wave)

3. MRI Safety zone4. การท างานในพนท MRI ขณะเกดเหตฉกเฉน

13-Aug-19 3

Basic Principle of MRIMRI Safety

ชนดของแมเหลกทใชใน MRI

• Resistive Magnet

• Permanent Magnet

• Superconducting Magnet

13-Aug-19 4

Basic Principle of MRIMRI Safety

ชนดของเครอง MRI

MRI Close Bore MRI Open Bore Upright MRI

13-Aug-19 5

Basic Principle of MRIMRI Safety

Philips Ingenia 3.0 Tesla แนวเสนแรงของสนามแมเหลก

• ตามธรรมชาตสงมชวตบนโลกจะอยภายใตอทธพลของสนามแมเหลกโลก ความเขมเฉลยประมาณ 0.5 gauss (1 Tesla = 10,000 gauss)

13-Aug-19 6

Basic Principle of MRIMRI Safety

แมเหลกดดแรงแคไหน?

สนามแมเหลก ความแรงของสนามแมเหลกสนามแมเหลกของโลก 0.00005 Tesla (0.5 Gauss)

แทงแมเหลกเลก ๆ 0.01 Tesla (100 Gauss)

จดดบบนดวงอาทตย 0.15 Tesla (1500 Gauss)

แมเหลก NIB (ไนโอมเบยม) 0.20 Tesla (2000 Gauss)

แมเหลกไฟฟาขนาดใหญ (MRI) 3.0 Tesla (30,000 Gauss)

สนามแมเหลกในหองทดลอง 10 Tesla (100,000 Gauss)

Ref: https://legatool.com/wp/76/

13-Aug-19 7

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

ตระหนกไวเสมอวา เราก าลงท างานกบ

“สนามแมเหลกแรงสงและเปดอยตลอดเวลา”

13-Aug-19 8

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

สนามแมเหลกหลก (Main magnetic field, B0)

13-Aug-19 9

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

13-Aug-19 10

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

• การใหความรเรองอนตรายจากสนามแมเหลกหลกเปนสงจ าเปนอยางมาก

• ไมเฉพาะเจาหนาท MRI เทานน แตรวมถงพยาบาล ผชวย แมบาน เจาหนาทหนวยดบเพลง เปนตน

• การท าเครองหมาย หรอปายสญญาณเตอน ตองมอยางชดเจน

13-Aug-19 11

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

Q: ส าหรบคนท างานหรอคนไขจะไดรบผลกระทบจากสนามแมเหลกความเขมสงหรอไม อยางไร?

• มการศกษาเกยวกบผลกระทบทางชวภาพของการอยภายใตสนามแมเหลกความเขมสงระยะสน สรปวา “ไมมผลกระทบทางชวภาพทเปนอนตราย”

• มการศกษาโดยใหผไดรบการทดลองอยภายใตสนามแมเหลกทมความเขม 1.5 และ 4 เทสลา พบวา มรายงานถงอาการ “เวยนศรษะ มเสยงในห อาเจยน ชา ในผรบการทดลองทสนามแมเหลกทมความเขม 4 เทสลา”

13-Aug-19 12

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

อาการทอาจจะเกดขนไดเมออยภายใตสนามแมเหลกความเขมสง

• วงเวยน (Mild vertigo)• ปวดหว (Headaches)• คลนไส (Nausea)• Magnetophosphenes• Metallic taste in mouth

13-Aug-19 13

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

Q: ส าหรบผปวยตงครรภ (Pregnant woman) ทจ าเปนตองไดรบการตรวจเอมอารไอจะไดรบผลกระทบจากสนามแมเหลกความเขมสงหรอไม อยางไร?

ACR 2013 guidelines

• Pregnant patients can be accepted to undergo MRI scan at ANY

STAGE OF PREGNANCY.

• MR CONTRAST AGENT SHOULD NOT routinely provided to pregnant

patients. The decision to be made also by level 2 attending

radiologist

13-Aug-19 14

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

Q: ส าหรบคนท างานทตงครรภ (Pregnant staff) ทตองท างานทมความเกยวของกบเครองเอมอารไอจะไดรบผลกระทบจากสนามแมเหลกความเขมสงหรอไม อยางไร?

ACR 2013 guidelines

• Patient healthcare practitioners are permitted to work in and around

the MR environment throughout ALL STAGES OF PREGNANCY.

• Acceptable activities include

• Positioning the patients, scanning, archiving, injecting contrast

• Entering MRI room in response of emergency

13-Aug-19 15

13-Aug-19 16

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

วสดทฝงในตวผรบบรการ (Metal in the body)• การหมนควง (Torque)• ความรอน (Heating) • สงแปลกปลอมบนภาพ MRI (Artifacts)

13-Aug-19 17

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

ตวอยางวสดหรออปกรณทควรใหความส าคญ• คลปทใชในการหนบหลอดเลอด (Aneurysm clip)• ลนหวใจเทยม (Heart valves)• วสดทใชทางทนตกรรม (Dental devices and materials)• ประสาทหเทยม (Cochlear implant)• เศษเหลกในลกตา, กระสนปนฝงในรางกาย (Metal foreign bodies)• วสดและอปกรณทใชในทางศลยกรรมกระดก (Orthopedic implants)• Surgical clips and pins• Vascular port• เครองกระตนหวใจ (Cardiac pacemaker)

13-Aug-19 18

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

Q: หากเกดขอสงสยวาวสดทางการแพทยทฝงในตวผปวยปลอดภยส าหรบ MRI หรอไม จะสามารถตรวจสอบไดอยางไร?

13-Aug-19 19

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

MRI Screening Form

ตวอยาง ACR Guidance Document on MR Safe Practices 2013 Screening form

13-Aug-19 20

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

สนามแมเหลกเกรเดยนท (Gradient magnetic field)

• Nerve stimulating• Acoustic noise

13-Aug-19 21

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

สนามแมเหลกเกรเดยนท(Gradient magnetic field)Acoustic noise• Hattori, et al. (2007) At 3-Tesla,

recorded sound levels that ranged from 126 to 131dB

• ส าหรบ 3 Tesla แนะน าใหใช ear plug และ Head phone เพอปองกนอนตรายทอาจเกดขน

13-Aug-19 22

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

คลนวทย (Radiofrequency Wave)

• ความรอนจากการแสกน (Tissue Heating)• การไหมของผวหนง (Electrical Burning)

13-Aug-19 23

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

ความรอนจากการแสกน (Tissue Heating)• Specific Absorption Rate (SAR) in Watts/kg.

FDA SAR GUIDELINES

WHOLE BODY AVERAGENormal mode < 2 W/kg

1st level control mode < 4 W/kg2nd level control mode > 4 W/kg

• In most MRI systems are limited to a maximum SAR of 4 W/kg,

• Shellock, et al. (1994) performed MR at a whole-body-averaged SAR of 6.0-W/kg.

• The findings indicated that an MR procedure can be physiologically tolerated by

an individual with normal thermoregulatory function.

13-Aug-19 24

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

การไหมของผวหนง (Electrical Burning)

• Burns caused by electrical currents in

conductive loops,

• When using equipment such as surface

coils, ECG leads, extremely careful not to

allow the wire or cable to form a

conductive loop with itself or with the

subject.

13-Aug-19 25

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

13-Aug-19 26

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

13-Aug-19 27

MRI Safety GuidelinesMRI Safety

13-Aug-19 28

MRI Safety Zone MRI Safety

Zone I : พนทภายนอกบรเวณขอบเขต MRIZone II : เปนพนทส าหรบผปวยมาตดตอเจาหนาท ซกประวต เปลยนเสอผากอนตรวจZone III : บคคลทจะเขามาใน Zone น ตองไดรบการฝกฝนและรถงอนตรายของสนามแมเหลก ส าหรบผปวยตองไดรบการซกประวตเรยบรอยแลวZone IV : เปนพนทส าหรบเจาหนาทผไดรบการฝกฝนและผปวยทไดรบการซกประวต MRI Safety เรยบรอยแลว

ACR Guidance Document on MR Safe Practices: 2013

13-Aug-19 29

MRI Safety Zone MRI Safety

13-Aug-19 30

MRI Safety Zone MRI Safety

13-Aug-19 31

Emergency situations on MRI areaMRI Safety

13-Aug-19 32

Emergency situations on MRI areaMRI Safety

Unreported cases1. Oxygen tank hit the magnet

2. Head injury of engineer by projectile (tool)

3. Some cases we don’t know

Q: เหตการณอบตเหตเกยวของกบ MRI ทเกดขนในประเทศไทย?

13-Aug-19 33

Emergency situations on MRI areaMRI Safety

หากเกดเหตฉกเฉนในหอง MRI

• การกชพฉกเฉน (Resuscitation)

• ตองเคลอนยายผปวยออกจากหอง MRI ใหเรวทสด!!

13-Aug-19 34

Emergency situations on MRI areaMRI Safety

- Superconducting system จะใช Liquid Helium ในการรกษาสภาพตวน ายงยวด

- เมอกดปม Emergency, Liquid Helium จะถกปลอยออกสภายนอกในสภาพ Helium gas ท าใหเกดการศนยเสยสภาพความเปนแมเหลก “Quench”

- ควรกดเมอมเหตฉกเฉนทม “ความเสยงหรออนตรายถงแกชวต”

Q: ปม Emergency หรอ Quench ท าหนาทอะไรและเมอใดทควรจะกดปมน?

13-Aug-19 35

In SummaryMRI Safety

แนวทางความปลอดภยการใชเครอง MRI

สนามแมเหลกหลก คลนวทย อน ๆ

ชวภาพ กายภาพ

ความเขมของ

สนามแมเหลกอยใน

มาตรฐานของ FDAตรวจสอบโลหะ กอนน า

ผปวยเขาหอง MRI

สนามแมเหลกเกรเดยนท

หลกเลยงการใช pulse

sequence ทท าใหเกด

กลามเนอกระตก

ตองมการซกระวตผปวย

ตาม Screening Form

อดหใหผปวยดวย Ear plug

หรอ Head phone ทกครง

เพอลดเสยงดง

ค านงถงคา SAR ทผปวย

ไดรบ ไมใหเกนขดจ ากด

หลกเลยงไมใหสายไฟของ

อปกรณสมผสตวผปวย

ปองกนผวหนงไหม (Burn)

กรณ Quench หรอ Resuscitate

ใหน า Pt. ออกจากหองใหเรวทสด

ควรมการจดท า MRI Safety Zone

ควรอบรมความปลอดภย MRI แก

เจาหนาท อยางนอยปละ 1 ครง

ชวภาพ ชวภาพ

13-Aug-19 36

ReferenceMRI Safety

• ACR Guidance Document on MR Safe Practices: 2013

• MHRA: Safety Guidelines for Magnetic Resonance

Imaging Equipment in Clinical Use (November 2014)