ความรับผิดเพื่อละเมิด กิตติ...

Preview:

Citation preview

ความรบผดเพอละเมด กตตบด ใยพล

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ผลทตามมาของการพจารณาคดทางละเมด (นตนโยบายทางละเมด)

มาตรา ๔๒๐ ประกอบมาตรา ๔๓๘

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอบเขตวชากฎหมายละเมด พฒนาการของกฎหมายละเมด

หลกพนฐานของกฎหมายละเมด

หลกหน ความรบผดทางละเมดกบสญญา

ประทษรายทางอาญากบประทษรายทางแพง

ความรบผดทางละเมด

คาสนไหมทดแทน

ขอตอสของจ าเลยในคดละเมด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอบเขตความรความเขาใจของกฎหมายละเมด (๑)

ละเมดทางคณคา ทมาของละเมด

ประวตและววฒนาการ พฒนาการของหลกการแกแคนทดแทน (หลกตาตอตาฟนตอฟน)

วตถประสงคของกฎหมายละเมด (๑) เพอเยยวยาความเสยหายใหแกโจทก

(๒) เพอยกระดบมาตรฐานของสงคม

(๓) เพอสรางมาตรฐานของผประกอบวชาชพตาง ๆ

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอบเขตความรความเขาใจของกฎหมายละเมด (๒)

ความรบผดเพอละเมดกบความรบผดตาง ๆ

ประทษรายทางแพงกบประทษรายทางอาญา

(๑) เจตนารมณของกฎหมาย (๔) โทษ

(๒) ความรบผด (๕) อายความ

(๓) การตความ (๖) ขอไดเปรยบเสยเปรยบในการพจารณาคด

ละเมดกบสญญา

(๑) หนตามกฎหมาย

(๒) Concurrent Liability

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอบเขตความรความเขาใจของกฎหมายละเมด (๓)

ละเมดทางเนอหา

I. ความรบผดเพอละเมดโดยแท (Fault Liability หรอ Liability in Tort)

II. ความรบผดเพอละเมดทเกดจากการกระท าของผอน (Vicarious Liability)

III. ความรบผดเพอละเมดอนความเสยหายทเกดจากสตวและสงของ (Presumption of Fault หรอ Strict Liability)

IV. ความรบผดตอสนคาทไมปลอดภย (Product Liability)

V. คาสนไหมทดแทนเพอละเมด (Compensation)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอบเขตความรความเขาใจของกฎหมายละเมด (๔)

ขอตอสของจ าเลยในคดละเมด

I. ไมครบตามหลกเกณฑ

II. เขาขอยกเวนความรบผดตามทปรากฏในมาตราตาง ๆ

III. เหตสดวสย

IV. หลกเอกสทธคมครอง

V. หลกความยนยอม

VI. หลกความสมครใจเสยงภย

VII. อายความ

VIII. บทนรโทษกรรม

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

พฒนาการของละเมด

ละเมดทางคณคา

ละเมดทางเนอหา

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมดมฐานะเปน

เครองมอการวางนโยบายสงคม

กฎหมายละเมดและนโยบายสงคม

บทบาทของกฎหมายทมตอปจเจกชน

และสงคม

ขอพจารณาท ๑ ลกสาวของผหญงคนแรกเสยชวตเนองจากอบตเหตรถยนตชนกน คนขบอกฝายหนงประมาท แมของผเสยชวตไดรบคาเสยหายจ านวนหนงจากคนขบ แตคดวาควรจะไดมากกวานน แมของผเสยหายตดสนใจไมฟองคด เพราะคดวาถาฟองคงตองยายออกจากชมชนเลก ๆ ทตนมถนฐานอย หญงผนนกลาววา "ฉนลงเลอยนานและตดสนใจไมน าคดฟองศาล เพราะไดรบความกดดนจากชมชนนน คนทองถนนไมคอยพอใจทไดยนเรองมคดฟองศาล เขาไมอยากไดยนเรองแบบน เขาคดวาเปนวธการหาเงนทฉนไมสมควรจะได"

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอพจารณาท ๒ ผหญงถกรถชน คนขบเปนชายแก ชายชรายอมชดใชคาเสยหายแตจ านวนนอย ไมพอกบคารกษาพยาบาลและการขาดรายได ต ารวจเปนผไกลเกลยใหตกลงกนเรองคาเสยหาย แตผเสยหายคดวาต ารวจเขาขางชายแก ผเสยหายเกรงวาถาเรยกคาเสยหายตามทตนคดวายตธรรมจะถกต ารวจเอาเรอง เธอกลาววา "เคยพงกฎหมายแลวไมเคยไดคอ มนหยอนยานมนรวไหล และยงเราคนจนน พงกฎหมายไมคอยไดเลย เงนนมเหนอกวา ถงทกวนนไมพง พงตวเอง เราไมรจกใคร ใครจะมาชวยเราละ ถงจะศกดสทธแคไหน กฎหมายหนไมหวงพง ทกวนนพงขาตวเองจรง ๆ ขนาดขาหนหกใชไหม"

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กปตนเรอ Grimstad

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

คด Grimstad

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Hymowitz ฟอง Eli Lilly and Co (1989)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

คด Hymowitz กบ Eli Lilly and Co (1989)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ยา Diethylstilbestrol (DES) เพอปองกนแทง

LOS ANGELES,

California (CNN)

-- A Los Angeles judge reduced a landmark tobacco damage award by billions of dollars Wednesday, ordering cigarette maker Philip Morris to pay $28 million instead of $28 billion.

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

คดกาแฟรอน Hot Coffee Case

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

McFacts about the McDonalds Coffee Lawsuit

Everyone knows what you're talking about when you mention "the McDonald's lawsuit." Even though this case was decided in August of 1994, for many Americans it continues to represent the "problem" with our civil justice system.

The business community and insurance industry have done much to perpetuate this case. They don't want us to forget it. They know it helps them convince politicians that "tort reform" and other restrictions on juries is needed. And worse, they know it poisons the minds of citizens who sit on juries.

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

โรคชนประหยด

Economic class syndome ความรบผดชอบตอเพอนบาน

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กรณรถยนต prius

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กรณรถยนต ford

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

รถสญหายในหางสรรพสนคา

กรณทหางใหน ารถมาจอดแลวแลกบตรผาน ?

กรณหางสรรพสนคาเลกแจกบตรผานแลวมาใชกลองวดโอตรวจแทน ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Level 7 Appeals

Level 5 Trails

Level 4 Consulting Lawyer

Level 3 Claims

Level 2 Perception of Wrongdoing

Level 1 Injuries

The Pyramid of Tort Law

ทฤษฎและความรบผดทางละเมด

ปรชญาพนฐานแหงละเมด?

การประทษรายตอสทธของปจเจกชน?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

หลกเพอนบานทด Neighbor Principle Law เทยบเคยง มาตรา ๕

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Legal Mind – กระบวนทศนการตความเพอปรบใชกฎหมาย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

หลกเพอนบานทด หลกเพอนบานทดตองไมสรางความเดอดรอนใหแกผอน

หลกเพอนบานทดตองรบผดชอบตอสงคม

ผทรงสทธตามกฎหมายเอกชน

Social Change,it law Change

- กฎหมายอนประกอบละเมด

(Civil law)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Rudy Baylor # Rainmaker

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ประวตละเมดไทย การจดท าประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

กฎหมายละเมด ป

การศกษา ๒๕๖๐

เปรยบเทยบนตกรรมกบนตเหต ความแตกตางระหวางความรบผดในทาง

ละเมดและความรบผดในทางสญญา ?

สทธเดดขาด กบ บคคลสทธ ?

ผดสญญา คสญญาฟองมลละเมดไดหรอไม เพยงใด ? Concurrent

Liability

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

การประทษราย

ทางแพง (ละเมด)

ทางอาญา (ความรบผดทางอาญา)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ประเดนพเคราะหทางละเมด

ขอสนนษฐานทปรากฏตามปกตของเหตการณ

They speak themself

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

res ipsa loquitur อทธพลจากกฎหมายคอมมอนลอว

ขอสนนษฐานตามความเปนจรง

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

***“res ipsa loquitur”*** เปนขอสนนษฐานตามกฎหมายละเมดซงม

ความหมายวาทกสงทกอยางยอมเปนไปตามหลกธรรมดาปกตของเหตการณทควรจะเปน

ตามหลกแลวจะมการสนนษฐานความผดของบคคลไมได เพราะความรบผดของบคคลมหลกอยวาภาระพสจนเปนของโจทกหรอของรฐทจะน าพยานหลกฐานมาพสจนวาไดมการกระท าผดเกดขนและจ าเลยเปนผกระท าความผดนน ดงนน ขอสนนษฐานความรบผดของบคคลในลกษณะนมใชขอสนนษฐานเดดขาด จ าเลยจงมสทธน าพยานหลกฐานมาพสจนหกลางไดเสมอ และภาระการพสจนของจ าเลยในการพสจนหกลางนเปนการพสจนโดยพยานหลกฐานทมน าหนกมากกวา (preponderance of evidence)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

หลกการส าคญของรฐธรรมนญ คอ

บทสนนษฐานวา “บคคลทกคนสจรต”

ดงนน การบญญตกฎหมายก าหนดขอสนนษฐาน ไมวาขอสนนษฐานเดดขาดหรอไมเดดขาด จงตองท าดวยความระมดระวงโดยเฉพาะในความเชอมโยงทชอบดวยกฎธรรมชาต และศลธรรมระหวางการกระท าและผลของขอสนนษฐาน

ขอพงระวง กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ละเมด ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ใครรบผดชอบ ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

- ความสญเสยทางเศรษฐกจ Economic loss - ใครเปนผตองรบผดชอบ - ผรบผดชอบตองเปนผมหนาท - หนาทนนตองค านงถงหลกเพอนบานทด - การเผชญหนาระหวางทฤษฎความรบผดเพอละเมด กบทฤษฎรบภย - การก าหนดคาสนไหมทดแทน - การเยยวยาความเสยหายอน - การใชกฎหมายเพอยกระดบมาตรฐานทางสงคม

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

มองละเมดเปนอาญา

มองละเมดเปนละเมด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Fault? Damage?

การลงโทษ

การเยยวยา

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กระทบตอสทธเดดขาดของมนษย ? ชวต รางกาย เสรภาพ อนามย ทรพยสน สทธ

ศกดศรความเปนมนษย ? สขภาพกาย สขภาพจต ปญญา

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

พนฐานความรบผดเพอละเมด

มาตรา ๔๒๐ - ๔๓๗

แบงกลมความรบผดเพอละเมด ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กลมท ๑ Fault Liability กลมท ๒ Vicarious Liability กลมท ๓ Strict Liability โจทกตองน าสบใหศาลเหนวา

จ าเลยกระท าครบองคประกอบความรบผดเพอละเมด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

สรปหลกการกฎหมายละเมด

หลก "The rule that you are to love your neighbor becomes in law, you must not injure your neighbor. You must take reasonable care to avoid acts or omissions which you can reasonably foresee would be likely to injure your neighbor." (Donoghue vs. Stevenson, a 1932 English case.)

แนวคด (ส) ศลธรรม (ส) กฎหมาย (ส) การปรบใชกฎหมาย ๒ เรอง มตทางความเปนธรรม และ มตทางเศรษฐกจ

ทฤษฎรบภย ----- Fault Theory : No Liability without Fault ------ strict liability

หลก Res Ipsa Loquitur ? - The thing (accident) speaks for itself.

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

มาตรา ๔๒๐ ละเมดโดยแท

ผใดจงใจหรอประมาทเลนเลอ ท าตอบคคลอน โดยผดกฎหมายใหเขาเสยหายถงแกชวตกด แกรางกายกด อนามยกด เสรภาพกด ทรพยสนหรอสทธอยางหนงอยางใดกด ทานวา ผนนท าละเมด จ าตองใชคาสนไหมทดแทนเพอการนน

(๑) ผใด (กระ) ท าตอบคคลอน ?

(๒) โดยจงใจ หรอ ประมาทเลนเลอ ?

(๓) โดยผดกฎหมาย ?

(๔) เสยหายแกสทธ ?

(๕) คาสนไหมทดแทน ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ประเดนขอกฎหมาย

โจทกมภาระการพสจน

ความรบผดของจ าเลย

ความเสยหายของโจทก

ความสมพนธระหวางความรบผดกบความเสยหายทเกดขน

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

(ความผด) Fault

(ละเมด)

(1) จงใจ (เจตนาประสงคตอผล)

(2) ประมาทเลนเลอ

-เจตนายอมเลงเหนผล -ประมาท

(ไมมความผด) Without Fault

(1) เหตสดวสย - Act of Good

- Force majeure

อบตเหตโดยแท (2) (Inevitable Accident)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลย +

กระท า +

โดยผดกฎหมาย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลย +

กระท า +

โดยจงใจ หรอ ประมาทเลนเลอ

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ละเมดทเกดจากการกระท า ประมาทเลนเลอ Negligence

“ประมาทเลนเลอ หมายถง การปราศจากความระมดระวง ซงเปนสาเหตใหผอนไดรบบาดเจบ หรอเกดความเสยหายแกทรพยสนของผอน”

หลกการท างาน สามองคประกอบทส าคญทพสจนในกรณประมาทเลนเลอ: จ าเลยมหนาทในการระมดระวงตอโจทก จ าเลยฝาฝนตอหนาทดงกลาว การฝาฝนตอหนาทเปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหาย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

องคประกอบท 1 : จ าเลยมหนาทในการระมดระวงหรอไม ?

ค าถามแรกของศาลในคดละเมดจากความประมาทเลนเลอ: “จ าเลยมหนาทในการ

ระมดระวงตอโจทกหรอไม ?”

Donoghue v. Stevenson or: The Snail in the Ginger Beer

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

A manufacturer owes a duty of care to the ultimate purchaser/consumer of a product in situations where the product is designed to get into the hands of the purchaser/consumer without intervening inspection or modification.

ขอใหพจารณาปรชญาแฝง “The rule that you are to love your neighbour becomes in law, you

must not injure your neighbour; and the lawyer’s question “who is my neighbour?” receives a restricted reply. You must take reasonable care to avoid acts or omissions which you can reasonably foresee would be likely to injure your neighbour. Who, then, in law, is my neighbour? The answer seems to be – persons who are so closely and directly affected by my act that I ought reasonably to have them in contemplation as being so affected when I am directing my mind to the acts or omissions which are called into question.” (from the judgment of Lord Atkin, M’Alister (or Donoghue) v. Stevenson, [1932] A.C. 562) at 580.

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ประเดนทางกฎหมายทเกยวเนอง Donoghue v Stevenson (1932) AC 562

Neighbor principle

Reasonable care ประมาทเลนเลอ

Avoid acts or omissions การกระท าโดยการงดเวน

Close and direct relationship หลกเหตและผล

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ผพพากษา Atkin วางหลกตามค าพพากษามปจจยใหพสจน 3 ประการคอ ประการแรก หลกเกณฑการควรคาดเหนไดลวงหนาวา การกระท านนจะกอใหเกดความเสยหาย ประการทสอง โจทกและจ าเลยมความสมพนธใกลชดตอกนกน และประการทสาม การก าหนดความรบผดทางละเมดใหจ าเลยตองรบผดในความเสยหายนนจะตองมความเทยงธรรม ยตธรรม และมเหตผลสมควร

ผลทตามมาภายหลงมค าพพากษา :

ยกระดบมาตรฐานสงคม คมครองผบรโภค

ในคดกอนหนาน โดยทวไปแลวผผลตไมใชผทตดตอกบผบรโภคโดยตรง จงไมมความสมพนธกน ไมมหนาทในการระมดระวงใหแกผบรโภค เปนหนาทของรานคาปลก

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Haley V. London Electricity Board, 1964, 3 All ER 185

จ าเลยรบจางขดถนนเพอวางสายเคเบลไฟฟา ภายหลงลงมอขดถนนเสรจเกดหลม แตจ าเลยใชเชอกสกน และตงไฟฉกเฉนไวเพอเปนสญญาณบอกวาหามเขา ปรากฏวาโจทกซงตาบอดเดนตกหลมนน จนไดรบบาดเจบสาหส จงฟองเรยกคาสนไหมทดแทน โดยกลาวอางวา จ าเลยกระท าละเมดตอโจทก ซงในชนพจารณาคด จ าเลยใหการปฏเสธวา จ าเลยไดใชความระมดระวงเปนอยางดแลว HL (The House of Lord) วนจฉยวาการทจ าเลยอางนนยงไมถอวาเพยงพอ เพราะจ าเลยควรคาดหมายไดวาในสงคมไมไดมเฉพาะคนทปกตเทานน คนพการตาง ๆ กมทวไปจ าเลยควรคาดหมายได จ าเลยจงตองมหนาท (Duty of Care) จงเปนประมาทเลนเลอ ตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทน (Haley V. London Electricity Board, 1964, 3 All ER 185)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลย (สถานพนจและคมครองเดก) มหนาทอบรมฝกอาชพเดกหรอเยาวชนทกระท าความผด ถกเจาของทรพยทเสยหายฟองเนองจากเดกเยาวชนทอยในความดแลของตน ไดหนออกจากสถานพนจและคมครองเดก โดยขโมยเรอและสรางความเสยหายตอเรอล าอนทอยใกลเคยง เจาของเรอจงฟองเรยกรองใหสถานพนจและคมครองเดกตองรบผดชดใชคาเสยหายทเดกหรอเยาวชนนนกอขน

คดน HL(The House of Lord) วนจฉยวา จ าเลยมหนาทตองระมดระวง (Duty of Care) มใหไปกอใหเกดความเสยหายกบเจาของทรพยสนทอยบรเวณใกลกบกบสถานพนจ การทจ าเลยอางวาจ าเลยท าหนาทเพอสาธารณะประโยชนมใชประเดนขออาง และมใชเหตผลทดทจะท าใหมอภสทธแตประการใด (Special Immunity) แตอยางไรกด ความรบผดทสถานพนจพงตองรบผดชอบนน ควรจะถกจ ากด เฉพาะความเสยหายทเกดขนในบรเวณใกลเคยงเทานน เพราะความเสยหายเชนวานนสามารถคาดเหนได (Foreseeability) (Home Office V. Dorset Yacht, 1970, 2 All ER 294, HL)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ลกจางท าหนาทพนกงานท าความสะอาด หนาตางตามตกทนายจางรบเหมาท าความสะอาด ปรากฏขอเทจจรงวาในทางการทจาง นายจางไมไดมอปกรณทเหมาะสมตอการปฏบตหนาทของลกจาง เชน ใหลกจางปนขอบหนาตาง ท าความสะอาด แทนทจะมบนไดให และลกจางไดรบบาดเจบเพราะตกจากขอบหนาตางขณะปฏบตหนาท ลกจางจงฟองนายจางใหรบผดชดใชคาเสยหายประเดนอยทวา นายจางมหนาท (Duty) ตอลกจางหรอไม ซงศาลไดวนจฉยวา เปนหนาทของนายจางทจะตองจดหาเครองมออปกรณทจ าเปนตอการท างานของลกจาง ซงนายจางสามารถคาดเหนไดจงเปนละเมด (General Cleaning V. Christmas, 1952, 2 All ER 1110, HL)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลยไมมความสมพนธกบหนาท

โจทก เปนมารดาของผตายซ ง เปน เหย อการฆาตกรรมรายลาสด ของฆาตกรฆาหนศพทมชอเรยกวา Yorkshire Ripper โจทกจงยนฟองกรมต ารวจ โดยกลาวอางวาในค าฟองวา การปฏบตงานของเจาหนาทต ารวจไรประสทธภาพ และลมเหลวในการสบสวน ซงเหตดงกลาวเปนผลใหลกของโจทกตองถกฆาตกรรม

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลยมหนาทหรอไม หากความเสยหายเกดจากโจทก

นกโทษฆาตวตายในหองขงประจ าสถานต ารวจ ศาลวนจฉยวา ต ารวจ

ไมไดมหนาทโดยทวไป เพอปองกนมใหนกโทษคนหนงคนใดฆาตวตาย เวนเสยแต ต ารวจจะไดทราบหรอควรจะทราบอยกอนวาจะมภยเชนวานนเกดขน ต ารวจกมอาจปฏเสธความรบผดไดเชนกน (Orange V. Chief Constable of West Yorkshire, 2001) และขอใหเทยบเคยงกบคด Kirkham V. Anderton, 1920. ทก าหนดใหต ารวจตองรบผดชอบการฆาตวตายของนกโทษ เนองจากเจาหนาทต ารวจทราบวานกโทษรายน มแนวโนมทจะกระท าอตวนบาตกรรม แตมไดปองกนผลแตอยางใด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

องคประกอบท 2: จ าเลยกระท าการฝาฝนตอหนาทหรอไม ?

บคคลทมหนาทนน กฎหมายก าหนดใหขอบเขตแหงความระมดระวงตองอยในวสยทสามารถคาดหมายไดเทานน foreseeable

วสยในการคาดหมายตองพจารณาจากพฤตการณของบคคลนน ๆ โดยอาศยมาตรฐานของวญญชนทวไป standard of reasonable care on persons

ภาวะวสย หรอ อตตวสย ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

มาตรฐานความระมดระวงพจารณาจาก ?

กฎหมายก าหนดใหบคคลนนมหนาท

มาตรา 59 วรรค ๔ บญญตวา “กระท าโดยประมาท ไดแกกระท าความผดมใชโดยเจตนาแตกระท า โดยปราศจากความระมดระวงซงบคคลในภาวะเชนนน จกตองมตามวสย และพฤตการณ และ ผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตหาไดใชใหเพยงพอไม”

จ าเลยมความสามารถในการคาดหมายอนตรายหรอความเสยงทจะเกดขนแกบคคลอนไดหรอไม reasonably foresee a risk of harm to another ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

คนสมองชา, เดก, ปญญาออน, ผมประสบการณหรอผเชยวชาญ,

Professionals? คนเมา, คนพการทางรางกาย ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ค าพพากษาฎกาท 5129/2546 จ าเลยท 1 ซงเปนอาจารยสอนวชาพลศกษา ไดสงใหนกเรยนชน ม.1 วงรอบสนาม

ระยะทาง 200 เมตร ตอ 1 รอบ จ านวน 3 รอบ เปนการอบอนรางกายกอนการเรยนวชาพลศกษาในภาคปฏบต และไดสงใหนกเรยนวงรอบสนามตออก 3 รอบ เปนการท าโทษทวงไมเปนระเบยบเรยบรอย ซงเหมาะสมตามสมควรแกพฤตการณ แตการทสงใหวงรอบสนามตอไปอก 3 รอบ และเมอนกเรยนยงท าไมไดเรยบรอย กสงใหวงตอไปอก 3 รอบ ในชวงเวลาหลงเทยงวนเพยงเลกนอย สภาพอากาศรอนและมแสงแดดแรง นบเปนการใชวธการลงโทษนกเรยนทไมเหมาะสมและไมชอบ เพราะจ าเลยท 1 นาจะเลงเหนไดวาการลงโทษนกเรยนซงมอายระหวาง 11 ถง 12 ป ดวยวธการดงกลาวอาจเปนอนตรายตอสขภาพของนกเรยนไดเปนความประมาทเลนเลอ จนท าใหเดกชาย พ. ซงเปนโรคหวใจอยกอนลมลงในการวงรอบสนามรอบท 11 และถงแกความตายในเวลาตอมา เพราะสาเหตระบบหวใจลมเหลว การตายของเดกชาย พ. จงเปนผลโดยตรงจากการวงออกก าลงตามค าสงของจ าเลยท 1 แมจ าเลยท 1 จะไมทราบวาเดกชาย พ. เปนโรคหวใจกตาม มใชเกดจากเหตสดวสย ถอไดวาจ าเลยท 1 กระท าละเมดเปนเหตใหเดกชาย พ. ถงแกความตาย แตความไมรของจ าเลยท 1 ดงกลาวเปนเหตประกอบดลพนจในการก าหนดคาสนไหมทดแทนใหนอยลง

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

องคประกอบท 3: การฝาฝนนนท าใหเกดความเสยหายแกผอนและตองไมไกลเกนกวาเหต

ในทางพจารณาคด ฝายโจทกตองพสจนใหเหนวา ความเสยหายเกดจากความประมาทเลนเลอของจ าเลย

reasonably ………….. ตอฝายจ าเลยforeseeable

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอพจารณา:

นาย ก .สรางสระวายน าไวบรเวณพนทภายในบานของตน สระวายน านเปนสระวายน าสวนตวส าหรบคนในครอบครวเทานน ปรากฏวา ในวนหนงมเดกขางบานแอบมาเลนน าในขณะทนาย ก. ไมอยบาน และลมลอคประตรว ,

เดกจมน าตาย ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

5 ปจจยพสจนวาจ าเลยฝาฝนตอหนาทหรอไม

Common sense ชงน าหนกวสยและพฤตการณ จารตประเพณ ......ค าพพากษาฎกาท 273/2487 ระเบยบขอบงคบ, กฎหมาย (negligence per se) มาตรา 422 ? Res ipsa loquitur (inference of negligence)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

วธการชงน าหนกวสยและพฤตการณ

B < PL ความเสยหายตองสามารถคาดหมายได (Reasonably foreseeable)

หลก BPL B = Burden of Adequate Precautions on Society

ไดใชความระมดระวงทเพยงพอแลว P = Probability of Accident Occurring พจารณาจากโอกาสทจะเกดเหตได

L = Gravity of Resulting Injuring ความรนแรงของความเสยหาย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ประเดนตางฝาย ตางประมาทเลนเลอ (Contributory Negligence)

ใหพเคราะห และรบฟงวาฝายใดประมาทเลนเลอมากนอยกวากน ตวอยางกรณศกษา คดรถยนตชนกน รถเลก รถใหญ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

บทสนนษฐานความประมาทเลนเลอ มาตรา 422 บญญตวา “ถาความเสยหายเกดแตการฝาฝนบท

บงคบแหงกฎหมายใดอนมทประสงค เพอจะปกปองบคคลอน ๆ ผใดท าการฝาฝนเชนนนทานใหสนนษฐานไวกอนวาผนนเปนผผด”

1. มการกระท าอนเปนการฝาฝนบทบงคบแหงกฎหมาย หมายถงกฎหมายทมอ านาจบงคบอยางกฎหมายบานเมอง ไมวารฐธรรมนญ พระราชบญญต พระราชก าหนด พระราชกฤษฎกา หรอ กฎหมายล าดบรอง อน ๆ

2. กฎหมายทมการฝาฝนเปนกฎหมายทมงประสงคจะปกปองบคคลอน 3. ความเสยหายตองเกดขนจากการฝาฝนกฎหมายนน 4. ใหสนนษฐานไวกอนวาผนนเปนผผด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ค าพพากษาฎกา 1169-1170/2509 วนจฉยวา การทรถยนตจ าเลยแลนเขาไปชนรถยนตโจทกทางดานขวามอของถนน เบองตนตองสนนษฐานตามกฎหมายวาจ าเลยเปนผผด จ าเลยมหนาทตองน าสบหกลางวาจ าเลยมใชผผด หรอ ค าพพากษาฎกา 1085/2510 วนจฉยวา รถยนตของจ าเลยขบมาดวยความเรวสงเกนกวาทกฎหมายก าหนด จงถอไดวาเปนการประมาทเลนเลอ

กรณขบขรถยนตโดยไมมใบอนญาต ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลยซงฝาฝนกฎหมายเกยวกบการบรรทกสตวลงเรอ ซงกฎหมายก าหนดให ผขนสงตองกนคอกส าหรบสตวเหลานนใหเปนสดสวนเพอปองกนการแพรกระจายของโรคระบาดสตว จ าเลยรบขนแกะโดยทางเรอแตมไดท าเปนคอกตามทกฎหมายก าหนด พอเรอถกคลนซดแรงท าใหแกะทอยบนดาดฟาเรอตกทะเลตาย โจทก (เจาของ) ฟองเรยกคาเสยหายโดยกลาวอางวาจ าเลยประมาทเลนเลอเพราะไมท าตามทกฎหมายก าหนด ?

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Causation สาเหตและผลลพธ

Reasoning about how and why things happen

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Cause-in-Fact & Proximate Cause Cause-in-fact

But for test Substantial factor test

Proximate cause Foreseeability

Intervening cause

คด Re Polemis (Polemis V. Furness, Whithy & Co, 1921 จ าเลยไดเชาเรอโจทกเพอบรรทกน ามนเบนซนและ/หรอน ามนปโตรเลยม

บรรจในถง ความปรากฏวา ระหวางเดนทางในทะเล มคราบน ามนทรวออกมาจากถงบรรจน ามนไปตกคางอยใตทองเรอ และบางสวนไดกลายเปนไอน ามน (Petro/Vapour) ซงเมอเรอเขาจอดเทยบทาคนงานของจ าเลยไดท าไมกระดานส าหรบทอดเดนขามตกลงไปในทองเรอ เปนเหตท าใหเกดประกายไฟ (Spark) จนไฟลกลาม และไอน ามนดงกลาวเกดจดระเบดขน เรอไดรบความเสยหายทงหมด (Totally Destroyed)

(All the Direct Consequences of the negligent act of their servants)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ขอเทจจรง

จ าเลยไดเชาเรอโจทก

เพอบรรทกน ามนเบนซน

ลกจางจ าเลยท าไทกระดานตกไปยงทองเรอ

เกดประกายไฟ ลกลามท วเรอ

เกดระเบด เรอเสยหายท งล า ผลการพจารณาคด

Defendants liable for loss of ship

because it was a direct result of their negligence

fact that damage was not of a kind they could anticipate was irrelevant

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Causation in Fact (actual cause) การกระท าของตนเปนตนเหตใหเกดความ

เสยหาย BUT FOR TEST จ าเลยไมตอรบผด หากโจทก ไมสามารถ

บรรยายใหเหนถงความสมพนธระหวางเหตและผลได

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

จ าเลยใชไมพายตผตายซงนงเรอล าเดยวกนมาเรอลม ผตายจมน าตาย จ าเลยจะตองรบผดเฉพาะผลทดหรอผลทผตายจมน าตายดวย ศาลฎกาวนจฉยวา ผตายกบจ าเลยไมมสาเหตกนมากอน ในวนนนเองกยงปรากฏวาทงสองไดรวมวงเสพสราและเลนลเกดวยกน เลกแลวจ าเลยพายเรอไปสงผตายแตบงเอญ เถยงกนขนระหวางทาง จ าเลยจงใชพายตบาดแผลเพยงฟกช าเทานน โดยปกตแลวบาดแผลเทานไมถงกบท าใหตายได จ าเลยจงไมควรมความผดฐานฆาคนตายโดยเจตนาแตถงอยางไร ความตายของโจทก เกดเพราะเหตทจ าเลยตเพราะหากจ าเลยไมต เรอกไมลม และจ าเลยกไมจมน าตาย ดงนน ความตายของโจทกจงเปนผลโดยตรงจากการกระท า (ต) ของจ าเลย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

เมอขอเทจจรงฟงไดวา คนขบรถของจ าเลยขบรถโดยประมาทเปนเหตใหชนรถทบรรทกยางรถยนต จนท าใหยางรถยนตทบรรทกตกลงไปจากรถ จงเหนไดวา การทยางรถยนตถกคนรานลกไปนนเกดขนเพราะความผดของคนขบรถของจ าเลยทขบรถโดยประมาท เปนเหตใหชนรถบรรทกยาง ซงถาไมชนกคงไมถกคนรายลกในทเกดเหต จงนบวาการสญหายของยางรถยนตเปนผลโดยตรงจากการละเมดรายน จ าเลยตองรบผดชดใชคาเสยหายใหแกโจทก ในผลแหงละเมดของคนขบรถของจ าเลย

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

มขอเทจจรงวา โจทกเปนลกจางจ าเลย ในต าแหนงชางเคลอบสงกะสมหนาทยกวสด โดยใชเครนยกไปใสในเตาหลอม ในขณะทโจทกก าลงท างาน วตถบางอยางกระเดนออกจากเตาหลอม และทมแทงโจทกบรเวณรมฝปากลาง จนเปนเหตใหปากโจทกถกเผาไหม โดยการเผาไหมนนไดพฒนาไปเปนโรคมะเรง และโจทกตายในสามปตอมา จ าเลยไมไดโตแยงเกยวกบความประมาทเลนเลอในประเดนส าคญทท าใหไฟไหมรมฝปากโจทก กอนเกดเหตโจทกไดเปนมะเรงผวหนงมากอน แตหากจ าเลยไมไดประมาทเลนเลอโจทกกไมตาย ประเดนทศาลจะพจารณาวา โรคมะเรงไกลเกนเหตแหงความประมาททโจทกจะเรยกคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายหรอไม ศาลพพากษาวาจ าเลยตองรบผดในการกระท าโดยประมาทเลนเลอ แมวาโจทกจะเปนมะเรงผวหนงมากอน ซงท าใหความเสยหายอยางรนแรงมากกวาทควรจะเปนกตาม อนเปนการพสจนตามทฤษฎ “กะโหลกบาง” (Eggshell Skull Rule) ทก าหนดไววา บคคลจะตองรบผดอยางเตมทในผลของการกระท าโดยประมาทเลนเลอ แมจะเกดความเสยหายมากขนหรอเปนความเสยหายพเศษ ซงหมายความวาความเสยหายพเศษทเกดขนนนไมใชความเสยหายทไกลกวาเหต

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

ทฤษฎมลเหตเหมาะสม ใชหลก Remoteness of damage จ าเลยจะรบผดเฉพาะผลทเกดใกลชดการกรท าของตนเทานน (Proximate Cause) ....เหตแทรกแซง หากเปนเหตการณธรรมชาตทเขามาแทรกแซงใหโจทกตอง

เสยหายยงขน เนองจากขาดรายไดเพมมากขน เชน เรอของโจทกไดรบความเสยหายเนองจากถกเรอจ าเลยซงแลนมาโดยประมาทเลนเลอชน จนเสยหายตองจอดซอมแซม เมอไมสามารถน ากลบมาเพอใชงานไดเนองจากชวงเวลานนมพายใหญเขามาท าใหขาดรายได ความเสยหายทเพมขนนจ าเลยหามความรบผดไม (Carslogic steamship Co. V. Royal Norwegian Government, 1952)

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Overseas Tankship (UK) Ltd v Morts Dock and Engineering Co Ltd or "Wagon Mound (No. 1)"

the Overseas Tankship v Miller Steamship or "Wagon Mound (No 2)"

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

โจทกเปนเจาของเรอชอ Wagon Mound ไดจอดอยททาเรอซดนย ในเดอนตลาคม 1951

ลกเรอประมาทเลนเลอ ท าใหน ามนรวจากเรอ น ามนไดลอยบนน าไปยงทาเรอทมเรออนจอดซอมอย

ชางเชอมใชแกสอะแซตลนเชอมโลหะบนทาเทยบเรอทเปนไมของจ าเลย ท าใหเหลกรอนตกลงไปทสงปฏกลทเปนฝาย ซงตดน ามนลอยอยในน า เรอทจอดอยและทาเรอตดไฟจนไดรบความเสยหายโดยความประมาทของจ าเลย

จ าเลยไมทราบและไมอาจคาดหมายไดลวงหนาวา น ามนทกระจายอยบนน านนสามารถลกไหมได แตเจาของทาเรอทก าลงเชอมเหลกรวา น ามนอยบนน า แตกยงเชอมเหลกตอไป คดนศาลตดสนยกฟองโจทก โดยศาลใหเหตผลทวา ความเสยหายทเกดขนไมใชผลทจ าเลยอาจคาดหมายได

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

คด Palsgraph v. Long Island Railroad Company 248 N.Y. 339, 162 N.E. 99 (1928) มขอเทจจรงวา ในขณะทโจทกก าลงยนรอขบวนรถไฟอยบนชานชะลาสถาน จ าเลยเปนเจาของและด าเนนกจการเดน

รถไฟไดจางพนกงานรกษาความปลอดภยในสถานทโจทกก าลงยนอย ขณะทโจทกก าลงยนรอขบวนรถไฟของจ าเลยอยนนไดมชายคนหนงพยายามจะวงตามเพอจะขนรถไฟ

ทก าลงวงอย โดยมของทหอดวยกระดาษหนงสอหนบไวใตรกแร เมอชายคนนนพยายามวงตามและจะขนรถไฟ พนกงานรถไฟของจ าเลยไดเขาชวยเหลอ จงท าใหหอสงของใตรกแรหลด หลนลงบนรางรถไฟและเกดระเบดขน หอของดงกลาวปรากฏวามดอกไมเพลง ซงชายคนนนซกซอนไวแรงระเบดท าใหสถานรถไฟส นสะเทอน ท าใหตราช งทแขวนอยตกลงมาถกโจทกไดรบบาดเจบ

โจทกจงน าคดมาฟอง โดยอางวาจ าเลยประมาทเลนเลอท าใหโจทกไดรบบาดเจ

ศาลยกฟองโจทกโดยใหเหตผลวา พฤตกรรมของพนกงานจ าเลยในการชวยใหผโดยสารขนรถไฟใหได แม

รถไฟก าลงวงอยกไมเปนเหตใกลชดกบการประมาทเลนเลอของจ าเลย ทท าใหโจทกไดรบบาดเจบเพราะ

ขอเทจจรงในคดไมมอะไรทบงบอกวาหอของนนบรรจสงของทเปนอนตรายไว พฤตกรรมของพนกงานจ าเลย

จะผดกแตเฉพาะในความสมพนธกบชายทถอหอของนน ไมมความสมพนธระหวางโจทกซงยนอยไกล

ออกไปกบจ าเลยซงเปนเจาของรถไฟ ดงนน การกระท าของพนกงานจ าเลยจงไมเปนการกระท าโดยประมาท

เลนเลอตอโจทก จ าเลยจงไมตองรบผด

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

THANK YOU

กฎหมายละเมด ปการศกษา ๒๕๖๐

Recommended