Agustin Zubikarai

JONE ETA PAULA

2B-A

• Haurtzaroa

• Familia eta lanak

• Idazle mota

• Gerratako ibilerak

• Bidaiak eta lanak

• Euskararen alde

• Egindako lan motak

• Omenaldiak eta sariak

• Augustin Zubikarai 1914ko azaroaren 3an Arrantzale herrian (Ondarroa) jaio zen.

• Arrantzaz eta itsasoaz maitemindua zegoela zirudien bere idazki guztietan izendatzen baitzituen.

• 10 urte zituelarik, Saturrarango Seminarioan ikasten hasi zen.• Bosgarren urtean gaixotu egin zen eta etxean urte bete egon ondoren,

apaiz izateko gogorik ez zuenez, filosofiako lehenengo urtean utzi zuen.

• Aita arotza izan zuen arren, Augustinek bere etxean inoiz egondako arrantzaleenganako miresmena erakutsi zuen. Horregatik bere lan guztietan ageri dira.

• Arruti Kontserba-lantegiko bulegoan 40 urte eman zituen; aldi berean, bere janari-dendan ere lan egiten zuen.

• Escuela de Pesca deritzonaren zuzendaria izan zen. • Abeslari- eta antzerki-taldeetan buru dugu. • 1981. urteetan hasita, Ondarroako Kultur Etxeko arduraduna izan

zen urte batzuetan zehar.• Franco hil ondoren kargu politikoak bete zituen (1983-1987).• 1942an Eako Maria Jesusekin ezkondu zen. Sei seme-alaba eduki

zituzten: Jose Augustin, Joan Anton, Alejandro, Beatriz, Maria Jesus eta Jabier.

• 1998ko urriaren 3an gaixotu ondoren ezin izan zuen gehiago idatzi .

• 2004ko uztailaren 12an betiko joan zitzaigun.

• Augustin Zubikarai oso idazle ona da. Adin guztietakoentzako lanak idazteaz gain, jorratu zituen gaiak ere ugariak dira.

• Gehien erabilitako gaiak honako hauek dira: itsasoko gaiak, herri-izaera eta herri-jakintza, hizkuntza eta baita abertzaletasuna (Jaungoikoa eta Lege zaharra).

• 50 liburu inguru argitaratu ditu genero ezberdinekoak: historia, biografia eta autobiografikoak, herri-jakintzakoak, eleberriak…

• Aldizkarien sortzailea edo bultzatzailea izan da. Azpimagarrienak: Ondarroa (1982), Arranondo (1990) eta Euskerazaintza delakoaren zuzendaria izan zen.

• Euskal herriko aldizkari askotan parte hartu du: Agur, Antzerti, Arantzazu, Argia, Arranondo, Boga boga, Deia, El Diario Vasco…

GERRAKO IBILERAK

-Frantziako gerran sartu zen.-Alemaniarrek Frantzia hartu zuten mende, eta Augustinek etxera joateko asmoa zuenean, Figuerasko kartzelan amaitu zen.-Azkenik, 1941ean, etxera heldu zen.

-

-

• Zornotzara joan behar izan zuen ‘Jaungoiko zale’ eta ‘Ekin’ saioak idazteko.

• Laster bueltatu beharra izan zuen gaixorik jarri zelako, baina bertan, ‘Euzkadi aldizkarian’ idatzi zuen euskaraz eta erderaz.

• Gerra hasi zenean ihes egin zuen Iparraldera eta ‘Euskalduna’ argitaratu zuen.

• 1937ko urtearen hasieran,

‘Eguna’ izeneko egun-

kariaren sorrreran parte hartu zuen,

Augustin zuzendarior-

de izendatuz, 22

urte zituelarik.

Egunkariak 5 hilabete

besterik ez zuen iraun.

• Gerra ostean euskararekin amaitu nahi zutenean, Augustinek hizkuntza aurrera eramateko hainbat idazki eta lanak egin zituen. Horrela hasi zuen idazle ibilbidea.

OLERKI ETA BERTZOLANGINTZAOLERKI ETA BERTZOLANGINTZA

• Agustinen literaturako beste alde bat, olerkigintza da.

• Gutxik dira honen olerkigintza aldea ezagutzen dutenak.

• Bertsoak eta esaldi errimadunak maite ditu.

• Augustinen hainbat olerki sarituak:- Koroiko pitxiak- Urbasatik kantuz- Nafarroako bideetan.

• Guztira 60 olerki ditu. Batzuk argitaratura eta beste batzuk ordea ez.

ITZULTZAILEITZULTZAILE

• Augustinen itzulpen batzuk politikoak, beste batzuk historikoak eta beste batzuk literaturazkoak izan dira. Adb:

• Bizkaiko Batzar Nagusiak

• Gernikako Batzar etxea

1891-1985. urteen artean beste mota batzuetako itzulpenak egin zituen Augustinek: Ondarroako udaleko aktak itzuli zituen, hain zuzen.

HIZKUNTZALARITZAHIZKUNTZALARITZA

• Augustinek hizkuntza arloan ere saiakerak egin ditu. Lexikoan aritu zen, batez ere, itsasoko lexikoan: esapideak, esamoldeak, arrantzaleen artean erabiltzen diren metafora arruntak…

• Oraindik argitaratu gabeko hainbat lan dauzka:

• Txomin• Agirreren KRESALA

eleberriko hainbat pasarte, irudi…

ANTZERKIGILEANTZERKIGILE

• Haibat lehiaketatan parte hartu eta sariak irabazi zituen.

• Euskal Herriko antzerkigilerik handienetarikoa da.

• Bere lehenengo antzerki lana, 21 urte zituenean idatzi zuen.

• 50 bat antzerki-lan idatzi ditu. Lanetan, adin desberdineko pertsonaiek parte hartzeaz gain herriko giza maila guztietakoak ere badira.

ELEBERRI ETA KONTAKIZUNAKELEBERRI ETA KONTAKIZUNAK

• Kontakizun labur eta eleberrien idazte dugu Zubikarai• Gai nagusia itsasoa izan da, Bizkaiko bizitza eta batez ere

Ondarroakoa.• Hizkuntza erraza erabiltzen du.• Itsas ohituren kontalari aparta da.• 1965. urtetik gerora, 10 eleberri idatzi ditu.• 1978tik 1986ra ekin dio gehien eleberriei.• Eleberri batzuk:

- Pinuetako madalenak (1965).

- Bale denporak (1978).

- Anton Guxurretxe (1979).

- Lainoak Mundakan (1980).

- eta abar.

• Eleberririk aipagarriena ‘Itxastarrak’ (1985) da, arrantzale-bizitza eta haien izaerari buruz kontatzen duena.

• Eleberriaz gain, kontakizun batzuk ere idatzi ditu.

• Sariatutako kontakizunak:

- Gorri eta txingor (1964).

- Amonatxo zarrak eta itxas txakurrak (1964).

- Gogorra gertatu da zuen herrian (1971).

- Esan eta esango (1979).

- Peru eta Mari gureak (1985).

• “Andres Eliseo Mañarikua Saria” jaso zuen.• 1992an, Ondarroak, omenaldi gozo bat egin

zion.• 1992ko urrian eta azaroan, zenbait kultur

ekintza antolatu ziren Augustinen omenez.• Augustinen lanekin erakusketa gogoangarri

bat egin zuten.• 1986ko apirilaren 18an, omenaldi bat egin

zion Bizkaiko Foru Aldundiak.• 1986an, Labayru Ikastegiak ere omenaldi bat

egin zion.• 1991an, Euskadiko IX. Euskal Antzerki

Topaketa, omenaldia egin zion Augustini.

INFORMAZIOA: http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/bidegileak/74_zubikara.pdf