ผลการด...

48

บทท 4 ผลการด าเนนงานวจย

ในการด าเนนงานวจยเพอวเคราะหและเสนอแนะแนวทางในการพฒนาประสทธภาพและ

ลดตนทนโลจสตกสของหวงโซอปทานผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสตามวตถประสงคของงานวจย ผวจยไดท าการประยกตเครองมอในการวเคราะหตางๆ มาท าการวเคราะหหวงโซอปทานกรณศกษา โดยไดจ าแนกออกเปนเครองมอหลกๆ ไดแก การวเคราะหสายธารคณคา (Value Stream Analysis) แผนภาพกระบวนการทางธรกจ IDEF0 และการวเคราะหตนทนโลจสตกส (Logistics Cost Analysis) ดวยระบบตนทนฐานกจกรรม (Activity Based Costing)

เนอหาของบทนประกอบไปดวยผลการศกษาและวเคราะหหวงโซอปทานของบรษทกรณศกษา โดยผวจยไดแบงเนอหาออกเปน 2 สวนหลกๆ ตามเครองมอทมาประยกตใชในการวเคราะหหวงโซอปทานคอการวเคราะหสายธารคณคา (Value Stream Analysis) และการวเคราะหตนทนโลจสตกส (Logistics Cost Analysis)

โดยเนอหาในสวนแรกซงเกยวของกบการวเคราะหสายธารคณคา (Value Stream Analysis) นนจะท าการวเคราะหกจกรรมดวยเครองมอผงสายธารคณคา โดยไดประยกตแผนภาพกระบวนการทางธรกจ IDEF0 (Integration Definition for Function Modeling) แสดงกระบวนการธรกจและการไหลของขอมลของหวงโซอปทานกรณศกษา และจดท าแผนผงสายธารคณคาสถานะปจจบน (As-Is) เพอแสดงผลการด าเนนงานของหวงโซอปทานในปจจบน และท าการบงชและวเคราะหปญหาส าหรบการหาแนวทางแกไขการด าเนนงานของหวงโซอปทานของกรณศกษาตอไป ส าหรบเนอหาในสวนทสองนนเปนการวเคราะหตนทนโลจสตกส (Logistics Cost Analysis) โดยประยกตใชแผนภาพกระบวนการทางธรกจ IDEF0 แสดงการไหลของสารสนเทศเพอชวยในการวเคราะหตนทนโลจสตกสโดยระบบตนทนฐานกจกรรม (Activity Based Costing) โดยมรายละเอยดตามหวขอดงตอไปน

4.1 การศกษาสภาพปจจบนของระบบหวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคส

จากการเกบรวบรวมขอมลจากการเกบขอมลจากสถานทจรง การสมภาษณผทเกยวของและจากเอกสารบนทกขอความ ในสวนตางๆทเกยวของภายในหวงโซอปทานของบรษทกรณศกษาและเกษตรกรในเครอขายแลว พบวามรายละเอยดดงน

49

4.1.1 ขอมลการด าเนนงานของบรษทกรณศกษา บรษทกรณศกษา คอ บรษทลานนาโอเรยลตลไฮโดรโปนคส จ ากด กอตงเมอม พ.ศ.2541

ปจจบนมทนจดทะเบยน 20 ลานบาท ตงอยท 269 หม 6 ต.ทาสบเสา อ.แมทา จ.ล าพน 51140 บรษทไดท าการผลตและสงเสรมการปลกพชแบบไมใชดนหรอไฮโดรโปนคสภายในโรงเรอนแบบปด โดยมโรงเรอนเพาะปลกของบรษทเองและมการรบซอผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสจากเกษตรกรในเครอขายกวา 20 ราย ในรปแบบของเกษตรพนธะสญญา (Contract Farming) ปจจบนในสวนของการเพาะปลกนน บรษทกรณศกษาไดด าเนนการตามการปฏบตทดส าหรบพช (GAP) ของกรมวชาการเกษตรเกษตรและสหกรณ โดยในสวนของบรษทกรณศกษานนจะมกจการประกอบไปดวย ฟารมพรกหวานแมทาเบล ฟารมพรกหวานชางนอย และสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา (บานพรกหวาน) แสดงดงรปท 4-1 โดยจะมบทบาทอยางมากในโซอปทานของพรกหวานไฮโดรโปนคส คอเปนท งผ ผ ลต (Manufacturer) ผ กระจายสนคา (Distributor) และ ผคาปลก (Retailer) ซงถอวามบทบาทอยางมากในหวงโซอปทานกรณศกษา

รปท 4-1 แสดงสวนประกอบของหวงโซอปทานบรษทกรณศกษา

4.1.2 สภาพปจจบนของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส หวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปรนคสกรณศกษานนมก าลงการผลตของหวงโซ

อปทานประมาณ 1-2 ตนตอวน โดยพรกหวานไฮโดรโปนคสจะไดมาจากฟารมพรกหวานของ

50

บรษทกรณศกษาเอง โดยบรษทกรณศกษามฟารมเพาะปลกพรกหวานไฮโดรโปนคสของบรษทฯ จ านวน 2 แหงคอ “ฟารมชางนอย” และ “ฟารมแมทาเบล” และการรบซอจากฟารมของเกษตรกรในเครอขายในรปแบบของเกษตรพนธะสญญา (Contract Farming) โดยในทกๆวนท าการจะมการรวบรวมผลผลตทไดมาจากการเกบเกยวจากฟารมตางๆ ดงกลาว และจงขนสงมารวบรวมท “บานพรกหวาน” ซงสวนของสถานปฏบตงานทท าการรบซอสนคาพรกหวาน คดแยกสนคา บรรจหบหอ และมหองเยนส าหรบการจดเกบเพอท าการจดเตรยมสนคากอนสงใหลกคาในประเทศ ผวจยไดจดท าภาพแสดงความสมพนธการด าเนนงานของหวงโซอปทาน แสดงดงรปท 4-2

( )

Upstream Downstream

(Contract Farming)

รปท 4-2 โครงสรางโซอปทาน บรษทลานนาโอเรยลตลไฮโดรโปนคส จ ากด

โรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรโปนคส ในการปลกพรกหวานไฮโดรโปนคสของหวงโซอปทานกรณศกษานนจะท าการ

ปลกปละครง เนองจากตองท าการพกโรงเรอนในชวงฤดรอนเปนเวลา 3-4 เดอน เหตเพราะพรกหวานนนเจรญเตบโตไดไมดในฤดน ภายในโรงเรอนจะมการบ ารงรกษาตนพรกหวานเปนอยางดโดยมการควบคมคาการน าไฟฟา (EC) และความเปนกรดเปนดาง (pH) ใหเหมาะสม การแตงยอดพรกหวาน การแตงดอกและผล การใชสารเคมปองการศตรพช เปนตน จะท าใหตนพรกหวานสามารถออกผลไดนานถง 120-180 วน โดยในสวนรปแบบของโรงเรอน ระบบการปลกพรกหวานแบบไมใชดน ขนตอนการปลกพรกหวานไฮโดรโปนคส และวธการดแลรกษาพรกหวานไฮโดรโปนคสจะท าการแสดงรายละเอยดนนในภาคผนวก ข

โดยโรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรโปนคสของกรณศกษา ตงอยบนพนท อ าเภอแมทาและอ าเภอใกลเคยง จงหวดล าพน โดยจ าแนกไดเปน 2 ลกษณะ คอ

51

1. ฟารมของบรษทกรณศกษา มจ านวน 2 ฟารม คอ - ฟารมชางนอย (รปท 4-3) ประกอบไปดวย 5 โรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดร

โปนคส มก าลงการผลต (Capacity) ประมาณ 80-100 ตนตอป

รปท 4-3 แสดงภาพโรงเรอนในฟารมชางนอย ทมา: http://maps.google.co.th/

โดยฟารมชางนอยมพนทและปรมาณการเพาะปลกในแตละโรงเรอน แสดงดงรปท 4-4 และตารางท 4-1

รปท 4-4 แสดงแผนผงของฟารมชางนอย

52

ตารางท 4-1 แสดงปรมาณก าลงผลตของฟารมชางนอย ชอโรงเรอน พนท (ตารางเมตร) ก าลงการเพาะปลก (กโลกรม/ป) ชางนอย 1 2,040 24,500 ชางนอย 2 2,016 23,100 ชางนอย 3 1,152 13,300 ชางนอย 4 1,536 17,850 ชางนอย 5 720 10,150

รวม 7,464 88,900

- ฟารมแมทาเบล (รปท 4-5) ประกอบไปดวย 13 โรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรโปนคส มก าลงการผลต (Capacity) ประมาณ 280-300 ตนตอป

รปท 4-5 แสดงภาพฟารมแมทาเบล ทมา: http://maps.google.co.th/

โดยฟารมแมทาเบลมพนทและปรมาณการเพาะปลกในแตละโรงเรอน แสดงดง

รปท 4-6 และตารางท 4-2

53

รปท 4-6 แสดงแผนผงของฟารมแมทาเบล

ตารางท 4-2 แสดงปรมาณก าลงผลตของฟารมแมทาเบล

ชอโรงเรอน พนท (ตารางเมตร) ก าลงการเพาะปลก (กโลกรม/ป) แมทาเบล 1 2,400 28,000 แมทาเบล 2 1,000 14,000 แมทาเบล 3 1,000 14,700 แมทาเบล 4 3,456 35,000 แมทาเบล 5 2,400 28,000 แมทาเบล 6 2,400 28,000 แมทาเบล 7 1,680 24,500 แมทาเบล 8 1,440 19,950 แมทาเบล 9 2,880 35,000 แมทาเบล 10 2,880 35,000 แมทาเบล 11 1,440 17,500 แมทาเบล 12 1,440 17,500 แมทาเบล 13 1,440 17,500

รวม 25,856 314,650

54

จากขอมลของโรงเรอนไฮโดรโปนคสของบรษทกรณศกษาขางตน พบวาโรงเรอนทง 2 ของบรษท มพนทเพาะปลก 33,320 ตารางเมตร สามารถปลกพรกหวานไดประมาณ 380-420 ตนตอป

2. โรงเรอนของเกษตรกรในเครอขาย เปนโรงเรอนของเกษตรกรในเครอขายของบรษท ทไดท าการเกษตรพนธะสญญา

(Contract Farming) โดยจะมกระบวนการเพาะปลกทเหมอนกบโรงเรอนของบรษทกรณศกษาเอง ซงหลงจากไดผลผลตแลวกจะน ามาจ าหนายใหแกบรษท จากการรวบรวมโรงเรอนของเกษตรกรในเครอขาย อ.แมทา จ.ล าพนนน พบวามเกษตรกรเครอขายของบรษททงสน 27 รายดวยกน มผลผลตรวมประมาณ 180-200 ตนตอป

สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา (บานพรกหวาน) สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคาใหลกคา (บานพรกหวาน) แสดงดง

รป 4-7 เปนสวนทมกจกรรมการด าเนนการทเกยวกบสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา โดยจะเปนสวนทมการปฏบตกจกรรมเกยวกบโลจสตกสมากทสดในหวงโซอปทาน โดยจะมการรบพรกหวานจากฟารมไฮโดรโปนคสทงหมดของหวงโซอปทานมาท าการคดเกรด บรรจหบหอ เกบรกษาพรกหวานไวในหองเยน การรบและจายสนคา เปนตน ซงลวนแตเปนกจกรรมทเกยวกบโลจสตกสทงสน

รปท 4-7 สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา (บานพรกหวาน)

ทมา: http://maps.google.co.th/

55

ผลตภณฑจากหวงโซอปทาน ผลตภณฑพรกหวานจากหวงโซอปทานทท าการศกษานน เปนพรกหวานไฮโดร

โปนคสทมอย 3 สคอ พรกหวานสเขยว พรกหวานสเหลองและพรกหวานสแดง ดงรป 4-8

รปท 4-8 แสดงรปพรกหวานสตางๆ

โดยพรกหวานทง 3 ส จะถกคดเกรดเปน 3 เกรด คอ พรกหวานเกรด A พรกหวาน

เกรด B และ พรกหวานเกรด C โดยมลกษณะตามเกรดของพรกหวานดงน 1. พรกหวานเกรด A มน าหนกประมาณ 200-250 กรมตอผล มสและรปทรง

สวยงาม ปราศจากต าหนและโรคแมลง 2. พรกหวานเกรด B มน าหนกประมาณ 150-200 กรมตอผล มสและรปทรง

สวยงาม ปราศจากต าหนและโรคแมลง 3. พรกหวานเกรด C จะเปนพรกหวานมต าหน สและรปทรงไมสวย แตยง

ปราศจากต าหนและโรคแมลง โดยผลตภณฑพรกหวานจากหวงโซอปทานกรณศกษานนจะถกบรรจลงในบรรจ

ภณฑตามความตองการของลกคากอนกระจายถงมอลกคา โดยบรรจภณฑดงกลาวจะมอยท งหมด 3 ชนด คอ กลองกระดาษลกฟก กวย และตะกรา ตามความค าสงซอของลกคา

4.2 การศกษาและแสดงสภาพปจจบนดวยแผนภาพกระบวนการทางธรกจ

จากการเกบขอมลจากหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสโดยการสมภาษณผประกอบการและบคลากรในองคกร รวมถงผทมสวนเกยวของในหวงโซอปทานกรณศกษา ในการทจะท าการปรบปรงหวงโซอปทานเพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานในหวงโซอปทานมความจ าเปนทจะตองน าเครองมอประเภทการเขยนแบบจ าลอง (Modeling Tools) โดยในงานวจยนการเขยนผงกระบวนการธรกจ IDEF0 ถกน ามาประยกตเพอแสดงหวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคสสถานะปจจบน (As-Is) เพอน าไปสการวเคราะหและปรบปรงกระบวนการทางธรกจตอไปในบทท 5 ของงานวจย โดยจะแสดงใหเหนถงปจจยหลกทเกยวของกบหวงโซอปทานกรณศกษาออกเปนภาพรวมของหวงโซอปทานกรณศกษาในปจจบน แสดงดงรปท 4-9

56

รปท

4-9 ภา

พรวม

ของห

วงโซ

อปทานพ

รกหว

านไฮโด

รโปน

คสสถ

านะป

จจบน

(As-I

s)

57

จากรปท 4-9 ผงกระบวนการทางธรกจ IDEF0 แสดงภาพรวมของหวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคสสถานะปจจบน (As-Is) แสดงใหเหนถงภาพรวมของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส ผวจ ยไดท าการอธบายถงหวงโซอปทานดงกลาวเพอใหเหนไดถงรายละเอยดและความเชอมโยงของสวนประกอบของ IDEF0 กบสวนประกอบของหวงโซอปทานกรณศกษา โดยสวนประกอบของหวงโซอปทานจะประกอบไดดวย 3 สวนหลกไดแก ผสงมอบ (A1) โรงเรอนไฮโดรโปนคส (A2) และสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (A3) โดยมรายละเอยดทเกยวของดงน

1. ผสงมอบ (A1) ประกอบไปดวยผสงมอบวตถดบในการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนกส ซงจะท าการสงมอบไปยงโรงเรอนไฮโดรโปนคส (A2) ของทงบรษทกรณศกษาและเกษตรกรในเครอขาย และผสงมอบบรรจภณฑในการบรรจผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสไปยงสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (A3) ตามค าสงซอ โดยมปจจยทเกยวของแสดงดงตารางท 4-3

ตารางท 4-3 แสดงปจจยและรายละเอยดของ IDEF0 ทเกยวของกบผสงมอบ ประเภทของปจจย ปจจย ค าอธบาย

ปจจยน าเขา (Input)

ค าสงซอ ค าสงซออปกรณการปลกแบบไฮโดรโปนคสและบรรจภณฑจากบรษทกรณศกษาไปยงผ สงมอบ (A1)

ตวควบคม (Control)

ก าหนดสงมอบ ก าหนดสงมอบทไดท าการตกลงไวกบบรษทกรณศกษาตามค าสงซอ

ตวขบเคลอน (Mechanism)

เงนทน เงนทนส าหรบการผลตหรอจดเตรยมสนคาเพอทจะท าการสงมอบตามค าสงซอ

ระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศทใชในการตดตอ-สอสารระหวางบรษทกรณศกษากบผสงมอบ ไดแก โทรศพท โทรสาร อนเตอรเนต เปนตน

ผลลพธ (Output)

วสด-อปกรณในการปลก วสด-อปกรณในการปลกตามค าสงซอสงมอบไปยงโรงเรอนไฮโดรโปนคส (A2)

บรรจภณฑ

บรรจภณฑส าหรบบรรจผลตภณฑพรกหวานสด ไดแก กลองกระดาษลกฟก กวยและตะก ร า ส งมอบไปยงสถานปฏบต ง านจดเตรยมสนคา (A3)

58

2. โรงเรอนไฮโดรโปนคส (A2) เปนสวนทเกยวของกบการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนคสโดยท าการรบวสด-อปกรณในการปลกจากผสงมอบ (A1) น ามาใชผานกระบวนการเพาะปลกพรกหวานดวยระบบไฮโดรโปนคส จากกระบวนการดงกลาวจะท าใหไดมาซงพรกหวานสด แลวจงท าการขนสงใสตะกราดวยรถบรรทกไปยงสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (A3) ตอไป โดยมปจจยทเกยวของแสดงดงตารางท 4-4

ตารางท 4-4 แสดงปจจยและรายละเอยดของ IDEF0 ทเกยวของกบโรงเรอนไฮโดรโปนคส ประเภทของปจจย ปจจย ค าอธบาย

ปจจยน าเขา (Input)

วสด-อปกรณในการปลก

วสด-อปกรณในการปลกตามค าสงซอจากผสงมอบ (A1) เชน ทราย ขยมะพราว ทอน า พลาสตก อฐบลอก สารละลาย เปนตน

ตวควบคม (Control)

ก าหนดสงมอบ ก าหนดสงมอบทไดท าการตกลงไวกบผ สงมอบตามค าสงซอ

เทคโนโลยไฮโดรโปนคส

ระบบการปลกพชในน าทมสารละลายธาตอาหารพชทอยครบถวน ท าใหพชเจรญเตบโตไดอยางปกตเปนรปแบบหนงของการปลกพชโดยไมใชดน

พนทและปรมาณการเพาะปลก

พนทของฟารมไฮโดรโปนคสของบรษทกรณศกษาส าหรบการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนคสโดยไดแสดงพนทและปรมาณการเพาะปลกไวในตารางท 4-1 และ 4-2

ระบบมาตรฐาน GAP

ระบบ GAP (Good Agricultural Practice) หรอการจดการคณภาพการปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบพชโดยกรมวชาการเกษตรเพอใหไดผลผลตไดมาตรฐาน ปลอดภย ปลอดศตรพชและมคณภาพ

59

ตารางท 4-4 (ตอ) แสดงปจจยและรายละเอยดของ IDEF0 ทเกยวของกบโรงเรอนไฮโดรโปนคส ประเภทของปจจย ปจจย ค าอธบาย

ตวขบเคลอน (Mechanism)

เงนทน เงนทนทใชส าหรบการเพาะปลก ไดแก คาวสด-อปกรณ คาแรงงาน คาน า คาไฟฟา เปนตน

ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศทใชในการตดตอ -สอสารภายในบรษทกรณศกษา ระหวางสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคาและฟารมเพาะปลกทง 2 แหง ดวยโทรศพท

บคคลากร

บคคลกรใน ท น ค อแรง ง าน ท ใช ณ โรงเรอนเพาะปลก ส าหรบ การตดต งระบบ การตกแตงกง การเกบเกยวผลผลต เปนตน

เครองมอและอปกรณ เค รองมอทใชในโรงเรอนเพาะปลก ไดแก ว สด-อปกรณทใชในการปลก สารละลาย กรรไกรแตงกง เปนตน

ผลลพธ (Output)

พรกหวานสด พรกหวานไดไดท าการเกบเกยวพรอมขนสงไปยงสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (A3)

3. สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (A3) หรอทเรยกวาบานพรกหวาน ซงเปนสวนทมการ

ปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนกระจายใหสลกคาโดยจะเรมจากการรบพรกหวานสดทไดท าการขนสงมาจากโรงเรอนไฮโดรโปรนคส (A2) และรบบรรจภณฑและอปกรณส าหรบการบรรจจากผ สงมอบ (A1) ซงกระบวนการในสวนน ไดแก การคดเกรด การบรรจ การจดเกบสนคา เปนตน จนไดมาซงผลตภณฑพรกหวานบรรจในบรรจภณฑสงขายภายในประเทศตามค าสงซอของลกคา โดยมปจจยทเกยวของแสดงดงตารางท 4-5

60

ตารางท 4-5 แสดงปจจยและรายละเอยดของ IDEF0 ทเกยวของกบสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา ประเภทของปจจย ปจจย ค าอธบาย

ปจจยน าเขา (Input)

พรกหวานสด ผลตภณฑพรกหวานสดทไดมาจากกระบวนการการปลกจากโรงเรอนไฮโดรโปนคส (A2)

บรรจภณฑ บรร จภณฑ ท ไ ด รบจ ากผ ส ง มอบประกอบไปดว ย ก ว ย และก ลอ งกระดาษลกฟก (A1)

ค าสงซอ ค าสงซอผลตภณฑพรกหวานจากลกคา

ตวควบคม (Control)

ก าหนดสงมอบ ก าหนดสงมอบทไดท าการตกลงไวกบลกคาตามค าสงซอ

พนธ/ส/เกรด/น าหนก พรกหวาน

ลกษณะของผลตภณฑพรกหวานทลกคาตองการตามทระบในใบสงซอ

ราคาตลาด ราคาตลาดของพรกหวานในระหวางทมค าสงซอเขามา

การตรวจสารตกคาง การตรวจสารตกคางตามความตองการขอลกคาตามค าสงซอ

ปรมาณวตถดบคงคลง

ปรมาณพรกหวานท มอย ในสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา ท งทอย ณ จดพกสนคาและในหองเยนจดเกบพรกหวาน

ตวขบเคลอน (Mechanism)

เงนทน

เ ง น ท น ท ใ ช ใ น ส ว น ข อ ง ส ถ า นปฏบตงานจดเตรยมสนคา ไดแก คาการบรหารจดการ คาแรงงาน คาวสด-อปกรณ คาไฟฟา เปนตน

ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศทใชในการตดตอ-ส อส า รภ า ย ในบ รษท ก ร ณ ศ กษ า ระหวางสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคาและฟารมเพาะปลกทง 2 แหง

61

ตารางท 4-5 (ตอ) แสดงปจจยและรายละเอยดของ IDEF0 ทเกยวของกบสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา ประเภทของปจจย ปจจย ค าอธบาย

ตวขบเคลอน (Mechanism)

บคคลากร

บคคลากรปฏบตงานเ กยวกบการจดเตรยมสนคากอนสงใหลกคาเรมต งแตการรบสนคาเขาไปจนถงการขนสงสนคาไปถงลกคา

การบรหารจดการ

เ ปนการบรหารงานท เ ก ยวของกบก จ ก ร ร ม ท เ ก ด ข น ภ า ย ใ นส ถ า นปฏบตงานกอนสงสนคาซงสวนใหญเปนกจกรรมทางโลจสตกส

ผลลพธ (Output)

ผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสสงขายในประเทศ

ผ ล ต ภ ณ ฑ ส ด ท า ย ท ไ ด ม า จ า กก ร ะบวนก า ร ใน ห ว ง โ ซ อปท านกรณศกษา คอ ผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสในบรรภณฑ

ยอดขาย ยอดขายผลตภณฑจากหวงโซอปทานกรณศกษา

ค าสงซอ การสงซอวตถดบและอปกรณส าหรบบรรจพรกหวาน

จากรปท 4-10 ผงกระบวนการทางธรกจ IDEF0 ซงเปนภาพขยายของหวงโซอปทานพรก

หวานไฮโดรโปนคสสถานะปจจบน (As-Is) นน แสดงใหเปนถงปจจยตางๆทเกยวของกบหวงโซอปทาน สามารถน ามาท าการวเคราะหถงปญหาทเกดขนในหวงโซอปทานเพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานของหวงโซอปทานกรณศกษา และเพมศกยภาพการแขงขนดานการสงออกใหแกผประกอบการและเกษตรกรในเครอขาย โดยการเขยน IDEF0 ของหวงโซอปทานของกรณศกษานน ท าใหผวจยสามารถสรปไดวาประเดนทจะท ามาท าการวเคราะหเพอการเพมประสทธภาพหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสเพอการสงออกโดยแบงออกเปน 2 ประเดน คอ

62

A2

A1

A3

GAP

/

/

/

-

รปท

4-10 ผ

งกระบว

นการทางธรก

จภาพ

ขยายขอ

งหวงโซ

อปทานพ

รกหว

านไฮโดรโปน

คสสถ

านะป

จจบน

(As-I

s)

63

ประเดนทแรกเกยวกบปจจยการควบคม (Control) ของหวงโซอปทานกรณศกษา โดยจะมความเกยวของโดยตรงกบบรษทกรณศกษา เนองจากสวนทมปจจยเหลานเกยวของจะเปนสวนของโรงเรอนไฮโดรโปรนคสและสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา โดยปจจยดงกลาวประกอบดวย ก าหนดสงมอบ เทคโนโลยไฮโดรโปนคส พนทและปรมาณการเพาะปลก ระบบ GAP พนธ/ส/เกรด/น าหนกพรกหวาน ราคาตลาด การตรวจสารตกคาง และปรมาณวตถดบคงคลง ซงแตละปจจยลวนมความสมพนธกนสงผลถงประสทธภาพของหวงโซอปทานกรณศกษาโดยเพราะอยางยงในเรองของการผลกดนใหผลตภณฑสามารถสงออกขายไปยงตางประเทศได

ประเดนทสองเกยวกบปจจยขบเคลอน (Mechanism) ของหวงโซอปทานกรณศกษา โดยปจจยดงกลาวประกอบดวย เงนทน สารสนเทศ เครองมอ-อปกรณ บคลากร และการบรหารจดการ ซงปจจยท งหมดจะสงผลถงการด าเนนงานของหวงโซอปทานกรณศกษาแตปจจยทมผลตอประสทธภาพการด าเนนงานของหวงโซอปทานมากทสดกคอปจจยดานเงนทนโดยจะมความเกยวของกบทกๆสวนของหวงโซอปทาน อกทงพบวาผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสนนมตนทนในการผลตทสงซงสงผลถงยอดขายและผลก าไรของบรษทกรณศกษา

ทง 2 ประเดนจากแผนผงกระบวนการทางธรกจ IDEF0 ในเรองปจจยการควบคมและขบเคลอนนนจะน าไปสการวเคราะหดวยเครองมอตามขอบเขตของงานวจยอนตอไปในหวขออนๆ จนกระทงถงการเสนอแนวทางในการเพมประสทธภาพของหวงโซอปทานกรณศกษาในบทท 5 ตอไป

4.3 การสรางและวเคราะหสภาพปจจบนดวยแผนผงสายธารคณคาของหวงโซอปทานกรณศกษา

ในการวเคราะหโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคสผวจยไดท าการประยกตใชการสรางแผนผงสายธารคณคาในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสโดยมวตถประสงคเพอใหเปนเครองมอในการแสดงใหเหนภาพกระบวนการในหวงโซอปทานสถานะปจจบน (Visualize the Current State) และจงจะท าการแสดงสถานะของหวงโซอปทานทควรจะเปนในอนาคต (Future State) และปรบปรงกระบวนการเพอเพมประสทธภาพการของหวงโซอปทาน ตอไปในบทท 5 ของงานวจย ซงเนอหาในสวนนจะเปนการแสดงสถานะปจจบนและท าการวเคราะหภายใตกรอบแนวคดการวเคราะหหวงโซคณคา (Value Stream Analysis) โดยจะเรมตนจากการสรางผงกจกรรมกระบวนการ (Process Activity Mapping) จากขอมลทไดท าการศกษาจากกระบวนการของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสของกรณศกษา ต งแตขนตอนการสงซอวตถดบไปจนถงการขนสนคาไปยงตลาดไท (ตลาดกลางสนคาการเกษตรแหงประเทศไทย) จากนนจงท าการวเคราะหแตละกจกรรมเพอจ าแนกกจกรรมเหลานนตามหลกการท

64

ไดน ามาประยกตใช โดยผวจยไดท าการสรางเปนตารางประกอบไปดวยรายละเอยดของเครองมอ คอ ผงกจกรรมกระบวนการ(Process Activity Mapping) และ การวเคราะหสายธารคณคา (Value Stream Analysis) อกทงยงรวมถงการระบระยะเวลาทใชในแตละกจกรรมในกระบวนการของหวงโซอปทานของกรณศกษาตงแตสงซอวตถดบไปจนถงการขนสง โดยน าขอมลทไดรบจากขนตอนทผานมาทงขอมลปฐมภม (Primary Data) ซงไดจากการสงเกต และการสมภาษณผประกอบการและบคลากรในองคกรในกรณศกษา รวมถงผทมสวนเกยวของในหวงโซอปทานกรณศกษาตามแนวทางของการวเคราะหคณคา โดยประกอบไปดวย บรษทกรณศกษา เกษตรกรในเครอขาย ผสงมอบวตถดบในการปลกแบบไฮโดรโปนคส และผสงมอบบรรจภณฑ เปนตน และขอมลทตยภม (Secondary Data) จากเอกสารตางๆ ทเกยวของกบโรงเรอนปลกพรกหวานและสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงใหลกคามาท าการวเคราะหกจกรรมตามกระบวนการของผลตภณฑในกรณศกษา สามารถสรปเวลาในการด าเนนงานของหวงโซอปทานกรณศกษาต งแตตนน า (Upstream) ถงปลายน า (Downstream) หรอตงแตการสงซอวตถดบในการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนคสจนถงการขนสงสนคาไปถงลกคาปลายทาง

4.3.1 การจ าแนกกจกรรมในสายธารคณคาของหวงโซอปทานกรณศกษา การจ าแนกกจกรรมทเกดขนในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปรนคส

กรณศกษาตามหลกสายธารคณคาจากสภาพปจจบนของหวงโซอปทานดวยผงสายสารคณคา โดยท าการวเคราะหจากขอมลทไดรบมาในขนตน ซงขอมลดานเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมดงกลาวนนจะมความตางกนออกไปตามปจจยทตางกนออกไป ท าใหไมสามารถก าหนดเวลาเปนตวเลขทแนนอนได จงไดประยกตใชการประมาณการเวลาของกจกรรม (Activity Time Estimation ;Te) ซงเปนการประมาณเวลาทใชไปในแตละกจกรรม โดยสามารถน าคาเวลาทมนนมาวเคราะหหาคาเฉลยของเวลาทใชไปในแตละกจกรรม โดยใชสมการท 4-1

6

)4( bmaTe

(4-1)

โดย a คอ เวลาทเรวทสด m คอ เวลาทเสรจสวนมาก b คอ เวลาทชาทสด

65

จากการเกบขอมลจากสถานทจรง การสมภาษณเกษตรกรและผทเกยวของของบรษทกรณศกษา ท าใหผวจยสามารถสรปเวลาในการปฏบตงานตงแตการเตรยมอปกรณในการปลกไปจนถงการขนสงไปยงตลาดไท (ตลาดกลางสนคาการเกษตรแหงประเทศไทย) เพอการจ าหนายและกระจายสนคา โดยไดคดเวลาในการปฏบตงานของสนคาพรกหวานสดเกรด A บรรจกลองกระดาษลกฟกน าหนก 10 กโลกรม ในปรมาณสงสดในการขนสง 1 ครง คอ 200 กลอง คดเปน 2 ตน โดยแสดงเวลาในการปฏบตงานดงตารางท 4-6

ตารางท 4-6 แสดงเวลาทใชในการปฏบตงานตอพรกหวานปรมาณ 2 ตน (หนวย: ชวโมง)

ล าดบ รายละเอยด เวลาทเรวทสด (a)

เวลาทเสรจสวนมาก (m)

เวลาท ชาทสด

(b) 1 การเตรยมอปกรณในการเพาะปลก 3 6 36 2 การเตรยมโรงเรอน 168 240 360 3 กระบวนการการปลกพรกหวาน 2,520 2,880 3,960 4 การตรวจสอบความสมบรณของผล 0.33 0.66 1 5 การเตรยมเกบเกยว 0.167 0.25 0.5 6 เกบเกยวพรกหวาน 10 12 16 7 ขนพรกหวานขนรถบรรทก 0.5 0.8 1 8 ขนสงไปยงบานพรกหวาน 0.083 0.116 0.167 9 ขนพรกหวานลงไว ณ จดพก 0.25 0.4 0.667

10 คดเกรดพรกหวาน 5 6 8 11 การจดเกบเพอรอการบรรจ 0 48 120 12 บรรจพรกหวาน 1 3 5 13 ชงน าหนก 0.33 0.5 0.75 14 ปดผนกบรรจภณฑ 0.25 0.33 0.5 15 ระบผลตภณฑ 0.167 0.25 0.33 16 ตรวจสอบ-ตรวจนบสนคา 0.06 0.167 0.33 17 การขนพรกหวานขนรถบรรทก 0.2 0.33 0.583 18 ขนสงไปยงตลาดไท 9.00 10.00 15.00

66

จากนนไดน าคาเวลาในการปฏบตงานจากตารางท 4-6 มาท าการประมาณการเวลาของกจกรรมโดยใชสมการท 4-1 โดยจะน าเวลาประมาณการของกจกรรมทไดมาเปนขอมลประกอบในการสรางแผนภาพกระบวนการผลตจ าแนกตามกจกรรม แลวจงวเคราะหเพอจ าแนกประเภทกจกรรมแตละกจกรรมโดยหลกการของการวเคราะหสายธารคณคา โดยระบค าจ ากดความของกจกรรมการเกดคณคาแตละประเภท เพอเปนการก าหนดมมมองการเกดคณคาในหวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคส และแสดงการวเคราะหกจกรรมตางๆในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส โดยผลจากการวเคราะหเพอจ าแนกกจกรรมทเกดขนในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส การเวลาประมาณการของกจกรรมทใชไปในแตละกจกรรม และการจ าแนกประเภทกจกรรมแตละกจกรรมโดยหลกการของการวเคราะหสายธารคณคา ท าใหสามารถแบงประเภทของกจกรรมได 3 ประเภท ดงน

1) กจกรรมทไมมคณคาเพม (Non Value Added; NVA) คอ กจกรรมทไมท าใหผลตภณฑพรกหวานจากหวงโซอปทานกรณศกษาเกดมลคาเพม และไมกอใหเกดผลก าไรในการจ าหนายสนคา อกทงยงเปนกจกรรมทไมมความจ าเปนทตองปฏบต และหากไมปฏบตกจกรรมดงกลาวกจะไมสงผลถงการสรางคณคา ซงเปนกจกรรมทกอใหเกดความซ าซอนซงจดวาเปนความสญเปลาทตองก าจดออกไป

2) กจกรรมทจ าเปนแตไมมคณคาเพม (Necessary but Non Value Added; NNVA) คอ กจกรรมทไมท าใหพรกหวานทไดจากหวงโซอปทานเกดมลคาเพมขนและไมกอใหเกดก าไรในการจ าหนายสนคา แตเปนกจกรรมทมความจ าเปนตองท า เพอใหสามารถด าเนนการท ากจกรรมอนๆได ไดแก การเตรยมอปกรณในการเพาะปลก การเตรยมโรงเรอน เปนตน

3) กจกรรมทมคณคาเพม (Value Added; VA) คอ กจกรรมทท าใหผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสเกดมลคาเพมขน โดยการเปลยนจากเมลดพนธเปนผลตภณฑพรกหวาน ซงเปนกจกรรมทกอใหเกดก าไรในการซอขาย เชน การปลกพรกหวาน การคดพรกหวาน เปนตน

ผวจยไดท าการแสดงขนตอนการด าเนนงานในหวงโซอปทานเปนแผนภมกระบวนการผลต (Process Activity Mapping) สามารถแสดงขนตอนการด าเนนงานในหวงโซอปทาน ไดดงตารางท 4-7

67

ตารางท 4-7 แสดงขนตอนการด าเนนงานในหวงโซอปทาน (หนวย: ชวโมง)

ล าดบ รายละเอยด การปฏบตงาน

เวลาประมาณการของกจกรรม

(Te) (ชวโมง)

การวเคราะหคณคากจกรรม (VSA)

1 การเตรยมอปกรณในการเพาะปลก 10.50 NNVA 2 การเตรยมโรงเรอน 248.00 NNVA 3 กระบวนการปลกพรกหวาน 3,000 VA 4 การตรวจสอบความสมบรณของผล 0.66 NVA 5 การเตรยมเกบเกยว 0.28 NNVA 6 เกบเกยวพรกหวาน 12.33 NNVA 7 ขนพรกหวานขนรถบรรทก 0.78 NNVA 8 ขนสงไปยงบานพรกหวาน 0.12 NNVA 9 ขนพรกหวานลงไว ณ จดพก 0.42 NNVA 10 คดเกรดพรกหวาน 6.17 VA 11 การจดเกบเพอรอการบรรจ 52.00 NNVA 12 บรรจพรกหวาน 3.00 VA 13 ชงน าหนก 0.51 VA 14 ปดผนกบรรจภณฑ 0.35 VA 15 ระบผลตภณฑ 0.25 VA 16 ตรวจสอบ-ตรวจนบสนคา 0.18 NNVA 17 จดเรยงผลตภณฑบนรถบรรทก 0.35 NNVA 18 ขนสงไปยงตลาดไท 10.67 NNVA

รวมเวลาประมาณการกจกรรม 3,346.56

จากตารางท 4-7 พบวามกจกรรมทเกดขนทงหมดในโซอปทานของผลตภณฑพรกหวาน

ไฮโดรโปนคสทงหมด 18 กจกรรม มกจกรรมทใชเวลาในการด าเนนงานนานทสดไดแก กจกรรมการปลกพรกหวาน รองลงมาไดแตกจกรรมการเตรยมโรงเรอนส าหรบเพาะปลก ซงมเวลาประมาณการของกจกรรม 3,000.00 และ 248.00 ชวโมง ตามล าดบ ซงมเวลารวมกนเปน 3,248.00 ชวโมง คดเปน 97.05% ของเวลาในการด าเนนงานรวมของหวงโซอปทานกรณศกษา โดยทง 2 กจกรรมนนเปนกจกรรมทเกดขน ณ โรงเรอนไฮโดรโปนคส เปนกจกรรมทเกยวของกบการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนคส ซงเปนสวนทไมเกยวของกบวตถประสงคของการวจยน คอทจะท าการพฒนา

68

ประสทธภาพและลดตนทนโลจสตกสของหวงโซอปทานผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสซงการเพาะปลกพรกหวานในโรงเรอนจะไมอยในขอบเขตของงานวจยน ดงนนผวจยจงไมไดท าการพจารณา วเคราะหและปรบปรงการด าเนนการในสวนของการเพาะปลก ดงนนสามารถสรปขนตอนการด าเนนงานทเกดขนในหวงโซอปทานพรกหวานไฮโดรโปนคส แสดงดงตารางท 4-8 ตารางท 4-8 แสดงขนตอนการด าเนนงานในหวงโซอปทาน (หนวย: ชวโมง)

กจกรรม รายละเอยด การปฏบตงาน

เวลาประมาณการของกจกรรม

(Te) (ชวโมง)

การวเคราะหคณคากจกรรม (VSA)

V1 การเตรยมอปกรณในการเพาะปลก 10.50 NNVA V2 การตรวจสอบความสมบรณของผล 0.66 NVA V3 การเตรยมเกบเกยว 0.28 NNVA V4 เกบเกยวพรกหวาน 12.33 NNVA V5 ขนพรกหวานขนรถบรรทก 0.78 NNVA V6 ขนสงไปยงบานพรกหวาน 0.12 NNVA V7 ขนพรกหวานลงไว ณ จดพก 0.42 NNVA V8 คดเกรดพรกหวาน 6.17 VA V9 การจดเกบเพอรอการบรรจ 52.00 NNVA

V10 บรรจพรกหวาน 3.00 VA V11 ชงน าหนก 0.51 VA V12 ปดผนกบรรจภณฑ 0.35 VA V13 ระบผลตภณฑ 0.25 VA V14 ตรวจสอบ-ตรวจนบสนคา 0.18 NNVA V15 จดเรยงผลตภณฑบนรถบรรทก 0.35 NNVA V16 ขนสงไปยงตลาดไท 10.67 NNVA

รวมเวลาประมาณการของกจกรรม 98.57

69

4.3.2 การเขยนผงสายธารคณคาและการวเคราะหแผนผงสารธารคณคาของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสกรณศกษาสถานะปจจบน (As-Is)

จากการวเคราะหกจกรรมการด าเนนงานในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส ท าใหไดมาซงเวลาประมาณการของกจกรรมและสามารถจ าแนกกจกรรมภายใตกรอบแนวคดการวเคราะหหวงโซคณคา จงน ามาท าการเขยนแผนผงสายธารคณคาของหวงโซอปทาน โดยกรณศกษานนจะมความเกยวของกบฟารมหรอโรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรนคสทง 2 แหงซงจะเกยวของกบกระบวนการเพาะปลก ดงรปท 4-11 และสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา ดงรปท 4-12 เพอแสดงสถานะปจจบน (As-Is) ของแตละสวนของหวงโซอปทาน อกทงยงไดแสดงภาพรวมทงหมดของหวงโซอปทานกรณศกษาดงรปท 4-13

ทงหมดนเพอแสดงใหเหนถงกจกรรมทเกดขนภายในหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส โดยแสดงเวลาในผงสายธารคณคาทใชในแตละกระบวนการตอผลตภณฑพรกหวานเกรด A คละสบรรจกลองกระดาษลกฟกจ านวน 200 กลอง น าหนกประมาณ 2 ตนหรอ 1 รอบการขนสงดวยรถกระบะ จากการศกษาพบวาสามารถแบงออกไดทงหมด 10 กจกรรมคอ

1) การเตรยมอปกรณในการเพาะปลกและสถานท เปนกจกรรมทเกดขนทฟารมพรกหวานของบรษท ฯ ทง 2 แหง โดยจะใชเวลาในการเตรยมอปกรณเพาะปลกเปนเวลาประมาณการของกจกรรม 10.50 ชวโมงและใชเวลาในการเตรยมโรงเรอน 248 ชวโมง

2) การปลกพรกหวาน จะเรมจากการเพาะตนกลาพรกหวานในเนอเซอรใชเวลา 576.00 ชวโมง หลงจากนนจะท าการยายตนกลาไปลงถงปลกเพอเพมความแขงแรงของตนกลาเปนเวลา 216.00 ชวโมง และสดทายจงจะน าไปปลกในโรงเรอนทไดท าการเตรยมไว

3) การเตรยมเกบเกยว ในขนตอนการเตรยมเกบเกยวนนจะเกยวของกบการตรวจสอบความสมบรณของผลพรกหวานและเตรยมอปกรณในการเกบเกยว ซงจะใชเวลา 0.28 ชวโมง

4) การเกบเกยวพรกหวาน ขนตอนการเกบเกยวพรกหวานจะใชเวลาประมาณ 12.33 ชวโมง โดยจะน าพรกหวานทมผลสมบรณบรรจลงในตะกราเพอเตรยมขนสงไปยงสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (บานพรกหวาน) ตอไป

5) การเตรยมขนสง ตรวจนบปรมาณพรกหวานทท าการเกบเกยวไดเปนตะกราจากขนตอนทผานมาและขนขนรถกระบะโดยใชเวลาในการขนพรกหวานขนรถประมาณ 0.78 ชวโมงและท าการขนสงไปยงจดหมายใชเวลา 0.19 ชวโมง

6) การเตรยมการคดเกรด จะใชเวลาประมาณ 0.42 ชวโมง โดยกจกรรมยอยสวนใหญในกจกรรมนจะเกยวกบการ รบสนคาประเภทพรกหวานสดเขามาในหนวยงานคอการรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรานนเอง

70

7) การคดเกรดพรกหวาน เปนขนตอนในการตรวจสอบคณภาพของผลพรกหวานโดยพรกหวานคละสเกรด A น น ตองมน าหนกประมาณ 200-250 กรมตอผล มสและรปทรงสวยงาม ปราศจากต าหนและโรคแมลง โดยจะท าการคดเกรดและแยกสเปนตะกราไว รอค าสงบรรจโดยจะใชเวลาประมาณ 6.17 ชวโมง โดยพนทส าหรบจดเกบพรกหวานจะม 2 พนท ไดแก ทจดพกในเวลาท าการของบรษทฯ และในหองเยนส าหรบจดเกบนอกเวลาท าการของบรษท ฯ เพอรกษาความสดของพรกหวานไวในระหวางรอท าการบรรจ

8) การบรรจและการชงน าหนกพรกหวาน เมอมค าสงบรรจจะท าการน าพรกหวานทผานการคดเกรดและบรรจภณฑของคลงเกบมาสพนทส าหรบการบรรจ โดยจะบรรจพรกหวานลงในกลองกระดาษลกฟกใหไดน าหนกประมาณ

9) การปดผนกและระบผลตภณฑ พรกหวานทไดบรรจลงในกลองจากขนตอนทผานมาจะถกน าไปชงน าหนกใหไดตามปรมาณทก าหนดคอ กลองละ 10 กโลกรมแลวจงท าการปดผนกบรรจภณฑดวยเทปกาวปดกลองตอไปโดยจะใชเวลาประมาณ 0.35 ชวโมงส าหรบการปดผนกและใชเวลาประมาณ 0.25 ชวโมง ส าหรบการระบผลตภณฑ

10) การจดเตรยมพรกหวานทบรรจแลวพรอมสง ในกจกรรมนจะเปนขนตอนเกยวกบการตรวจสอบและตรวจสนคาเปนกลองใหไดตามค าสงซอของลกคาและจดเรยงสนคาทงสนจ านวน 200 กลองบนรถกระบะบรรทก โดยใชเวลา 0.18 ชวโมงและ 0.35 ชวโมง ตามล าดบ กอนจะท าการขนสงไปยงลกคาปลายทางตอไป

71

10.50 .

248 . ,

0.66 .

0 .

10.50 .

0 .

248 .

3,000 .

3,000 .

0 .

0.66 .

VA = 3,000 .

PLT = 3,273.33 .0.12

0.28 .

12.33 .

0.78 .

0.12 .

0 .

0.28 .

0 .

12.33 .

0 .

0.78 .

3,000 . ,

รปท 4-11 ผงสายธารคณคาสถานะปจจบน ณ โรงเรอนไฮโดรโปรนคสของหวงโซอปทานกรณศกษา (As-Is) หมายเหต: เวลาทใชเปนเวลาประมาณการของกจกรรมของพรกหวาน 1 รอบการขนสงไปยงลกคาปลายทาง

72

42 . ,

6.17 .

52.00 .

6.17 .6.17 .

3.00 .

0.51 .

0.35 .

0.25 .

0.18 .

3.00 .3.00 .

0.51 .0.51 .

0 .0.35 .

0 .0.25 .

0 .

0.18 .

VA = 3.51 .

PLT = 15.31 .10.67 .

0.35 . 10.67 .

0 .

0.35

0 .52 .

รปท 4-12 ผงสายธารคณคาสถานะปจจบน ณ สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคาของหวงโซอปทานกรณศกษา (As-Is) หมายเหต: เวลาทใชเปนเวลาประมาณการของกจกรรมของพรกหวาน 1 รอบการขนสงไปยงลกคาปลายทาง

73

/

10.50 . 248 .

3000 . 0.66 .

12.33 .

0.42 . 6.17 .

3 . 0.51 .

0.35 . 0.25 .

0.18 . 0.35 .

0 .

258.50 .

3000 .

3000.66 .

0 .

0.28 .

0 .

12.33 .

0 .

0.78 .

0 .

0.42 .0.19 .

6.17 .

6.17 .

3.51 .

3.51 .52 .

0.70 .

0.70 .

0 .

0.53 .

10.67 .

0.19 .

VA = 3010.38 .

PLT = 3346.57 .

10.67 .

2 .

( )

0.28 .

0.78 .

รปท 4-12 ผงสายธารคณคาสถานะปจจบนของหวงโซอปทานพรกหวานไฮโรโปนคสกรณศกษา (As-Is)

หมายเหต: เวลาทใชเปนเวลาประมาณการของกจกรรมของพรกหวาน 1 รอบการขนสงไปยงลกคาปลายทาง

74

4.3.3 การวเคราะหแผนผงสายธารคณคาของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวาน จากขอมลเวลาประมาณของแตละกจกรรมในตารางท 4-8 ผวจยไดท าการจ าแนกกจกรรม

ตามแนวทางของการวเคราะหสายธารคณคา ซงสามารถจ าแนกตามลกษณะของกจกรรมออกเปน 3 กจกรรม แสดงดงตารางท 4-9 ตารางท 4-9 แสดงเวลาทใชในหวงโซอปทานจ าแนกตามลกษณะของกจกรรม

กจกรรม เวลา (ชวโมง) รอยละ (%) VA 10.28 10.43

NNVA 87.63 88.90 NVA 0.66 0.67 รวม 98.57 100.00

โดยพบวามกจกรรมทไมมคณคาเพม (Non Value Added; NVA) จ านวน 1 กจกรรม ใช

เวลา 0.67 ชวโมง กจกรรมทจ าเปนแตไมมคณคาเพม (Necessary but Non Value Added; NNVA) จ านวน 10 กจกรรม ใชเวลา 88.90 ชวโมง และกจกรรมทมคณคาเพม (Value Added; VA) จ านวน 5 กจกรรม ใชเวลา 10.43 ชวโมง

จากการวเคราะหจะเหนไดวากจกรรมทเปนกจกรรมทไมเกดคณคาเพม (NVA) และกจกรรมทจ าเปนแตไมกอใหเกดคณคาเพม (NNVA) ใชเวลารวมเปน 88.29 ชวโมง คดเปน 89.57% ถาหากสามารถทจะท าการก าจดกจกรรมทไมเกดคณคาเพม (NVA) และลดเวลาของกจกรรมทจ าเปนแตไมกอใหเกดคณคา (NNVA) ลงได ท าใหสามารถเพมประสทธภาพของหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคสได โดยจะท าการวเคราะหและปรบปรงตอไปในบทท 5

4.4 การวเคราะหตนทนโลจสตกส (Logistics Cost Analysis)

ในสวนนเปนการวเคราะหตนทนโลจสตกส โดยผวจยไดท าการวเคราะหตนทนของการด าเนนงานในหวงโซอปทานกรณศกษา โดยขอมลทน ามาท าการวเคราะหนนไดมาจากการเกบขอมล สมภาษณผ ประกอบการ และเอกสารทเกยวของและบญชรายรบ-รายจายของบรษทกรณศกษา โดยสามารถสรปไดวาในกรณศกษานนมลกษณะของตนทนแบงออกเปน 3 สวน ไดแก

1. ตนทนทเกดขนทโรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรโปนคส เปนตนทนทเกดจากการเพาะปลกแบบไฮโดรโปนคส เชน วสดอปกรณในการเพาะปลก

แบบไฮโดรโปนคส คาสารเคมก าจดศตรพช คาปย คาแรงงาน คาน า และคาไฟฟา เปนตน

75

2. ตนทนทเกดขนทสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา เปนตนทนทเกยวของกบการเตรยมสนคากอนสงสนคาสลกคาปลายทาง เชน คาไฟ บรรจ

ภณฑ วสดสนเปลอง คาแรงงาน คาน า และคาไฟฟา เปนตน 3. ตนทนการขนสง เปนตนทนทเกดจากการขนสงสนคาในหวงโซอปทานกรณศกษา เชน การขนสงพรก

หวานสดไปยงสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนสงสนคา การขนสงผลตภณฑพรกหวานพรอมบรรจไปถงลกคาปลายทาง เปนตน

โดยไดท าการวเคราะหจากขอมลการด าเนนงานในหวงโซอปทานกรณศกษา และแสดงคาใชจายทเกดขนในแตละสวนของหวงโซอปทาน แสดงดงตารางท 4-10

ตารางท 4-10 แสดงตนทนของการด าเนนงานในหวงโซอปทานกรณศกษา

สวนท สถานท

ด าเนนงาน รายละเอยด

คาใชจายตอป (บาท)

หมายเหต

1 โรงเรอน

ไฮโดรโปนคส

การเตรยมอปกรณในการเพาะปลก

3,630,686.00 รายละเอยดแสดงดงตารางท ค-1 ภาคผนวก ค

การเตรยมโรงเรอน กระบวนการปลกพรกหวาน การตรวจสอบความสมบรณของผล การเตรยมเกบเกยว เกบเกยวพรกหวาน ขนพรกหวานขนรถบรรทก

2

สถานปฏบตงาน จดเตรยมสนคา (บานพรกหวาน)

ขนพรกหวานลงไว ณ จดพก

1,722,929.72 รายละเอยดแสดงดงตารางท ค-2 ภาคผนวก ค

คดเกรดพรกหวาน การจดเกบเพอรอการบรรจ บรรจพรกหวาน ชงน าหนก ปดผนกบรรจภณฑ ระบผลตภณฑ ตรวจสอบ-ตรวจนบสนคา จดเรยงผลตภณฑบนรถบรรทก

3 การขนสง ขนสงไปยงบานพรกหวาน

384,000.00 คาเสอมรถกระบะ และคาน ามน ขนสงไปยงตลาดไท

รวม 5,737,615.72

76

จากตารางท 4-10 แสดงใหเหนวามกจกรรมการปฏบตงานในหวงโซอปทานทงหมด 18 กจกรรม และพบวามกจกรรมทปฏบตทสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (บานพรกหวาน) มากทสด จ านวน 9 กจกรรม คดเปน 50.00% ของกจกรรมการด าเนนงานในหวงโซอปทานทงหมด รองลงมาไดแก กจกรรมในสวนของการเพาะปลกทโรงเรอนไฮโดรโปนคสและกจกรรมการขนสง ตามล าดบ และเมอพจารณาในดานของตนทนจากสดสวนของตนทนการด าเนนงานของหวงโซอปทาน ดงรปท 4-14 พบวามตนทนในสวนของสถานปฏบตงานจดเตรยมสนคา (บานพรกหวาน) คดเปน 30.03% ของตนทนทเกดขนในกระบวนการของหวงโซอปทานทงหมด ซงเปนตนทนในสวนทจะท าการวเคราะหตนทนโลจสตกสโดยระบบตนทนฐานกจกรรม (Activity Based Costing) ณ สถานปฏบตงานจดเตรยมสนคากอนกระจายใหลกคา (บานพรกหวาน) เพอใหทราบถงตนทน โลจสตกสในสวนน

รปท 4-14 แผนภมวงกลมแสดงสดสวนตนทนการด าเนนงานของหวงโซอปทาน

ในขนตอนการด าเนนการวเคราะหตนทนโลจสตกสนนระบบตนทนแบบตนทนกจกรรม

(Activity-based costing) จะถกน ามาประยกตใชในการน ามาหาแนวทางการวเคราะหตนทนกจกรรมของกรณศกษา โดยท าการวเคราะหตนทนของแตละกจกรรมโลจสตกส ตงแตกจกรรมการสงซอวสดเรอยมาจนถงการจดสงสนคา เพอจะท าการหาแนวทางส าหรบการลดตนทนในกจกรรมทกอใหเกดตนทนกจกรรมสงตอไปใน โดยผวจยไดท าการวเคราะห ณ สถานปฏบตงานเตรยมสนคากอนสงสนคา (บานพรกหวาน) และไดท าการออกแบบแบบฟอรมส าหรบใชในการเกบขอมลทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกส แสดงในภาคผนวก ก โดยจะมขนตอนการวเคราะหดงน

77

4.4.1 การระบกจกรรม การใชระบบตนทนกจกรรมเพอค านวณตนทนกจกรรมทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกส

จากนนจงไดก าหนดกจกรรมทจะน าไปวเคราะหตนทนกจกรรมจากการขอมลและท าการจดหมวดหมของกจกรรมทเกยวของกบโลจสตกสไดทงหมด 7 หมวดหลก ไดแก การรบสนคาเขามาในหนวยงาน การจดเกบสนคา การจายสนคาออก การบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) การสงสนคาคน การบรหารจดการขอมล และงานธรการจดการ และอนๆ โดยแตละหมวดประกอบดวยกจกรรมยอยตางๆ ดงแสดงในตาราง 4-11 ตาราง 4-11 แสดงการก าหนดกจกรรมและจ าแนกกจกรรมโลจสตกสทง 7 หมวดหม หมวดท 1 การรบสนคาเขามาในหนวยงาน หมวดท 4 การบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) การรบ-ตรวจสนคาเปนกลอง การเตรยมการบรรจ การรบ-ตรวจสนคาเปนชน การใสกระดาษกนกระแทก หมวดท 2 การจดเกบสนคา การบรรจกลองกระดาษลกฟก การจดเกบสนคา ณ จดพก การบรรจกวย การจดเกบสนคาในหองเยน การบรรจตะกรา การจดเกบบรรจภณฑในคลง การปดผนกบรรจภณฑ หมวดท 3 การจายสนคาออก การระบผลตภณฑ การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา หมวดท 5 การสงสนคาคน การคดแยกผรบปลายทาง การรบ/ตรวจสอบตะกราสงคน การจดเตรยมสนคาออก หมวดท 6 การบรหารจดการขอมล การบรรจสนคาบน แทนวางสนคา การสงซอวสด การตรวจนบสนคา การตรวจสอบสนคาคงคลง การขนสนคาขนรถบรรทก การรบค าสงซอ การสงบรรจ การจดท าเอกสาร รายการรบ-จายสนคา หมวดท 7 งานธรการจดการ และอนๆ การจดเกบ ท าความสะอาด การจดระเบยบของทตองเกบรกษา

หลงจากการก าหนดและจ าแนกกจกรรมแลว พบวาสามารถก าหนดกจกรรมยอยไดทงหมด

27 กจกรรมยอย โดยจ าแนกตามกจกรรมโลจสตกสทง 7 หมวดหม จากนนผวจยไดท าการก าหนดรหสกจกรรมทางโลจสตกสทง 7 หมวดหม ซงแบงเปนกจกรรมยอยทงหมด 27 กจกรรมยอย แสดง

78

ในตารางท 4-12 เพอจะท าการประยกตการเขยนผงกระบวนการทางธรกจ IDEF0 ส าหรบชวยในขนตอนการระบทรพยากรตอไป ตาราง 4-12 แสดงการก าหนดกจกรรมและรหสของกจกรรมโลจสตกส

รหสหมวด กจกรรม

หมวดของกจกรรมโลจสตกส

รหสกจกรรมยอย

กจกรรมโลจสตกส

L1 การรบสนคาเขามาใน

หนวยงาน

L11 การรบ-ตรวจสนคาเปนแพค L12 การรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรา L13 การคดเกรดพรกหวาน

L2 การจดเกบสนคา L21 การจดเกบสนคาและวสด ณ จดพก L22 การจดเกบสนคาในหองเยน L23 การจดเกบวสดในคลง

L3 การจายสนคาออก

L31 การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา L32 การคดแยกผรบปลายทาง L33 การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา L34 การจดเตรยมสนคาออก L35 การตรวจนบสนคา L36 การขนสนคาขนรถบรรทก

L4 การบรรจหบหอ (บรรจภณฑ)

L41 การเตรยมการบรรจสนคา L42 การใสกระดาษกนกระแทก L43 การบรรจกลองกระดาษลกฟก L44 การบรรจกวย L45 การบรรจตะกรา L46 การปดผนกบรรจภณฑ L47 การระบผลตภณฑ

L5 การสงคนสนคา L51 การรบ/ตรวจตะกราสงคน

L6 การบรหารจดการขอมล

L61 การสงซอวสด L62 การตรวจสอบสนคาคงคลง L63 การรบค าสงซอ L64 การสงบรรจ L65 การจดท าเอกสาร และรายการรบ-จายสนคา

L7 งานธรการ และอนๆ L71 การจดเกบ ท าความสะอาด L72 การจดระเบยบสงของทตองเกบรกษา

79

หลงจากก าหนดกจกรรมและก าหนดรหสกจกรรมทจะท าการศกษาแลว เพอใหเกดความเขาใจในขนตอนการปฏบตงาน ผวจยจงไดจดท าแผนภมกจกรรม (Activity Flow) แสดงล าดบการท างานใหเหนภาพการไหลอยางชดเจน แสดงดงรป 4-15 และใหนยามกจกรรม การปฏบตงานทเกยวของทงหมด 27 กจกรรม เพออธบายถงลกษณะของกจกรรมใหเกดความเขาใจไปในทศทางเดยวกน และแสดงการใหนยามของกจกรรมในฝายตางๆ ทเปนกจกรรมโลจสตกส ซงแสดงดงตารางท ค-3 ของภาคผนวก ค

L11 / L12 /

L23

L21

L13

L51 /

L43 L45

L61

L42

L46

L47

L44

L22

L31 / /

L32

L34

L33 Pallet

L33 Pallet

L35

L36

L62

L63

L64

L65 -

L71

L72

L41

รป 4-15 แสดงแผนภมล าดบกจกรรม (Activity Flow)

80

กจกรรมทเกดขนในสถานปฏบตงานส าหรบเตรยมสงสนคา (บานพรกหวาน) ของบรษทกรณศกษาตงแตขนตอนแรก คอการรบค าสงซอไปจนถงขนตอนสดทายในการขนสนคาขนรถบรรทกนนสามารถจ าแนกกจกรรมโลจสตกสออกเปน 7 กจกรรมหลกตามหมวดหมซงจะประกอบไปดวย 27 กจกรรมยอย โดยจะเหนไดวามกจกรรมยอยตางๆทเกดขนและรวมเปนกจกรรมโลจสตกสแตละหมวดหม ผวจยไดท าการบงชการด าเนนการในแตละกจกรรม ทรพยากรทใชและปจจยทเกยวของดวยการประยกตการเขยนแผนภาพ IDEF0 เพอแสดงใหเหนถงความสมพนธของการด าเนนงานซงสวนประกอบของ IDEF0 ซงจะท าการแสดงสมพนธกจกรรมดงกลาว โดยจะแสดงความสมพนธระหวางหมวดหมของกจกรรมโลจสตกสทง 7 หมวดหม ดงรปท 4-16 และความสมพนธระหวางกจกรรมยอยแสดงกจกรรมยอยแยกตามหมวดหม เพองายส าหรบขนตอนการระบทรพยากรทเกยวของ ดงน 1. กจกรรมการรบสนคาเขามาในหนวยงาน (L1)

กจกรรมการรบสนคาเขามาในหนวยงานนนเปนกจกรรมทเกยวของการการรบสนคาเขามาในหนวยงานอนไดแก

- สนคาพรกหวานสดจากโรงเรอนปลกพรกหวานไฮโดรโปนคสของบรษทฯเอง คอจากโรงเรอนแมทาเบลและโรงเรอนชางนอย

- พรกหวานทบรษทฯ ไดท าการรบซอจากเกษตรกรในเครอขาย - สนคาจ าพวกบรรจภณฑตางๆ และอปกรณทไดท าการสงซอไปในกจกรรม

การสงซอวสด (L61) ประกอบไปดวย 3 กจกรรมยอย ไดแก การรบ-ตรวจสนคาเปนแพค (L11) การรบ

ตรวจสนคาเปนตะกรา (L12) และการคดเกรดพรกหวาน (L13) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-17

2. กจกรรมการจดเกบสนคา (L2) กจกรรมการจดเกบเปนกจกรรมทเกยวของกบการจดเกบสนคาโดยสถานทจดเปน

นนจะม 3 จดดวยกนไดแก จดพกสนคา คลงเกบวสดและหองเยนส าหรบเกบรกษาพรกหวานสด ประกอบไปดวย 3 กจกรรมยอย ไดแก การจดเกบสนคาและวสด ณ จดพก (L21) การจดเกบสนคาในหองเยน (L22) และการจดเปนวสดในคลง (L23) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-18

3. กจกรรมการจายสนคาออก (L3) กจกรรมการจายสนคาออกเปนกจกรรมทเกยวของกบการจายสนคาพรกหวานท

ไดท าการบรรจตามค าสงซอของลกคาออกจากสถานปฏบตงานการเตรยมสนคากอนกระจายให

81

ลกคาซงจะประกอบไปดวย 6 กจกรรมยอย ไดแก การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา (L31) การคดแยกผรบปลายทาง (L32) การจดเตรยมสนคาออก (L33) การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา (L34) การตรวจสอบสนคา (L35) และการขนสนคาขนรถบรรทก (L36) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-19

4. กจกรรมการบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) (L4) กจกรรมบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) เปนกจกรรมทเกยวของกบการบรรจพรก

หวานตามค าสงซอของลกคาตามปรมาณและความตองการของลกคาซงจะประกอบไปดวย 7 กจกรรมยอย ไดแก การเตรยมการบรรจสนคา (L41) การใสกระดาษกนกระแทก (L42) การบรรจกลองกระดาษลกฟก (L43) การบรรจกวย (L44) การบรรจตะกรา (L45) การปดผนกบรรจภณฑ (L46) และการระบผลตภณฑ (L47) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-20

5. กจกรรมการสงคนสนคา (L5) กจกรรมการสงคนสนคาเปนกจกรรมทเกยวของกบการสงคอคอ การรบ-ตรวจ

ตะกราสงคน โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-21 6. กจกรรมการบรหารจดการขอมล (L6)

กจกรรมการบรหารจดการขอมลเปนกจกรรมทจะท าหนาทในการบรหารจดการขอมลซงจะประกอบไปดวย 5 กจกรรมยอย ไดแก การสงซอวสด (L61) การตรวจสอบสนคาในคลง/หองเยน (L62) การรบค าสงซอ (L63) การสงบรรจ (L64) การจดท าเอกสาร และรายการรบ-จายสนคา (L65) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-22

7. งานธรการ และอนๆ (L7) เปนกจกรรมทเกยวของกบประกอบไปดวย 2 กจกรรมยอย ไดแก การจดเกบท า

ความสะอาด (L71) และการจดระเบยบสงของทตองเกบรกษา (L72) โดยแสดงความสมพนธกนเปน IDEF0 แสดงดงรปท 4-23

82

L1

L2

L3

L4

L5

L6

L7

Invoice

Pallet

PO

Invoice Pallet

Hand lift

Invoice

PO

/ / /

PalletHand lift

Pallet Hand lift

PalletHand lift

Hand lift

InvoicePO

Order

PalletHand lift

ComputerPrinter

Internet

Pallet

POInvoice

รปท 4-16 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมโลจสตกสทง 7 หมวดหม

83

L11

-

L12

-

Invoice

Invoice

PalletHand lift

Pallet Hand lift

Pallet

PO

L13

Pallet

Pallet

PO

Pallet

Invoice

รปท 4-17 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการรบสนคาเขามาในหนวยงาน (L1)

84

L21

L22

L23

Pallet

Pallet

Pallet

PalletHand lift

Hand lift

Hand lift

รปท 4-18 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการจดเกบสนคา (L2)

85

L32

L31

/ /

L33

Pallet

L34

L35

L36

PalletHand lift

PalletHand lift

InvoiceInvoice

Invoice

PO

Invoice

Invoice

Order

/ /

Pallet

Pallet

Pallet

รปท 4-19 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการจายสนคาออก (L3)

86

L43

PalletHand lift

L45

Pallet

Hand lift

L44

Pallet

Hand lift

L42

Pallet

Hand lift

L46

L47

/ /

L41

Pallet

Hand lift

/

รปท 4-20 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการบรรจหบหอ (L4)

87

L51

-

Pallet

Hand lift

Reused

รปท 4-21 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการสงสนคาคน (L5)

88

L63

L61

L64

L62

L65

-

Internet

Internet

PrinterComputer

ComputerPrinter

POInvoice

Hand lift

ComputerPrinter

Pallet

InvoicePO

Invoice

Invoice

Computer

Printer

Pallet

Invoice

รปท 4-22 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมการบรหารจดการขอมล (L6)

89

L71

L72

Pallet

Hand lift

/

รปท 4-23 แสดงการไหลของสารสนเทศกจกรรมงานธรการและอนๆ (L7)

90

จากภาพท 4-17 ถง 4-23 ไดแสดงภาพการไหลของสารสนเทศของกจกรรมโลจสตกสท าใหสามารถแสดงใหเหนถงปจจยทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกสทไดท าการก าหนดไวโดยจะมงเนนการแสดงการไหลของสารสนเทศของกจกรรมโลจสตกสหลงจากนนผวจยไดท าการระบทรพยากรทเกยวของโดยประยกตแผนผงกระบวนการธรกจ IDEF0 มาชวยในขนตอนดงกลาว

4.4.2 การระบทรพยากรทเกยวของ การระบทรพยากรทเกยวของแบงออกเปน 4 หมวดหม ไดแก ทรพยากรเครองจกรและ

อปกรณ ทรพยากรวสดสนเปลองและวสดใชงาน ทรพยากรบคคล และทรพยากรพนทใชสอย โดยมรายละเอยดดงน

1. ทรพยากรเครองจกรและอปกรณ หลงจากสอบถามและสงเกตการณ ณ จดปฏบตงานสามารถระบทรพยากรเครองจกรหรออปกรณตามกจกรรมทปฏบตงาน แสดงรายการของกจกรรมโลจสตกสทใชทรพยากรเครองจกรและอปกรณ แสดงดงตารางท ค-4 ภาคผนวก ค และท าการแสดง

2. ทรพยากรวสดสนเปลองและวสดใชงาน ผลการเกบขอมลท าใหทราบวามการใชงานทรพยากรไปในกจกรรมใดบาง ทรพยากรทใชจดทรพยากรประเภทวสดใชงานหรอวสดสนเปลอง โดยการศกษาจะท าการเกบขอมล ณ จดปฏบตงาน รายละเอยดวสดใชงานและวสดสนเปลองทใชในแตละกจกรรม แสดงดงตารางท ค-5 ภาคผนวก ค

3. ทรพยากรบคคล โดยบคลากรทท างานเกยวของกบกจกรรมโลจสตกสนนจะถกน ามาพจารณาทงหมด จาก 7 ฝาย ไดแก ฝายคดเกรด ฝายบรรจ ฝายจดซอ ฝายคลงสนคา ฝายจดสง ฝายท าความสะอาด และฝายธรการ

4. ทรพยากรพนทใชสอย ผลการศกษาพบวาพนททใชปฏบตงานแบงออกเปน 8พนทปฏบตงาน ไดแก พนทจดรบสนคา พนทจดพกสนคา พนทหองเยน พนทคลงวสด พนทจายสนคาออก พนทบรรจสนคา พนททางเดน และพนทหองธรการ โดยแสดงพนททใชปฏบตงานของกจกรรมโลจสตกสดงรปท 4-24 สวนรายละเอยดดานขนาดพนทใชงาน และกจกรรมทใชทรพยากรพนท แสดงดงตารางท ค-6 ภาคผนวก ค

91

รปท 4-24 แสดงพนทส าหรบปฏบตการกจกรรมโลจสตกส

4.4.3 การระบตนทนทรพยากร ตนทนทรพยากรของบรษท จะท าการค านวณตามหมวดหมทรพยากร คอ ตนทน

บคลากร ตนทนพนทใชสอย ตนทนเครองจกรและอปกรณ ตนทนวสดใชงานและวสดสนเปลอง ทงนตนทนทท าการเกบรวบรวมและน ามาคดตนทนกจกรรมนน เปนตนทนทเกดขนในเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 การรวบรวมขอมลดานตนทนมาจาก การบนทกคาใชจายของบรษท และการประมาณคาใชจายบางรายการตามความเหมาะสม ตนทนรวมของทรพยากรแตละประเภททเกยวของกบโลจกตกสมมลคาแสดงดงตารางท 4-13

ตาราง 4-13 แสดงตนทนทรพยากรแตละดาน ประเภทของตนทน จ านวนเงน (บาท)

1) ตนทนพนทใชสอย 112,173.34 2) ตนทนบคลากร 87,055.04 3) ตนทนวสดใชงานและวสดสนเปลอง 84,263.42 4) ตนทนเครองจกรและอปกรณ 1,393.24

รวม 284,885.04 จากตารางท 4-13 สามารถแสดงขอมลเปนแผนภมวงกลมแสดงสดสวนของตนทน

ทรพยากรในแตละหมวดหมไดดงรปท 4-25

92

รป 4-25 แผนภมวงกลมแสดงสดสวนตนทนทรพยากรแตละหมวดหม

จากแผนภมแสดงตนทนทรพยากรแบบด งเดมนนแสดงใหเหนวาตนทนพนทใชสอยมมลคาตนทนสงสด คอเทากบ 39.37% สวนตนทนดานบคลากร ตนทนวสดใชงานและวสดสนเปลอง และตนทนเครองจกรและอปกรณมมลคารองลงมาตามล าดบ โดยผวจยไดท าการแสดงรายการตนทนของตนทนทรพยากรทง 4 ประเภท ซงไดแก ตนทนเครองจกรและอปกรณ ตนทนวสดสนเปลองและใชงาน ตนทนบคลากร และตนทนพนทใชสอย ไวในตารางท ค-7 – ค-12 ภาคผนวก ค

4.4.4 การกระจายตนทนไปยงกจกรรมตางๆ โดยกอนทจะท าการค านวณตนทนกจกกรมโลจสตกสของกรณศกษานนตองท า

การก าหนดเกณฑการกระจายตนทนแตละประเภทตามทรพยากรทไดท าการระบไวในขนตอนทผานมา โดยในแตละทรพยากรนนจะมหลกเกณฑในการกระจายทแตกตางกนออกไปโดยมรายละเอยด ดงน เกณฑกระจายตนทนคาใชจายดานเครองจกรและอปกรณ

จากการส ารวจและเกบขอมลพบวาเครองจกรและอปกรณสวนใหญมกถกใชงานเพอกจกรรมใดกจกรรมหนง ท าใหสดสวนการกระจายตนทนสวนใหญเปน 100% แตในบางกรณททรพยากรเครองจกรและอปกรณถกน ามาใชในกจกรรมโลจสตกสตงแตสองกจกรรมขนไปผวจยไดท าการเฉลยในสดสวนทเทากนทก ๆ กจกรรม แสดงรายละเอยดสดสวนการใชงาน ดงตาราง ตาราง ค-13 ภาคผนวก ค

93

เกณฑกระจายตนทนคาใชจายดานวสดใชงานและวสดสนเปลอง การกระจายคาใชจายดานวสดใชงานหรอวสดสนเปลองนนจะใชปรมาณการใชตอ

เดอนเปนเกณฑในการกระจายคาใชจาย ซงวสดใชงานและวสดสนเปลองสวนใหญมกถกใชงานเพอกจกรรมใดกจกรรมหนงโดยเฉพาะท าใหสดสวนการกระจายตนทนสวนใหญเทากบ 100% แตในกรณทน ามาใชในกจกรรมตงแตสองกจกรรมขนไปจะคดสดสวนการใชงานไดท าการเฉลยในสดสวนทเทากนทก ๆ กจกรรม แสดงรายละเอยดแสดงดงตาราง ค-14 ภาคผนวก ค

เกณฑกระจายตนทนคาใชจายดานบคลากร สดสวนการกระจายตนทนดานบคลากรนน ใชเวลาปฏบตงานเปนเกณฑในการ

กระจายตนทน โดยพจารณาวาระยะ เวลา ทพนกงานท งหมดทปฏบตงานในกจกรรม โลจสตกสนนใชไปหารดวยระยะเวลาท างานทงหมดของพนกงานทกคนทท างานรวมกน จากกรณศกษานนในเวลา 1 เดอน จะมวนท างาน 24 วน ท างานวนละ 8 ชวโมง ดงนนจะท างานทงสน 192 ชวโมง/คน/เดอนและน าเวลาในการท างานในแตละกจกรรมโลจสตกสมาเปนเกณฑเพอหาสดสวนการท างานทถกใชไปในแตละกจกรรมทางโลจสตกส โดยไดแสดงกจกรรมโลจสตกสทเกยวของกบฝายตาง ๆ ไวดงตาราง 4-15 แสดงการสรปสดสวนการกระจายตนทนของทรพยากรบคคล และแสดงรายละเอยดการกระจายสดสวนตนทนดานบคลากรตารางท ค-15 – ค-23 ภาคผนวก ค

เกณฑกระจายตนทนคาใชจายดานพนทใชสอย การกระจายตนทนดานพนท จะท าการค านวณพนททวดไดจรงและค านวณพนท

ตามขอมลในตาราง ค-18 ในภาคผนวก ค แตในบางพนทใชงานนนมการปฏบตกจกรรมตงแต 2 กจกรรมขนไป จงตองแบงไปตามสดสวนพนทของกรณศกษา โดยการพจารณาแบงพนทตามกจกรรมสามารถท าได 2 ลกษณะ คอ ลกษณะแรกจะใชการแบงเฉลยพนทแตละกจกรรมในสดสวนทเทากน สวนลกษณะทสองนนจะเปนการแบงสดสวนไปตามสดสวนของเวลาในการปฏบตแลวจงกระจายคาใชจายไปตามสดสวนของพนททใช แสดงรายละเอยดดงตารางท 4-14

94

ตาราง 4-14 แสดงการคดสดสวนการใชพนทใชสอยของแตละกจกรรม

รหส กจกรรมโลจสตกส ชอพนทปฏบตงาน พนท

(ตารางเมตร) สดสวนพนทปฏบตงาน

พนทใชจรง (ตารางเมตร)

สดสวนพนทปฏบตงาน (%)

L11 การรบ-ตรวจสนคาเปนแพค พนทจดรบสนคา 167.13 3.1 5.18

0.80 พนททางเดน 245.85 3.28 10.57

L12 การรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรา พนทจดรบสนคา 167.13 46.48 77.68

11.94 พนททางเดน 322.15 49.24 158.63

L13 การคดเกรดพรกหวาน พนทจดรบสนคา 167.13 46.48 77.68 4.67

L21 การจดเกบสนคาและวสด ณ จดพก พนทจดพกสนคา 172.8 45.45 78.54

5.21 พนททางเดน 245.85 3.28 10.57

L22 การจดเกบสนคาในหองเยน พนทหองเยน 340.74 95.8 326.43

20.27 พนททางเดน 322.15 4.38 14.11

L23 การจดเกบวสดในคลง พนทคลงวสด 148.8 92.33 137.39

8.31 พนททางเดน 245.85 0.36 1.16

L31 การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา พนทจายสนคาออก 220.94 3.07 6.78

0.77 พนททางเดน 245.85 2.46 7.92

L32 การคดแยกผรบปลายทาง พนทจายสนคาออก 220.94 6.82 15.07 0.91

L33 การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา พนทจายสนคาออก 220.94 8.52 18.82 1.13

L34 การจดเตรยมสนคาออก พนทจายสนคาออก 220.94 15.34 33.89 2.04

L35 การตรวจนบสนคา พนทจายสนคาออก 220.94 20.46 45.20 2.72

95

ตาราง 4-14 (ตอ) แสดงการคดสดสวนการใชพนทใชสอยของแตละกจกรรม

รหส กจกรรมโลจสตกส ชอพนทปฏบตงาน พนท

(ตารางเมตร) สดสวนพนทปฏบตงาน

พนทใชจรง (ตารางเมตร)

สดสวนพนทปฏบตงาน (%)

L36 การขนสนคาขนรถบรรทก พนทจายสนคาออก 220.94 40.91 90.39

10.28 พนททางเดน 245.85 32.83 105.76

L41 การเตรยมการบรรจสนคา พนทบรรจสนคา 226.8 7.52 17.06 1.03

L42 การใสกระดาษกนกระแทก พนทบรรจสนคา 226.8 7.52 17.06 1.03

L43 การบรรจกลองกระดาษลกฟก พนทบรรจสนคา 226.8 37.83 85.80 5.16

L44 การบรรจกวย พนทบรรจสนคา 226.8 12.61 28.60 1.72

L45 การบรรจตะกรา พนทบรรจสนคา 226.8 25.22 57.20 3.44

L46 การปดผนกบรรจภณฑ พนทบรรจสนคา 226.8 5.64 12.79 0.77

L47 การระบผลตภณฑ พนทบรรจสนคา 226.8 1.41 3.20 0.19

L51 การรบ/ตรวจตะกราสงคน พนทจดรบสนคา 167.13 0.22 0.37

0.06 พนททางเดน 245.85 0.23 0.74

L61 การสงซอวสด พนทหองธรการ 140.71 0.55 0.77 0.05

L62 การตรวจสอบสนคาคงคลง พนทหองเยน 340.74 4.2 14.31

1.22 พนทคลงวสด 148.8 4.05 6.03

96

ตาราง 4-14 (ตอ) แสดงการคดสดสวนการใชพนทใชสอยของแตละกจกรรม

รหส กจกรรมโลจสตกส ชอพนทปฏบตงาน พนท สดสวนพนทปฏบตงาน พนทใชจรง สดสวนพนทปฏบตงาน

L63 การรบค าสงซอ พนทหองธรการ 140.71 3.55 5.00 0.30

L64 การสงบรรจ พนทหองธรการ 140.71 1.64 2.31 0.14

L65 การจดท าเอกสาร และรายการรบ-จายสนคา พนทหองธรการ 140.71 78.56 110.54 6.64

L71 การจดเกบ ท าความสะอาด

พนทจดรบสนคา 167.13 2.48 4.14

6.60

พนทจดพกสนคา 172.8 36.36 62.83

พนทคลงวสด 148.8 2.43 3.62

พนทจายสนคาออก 220.94 3.27 7.22

พนทบรรจสนคา 226.8 1.5 3.40

พนททางเดน 245.85 2.63 8.47

พนทหองธรการ 140.71 15.71 22.11

L72 การจดระเบยบสงของทตองเกบรกษา

พนทจดรบสนคา 167.13 1.24 2.07

2.63

พนทจดพกสนคา 172.8 18.18 31.42

พนทคลงวสด 148.8 1.2 1.79

พนทจายสนคาออก 220.94 1.61 3.56

พนทบรรจสนคา 226.8 0.75 1.70

พนททางเดน 322.15 1.31 4.22

97

4.4.5 การค านวณตนทนกจกรรมโลจสตกส หลงจากไดท าการระบตนทนทรพยากรและกระจายตนทนไปยงกจกรรมตางๆ

แลว จงไดท าการค านวณตนทนกจกรรม โดยน าสดสวนการกระจายตนทนคณกบตนทนในหมวดหมนนๆ จากนนน าตนทนทรพยากรจากทง 4 อยาง ทค านวณไดนนมาบวกรวมกนเปนตนทนกจกรรม

การค านวณตนทนกจกรรมดานเครองจกรและอปกรณ ตนทนดานเครองจกรและอปกรณมมลคารวมทงสน 1,393.24 บาท โดยจะ

สามารถแบงออกเปนตนทนของ รถลาก โตะคดเกรด รถเขนขยะ ตาชง เค รองโทรสาร เครองโทรศพท เครองคอมพวเตอร และเครองปรนทเตอร โดยท าการแสดงการค านวณในตารางท ค-24 ภาคผนวก ค

การค านวณตนทนกจกรรมดานวสดสนเปลองและวสดใชงาน ตนทนดานวสดสนเปลองและวสดใชงานมมลคารวมทงสน 84,263.42 บาท โดย

จะสามารถแบงออกเปนตนทนของ ทตดเทปกาวแหละกลอง เทปกาว กระดาษกนกระแทก กลองกระดาษลกฟก เชอกฟาง กวย ปากกาเมจก ฉลากสนคา ตะกรา เครองใชส านกงาน อปกรณท าความสะอาด ถงด า แทนวางสนคา และใบเอกสารประกอบ โดยท าการแสดงการค านวณในตารางท ค-25 ภาคผนวก ค

การค านวณตนทนกจกรรมดานบคลากร ตนทนดานบคลากรมมลคารวมท งสน 87,055.04 บาท โดยจะสามารถแบง

ออกเปนตนทนของพนกงานฝายตางๆ ไดแก พนกงานบรรจ พนกงานธรการ พนกงานคลงสนคา พนกงานจดสง พนกงานคดเกรด และพนกงานธรการ โดยท าการแสดงการค านวณในตารางท ค-26 ภาคผนวก ค

การค านวณตนทนกจกรรมดานพนทใชสอย ตนทนดานพนทใชสอยมมลคารวมทงสน 112,173.34 บาท โดยสามารถแบง

ออกเปนตนทนของ พนทใชสอย คาไฟฟา คาโทรศพท คาโทรสาร และคาอนเตอรเนต โดยไดแสดงตวอยางการค านวณในตารางท 4-15

98

ตารางท 4-15 แสดงการค านวณตนทนกจกรรมดานพนทใชสอย

รหส กจกรรมโลจสตกส

พนท คาไฟหองเยน คาไฟ คาโทรศพท คาโทรสาร คาอนเตอรเนต รวม

84,583.33 14,532.45 9,947.81 1,278.45 1,200.00 631.30 112,173.34

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

บาท

L11 การรบ-ตรวจสนคาเปนแพค 0.80 673.34 1.00 99.59 772.93 L12 การรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรา 11.94 10,103.47 15.02 1,494.29 11,597.76 L13 การคดเกรดพรกหวาน 4.67 3,949.20 5.87 584.08 4,,533.28 L21 การจดเกบสนคาและวสด ณ จดพก 5.21 4,402.65 6.55 651.14 5,053.79 L22 การจดเกบสนคาในหองเยน 20.27 17,142.43 100.00 14,532.45 0.81 80.98 31,755.86 L23 การจดเกบวสดในคลง 8.31 7,029.48 10.45 1,039.65 8,069.13 L31 การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา 0.77 652.29 0.97 96.47 748.76 L32 การคดแยกผรบปลายทาง 0.91 766.03 1.14 113.30 879.33 L33 การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา 1.13 956.98 1.42 141.54 1,098.51 L34 การจดเตรยมสนคาออก 2.04 1,723.01 2.56 254.83 1,977.84 L35 การตรวจนบสนคา 2.72 2,298.10 3.42 339.89 2,637.98 L36 การขนสนคาขนรถบรรทก 10.28 8,698.34 12.93 1,286.47 9,984.81 L41 การเตรยมการบรรจสนคา 1.03 867.06 1.29 128.24 995.30 L42 การใสกระดาษกนกระแทก 1.03 867.06 1.29 128.24 995.30 L43 การบรรจกลองกระดาษลกฟก 5.16 4,361.82 6.48 645.11 5,006.93

99

ตารางท 4-15 (ตอ) แสดงการค านวณตนทนกจกรรมดานพนทใชสอย

รหส กจกรรมโลจสตกส

พนท คาไฟหองเยน คาไฟ คาโทรศพท คาโทรสาร คาอนเตอรเนต รวม

84,583.33 14,532.45 9,947.81 1,278.45 1,200.00 631.30 112,173.34

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

สด สวน

จ านวน เงน

บาท

L44 การบรรจกวย 1.72 1,453.94 2.16 215.04 1,668.98 L45 การบรรจตะกรา 3.44 2,907.88 4.32 430.07 3,337.95 L46 การปดผนกบรรจภณฑ 0.77 650.30 0.97 96.18 746.47 L47 การระบผลตภณฑ 0.19 162.57 0.24 24.04 186.62 L51 การรบ/ตรวจตะกราสงคน 0.06 47.44 0.07 7.02 54.46 L61 การสงซอวสด 0.05 39.34 0.06 5.82 13.33 170.46 100.00 1,200.00 1.26 7.94 1,423.56 L62 การตรวจสอบสนคาคงคลง 1.22 1,033.92 0.46 45.34 1,079.26 L63 การรบค าสงซอ 0.30 253.95 0.38 37.56 86.67 1,107.99 8.18 51.62 1,451.11 L64 การสงบรรจ 0.14 117.32 0.17 17.35 134.67 L65 การจดท าเอกสาร 6.64 5,619.72 8.36 831.15 90.57 571.74 7,022.61 L71 การจดเกบ ท าความสะอาด 6.60 5,581.45 8.30 825.49 6,406.93 L72 การจดระเบยบสงของ 2.63 2,224.26 3.31 328.96 2,553.22 รวม 100.00 84,583.33 100.00 14,532.45 100.00 9,947.81 112,173.34

100

หลงจากท าการค านวณตนทนกจกรรมโลจสตกสตามทรพยากรทง 4 แลว ในขนตอนตอไปจงไดท าผลทไดจากการค านวณท ง 4 อยางมารวมกนแสดงดงตารางท 4-16 ไดผลลพธเปนตนทนกจกรรมโลจสตกส ตารางท 4-16 แสดงตนทนกจกรรมโลจสตกส (หนวย:บาท)

รหส กจกรรมโลจสตกส บคลากร พนท เครองจกร วสด รวม L11 การรบ-ตรวจสนคาเปนแพค 54.51 772.93 17.22 212.04 1,056.71 L12 การรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรา 1,017.01 11,597.76 17.22 179.69 12,811.68 L13 การคดเกรดพรกหวาน 14,437.50 4,533.28 264.55 212.04 19,447.36 L21 การจดเกบสนคาและวสด ณ จดพก 1,062.22 5,053.79 17.22 179.69 6,312.92 L22 การจดเกบสนคาในหองเยน 1,416.57 31,755.86 17.22 179.69 33,369.34 L23 การจดเกบวสดในคลง 119.23 8,069.13 17.22 179.69 8,385.26 L31 การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา 797.91 748.76 - - 1,546.67 L32 การคดแยกผรบปลายทาง 1,768.74 879.33 - 32.35 2,680.42 L33 การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา 2,213.40 1,098.51 17.22 179.69 3,508.82 L34 การจดเตรยมสนคาออก 3,984.61 1,977.84 - 32.35 5,994.81 L35 การตรวจนบสนคา 5,313.64 2,637.98 - 32.35 7,983.98 L36 การขนสนคาขนรถบรรทก 10,624.82 9,984.81 17.22 212.04 20,838.89 L41 การเตรยมการบรรจสนคา 4,249.71 995.30 17.22 212.04 5,474.27 L42 การใสกระดาษกนกระแทก 2,399.04 995.30 17.22 2,780.04 6,191.60 L43 การบรรจกลองกระดาษลกฟก 12,075.84 5,006.93 90.14 61,962.04 79,134.95 L44 การบรรจกวย 4,026.24 1,668.98 90.14 4,832.04 10,617.39 L45 การบรรจตะกรา 8,049.60 3,337.95 90.14 1,420.38 12,898.06 L46 การปดผนกบรรจภณฑ 1,800.00 746.47 - 6,483.75 9,030.22 L47 การระบผลตภณฑ 449.28 186.62 - 32.35 668.25 L51 การรบ/ตรวจตะกราสงคน 73.37 54.46 17.22 212.04 357.09 L61 การสงซอวสด 43.61 1,423.56 184.79 282.35 1,934.32 L62 การตรวจสอบสนคาคงคลง 1,416.57 1,079.26 17.22 462.04 2,975.09 L63 การรบค าสงซอ 282.11 1,451.11 184.79 250.00 2,168.01 L64 การสงบรรจ 130.15 134.67 101.46 250.00 616.28 L65 การจดท าเอกสาร และรายการรบ-จายสนคา 6,249.34 7,022.61 101.46 282.35 13,655.76 L71 การจดเกบ ท าความสะอาด 2,100.00 6,406.93 79.13 2,958.34 11,544.40 L72 การจดระเบยบสงของทตองเกบรกษา 900.00 2,553.22 17.22 212.04 3,682.48

รวม 87,055.4 112,173.34 1,393.24 84,263.42 284,885.04

101

4.4.6 การวเคราะหผลจากตนทนกจกรรมโลจสตกส เมอค านวณตนทนกจกรรมโลจสตกสแลว ผวจยไดท าการจดอนดบตนทนของกจกรรมทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกส โดยการจดอนดบตนทนตามหมวดหมสามารถสรปไดดงตาราง 4-17

ตาราง 4-17 แสดงการจดล าดบคาใชจายตามหมวดหม อนดบ หมวด คาใชจาย %

1 หมวดท 4 การบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) 123,346.50 43.40 2 หมวดท 2 การจดเกบสนคา 48,067.52 16.91 3 หมวดท 3 การจายสนคาออก 42,553.60 14.97 4 หมวดท 1 การรบสนคาเขามาในหนวยงาน 33,315.75 11.72 5 หมวดท 6 การบรหารจดการขอมล 21,349.45 7.51 6 หมวดท 7 งานธรการจดการ 15,226.88 5.36 7 หมวดท 5 การสงสนคาคน 357.09 0.13

รวม 284,216.79 100.00

จากรปท 4-26 พบวาตนทนกจกรรมในหมวดหม การการบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) มตนทนสงสด คดเปน 43.40% ของตนทนกจกรรมรวมรองลงมาไดแกการจดเกบสนคา การจายสนคาออก การรบสนคาเขามาในหนวยงาน การบรหารจดการขอมล งานธรการจดการ และการสงคนสนคา ตามล าดบ

รป 4-26 แผนภมวงกลมแสดงสดสวนตนทนกจกรรมทเกยวของกบโลจสตกสทง 7 หมวดหม

102

ซงเมอน าตนทนของแตละหมวดหมของกจกรรมโลจสตกสท ง 7 หมวดหม มาสรางแผนภมพาเรโต ดงรปท 4-27 แสดงแผนภมพาเรโตแสดงสดสวนตนทนกจกรรมทเกยวของกบโลจสตกสทง 7 หมวดหม พบวาตนทนสะสมทอยประมาณ 80% เปนตนทนของกจกรรม 3 หมวดหมกจกรรมดวยกน ซงคดเปน 75.28% ของตนทนกจกรรมทเกยวกบโลจสตกส ไดแก หมวดท 4 การบรรจหบหอ (บรรจภณฑ) (L4) หมวดท 2 การจดเกบสนคา (L2) และหมวดท 3 การจายสนคาออก (L3) ถาหากสามารถปรบลดตนทนในกจกรรมทง 3 หมวดหมนได นไดคาดวาจะสงผลใหตนทนทางดานโลจสตกสขององคกรลดลง

รป 4-27 แผนภมพาเรโตแสดงสดสวนตนทนกจกรรมทเกยวของกบโลจสตกสทง 7 หมวดหม

จากนนผ วจ ยไดท าการค านวณตนทนกจกรรมโลจสตกสยอยท ง 27 กจกรรม จาก 7

หมวดหมของกจกรรมโลจกตกส และไดท าการจดอนดบตนทนของกจกรรมทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกส ดงตาราง 4-20 ซงแสดงการจดล าดบตนทนกจกรรมตามคาใชจายเรยงล าดบจากมากไปหานอย

103

ตาราง 4-18 แสดงการจดล าดบตนทนกจกรรมตามคาใชจายจากมากไปหานอย

ล ำดบ กจกรรมโลจสตกส คำใชจำย

(บำท) สดสวน

(%) รหส รำยชอกจกรรม 1 L43 การบรรจกลองกระดาษลกฟก 79,134.95 27.78 2 L22 การจดเกบสนคาในหองเยน 33,369.34 11.71 3 L36 การขนสนคาขนรถบรรทก 20,838.89 7.31 4 L13 การคดเกรดพรกหวาน 19,447.36 6.83 5 L65 การจดท าเอกสาร และ รายการรบ-จายสนคา 13,655.76 4.79 6 L45 การบรรจตะกรา 12,898.06 4.53 7 L12 การรบ-ตรวจสอบสนคาเปนตะกรา 12,811.68 4.50 8 L71 การจดเกบท าความสะอาด 11,544.40 4.05 9 L44 การบรรจกวย 10,617.39 3.73 10 L46 การปดผนกผลตภณฑ 9,030.22 3.17 11 L23 การจดเกบอปกรณและบรรจภณฑในคลงสนคา 8,385.26 2.94 12 L35 การตรวจนบสนคา 7,983.98 2.80 13 L21 การจดเกบสนคา ณ จดพก 6,312.92 2.22 14 L42 การใสกระดาษกนกระแทก 6,191.60 2.17 15 L34 การจดเตรยมสนคาสงออก 5,994.81 2.10 16 L41 การเตรยมการบรรจสนคา 5,474.27 1.92 17 L72 การจดระเบยบของทตองเกบรกษา 3,682.48 1.29 18 L33 การบรรจสนคาบนแทนวางสนคา (Pallet) 3,508.82 1.23 19 L62 การตรวจสอบสนคาคงคลง 2,975.09 1.04 20 L32 การคดแยกผรบปลายทาง 2,680.42 0.94 21 L63 การรบค าสงซอ 2,168.01 0.76 22 L61 การสงซอวสด 1,934.32 0.68 23 L31 การจายสนคาเปนกลอง/กวย/ตะกรา 1,546.67 0.54 24 L11 การรบ-ตรวจสอบสนคาเปนแพค 1,056.71 0.37 25 L47 การระบผลตภณฑ 668.25 0.23 26 L64 การสงบรรจ 616.28 0.22 27 L51 การรบ-ตรวจตะกราสงคน 357.09 0.13

รวม 284,885.04 100.00

104

จากตาราง 4-20 แสดงการจดล าดบตนทนตามมลคาจากมลคามากไปหานอย ผวจยไดท าการน าตนทนกจกรรมโลจสตกสทค านวณไดดงกลาวมาท าการแสดงโดยประยกตใชแผนภมพาเรโต (Pareto Chart) เพอแสดงใหเหนถงตนทนกจกรรมยอยทท าใหเกดตนทนโลจสตกสของกรณศกษามมลคาสง และเมอพจารณาตนทนของแตละกจกรรมจากแผนภมพาเรโต ดงรปท 4-28 ซงแสดงแผนภมพาเรโตแสดงตนทนกจกรรม 80 % พบวาตนทนสะสมทอยประมาณ 80% เปนตนทนของกจกรรม 11 กจกรรมดวยกน ซงคดเปน 81.34% ของตนทนกจกรรมทเกยวกบโลจสตกส ไดแก การบรรจกลองกระดาษลกฟก (L43) การจดเกบสนคาในหองเยน (L22) การขนสนคาขนรถบรรทก (L36) การคดเกรดพรกหวาน (L13) การจดท าเอกสารและรายการรบจายสนคา (L65) การบรรจตะกรา (L45) การรบ-ตรวจสนคาเปนตะกรา (L12) การจดเกบท าความสะอาด (L71) การบรรจกวย (L44) การปดผนกผลตภณฑ (L46) การจดเกบอปกรณและบรรจภณฑในคลงสนคา (L23)

รป 4-28 แสดงแผนภมพาเรโตแสดงตนทนกจกรรม 80 %

จากการพจารณาตนทนกจกรรมซงจะเหนวาทง 11 กจกรรมนเปนกจกรรมหลกทกอใหเกด

ตนทนกจกรรมภายในบรษท หากสามารถปรบลดตนทนในกจกรรมทง 11 กจกรรมนได คาดวาจะสงผลท าใหตนทนทางดานโลจสตกสขององคกรลดลงได

105

ส าหรบบทนไดท าการแสดงใหเหนถงสภาพปจจบนของระบบหวงโซอปทานของผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส (As-Is) ท งในรปแบบของแผนภาพกระบวนการทางธรกจ IDEF0 และแผนผงสายธารคณคาในสถานะปจจบน และไดท าการวเคราะหตนทนโลจสตกสแบบตนทนกจกรรม เพอแสดงสภาพการด าเนนการของหวงโซอปทานในปจจบนกอนท าการเสนอแนะแนวทางในการปรบปรงหวงโซอปทานผลตภณฑพรกหวานไฮโดรโปนคส และจดท าสถานะอนาคต (To-Be) ซงจะแสดงรายละเอยดในบทท 5 ตอไป