dertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie

C. TAK, M.T. APPELO, R.J. VAN DEN BOSCH, D. WIERSMA

C. TAK, M.T. APPELO, R.J. VAN DEN BOSCH Ea., Dertig jaar psychosociale interventies bij schizofrenie., In: Tijdschrift voor psychiatrie, jg. 42, nr. 2

schi·zo·fre·nie de; v geestesziekte waarbij normaal denkvermogen wordt afgewisseld met verward denken en dat gepaard gaat met een verkilling vh gevoelsleven

www.vandale.be

Schizofrenie is een chronische ziekte waarmee patiënten kunnen leren leven.

Behandeling: Medicamenteuze interventie : beperken

psychotische ontregeling Psychosociale interventie: bevorderen

kwaliteit leven

Breed arsenaal aan mogelijkheden Keuze op basis van ervaring, persoonlijke

voorkeur en beschikbaarheid=> “intuition-based”

Overheid wil meer “evidence-based”-praktijk

=> Goed overzicht van effectieve interventies nodig

Literatuurinventarisatie naar gecontroleerde psychosociale onderzoeken bij schizofrenie, tussen 1968 en 1997 verschenen in 8 gerenommeerde psychiatrische tijdschriften.

Er is geen wetenschappelijke evidentie voor een specifiek effect op symptomen functioneren van individuele of groepsgewijze psychotherapie, groepsbesprekingen, dramatherapie en bezigheidstherapie. Wel kunnen deze interventies een bijdrage leveren aan een toename van het welbevinden.

Psychologische interventies (educatie en training) bij patiënten en hun families hebben een gunstig effect op het beloop van de ziekte en op het functioneren van de patiënt.

Effect vooral sterk bij ambulante toepassing van de training en educatie. Het lijkt niet uit te maken of de interventies in groepen of apart per gezin worden gegeven

Alleen educatie werkt onvoldoende en sociale vaardigheidstraining lijkt geen toegevoegde waarde te hebben

Waar moet de behandeling plaatsvinden? Ambulant behandeld en begeleid Opname nodig? => open setting beter dan

gesloten setting

Gezinsinterventies Positief effect op terugval, heropnames en

medicamenteuze therapietrouw Verhoogde kans dat patiënten reguliere

dagactiviteiten vinden en behouden Thuiszorg en ambulante crisisinterventie

gaan boven klinische opnames Goedkoper Minder belastend voor patiënt en omgeving

Psychosociale behandeling: Ambulant Thuiszorg

Om symptomen te reduceren Medicatie Muziektherapie (bij negatieve symptomen) Aandachtsmanipulatie Cognitieve gedragstherapie

Gunstige invloed op het beloop Ook door

(ambulante) psycho – educatie Training in problemenoplossing van patiënten

en hun gezinnen Ook gunstig effect op de

medicamenteuze therapietrouw en op het algemeen functioneren van de patiënt

Cognitieve gedragstherapie

Naast psychosociale therapie of training in de probleemoplossing heeft ook socalevaardigheidstraining een positieve invloed op het functioneren

Psychosociale therapie : algemeen effect Socialevaardigheidstraining: meer

specifiek invloed op de vormen van gedrag en de situaties die tijdens de training aan bod zijn gekomen.

Basispakket aan psychosociale zorg dat het meest kan steunen op wetenschappelijke evidentie:

Thuiszorg en ambulante behandeling met cognitieve gedragstherapie en socialevaardigheidstraing voor de patiënt, en psycho-educatie en training in probleemoplossing voor de patiënt en diens sociaal netwerk.