Forenzičko računovodstvo

FIN

consult

FIN

consult

Forenzičko računovodstvo

Alat za otkrivanje prevara i korupcije u Bosni i Hercegovini

Mr.sci Almina Mujčić, ovlašteni revizor

Fojnica, april 2014. godine

FIN

consult

FIN

consult

ŠTA JE PREVARA?

(Fraud)- prevara, obmana, pronevjera,utaja

Pod prevarom se podrazumjevaju sve nezakonite radnje koje imaju karakteristike obmane, prikrivanja ili zloupotrebe povjerenja.

Cilj prevare-sticanje materijalne koristi

FIN

consult

FIN

consult

KARAKTERISTIKE PREVARE

Namjerno, lažno predstavljanje značajnih činjenica s ciljem da žrtva prevare pretrpi štetu

FIN

consult

FIN

consult

TROKUT PREVARE

MOTIVACIJA

TROKUT PREVARE

PRILIKA RACIONALIZACIJA

FIN

consult

FIN

consult

STUDIJA ACFE 2012

FIN

consult

FIN

consult

DRVO PREVARE

Asocijacija certificiranih istraživača prevare (ACFE) je organizacija čiji je primarni cilj borba protiv prevare. Ova asocijacija je razvila model (shemu) poznat kao „drvo prevare“ u cilju kategorizacije vrsta prevare.

1. KORUPCIJA

2. NEDOZVOLJENO PRISVAJANJE SREDSTAVA

3. LAŽIRANI FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI

FIN

consult

FIN

consult

KREATIVNO RAČUNOVODSTVO

Iskazivanje željenog stanja putem aktivnosti kreativnog računovodstva se mogu podijeliti na slijedeće:

1. Priznavanje prijevremenih i fiktivnih prihoda,2. Agresivna kapitalizacija troškova i kreativno

smanjenje troškova,3. Neadekvatno priznavanje sredstava i obaveza,4. Kreacije u perzentovanju izvještaja,5. Problemi u izvještaju o gotovinskim tokovima.

FIN

consult

FIN

consult

RAZLOZI ZA PRIMJENU KREATIVNOG RAČUNOVODSTVA

1. Kotiranje dionica na berzi2. Krediti 3. Novčane stimulacije zaposlenih4. „Štednja“ za budućnost5. Politike raspodjele dividende6. Politike uštede i odlaganja ili smanjenja

poreskog tereta

FIN

consult

FIN

consult

FORENZIČKO RAČUNOVODSTVO

Forenzičko računovodstvo (forensic accounting) je primjena istražiteljskih i analitičkih vještina s ciljem otkrivanja manipulacija u finansijskim izvještajima koje odstupaju od računovodstvenih standarda, poreznih zakona i ostalih zakonskih odredbi.

istrage ( krivične i građanske) priprema i pregled dokaza priprema izvještaja vještaka pisane i usmene izjave pod zakletvom ekspertsko odlučivanje, arbitraža, medijacija rješavanje sporova podrška kod istraživanja stečaja i prevencija prevara

FIN

consult

FIN

consult

FORENZIČKO RAČUNOVODSTVO

Forenzičko računovodstvo = računovodstvo + revizija + ekonomika +

statistika + informatika + poznavanje pravne regulative + istražiteljske vještine

FIN

consult

FIN

consult

Znanja i vještine potrebne za rad forezničkog računovođe

1. Obraća pažnju na najsitnije detalje;

2. Temeljno analizira podatke;

3. Razmišlja kreativno;

4. Posjeduje zdrav razum za biznis;

5. Poznaje rad na računaru i ima odlične komunikacione vještine;

6. Posjeduje “šesto čulo”, koje se može koristiti za rekonstrukciju detalja prošlih računovodstvenih transakcija;

7. Fotografsko pamćenje, koje pomaže kod pokušaja da se vizualizuju i rekonstruišu ovi prošli događaji.

FIN

consult

FIN

consult

KODEKS PROFESIONALNE ETIKE CERTIFICIRANIH ISTRAŽIVAČA PREVARE

•Profesionalni skepticizam

•Standardi ispitivanja (dokazi koji su prikupljeni treba da budu relevantni, tačni i pouzdani)

•Standardi izvještavanja (Usmeni i pismeni)

FIN

consult

FIN

consult

Crveni signali

Upozoravajući signali na prevare u finansijskim izvještajima.

Prepoznavanje upozoravajućih signala Analiza upozoravajućih signala

FIN

consult

FIN

consult

Crveni signali

1. agresivna primjena računovodstvenih načela

2. ručno pisane izmjene na dokumentima ili ručno pisana dokumentacija koja se uobičajeno elektronski ispisuje

3. nepotkrijepljene transakcije; neobične transakcije, s obzirom na njihovu vrstu, količinu ili složenost

FIN

consult

FIN

consult

Crveni signali

4. značajne neusklađene razlike između glavne knjige i analitičke evidencije

5. značajne razlike otkrivene u konfirmacijama

6. neusklađenost privremenih konta

7. dugo ne naplaćena salda konta potraživanja

8. dokazi neopravdano raskošnog životnog stila

menadžera ili zaposlenika;

FIN

consult

FIN

consult

POTREBA ZA UVOĐENJEM FORENZIČKOG RAČUNOVODSTVA U BIH

FIN

consult

FIN

consult

ZAKLJUČAK

Forenzičko računovodstvo je primjena specijaliziranih znanja i specifičnih vještina u cilju otkrivanja dokaza o počinjenim prevarama u ekonomskih transakcija.

Istina je da u Bosni i Hercegovini nema učinkovitih sredstava za mjerenje, otkrivanje i sprečavanje prevara i korupcije. Forenzičko računovodstvo može dati potporu raznim agencijama u borbi protiv korupcije. U Bosni i Hercegovini gdje je zloupotreba kreativnog računovodstva veoma prisutna, neophodno je uvesti forenzičko računovodstvo. Pojam, ulogu i funkciju forenzičkog računovodstva treba približiti javnosti, stručnjacima iz računovodstva, studentima kroz organizovanje seminara, radionica i simpozijuma kako bi zaposlenici i uprave u korporativnom i javnom sektoru bili više upoznati sa ovom temom.

FIN

consult

FIN

consult HVALA

NA PAŽNJI

almina@post.com