Β' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ

Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και Ελλάδα

•Ο ελληνο -ιταλικός πόλεμος•Η κατοχή•Η εθνική αντίσταση•Η απελευθέρωση

2

Η έναρξη του πολέμουΗ έναρξη του πολέμου

• Το 1939 η Αγγλία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο στη Γερμανία, αντιδρώντας στην επίθεση της Γερμανίας στην Πολωνία.

• Ήταν ο μόνος τρόπος να αντιδράσουν στην επιθυμία του Χίτλερ και «να κατακτήσει» τον κόσμο.

ο Χίτλερ

3

Το «΄Οχι» της Ελλάδας και η εμπλοκή της στο Β’ Παγκόσμιο

πόλεμο

Το «΄Οχι» της Ελλάδας και η εμπλοκή της στο Β’ Παγκόσμιο

πόλεμο

• Στις 28 Οκτωβρίου του 1940 ο Ιταλός πρεσβευτής στην Ελλάδα ζητά από τον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά την παράδοση της Ελλάδας.

• Ο Μεταξάς αρνείται και ξεκινά ο Ελληνο-ιταλικός πόλεμος.

4

Οι απόψεις του Μουσολίνι

•O Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι πίστευε πως η επίθεση της Ιταλίας ενάντια στην Ελλάδα θα κατέληγε σε νίκη.

•Θα έδειχνε τις ικανότητές του στον ισχυρό σύμμαχο του , το Χίτλερ.

• Θα εξασφάλιζε με αυτή τη νίκη την κυριαρχία της Ιταλίας στον ελληνικό χώρο.

5

Ο Ελληνο-ιταλικός πόλεμος

Ο ενθουσιασμός του

ελληνικού στρατού, η αυθόρμητη παλλαϊκή υποστήριξη του πολεμικού αγώνα και τα βουνά της Ηπείρου είχαν σαν αποτέλεσμα την επιτυχημένη απόκρουση των ιταλικών στρατευμάτων.

στα αλβανικά βουνά σε ώρα μάχης

6

Οι γυναίκες κουβαλούσαν τα μουλάρια : πυρομαχικά στα βουνά της Πίνδου οι αφανείς ήρωες

Όλοι βοήθησαν στον πόλεμο

Καλλιτέχνες

Η Σοφία Βέμπο τραγούδησε: ο ποιητής Οδ.Ελύτης Κορόιδο Μουσολίνι πολέμησε στα βουνά της Αλβανίας

7

Η μάχη της Ελλάδας

Ο Ελληνο- ιταλικός πόλεμος μπορεί να χωριστεί σε τρεις περιόδους:

Στην αρχική άμυνα της Ελλάδας.

Στην γενναία αντεπίθεση ,που οδήγησε στην κατάληψη σημαντικών πόλεων της Βόρειας Ηπείρου.

Στη συντριβή της«εαρινής επίθεσης» των Ιταλών.

8

Σκηνές από τον πόλεμο

9

216 ημέρες κράτησε ο ελληνο-ιταλικός πόλεμος.

Το συνολικό αποτέλεσμα ήταν η καθήλωση ιταλικών μεραρχιών από τις ελληνικές και η επέκταση των ελληνικών συνόρων στο αλβανικό έδαφος.

Η ελληνική νίκη ήταν η πρώτη νίκη ενάντια στις δυνάμεις του Άξονα.

"Οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες". Στο μέλλον θα λέμε: "Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες ". εφημερίδα Manchester Guardian στις 19-4-1941

10

Η γερμανική επίθεση

•Τον Απρίλιο του 1941 οΧίτλερ αποφασίζει να βοηθήσει τον Μουσολίνι.

•Στις 6 Απριλίου 1941 εκδηλώνεται διπλή επίθεση ενάντια στη Γιουγκοσλαβία και στην Ελλάδα. •Στις 23 Απριλίου η ελληνική κυβέρνηση συνθηκολογεί.

•Ο βασιλιάς, ο πρωθυ- πουργός και η κυβέρνηση καταφεύγουν στην Κρήτη.

11

Η μάχη της Κρήτης

• Στις 20 Μαΐου, άρχισε η επίθεση με τη ρίψη Γερμανών αλεξιπτωτιστών. Έλληνες και Άγγλοι στρατιώτες και όλος ο πληθυσμός αντιστέκονται γενναία .

• Ύστερα από δέκα μέρες σκληρών μαχών η Κρήτη καταλαμβάνεται από τους Γερμανούς.

• Η Κρήτη πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος ειδικά για την καταστροφή της ομάδας των αλεξιπτωτιστών.

• Η επιχείρηση στην Κρήτη κόστισε στους Γερμανούς περισσότερα θύματα απ' όσα είχαν στην επιχείρηση κατά της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδας.

• Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση εγκατέλειψαν τη χώρα και εγκαταστάθηκαν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

12

Συνέπειες της ελληνικής νίκης

• H αναπάντεχη ελληνική νίκη κατά των Ιταλών αποτέλεσε την πρώτη συμμαχική νίκη κατά των δυνάμεων του Άξονα.

H σημασία της ήταν τεράστια γιατί:

α) διέλυσε το μύθο της παντοδυναμίας του Άξονα.

β) ενθάρρυνε αποφασισμένους και διστακτικούς λαούς να αντισταθούν και:

γ) καθυστέρησε την προγραμματισμένη επίθεση του Χίτλερ στη Ρωσία.

13

Η κατοχή Μετά τη γερμανική επίθεση η χώρα μας βρέθηκε σε τριπλή

κατοχή από τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους, Ιταλούς και Βούλγαρους.

• Στη Βουλγαρία παραχωρήθηκε μέρος της Δυτικής Μακεδονίας καθώς και τα νησιά Θάσος και Σαμοθράκη.

• Oι Γερμανοί κράτησαν την κεντρική και ανατολική Μακεδονία, την Αττική και την Κρήτη.

• Στην Ιταλία περιήλθε η υπόλοιπη Ελλάδα καθώς και οι Κυκλάδες.

14

Η περίοδος της Κατοχής

• Η κατάσταση της οικονομίας την περίοδο της Κατοχής ήταν τραγική. Η οικονομία οδηγήθηκε σε μαρασμό και ο ελληνικός λαός σε θανάσιμη πείνα.

Η ναζιστική Νέα Τάξη πραγμάτων συνοδεύτηκε από :

• την καταστροφή κάθε υποδομής (συγκοινωνίες, κτίσματα).

• την στέρηση κάθε ίχνους ελευθερίας.

• την τρομοκρατία των κατακτητών.

• τις φυλακίσεις, τις εκτελέσεις και τις εκτοπίσεις.

πεινασμένος άντρας

η καταστροφή στο Δίστομο

15

• Aπό τις πρώτες στιγμές της κατοχής ο ελληνικός λαός αντέδρασε δυναμικά στους εισβολείς.

• Το Μάιο του 1941 ο Μανόλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας κατεβάζουν από το βράχο της Ακρόπολης τη ναζιστική σημαία.

Η γενναία πράξη τους γίνεται σύμβολο αντίστασης.

• Στην αντίσταση κατά της ξένης κατοχής πήρε μέρος σχεδόν όλος ο ελληνικός λαός.

• Άφοβη αποδείχτηκε η νεολαία, δυναμικότερη οργάνωση

της οποίας υπήρξε η Ε.Π.Ο.Ν. (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων)

Εθνική Αντίσταση

16

• Aπό το φθινόπωρο του 1941 οργανώθηκε στην Ελλάδα μαζική αντίσταση.

• Tο Σεπτέμβριο ιδρύθηκε το Eθνικό Aπελευθερωτικό Mέτωπο (ΕΑΜ.).

• Ακολούθησε η ίδρυση του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ.)

• Η τρίτη οργάνωση ήτανη Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση. (ΕΚΚΑ)

Άρης Βελουχιώτης

Το Φεβρουάριο του 1942 άρχισε τη δράση του ο Εθνικός Λαϊκός Aπελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) με την καθοδήγηση του Άρη Βελουχιώτη.

Kαι οι τρεις αντιστασιακές οργανώσεις στόχευαν σε αποκατάσταση της Δημοκρατίας μετά τον πόλεμο.

17

Η Αντίσταση στην Αθήνα

• Παράλληλα με την ύπαιθρο στην Αθήνα οργανώθηκαν απεργίες και μαζικές εκδηλώσεις.

• Θρυλική έμεινε η απεργία της 5ης Mαρτίου 1943, όταν ο ελληνικός λαός αντέδρασε στην επιστράτευση Eλλήνων εργατών .

• Λίγο νωρίτερα, η κηδεία του ποιητή Κωστή Παλαμά έγινε η αφορμή για μια παλλαϊκή διαδήλωση εναντίον της Κατοχής, που συγκλόνισε την Αθήνα.

• Διακρίνονται οι:

Σ.Μελάς ,Α. Σικελιανός , Η. Βενέζης

Μετά την κηδεία ο Σικελιανός απαγγέλει το ποίημα

«Ηχήστε σάλπιγγες» και ξεσηκώνεται ο λαός.

18

Η Αντίσταση στην ύπαιθρο

• Στην ελληνική ύπαιθρο, o E.Λ.Α.Σ. ανέλαβε αντάρτικο πόλεμο εναντίον των Γερμανών και των Ιταλών.

• Κορυφαία στιγμή της αντιστασιακής δράσης υπήρξε η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, το Νοέμβριο του 1942.

• Εξαιτίας της ανατίναξης σταμάτησε ο ανεφοδιασμός του γερμανικού στρατού.

• Ήταν η πιο επιτυχημένη επιχείρηση δολιοφθοράς στην κατεχόμενη Ευρώπη ως εκείνη τη στιγμή .

η γέφυρα μετά από την ανατίναξη

19

Η απελευθέρωση

• H προέλαση του σοβιετικού στρατού στα Bαλκάνια υποχρέωσε τους Γερμανούς ν' απομακρυνθούν από την Eλλάδα.

• Η αναχώρησή τους άρχισε από την Πελοπόννησο και τα νησιά, ενώ στις 12 Οκτωβρίου 1944 απελευθερώθηκαν η Αθήνα και ο Πειραιάς.

• Ελληνικές σημαίες υψώθηκαν παντού. Πίσω από την πανηγυρική ατμόσφαιρα της Απελευθέρωσης κρύβονταν οι αντιθέσεις, που θα οδηγούσαν στην εμφύλια τραγωδία.

20

Οι συνέπειες του πολέμου

Κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πολέμου από τις πολεμικές επι-χειρήσεις ,την πείνα, τις αρρώστιες και τις εκτελέσεις χάθηκανπάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνες.

Ένα εκατομμύριο έμειναν άστεγοι και πολλά χωριά καταστράφηκαν τελείως.

Έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να βρεθεί ξανά η χώρα σε περίοδο ανάπτυξης.

21

βιβλιογραφία• Ελληνική Ιστορία Α’ και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος Εμφύλιος πόλεμος τ.7 Εκδ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Επανέκδ. «Ελληνική Ιστορία» Εκδ.

Αθηνών

• Ελλάς , τ. 2ος Η ιστορία και ο πολιτισμός του

Ελληνικού έθνους, σελ. 180- 191 Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος

• Η Εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Ελληνική Ιστορία στο Διαδίκτυο, Ι.Μ.Ε.

• H ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 20Ο ΑΙΩΝΑ 1940-1945

Η Καθημερινή, ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ