View
880
Download
3
Category
Preview:
Citation preview
Autyzm jest niejednorodnym, wieloprzyczynowym zaburzeniem rozwojowym w takich sferach jak:
• relacja społeczna• porozumiewanie się (werbalne i pozawerbalne)• zachowania
Jest zjawiskiem odrębnym niż upośledzenie umysłowe
Geneza:
• powstaje w wyniku współczynnika swoistego – osobniczego oraz współczynnika nieswoistego, które mają zróżnicowany charakter i odgrywają różną rolę w powstawaniu autyzmu;
• Czynnik osobniczy to swoista nadwrażliwość psychiczna rozumiana jako szczególny sposób reagowania na zewnętrzne sytuacje i przeżycia wewnętrzne;
• Czynnik zewnętrzny – to czynnik wczesnego, ciążowo – okołoporodowego obciążenia biologicznego, genetycznego, biochemicznego, zanieczyszczenia środowiska, medycznego (szczepionki, antybiotyki)
AUTYZM I ZABURZENIA POKREWNE
Należy zaznaczyć, iż nie istnieją symptomy charakterystyczne tylko i wyłącznie dla autyzmu.
Zaburzenia w komunikowaniu się
Zespół Retta
Zespół Aspergera
Zaburzenia autystyczne
Upośledzenie umysłowe
ZABURZENIA AUTYSTYCZNE(kwestionariusz diagnozy)
I. Łącznie sześć (lub więcej) pktów z 1,2,3 w tym dwa z 1 i po jednym z 2 i 3:
1. Jakościowe zaburzenia interakcji społecznych przynajmniej dwa z:
a. znaczne zaburzenie w zachowaniu niewerbalnym (kontakt wzrokowy, mimika twarzy, postawa ciała, gestykulacja w interakcjach społecznych);
b. brak rozwoju relacji z rówieśnikami odpowiednich do poziomu rozwoju;
c. brak spontanicznego dzielenia się radością, zainteresowaniami i osiągnięciami z innymi ludźmi;
d. brak społecznej lub emocjonalnej wzajemności
ZABURZENIA AUTYSTYCZNE(kwestionariusz diagnozy)
2. Jakościowe zaburzenia komunikowania się – przynajmniej jedno z:
a. opóźnienie lub całkowity brak rozwoju mowy (bez prób alternatywnych sposobów komunikacji);
b. u mówiących – znacznie zaburzona zdolność do inicjowania lub podtrzymowania konwersacji;
c. stereotypie i echolalie językowe lub język idiosynkratyczny
d. brak zróżnicowanych, spontanicznych zabaw w udawanie lub naśladowanie społeczne odpowiednich do poziomu rozwoju
ZABURZENIA AUTYSTYCZNE(kwestionariusz diagnozy)
3. Ograniczone, powtarzające się stereotypowe wzorce zachowań, zainteresowań i aktywności – przynajmniej jedno z:
a. pochłaniające przywiązanie do jednego lub więcej stereotypowych i ograniczonych wzorców zainteresowań (anormalne ze względu na swe nasilenie lub przedmiot);
b. widoczne, nieelastyczne przywiązanie do specyficznych, niefunkcjonalnych rytuałów;
c. stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe (trzepotanie rękami, złożone ruchy ciała);
d. uporczywe zaobsorbowanie fragmentami przedmiotów;
ZABURZENIA AUTYSTYCZNE(kwestionariusz diagnozy)
II Opóźnienie lub nienormalne funkcjonowanie przynajmniej jednej ze sfer przed 3 rokiem życia:
1. Interakcje społeczne
2. Język używany do komunikacji społecznej
3. Symboliczna lub wyobrażeniowa zabawa
4 FAZY ZESPOŁU RETTA
I Faza (początek stagnacji)- między 16 a 18 miesiącem;
OBJAWY
Spowolnienie wzrostu obwodu głowy
Obniżone napięcie mięśniowe Utrata
zainteresowania otoczeniem
Zaburzenia emocjonalne
Pierwsze stereotypie
4 FAZY ZESPOŁU RETTA
II Faza (gwałtowna regresja rozwojowa)- między 12 a 36 miesiącem;
OBJAWY
Utrata mowy
Osłabienie nabytych form komunikacji
Kolejne stereotypie
Zachowania autystyczne
Trudności w poruszaniu się, oddychaniu, drgawki
4 FAZY ZESPOŁU RETTA
III Faza (pseudostacjonarna) – od 2 do 10 roku życia;
OBJAWY
Złagodzenie objawów autystycznych
Nasilenie stereotypii
Powolny regres neuromotoryczny
4 FAZY ZESPOŁU RETTA
IV Faza (późna degeneracja motoryczna) – po 10 rokiem życia;
OBJAWY
Wzrost napięcia mięśniowego
skolioza
Zanik mięśni
Trudności w komunikacji
METODY KOMUNIKACJI WSPOMAGANEJ LUB
ALTERNATYWNEJ
piktogramy fotografie
Metoda Bllisakomputer
ZESPÓŁ ASPERGERAKRYTERIA DIAGNOSTYCZNE
• Znacząca trudność w kontaktach społecznych• Preferencje wobec dorosłych, komunikacja jednostronna,
monotematyczność• Brak znaczących opóźnień mowy (używanie pedantyczne,
dygresyjne);• Zachowania obsesyjne, manieryzmy, wąskie, obsesyjne
zainteresowania;
• Niezgrabność ruchowa
METODY I FORMY PRACY EDUKACYJNO -
TERAPEUTYCZNEJ
Metoda behawioralna
Terapia sensoryczna
Program TEACCH
Terapia medyczna
Metody terapii
METODA BEHAWIORALNACele
• zwiększenie zachowań deficytowych – naśladowanie, wykonywanie prostych poleceń, dopasowanie do wzoru, rozwój mowy oraz zachowań społecznych;
• redukowanie i eliminacja zachowań niepożądanych – poprzez wygaszanie, wykluczanie, hiperkorekcję;
• generalizowanie i utrzymanie efektów terapii
METODA BEHAWIORALNACele
Podstawą terapii jest umiejętność identyfikowania przez dziecko pozytywnych wzmocnień oraz
umiejętności koncentracji uwagi.
PROGRAM TEACCH
Program ten wychodzi z założenia, że autyzm jest wynikiem ograniczonej dysfunkcji OUN.
W oparciu o pełną rozszerzoną diagnozę, zespół rehabilitacyjny, tworzy program, który umożliwia postrzeganie dzieci całościowo.
Głównym celem programu jest stworzenie kompleksowego planu rehabilitacji dla osób autystycznych.
TERAPIA SENSORYCZNA
Odwrażliwianie, czyli terapia zaburzeń sensorycznych (węchu, smaku, dotyku, równowagi, wzroku, słuchu) dąży do wzmocnienia u dziecka i dorosłych tolerancji na bodźce z zewnątrz;
Polega na zmiennej stymulacji związanej z zaburzoną modalnością
TERAPIA SENSORYCZNA
Metoda Berarda, polega na odpowiednim słuchaniu muzyki, której dźwięki są elektronicznie modulowane.
Metoda kolorowych filtrów Helen Irlen, wykorzystuje kolorowe nasadki na okulary dla odwrażliwienia wzroku.
Kontakty ze zwierzętami: hipoterapia, dogoterapia,delfinoterapia
INNE METODY
Metoda Montessori
Techniki pracy szkolnej Freineta
Metoda Domanna
Elementy Pedagogiki Waldorfskiej
Metoda Knilla
Arteterapia
Metoda Auricula
METODY TERAPII
Metoda dobrego startu
Plany aktywności
Metoda W. Sherborne
Metoda komunikacji pozawerbalnej
Oddziaływania logopedyczne
Metoda Holding
Metoda ułatwionej komunikacji
Zasady niedyrektywnej t.zabawowej
Metoda nauczania incydentalnego
Zasady niedyrektywnej terapii zabawowej
• Głównym celem jest nawiązanie kontaktu z dzieckiem, dlatego ważną rolę pełni tutaj naśladowanie dziecka;
• Powtarzanie przez terapeutę czynności jakie wykonuje dziecko daje możliwość nawiązania z nim kontaktu
Metoda nauczania incydentalnego
• Stosuję się tę metodę aby uzyskać rozwiniecie wypowiedzi u dziecka poprzez czekanie.
KROKI• ograniczenie miejsca zawierające interesujące dla
dziecka przedmioty;• czekanie, aż dziecko rozpocznie interakcję z danym
przedmiotem• prośba o rozwinięcie wypowiedzi
Metoda nauczania incydentalnego
KROKI• dostarczenie przedmiotu o które dziecko prosi;
ZAŁOŻENIA• określenie możliwości językowych dziecka• dostarczenie przedmiotów wystarczająco
atrakcyjnych dla dziecka• wystawienie ich tak, aby zwróciło uwagę dzieckaNależy pamiętać aby przedmioty były ulubionymi
dla dziecka i na co dzień kontrolować ich dostępność
Plany aktywności
Metoda, która zakłada, że dziecko autystyczne potrafi opanować nawet skomplikowane czynności lecz samodzielnie nie inicjuje kontaktu.
• zestaw zdjęć, piktogramów• zestaw symboli stanowiących wskazówki do
wykonania określonych czynności;• zastępuje bodźce werbalne wzrokowymi;
Metoda ruchu rozwijającegoW. Sherborne
Głównym założeniem jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem we wspomaganym rozwojem psychoruchowym.
4 GRUPY ĆWICZEŃ:• prowadzące do poznania własnego ciała;• pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie
bezpieczeństwa;• ułatwiają nawiązanie kontaktu z prowadzącym
grupę;• twórcze
Metoda ruchu rozwijającegoW. Sherborne
CELE:
1. Rozwijanie świadomości przestrzennej i funkcjonowania w niej;
2. Rozwijanie świadomości własnego ciała;
3. Dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi oraz
nawiązanie z nimi kontaktu;
Metoda Dobrego Startu
Głównym celem tej metody jest usprawnianie i harmonizowanie współdziałania psychiki i motoryki przez korekcję i kompensację zaburzonych funkcji.
ZAJĘCIA:1. WPROWADZAJĄCE, np. piosenka na powitanie;2. ZASADNICZE, np. ćwiczenia ruchowe, ruchowo –
słuchowe;3. KOŃCOWE, np. prezentacja prac
Metoda „Holding”
Etapy procesu terapeutycznego:
• konfrontacja – przyjęcie postawy wymuszającej bliskość;
• odrzucenie – walka prowadząca do oczyszczenia;
• rozwiązanie – nawiązanie bliskości;
Specyficzne zachowania autystów
Niezwyczajny rozwój mowy
Zaburzony rozwój społeczny
Zachowania nieporządane
Czynności powtarzające się i niechęć do zmian
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ MOWY
Echolalia – powtarzanie słów lub zdań w miejsce rozmowy;
Monotematyczność – nieprzerwane mówienie na dany temat;
Perseweracja słowna – powracanie do tego samego tematu w tym samym schemacie;
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ MOWY
Pozorna głuchota – brak odpowiedzi na bodźce słuchowe;
Nadwrażliwość lub niedowrażliwość słuchowa
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ MOWY
Trudności w wyrażaniu potrzeb – zamiast słów pokazywanie palcem lub gestykulacja; wskazuje potrzeby poprzez używanie ręki drugiej osoby;
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ SPOŁECZNY
Trudności w kontaktach z innymi – obojętność, brak pracy i zabawy w grupie, włącza się tylko wtedy, gdy osoba dorosła nalega i pomaga mu;
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ SPOŁECZNY
Niechęć do przytulania, oporowanie w kontaktach bezpośrednich ; niekiedy – odwrotnie – nadmierna bliskość
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ SPOŁECZNY
Chęć do pozostawania w samotności – trzymanie się na uboczu;
NIEZWYCZAJNY ROZWÓJ SPOŁECZNY
Brak lub ograniczony kontakt wzrokowy – niekiedy odwrotnie – uporczywy i wymuszany przez dziecko
ZACHOWANIA NIEPOŻĄDANE
Nadmiernie lub skrajnie ograniczona ruchliwość fizyczna lub stereotypie ruchowe
ZACHOWANIA NIEPOŻĄDANE
Śmiech lub chichot w nieodpowiednich sytuacjach
ZACHOWANIA NIEPOŻĄDANE
Napady złego nastroju
Agresja
Autoagresja
CZYNNOŚCI POWTARZAJACĄCE SIĘ I NIECHĘĆ DO ZMIAN
Ciągła, schematyczna, dziwaczna zabawa
CZYNNOŚCI POWTARZAJACĄCE SIĘ I NIECHĘĆ DO ZMIAN
Kręcenie przedmiotami, wirowanie wokół własnej osi
CZYNNOŚCI POWTARZAJACĄCE SIĘ I NIECHĘĆ DO ZMIAN
Niewłaściwe przywiązanie do przedmiotów;
CZYNNOŚCI POWTARZAJACĄCE SIĘ I NIECHĘĆ DO ZMIAN
Dążenie do monotonii, niechęć do jakichkolwiek zmian
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Ewa Lara
Recommended