Phcn tk ngoai bien

PHPHỤC HỒI CHỨC NĂNG ỤC HỒI CHỨC NĂNG TỔN THƯƠNG THẦN KINH TỔN THƯƠNG THẦN KINH

NGOẠI BIÊNNGOẠI BIÊNThS. Nguyễn Thị Thanh HuyềnThS. Nguyễn Thị Thanh Huyền

Bộ môn PHCN - Đại học Y Hà NộiBộ môn PHCN - Đại học Y Hà Nội

N¬ron

Th©n

§u«i gai

CÊu tróc N¬ron

Synapse

RibosomGolgi

Nh©n

T¬ TKMµng

Ty thÓL íi néi bµo

§u«I gai

L íi néi bµo(Thể Nissl)

Synapse

Bao myelin

Eo Ranvier

§u«I gai

Th©n n¬ron

Sîi trôcSîi trôc

Eo Ranvier

Bao myelinTB Schwann

Nh©n

Sîi trôc

T¬ TK

T¬ TK

ThÓ Nissl

Sîi trôc

DÉn truyÒn trªn sîi kh«ng myelin

DÉn truyÒn trªn sîi cã myelin

Lo¹i sîi Chøc nang ® êng kÝnh (m)

Tèc ®é truyÒn (mÐt/gi©y)

A Sîi c¶m gi¸c ë suèt c¬, thÞ gi¸c, sîi vËn ®éng c¬ v©n.

15(9 – 20)

70 – 120

A Sîi truyÒn xóc gi¸c (da)

8 30 – 70

A Sîi vËn ®éng ë suèt c¬

5 15 - 45

A DÉn truyÒn c¶m gi¸c nhiÖt vµ ®au “nhanh” (da)

3 5 - 30

B Sîi tr íc g¹ch giao c¶m

3 3 - 15

C DÉn truyÒn c¶m gi¸c ®au “chËm”, sîi sau h¹ch giao c¶m (kh«ng cã myelin)

1(0,5 – 2)

0,5 - 2

Nguyên nhânNguyên nhânCắt đứtCắt đứtChèn épChèn épKéo dãnKéo dãnViêm nhiễmViêm nhiễm

Phân loại theo Herthert SeldomPhân loại theo Herthert SeldomGián đoạn luồng TK Gián đoạn luồng TK Gián đoạn sợi trụcGián đoạn sợi trụcĐứt dây TKĐứt dây TK

Quá trình thoái hoá và phục hồiQuá trình thoái hoá và phục hồiHiện tượng thoái hoá WallerHiện tượng thoái hoá WallerTái sinh TK : Sợi trục đầu gần đi xuống Tái sinh TK : Sợi trục đầu gần đi xuống

theo ống TK, tiếp nối với đầu xatheo ống TK, tiếp nối với đầu xaBao myelin phát triển theo sau 2 tuầnBao myelin phát triển theo sau 2 tuầnTốc độ tuỳ thuộc khoảng cách : Sợi vận Tốc độ tuỳ thuộc khoảng cách : Sợi vận

động : 1,5mm/ ngàyđộng : 1,5mm/ ngày

Hậu quả Hậu quả Liệt vận động Liệt vận động Rối loạn cảm giácRối loạn cảm giácRL TK thực vậtRL TK thực vật

Điều trịĐiều trịPhẫu thuậtPhẫu thuậtBảo tồn : Vai trò của VLTL - PHCNBảo tồn : Vai trò của VLTL - PHCN

Phục hồi chức năng : mục đíchPhục hồi chức năng : mục đích Duy trì ROMDuy trì ROM GiGiảm phù nề, tăng tuần hoàn nuôi dưỡngảm phù nề, tăng tuần hoàn nuôi dưỡngNgăn ngừa biến dạngNgăn ngừa biến dạngTăng sức mạnh cơ liệtTăng sức mạnh cơ liệtPhục hồi cảm giác, giảm các RL cảm giác Phục hồi cảm giác, giảm các RL cảm giác

kháckhácPhục hồi các hoạt động chức năngPhục hồi các hoạt động chức năng

Nội khoaNội khoaNhóm Vit BNhóm Vit BGiảm đau TKGiảm đau TKChống viêm, chống phù nềChống viêm, chống phù nề

Tư thế đúngTư thế đúngNẹp chỉnh hìnhNẹp chỉnh hình

Vật lý trị liệuVật lý trị liệuVận động trị liệuVận động trị liệuĐiện xung kích thích TK – cơĐiện xung kích thích TK – cơSiêu âmSiêu âmNhiệt trị liệu...Nhiệt trị liệu...

TK trụ - giữaTK trụ - giữa

Nguyên nhân :Nguyên nhân :Vết thương vùng trước ngoài cẳng tay : tổn Vết thương vùng trước ngoài cẳng tay : tổn

thương nhóm cơ gấp, động mạch, TK trụ - thương nhóm cơ gấp, động mạch, TK trụ - giữa.giữa.

Chấn thương khuỷu : TK trụ+ giữaChấn thương khuỷu : TK trụ+ giữaGãy lồi cầu trong : TK trụGãy lồi cầu trong : TK trụH/c đường hầm cổ tay : TK giữaH/c đường hầm cổ tay : TK giữa

TriÖu chøngTriÖu chøngTT d©y trô : BiÕn d¹ng bµn tay : duçi TT d©y trô : BiÕn d¹ng bµn tay : duçi

qu¸ møc c¸c khíp bµn ®èt ngãn 4,5 qu¸ møc c¸c khíp bµn ®èt ngãn 4,5 do liÖt c¬ gÊp s©u.do liÖt c¬ gÊp s©u.

TT d©y gi ax : bµn tay khØ : liÖt c¬ TT d©y gi ax : bµn tay khØ : liÖt c¬ dang vµ ®èi ngãn 1dang vµ ®èi ngãn 1

TK quayTK quay

Nguyªn nh©nNguyªn nh©nC¸c tæn th ¬ng g·y x ¬ng c¸nh tay C¸c tæn th ¬ng g·y x ¬ng c¸nh tay

hoÆc chÌn Ðp vïng n¸ch – c¸nh tay.hoÆc chÌn Ðp vïng n¸ch – c¸nh tay.TT vïng n¸ch : liÖt vËn ®éng khuûu TT vïng n¸ch : liÖt vËn ®éng khuûu

tay, cæ tay vµ c¸c c¬ duçi ngãntay, cæ tay vµ c¸c c¬ duçi ngãnTT d íi n¸ch : liÖt c¬ duçi cæ tay vµ TT d íi n¸ch : liÖt c¬ duçi cæ tay vµ

c¸c khíp bµn ®èt. C¸c khíp liªn ®èt c¸c khíp bµn ®èt. C¸c khíp liªn ®èt vµ ngãn 1 cßn .vµ ngãn 1 cßn .

Tæn th ¬ng ®¸m rèiTæn th ¬ng ®¸m rèi

. Cấu tạo. Cấu tạo::

Đám rối cánh tay được tạo thành bởi nhánh trước các dây thần kinh Đám rối cánh tay được tạo thành bởi nhánh trước các dây thần kinh gai sống từ C4 đến T1, được chia thành 3 thân (trunks):gai sống từ C4 đến T1, được chia thành 3 thân (trunks):

- C5, C6 nối với một nhánh của C4 tạo thành thân trên.- C5, C6 nối với một nhánh của C4 tạo thành thân trên.

- C7 tạo thành thân giữa.- C7 tạo thành thân giữa.

- C8 và T1 tạo thành thân dưới.- C8 và T1 tạo thành thân dưới.

Ba thân này lại chia thành hai ngành (divisions): Ngành trước và Ba thân này lại chia thành hai ngành (divisions): Ngành trước và ngành sau.ngành sau.

- Ngành trước của thân trên và thân giữa tạo nên bó ngoài (lateral - Ngành trước của thân trên và thân giữa tạo nên bó ngoài (lateral cord).cord).

- Ngành trước thân dưới tạo nên bó trong (medial cord).- Ngành trước thân dưới tạo nên bó trong (medial cord).

- 3 ngành sau của 3 thân tạo nên bó sau (posterior cord).- 3 ngành sau của 3 thân tạo nên bó sau (posterior cord).

2. Các ngành cùng:2. Các ngành cùng:

2.1. Từ bó ngoài:2.1. Từ bó ngoài:

Bó ngoài tách ra 2 ngành cùng là:Bó ngoài tách ra 2 ngành cùng là:

- Thần kinh cơ bì (musculocutaneous - Thần kinh cơ bì (musculocutaneous nerve).nerve).

- Rễ ngoài thần kinh giữa (medial nerve).- Rễ ngoài thần kinh giữa (medial nerve).

2.2. Bó trong:2.2. Bó trong:

Bó trong tách ra 4 nhánh:Bó trong tách ra 4 nhánh:

- Rễ trong thần kinh giữa.- Rễ trong thần kinh giữa.

- Thần kinh trụ (ulnar nerve).- Thần kinh trụ (ulnar nerve).

- Thần kinh bì cánh tay trong (medial cutaneous nerve of - Thần kinh bì cánh tay trong (medial cutaneous nerve of the arm).the arm).

- Thần kinh bì cẳng tay trong (medial cutaneous nerve of - Thần kinh bì cẳng tay trong (medial cutaneous nerve of the forearm).the forearm).

2.3. Bó sau:2.3. Bó sau:

Bó sau tách ra hai nhánh:Bó sau tách ra hai nhánh:

- Thần kinh nách (axillary nerve).- Thần kinh nách (axillary nerve).

- Thần kinh quay (radial nerve).- Thần kinh quay (radial nerve).